PIANO'S
i
I2CTpcrDUBBEL 5TUK
Handboek voor den L eekenapostel
DE EEMBODE
K. Nieuws- en Advertentieblad voor
Amersfoort en Omstreken
Vrijdag 27 April 1928 No. 8
Twee en Veertigste Jaargang
Abonnementen kunnen elke week Ingaan, doch opzegging van abonne
ment moet geschieden voor den aanvang van een nieuw kwartaal. Prijs per
3 maanden f 1.00. Buiten Amersfoort f 1.10. Afzonderlijke nummers 10 ct.
KANTOOR'. LANOEORACHT 28, AMERSFOORT, TELEFOON 314
DE EEMBODE VERSCHIJNT DINSDAO- EN VRIJDAOMIDDAO
AdvertentlSn 25 cl. per regel. Billijke tarieven voor handel en nijverheid
bij geregeld advcrtccrcn. AdvertentlCn moeten Dinsdag en Vrijdag vóór
8 uur worden bezorgd. Een bepaalde plaats kan niet worden gegarandeerd
Zijn gezinsgenoolen gelukkig te maken
is voor leder mensch in het alledaag-
sche leven de voornaamste en de zegen-
rijkste taak, en voor iedereen te bereiken.
Epistel en Evangelie.
DERDE ZONDAG NA PASCHEN.
Les uit den eersten brief van den H.
Apostel Petrus; II, 1119.
Zeer geliefden 1 Ik bid u, als uiilan
digen en vreemdelingen, dat gij u ont
houdt van de vleeichelijke begeerlijk
heden, die strijd voeren tegen de ziel;
leidt eenen goeden levenswandel onder
de heidenen, opdat deze om datgene
waarom zij u als kwaaddoeners lasteren,
wanneer zij u uit de goede weiken
gadeslaan, God mogen verheerlijken
op den dag der bezoeking. Weest dus
om God onderdanig aan alle mensche-
lijke oveiheid, hettij aan den koning,
als aan den opperste, hetzij aan de
landvoogden, als die door hem gezon
den zijn tot straf der boosdoeners en
tot lof der goeden want aldus is het
de wil van God, dat gij door goed te
doen, de onwetendheid van dwaze
menschen tot zwijgen brengt; als die
vrij zijt, doch de vrijheid niet bezigt
tot een dekmantel der boosheid, maar
als dienstknechten van God. Eert allen
hebt de broederschap lief; vreest God;
eert den koning! Gij dienstknechten,
weest in alle vreeze onderdanig aan
uwe heeren, niet alleen aan d e goed
en bescheiden, maar ook aan die hard
zijn. Want dit ia lc ffsljjk, in Christus
Jesus onzen Heer.
EVANGELIE
volgens den H. Joannes; XVI, 16—22.
lo dien tijd sprak Jesus tot zijne leer
lingen Een weinig tijds, en gij zult Mij
niet meer zien en wederom een weinig
tijds, en gij zult Mij zien want Ik ga
tot den Vader. Sommigen dan van zijne
leerlingen zeiden tot elkanderWat Is
dit, hetgeen Hij ons zegt: Een weinig
tijds en gij zult Mij niet zien en weder
om een weinig tijds en gij zult Mij zien;
enWant Ik ga tot den Vader Zij
ze den dan Want Ik ga tot den Vader
Zij zeiden dan Wat is dit, hetgeen Hij
zegt: een weinig tijds? wij weten niet
wat Hij spreekt. Jesus nu wist, dat tij
Hem wilden ondervragen en zeide tot
henGij vraagt onder elkaar dda'
dat Ik gezegd heb: Een weinig tijds
en gij zult Mij niet zien en wederom
een weinig tijds, en gij zult Mij zien.
Voorwaar, voorwaar, Ik zeg u gij zult
schreien en weenen, doch de wereld
zal zich verheugen gij echter zult In
droefheid zijn maar uwe droefheid zal
in vreugde veranderen. Eene
wanneer zij baart, heeft droefheid, dewijl
haar uur gekomen ismaar als zij het
kind gebaard heeft, denkt zij niet meer
aan de kwelling, wegens de vreugde,
dat er een mensch ter wereld geboren
is. Ook gij dan hebt nu wel droefheid
doch Ik zal u wederom zien, en uw
hart zal zich verheugen, en niemand
zal u uwe vreugde
Liturgische Kalender.
