Amsterdamsche Bank
CREDIETEN
Wenscht U een goede Piano
xm~ f 425,-
R. K. Spaarbank Amersfoort
Bel dan op No 42
Amersfoort.
Vrijdag 24 April
Henri hermans
POLITIEKE
REDE
OE EEMBODE
R. K. Nieuwsblad voor Amersfoort
en Omstreken
Dinsdag 21 April 1925 - No. 6
Negen en Dertigste Jaargang
ABONNBMBNTBN kunnen elke week In gaan, doch opzegging van
abonnement moet geschieden voor den aanvang van een nieuw kwartaal.
Pr(a per drte maanden 11.00. Bulten de gemeente Amersfoort f 1.10.
Alaondertlke n
KANTOOR: LANQEQRACHT 28, AMERSFOORT, TELEFOON 314
DE EEMBODE VERSCHIJNT DINSDAQ- EN VRIJDAQMJDDAO
abvertbntiÊN 25 cent per regel. Blllfke tarieven voor handel cn
ngverheld b( geregeld adverteeren. AdverteattCn moeten Dinsdag
en Vrjdag vóór 8 uur worden bezorgd. Een bepaalde plaats kan
niet worden gegarandeerd.
Open uw mond om te spreken even
voorzichtig als uw beurs om te betalen.
De verstandige spreekt alleen, wanneet
hij inziet, dat spreken meer nut heeft
dan zwijgen.
De ridderbof Ysselt bij
Amersfoort
door A. F. VAN BEURDEN.
Om de stad Amersfoort lagen vele
kasteden, latidgr. ederen en heeilijkh: den
met eigen rechten. De ridders en adel
lijke heercn zaten gaarne op niet al te
verren afstand van een berouurde stad
en kort aan een loopende berk of wa
terloop, die het water kon leveren om
de grachten te vullen, welke het kasteel
of Huis voor overval moesten bescher
men. Eene optrekkende brug over de
gracht was in het algemeen een orna
ment voor een adellijke woning.
Kort bij de Eem ten Noordwesten
van de stad Amersfoort lag in een
weinig bezocht landelijk gedeelte de
heerlijkheid Isselt of Ysselt, met een
ridderhofstad, eene kapel en een gerecht.
Men komt er laogs een met boomen
bezetten landweg en er liggen enkele
kleine hoeven in de nabijheid.
Oorspronkelijk was de heerlijkheid in
twee deelen gesplitst
a. bet huis en de hofstede met vier
morgen lands, een Hollandsch leengoed.
b. de ridderbolstad en de daarbij in
1339 gebouwde kapel, de goederen te
Nijeland, Airehorst, op de Amersfoorter
Eng, te Lyssenvoorde, een Stichtsch
leengoed.
De familie van Ysselt, di: dat alles
oorspronkelijk bezat, was zeer oud en
komt in de oude Amersfoorter registers
veel voor. Zij voerde tot wapen van
rood met veertien zilveren penningen
geplaattf 4, 4, 3, 2, 1.
De eerste in de veertieude eeuw
levende ridder van Ysselt heette Cosijn
van Ysselt, die in de Batavia Illustrata
II bl. 1200 Cosinus genoemd was, wat
natuurlijk van zeil doet denken aan
goniometrie, maar waarmede dat na
tuurlijk niets te maken heeft. De van
Ysselts waren gehuwd met Amersfoor-
ters en zelfs was Willem van Ysselt
in 1483 burgemeester der stad. Maar
nog dikwijls ziet men den naam Cosyn,
of Cozijn terugkeereo.
Een zekere juffrouw Bcyeraet van
Ysselt huwde in 1476 met Willem van
Dam, raad en schepen van Amersfoort,
waard- or het huis en de hefstede met
vier morgen land, dus boven onder a
genoemd in die familie kwamen, waar
naar ze zich van Dam van Ysselt bleven
Van haar broeder Clemens van Ysselt
kwam het stichlscke leengoed, de ridder
hofstad eDz, tegenover het eerste deel
bovengenoemd gelegen door aanhuwe-
lijking later aan de van Sasse's en in
1769 werd Gerbrand Ignatius van Sasse
et mede beleend. Deze noemden zich
daarna van Sasse van Ysselt. Zij zijn in
de kapel begraven, evenais later de
van Dam's, die de beide deeien van
het goed vereen igden.
