Pianohandel S. DUIJKER Compleete Radio-toestellen N.V. Middenstands-Bank Hl Adviezen voor Geldbelegging M Vulpenhouders Kantoorboekhandel H. ELZEI7AAR Bel dan op No 42 DE EEMBODE R. K. Nieuws- en Advertentieblad voor Amersfoort en Omstreken Abonnementen kunnen elke week ingaan, doch opzegging van abonne ment moet geschieden voor den aanvang van een nieuw kwartaal. Prijs per 3 maanden f 1.00. Buiten Amersfoort f 1.10. Afzonderlijke nummers 10 ct. Dinsdag 26 October 1926 Veertigste Jaargang No. 60 KANTOOR: LANOEGRAuHT 28, AMERSFOORT, TELEFOON 314 DE EEMBODE VERSCHIJNT DINSDAO- EN VRIJDAOMIDDAO Advcrtentiïn 25 ct. per regel. Billijke tarieven voor handel en nijverheid bij geregeld adverteeren. Advertentiën moeten Dinsdag en Vrijdag vddr 8 uur worden bezorgd. Een bepaald*' plaats kan niet worden gegarandeerd Pas na den dood begint het teven. De R. K. Universiteit houdt de hand op. Niemand be'er dsn Henri Hermans, de man die sich self van werkman tol leider der Katholieke Werkliedenbewe ging heeft opgewerkt, heelt het volk weten te pakken met zijn pleitrede voor de Katholieke Univeraiteit. Geen gemakkelijke taak I Universiteit is voor velen soo'n lastig woord en soo'n vreemd begrip. De Zusterschool, de lagere school, de ambachtsschool, dat allea valt binnen iedera gezichtskring. Bij de middelbare school wordt het al moeilijker. H.B.S., Lyceum, Gymnasium liggen al een eind verder weg. En de moeilijkheid begint pas goed, als het de Universiteit geldt. Voor velen is het een woord, dat men moeilijk kan uitspreken, niet meer. Of men liet in r^n verbeelding een rijtuig vol rjjkelui't kinderen, die het er goed van nemen en prnlcssorcn, die er hun dagtaak van maken, hun parspluies te laten staan. Och, dat is immers niels voor onse kinderen,» segt het moedertje, dat door de hecren van het Comité naar de bel ia geroepen, om een dubbeltje te tieren voor de Katholieke Universiteit. Dat dubbeltje vraagt de Bisschop van u,« is het antwoord. En dat is een wonderaleutel. Het moedertje denkt«Het zal wel ergens goed t het vraagt», portemonnaie. r zijn, als de Bisschop i tast getroost in haar r ook overtuigd f En toch moet in heel het volk lang tametband postvatten de overtuiging, dat de Universiteit Iets is van en voor het volk, in heel zijn omvang. Toen Dr. Schaepman i?n reuzen strijd begon, om de Katholieken op te voeden en te ontvoogden, was er geen denken aan de oprichting van een Universiteit. De Katholieken liepen nog in de be waarschool. Maar van lieverlede is de ontplooiing begonnen. En nu, ongeveer een kwart den dood van den grooten Doctor, staat daar de Univeraiteit, als een grootsch grafmonument voor de nage dachtenis der voormannen. De kroon op het werk», noemde Henri Hermans de Uoiversiteit. Dat werk is door onze vetheven voorgan gers begonnen en door het levende geslacht voltooid. Toen de Bisschoppen na lange weging het groote woord spraken is ru de tijd cm te bouwen,» werd een tijdvak van moeizame jaren afgesloten. Het moet toch wel iets bijzonders zijn, dat zooveel voorbereiding en hoofd brekens kostte. Diep in den grond ii de arbeid be gonnen, en nu is de kre on op het werk gezet. De koepel kwam cp de kerk, de top op den teren. Ook als wij alles niet van vlakbij kunnen zien, laten we toch veilig en met vertrouwen arnnemen, dat het bouwweik goed is