Pianohandel S. DUIJKER
Afdeeling Radio Edison toestellen
DE EEMBODE
R. K. Nieuws- en Advertentieblad voor
Amersfoort en Omstreken
Vrijdag 27 Augustus 1926
Veertigste Jaargang
No. 43
Abonnementen kunnen elke week ingaan, doch opzegging van abonne
ment moet geschieden voor den aanvang van een nieuw kwartaal. Prijs per
3 maanden f 1.00. Buiten Amersfoort f 1.10. Afzonderlijke nummers 10 ct.
KANTOOR: LANOEORACHT 28, AMERSFOORT, TELEFOON 314
DE EEMBODE VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAGMIDDAO
Advertentifin 25 ct. per regel. Billijke tarieven voor handel en nijverheid
bij geregeld adverteeren. Advertentifin moeten Dinsdag en Vrijdag vóór
8 uur worden bezorgd. Een bepaalde plaats kan niet worden gegarandeerd.
Een ridderorde wordt niet zelden als
een aalmoes geschonken.
Multatuli.
Dst de lezing der geschriften vso
Multatuli vroeger eD, hoewel in min
dere mate, nu nog ten verderfelijken
invloed uitoefent op den geest van vele
jongeren, werd onlangs nog weer eens
geopeobaard, toen Wibaut, een der
socialistische kopstukken, erkende, dat
het lezen der geschriften van Multatuli
mede oorzaak was, dat hij, katholiek
opgevoed, tot een modernen beiden
werd.
Men wil Multatuli nog wel eeos ver
heerlijken en waardterendgedeoken om
zijn talent als litterator, hetwelk zich
openbaarde in een duf tijdperk.
Maar men vergete niet, dat het ken
merkende der Multatuli-beweging is de
hulde aan den vrijdenker, den Hollaod-
schen Voltaire.
Revolutie was de kracht van den
pairlleltist, die zich Multatuli noemde.
Voltaire en Rousseau mogen bij al
bun geestelijke wanorde breeder en ge-
degener wetenschap bezeten hebben,
maar zeker niet meer woede en krachi
van aanval.
Van Voltaire loopen vele lijnen van
gelijkheid naar Multatuli, maar Multa
tuli is geen Voltaire geworden, hij heeft
bet maar kunnen brengen tot een car-
ricatuur van Nietische.
Hij was onze eerste vrijdenker. De
eerste van bet domme stof-ec-kracbt-
tljdperk, dat de wijsgeerige wetenschap
in niets vooruit, maar wel aan banali
teiten en grove klandizie heelt geholpen.
In ons land van beschavings-import
beeft Multatuli destijds de deur open
gezet voor een bende losgelaten
vlegel», die op zijn voorbeeld een
grooten mond tegen den Christelijken
God dorsten opzetten en deugdelfke
traditiëo kapot slaan. Het gcdachteloose
land verblufte hij, zooals hij de zwak
kelingen verblindde.
Zoo herleide men tot hem de jammer
lijkheid der jongelieden, die hun geloof
hebben stuk geit zen in zijo met schitte
rend maar verraderlijk glasscherf door
zaaide werker. Als de dood cp een
troon, hem opgebouwd van knekels en
schedels, zetelt Multatuli Immers op de
pu nen van gebrc-ken idealen en ge
loofsafval en gei iït. eerde leverei
»Het afwerpen van het juk der zelf-
verloocheoirg en zelfope ffering, het zich
overgeven san den roes der zinnelijk
heid en zelfveibi flïr.g, het zich omtuinen
met de listen en onoprechtheden eener
gen flï'eeidc zelfzucht, het verbreken
der harmonie van het zieleleven in den
harden d eost van bet ideaal, dat de
Faradijss'ang bet eerste menschenpaar
voorhield: Gij zult als God zijn, dat
geven ons het leveo en de werken van
Multatuli in zijn werking en uitwerking
te aanschouwer,aldus de dichter
Anema.
Maar bet kwaad van de verleiding
vergelen z'n bewocderende lezers om
de zoelheid der zonde. Zij zoeken edele
bedoelingen voor hun held en vinden
uitvluchten: hij schreef zoo mooil zijo
karakter was nu eenmaal zool hij had
zooveel onrecht geleden I Maar zij pleiten
vruchteloos zijn misdadigheid viiJ met
zijn talent.
