Amsterdamsche Bank
R. K. Spaarbank Amersfoort
Bel dan op No 42
DE EEMBODE
R. K. Nieuwsblad voor Amersfoort
en Omstreken
Dinsdag 28 Juli 1925 No. 34
Negen en Dertigste Jaargang
ABONNBMBNTBN kunnen .elke «eek in gaan, doch oplegging van
abonnement moet geschieden voor den aanvang van een nieuw kwartaal.
Pr|s per drie maanden IX». Bullen de gemeente Amersfoort 11.10.
Alsonderllke nummers 10 cl.
KANTOOR: LANQEGRACHT 28, AMERSPOORT, TELEFOON 314
DE EEMBODE VERSCHIJNT DINSDAQ- EN VRIJDAOMIDDAQ
abvhktbmtiAh 25 cent per regel. BUl|ke tarieven voor handel en
ngverheld b| geregeld adverleeren. Advertenties moeten Dinadag
en Vr|dag vóór uur worden besorgd. Een bepaalde plaats kan
niet worden gegarandeerd.
üeheer&ch uw verbeelding. Inge
beelde rampen en herschenschim-
mige moeilijkheden zyn in zeker
opzicht de gevaarlijkste, omdat ze
geen grenzen kennen en geen
legemniddelcn toelaten.
Reisindrukken.
DOOR A. F. VAN BEURDEN.
II.
Ze mogen wel trotsch zijn op hun
Kathedralen en Kerken in Vlaandren-
land en Brabant, op de hooge O.L.V.
In Antwerpen, op de Gotische basilika
van Sint Rombout in Mechelen uit de
Xile—XHIe eeuw, op de Sint Goedcle
In Brussel, de van buiten zware maar
van binnen zoo glanzende Sint Bavo
van Gent en de als een vesting opge-,
trokken Bruggensche Sint Salvatorkerk
en zoovele andere, getuigende van de
Sroote scheppingskracht van het mid-
eleeuwsche katholieke geloofsleven.
in die kathedralen omvangt u al
de bekoring van die geheimzinnige
tijden, waarin de Gilden het maat
schappelijk leven beheerschten en zich
nauw aangesloten hadden aan de Kerk,
waarin de groote kunstenaars hun pen
seel in dienst slelden van de Kerk en
die groote kunststukken vervaardigden
Mot verheerlijking van den „dienst
Godes". Nog pronken ze daar in al de
felheid hunner kleur in het licht, dat
gedempt valt door de eeuwenoude
vensters.
In die vensters staan de wapens van
al de hooge beschermers van de gods
huizen met hun kronen en scepters,
hertogsmutsen en veldheerstaven; met
de in klassiek Latijn gestelde opschrif
ten, die van de hoogheid van waardig
heid en ambt verhalen.
Ter rechter en ter linkerzijde staan
de portretten der edele schenkers en
hunne kinderen met blanke rolkragen
uitgedoscht, begeleid door hunne pa
tronen. Langs de muren prijken mar
meren bustes en zonderlinge beelte
nissen der afgestorvenen door een
geraamte gedragen naar den smaak en
de wijze dier tijden.
De koorstoelen, zeer hooge gothieke
bouwsels, maar niet te hoog bij de
rijzigheid der pijlers, staan er nog als
in den tijd toen de geestelijke en we
reldlijke kanunniken in purper gedost
daarin dagelijks hunne getijden zongen
en daar voor hunne proven of toelagen
optrokken. Ook nu komen daar de
kanunniken hun officie bidden, maar
niet met dien overweldigenden middel-
eeuwschen staat en pracht.
Toch is er nog wel 't een en ander
behouden van de oude herinneringen.
Vele gebruiken bij begraven, bedienen
en bij de openbare vieringen
Godsdienst zijn bewaard.
Men heeft hier niet de hardheid en
den dwang ondervonden van een opper
bewind, dat zooals de Staten Generaal
der Vereenigde Nederlanden dat ver
stonden om eene groote meerderheid
te doen bukken voor den wil van een
kleine politieke minderheid. Daardoor
zijn er ook minder kunstschatten ver
loren gegaan.
SINTE ALENA.