Wij zijn ecrigzirs uitvoerig geworden,
om eene verklaring te geven, hoe zich
twee families, beiden met recht naar
eene heerlijkheid genoemd hebben.
In 1713 bestond de ridderhofstad
beneden uit een kamer, een eetzaal
ije, een salet en een keuken, boven uit
een overloop, een kamer boven de
kapelkamer nog een bovenkamertje en
een zolder. Dc kapel is in 1580 bij het
begin van het kerstfeest, door beeld-
stormers geschonden en uitgeplunderd.
In de kapel bevouden zich toen lad
ders, tobben, een wapenbord, drie rcli-
gieuse schilderijen met twee vleugeltjes,
vier ebbenhouten kandelaars crue fix en
een pakje met altaargoed. Het wapen
bord door den heer W. E. van Dam
van Ysselt hersteld draagt onder het
wapen van Ysselt het opschriftObiit
XI Octobrcs 1729 en herinnert aan Geer-
truida van Ysselt.
P. Pijpers in zijn Eemlandsch Tempe
(1803) pag. 3 deelt mede dat onder een
beelcjc in de kapel stond het volgende
tijdvers
ICou pat Cc qVerCU VILarlensl,
qUae sar.Cil beina'DI sClpLone Cre-
Vlt aiIDo.
en in hetzelfde kerkje ziet men de
overblijfselen nog op den altaar staan.
Jacob van Dam, Raad der Vroed
schap van Utrecht brak het huis Ysselt
af en liet de kapel gedeeltelijk bestaan.
Ze is aan de H. Barbara gewijd.
Een oude altaartafel en enkele wapen
borden bevinden zich nog in de kapel,
maar zij is niet meer, wat ze eens
Ze is nu onder één dak met de land-
bouwwoning die in de vorige e
gebouwd werd. Het klokketorenij'
de gotische ramen voor een gedeelte
dichtgemetseld bestaan nog. Ook
de oude grachten is niet veel mee
Ysselt is ihans een rustige landbouw-
woning, waartegen de witte kapel eigen
aardig afsteekt en de herinneringen aan
de heerlijl htden uit Amersfoorts naaste
omgeving cog tens opwekt.
Ea'en wij als bij dage
eerbaar wandelen.
(Iogezondei
Een woord over de moderne mode tot
ocze Roomsche vrouwen en... mannen.
De strijd tegen de slechte mode, de
apert zedelooze, doch meer nog tegeD
de niet- of minder zedige mode, is een
moeilijke strijd.
»De ondervinding vooral der laatste
tientallen van jaren bewijst het
Zeker, er zija nog, God zij dank, genoeg
fijnvoelende vrouwen en meisjes, die
in weerwil der heerscbcnde mode fier
en voornaam en eerbaar zich kleedeo
en zoo ook in baar uiterlijk toonen,
dienaressen te zijn en te willen b'ijven
van Christus en niet zichzelfontcerende
slavinnen der Christus vijandige wereld.
«Doch ook helaas, moet erkend, dat
bij vele, ook katholieke vrouwen en
meisjes, het fijne eeibaarheidsgevoel
reeds veel heeft ingeboet.
»Het moet erkend, dat velen hel
woord van St. Paulus Laten wij als
bij dage eerbaar wandelen* deerlijk te
schande maken door haar wufte, prik
kelende kleeding, die men eer in den
nacht des beider.doms zou verwachten
«Het verbaast mij eigenlijk, dat niet
menigmaal reeds een kreet van veront
waardiging is opgegaan uil het midden
der christelijke kringen om te protes
teeren tegen de schaamtetooze wijze,
waarop zelfs Christenvrouwen zich
kleeden
«Het schijnt wel of het woord «eer
baar* en «kuisch* geen beteekenis meer
heeft voor ons tegenwoordig vrouwelijk
geslacht en men er juist op uit is, om
zoowel door ergerlijk korte rokken als
door laag uitgesneden japonnen en
bloote armen, zooveel mogelijk de aan
dacht te trekken en alle besef aan
kieschheid en ingetogenheid met voeten
getreden wordt.