Multatuli kreeg gaven mee om de
wereld voor het hoogste en beste te
winnen, een hart gemaakt tot edel
moedigheid, een kracht van aandoenirg,
die nu nog haar werking niet verbeurd
heeft in de geschriften, waar zijn schoon-
heidshuiver doorheen is gevaren.
Maar de eene gave verspilde, de
andere misbruikte hij. De weldaden die
bij ontving vielen als misdaden op hem
ttrug. Hij was geen groote, want hij
zocht zichzelf; hij kende niet de har
monie van de heiligen en de kunste
naars, die in hun brandend innerlijk de
rust veroveren door de orde, want de
onstuimigheid van rijn r6<1,me maakte
bem slechts tot een aa'yricus.
Een gevallen engel, die duivelenwerk
deed, is niet vereerenswaardig.
Alle menschen, met 't hart en 't v
stand op de rechte plaats hebben
weigeren de knie te buigen ook vc
de hoogst begaafden, wanneer de.„
hun talenten, hun genie zelfs, mis
bruiken.
Of is men misschien van meening
dat de kunst een vrijbrief schenkt om
deugd en zedelijkheid in het aangezicht
te slaan i
Er zijo er helaas die Multatuli e- ren
om zijn durf, zijo afkeer van hu chetarij,
wat hij, te recht of ten onrechte,
het hoogste dacht.
Maar om al die redenen kan men
ook dwepen met diverse vorsten-
moorders en meer geboefte. Die hadden
ook duif, huxheldeo niet, trotseerden
geheele wereld om wat zij het
hoogste dachten In hun anarchistische
hersentjes.
die de Multatuli-lectuur bestu-
weetdat de ontslagen assistent
resident van Lebak zijn arme echtge-
- die in eerbied vorderende
omstandigheden verkeerde in Ind fi
had achtergelaten om zelf overal rond
zwerven dal hij het geld, bestemd
voor zich en zijn gezin een brood
winning te zoeken, aan de speelbank
en in nog schandelijker plaatsen ver
kwisttedat hij zijn bock den Mfx
Havelaar zooveel gaf hij om den
mishandelden Javaan in de papier
mand wilde werpeD, mits de Nedet-
landsche regeering hem omkocpe op
de volgende voorwaarden »le Resident
op Java, 2e herstel van diensttijd voor
't pensioen, 3e een ruim voorschot,
4e de orde van den Nederlandschen
Leeuw 11
Al had hij de schoonste werken ge-
schreveo, dan nog plaatsen wij den
armsten daglooner, die een eerzaam
leven leidt, ver boven hem.
Hoe leert 't dweepen metzoo'n »be!d«,
hoever ook bij velen onzer jongeren
voortwoekerde velerlei wanbegrip inzake
de waardeering van kunst en kunste
naar volgens Roomscbe beginselen.
T. G.
Binnenland
zijo, behalve voor I
stortingen, waarvan spoedbehaodeling
of spoedbericht wordt gevraagd, eo voor
het uitbetalen van cf èques, waarvan de
adviezen zijn voorzien van de aantee-
kening: sspoedbt handeling*.
Ook zullen de kantoren op dien dag
gesloten zijn voor de behandeling van
postwissels, (met uitzondering van tele
grtfliche) postbewijzen en quitantifin,
alsmede voor de distributie van pas-
Het Centrale girokantoor zal op voren
genoemden dag eveneens gesloten zijn,
behalve voor de afdoening van stor
tingen, girobiljetten en ckèque-adviezen,
waarvan spoedbehandeliag wordt ge-
Buitenland
Collectieve arbeldiovereenkomet.
Bioneckort is de indiening tegemoet
te zien van het voorstel tot wettelijke
legeliog van de collectieve arbeids
overeenkomst.
!t ontwerp zal den vorm hebben
een aanvulling van bet Burgerlijk
Wetboek en ingelijfd worden achter de
reeds in het wetboek opgCDomen rege
ling van het arbeidscontract. De materie
zal in ten hoogste een dertigtal artikelen
geregeld worden.
