m
N.V. Middenstands-Bank
Bel dan op No. 42
DE EEMBODE
R. K. Nieuws- en Advertentieblad voor
Amersfoort en Omstreken
Dinsdag 2 Aug. 1927 No.
Een en Veertigste Jaargang
36
Abonnementen kunnen elke week ingaan, doch opzegging van abonne
ment moet geschieden voor den aanvang van een nieuw kwartaal. Prijs per
3 maanden f 1.00. Buiten Amersfoort f 1,10. Afzonderlijke nummers 10 ct.
KANTOOR: LANOEORACHT 28, AMERSFOORT, TELEFOON 314
DE EEMBODE VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAGMIDDAG
Advertentiln 25 ct. per regel. Billijke tarieven voor Handel en nijverheid
bij geregeld adverteeren. AdvertentlCn moeten Dinsdag «n Vrijdag vddr
8 uur worden bezorgd. Een bepaalde plaats kan niet worden gegarandeerd
De kracht en de waarde eens men-
schen leert men meestal eerst In hel
ongeluk kennen, zijn eigenlijk karakter
eerst dan, wanneer verdriet öf toorn
zijn hart bestormen.
Levenslesjes,
Wit maikt iemand tot een flapuit?
Ten eerste rijn ondiepte, zijn armoede
van geest, rijn gebrek aan wijsheid eD
zelfbebeeraching, in één woordzijn on
beduidendheid.
En dezulken zijn even weinig te be
nijden als een blaasbalg, die als hij een
beetje wind heeft uitg< flapt, óók vol
komen leeg is.
Het tweede wat menschen tol flap
uiten maakt, is het kinderlijk vertrouwen,
de argeloosheid van het hart, dat geen
kwaad vermoedt omdat het geen kwaad
wil.
Die soort van flap-uitigheld kan samen
gaan met groote diepte.
Doch ze worden benadeeld, die on-
noczelen, die in hun ijver voor de zaak
vergeten dat de wereld vol lompige
gauwdieven en welgekleede k epto-
manen la 1
Fatsoen beteekent in den regel niets
dan een zekeren schijn aannemen een
schijn van welgemanierdheid, van wel
opgevoedheid, van lievigheid, van maat
schappelijken welstand zelfs.
Het leven en de omgaog met men
schen zijn niet pleizierig meer als men
ieder oogenblik moet denkenBuig ik
nu wel diep genoeg En zit ik wel
statig genoeg En lach ik wel benepen
genoeg En complimenteer ik mijn
gastvrouw wel mooi genoeg En ver
berg ik mijn gedachten wel veilig ge
noeg enz. enz.
Voor mij is geen prettige omgang
mogelijk zonder volkomen vertrouwen
en openhartigheiden ik acht de «be
leefdheid des harten» de beste en éénlge
leermeesteres der wellevendheid.
Wie die bezit, laat en doet sommige
dingen vanzelf, en weet zeer goed waar
de persoonlijke vrijheid ophoudt en het
denken aan anderen begint.
Goede vormen moeten er zijn om
het gemeenschapsleven te veraangena
menmaar ik haat vormen zoodra ze
onwezenlijk en zinledig worden en slsg-
boomen werpen tusschen menschen en
standen.
Vormen moeten altoos vormen blijven
en mogen nooit wetten worden.
Van jongs sf dien' ieder te teeren
dat de overal en altoos geldende wet
isliefde en welwillendheiden dat
vormen aangenomen dingen zijn, die
naar tijden, landen en klimaten ver
schillen.
Waar liefde en welwillendheid de wet
voorschrijven, daar neemt een ieder
gemakkelijk zekere vormen aanmaar
waar de vorm wet is, daar is het
cm weg te loopen van engheid, be
nauwdheid en onwaarheid. T. G.
Twee kwade jaren
1579 en 1580
door A. F. VAN BEURDEN
VII.
Utrecht en de gecommitteerden dreven
Amersfoort hoe langer hoe meer naar
den kant eener geheele reformatie.
