I
Amsterdamsche Bank
CRE DIETEN
DE EEMBODE
R. K. Nieuwsblad voor Amersfoort
en Omstreken
ABONNBMBNTBN kunnen elke week In gain, doch oplegging Tin
abonnement moet geachleden »oor den wising ran een nieuw kwartaal.
Pril per drie maanden 11.00. Bulten de gemeente Amersfoort 11.10.
Afionderllke nummera 10 et.
Woensdag 23 Dec. 1925 No. 76
Negen en Dertigste Jaargang
KANTOOR: LANOEORACHT 38, AMERSFOORT, TELEFOON 314
DE EEMBODE VERSCHIINT DINSDAO- EN VRIJDAOM1DDAO
aotbh thmtiAh 38 osot per regal. BUllka Urtsssn
ngTerheld hg geregeld adrertwren - AdTertaatlta a
en Vrgdag rörtr I uur worden besorgd. Ren tiepai
niet worden gegarandeerd.
TWEEDE BLAD
Geen lijd hebben is maar al te
te dikwjjls geen energie hebben
UJeldadiabcids-po stzcae l
voor „Rel Kind"*
Vanaf 17 Drcember 1925 tot en mei
16 Januari van het komende Jaar aijn
postzegels verkrijgbaar, geldig voor on-
beperkten tijd (ook voor het buiten
land) ter waarde van 10, 7'/a en 2 ct.
tegen den prijs van respectievelijk
12'/ji 11 en 4 ct. De baten zullen ten
goede komen aan die Nederlandsche
kinderen, welke geestelijk of lichamelijk
kommer en gebrek lijden.
Ziehier de schooDe gelegenheid voor
«en leder, om in den aanstaanden Kent
<0 Nieuwjaarstijd op gemakkelijke wijzr
een bij uitstek liefdadig en door allen
ais noodzakelijk erkend maatschappe
lijk werk te steuneD.
Meer dan 15 000 Nederlandsche kin
deren, van alle gezindten, naar geest
of lichaam hulp behoevend, zullen ge
baat zijn naar gelang de omVang der
daden, waardoor het Nederlandsche
volk deze gelegeoheid benut om zijn
bekende vrijgevigheid te toonen.
Postzegels gebruikt een ieder, in dezen
tijd nog meer dan anders. De extra
uitgave is zonder eenige moeite te be
palen door elkeen naar gelang de draag
kracht van eigen finantieelen toestand.
Wat Kan in het algemeen en zeker in
deze dagen, die ons allen gevoeliger
stemmen voor de nooddruft onzer
medemenschen, meer bevredigen dan
hulp te schenken aan die jeugdige
medeburgers, die deze steun zoo nood
zakelijk behoeven om niet onder te
gaan in hunne ellende. Bovendien be
vordert deze goede daad, het belang
van ons volk. Immers wij zorgen hier
door voor een sterk opgroeiend ge
slacht waarvan onze volkswelvaart af
bankelijk is.
In ons land worden per maand ge
middeld 50 millioen postzegels gebruikt.
A's in deze maand '/10 hiervan wel
dadigheidszegels zijn, zou de opbrengst
ongeveer f125 000 bedragen. Dat dit
en meer nog mogelijk is, bewijst ons
Zwitserland, waar in 1923 'eveneens in
één maacd, hoewel de bevolking ei
minder dicht is, de postzegelveikoop
voor betzelfde liefdadige doel 375.660.25
frs. opbracht. Laat ons land dit voor
beeld nastreven en niet achterblijven
zooals in 1923 en 1924, toen de op
brengst alhier was 18 en 52 duizend
gulden. Een honger bedrag is boven
dien noodzakelijk. De opbreDgst komt
dit jasr aan een veel ruimer groep
kinderen ten goede dan de vorige malen.
