Amsterdamsche Bank
DE EEMBODE
K. Nieuwsblad voor Amersfoort
en Omstreken
"Vrijdag 12 Juni 1925 No. 21
Negen en Dertigste Jaargang
ABONNEMENTEN kunnen elke week In gaan, (toch opzegging van
abonnement moet geachleden voor den aanvang van een nieuw kwartaal.
Prg* per drie maanden 11.00. Bulten de gemeente Ameratoort 11.10.
Alaonderllke nummer* 10 ct.
KANTOOR: LANOEORACHT 28, AMERSFOORT, TELEFOON 314
DE EEMBODE VERSCHIJNT DINSDAQ- EN VRIJDAOM1DDAQ
At» VERTEN TIÉN 25 cent per regel. Bll!|ke larleven voor handel en
njverheld b{ geregeld adverteeren. Advertentlên moeten Dlnadag
en Vrgdag v6<5r a uur worden bezorgd. Een bepaalde plaats kan
niet worden gegarandeerd.
Laat u nooit verschalken. Gerustheid
is de eerste oorzaak van het ongeluk.
Censuur.
Onze Moeder de H. Kerk, altijd
in alles waakzaam en bedacht op hei
eeuwig heil der geloovigen, heeft r
tuurlijk ook de gevaren van slechte
verkeerde lectuur niet miskend.
In het Kerkelijk Wetboek vinden wij
dan ook diverse voorschriften, die goed
toegepast en nageleefd, veel kwaad:
kunnen voorkomen.
We achten het niet ondienstig die
Kerkelijke voorschriften inzake hei
boekenverbod eens onder het oog var
onze lezers te brengen.
Zco heeft volgens Canon 1384 1
van het Kerkelijk Wetboek, de Kerk
bet recht te eischen, dat de geloovigen
geene boeken uitgeven, waarover zij
niet eerst geoordeeld heeft; en evec-
"jens boeken, door wie ook uitgegeven,
te veroordeelen, wanneer hiervoor eenc
goede reden bestaat.
S 2. Hetgeen onder dezen titel over
boeken wordt voorgeschreven, is op
dagbladen, tijdschriften en alle andere
uitgegeven geschriften toepasselijk,
tenzij eenc andere bedoeling blijke.
Cao. 1395 S 1 zegtHet recht en de
plicht om uit geldige reden boeken te
veibiedcn komt toe niet alleen aan de
hoogste Kerkelijke macht voor de gc-
heele Kerk, maar ook aan de bijzon
dere Corciliën en aan de plaatselijke
Ordinarissen voor hunne onderhoorigen.
Cao. 1398 S 1 bepaalt: Het verbod
_j>an een boek houdt in, dat zulk een
"boek zonder vereischt verlof riet mag
worden uitgegeven, noch gelezen, ncch
bewaard, noch verkocht, noch in eene
andere taal vertaald, noch op eenigerlei
wijze aan anderen mag worden mede
gedeeld.
2Een bock, dat op welke wijze
ook vciboden is, mag niet opnieuw in
'het licht gegeven worden, tenzij, na
aangebrachte verbeteringen, degene die
het vciboden heeft, of zijn Overste of
zijn opvolger daartoe verlof gegeven
hebben.
Rechtens zijn volgens Canon 1399
verbodeD
1. Uitgaven van den oorsproDkelijken
^^tekst der H. Schrift en van de oude
ïfalholieke schriftuurvrrtalingeo, ook
van die der Oostersche Kerk, door
niet-katholieken in het licht gegeven
alsook schriftuurvertalingen in allerlei
talen door niet-katholieken gemaakt of
uitgegeven.
- 2. Boeken van welke schrijvers ook.
die de ketterij of het schisma verdedi
gen, of op welke wijze ook de grond
slagen van den godsdienst trachten te
ondermijnen,
3. Boeken, die den godsdienst of de
goede zeden stelselmatig aanranden.
4. Boeken van alle nie'-katholieken.
die opzettelijk over den godsdienst
handelen, tenzij het blijke, dat er Diets
tegen het katholiek geloof in staat.