Het ligt in het voornemen der regee
ring om, zoo mecht blijken, dat de
nieuwe regeling goed wcikt, na korter
cf langer tijdsverloop met een afzon
derlijk voorstel bij de wetgevende macht
te komen tot bindendverklaring van hel
stel bepalingen. Dat zou dan een zelf
star dige wet worden, wijl iB, een publiek
rechterlijk karakter met poenale sanctie
dragend, niet thuis behoort in het Bur
gerlijk Wetboek.
Cijfert.
Bijna honderd jaar geleden, 1829,
telde Nederland 2.600.000 inwoners.
Thans bijna driemaal zooveel, 7.416.419.
Op elke 1000 mannen telt Nederlar d
1014 vrouwen.
In 1910 gaf het rijk voor arbeiders-
zorg, d.i. arbeidersbeschermirg, arbei
ders verze kering, werkloosheidsverzeke
ring en dergelijke één millioen gulden,
thans 53 maal zooveel uit.
In 1915 waren er in Nederland 6C8
millionairs, in 1920 waren er 1259,
thans (1924-1925) slechts 942.
Volgens indixcijfers der groothan-
delsprijzen in Nederland bedroeg de
koopkracht van den. gulden, die i:
goede jaar 1913 nog volle 100 ct
waard was
in 1919 32 9 cent in 1923 66.2 cent
in 1920 34 2 cent in 1924 64 1 cent
in 1921 54.9 cent in 1925 64.5
1922 62.5 cer.t
Artk-treln-
De Oostenrijksche bisschoppen beb-
:n, naar uit Weenen wordt gemeld,
:n instructie uitgevaardigd, waarin de
verkiezing van sociaaldemocratische
vertegenwoordigers voor de gemeenten,
de landen en den Bond wordt veroor
deeld, daar het socialistisch program
strijd is met bet christendom.
Zwaar misdoen, zoo heet bet in dit
schrijven, die ouders, welke hun kin-
der* n toevertrouwen aan sociaal-demo
cralischen kinderleiders (»Kindetfreun-
den») en eveneens allen, die de soc.-
dem. agitatie tegen bet godsdienston
derwijs op de scholeo bijwonen.
Ernstig moet er naar gestreefd wor-
:n de onderwijzers aan den invloed
van bet socialisme te onttrekken en
hel propaganda maken voor sccialisti
sche vskvereenigipgen is hun, wegens
de daarmee vcibondene gevaren,
Griekenland en Portugal verdeelen
bun gcschicdeois in tijdvakken, die
loopen van de eene revolutie tot de
andere, en deze tijdvakken zijn kort.
Ia 17 jaar beeft Griekenland niet
minder dan acht revcluties meegemaakt.
De rij opent met die van 1909 toen
de Grieksche prinsen bet leger verlietec
Dan volgt 1916. De Saloniki
revolutie, waarbij een voorloopige rege
ling wordt gevormd door de aanhangers
in Venizelos.
Dan in 1917 doet koning Constantijl
aistandjvan den troon, teu gunste van
zijn zoon Ah xsnder. Na diens dood in
December 1920 bracht een volksstem
ming Constanten weer op den troon.
De Giieksche nederlaag in Klein-Az.fi
in 1922 dwong Constanlijn, na een leger-
revolutie, wederom het land te verlaten.
Hij werd opgevolgd door zijn zoon
George. Het jaar daarop, in 1923, breekt
een militaire revolutie uit, welke wordt
onderdrukt door Paogalos.
In 1924 wordt door een omwenteling
Koning George II onttroond, nadat
Venizelos bij d.- algen eene verkiezingen
heeft gezegevierd. De republiek wordt
uitgeroepen. 1925. Pangalos verovert
het bewind eo eindelijk in 1926 verdrijft
Kondilis het Pangalos-regime.
dijk, Amersfoort, Baarn, Hilversum
Naaiden Bussum naar Amsterdam
Haarlem en terug op Donderdag 2
Sept. (saar Amsterdam met inbegrip
van toegang tot Artis).
Prijzen voor heen en terug: Van de
stations Utrecht M. B., Utrecht Bilt-
straat, Maartensdijk, Amersfoort en
Baarn: 2e kl. f2,30, 3e kl. f 1.80 (in
deze prijzen is de entreeprijs voor Artis
begreper
Heenreis Amersfoort 7.00 v.r
Baarn 7.13 v.m.
Terugreis van Amsterdam 9.40 n.m.