Ook het ziek-zwakke kind deelt thans
mede waatbij men slechts behoeft te
deoken aan de groote groep van t.b.c.-
patienten, om van de uitbreiding eenig-
zins een oordeel te vormen. Verder
wordt de fiaantieele toestand der Ver-
eenigingen, die arbeiden in het belaDg
van het Kind, steeds nijpender, niet het
minst door de bezuiniging van Regee
ring en particulieren.
Dat de opbrengst der Weldadigheids
zegels ook werkelijk aan de Vereeni-
giogen Steun kan vcrleenen, blijkt uil
't feit dat het vorige jsar.nen alle daar
voor In aanmerking komende lichamen,
naar verhouding van het aantal pupillen
een uitkeering ia verstrekt o.a. aan Km-
derzorg alhier een bedrag van 1864.
en aan de Vereeniging «Liefdewerk
voor Voogdij en Kinderbescherming^
te dezer stede f 172.50.
Laat uw goed hart U dus leiden bij
het vaststellen van het bedrag, waar
voor U Weldadigheids-postzegels zult
koopen en moge de reclame plaat var
Willy Sluijtcr, welke voorstelt -de mis
deelde jeugd, U dankbaar toelachend,
U nopen tot nog meerdere aankoop van
de door Anton MolkeDboer geteekende
postzegels voor »Het Kindt.
Ter bevordering van den verkoop
dezer postzegels in onze stad hebben
ondergeteekenden zich vereenigd tot een
Comité) dat een beroep doet op alle
atadgeoooten. E«n ieder kan, al is hel
voor sommigen slechts een enkel maal,
12'/] Ct. geven voor een postzegel in
plaatz van 10. Om allen de gelegen
held tot koopen te vergemakkelijken,
Is de penningmeester, de Heer'M. de
Pool, bereid om, behalve het verkrijg
baar zijn aan het postkantoor, de post
;ege!s bovendien te verkoopen aan zijn
woonhuis Lange Bergstraat 1,
Amers/oor ters, blijft niet ten achter
doch versendt dete maand uw co.
pondentie en drukwerk, gefrankeerd met
de Weldadigheidstegel.
Het Comi'é: Baron H. L, H. van
Isselmuden, voorz.H. Langendonk,
vtce-voorz. i M. S. de Pool, penningm.;
Mevr. R. StruveMevr. H. W. Schreu
der; W. Hoenderkerken; H. G. Huslage;
W. A. OrttMr. L. StadigMr. Dr.
M. Ttjdeman Ds. J. VisserMr. D. P.
Hamers, secretaris.
CandbouwnUuws.
Voor da Roomsche Landbouworganisatie
In het naburige Baarn werd dezer
dagen een propagandavergadering ge
houden voor de Organisatie van den
K. Boerenstand. Deken Van der
Waaiden van Almeloo, de Bonds-
adviseur, voerde er het woord.
De Katholieke organisatie der boeren
n tuinders in de provincie Utrecht zoo
begoo Ziji'Eerw., vlot nog niet erg.
Hoe komt dat
Men zegt wel eenshoe dichter bij
Rome, neg slechter ChristeD.
Zou dat ook hier gezegd moeten
worden
it is, dat de Katholieke boeren,
die verder van den zetel van den Aarts
bisschop sf wonen, getrouwer aan den
wensch van Mgr. gevolg hebben ge
geven, dan die in de meer onmiddellijke
nabijheid wonen.
En toch, Mgr. wil uitdrukkelijk de
organisatie der Katholieke boeren in
den A.B.T.B.
Het verdriet mij, zoo waren de uit
drukkelijke woorden van Mgr. op de
laatste algemeeoe vergadering van den
A.B.T.B., dat in mijn onmiddellijke om
geving nog meerdere boeren niet bi)
den A.B.T.B. zijn aangesloten.
Waarom moeten de Katholieke boeren
lid worden van den A.B.T.B. t
Zij moeten lid worden, omdat bij dcD
A.B.T.B. behartigd, worden en goed
behartigd worden hun geestelijke cd
stoffelijke belangen.
een neutrale organisatie zijn de
geestelijke belangen niet veilig. Spr
toont dat met feiten aan. DeA.BT.B
heeft In de afgeloopen 6 jaren ont
zaglljk veel gedaan voor de geestelijke
belangen der boeren.