5. Boeken waarover in can. 1385
1 n.l. (d.i. tekstuitgaven der H. Scbrifr,
of de daaibij gevoegde neten of com
7*Jmlarei) en can. 1391 (d.i. gedrukte
ve-tal-ngin van de H. Schrift in eene
Jevende taal door katholieken vervaar
digd en uitgegeven, en an de boeken
Uit Australië.
genoemd in can. 1385 1 n. 2 (d.
boeken over die st< ffen, die in nau
verband staan met den godsdienst) die
boeken en boekjes, die nieuwe verschij
ningen openbaringen, vizioenen, voer
spellingen, wonderen verrolden; of
nieuwe devotie'* invoeren, ook onder
voorwendsel, dat het particuliere devo-
tie's zijnwanneer deze worden uitge
geven, zonder dat de canonieke voor
schriften daaromtrent zijn onderhouden
6. Boeken, die een der katholieke
geloofswaarheden bestrijden of bespot
tendie de d'-or den Apostolischen
Stoel veroordeelde dwalingen voorstaan
die den kerkdijken eeredienst onteeren
die de kerkelijke tucht trachten te on
dermijnen of die opzettelijk de kerke
lijke hiërarchie of den geestelijken of
eligieuzen staat beschimpen.
7. Boeken, die eemg soort van bij
geloof, wichelarij, waarzeggerij, toover§.
oproeping van geesten of andere der
gelijke diDgen lecren of aanbevelen.
8. Boeken, die leeren, dat tweege-
cht, of r elftnoord of echtscheiding
geoorloofd zijndie over de secten
der vrijmetselaars <f andere genoot
schappen van dezelfde soort handelende,
beweren, dat deze nuttig zijn en Diet
verderfelijk voor de Kerk en de burger
lijke maatschappij.
9. Boeken die opzettelijk wulpsche
of ontuchtige dingen behandelen, ver
halen of leeren.
Can. 1400. Het gebruik der boekeD,
aarover in canon 1399 n. 1, en der
boeken, uitgegeven tegeD hel
voorschrift van can. 1391 wordt slechts
toegestaan aan hen, die hoe ook z;ch
op godgeleerde cf schriftuurlijke studiën
toeleggen, mits die boeken onvervalscbt
onverminkt zijn uitgegeven, en noch
de voorreden noch iD de aanteeke-
ningen de katholieke geloofswaarheden
arden bestreden.
Can. 1403. Die van den Apostoli
schen Stoel de bevoegdheid hebbeD
ontvangen om verboden boeken te
lezen en te bewaren, mogen daarom
niet lezen c f bewaren weikdanige boe
ken ock, die door hunne eigen Ordi
narissen zijn verboden, tenzij hun io
bet apostolisch indult uitdrukkelijk ver
lof is gegeven om boeken, door wie
dan ook veroordeeld, te lezen en te
Daarenboven zijn zij streng verplicht
n de verboden boeken zoo te be-
aren, dat deze niet in acdermans
handen komen.
Can. 1404. De boekveikoopers mo
gen de boeken, die opzettelijk over
obscene dingen handelen, nitt verkoo-
pen, noch uitleenen noch bewaren de
overige verboden boeken mogen zij
niet te koop stellen, tenzij zij van den
Apostolischen Stoel het vereischt ver
lof daartoe bekomen hebbenen zij
mogen die aan Diemand veikoopen,
tenzij z3 om gegronde reden kunnen
meenen, dat de kooper het rechtheeft
om deze te vragen.
Can. 1405. Wie van wien dan ook
verlof gekregen heeft, is daarom niet
ontslagen van de natuurrechtelijke ver
plichting om te zorgen, dat hij geen
boeken leest, die voor hem een Daast
geestelijk gevaar opleveren.