Posterijen.
Voortaan zullen de kantoren op den
verjaardag van H. M. de Koningin voor
den postcheque- en girodienst gesloten
de Koningin zal hier een
winkelweek worden georganiseerd.
HOOGLAND
Heden, Vrijdagmiddag, vergaderde
de gemeenteraad voor de voorloopige
vaststelling der gemeenterekening 1925
Voorts: vaststelling suppletoir kohier
Hondenbelastingvoordracht college
zetter*aanbieding gemeente begroo
ting 1927.'
Zondag 29 Augustus a.s. zullen door
eenige meiijes bloempjes ter verkoop
wwden aangeboden, waarvan de op
brengst komt ten bate van bet recta
seeringswerk en Herwonnen Levens
kracht, Dit mooie werk van naastenliefde
aanbevolen door de parochiegeestelijken
mogelijk te worden ge
Uit den Omtrek
EEMNES
De landbouwers ondervinden veel
st van ratten. Hoe buitengewoon bru
taal di ze dieren worden, bleek dezer
dn gen ten hu'ze van Koppen.
De vrouw had voor een der kinderen
een boterham gereed gemaakt en op
taf-. 1 gelegd. Nadat zij zich een oogen-
blik had verwijderd, bemerkte zij bij
hare terugkomst, dat de boterham
verdwenen. Een groote rat had
hiervan meester gemaakt en zat op deD
vloer de bole, ham te verorberen.
Behalve de zeer beduidende schade
e deze dieren veroorzaken, zijn zij,
zooals algemeen b kend mag worden
geacht, de overbrengers van tal
gevaarlijke infectieziekten.
Het verdient daarom aanbeveliog den
strijd tegeo dit ongedierte, met krachl
te voeren.
Door de Rijks Seruminrichtiof |te Rot
terdam, wordt tegen billijke prijs
verdelgingsmiddel veikrijgbaar gesteld,
dat afdoend werkt.
BARNEVELD
Een paar Iandloopera hebben
wooing van den tolgaarder G. alhier
een portemonnaie met geld gestolen.
De daders zijn al spoedig gegrepen en
aan de politie overgeleverd.
steund.
Belanghebbenden worden aangera-
i zich zoo spoedig mogeljk op te
geven voor den te houden tuinbouw-
S0E8T
Zondagmiddag arriveerde hier mgr.
Roosmalen, bisschop van Suriname.
Monseigneur werd afgehaald door
pastoor Vossenaar en kspelaan Scbaep-
I. Onder luid hoerageroep iced mgr.
naar de pastorie.
"Ij aankomst aldaar begonnen de
klokken te luiden ter begroeting van
den bistchop.
Des avonds te 7 uur celebreerde
monseigneur het Pont ficale lof
tentie der leden van de H. Familie der
mannen, in de parcchiekcik
H.H. Petrus en Pautus.
Dit j taiteest is een ware feestavond
geworden. Mg', v. Roosmalen, vooraf
gegaan door misdienaars en een koor
van geestelijken, betrid het kerkgebouw
en begaf zich, de geloovigen zegenend
door de middengang naar het boefd-
altaar, hetwelk rijk
heerlijke bloemenpracht.
Bij de intrede ia bet kerkgebouw,
hief het zangkoor het >Veni Creator»
aan. Daarna besteeg een pater Redemp-
torist den preekstoel en hield een toe
passelijke predicalie voor de leden der
H- Familie.
Hierna had de plechtige installatie
plaats van eenige nieuwe leden. Mon
seigneur zelf verrichtte de plechtigheid.
Onder het Pont ficale lof, gecelebreerd
door den bisschop, had bij de leden
der H. Familie een collecte plaats ten
bate der Surinaamsche missie, welke
pl.m. f 260 opbracht.
Mgr. van Roosmalen bracht ook eeD
bezoek aan de nieuwe R. K. kerk te
Soestdijk.
Het programma van hel op 31 Aug.
te houden volksfeest luidt als volg!:
uur klokluiden, daarna Koraalmu-
ziek vanaf den toren en muziek en zang
bij het Gemeentehuis. Optocht vau i
schoolkinderen.
Nam. 2 uur volksspelen.