Vroeger hadden de Katholieke boeren
niets te zeggen hun invloed was ge-
ijk nul.
En nu? Wg tellen, mee. Er wordt
met ons, Roomschen, rekeninggehouden.
Geestelijken staan aart het hoofd van
de commissies voor ordetwQs. Hel
onderwijs wordt gegeven In onzen geest
eu niet langer door liberale, ongeloovige
onderwijskrachten.
We hebben twee eigen Middelbare
icholen, in Raalte en Dldam we hebben
huishoudscholen in Noord-Deur-
□ingen en Denekamp.
Wij hebben onze eigen instellingen
r br hartiglng onzer zt< (lelijke belangen
Handclsraad, verschillende verzekerings
instellingen, een eierveillng, die op één
- de grootste is in ons land, enz.
Wie zijn geestelijke en stc ffelijke be
langen behartigen wil, wordt lid van
deD A.B.T.B.
Na Deken van der Waarden sprak
de hier in den omtrek welbekende heet
Ruiter van bet Bondtbuieau een kort
woord.
Hg wees op de groote beteckeuis
in den A.B.T.B., die voor de Room
sche boeren de aaBgewezen organisatie
is. De contributie is slechts 13.25; bi)
den Stichtscben Boerenbond 5.
De A.B.T.B. kent de hoofdelijke aan
sprakelijkheid. Maar dat is niet meet
dan Christenplicht.
Alt je gezamenlijk Iets opzet, sta je
ook gezamenlijk voor de aansprakelijk
beid.
Ja, maar, zoo heeft men in 't Utrecht
sche in vollen ernst gezegd, stel jc voor,
:r nu eens een tekort komt van eeD
millioen, wat dan?
Die zoo spreken, kennen niets
de organisatie, 't Bestuur kan maar
toen wat 't wil. De begrooting gaat
itk jaar naar de tfdecltngen en die
hebben heel wat te zeggen.
't Credlet is slechts beperkt tot
ton. En bovendien vtrgete men niet,
dat de A.B.T.B. geen ct Operatie
een organisatie is; bij ia gceti handels
onderneming en drijft geen zaken.
De verschillende instellingenHan
dclsraad, verzekeringsinstellingen, ent,,
staan los van de organisatie.
De aansprakelijkheid strekt zich niel
it die verschillende instellingen ut'.
Al zou de Hsndelsraad bijv. ei
bloeiende onderneming, die 't eerste
jaar een omzet had van 19 millioen
thans van 70 millioen I morgen a
den dag een strop krijgen van e
millioen, dan zou dat de boeren niets
s men een afdeeliog opricht, is
men ook niet aan die .verschillende
istellingec gebonden. Als Bi
aldeeling opricht, hoeft men heelemaal
niet van den Handelsraad te betrekken.
Spr. toonde hierna aan, dat een goed
Katholiek niet op zijn plaats is in een
neutralen Melkveehoudersbond. Om spe
ciale melkveehoudersbelangen te be
hartigen is de A.B.T.B. veel beter ge
schikt dan een Melkveehoudersbond.
De Ned. Ksih. Boerenbond heeft door
fe Amersfoort Kortegracht 16
Kapitaal f55.000.000 Reserve f4J.000.000
M ANDHL
INDUSTRIE
zijn machtige organisatie (70000leder)
reeds ontzaglijk veel bereikt.
Alle neutrale organisatie* worden in
den grond der zaak door liberale be
ginselen geleid; de Katholieke organi
satie door Katholieke en die rijn voor
den boer verreweg het beste.
Denk maar eens aan verbetering var
de Pachtwet. Alleen de Katholieke orga
nisatie vecht met hart en siel voor ver
betering van den rechtstoestand dei
pachters.