rijden," zei de sergeant „en u een
versch paard bezorgen, want het uwe
heeft op het oogenblik genoeg dienst
gedaan. Haal de paarden hier, Tyler,
dan kan mijnheer Hardcastle er eene
keuze uit doen. Het lijkt heel duide
lijk," vervolgde Cameron, toen de kon
stabel weg was, „maar dit is een heel
ongewoon en nieuw optreden voor
Stingaree: dit is juist hetgeen iedereen
zei, dat hij nooit doen zou
„En toch is het de logische climax
van zijn loopbaanhel had reeds lang
geleden kunnen voorgevallen zijn, maar
vroeger of later moest het gebeuren,"
zei Hardcaslle zijn glas ledigend. „Die
ronddolende roover mag er de voor
keur aan geven, niet te schieten, doch
heeft slechts iemand tegen het lijf te
loopen, die even vastberaden en goed
gewapend is, als hij en hij heeft geen
keuze. Die arme Duncan was juist zoo
iemand; hij zou zich nooit gewonnen
gegeven hebben. Wij vonden hem met
zijne revolver vast in de hand, een
vinger om den trekker geklemd, doch
hij had geen schot kunnen lossen, alle
loopen waren nog geladen."
„Werkelijk! Dan moet het op ver
raderlijke wijze zijn toegegaan," be
merkte Cameron niet zonder eenigen
twijfel in zijne stem; daarop verliet hij
Vera-Koffie-Hulsko
BUITENGEWOON GEURIG
25 pCt. Besparing
Waarom zoudl IJ niet eens een pakje
koopen om U van de kwaliteit te
overtuigen
Binnenland
Pogingen, die steun verdienen
Reeds larg genoeg heeft elkeen aai'
den heerlijken straatweg Utrecht-Amers
foort de gunstige verandering kunnep
bespeuren in 't uiterlijk der jaren en
jaren verwaarloosde villa «Eikenhorst*.
Deze naarn is omgewisseld met
roomsche opschrift St Jan en de
duiding Missiehuis in plaats van «Wissel
vier* wordt reeds door het personeel
der O. S. M. voldoende begrepen, om
bewoners en bezoekers van dat Missie-
aan de juiste halte te doen
stappen. Wie zich de moeite guit
bij de vriendelijke Paters en Broe
ders (er zijo er nog slechts enkeier)
kijkje te nemen, begrijpt gauw ge
noeg, dat de herdoopte Eikenhorst
slechts tijdelijk ten woon kan strekken
aan een dertigtal menschen, ook al lag
het n'et in de bedoeling het aanta'
klassen in de toekomt nog uit te brei
den. Zelfs bij hun godsdienstoefeningen
is het behelpen gezegd in de tot Kapel
g- 'improviseerde suite.
Verlangend ziet de sympathieke Pater
Overste uit naar het oogenblik dat ZE
den bouw van een ruimere inrich
ting kan beginnen, Boscbrijk terrein in
overvloed, maar geen fondsen voor eeD
doelmatigen nieuwbouw. Aangemoedigd
door bun Geestelijken Leider den Hoog-
Eerw. Heer Deken Fock, en het be
haald succes met de opvoeringen van
>De Geheimen der Mis* dezen winter,
besloten eenige wakkere Burger jonge
lingen uit Amersfoort door het geven
van een cf meer openluchtspelen op
bet pracbtteriein van St. Jan de Paters
van 't Goddelijk Woord ter hulp te
komen.
Hun keuze viel op het heerlijk schoone
Evangelisch spel van Dr. Fel x Rutten
«De Rabbijn van Selcha«. De hoofd
rollen zijn in handen der beste dlllettanteo,
nen zich denken kan, en vcor de
en het slotkoor verzekerde men
zich de medeweiking van het nog immer
gunstig bekend staand St. Henricuskoor.
Voor terrein koos men zich een naar
alle zijden door bosch omgeven ruimte,
aan verdere décors en costumeeriDg
wordt de uiterste zorg besteed en voor
bekendmaking in wijden omtrek
wordt gewelkt.
Steunt O. L. Heer deze pogingen
door op 5—12—19 Juli gunstig weer
te geven, dan verdienen zij toch zeker
den steun onzer daadwerkelijke belang-
het vertrek, om zich te kleeden. Hard
castle zat te dommelen in zijn stoel,
toen hij terugkwam.