De nieuwe Regeerders van Amersfoort
gaven geen regelrecht antwoord op de
voorstellen van Utrecht betreffende de
inbeslagname of vervreemding der gees
telijke goederen en verklaarden zich te
schikken naar de beslissing bij meer
derheid van stemmen.
In Amersfoort gistte het. De nieuw-
gezinden overlegden om de SI. Joris,
de hoofdkerk der stad tc bemachtigen,
In den Paaschtijd, 21 April, den derden
Paaschdag hadden er ongeregeldheden
in de St. Joris plaats gehad, men zag
wel in dat dat verkeerd ging. Toen
zong men de laaiste H. Mis cn Vespers
in de kerk „alsoo daar eene groote
turbatie in de stad was." Van Bemmcl
zegt bl. 278: „De rebellen sloegen in
St. Joris de altaren en beelden stuk."
De beeldstormerij was begonnen. Maar
de Magistraat dreef ze uit.
Van Bemmel verhaalt nog van groot
rumoer, schelden en uitdagen der bur
gers. Men klaagde elkander aan en wie
wat veel tegen de nieuwe toestanden
sprak, liep gevaar om gearresteerd te
worden
Het voornaamste gedeelte van het
Minderbroedersklooster werd tot docl-
huls ingericht.
Wanneer de Minderbroeders de stad
verlaten hebben staat niet vermeld. Men
stelde van wege den Magistraat een
onderzoek in naar het gebeurde op den
vierden dag na Pinksteren. Herman
Hensen was toen koster van St. Joris
en zijne huisvrouw Geertje, getuigde
onder eede voor Cornelis van Deuver-
nieuwen Schout, Cornelis
Duwer, Gerrit van Achtevelt en Jan
Buijs leden der door den Prins aan-
;estelde Regeering het volgende: Op
l Juni 1579 des avonds 9 uur was
Gerrit Gerrits Cloen de jonge, een sterk
en brutaal partijganger, zooals uit al
zijne handelingen blijkt, ten haren huize
gekomen, vragende waar haar man was.
Toen zij zeide, dat hij afwezig was,
vorderde hij met toornige woorden de
sleutels van St. Joris; hij beweerde,
dat zij die nu lang genoeg had gehad
en hij die moest hebben. Hij dreigde
en mishandelde haar tot zij hem in
angst de sleutels gaf cn dan Ijlings
naar den kapitein en burgemeester liep,
niet wetende wat cr zou gebeuren.
Herman Jansen verklaart dat Cloen met
een rapier in de hand bij hem is komen
vragen waar Hermen Hensen de koster
woonde, waaruit blijkt, dat Cloen een
vreemde moet geweest zijn, die Amers
foort niet kende. Toen had Herman
Jansen gezegd, dat hij daar op die en
die plaats woonde. Hij zag later, dat
Cloen de sleutels had, die hij omhoog
stak aan het gevest van zijn rapier,
roependeNu zal Babiloti van nacht
vallen en heeft geroepen hem te volgen.
Hij is toen tiaar de kerk gegaan, ter
wijl getuige den officier en den burge
meester ging waarschuwen,
Aaltgen Willenis weduwe, bijna 45
jaren oud. getuigt hetzelfde. Men be
sloot den St. Joris te laten bewaken.
Maar ook deze kerk, de hoofdkerk der
stad, zou voor de Katholieken vertoren
gaan. Zij werd twee maanden lang
gesloten.
Mr. Paulus Buijs en de gecommit
teerden der Provinciën bemoeiden zich
met de „invasie van de St. Joriskerk
bij eenige^quaetwilligen" en vroegen
aan den Magistraat of zij dal voor
goed hielden en geen correctie be
hoorden te doen.
Daarop antwoordde de nieuwe Ma
gistraat, dat die invasie tot zijn groot
leedwezen was geschied en dat de
zaak zou gestraft worden naar den
eisch der zaak. Zij verklaarden wel tc
willen aftreden als zij geen betercom-
ver de schutterij kregen, ter
wijl de kapiteins der schutterij ver
klaarden, dat dat optreden in St. Joris
behoorde gestraft te worden, waarbi
zij tevens verzoeken, dat die straf zach
zou toegepast worden, Van een straf
der beelastormers vindt men nergens
iets vermeld. Wel moesten enkele gees
telijken onmiddellijk zonder vorm van
proces de stad uit, terwijl in de kloos
ters niemand 's nachts mocht logeeren
zonder toestemming van het stadhuis.