Week van 29 Aprll-5 Mei.
ZONDAG 29. 3e Zond. na Paschen.
Tijdeigen, Mis Jubilate, 2e geb. H.
Petrus 29 April, 3e geb. Oct. H.
Jozef. Praef. v. Paschen.
MAANDAG 30. H. Catharina v. Siëoa,
2e geb. Oct. H. Jozef. Credo. Praef.
H. Jozef.
DINSDAG t. H.H. Philippus en Jaco
bus. Credo. Praef. v. d. Apostelen
WOENSDAG 2, Octaafdag der Plech
tigheid v, d. H. jozef. Mis als op het
feest. 2e geb. H. Athanasius. Credo.
Praef. v. d. H. Jozef.
DONDERDAG 3 H. Kruisvinding, 2e
geb. (alleen in stille Missen) H.H.
Alexander I, eoz. Credo. Praef. H.
Kruis.
VRIJDAG 4. H. Monica. Praef. t
ZATERDAG 5. H. Plus V. Praef.
De aanleg van Straat
wegen in Eemland.
Door T. PLUIM
Misschien stellen de lezers er belanp
in te weten, wanneer de straat- en grinl-
r*-->en in onze omgeving zijn aange
legd. Bij de Koninklijke goedkeuring
werd tevens het recht van tolhiffiog
verleend, immers den concessionarissen
OSCHOU?3£!t
xKeriang.n9
is bet om winst te doen.
1. Amsterdamscke Straatweg,
Bij Koninklijk Besluit van 15 Oct.
1815 werd tot bet aanleggen van den
straatweg van Naaiden over Eemnes
en Soestdijk naar Amersfoort concessie
verleend aan de heeren Jhr. Mr. J,
Huydecoper van Maarsseveen c.s, (hij
■s eigenaar van 't Huis Groeneveld
i Baarn), Het was een Rijksweg.
2. 'I ntersfoort—Bavoortsch e brug.
Bij Kon. Besl. van 4 Juli 1822 werd
coticessie verleend aan de heeren Taets
van Amerongen van Renswoude, de
Beaufort, c.s. en op 27 Juni 1825 werd
dezelfde heeren toegestaan de be
strating vanaf Bavoortsche brug over
Woudenberg, Scherperzeel, Rerswoude
enz. naar Arnhem. Ook dit was een
Rijksweg.
3. De BitdAmersfoortNi/kerk lot
de Doornenhaag.
Deze straatweg is door het Rijk aan
gelegd in 1808 en 1809.
4. Amersfoort—Hoevelaken - Deventer.
In 1814 bestraat door het Rijk.
5. ZeistWoudenberg (zie no. 2).
In 1821 concessie verleend aan de
heeren Van Ascb van Wijck c.s., door
het Rijk in 1839 overgenomen.
Thans volgen twee provinciale wegen.
6. Leusden—Doorn,
Om een geregelde verbinding tus
schen Amersfoort en Wijk bij Duurstede
tot stand te brengen, werd In 1834 aan
besteed een weg van Doorn over Maarn
den Rijksweg ZeistWoudenberg.
De daarbij betrokken gemeenten, n.l.
Langbroek, Doorn en Maarn, benevens
de heer Van Lijnden van Sandenburg
zouden de kosten dragen.
In 1838 werd besloten dat de pro
vincie dezen weg verlengen zou tot
Oud-Leusdeo, terwijl Amersfoort zich
had verbonden bet stuk Oud Leusden
tot Amersfoort te zullen afwerken en
onderhouden.
7. De Haar- en Bisschofsweg.
De Bisschopsweg loopt van de Eem-
brug (richting Buntchoter) tot de grens
russchen de gemeente Baarn en Hoog
land, terwijl zij verderop, tot aan de
Haarbrug, waar bij den weg Amers
foortBunschoten bereikt, die Haarweg
genoemd wordt. Het is een der oudste
;eo onzer provincie en waarschijnlijk
gelegd door den Bisschop, die zijn
kasteel »Het Huis ter Eem* door een
landweg met de zee wilde verbinden.
