Katholiek Orgaan voor Amersfoort en Omstreken
N.V. Middenstands-Bank
H. ELZENAAR
Bel dan op No. 42
1'jj.y--
-,yr---y,TTT-
Abonnementeil kunnen elke week ingaan, doch
opzegging van abonnement moet geschieden
voor den aanvang van een nieuw kwartaal. Prijs
per 3 maanden f 1.00. Buiten Amersfoort f l.iO
Dc €cmbode
Advertenliën 2t5 cent per regel. Billijke tarieven
voor handel en nijverheid bij geregeld adver
teer en. Advertenliën moeten Dinsdag en Vrijdag
vóór 8 uur in den morgen zijn bezorgd.
Kantoor en Drukkerij Langegracht 28 te Amersfoort - Telefoon 314
Drie en veertigste Jaargang
Verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagmiddag - Post-giro no. 44234
Dinsdag 16 April 1929 - No. 5
We kunnen in onszelf onzen besten
vriend hebben of onzen ergsten vijand.
Naarmate we een vriend worden u
hoogste en beste in ons, worden we een
vriend voor iedereen en naarmate we eqa
vijand worden van 't hoogste en beste
in ons worden we een vijand van allen.
K. R. O.
Waartoe dient het thans dreigende
A.V.R.O.-petitionnement? Het tracht te
bewerkstelligen dat de Hilversum-zen-
der geheel tot de beschikking van den
A.V.R.O. komen zal en houdt dus een
aanval in op de bijzondere omroep
organisaties.
Misleidend is het door de A.V.R.O.
gelanceerde argument als zouden er
hier drie zenders in aanmerking komen
voor uitzendingen van cultuureelen
aard, n.l. Hilversum, Huizen en Sche-
veningen-Haven, daar de laatste bij
internationale overeenkomst uitsluitend
bestemd is voor den zaken-omroep.
Het petitionnement nu toont duidelijk,
wat er op spel staat, 't Is te hoopen,
dat het volksgeweten zich ten deze
krachtig zal doen gelden, opdat thans
niet door de radio zal worden afge
broken, wat vroeger in langen strijd
en met veel moeite kon worden ver
wezenlijkt.
Den eenigen weg, welke met succes
kan worden ingeslagen, is dien, welke
is aangegeven in de radioparagraaf der
R. K. Staats-Partij, waarin op grond
wettelijke basis 1/3 van den zendtijd
van den K.R.O. wordt geëischt.
Overal ontwikkelt zich veel meer
belangstelling t.a.v, den Kath. Radio-
Omroep, die 4'/, jaar geleden zeer klein
begonnen, in den aanvang en ook nog
zeer kort geleden veel te weinig mede
werking van katholieke zijde ontving.
De propaganda viel zwaar, omdat daar
bij zooveel strijd te voeren viel, met
name tegen de linksche pers.
De historie van den Radio-omroep
stelt voor zooveel feiten, dat wij van
een brandende kwestie kunnen spreken.
Er wordt thans een strijd gevoerd,
die weer zal moeten luwen; dat kan
niet anders. Nu ieder zijn ideeën den
aether inzendt, van welke gevaarlijke
strekking ze ook mogen zijn, moet ge
heel het volk ervan overtuigd worden,
dat hiermede weer een oude beginsel
strijd wordt gevoerd.
Wat eerst de bekende Schoolstrijd
was, wat die strijd van ons vroeg, dat
is en vraagt nu de Radio-Omroep,
waarbij wij als katholieken de taak
hebben, ons volk te beschermen tegen
zoovele verkeerde cultureelc invloeden.
In de hoogere standen zijn er nog veel
te |weinig katholieken, die dit vol
doende hebben begrepen. Echter wordt
dit langzamerhand beter.
De A.V.R.O. noemt zich neutraal,
maar staat onder liberalen invloed.
De meeste zenduren zijn in liberale
handen.
De Radioraad zal veel moeilijkheden
hebben op te lossen betreffende de
zendtijd, en de verdeeling daarvan,
maar ook voor problemen komen te
staan van juridischen aard betreffende
de centrales.
Wat hebben wij als katholieken te
ërfden van dit waterschap, op Dinsdag
30 April 1929 des voormiddags 11 a/4
uur in een der lokalen van liet Hotel
„De Vergulde Zwaan" aan de Utrecht-
schestraat te Amersfoort.
doen? Wij moeten voor een veel grooter
ledental zorg dragen, of het getal leden
zal tegen ons worden uitgespeeld,
om zenduren van ons af te nemen.
Wat het petitionement betreft, beweert
de A.V.R.O. dat het gericht is tegen
de socialisten. Dit is echter een mis
leiding. Het is langs een omweg een
aanval op de bijzondere omroepen, en
dit gaat ten koste van den K.R.O.