Iedere Vlaamsche stad is daardoor
merkwaardig, maar Antwerpen, Gent,
en Brugge spannen de kroon.
Men zegt wel eens van Amersfoort,
dat dit het Stichtsche Brugge is. Iets
is daar wel van aan, maar al is daar
minder verdwenen, dan in andere Hol-
landsche steden, toch krijgen Brugge
en Oent verreweg den prijs.
De Nederlander kent zijn steden en
monumenten niet en men moet het
dat in een publicatie van het
aanstaande Beiaard-Congres, het mooie
klokkenspel van Amersfoort als ver
waarloosd aangegeven wordt. Ik ken
bijna geen beter in Nederland. Men
kan begrijpen, dat er van Amersfoorts-
wege ook weinig lust zal zijn om aan
dit congres mede te werken.
In de kathedraal Tan Antwerpen val
len onder de diensten de vreemde
ouderwetsche Spaansche costumes der
collectanten op. Zij hebben opstaande
gerande schouderbedekking en aan de
achterzijde hangen geborduurde zijde
reepen langs den mantel. Het heeft
wel iets van de gala-kleeding der
toreadors, welke toch zeker echt
Spaansch is.
Die kleedij geeft de collectanten een
deftig en waardig voorkomen, passend
bij de antieke omgeving, waarbij de
suisse, die met veel zilver getooid is en
die zijn admiraalssteekje achterover
meent te moeten dragen, wel wat af
steekt. Trouwens hij is niet zoo actief
als zijn collega in den Keulschen dom,
die met „Ruhe in Gottes Haus" de
lastige vreemdelingen bij den ingang
vasthoudt en niet zooals hier rond iaat
loopen. Het orgel vult de geweldige
ruimte met tonen en het koor blijkt
goed geschoold, alhoewel de falsets
onze ooren niet kunnen behagen.
De kathedraal is behalve een gods
huis nog een groot museum met doeken
van Rubens, van Dijck, Olto Venius,
Murillo, Rogier van der Weijden, Mar
tin'de Vos. Ook de andere dertig Ant-
werpsche parochiekerken waarvan die
van Sint Jacob, van Sint paul en Sint
Andries de voornaamste zijn, bevatten
tal van kunstschatten, die gevoegd bij
die van het groote museum, en al de
gildehuizen op de markt, haar met
recht den naam van een oude en mooie
kunststad doen verdienen, die nog veel
te weinig in 't hart van Nederland
bekend is.
Wij gaan nu naar buiten, waar de
zon de weilanden over de Schelde in
een lichten neveldamp zet en het goud
der hooge renaissancegevels vau koop-
en industriehuizen doet glansen en
schitteren. Op de Groenplaats staat
Rubens in zijn groene omgeving boven
het gewoel te kijken op al de dorpe
lingen der naaste omgeving en op de
vele vreemdelingen, die in bewonde
ring de statig-doende gymnasten en
oud-gedienden, die zich nog eens in
optocht laten zien, beschouwen, terwijl
de groote bourdon van de kathedraal
alles overstemt en de langslapers aan
maant om nog tijdig in de Kathedraal
aan hun Zondagsplicht te voldoen.
Maar 't schijnt, dat dit nog wel accu-
rater kon geschieden, omdat ook daarin
het lichtvaardige van menig zuidelijk
broeder uitkomt.
welijk gedeelte van het volk, waarin
J grenzen van het welvoegelijke reeds
overschreden zijn. Het schaamte-
looze der groote Belgische steden kan
alleen door het wufte Parijs overtroffen
worden. Dan zien wij heel wat liever
de karakteristieke bescheiden Holland-
sche, Geldersche, Brabantsche, Friesche
costumes, dan deze publieke veilbiederij
en opdringerige onbeschaamdheid, ter
wijl de Hollandsche zindelijkheid hier
onbekend is. (Wordt vervolgd).
„Zou ik u versmaden, die mijn
God heeft uitgelezen uit het midden
der heidenen?" sprak Amandus, „neen
mijn kind Die u met eene sterke
hand geleidde, moge u bewaren
En hij heeft haar een kruis op 't
voorhoofd geteekend, en zoo doende
aangenomen.