In 1806 werd het een Provinciale weg;
hij is in 1831 en 1832 aanmerkeli"
rbeterd, waarvan de kosten f95("
beliepen d& provincie droeg f 6000 bij,
Bunschoten 11000 en Baarn f500,
'ijl de rest door de commissie van de
Eembrug werd gedragen.
Ook de Haarweg eischte verbetering,
de Ged.-Staten waren er toe genegen,
mits de belanghebbenden ook zouden
bijdragen. Dit geschiedde en zoo werd
de weg in 1856 en 1857 onder banden
genomen. Bunschoten droeg f2700 bij,
Baarn 1400, de Eembrug f 600, de land
eigenaren onder Duist (thans Hoogland)
f1000, aldus samen f4700.
In 1858 werd voor rekening der pro
vincie d: Haarweg begrint en is het
onderhoud sedert dien tijd op de pro-
incie overgegaan.
Wij komen nu aan de dusgenaamde
.geconcessioneerde wegens, d.w.z. die
gemaakt of onderhouden worden op
kosten van een gemeente, maatschappij,
vennootschap of een particulier, krach-
ns een bijzondere concessie.
8. Straatweg SoestdijkDe bilt.
Bij Kod. Besl. van 1 Juli 1826 werd
in Jhr. Mr. J. Huydecoper van Maan
.veen (eigenaar van Groeneveld) e
mr. H. A. Laan (eigenaar van 't daarbi
gelegen Steevlied) vergunning verleent
tot het bestraten van den weg va
Soestdijk naar De Bilt. De provinci
Utrecht bevorderde den aanleg door in
de uitgeschreven geldleenlDg 10 aan-
deelen elk van (500 te nemen.
9. Hilversum—Oranjeboom Soestdijk.
Bij Kon. Besl. van 1 juli 1826 werd
m de beeren Corver Hooft c.s.
ELKE HUI5VR0UW WIL
Gebr. Perzina. Hofleverancier van H. M. de Koningin
ianohandel S. Duijker^
vlk 29 Amersfoort Telefoon 773
vbon
FUME WA5CR"
«nrt-ZEEPFABRIEKEN DE DUT
gunning verleend tot 't aanleggen van
den straatweg van 'i>G: aveland door Hil
versum naar den Orar jeboom bij Baarn.
10. Baarnsche Dijk (Etm)—Stations
wegOranjeboom,
Bij Kon. Besl. van 25 Oct. 1827 werd
aan de heeren G. Faas Elias (op Schoon
oord) ca. vergunning vei leen d tot de
bestrating van genoemden weg. De tol
kwam aan de Hoofdstraat en In den
huidigen Stationsweg bij de Nijverheids
straat.
11. Groeneveld—Brink (Basrr),
Bij Kon. Besl. vsn 29 Maart 1828
ontvingen de commissarissen van den
Rijksweg Naardcn—Amersfoort vergun
oing dezen zijtak naar deo Blink van
Baarn te bestraten. De Heemstralaan
heette toen »de zoogenaamde Nieuwe
12. Amersjoort—den //(««(Hoogland)
Bij Kon. Besluit van 14 Sept. 1827
werd de concessie tot bestrating ver
leend aan wle(r.) vond ik niet vermeld,
13. Prins-Hendrikoord—Maartensdijk.
Nadat de oorspronkelijke concessio
narissen van de hun verleende vergun
ning tot aanleg van dezen weg hadden
afgezien, werd bij Kon. Besl. van 9
Oct. 1836 de concessie verleend
den heer D. J. Gildemeester.
14. Bunschotenden Ham (Hoogland).
Bij K. B. van 13 Sept. 1839 werd
de vergunning aan de gem. BuoschoteD
verleend. De provincie stond een jaar
tijksche bijdrage van ten hoogBte f600
toe. Bij Kon. Besl. van 26 Dec. 1859
werd aan Burg. en Weth.
schoten vergunning verleend den weg
van 't dorp tot Spakenburg door te
trekken. Die vergunning wa9 noodzake
lijk, omdat de verboden krlrg van ves
tingwerken werd ingetrokken.
15. Baarnsche Dijk—Eembrug (zie
i. 10).