De Sint Joriskerk was nog niet ge
noeg geschonden, ontheiligd en door
het sluiten voor de Roomsch Katho
lieken ontoegankelijk gemaakt.
Men ging nog verder.
(4 Juni, vier maanden na
overing der stad door medelandzaten
gaf de nieuwe Magistraal een nieuw
bevel uit, om de St. /oris voor goed
het Roomsch Katholieke karakter te
ontnemen en voor de Katholieken on
bruikbaar te maken. Dit bevel werd
met een manteltje van rechtvaardigheid
behangen door den schijn er aan te
geven, dat het noodig was om
rust en vrede in de stad te bewaren.
Alsof er voor het ongeschonden be
waren der kerk tusschen de Katholieken,
die verreweg de meerderheid der be
volking uitmaakten, geen eerlijke er
moedige mannen genoeg te vinden
geweest waren, die in behoorlijk waken
de kerk hadden kunnen beschuiten voor
overval. De Amersfoorters toch waren
in eens niet veranderd in een troep
geweldenaars. Het bevel luidde in zoete
woorden maar met 'n zeer brutalen zin
Aan de kerkmeesters indertijd werd
geordonneert 14 Juni omrac alle in
convenienten le schouwen en rust
vrede in de stad te onderhouden
alle stillichheyt tot orbacr van kerek
tc doen afbreecken die beelden mitte
timmcragc voor aan de deur staende,
mitsgaeders d'outaercn ende die voeten
staende aan de pylers, omtne 't sclve
gedaen zynde, alsdan weder haer Religie
te excerceeren voor en nae gedaen
hebben volgens 't acoort.
Aldus luidde de geniepige ordon
nantie, want de nieuwe Raad die zelf
bestond uit ex-Roomschen wist wel,
dat een exercitie van den godsdienst
zonder altaren niet mogelijk was, ter
wijl er nooit een accoord gemaakt was
het aldus te doen.
Gemengde Berichten
In Mei 1.1. la in bet afgelegen ge
deelte van dc provincie Kansoe
ramp geschied, welke nu pas bekend
wordt en die wordt beschouwd als een
de grootste catastrofen. Steden
dorpen werden toen door een aard
beving met den grond gelijk gemaakt,
waarbij de verliezen aan menschen-
levens op 100.000 worden geschat.
Het eerste bericht over deze ramp
werd Zaterdag te Londen ontvangen.
De stad Koelnng is onder het vallend
gebergte bedolven.
In het Noorden van China worden
i honderden menschen het stachtc tfer
in de buitengewone hitte. De thermo
eter steeg tot 45 graden in de schaduw,
Talrijke soldaten van de buitenlaodsche
bezettingstroepen moesten ter verpleging
ziekenhuizen en lazarets worden op
genomen.
Bij een treffen met dc Duitsche
kommiezen te Gennep, is de smokke
laar H. door een schot in het hoofd
getrcffen en zóó ernstig gewond, dat
hg aan de gevolgen overleed,
Er moeten in Frankrijk ernstige
plannen zijn om een spoorweg dwars
door de Sahara aan le leggen.
C. v. d. Eist te Pijnacker heeft ee
komkommer geteeld, die de buitengi
wene lengte bereikt heeft van 72 c M.
Te Wassenaar wilde een juffr
per fiets den Rijksstraatweg oversteken,
zonder daartoe een teeken te geven.
Een particuliere auto, uit Nijmegen af
Of SCHOll's 5yst«sm van
Or« JI
dat de beide boksers een
t 2milUoen gulden sullen
kunnen deelt
Amerikaar.tche Kamer
bar del In automobielen het ft berekend,
den tijd van 8 jaar tengevolge
o ongelukken meer personen i m
het leven lijn gekomen dan Ameti-
kaacsche soldaten in den wereldoorlog.