Het was middernacht voordat de
kleine troep den tocht van dertig mijlen
aanvaardde want men had eerst maat
regelen moeten nemen, dat er vroeg
in den morgen een telegram naar den
rechter te Glenranald zou afgezonden
worden en hiervoor was het noodig
geweest, den postmeester in zijn nacht
rust te storen, die een der drie wonin
gen in gebruik had, welke aan den
weg gelegen waren en het gehuchtje
Cleai Corner vormden. De maan scheen
vol, toen het drietal wegreed en bij de
plaats van den moord aangekomen,
was deze bijna even hel verlicht als
over dag. Het was juist op een punt,
waar de zandige weg liep door een
klein bosch en de sergeant en Hard
castle slegen af om den grond te onder
zoeken, terwijl Tyler in het zadel de
wacht hield. Doch niets van belang
werd door de twee mannen te voet
ontdekt en evenmin was door hun te
paard zittende tochtgenoot iets gezien
of gehoord.j
Zij vonden in de nederzetting, zwak
verlicht door de verflauwende maan,
alles nog in beweging. Eene groep
mannen stond aan den ingang van de
stelling op genoemde data.
Missie vrienden en kunstliefhebbers,
komt aller, I
Waar moet men I Juli stemmen
Het is gebleken, dat niet aile kiezers
sten, wat men doen moet, als men
elders dan in de plaats, waar men op
de kiezerslijst staat, wil stemmer. Zie
h'er, hoe deze zaak geregeld .s,
Ieder kitzcr cf kitzeres, die op den
:rr.d.ig, 1 Juli, niet op de plaats,
sar hij op de kiezerslijst vcoikomt,
inwezig denkt te zijn, kan zijo ver
langen te kennen geven om ergens
anders te stemmeD.
Wat moet bi] daarvoor doer
Hij gaat naar d: secretarie in zijn
meente, cf naar de secretarie var
•n willekeurige gemeente en zegt
daar. dat bij 1 Juli in Amsterdam of
Blokzijl cf Uithuizen of waar ook wil
stemmen.
Hij geeft dan tevens een nauwkeurig
adres cp in Amsterdam, Blokzijl of
Uithuizen, waar zijn oproepirgskaart
oet worden bezord.
Dit moet hi/ vóór ij Juni doen.
Komt hij a 17 Juni, dan is 't te
laat en zal hij moeten stemmen iu de
plaats waar hij op de kiezerslijst staat-
Heeft men die kennisgeving aan een
gemeente-secretarie gedaan, dan is mer
verder van de zaak af. Ter secretarie
Op den sti mdsg vindt mca in d..
plaats, die n;en heeft opgegeven, zijn
r-proepirgsbi'jet en kan daarmee gaan
stemmen op den cacdidaat, die men
Door deze regeling is ieder in de
gelegei heid gesteld zijn stemplicht uit
te oefenen.
Kor het vroeger voorzakenmecschen,
handelsreizigers, enz., of voor kiezers,
die sinds 1 Febr. naar een andere ge-
ite waren verhuisd, nog wel eens
lastig zijn, aan de stemming deel te
nemen, omdat men moeilijk in de
plaats kon zijn, waar men op de kic-
irslijst voorkwam, die moeilijkheid
thans geheel vervallen.
Ieder NcderlaDdsch kiezer kan, als
j er een klein beeije moeite voor over
beeft, stemmen, waar hem dit op den
stemdag het beste uitkomt.
Vrijgesteld.
De Arrondissements-Rechtbank te
Utrecht deed in hooger beroep uitspraak
in de zaak tegen de bestuurders van
enkele woningbouw-vereenigingen, die
zich niet laten inschrijven in het Han
delsregister. De Rechtbank bevestigde
het vonnis van den Kantonrechter en
ontsloeg de besturen van rechtsver
volging.
Per Radio.
Rotteidam organiseert 28 Juni a.s.
n grooten Roomt chen Landdag,
waarop Mr. Dr. D. A. P. N. Kooien
en Pater Cassianus Hentzen O F.M. het
woord zulleo voeren.
Iq Rotterdam zal bet gesprokene door
middel van eeD «loudspeaker* voor
50000 menschen verstaanbaar zijn.