Bij Kon, Besluit van 20 Maart 1843
:rd aan de gem. Baarn vergunning
verleend bovengenoemden weg te be-
Sproeten komen vroeg in
het voorjaar, koop tijdig een pot
Spruotl. Bij alle Drogisten
16. Soest— Soesterberg.
Bij Kon. Besl. van 20 Mbbi» 1852
werd aan Mr. H. A. Laan (zie uo. 0>
gunning verleend tot bestrating
den weg in de gem. Soest, te begint
den Rijksweg van NaardenAmers
foort, Daar Soesterberg, eo wel bij 'i
Huis ten Halve (straatweg Uuechi—
Zeist— Amersfoori) (sie nn. 3).
17. Lage VuurscheTot Maartensdijk.
Bij Kon. Besl. van 19 Juli 1853 werd
in jhr, Bosch van Drakestcijn vergun
ning verleend om de Vuursche Steeg
te begrinten, loopende van 't kasteel
Drakestcijn langs 't Logement
daar bijna in rechte lijn naar 't tolhek
aan den Weg van MaartensdijkPrins-
Hendrikoord (zie no. 13).
18. Lage VuurscheHoogt Vuursche
(Tol).
Bij K. B. van 10 Febr. 1855 werd
aan Jhr. Bosch van Drakesteijn en Jhr
Six te Amsterdam vergunning verleend
om bovengenoemden Mac-adamweg aan
te leggen (de Tol ataat bij Craailoo),
19. AmersjoortStoutenburg
Bij Kon. Besluit van 26 Sept. 1855
werd aan de h.h. D. Scherenberg c.s.
te Amersfoort vergunning verleend tot
aanleg van den straatweg loopende van
den weg Amersfoort—Njkerk, o.l. b
de dusgenaamde «Tweede Steeg* (2
gaans bulten de stad Amersfoori)
door Stoutenburg tot aao de Geldersche
grens bij de R. K. kerk van Acbtevelr"
(De verdere weg tot aan den Bsroe-
veldzchen watermolen waa reeds
1853 bestraat).
Zoo juist verschenen
Deel I.Kath. Beginselen op Sociaal gebied
door Prof. Kanunnik J. D. J. AENOENENT.
Deel II.: Eenige Kerkrechtelijke Bepalingen
door Prof. J. H. VISSER.
Belde deden In «n bsnd f 2.90 Franco per posl 13.05.
N.V. FUTURA Janskerkhof 24, Utrecht Qlro no. 38640
20. Verlengde Vuursche Steeg.
Bij Kon. Besluit van 25 Maart 1859
werd vergunning verleend aan Jbr. Botch
van Drakesteljn tot het begrinten van
de verlengde Vuursche Steeg (no. 17)
dus van 't Tolhek aan den weg Maar.
tensdijk—Prins-Hendrikoord, tot der
straatweg De Rilt—Soestdijk, langs
Ridderoord.
21. Amersfoort—Heiligenberg,
Bij Kon. Besl. van 16 April 1859
erd aan Baron van Hardenbroek van
Lokhorst vergunning verleend tot het
bestraten van genoemden weg.
22. Dotdersche Weg.
BB Kon. Beal. van 24 Nov. 1859
trd aan de h.h. W. D. F. Schas c.s.
vergunning verleend tot deo aanleg van
een grintweg, Ihans de Doldenche Weg
genoemd. Hij loopt van den grooten
weg Utrecht—Amersfoort (bij de Herv,
kerk op Soesterberg) naar Prins Hendrik
oord a. d. straatweg de BiltSoestdijk.
»De Dolder* ligt feitelijk bij Prins-
Hendrikoord, dat toenmaals nog niet
gebouwd was.
Baarn, April 1928.
Een getuigenis.
Een woord, dat op zeer bizondere
wijze tot overweging stemt, werd inder-
lijd bij de herdenking van den grooten
Nederlandschen geleerde Lorentz in de
aula der Leidache Universiteit gesproken
door den eveneens wijd-vermaarden
natuurkundige prof, Einstein.
Hulde brengende aan de machtige
beteckenis van Lorents' wctenscbsppe
lijken arbeid, voegde de Dulticbe ge
leerde daaraan toe.