Spr. zette hierna het inwendige dei
organisatie uiteen. Elke afdeeling Is een
zelfstandige vereeniging, ter behartiging
der plaatselgke belangen.
In Iedere provincie heeft men een
provincialen kring, soo ook In Utrecht,
ter behartiging van speciale provinciale
Utrecbtsche belangen. Daarboven staal
A.B.T.B., voor de algemecne be-
Wanneer de kring in Utrech', die
thans reede 13 afdeelingen telt, groeien
blijft, dan zullen spoedig de Katholieke
teren In Utrecht de leiding krijgen
a in den A B.T.B. berust de leiding
de practitche boeren en tuinders,
at van groot voordeel is.
Ten leste werd gelegenheid gegeven om
beswaren tegen de Kath. organisatie
naar voren ie brengen en daarvan
werd een druk gebruik gemaakt.
Ds tongen kwamen los.
Eéa vroeg of in Utrecht gren poging
was beproefd om een afzonderlijken
Kath. Boerenbond In Utrecht op te
richten.
Inderdaad, zoo werd geantwoord,
ict'n poging is aangewend, maar Mgr.
heeft zich daar met groolen nadruk
tegen verzet. En voorgelezen werd een
brief van Mgr. aan paatoor Van der
Waarden in Harmelcn, toen daar ter
plaatse gepoogd werd een aparten
provincialen boerenbond in Utrecht op
te richten.
Mgr. keurde dat ten sterkste af en
verklaarde het als zijn uitdrukkelijker
wensch dal alle Kath. boeren lid zou
den worden van den A.B.T.B.
lu Hooglard en Hooglanderveen is
n afd. van den A.B.T B soo merkte
n ar.dcr op, maar dat Ie snikte,
't Is mogelijk, zoo werd geantwoord,
aar hoe komt dat? Dat ligt niet aan
de organisatie van den A.B.T.B., maar
aan de plaatselijke omstandigheden. In
Hoogland is een onderlinge ct Operatie,
die de belangen der deelnemers be
hartigt. De afdeeling van den A.B.T.B.
:t daarom veel weik haar ontnemen.
Maar in Hoogland deed i
is snders. Men richtte een onderlinge
Br andassurantie op, en dit is dwaasheid.
Stel 't geval, dat in de eciste jaren
een paar groote btanden voorkomen,
dan wordt dat een reuzenstrop.
Ho« komt 't, dat t>0v. in de crisis
jaren met de belangen ven de Utrecht-
•che kaasboeren en melkveehouder*
soo weinig rekening gehouden I* eo
dat er dientengevolge tonnen verloren
«IJn Omdat een flinke Kath. organisatie
der boeren ontbrak en enen du* niet
kon afdwingen, dat «r m*t hen reke
ning gehouden werd.
Een derd« merkte op, dal de cur
sussen niet* te beteekenen hadden
wat weet nou Ren schoolmeester van
grondsoorten erbemesting aft
Geantwoord werd, dat juiet de cur
susten er «Ijn In 't afgeloopen jaar
75 curiueien gegeven de organisatfe
groot gemaakt en de boeren vooruit
gebracht hebben. De curi uucn worden
gegeven door deskundlgeo, die hun
diploma btbben behaald aan de Land
bouw Hoogeschool te Wageningen, of
die een landbouwacte behaald hebben.
Tegenover de vraagwat weet nou
een schoolmeester van den groc.d?
werd gesteldwat weet de boer self
van den grond? Kan hg de analyse
vaststellen.' Weet hg welke bemesting
noodig ia, om met de minste kotten
de grootste opbrengst te krggen Dat
kunnen hem de deskundige curtuseen
tres.
Je krggt haat en nfd als je een Kath.
organisatie opricht, zoo meende een
vierde.