Nam. 4 uur ringrijden voor heer
dame, met paard eu tweewielig ijjtuig.
waarvan of de heer of de dame of
beiden ingezetenen van Soest moeteD
lijp. Ie p'ijs f20 en eerep-ijs aangebo
den door den Burgemeester, 2e prijs
f15, 3e prijs f10, 4e prijs f5.
Hiervoor tot 28 Augustus aangifte
bij Stalenhoef, hotel »de Gouden
Ploeg*.
Het feestterrein is gelegen aan den
Langen Briukweg. 's Avonds
SOESTERBERG
schuurtje naast het peiceel
Verlengde Postweg ontstond een begin
braDd. Gelukkig was de Vrijwillige
Brandweer van Soesterberg zeer spoedig
ter plaatse en bluschte den brand,
dat erger is vooikomeo. 30 kuikens
werden een prooi der vlammen.
Wij vernamen dat de brand is ont-
san door een broedmachine,
D= leden der R. K, Gem. Zing-
vireeniging «Sancta Caecilla* maaktcD
een uitstapje naar Art hem en om
sirtkeo. Het was een goede gedachti
om op die wijze zich een leuken en
gezelligen dag te bezorgen, want
genoten van veel moois.
De beschildering der kerk nadert
haar voltooiing. De zachtheid in kleuren,
de eenvoud en toch rustige voornaam
heid, welke 't geheel beheersebt, zullen
'ik 29 Telefoon 773 Amersfoort
De nieuwste uitvindingen practiscb toegepast. Vraagt inlichtingen.
Accu's laden per keer en bij abonnement
niet nalaten op de geloovigen weldadig
in te werken. Ons kerkje heeft een
zeldzame gedaanteverandering onder-
Op aanstaanden Maandag zal het
Missiehui* St. Jan door Z. D. H. den
Aartsbisschop van Utrecht worden
ingewijd.
's Morgens zal door Z. D. H. een
ponl.ficalehoogmis worden gecelebreerd.
VEENENDAAL
Er brak brand uit in bet magazijn
m de firma Albert Heijn in de Hoofd
straat. Het vuur, dat gretig voedsel
aond in de in het magazijn opgeslagen
voorraden spiritus, rijst, olie, kippen
voer, eor., greep snel om zich heen
dat de bewoners van het belendende win
kelgebouw over het dak een uitweg
moesten zoeken, om zicb in veiligheid
te brenger, De brandweer tastte het
ruur met twee stralen aan. Het msga
tijn en de keuken van het woonhuis
brandden geheel uit. De huisboedel var,
den chef, die juist zou vertrekken,
wsz zoolang in het magazijn opgeslagen
en verbrandde. De nabg gelegen stof
feerdciij van gebr. Beek en het boefd
gebouw kregen veel waterschade.
Even voor het station Veenendaai
ging plotseling een portier lot van
der coupé'z van den_ trein die 6.50 daar
arriveert, waardoor een jongetje
ongeveer 5 jaar uit den in vollen gang
zanden trein viel. De vader trok onmid
dellijk aan de noodrem. Na eenig zoeken
werd het knaapje gevonden en met den
trein naar het station vervoerd. Een
geneesheer constateerde geen ernstigi
kneuzingen.
Maandag i* de landbouwer! zoon J.
W,, te Drunen, terwijl bij in de wei]|
bet koemeiken waa, door een stier
aangevallen, die hem zoodanig in zijn
linkerzij verwondde, dat de ingewanden
uit zijn lichaam puilden. Dr. Hoiks
werd direct gewaarschuwd en verleende
MIJNHARDT'a
Hoofdpijn-Tabletten 60 ct.
Laxeer-Tablettcn 60 Ct.
Zenuw-Tabletten...75cf.
S taai-Ta bietten 90 ct.
Maag-Tabletten75 ct.