en log'sch in mekaar De Universiteit is er toch niet voor m'n kinderen.» Meent ge dat Vooreerst gaat het zelfs in letterlijken zin niet op. Wie weikelijk talent heeft, van welken stand hij ook zij, kan zich veel gemak kelijker dan vroeger een weg banen naar de Universiteit. Maar toegegeven, de Universiteit staat niet voor iedereen zoo gemak kelijk open als de lagere school ot ambachtsschool. Doch denkt ge daarmede Universiteit af te zijn? Ge dwaalt. Op een goeden dag komt uw dochter thuis. Ze heelt in een confectie-magazïji een klei dingstuk gekocht, dat dien naan maar amperlverdient. Een jaar geleden hebben de dames der groote wereld in Parijs of Weenen dat mode-artikel ingevoerd nu dragen het de volks meisje» van het platteland. De mode gaat van hoog tot laag, als ge maar wat geduld hebt. Ge verbiedt uw dochter, die licht zinnige mode te volgen. Dal gaat nog. Maar op een anderen dag komt zoon thuis. Op hoogen toon beweert hij, dat God niet bestaat, dat de mentch van den aap afstamt, dat de JssUeteri moordenaars zijn en dat de Bijbel sprookjes van Moeder de Gans vertelt. Het slaat u met ontzetting. Ge tobt uw hersens af met de vraag, ie de zielemoordeaaar van uw kind De werkplaats? Mis, de Universiteit I De Universiteit, niet van thans, maar in 25 jaar geleden. De stellingen, die de hoogleeraar eenmaal met een toonlooss stem aan de studenten dicteerde, die s)n bet, elke uw kiod thans als vloeken ui'- braakt. Ais de Prolessor God Almachtig vao |n troon vervallen verklaart, is na jaar de volksbuurt swart van de relletjes. Wat eenmaal wetenschap of schgn wetenschap was, wordt na vtrloop var jaren gemeengoed vao de massa, een zegen of een vloek, een gebed of godslastering. De wetenschap werkt geleidelik door ia boog tot laag, juist als de mode, piaar se werkt langzamer. ir is dit groote verschil, velsche mode, die ge dochter verboodt te volgen, <on niet kunt verbieden. De mode, die bet lichaam betreti. kunt ge oog remmen maar de mode n den geest gaat haar gang Als «4 uw zoon als slachtr tier kiest, kunt ge bidden en schreieo als de Monica voor Augusiious, om die mode ongedaan te maken. En wilt ge dan róg beweren, dat ge met de Universiteit mets te maken hebtHet sou kortzichtig zfn. Ge weet h-If, hoe ge teder oogenblik de Universiteit in aanraking komr. aagt toch een Katholieken dokter, die in de kicscbe vraagstukken bet gezinsleven denkt en voelt gQ zelf, d.i. Katholiek Ge wilt toch een Katholieken ieei >or uw kinderen Ge zft buiten de deur gehouden en ge om een beicheiden baantje in Overheidsdienst bedelde. De Untver hebben de posten door but liberale leerlingen doen bezetter, er hun kliekgeest liet u op de stoep staan Ge meikt zoo weinig Universiteit f Ge kunt nauwelijks een stap doen zonder de Universiteit tegetvte komen I spreekt het toch vanzelf, dal het een Katholieke Universiteit i eerste plaats, die de Katholieken staat zal stellen zich voor de gewichtige ambten in den Staat te bekwamen, het tekort aan wetenschappelijke krachten te vullen en den achterstand halen. Wat beb ik er aan?» vraagt ge, als men u een aalmoes vraagt voor de Univeraiteit. Dat zult ge nu niet meer vragen, omdat ge weet, dat het uw welbegrepen genbelang geldt. Maar vooral het Kijk Gods op aarde, en het lot vao zooveel onsteiielijki zielen. nen u een gift komt vragen