«O, als de christenvrouwen eens be
dachten, welke gesprekken uitgelokt en
welke gedachten en begeerten door de
tegenwoordige wijze van kleeden op
gewekt worden, zij zouden zich onge
twijfeld diep beschaamd en zelfs schuldig
voelen Wij leven helaas oppervlakkig,
zoo onnadenkend en geven ors zoo
weinig rekenschap van den invloed,
die van ons uilgaat en van de atmos
feer, die wij verspreiden en hoe hoog
noodig is het toch, dat al onze levens
uitingen van dien aaid zijn, dat zij onzen
naaste tot hulp en opbouwing zijn ec
wij ook door ons uiterlijk optreden
reine, heilige gedachten bij onzen broc-
der of zuster opwekken
Deze treffende woorden schreef voor
eenigen lijd Freule H. Hartsen, directrice
vanhet Protestantsche Uniehuis te Beek
bergen, in het tijdschrift «Het Zoikiichu
onder den titel«Een woord aan de
Christen vrouweo*
Wel is in het katholieke kamp dik
wijls reeds een nood- en stiijdkrect ge
heven «Om de vrouweneer* tegen de
vei keerde mode.
Doch hst woord van hoogstaande
mannen, van Bisschoppen en zcify
Pausen, vond niet den gewenschten
weerklank.
Met een beroep op haar gevoel van
eigenwaarde, met een beroep op liaar
eer van vrouw en christin, willen we
ondanks dat alles, rustig voortgaan, de
welgeziude vrouwen en meisjes tot een
alleszins betamelijke kleediug op te
wekken, haar Paulus' woord herhalend
en inscherpend «Laten wij als bi) dage
eerbaar wandelen I*
Einde October 1919 vergaderde de
Katholieke Vrouwenbond van Italic te
Rome. De presidente, markiezin Patrizi,
hield eei. toespraak tot deo Heiligen
Vader en legde de verklaring af, dat
de leden van den bond het zich tot
een eer rekenden, zich steeds in eer
bare kleediog te vertoonen en daardoor
aan haar omgeving een goed voorbeeld
te geven. In zijn antwoord ging de Paus
onmiddellijk op deze gedachte in. Hij
wees ernp, dat men zich moest haaster.
krachtig cp te treden tegen die uit
wassen der mode, welke de vrucht
waren van de verdorvenheid bunnei
uitvind: rs en welke op onheilzame
wijze de algemeens verwildering dei
zeden bevordeidtn.
De H. Vader vervolgde«Op dit punt
meenen Wij in h?t bijzonder te moeten
terugkomen. Want renerzijds weten w<5
dfet een zekere kleederdracht, zooa's zij
heden bij de vrouwen in gebruik is,
voor het welzijn van de maatschappij
schadelijk is, daar zij tegelijk ten booze
verlokt. E'i anderzijds vervult het ors
met verbazing te zien hoe iemand, die
dat vergift verbreidt, zich niet van zijn
slechte daad rekenschap chijnt te geven,
gelijk hij, die een huis io brand steekt,
zonder besef te hebben van de vernie
lende kracht van het vuur. Alleen indien
wij zulk een onwetenbeid veronderstellen
kunnen wij de beklagenswaardige uit
breiding verklaren, welke in onze dagen
een mode heeft aangenomen, die zoo
zeer het tegendeel van de zedigheid is,
welke het schoonste sieraad moest zijn
van de christelijke vrouw, zonder een
dergelijke onwetendheid zou hel raar
onze mecniug in het geheel ondenkbaar
zijn geweest, dat eeu vrouw tot derge
lijke uitwassen van een oneerbare klee
derdracht kon overgaan, en zich in die
kleeding nog wel in het Godshuis kon
Met welke vreugde de H. Vader de
belofte van de leden van den Ilaliaan-
schsn Vrouwenbond in ontvangst nam,
bt hoeft wel niet gemeld.
En hoe ernstig onze thans regeerende
Paus Pius XI tegen de al te vrije mo
derne mode zich verzet, berinneren zich
onze lezeressen en lezers uit het feit,
dat Zijne Heiligheid een heele groep
van vrouwelgke pelgrims weigerde ten
Vaticane te ontvangen wegens haar
onbetamelijke kleediog.