Van 1919toten met 1926 zijn 137000
personen door autc-ongetukken om het
leven gekomen, terwijl de verliezen
Amcrikaatische soldaten in den wereld
oorlog 120000 bedroegen. Ruim een
vierde van het aantal «lachte fiers waren
kinderen onder de 15 jaar. Sedert Jan.
1919 tgn verder 3,500.000 personen bt)
auto-ongelukken gewond.
Tijdens afwesigheid der bewoners,
hebben Inbrekers zich toegang verschaft
de woning van dr, C. aan den Park-
g te Voorburg. Een partij zilver, ter
waarde van ruim f1000 wordt vermist.
Een meubelmaker te Rotterdam had
tijn werkplaats een vest achtergt
laten waarin zich f825 bevonden. Eeu
dief heeft het pak en het geld
genomen.
Gedurende bet eerste halfjaa
1927, hadden bij de Llraburgsche mijnen
19 doode'ijke ongevallen plaats, tegen
18 in bet eerste half jaar van 1926
toeneming derhalve van nog geen 6 pet,
Bij een sleepboot-ongeluk op de
Weser, zijn vier perionen verdronken.
Amersfoort
ft. K. Vrouwenbond.
Het bestuur van den R. K. Vrouwen
bond te Amersfoort ontving van he
hoofdbestuur de volgende aansporing
»De gruwelijke vervolging neemt Ir
Mexico steeds in heftigheid toe en he
is een plicht voor de Katholieken der
geheele wereld de Katholieke Mt xlcaoen
door hun gebed en goede werken te
Het Bestuur der Internationale Unie
van R. K. Vrouwenbonden heeft de
besturen van de bij haar aangesloten
Bonden verzocht
1. op 15 Augustus a.z. een algemeene
H. Communie van hun leden tot inten
van dc Mcx'caansche Katholieken
houden
2. hun leden te verzoeken 's Zondags
een 2e H. Mis bij te wonen ten eindi
de Mrxicaansche Katholieken te ver
vanger, die door het sluiten hunoer
kerken, niet aan dezen Zondags-plicht
kunnen voldoen.»
Het Bestuur, de leden met het
zoek der Internationale Unie in kennis
stellend, vertrouwt, dat de leden der
afdeeling Amersfoort er gaarne gevolg
aan zullen geven. Het Bestuur.
Toegelaten zijn tot de Middelbare
Handelsschool met 4 jarig cursui
le klasse: G. van Apeldoorn, D. J.
van Appelen, J. Bon, H. J. Butselaar,
Andioa J, Buhtmann, W. J. van Buy-
tenen, Flora Cohen, D Dijkhui
Hermania van Dijkhuizen, J. C. N,
Eys, Elisabeth F.iiger, J. v. der Geeat,
C. A. de Groot, Berendlna C. Hanse-
Helde, W. P. de Jager,
knmstlg, reed haar nao, met'bct'nood-l^' Key.er, P. Kiesewetten Wijpkjr
lottig gevolg, dat de dood onmiddellijk Kramer I. Kropveld J. v. derLmden,
Intrad Sienrje Menko, P. W. Mt
4a een tijdvak van wecrgalooze
droogte, <lie in het heele lar.d dc grootste
schnde had aang richt, is eindelijk irr
Zuid Afrika regen gevallen en mei
rreugde begroet. In vele streken was
nen aan den rand van gebrek.
Naar a Het Vnd.» verneemt, heeft
de directie der Ned. Spoorwegen be
sloten, gedurende de Olympische spelen
week-abonnementen voor het heele net
af te geven, tegen zeer belangrijk ver
laagd tarief.
'tlz du vastgesteldmidden Sep
tember zal Dempsey om het wereld
kampioenschap boksen en wel te Chi
cago, omdat de kampplaats daar de
grootste ruimte biedt, n.l. voor 150000
toeschouwers. De kampplaats te New-
York kan slechts 90000 die te Phila
delphia 100.000 toeschouwers bevatten.
De hoogste entiée zal f125 zjjn. Men
Sienrje Menko, P. W. Meijer, A. Nagel
hout. C. van Ommen, J. van Praag,
Aleida C. Ruitenbeek, A. J. Kuijs, J G.
der Steeg, A. P. Vieleerz, Th. W.