»In Lorentz' dagen meende men, met
zijn theorie alle natuurkundige verschijn
selen te kunnen verklaren. Ik betwijfel
of Lorents dit ooit «elf geloofd
heeft, want hij was een te heldere
cd scherpe geest, om niet te erkennen,
hoe begrensd het menichelljke verstand
maar is en dat God ervoor gesorgd
heeft, dBt »auch die Gedankenbi
Et tot in den hem.l reiken*.
Een merkwaardig getuigenis
sar over het begrensde der mensche-
lijke wetenschap, over h<rl betrekkelijke
eo vergankelijke' dat aan a'le werk der
menschen, hoe geniaal en schitterend
hel ook zijn moge, eigen is.
Beperkt zal te allen iljde hun denken
i hun weten zijn.
Eo klein tegenover de alwijsheid eu
alwetendheid Gods, gelijk het schepsel-
zelf klein is en nietig tegenover zgn
Schepper,
Een
Is het niet zonderling, dat de onee-
loovlge wetenschap gaat bewtren, dat
wij menschen eigenlijk van deze zee
anemonen afstammen En toch l( hel
zoo. In een overigens zeer lezenswaar
dig artikel In het tijdschrift .Bulten*
schreef H. v. C. het vclgende: >Hct
Cerianthus-Stadium (d.i. van het geslacht
Cerlanlhus, die niet zooala de andera
vastgehecht sljo) zou dus volgens deze
meening het uitgangspunt hebben ge
vormd, dat langs steeds hoogere ont-
wikkellogsstadiSo, eindelijk tof den
stamvorm geteld heelt,
mensch is voortgekomen*
Wij hebben altijd beweerd, dat neu-
trale tijdschriften, ook en vooral die
met een lislf- of quasle wetenschappe
lijk tlnije veelal gevaarlijk zijn. De
boven aangehaalde zin, heeft ten doel
of schept althans de mogelijkheid, den
argeloozen lezer, die niet In de Chris
telijke wetenschap onderlegd Is, er in
te doen loopen. Terwijl het Darwinisme,
reeds lang door de echte wetenschap
als onhoudbaar verlaten is, gaal Iemand
In een populair talschrift, dat ook in
de meeste katho'.eke leesportefeuilles
voorkomt, beweren, dat het geheel*
bijbelsche scheppingsverhaal c
mensch eigenlijk een fabel ii
komt
^H|b«t reeda soo dikwijls
weerlegde praatje aandragen, dat het
hoogere zich zonder meer uit het lagere
ontwikkeld heeft. Men heeft van chris
telijke zijde hun reeds zoo dikwijls voor
gehouden Maar waarom gebeutt zoo
iets dan tegenwooidig niet meer Zoo
lang men de natuur bestudeerd heeft,
veranderen bepaalde soorten
monen zelfs niet van kleerde groene
blijven groende rose blijven rose. Is
er verandering bij dier of plant, dan
komt zulks alleen door de doelbewuste
inwerking van den mensch, door krui
sing of teeltkeus,
Hoe komt men er toe selfs maar te
veronderstellen, dat de mensch met zjjn
fijn bewerktuigd organisme, met zijn
heerlijk verstand en zijn «tel, eigenlijk
ontstaan zou zijn uit de laagst
wikkelde organismen.
Maar natuurlijk, tot sooictt moet
komen, wanneer men geen Schepper
eikent. De ongeloovige wereld tracht
een oplossing te vinden voor hssr
beslaan, mast te vindt ze niet.
nlsuw soort verkeer Is bezig
zich op den grooten weg te ontwtk-
kelrn het interlocals veikeer van be
drijfsauto's en in 't bijzonder van auto
bussen, dat zich over lange afstanden
beweeg'. De belaogiijke technisch* ver
beteringen. welke deze voertuigen in
de laatste jaren hebben ondergaan,
hebben dit mogelijk gemaakt.
In Nederland is het nog voorname
lijk het goederenverkeer met vracht
auto's over lange afstanden, dat zich
uitbreidt. Het autobusverkeer hier te
lande echter geschiedt nog hoofdzake
lijk over kleinere afslaodto, maar hoe
slch dat in de toekomst zat uitbreiden,
leert het buitenland.