voor de K. K. Universiteit, die geheel moet leven van de giften van Katholiek Nederland, geeft dan gul en gewillig, niet alleen uit eerbied voor het wcord der Bisschoppen, maar vooral utt volle, heilige overtuiging. Diocesaan Comité der St. Kadboudslichting, Afd, Utrecht, Gelderland, Holland. Van Eemland naar Vlaanderen. Door A. F. VAN BEURDEN. IV Na een flinke nachtrust waren al vroeg in de groote hal van slation Maastricht, voor den doorgaan- den trein Maastricht van 7.50. De eenige die eene redelijke verbinding geeft via Hasselt, Aerschoi, Leuven met de hoofdstad Brussel, in drie uren en tien minuten: 120 K.M. de sta tions er bij gerekend. Hli loopt dus niet te hard en men heeft gelegenheid het landschap te bezichtigen. De zon heeft nog met de nevelen te vechten, maar zeker is het, dat ze deze verdrij ven zal en dat er een schitterende dag zal volgen. Aan den Westkant van Maastricht is er weinig Nedcrlandsch gebied langs het dorpje Lanaeken reden wij het Bclgcnland binnen. Een douane beambte vraagt alleen of er iets aan geven is en doorloopt de wagons. onderstationschef rookt op het perron een sigaret met een vrij jeugdig gendarm en na 'n poosje wachten, waar om weet men niet, want de tolbeambte is lang terug, gaat het verder. Wij komen langs Munster Bitsen en zien het stadje Bllsen ook nog liggen. De geboorte plaats van den Minister van Onderwijs en Schoonc Kunsten, Camille Huijs- mans, en meer andere Belgische be roemdheden. Wij komen langs Diepen beek, dat ons aan den vermaarden glasschilder Abraham Van Dicpenbeke, een leerling van Rubens doet denken. Het landschap begint op de Noord- Brabantsche bosch- en weldcrijke ter reinen te gelijken. Ook duikt er af en toe een kasteel op bij de waterloopjes, die de grachten gevuld moeten houden. Het landvolk is bezig met de aard appeloogst en men ruikt de door dringend scherpe look van de in brand gesloken hoopen loof. Overal rept men zich al in de vroegte. Wij bereiken het stedeke Hasselt, de hoofdstad der Belgische provincie Limburg, zetel- tlaats van allerlei ambtelijke bureaux, lasselt wordt gewoonlijk door de Hollanders in een adem genoemd met Leuven, als men over den Tiendaag- schen veldtocht van 1831 spreekt en over den slag bij Hasselt op den 6en Augustus 1831, waar de niet-georga- niseerde Belgen het onderspit dolven De ouderen noemden dien veldtocht -ewoonlijk de Tiendaagsche ruzie. )oor een aangename bedrijvige streek, afgewisseld met bosschen en weiden, staan wij een oogenblik stil te Dicst en daarna te Aerschot, steden die door de Duitschers overvallen en gehavend zijn, omdat ze zich tegen onrecht ver zetten. Van den burgemeester Aerschot kreeg ik een paar weken het uitbreken van den oorlog nog een brief, waarin hij mij alle hulp toezegde bij een onderzoek in de oude archie- en. De komst was bepaald maar Je oorlog met al zijn ellende kwam en de burgemeester van Aerschot met zijn zoon werden doodgeschoten, de stad werd tot puin geschoten en neer- gebrand. Dwaze menschheidOok kent men het lot van Leuven. Vijf jaar lang Heeft de oorlogswoede geduurd en bloeiende streken tot woestijnen ge maakt. Tusschcn Dicst en Aerschot mogen wij niet vergelen Sichem, ook een klein sladje, eertijds aan Prins Willem van Oranje behoorend, in her innering le brengen. In de nabijheid ligt do bedevaartsplaats