Vond, E L. de Zeeuw, J. S. Zoethout,
A. Zwaaf, M. F. D, Zwanenburg.
2e klasse: Roe:fia J. van der Maat
i B. v. d. Bosch.
3c klasse: W. H. van Hasselt, J.
Hofstee, E. van Rijssen en W. G. F.
Toegelaten zijn tot de Hoogi
HandelsschoolP. Blaas, H. S.
Boer, W. van d.-n Boogert, J. B. v
den Brink, K. van Dam, H. P. W, J.
Deijs, J. van Diggele. C. Dotland, C.
A. Huygen, L, van Ittersum, E J. T.
C. Jans, F. H, Jansen, P. de Jongh,
G. Kwat Gong. Gesioa de Liever, L.
Lodensteir, Albertine G. v. d. Maat,
G. W, J. Maas, Johanna C. van Ommen,
A. Prins, A. Taaseron, J. Truyen», G. C.
Vink, W. C. v. der Waal en J. A.
Zwarteveen.
ANDERS DAN ANDERE
Verz^kerlng-Mattschapplfen Is de Nederlandzche Verzekering-MsatschappIJ
„ST. WILLIBRORDUS"
Verzekerd kapitaal RUIM ELf MIUUIORN OUUDEN.
Zl) besteedt een groot deel der Netto-WInsl aan zieke en zwakke verzekerden
Thans worden «r ZES patiënten In Sanatoria verpleegd. Ona streven Is aan
dit verpleglngswerk de grootst mogelijke uitbreiding le geven. Door Uwe
verzekeringen Ie sluiten b!| „Si. Wlltlbrordua" helpt U ons. ons doel
bereiken, fnllchtingen worden gaarne verstrekt door de Directie,
CATMARIJNESINÜEL 48, UTRECHT
en door hare vertegenwoordigers.
voor Amersfoort en Omstreken
AMERSFOORT.
Lange Gracht no. 4 - Telefoon no. 304
Deskundige voorlichting bjj den aan- en verkoop van Effecten
Verhuring van Lips safe-loketten
Verzilveren van coupons Handelacredieten IncMxeeringen
Spaar-deposito's rente 4 pet.
Programma der Carillon-beapeling
op Woensdagavond van 9 tot 10 uur.
Te Voet. Martchliedje. Kcm
dan Kamerader. Vaderlands lied.
Het liefste plekje. Dankbaarheid. -
Kerkhymne. Voor Nederland.
Het licht des daags.
Men schrijft ons
Op Zondig 31 Juli had de voorge-
imen rxcursle der afd. Amersfoort
in den Ned. R. K. Bond van Handels-,
Kantoor, en Winkelbedienden, naar hel
Museum alhier plaats. Een twintigtal
leden hadden aan de uitnoodlgtng ge
iotg gegeven cn zich bij het Museum
verzameld.
De heeren van Beurden en van de
Vlugt wachtten het geselschap reeds oo
en de rondgang begon, nadat de heer
van Beurden een Inleidend woordje had
gesproken. Allen waren liet er over eens.
dut zij niet gedacht hadden, dat in bet
kleine Amersfoortsche Museum ttog
zóóveel was te zien op allerlei gebied,
waaronder een verzameling van prachtig
porcelein voorzeker mag worden ge
noemd. Jammer dat de ruimte te klein
om alle voorwerpeo voldoende plaats
geven. Wij hopen dat de wensch van
den heer v. Beurden, om meer ruimte
ter beschikking te krijgen, binnen af-
slenbaren tijd mag worden vervuld,
opdat het In kasten en laden geborgene
overzichtelijker kan worden tentoonge
■teld.
Onzen haiteltyken dank aan de heeren
Beurden en v. d. Vlugt voor hun
bereidwilligheid, om eenigen lijd van
hun Zondag af ts staan voor onse afd.
en haar te doen genieten van hun be
kendheid met den inhoud van het mu
seum. Zij verdienen ook den dank van
de Amersf. burgerij voor hun ijver en
werkkracht, mede met de andere be
stuursleden besteed aan het in orde
brengen vso ons Museum. Een bezoek
xsker aan te bevelen.