In F.ngeland, waar het verkeer per
autobus, dat van ande' middelen van
vetvoer gaat overtreffen gedurende
de Paaichdageu sijn er te Londen en
omgeving van de 22 millioen vervoerde
Sassagier*, ruim 17 millioen met auto-
ussen vervoerd worden geregeld
diensten onderhouden met motorbuseen,
dlc voor een groot aantal paeeaglers
sijn Ingericht eu die locpen over af-
•tanden van meer dan 350 kilometer.
Die moderne reiswagene sijn com
fortabel ingericht, met een toilet, een
buffet, gemakkelijke clubstoelen, een
rookafdeclingze zijn in den winter
verwarmd en bieden de gemakken,
moderne reiziger op <«n
langen toch verwacht. Tusschen Londen
eo Bristol loopen regelmatig dergelijke
wagens, die 26 personen kunnen ver-
n.
Dultschland bouwt men zelfs al
autobussen, die plaat* bicden aan 81
personen en wagens met 30 zit- en 15
staanplaatsen.
In Amerika ia dit veikeer met ver
rassende snelheid toegenomen en li:eft
het een uitbreidlog gekregen, die de
stoutste verwachtingen ovcitrefr, vooral
nadat ook tal van spoorwegmaatschap
pijen, tot voeding van hun spoorlijnen
en om aan de toenemende concurrentie
het hoofd ta bieden, buslijnen zijn gaan
exploiteeren,
Dat daartoe aan de wegen hoogere
elschen moeten worden gesteld Is duide
lijk. Maar wanneer onze verkeerswegen
worden Ingericht voor het opnemen van
zoodanig veikeer, dat arm 't groeien is
en hetwelk tegen te houden een kort
zichtige palltlek zou zijn, dan zal dat
verkeer in veilige banen kunnen worden
geleid en dan zal worden voldaan aan
een aisch van het groote publiek, die
onvermijdelijk binnenkort met steeds
sterker nadruk zal worden gesteld en
dus aan een behoefte van algemeen
W.
Zee-Anemonen.
Wanneer U wel eenn In het tquerium
in Artls in Amsterdam geweest zijl,
heeft U daar vermoedelijk gezien en
bewonderd de z.g. zeebloemen, prachtig
gekleurde en gevormde wezens; geen
bloemeD, maar dieren, die gevoed wor-
met stukjes vleesch en wormpjes.
Zij gelijken het meeste op dahlias en
anemonen; de bloembladeren sijn echter
vangarmen. Men staat in bewondering
welk een schoonheid de Schepper zelfs
aao zulke laag bewerktuigde wezens
wist te geven. Ze hebben geen zintuigen
en ook geen inwendig organismealleen
gevoelszenuwen, waardoor ze voedela
met de grijparme i naar den maagsak
kunnen brengen.
Binnenland
Nieuwe Ptrochie.
goedkeuring van Z. D. H. den
Aartsbisschop heeft de Weleerw. lieer
G. W. Bolder, pnsloor der St. Antonlus
parochie, op den Vleutenschenwcg, In
den omtrek van het buitengoed »J»lïs«,
stuk grond aangekocht ter grootte
ongeveer 2'/a H.A. voor de som
van 135.462.—, voor de stichting van
n nieuwe parochie.
Nederlend en Belglë.|
Minister Beelaertt van Blokland heelt
de Eerste Kamer verklaard, dat
Nederland het initiallrf stl nen
nieuwe onderhandelingen over
drag met Belgi«. De Minister vleit zich
met de hoop, dat met goeden wil
alle zijden, zulk een verdrag vóór de
verkiezingen van 1929 sijn weg
he Staatsblad zal kunnen vinden.
Gemengde Berichten
Te Purmerend was het drl«-ja<lg
zoom je van een cafchoudcr alleen cp
een slaapkamer, waar hij vermoedelijk
met lucifers Is gaan spelen, waardoor
brand Is ontstaan. Toen men op de
kamer kwam werd de kleine daar leven-
loot gavonden.
Op de Veemarkt Ie Rotterdam zijn
koelen In beslag genomen waarbij
mond- en klauwseer werd geconstateerd.
De beesten waren van veehouders uit
omtrek, tegen welke veehouders
proces-verbaal is opgemaakt.
In Opper- en Beneden-Egypte sijn
swerrnen sprinkhanen gesignaleerd, die
de katoenplantages aanvallen.
Vrouw
/énhanden
■llshullhoudtlljke arbeid
PUROL