En om nu indruk te maken op den
Radioraad, verzamelt de A.V.R.O. zoo
veel mogelijk handteekeningen, die
overal worden bij elkaar gehaald.
Mochten er niet voldoende zenduren
voor een derde der Nederlandsche be
volking, dat is voor ons, katholieken,
beschikbaar komen, dan bestaan er nog
een Radiowet. een volksvertegenwoor
diging en een volksgeweten. En als dit
laatste spreekt, dan zijn we er. Dit
volksgeweten heeft zoo bijzonder sterk
gesproken bij dc Schoolstrijd, maar
het spreekt nog lang niet sterk genoeg
t.a.v. den Kath. Radio-Omroep, anders
breken we af, wat bij den schoolstrijd
moeizaam is opgebouwd. Panthe
ïsme, Theosofie, en wat al niet meer,
doen hun intrede in den aether.Duitsch-
land, dat een Staatsomroep heeft, geeft
ons te zien. waartoe een Nationale
omroep leidt.
We moeten eischen 13 van den
zendtijd. Dit is krachtens de Grondwet
ons volkomen recht. Ook de socialis
ten hebben ten deze hetzelfde recht.
Vrij en zelfstandig hebben wij met
onzen R. O. den eerlijken strijd te
strijden tegen alles, wat zich tegen de
Godsopenbaring verzet.
„K. R. O." is liet orgaan van onze
katholieke cultuur voor den katholiek
>or den niet-katholiek. Daarin ligt
voor ons allen de hooge roeping van
het leeken-apostolaat. En aldus is de
Radio de Volksuniversiteit in den vollen
des woords. Schoolradio-onderwijs
komt ook in ons land; ook de televisie
rijn we te wachten. Bij de bioscoop
iijn wij indertijd te laat gekomen.
Maar met de Redio zijn we nog niet
te laat, want... we hebben een eigen
zendstation.
Katholieken van Nederland: Behoudt
at gij hebt! Zorgt voor meerdere
den. Steunt uw eigen K.R.O. met uw
lidmaatschaij en met uw propaganda!
Wij kunnen het niet helpen, dat het
Radiovraagstuk een politiek vraagstuk
is geworden.
Wij moeten strijden voor een vrijen
i zelfstandigen Radio-omroep en voor
een zendtijd, zooals die ons toekomt.
P. PERQUIN.
Acht stellingen.
I Door het Commissariaat van Politie
te Berlijn wordt een kaartje uitgegeven,
dat bestemd is voor bestuurders van
auto's. Hierop komen acht stellingen
voor, die ook voorchauffeerende Neder
landers wel van belang zijn. Vertaald
luiden zij als volgt:
1. Het zware en verantwoordelijke
beroep van chauffeur verbiedt elk ge
not van alcoholhoudende dranken (bier,
wijn, appelwijn, brandewijn e.d.), zoo
wel vóór als tijdens de uitoefening van
het beroep.
2. Zelfs kleine hoeveelheden alco
hol zijn schadelijk voor den chauffeur.
Het is een wijd verbreide dwaling, dat
kleine hoeveelheden alcohol ongevaar
lijk zouden zijn. Zij leiden integendeel
door vermeerdering van ondernemings
lust eerst tot roekeloosheid, bewerken
dan echter een vroegtijdige vermoeid
heid en een gebrekkig waarnemings
vermogen en verzwakken daardoor de
geschiktheid om in oogenbiikken van
gevaar snel te besluiten en te handelen.
3. Een groot deel van de verkeers
ongevallen wordt veroorzaakt door het
gebruik van slechts kleine hoeveel
heden alcohol.
4. Grootere hoeveelheden alcohol
vermeerderen het gevaar en voeren
ten slotte tot dronkenschap met on
doordachte of dwaze handelingen en
buitensporigheden.
5. Aan personen, die drankzuchtig
zijn, wordt in elk geval geen rijbewijs
gegeven.
6. Een chauffeur, die onder invloed
van alcohol is mag in geen geval een
auto besturen. Wordt een chauffeur
tijdens zijn dienst onder invloed van
alcohol aangetroffen, zoo wordt deze
persoon door de politie gearresteerd
en de auto opgeborgen. Bij bewezen
dronkenschap wordt den chauffeur het
rijbewijs ontnomen.
7. De grootste ongelukken hebben
plaats bij de z.g. „Schwarzfahrten"
(d.i. wild en woest rijden om te laten
zien wat men kan en durft), die ge-
egeld met alcoholgebruik samenhan-
Zware bestraffing van den chauf-
en verlies van het rijbewijs zijn
de gevolgen.