Tijdens de afwezigheid van den Bur
gemeester neemt Wslhoudtr Veis Heljn
dat ambt waar,
Wegens vacantie is de R. K. Open
bare Leeszaal en Bibliotheek te Amers
foort gesloten van Maandag 8 tot en
met 15 Augustus a.s.
Bij den cursus voor voorbereidend
middelbaar technisch onderwijs, verbon
den aan de Ambachtsschool te Amers
foort, is het einddiploma uitgereikt aan:
C. A. Bekkers, H. Hassing, W. L.
Koster. C. Nleweg, C. Op 't Land,
J. van Raay (Scherpenseel), J. Rennes,
E. Schreuder (Achterveld), G, van der
Toorn en G. C. Trink».
Bevorderd van de tweede naar de
derde klasse tjjnG. van den Berg
(Baarn), J. Kuis, Ci. Marcus (Njkerk).
A. Meijer, J. E. Reorders. B. Schueler
(Nijkerk), p. Tuithof, H. Vooitman
van Zwol.
Bevorderd van de eerste naar
tweede klasse sfn: W. L. Bierhuis, A.
den Haring, W. G. van der Horst, W.
J, Hos, W. ldtenga, J. Kaspers, W.
H. ELZENAAR
Kantoorboekhandel
Kantoormeubelen
Schrijfmachines
Langestraat 84 Telaf 528
Speciaal adres voor Uw Kantoor-
School-, Schrijf- en Teckenbenoo-
digdheden. - Advertentie-Bureau
Hebt U een
Taxi of auto noodig
Amersfoort.
Labiana, A. G. Vonhof (Voorthuizen),
A. Wassing (Nijkerk) en voorw. bevor
derd F. Rijsbouwer.
Tot de eerste klasse zijn, na gehou-
m examen toegelaten: G. van Apel
doorn, J. J. Boers. H. Budding, D. Ha*,
togsveld, C. den Herder (Harderwijk),
N. P. de Jongh. P. Lagard, G. A. van
Mechelen, A. H. Nes (Baraevcld), A.
Rammers. B. Kiphagen. H. J. Schellart,
J. Volp cn G. van der Toorn.
Ultlprikan Kantongerecht.
Dronkenschap: H. v. L„ Baarn f8;
E. G„ Amersfoort f13 of 8 d.C. v,
S„ Amersfoort f10 of 8d.; Tb.D. V..
Amersfoort (8
Motor en Rijwlclwet: W. R. B.,
Zeist f3; G. v. d. B-, Soest f3, M. v.
d. M„ Hilversum f.3; M. v. d. H., Bar-
neveld 16 of 3 d.A. R.t Amsterdam
f10 of 5 d.
Te Amersfoort de Langeetraat be
rijden in verboden tijd. M. C. M. al
daar f3.
Te Amersfoort goederen ter merkt
houden op niet daartoe aangewezen
plaats: T. E. S„ N. P., H. S„ allen
aldaar, elk f 10.
Te Amersfoort tonder vergunning op
strest muziekuitvoering geven T. C.
de W., Hilversum f3.
Te Amersfoort met r^wicl rijden ovet
daarvoor verboden brug H. R v B
--.ervend, f3 of 2 d.
Idem te Baarn: G. V. aldaar (2.
Te Baarn een weg in verboden rich
ting berijden G. J. R. aldaar f 3 N. v.
M.. aldaar f2.
Niet aan een politieordcr voldoen
B., Bxarn f3.
Met auto te snel rijden te Hoevela
ken W. J v. d. E Amsterdam f 10
of 3 d.F. J. S. ld.
i ld.
P. V., Hllver-
Idem te SoestF. F. H. L„ Amster
dam (6 of 3 d.M. R. H. v. d. EL,
Amsterdam 18 of 3 d.J. A. W. L,
Soest f 10 of 3 d,H. B. M. H„ At»,
sterdam f 15 of 5 d.