naar O.L.Vr. van Scherpenheuvcl, waarheen een apart lijntje u in 10 minuten brengt ook ligt in de buurt, meer noordelijk, de groote Norbertijner Abdij Averbode met eer. geheel marmeren kerk. vele handschriften en een uitgebreide boekerij. Eindelijk is Leuven bereikt, de stad •an Silvain van den Wcijer, een der •oorvechters der Belgische Vrijheid in 1830, hij stierf in 1874 en kreeg er een standbeeld, waaraan trouwens in België geen gebrek is. Veel is er in Leuven in den wcreldstrijd bedorven, maar ook al veel hersteld. Hare Alma Mater is sinds eeuwen wereldbekend. De Kathedraal van Sint Rombout dateert uit het einde der Xllc eeuw er zijn nog tal vau andere kerken et een begijnhof, maar wij kunnen nu de levendige door zijne boulevard^ haast rondomslotcn stad niet bezoeken Wij moeten verder naar 't Vla .ndrcnland. Brabant ziet er weer anders uit dan Lintburg. Hier spreekt de tuinbouw nijverheid meer. Af en toe hoort men al een gesprek in zwaar klinkend Fransch. Het Fransch in de Bra- bantsche cn Vlaamschc provinciën heeft meer voet gewonnen door den oorlog en is als een inktvlek in een vloeipapier, ze (wordt steeds grooler Met aandacht heb ik er naar zitten luisteren, hoe naar het mij toescheen ambtenaren en nijveren met mekaar Fransch, In Vlaamsche vormen, zaten te spreken en dan af en toe, als de natuur weer sterker werd dan de leer, weer plotseling In oer-sapplg Vlaamsch oversprongen, met de noodlge „zulles" besloten. Er komen meer buitenver blijven en villa's langs den weg, de opschriften zijn tweetalig. Wij komen langs al de „hems", Vell/iem. Nosse- hem, Saven hem en Dug/tzm, typische dorpen cn Schaerbeck, waaraan nog altijd de u bij bruiloften voorgedragen treek van het „Pastoorke van Scliaer- tcek" herinnert, dat evenals de overige voorsteden van Brussel, Sl. Josse ten Noode, Etterbeek, Inelles ol Elsene, Sl. Qielis, Anderlecht, Koekelberg, Molenbeek en Laeken maar steeds grootef wordt en toeneemt en L'russel een stad maken van den eersten ANDERS DAN ANDERE Verzekering-Maatschappijen is d« NtderUndschc Verzekering-Maat»ehappl| ..ST. WILLIBR.ORDUS" Verzekerd kapitaal RUIM K.Lt MILLIOCN GULOEN. Zij besteedt een groot deel der Netto-Wlnzt un zieke en zwekke verzekerden Then» worden er ZES patiënten In Sanatoria verpleegd. On» streven la aan dit verpleglngswerk de grootit mogelijke uitbreiding te geven. Door Uwe vertekeringen te (luiten b(J „Sr. Wllllbrordwa" helpt U on», on» doel bereiken. Inlichtingen worden giarne verstrekt door de Directie, CATHARIJNESINOfiL 48, UTRECHT en door hare vertegenwoordigers. trussel, dal er als Bruxelles heel ransch uitziet, is een Vlaamsche ves tiging, heette in de Xe eeuw Broek- Seele, woning aan het broek. Hel ligt in een heuvelland, met dal en berg en is spoedig als vorstelijke residentie der Bourgondiërs in aanmerking ge komen. Vele Fransche ridders waren aan hun hof verhouden. Het Fransch is er al eeuwen in de mode en gaf haar ook een ander karakter dan Ant werpen. De hoogere standen spreken Fransch. het volk Vlaamsch. maar de jeugd leert er twee talen. Slechts 31 Kilometers scheiden ons van Aalst, van Dendermonde Meche- len is nog korter bij. Wij zullen de vrijheid nemen, om te Brussel eenige uren te passceren. om de mooie stad nog eens in hare bedrijvigheid en levendigheid te zien en zoo noodig den dorst te lesschen met een gueuze- lambiek. Ons koffertje deponeeren wij, als wij uit het Oroote Station komen, rechls om den hdfck in het bagagebureau tegen mmumprtjs, dan heelt men daar geen st meer van. 