Het gebeurde dat Heer Levold te
velde was gereden met zijne banieren,
en als zij in 't wederkeeren omtrent
Nijvel kwamen, wilde de Koning
vragen naar den weg.
B'k Zie daar ginder eene land
hoeve," sprak een hunner
De bewonerzag den Koningen zijne
Hoeren komen en stond in de deur.
„God geve u goeden dag, gij,
Ileeren," sprak de man.
„Vriend," zei Levold, zijn paard
intoomende, „wil ons den weg
Dilbeck wijzen?"
„'k Doe het gaarne," antwoordde de
dorper, en hij wees hun den weg.
„Maar gij, Heeren I" sprak hij vriende-
Tijk, „wilt eerst wat uitrusten en drinkt
hier een teug." En zonder bescheid te
wachten, liep hij 't huis in en bracht
in beide handen eene groote schaal
drank buiten en bood ze den Koning.
Als Levold den dorper voor zich
staan zag, wendde hij versmadend het
hoofd af. „Ga heen, rabout!" sprak
hij binnensmonds, „mij walgt die drank."
„Nu, versmaadt gij mijn drank?..
Niettemin," ging hij lachend voort,
had grooter Heeren hier en zij
hebben er in dank van genoten."
„Wat heeien vroeg Levold.
„Dat was Bisschop Amandus,
antwoordde deze, „die naar Foreest
aan de Senne toog."
„Gij hebt het vernomenriep
de Koning, en hij wendde driftig zijn
ros tot de edelen, „wat staat ons
doen
„Roep uw volk te zanten," ant
woorden zij. De Christenen worden
dagelijks stoutmoedigerwacht gij
langer, dan wassen ze u boven 't hoofd.
„Heer Koning," sprak een der
heidenen, „waartoe hier lang in beraad
gestaan, of van verre uw volk bijeen
gaan roepen? Laat ons nu dadelijk
den Bisschop volgenwij zijn sterk
genoeg, wie weet of wij hem nog niet
in de omstrekeifvan Foreest ontmoeten
viel hij in onze handen, 'k zeg u, voor
waar, 't was gedaan met de Christenen
van uw landdoor hem bestaan en
groeien zij."
„'t Is wijs gesproken,"
Evenals in de 1
j van hetvrou-
l
Binnenland
De politieke toeitand.
De Katholieke Tweede Kamer-fractie
heeft zich eenstemmig bereid verklaard,
de basis van het haar medegedeelde
ontwerpprogram voor den duur der
komende parlementaire periode, aan
het te vormen kabinet, steun te ver-
leenen.
Woensdag 15 Juli werd Colijn op
dracht gegeven tot kabinetsformatie.
Den volgenden dag zond bij het ontwerp-
werkprogram voor het nieuwe kabinet
aan de drie recbtsche Kamerfracties,
vergezeld van de vraag, of deze bereid
sten op de basis van dit program
in een door hem te vormen kabinet
run te verleenen.
Den 20it enjuli werden de antwoorden
der fracties ontvangen, welke aanleiding
gaven tot enkele redactiewijzigingen
in het ontwerp en tot het verstrekken
in een enkele opheldering.
In vetband hiermede heeft de heer
Colijn voor zoover daartoe aanleiding
bestond zich den 22sten Juli opnieuw
tot de Clubs gewend. Bereids ontving
hij antwoord van de anti-rev. en R.R.
fracties terwijl het antwoord der Chr.
Hist, fractie nog wo:dt ingewacht.
In verband met het voornemen
den heer Colijn om tot bespreking i
de bezetting der ministerieele posten
eerst dan over te gaan, nadat van
de zijde der drie fracties een definitief
Kortegracht jö
Reserve f43.000.000
(e Amersfoort
Kapitaal f55.000.000
Alle Bank-, Kassiers- en Effectenzaken, Deposito's
Verhuring van SAFE-LOKETTEN
PIANO'S
ORGELS
HUURKOOP
STEMMEN
REPAREEREN
INRUILEN
Vakkundig advies wordt zonder eenige verplichting gaarne verstrekt
S. DUYKER, Diploma Toonkunst
Magazjjn boven
AMERSFOORT
onder controle Centrale accountantsdienst Ned. Boerenbond
De zittingen voor het inleggen en terugbetalen van gelden
worden gehouden in het R. K. Spaarbankgebouw
BREEDESTRAAT bij de LANGEGRACHT
des ZONDAGS van 12 tot 1 uur; WOENSDAGAVONDSvan 7
tot 8 uur en VRIJDAGS van 10 tot 11 uur
Dadelijk ingaande rente 36/io pCt.