Dat Is heelemaal niet noodig, dat
willen we In 't geheel niet. Niemand
ons Katholieken, 't recht ontaeggen
Katholiek te organiseeren, en een
sfdeeling van den A.B.T.B. kan en
moet op de meest vrtendsehappcigke
manier met de neutrale organisatie
io noodig samenwerken.
Er werden nog verzchtllende andere
bezwaren naar voren gebracht, dlc alle
door Deken van der Waarden of den
heer Ruiter glansrgk werden weerlegd.
Na de gedachtenwisseling vatte Deken
in der Waarden de betnogen voor
de organisatie van den A.B.T.B. nog
n» kort samen.
Katholieke organisatie wordt uitdruk-
keigk geCischt door de kerkeigke over
heid en een Roomsche boer moet er
«en eer io stellen zgo kerkeigke over
heid te volgen even trouw als dat b.v.
de Katholieke arbeiders gedaan hebbeo.
De neutrale organisatie sluit ontegen-
zrggeigk gevaren In. De «tt ffeigice
belangen zgn bg den A.B.T B. minstens
■eilig als elders. De contributie
is de laagste van het heele land. De
finantieclc toestand van den A.B.T.B.
is allergunstigst.
Na afloop dezer vergadering kwam
in afdeeling Baarn tot ztand.
Er zgn in onsen Oosthoek meer
plaatsen waar wel een afdeeling zou
kunnen bestaan. In Amersfoort zelf
b.v. ook heel goed.
7 Bij de Indianen.
.Dan moge de Qroole Oeesl mijn
roode kinderen zegenen," sprak pater
Diaz, „en mogen zij zich mijn woorden
herinneren, ook wanneer ik niel meer
tot hen kan komen."
„De Adday's hopen u aan de Sabine-
rivier terug Ie zien," riep de hoofdman
en hij greep de hand van den missio
naris.
„De Groote Geesl houdt het leven
aller menschenkinderen in zgn hand,"
antwoordde paler Diaz, en vol wee
moed keek hij de Indianen bij hun
vertrek na. Een droef voorgevoel kwam
bij hem op, als had hij voor de laatste
maal zijn roode kinderen van Onze
Lieve Vrouw de Los Pilar gezien.
Hij zadelde zijn paard en reed spoor
slags naar de Sabine-rivier.
Het was voor Texas een zeer treurige
lijd. Het was nog geen zelfstandig land,
maar toch hadden de mannen, die uit
het noorden gekomen waren, om daar
nederzettingen te vestigen, reeds naar
vrijheid gestreefd.
De heerlijke mooie werken In Texas
uif de jaren 1689—1794 hebben trou
wens voldoende bewezen, dat het chris
tendom alleen daar beschaving kon
brengen en de ruïnen der eens zoo
bloeiende Indlanengemeenten aan de
Rio GrandeSan Antonio, Guadeloupe,
Jacinto, Trinity, Naches en Nulches
bewijzen het nog. Tot de meest afge
legen Indianenstammen was de bood
schap des heils doorgedrongen.
Maar toen de vijand kwam en on
kruid tusschen de tarwe zaaide, wer
den de missiën verwoest; de roode
mannen keerden weer naar hun wou
den terug of verstrooiden zich over de
wijde prairie. De verwildering begon
opnieuw in het hart der Indianen te
heerschen, en weer werden ze de ver
bitterde vijanden der blanken. Hel werd
hun weer een vreugde, de wigwams
der bleekgezichten in brand te steken
en de bloedige scalpen hunner ver
slagen vijanden op Ie hangen aan hun
gordel. Want de Indianen van Texas
hebben zich steeds door hun wreed
heid en bloedgierigheid onderscheiden.
De woestheid der Apachen, Koman-
chen, Kowas en Tschirokesen is spreek
woordelijk geworden.
De Indianen waren toen inderdaad
de duivels van Texas.
In het jaar 1819 verschenen de eerste
Sioniers der Germaansche beschaving,
iet was, alsof de Voorzienigheid tof
straf der Mexicanen gezegd had; „Ik
zal het land, dat ik u geloond heb,
aan een ander geven."