Onthouden wij deze lessen. En vooral
onderhouden wij ze.
En vooral gij, roomsche vrouweo,
onderhoudt, behartigt ze.
Doch ook tot u, roomsche maanen,
durven wij die woorden met klem en
vertrouwen herhalen. Omdat wij over
tuigd zijn, dat, gelijk de man eenerzijds
is blootgesteld aan den heilloozen in
vloed en de verleidiog dier onzedige
mode, docr Paus Pius IX een «lokaas
van booze begeerten* genoemd, bij zoo
ook van den anderen kant een gunstigeo
invloed kan uitoefenen op den smaak
de mode van de vrouw.
Sen treffend staakje hiervan wordt
medegedeeld door Maria de Gea-
tilles, welke onder hoogc goedkeuring
van den onvergetelijken Paus Pius IX
de Roomsche vrouwen van Frankrijk
weleer ten strijde riep tegen de ver
keerde kleedcrweelde. «Soms zoo
schreef zij hoort men de vrouweo
hare toiletten wel eens verdedigen met
de bewering«mijn man wil het zoo
hebben 1*
Eens woonde ik bij eene mijner
vriendinnen een scherpe logenstrc ffing
in dergelijke beweringen bij.
Mevrouw N. N. deed zich door hare
kamenier een japon passen, die juist
de naaister was teruggebracht en
die zij 's avonds op een groot officieel
bal moest dragen. Zij keerde zich voor
hare spiegelkast al om en om. Haar
buitengewoon lange sleep leek haar
een halven meter te kort. Maar
haar het meest verdroot, was, dat
het bovengedeelte niet laag genoeg
was uitgeknipten ik vroeg mezelf
reeds verwonderd af, hoever zij 't dan
wel wenschte.
Kijk, Famy* zoo heette de kame-
r «gij moet het eenigc vingers
lager uitsnijden*. En z:ch tot mij ketrend,
zeide zij«Ziet ge, mijn man mag niet
graag die hooge japonnen,*
Terwijl ze nog bezig is met haar
kleeding, gaat de deur open, en de
man, voor wien zij zoo edelmoedig
de eischen der zedigheid opt fferdc,
trad bionen. Hij wijdde een bijzondere
aandacht aan hel toilet zijner vrouw
daartoe had hij het volste recht, want
hij moest hel tcch betalen bij vond
het rozerood wat hoog van kleur, de
sleep wel wat erg lang, maar vooral
het bovengedeele veel, veel te laag.
«Kind* sprak hij «uw naaister
onverbeterlijk, zij heeft niet de minste
kieschheid, maar 't schijnt; ge moet
r naar een ander gaan. Ge moogt
niet in gezelschap komen. Zie maar,
hoe ge het schikt, maar ge moet het
veranderen*.
Ziedaar op welke wijze de Roomsche
HANDEL
ERINO - INDUSTRIE
1
voor lagen Prijs.
Nieuwe Piano's met doorloopende pantserplaat. Prima Repetitions
Mechaniek. Elastisch lichte aanslag. Zeven Octaaf.
In Zwart, Eiken of Noten kleur. 5 jaar schriftelijke garantie.
Piano Orgeihandel S. DUYKER
HAVIK 29 Magazijn boven. Diploma Toonkunst AMERSFOORT
onder controle Centrale accountantsdienst Ned. Boerenbond
De zittingen voor het inleggen en terugbetalen van gelden
worden gehouden in het R. K. Spaarbankgebouw
BREEDESTRAAT bij de LANGEGRACHT
des ZONDAGS van 12 tot 1 uur; WOENSDAG AVONDS van 7
tot 8 uur en VRIJDAGS yan 10 tot 11 uur
Dadelijk ingaande rente 3%, pCt.
Spaarbusjes gratis verkrijgbaar.
man krach'ig zijn woord kan n
spreken, ter beteugeling van zeer
denkelijke, zeer lichtzinnige modes.