Spaarbusjes gratis verkrijgbaar.
gelicht.
Spreker wenschte wel, dat bovenaan
bet program van elke politieke partij
geplaatst was «Een drankviij Neder
land*.
Amersfoort
antwoord zat zijn ingekomen, blijkt uit
den stand van de crisis mitsdien dat
de berichten omtrent personen, die
ngezocht zouden zijn voor een porte
feuille, van allen grond ontbloot zijn.
De gevolgen.
Te Doetinchem is dezer dagen een
confereotie gehouden voor inwendige
zending. In een der sectie-vergaderingen
sprak de heer D. Noordam, directeur
van het Opvoedingsgesticht «Valken-
beide* over: «Alcohol en het verwaar
loosde en misdadige kind*.
Spr. wees op het verband tusscben
beide. 80 pCt. van de verwaarloosde
en misdadige jeugd is het naar Bprekers
ervaring door den alcohol. De gevolgen
zijn geweldig allereerst de linancieele
dagelijks wordt uit de publieke kat
20.000 betaald ten behoeve der ver
waarloosde en misdadige jeugd. Daarbij
komt dan nog wat besteed wordt
ziekeuhuizen, idioten-inrichtingen,
Zich plaatsende op den bodem der
ervaring, noemde spr. ais gevolgen van
-het alcoholisme verloren jeugd, beperkt
verstand, verslapte wil en srxueele
verwording. Elk dezer gevolgen werd
met talrijke, treffende voorbeelden toe-
Amersfoortsch Dagblad noemt
eigenaardig, dat in den Raad eenige
rechtsche raadsleden meenden te moeten
stemmen tegen de deelname der ge
meente aan het garantiefonds. «Juist om
bezwaren van zekere zijde te gemoet
komen is dit concours op Zaterdag
niet op Zondag gesteld. Het parti
culier initiatief heeft krachtig gesproken
door particulieren is een betrekkelijk
groot garantiefonds gefourneerd, zoodat
er voor de gemeente zoo goed als geeo
kwade kans bestaat. Niettemin voelden
enkele raadsleden zicb verplicht door
het onthouden van hun stem het werk
der Exploitatie-Commissie van dit ge-
eentelijk terrein te bemoeilijken.*
Zoo heel eigeoaardig is 't niet, dat
enkele leden tegen deelnemen aan 't
garantiefonds waren.
't Is een kwestie van appreciatie.
Hoe minder de gemeente voor «ga-
ot« fungeert hoe beter.
Bij vele voorstemmers zat meer de
intentie voor ditmaal eens een kans
geven, maar als men er op mocht reke
nen dat in de toikomBt geregeld zal
worden gegarandeeerd, dan kon men i
eens bedrogen uitkomen.
orden méér concoursen e
gehouden zonder dat de gemeente
inlaat.
Levold, en hij toog het zwaard „Vrien
den riep hij tot zijn volk, „komt en
volgt mij!" Hij reed langs de velden,
tot aan de wouden van Foreest;daar
verspreidde hij zijne schare in allerlei
richtingen, en de knechten hebben
alom hel land afgeloopen om Sint
Amand te vangen.
Maar Alena had weder den weg
naar de kapel ingeslagen. Het was haar
eene vaste gewoonte geworden die
bidplaats dagelijks te bezoeken, om bij
de heilige diensten tegenwoordig te
zijn en met de catechumeenen onder
wezen te worden.
Aan den hemel begon een gouden
zoom door de nachtwolken tc breken,
maar de lucht was vochtig
zicli aanzien dat er weldra regen vallen
zou. Zij toog haastig voort. Doch eens
klaps werd de diepe stilte, die rondom
haar hecrschte, door een kreet afge
broken zij zag op, cn daar stond een
van haars vaders knechten op den weg
en stormde met de krijgsbijl omhoog
op haar in.