Als wanhopig verzette zich dc Mexi-
caansche regeering legen het voort
durend aanwassen van dien vreemde
lingenstroom uit het noordenvergeefs
wierp ze groote troepenmassa's in de
verlaten forlen en missie-stalles aan dc
grenzentevergeefs ook vaardigde
Bustamento zijn scherpe decreten uit
tegen de indringers, voerde Santa Anna
zijne scharen naar den Jacinto*, de N.
Amerikanen wisten te sterven en t
overwinnen. In Alamo en Ooliad stier
ven velen den heldendood, aan den
Jacinto zegevierde het blanke ras.
Onder degenen, die van het oosten
uit Texas binnenkwamen, bevonden
zich vele edele mannen. Maar er waren
er ook onder, die zoowel op gods
dienstig als op zedelijk gebied schip
breukelingen moesten heeten. Texas
werd een soort van afvoerkanaal voor
Europa en Noord-Amerika, en dat was
langen tijd het grootste ongeluk des
lands. Eerst na jaren zou Texas, door
vuur en zwaard gelouterd en begees
terd door het woord der missionarissen,
zich weer oprichten.
In den tijd, waarin ons verhaal speelt,
vermde de Sabine-rivier dtf grens tus
schen Texas en de Vereenlgde Staten.
Langen tijd hadden dc twisten om dc
grensscheiding geduurd. Oin deze uit
te maken, was men op de ongelukkige
gedachte gekomen, een soort neutraal
gebied te scheppen. Maar daarin ves
tigde zich nu het uitschot van alle
natiën, het geweld regeerde or:revol
ver en dolk deden er dagelijks hun
diensten en godsdienst hadden dc
mcnschen niel. Plunderend en roovend
trokken zij door de grensgebieden van
Texas.
Een der schoonste Octobcrdagcn liep
ten einde. De schemering viel snel
over bosch en prairie, en dc nacht
begon zijn donkere vleugelen over het
aardrijk uit te slaan.
Een groep ruiters naderde de oevers
der Sablne. Zij vormden een welgeor-
denden troep. In het midden bevonden
zich dertig tot veertig pakdleren. Ze
waren zwaar belast, en het kostte heel
wal aanmoedigende woorden
kant der drijvers om de vermoeide
dieren vooruit Ie krijgen. Aan de spits
van den troep reden ccnlgc gewapende
mannen, terwijl op zij eenige ruiters
voortdurend op en neer reden.
De dieren schenen dc nabijheid van
het water te bespeuren. Ze stormden
opeens vooruit, en weldra schitterde
de heldere waterspiegel der Sablne
tusschen de boomen door. De rivier
was nog nimmer door mensehenhanden
ook maar In het minst beperkt ge
worden.
Aan een bocht van de rivier hield
dc voorste ruiter op, en zich in den
zadel oprichtend, riep hij zijn gezellen
toe: „Hier zullen we voor den nacht
hal» maken. Morgen trekken we dan dc
Sabine over en overmorgen zijn we,
als het God behaagt, te Nacogdoches."
„Ge kunl inderdaad van geluk spre
ken, mr, Allen," sprak een der mannen,
die vlak achter hem reed. „We zijn
tot nu toe niet lastig gevallen, en dat
wil heel wat zeggen in deze dagen."
„Goddank hebben wc hel „neutrale
gebied" achter ons," antwoordde mr.
Allen. „Dat was mijn grootste zorg.
Onze nieuwe gids, mr. Williams, heelt
zich voortreffelijk van zijn taak ge-
kwelen, Hij kwam als een redder in
den nood, toen de oude John zoo plot
seling ziek werd.
'I Is wel waar, nieuwe bezems vegen
schoon, maar ik ben toch over mr.
Williams tot dusver zeer tevreden. Hij
Is een padvinder van de beste soort,
en dan moet men op het uiterlijk maar
zoo nauw niet letten.
(Wordt vervolgd.)