BIJ Apotb. en Drogisten
Gemengde Berichten
Over Juli van dit jiar is in Rotter
dam f 140 000 méér aan havengeld voor
zeeschepen ingcbiurd dan over Juli
1925. Wel een bewgs van de réér
groote drukte in de Rotterdamsche
HOTEL ,,'T HUIS
GROENEVELD"
TELEFOON 110, BAARN
ZONDAG
29 AUGUSTUS 1926
DINER F 3.00
LUNCH F 2.00
Salmon-Sauce fine blanc
Chateau Briand Madeira Saus
Haricots Vert Pommes Parisien
Qlace Fruit
Smetten
Schrijnen en Slukloopcn der Huid.DoorzlIlcn
bij Wiélrliden, verzacht cn geneest men met
[PUROL. Doos 30 ct. Bij Apotli. enDrogislen,
Woensdag werd op het spoorweg,
emplacement te Hoorn de wegarbeidci
Oud gegrepen door een sneltrein. Hij
had de tegenwoordigheid van geest zijn
hoofd in het zand tusschen de rails te
drukkeD, zoodat de locomotief en tender,
benevens een wagen over hem heer
gingen zonder hem te wonden. De
chinist remde uit alle macht. Toen de
trein stilstond, kroop Oud er onder uit.
Hij was niet ernstig |gewond aan het
hoofd en hand.
Te Swelkhuizen-Schinnen werd door
buren in een kuil met water, achter
haar woning dood gevonden, de huil
vrouw van Th. van K. Genoemde vrouw
was lijdende aan toevallen. Zij
moeder van vier nog jeugdige kindereu.
Te Bouvigne bij Dinant werd een
iw, die met baar zuigeling -
haar woning zat, door een auto,
plotseling het voetpad opzwenkte, aan
gereden en zeer ernsljg gewond. Haar
man, die het ongeluk zag gebeuren,
snelde zijn woning binneD, nam eeo
geweer en schoot op de auto. De vader
van deD bestuurder werd in de borst
getriffen^ en was onmiddellijk
De vrouw zal vermoedelijk niet in leven
blijven. Haar kind biet f ongedeerd. De
is aangehouden.
Zooals bekend, beeft tijdens het
engeiuk te Lehrte, de wisselwachter,
Klusmann door zga tegenwoordigheid
van geest verhinderd, dat een vaD
Hannover komende trein op den ont
spoorden D-trein zou loopen. Klusmann
wist een nog grootere ramp te voor
komen door, toen de trein uit Hannove-
nog slechts op 2 K.M. vau de piel-1
des ooheils verwijderd was, het signaal
dat reeds op «fahrl* stond, weer Of
halt* te zetten en den treia tegemoei
te loopen. De directie der spoorwege;
heeft hiervoor hare erkentelijkheid be
tuigd en hem een belooning van 100C
Mark toegekend.
In het vorig jaar zgo in Britsch-
Iodë 21.841 menschen omgebracht
door wilde beesten. Daarvan zijn er
19.308, die gestorven zijn aan de ge
volgen van slangebeten. 974 menschel
zijn door tijgers gedood. In Madras if
een tijger geschoten, die een dorp t'
jarenlang geteisterd had en 125 met
f chenlevens op zijn rekening had staa'
Er komen de laatste dagen in Baden
opvallend veel branden voor, waarvan
de oorzaak in de meeste gevallen
brandstichting is. Zondag bijv. brandden
in Landbausen 15 huizen af, een 16-
jarige jongen was de dader. Elders
weer brandden twee huizen af, de derde
brand binnen enkele dager. Ook hier
wordt aan brandstichting gedacht. In
Hochstetien gingen vijf gebouwen in
vlammen op, wederom vermoedt men
met brandstichting te doen te hebben.
Ia een boerendorp werd een 14-jarige
jongen gearresteerd, omdat hij een
brand had gesticht, waardoor eea groote
boerderij in de asch werd gelegd.
Te Aubervilliers heeft 'n enorme
brand gewoed in een aantal magazijnen
en voorraadschuren, waarin groote hoe
veelheden rubber waren opgeslagen.
De schade bedraagt meer dan 10 mil
lioen francs.
i Uit alle deelen van Duitschland leest
men over een nieuwe epidemie, de
zoogenaamde sspinale verlamming* bij
kinderen. Ia Spandau bij Berlijn is reeds
voor de tweede maal een meisje daar
aan lijdend, eeo ander is reeds gestorven.
Ia een Katholiek weeshuis in Hannover
lijden 24 kinderen aan deze ziekte, van
wie vijf reeds bezweken zijn.
Uw winkelier verkoopt
KiNG PEPERMUNT
uit bovenstaande bus.
Let er echter op, dot 2e vrordt
afgewogen in zoMes. waarop
duidelijk vermeld moet zijn:
KING