't ts mij onbegrijpelijk, hoe reizigers die voor hun pleizierde wereld In gaan. allerlei koffers en doozen, tasschenen handlasschen mee- slecpcn en aan ïeJer overgangsstation met bezorgde blikken het gesjouw met hun bagage hebben. Dan liever wat minder gerief en zoo noodig wat bij- gekocht, een oud, beproefd systeem. Het ruime plein, dat eigenlijk den deftigen naam van Place des Nations draagt, is altijd vol haastig loopend volk. van allerlei slag, dettigc heeren dames, officieren en soldaten, werk lieden bepakt en bezakt en de trams schieten er met !drie en viertallen langs elkaar. Zij komen van boven van den Botanischen tuin en van de Rue Royale en het majestueuze Paleis van Justitie. Sommige grappenmakers mogen het: ile stcencn Olifant heeten, wij vinden het een imposanten bouw Bij het paleis heelt men een pracht- gezicht over de stad. Wanneer wij ni weer naar beneden gaan, verzuimen wij niet de zeer merkwaardige kapel O. L. Vr. der Overwinningen even te be zoeken. Zij is eeuwen oud en werd door het armborstgilde gesticht in 1304 en in de XVe en XVIe eeuw bijna'gc- heel vernieuwd en in onzen tijd her steld. Ze is 56 bij 26 M. De Voreten van Thurn en Taxis, generaal post meesters hadden er Inin grafstede en verschillende andere hooge adellijken, meest buitenlanders werden er onder glanzende marmersteencn te rusten ge legd. Een mooie schilderij van Koning Albert en zijne Gemalin treft ons door het gloeiende koloriet. Brussel is groot, maar door een goed in elkaar gezette rondrit met den tram kan men de fraaie stad en hare monu menten op gemakkelijke en goedkoopc wijze doen kennen, Er zijn echter ook deelen der oude stad, waar men heen moet wandelen n.l. naar de Markt met het stadhuis. Men volgt de Nieuwstraat, recht tegenover het stadion met hare talrijke winkels en groote magazijnen, waar zoovele luxe artikelen opgestapeld liggen, dat men onwillekeurig vraagt, waar die alle moeten blijven. Maar Brus- Havik 29 a Telefoon 773 Amersfoort Steeds in voorraad gebruikte instrumenten sel .is de stapelplaats voor 'n goed deel van België en heeft tal van koopjes jagers uit Holland te gast gehad. De koopwoede is nu wat aan 't luwen, dank zij het gezondjverstand der Belgen die de prijzen omhoog zetten en be lasting gingen heffen. Het eenige wat er nog bij prijs is, zelfs niet duur, het eten en drinken, Met het Belgische geld en de ver houding tot het Nederlandsche is men spoedig terecht, maar de Hollander heeft de gewoonte, om direct uit te gaan rekenen, wat alles in Nederland zou gekost hebben. Wie nu snel cn handig met zeven kan vermenigvuldi is een heele knappe man, daar voor Amersfoort en Omstreken AMERSFOORT. Lange Gracht no. 4 - Telefoon no. 304 UP S SAFE-INRICHTING. Hollandsche centen. Bij de beurs slaan wij langs de Sinter klaaskerk rechts af en met een paar passen zijn wij door de smalle Boter- straat op ae ruime Markt. Hoe dikwijls men van het gezicht genoten heefi, het verbaast altijd en trekt steeds aan. De hooge slanke toren, in 1454 ge bouwd door Jacob Thicn en at- ewerkt door Jan van Ruijsbrock, be- •roond door St. Michiel staat er nog