„Gaat achterwaarts," sprak Alena
kalm, en zij hief bevelend de hand
legen den krijgsman. Dat bedaard ge
bod en die wenk brachten hem
Hebt IJ een
Taxi of auto noodig
Amersfoorf.
Het meisjeskamp, dat nabij het Aard-
huis onder leiding van Freule van Asch
van Wijck was gevestigd, is opgebroken.
De jonge dames w.o. Prinses Juliana,
werden per gemeente-autobus naar de
halte Asseit vervoerd, vanwaar om de
is naar Defi Haag werd voortgezet.
Te Amersfoort verliet Prinses Juliana
den trein, om per auto naar Soestdijk
te vertrekken.
De Schoen- en Lederhandel van den
heer C. Slagter is verplaatst van Leus-
derweg 7 naar Arnhemscheweg 38. De
zaak maakt een goeden indruk.
De Burgemeester van Amersfoort
verzoekt de inwoners de grootst moge
lijke waakzaamheid en voorzichtigheid
te betrachten teneinde boschbrand 'te
voorkomen en tevens bij het ontstaan
van boschbrand, indien zulks noodig is,
de behulpzame band te bieden, om
een spoedige blussching te bevorderen.
Bij de te Zwolle gehouden examens
van de «Mode-vakschool vereeniging
Zwolle* slaagden onder meer: Mej. B.
H. v. d. Snee voor leerares, opgeleid
aan de Mode-vakschool, van Asch van
Wijkstraat 31, Directeur G. Harkink.
Deze school is tot 25 Aug. gesloten.
de knechtmaar te gelijk zag hij een huis was zelfs niet een enkele boom.
•ulden kruis aan haar hart blinken, die Alena beschermer kon. „Heer, mijn
2ij is Christen, dacht hij verbaasd, eer G0dbad zij innig, „zie, hier is zelfs
hem antwoord geworden kon. geen lover om uwe dienaars te dekken
„Vriendzei Alena, zachtkens,
stelt u niet tegen mij, laat mij
dezen weg vervolgen en zwijg des
wege."
„Zoudt gij dezen weg ga3n,"
mompelde de knecht, „maar die leidt
naar Foreest, en gij mogt soms meer
van uws vaders wapenvolk ontmoeten
„Gaal uws weegs," zei Alena, „en
zwijgt."
De knecht boog het hoofd. „Ik zal
doen naar uw gebod en mijne gezellen
uwen weg leiden."
„Mijn God!" bad Alena, met de
oogen ten Hemel, „mochten uw kinde
ren vrij tof uw huis naderen, ik zou niet
moeten dwalen langs de bosschen.
Maar gij," sprak ze tot den krijger,
„laat mij aldus iederen dag mijns
weegs gaan, ik zal'u rijkelijk loonen.
Maar de lucht werd duister, een
koude regen begon te vallen, in 't een
zame geboomte schalden de druppelen.
De ijver had Alena te Foreest gevoerd
reeds eer de kapel was ontsloten't
was daar alles stil en rustig, want
verwarring; hij herkende zijns Konings Levold liep alleen het land af in den
kind. „Vrouwe! waar gaat gij?" rcp|omtrek, De regen stroomde en bij het
tegen wind en weêr." En zij plantte
den palster, dien ze droeg, in de aarde,
om daarop te rusten. Zij wachtte daar
alleen, verduldig en lijdend. Ten
laatste kwamen de geloovigcn der om
streken schroomvallig ter ':erke, tus
scben het zwervend krijgsvolk door.'
In witte kleederen togen de nieuw-
gedoopten met brandende kaarsen naar
de doopvont, tusschen lofzangen en
gebeden. Alena haakte naar het uur
dat zij hen vergezellen zou.
Heer Levold was onverrichter zake
naar zijn kasteel van Diibekc gekeerd,
en St. Amand doorkruiste het gansche
zuidelijke Nederland. Hij werd van de
heidenen gelasterd, geslagen, in het
water geworpenniets was in staat
dien krijgsman van de bres der stad
te drijven, die hij stormenderhand voor
zijn Koning ging veroveren. Maar zijne
medearbeiders waren niet in staat die
altijddurende vervolging en benauwd
heid uit te staan.
(Wordt vervolf