Besloten is voorts om gebruik te
m3ken van den Hitversumschen tadic-
omroep, waardoor de Roomsche Land
dag ook over heel Nederland zal kun-
worden gevolgd.
I
te Amersfoort Kortegracht 16
Kapitaal f55.000.000 Reserve f43.000.000
Alle Bank-, Kassiers- en Effectenzaken, Deposito's
Verhuring van SAFE-LOKETTEN
I
Görs Kallmann Piano's
voldoen zelfs de meest strenge critici. - Steeds voorradig
Vertegenwoordiger
S. DUYKER, Diploma Toonkunst
PIANO- EN ORGELHANDEL
HAVIK 29 Magazijn boven AMERSFOORT
Wees Wijs en schaf U een
FORTUNA
aan. Vertegenw. voor Amersfoort en Omstreken
Kanioorboekh. H. Elzenaar
De Snelschrijfmachine Langestraat 84 - Telef. 528 - Amersfoort
Oe Canridaten 1 ijst in den Rijkskïes-
kring Utrecht.
No.
1.
Rev. Arb. Comi.é
No.
2.
Viijdenkers
No.
3.
Middenstandspartij
No.
4.
Bezuinigingspartij
No.
5.
Herv. Ger. Staatspartij
No.
8.
Chr. Dem. Fed.
No.
9.
Protest. Volkspartij
No.
10.
Sccialistische Partij
No.
11.
Comm. Partij
No.
12.
S. D. A. P.
No.
14.
Chr. Hist. Unie
No.
15.
Plattelanders (De Boer)
No.
16.
Plattelanders (Braat)
No.
17.
Democratische Partij
No.
19.
Nieuwe NatioD. Partij
No.
20.
Actualisten
No.
22.
a
3
1
No.
23.
R. K. Staatspartij
No.
24.
R. K. Volkspartij
No.
25.
Vrijheidsbond (lijst Staalman)
No.
26.
Vrijheidsbond (l^st v. Gijr)
No.
27.
Anti-Rev. Partij
No.
28.
Vaderl. Ve bood
No.
29.
Staatk. Geref. Partij.
Amersfoort
De R. K. Tooneelvereen. Euripides
geeft een uitvoering op Zondag 21 Juni,
in het gebouw St. Acchten. Het pro
gramma vermeldtKapitaal en Arbeid,
tooneeispel in 4 bediijven en De Vlie
gende Student, blijspel ia 2 bedrijven.
De heer Joh. Miyl, beiaardier te
Nijkerk, zal met het canllon van de
O. L. Vrouwetoren concerten geven
op 17 en 24 Juni en 3 tn 8 Juli, des
avonds van 9—10 uur.
Door het Gerechtshof te Amsterdam
werd voortgezet de behandeling van
houten barak, aan het hoofdgebouw
was ook alles in beroering; bij de
keukendeur stonden verschillende man
nen met pannnetjes terwijl men binnenin
het door het vuur verlichte met, een
witte muts bedekte hoofd van den kok
gewaar werd. Op de tweede veranda
zaten twee jonge mannen met hun rug
naar een gesloten en donker gemaakt
raam; en achter dat raam lag het lijk
van een ouden man, wien anders zoo
bruin en grauw gelaat nauwelijks her
kenbaar was door de thans zoo vreemde
bleeke kleur.
De rechter kwam ongeveer dertig
uren later aan, gedurende welken tus-
schenlijd er niels nieuws gebeurd was;
zijn jury werd samengesteld uit mannen
van de barak en de andere houten
gebouwen en na een lang, doch tot
niels leidend gerechtelijk onderzoek,
werd de zaak verdaagd tot over eene
week. Maar de zeven dagen verstreken,
zonder eenig licht te brengen en men
kon vooraf voorspellen, dat de uit
spraak zou luiden, dat de moordenaar
onbekend was. Dit voldeed echter
geenzins aan de velen, die er zeker
van waren, te weten, wie de dader
was, want Stingaree had men een hon
derd mijlen daar van daan gezien.
Iongetwijfeld op zijn terugweg naar
Victoria; maar de rechter meende het
beter te weten dan iemand anders en
bleef bij zijn gevoelen nietlegenstaande
de duidelijk uitgesproken meening van
de personen op de ruime veranda,
waar hij zijne zitting hield.