De katholieke vrouw en het katholieke
meisje echter moeten dat spreekt
van zelf, allereerst optrekken t
de eerste., gelederen strijden in
schoonen kamp, die onder de blacke
lelievaao^der Onbevlekt Ontvangene
gestreden wordt voor waren vrouwen-
adel, ware vrouweneer.
Op dan roomsche vrouwen en meisjes,
op, ten kamp tegen de onzedige en al
te wufte lichtzinnige, ergerlijke model
Uit eerbied voor u zelf, uit zelirespect
Uit heilig besef van eigenwaarde als
Christen, vrijgekocht door Christus
kostbaar Bloed I
Uit liefde voor den naaste, wieu gij
geen steen des aanstoots moogt wezen
door ergernis I
Uit liefde voor en in navolging uwer
Moeder, de Onbevlekte Maagd Maria!
Uit gehoorzaamheid ook aan uwe
geestelijke overheid, de Pausen en
Bisschoppen, die met hun hoog gezag
u telkens en tekens de vermaning van
den grooten Apostel blijven inscherpen,
dat «dc vrouwen zich eerbaar en inge
togen moeten tooien in zedig gewaad* I
(I Tim. m 9. 10)
CASTO.
Binnenland
Nieuwe tijden.
In de 137ste algemeeue vergaderiog
der Maatschappij van Nijverheid in 1914
te Zwolle gehouden, was ter tsfel ge
komen een voorstel de tijdsaanwijzing
te lat.n loopen van 1 tot 24. Ten ge
volge van het uitbreken van den oorlog
bleef het liggeo. Thans, nu in de ons
omringende landen de verkeersverhou-
dingen van voor den oorlog zijn her
steld en zelfs door bet vliegwezen neg
zijn uitgebreid, rijst de vraag of het
niet tijd wordt, dat Nederland,zich aan
sluit bij het gebruik o.a. in België,
Frankrijk en Italië om de uren van hel
etmaal te tellen als 124, in plaats
van als 2 maal 112.
E o ieder kent u:t ervaring de ver
gissingen bij het bepalen in de spoor-
weggidssn van de uren van vc- eken
aankomst van treinen door h niet
oplett n van het streepje onder e'c mi-
nuutcijfcrs, welke de uren van zes uur
des avonds tot 5.59 's morgens aan
duiden; eveneens de misverstanden bij
telegrafische afspraken. De verwarring
van 12 uur v.m. en 12 uur n.m. komt
ook geregeld voor, omdat men zich
onbewust twaalf uur middernacht als
namiddag voorstelt. Verandering van de
wijzerplaten der klokken is niet bepaald
noodig.
landbouw-sub8ldie.
De Minister van Binnenlandsche Za-
Hebt li een
Taxi of auto noodig
houdt het Tweede Kamerlid
op uitnoodiging van het bestuur
der R. K. Kiesvereeniging Recht
en Orde", in het gebouw der R. K.
Werkliedenvereeniging St. Jozef te
Amersfoort, voor onze Roomsche
Kiesgerechtigden, vrouwen en man-
Aanvdng 8 uur Komt ailenl
ken en Landbouw heeft een commissie
ir gesteld, aan welke is opgedragen de
vraag te beantwoorden of, en zoo ja,
in hoeverre de directe en indirecte be
moeiingen van bet Rijk op landbouw
gebied zouden kunnen worden inge
krompen.
Da Loge.
Het Kamerlid ter Hall heeft aan den
inister van Oorlog de volgende vra
gen gesteld
1. Draagt de minister et kennis \a\
dat ia een te Arnhem gehouden ver
gadering, waarvan een verslag voorkomt
«De Katholieke Onderofficier*, orgaan
van den Ned. R. K. Oodeu tficiciec-
bond »St. Marlinur* van 25 Maart j.l,,
de majoor-aalmoezeDier Huijs een rede
heeft gehouden over de verschillende
takken van dienst, waarin de meeste
vrijmetselaars voorkomen, o.a. het leger,
de Departementen, enz., en daarbij ge
waagd heeft van den «heilloozen in
vloed*, die zij (dat »8n de vrijmetse
laars) uitoefenen
2. Indien den minister dit feit beker d
is, of, indien het hem niet bekend is,
maar hem door een onderzoek is gcble-