altijd in alle rust naar zijn zich steeds meer uitbreidende stad te kijken cn ziet op het Broodhuis neder, gewoonlijk het Koningshuis genaamd; en op die prachtige gildchutxen, het een al meer verguld dan 't andere en alle pronkend met beelden en bas- reliefs, terwijl de groote Stadswaag n de Zuidzijde het geheel afsluit. De bloemenmarkt, die daar ook ge houden wordt, levert nog een kleurige afwisseling tot dc strenge Gothische lijnen der gebouwen en vervult dc lucht met rozen en lcliëngeur. En er Is nog een reuk. die ons aan trekt en die uit een van de estamlnets komt, bij den ingang der Markt n.l. die van palate frite en biefstuk, cn wij ontzien ons niet na dien ochtendtocht van vier, vijf uren, deel te nemen aan een echt Belgischen lunch, eenvoudig opgediend, maar ook zeer billijk be rekend en drinken daar. ten spijt van alle geheel- of halfonthouders. een glas prachtige Brusselsche faro bij. Ik wil niet vertellen, wat het bijeen kostte, want dan zijn er weer nurkschen. die zeggen, dat zal er ook wel naar zijn. Maar volgende maal zijn wij er weer klant. De tijd, om nog verdere merk waardigheden te bezoeken wordt te kort. Wij doorloopen nog een van die warenhuizen, die de kleinere winkel zaken het bestaan moeilijker maken er het publiek verblinden inet goedkoope kleinigheden, die den schijn moeten wekken, dat dc grootere zaken ook spotgoedkoop zijn. Dat valt echter bij onderzoek niet mede. Waar zou men, als ntcn veel lager ging dan andere kleinere zaken, dat rondloopende of bij icderen stand zittende enorm groote personeel van betalen Waarmede het onderhoud van gebouwen en hulp middelen, als lillen, bezorging, ver zending, materiaal Een klein mesje met wit hecht, heel gewoon, kost in een dier groote zaken 14 francs 6 halsboordjes 42 francs een zijden das van twijfelachtige kwaliteit 25 grijze slappe hoed met HeT BORES voor all* soorten x Tevens reparatie x LXNGESTRflXT 81 r TEL 528 Hebt li een Taxi of auto noodig Amersfoort. tumes van 50 gld. bij veel zonnelicht en veel gebruik de noodige klcurvast- heid cn soliditeit lieten betwijfelen.Dar zijn toch geen prijzen, om in extase te komen. Dergelijke koopjesmakerij liet ik dan ook wijselijk aan anderen over en kuierde naar het station, er nadenkende, waarom dc lui hier zoo hard loopen en in de café's zoo veel spektakel maken. Amersfoort francs; gen, is een heele knappe maa. daar onzekere toekomst van zljn kleur 70 fin franc dc waarde heelf van ac.an|<'™«- I"»1!1 dc tawnaroemda col- Burgemeester en Wethouder» bren gen ter openbare kenoie, dat de reke ning van inkomsten en uitgaven der gemeente over het iaar 1025, door hen aan den Read aangeboden, vanaf heden gedurende 14 dagen voor een ieder op dc eecrctarie der gemeente ter lezing ligt. Op 14, 15 en 17 Nov. wordt in de Valk vertoond een tilm bewerkt naar bet werk van den Franacbeo prieater. «chrijvcr Pierre l'Erniitc, getiteld •Hoe ik mijn kind heb gedood». De Burgemecatcr heeft de openbare vertooning der Potcmkin-film bier ter «tede verboden. Ook cider* gcecbicddc zulk» in vel* gemeenten. Aanbesteed werd van gemeentewege bet vcibrccden, bestraten en rioleereo van den Lindcrtaehcnwcg en de Water «teeg. Laagste inschr^vingGebr. Vo» f 11.742, Hoogste: verschuur. Zetel f 16533.

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1926 | | pagina 1