Zoo gingen gezworenen en toeschou
wers terug naar de barak en tenten
en naar de aangrenzende nederzetting,
de rechter reed in zijn wagentje terug
naar Glenranald en ten laatste vertrok
ook de politie, het paard meenemende,
hetwelk zij Hardcastle uit hun stal
hadden gegeven om naar zijne woning
te rijden. De kolonist kreeg het dus
weer rustig en bleef met zijn twee
jonge mannen op de veranda achter:
maar de laatste dagen hadden hun
stempel op zijn gelaat gedrukt; de
voortdurende overstelpende drukte was
hem waarschijnlijk Ie machtig geweest
en toen Cameron en Tyler eindelijk
buiten gezicht waren, liet hij zich neer
vallen in een gemakkelijken stoel, zicht
baar afgevallen en een weinig grijzer
aan de slapen.
de zaak tegen den drogist Verhai-ff te
Amersfoort, die op 16 December j.l.
door de Utrechtscbe Rechtbank werd
veroordeeld tot 20 jaar gevangenisstraf
wegens poging tot moord op zijn vrouw
tweemaal gepleegd.
Het Hof had op 2 April j.l. de be-
h .odeling der zaak geschorst om een
deskundigen-onderzoek te doen instellen
door de Hoogleeraren dr. K. M. Bob-
man en dr. L. Bouman, naar de geest
vermogens van beklaagde.
Beide deskundigen komen in bun
uitvoerig rapport tot de conclusie, dat
bekl. niet ontoerekenbaar is te be
schouwen.
De Procureur bleef bij zijn eenmaal
genomen r quisitoir van 20 jaar gevan
genisstraf.
De verdediger, mr. van Geldrop uit
Utrecht pleitte nog verzachtende om
standigheden. Er zal arrest gewezen
worden over 14 dagen.
De beklaagde nogmaals door den
president gevraagd, erkent zijn vrouw
arsenicum te hebben toegediend, maar
■an de gasvergiftiging onschuldig te
lijn. Verder zegt de bekl. dat hij vele
maanden in voorarrest doorgebracht,
en berouw heeft gehad, maar dat bij
de kliniek gekomeD is tot bet besef
,n zijn daad, dat hij berouw heeft en
dat hij nu zija geheele leven dag in
dag uit aan deze daad zal moeten
denken. Bekl. zegt, dat deze woorden
uit het hart komen en hoopt dat bet
Hof met dit berouw zal rekening houden.
Het onderzoek wordt gesloten en de
uitspraak bepaald over 14 dagen.'
De spoorweghalie aan de Kleine
Koppel is opengesteld voor
de treinen in de richting Nijkerk van
7 50, 11.40 en 4.07 en naar Utrecht
7.21, 11.05, 4.54 en 8,04.
Het bekende Amersfootlsche Patro- I
at Oich:st geeft Woensdag 24 Juoi
het St Joz'.-f-gebouw te Huissen bij
Arnhem een concert.
(Wordt vervolgd).
Ernestus, Beginselen hooger Ocde;-
(lat*),
v. Raumer: Geschichtc dm Padagogik
4 deelei.
Schmid', Die Geschichtc der Pad-
gogik in wcltg'-?chichll:cher| Entwick-
lung, 4 deelen.
Bikker, De betooverde Wereld.
Brit, E;n-ge nage'aten gedichten
Grimm et Diderot, Correspondence
litteraire philosoph q :e et critique, 5
deelen.
H-iubraeken, Stichtelijke Zinnebeelden.
de Jager, Lijkgedachtenis van Prins
Willem.
,jes, De Geest der Geschriften
ijlen Johannes Le Franc van
Betkhiy.
Buigemeester tn Wethouders van
Amersfoort maken bekend, dat in ver
band met het aanbrengen van een
nieuwe deklaag op den Leusderweg,
deze weg vanaf het Zwarte Bergje tot
aan Lsan 1914 voor het verkeer ge
sloten zal zijn vanaf heden tot 4 Juli a.s.