8. Iedere chauffeur, die geen afstand
doel van den alcohol, is niet alleen
en gevaar voor zijn medemenschen
n zichzelf, doch stort wellicht ook
ijn familie in het ongeluk.
Dit alles is duidelijke taal. En het
is zeker een verheugend feit, dat er
op deze wijze ook van officieele zijde
propaganda wordt gemaakt voor de
geheelonthouding onder autobestr -
ders.
Te Deum.
De Paus heeft vrede, Italië is met
de Kerk verzoend. Wanneer één lid
zich verheugt, zegt Sint Paullus, dan
verheugen aUe leden zich mee. Hoe
veel te meer, wanneer de vreugde het.
Hoofd betreft!
Ook Katholiek Nederland zingt zijn
'Ce Deum a.s. Woensdag te Utrecht
De Pauselijke Internuntius is er de
hooge gast, de Bisschoppen ontvangen,
Katholiek Nederland komt er nu
in een Tc Deum zijn liefde betuigen
aan den Opperherder. Wie zou er
willen ontbreken?
Tot een beperkt aantal zijn nog
toegangskaarten te krijgen bij de Firma
Wed. j. R. van Rossum, Utrecht, Korte
Minderbroederstraat 3.
De bijeenkomst begint om halftwee
en is tegen vier uur geëindigd en
wordt gehouden in Tivoli.
Alfons Laudy zal een rede houden
en een koor van 200 zangers en zan-
Eressen zal onder begeleiding van
t Utrechtsch Stedelijk Orchest het
Te Deum van Diepenbrock uitvoeren.
Kortponden.
Het bestuur van Utrechtsch Land
bouw Genootschap heeft na gepleegd
<)verleg met de vertegenwoordigers
van den kring Utrecht v.d. A.B. T.B.
den Bond van Melkveehouders en het
Onderling Utrechtsch Veehouders,
Slachtveeverzekeringsfonds het Kon.
Ned Landbouw-Comité verzocht zoo
krachtig mogelijk actie te gaan voeren
tegen de z.g.n. kortponding bij ver
koop van varkens. Het is gebleken,
lat in de verschillende gebieden van
ons land ook verschillende kortpon-
dingen bestaan, waartoe in den tegen-
woordigen tijd met het snel vervoer
geenerlei aanleiding meer bstaat. Het
Joel der actie is tot afschaffing van
de kortponding te komen, waardoor
in den toch al zoo ireëelen varkens
handel eenige verbetering zal worden
gebracht.
Slaperdijk.
Vergadering van het College tol de
Directie van den Slaperdijk met ge-
Ontvellingen
Geschaalde Huid, Schrammen en
Schrijnende Plekken, Huidwondjes,
Brand- en Snijwonden genezen met
Doos 30-60-90 ct. Tube 80 ct. Purol
BERICHTEN
UIT
AMERSFOORT
Morgen
Emma Bloem Collecte
De mededeeling in het blad van
Vrijdagavond hebt U allen, lieve lezers
en lezeressen, zeker met genoegen
gelezen.
Moge dan deze letteren voor U allen
nog een aansporing zijn, morgen Uw
gave te offeren.
Nijmegen bracht ruim f2300.— op.
Amersfoort blijft daar niet verre van!
Het is een huizencollectie, dus ieder
zorgt thuis te zijn.
De gezamenlijke giften van alle huis-
genooten liggen gereed niet waar, on
bij aanbieding van de bus daarin over
gebracht te worden.
in allen ernstHet is zaliger te geven
dan te ontvangen!
Moge dit morgen blijken als de inhoud
der bussen wordt geteld.
Wij danken U bij voorbaat reeds
lor uwe gaven en hopen van harte,
voor Amersfoort en Omstreken
AMERSFOORT.
L*ng9 Orach* no. 4
Deskundige voorlichting bij den aan- en verkoop van Effecten
Verhuring van Lips safe-loketten
Verzilveren van coupons Handelscredieten Incasseeringen
-Spaar-deposito's rente 4 pet.
dat èn de Commissie èn het Bestuur
der t.b.c. vereeniging met groote tevre
denheid op den dag van 17 April 1929
mogen terugzien.
De Commissie,
Mevr. C. L. Kemper-Blok van Laer.
Mevr. J. W. Loos-de Vogel.
Mevr. D. H. A. de Bruijne-van
Lutterveld.
H. L. H. Br. van Isselmuiden.
G. J. de Nooij.
Gemeenteraad.
De Raad der gemeente Amersfoort
zal op Dinsdag 23 April om 7 uur
vergaderen.
Aan de orde komt o.m.
Benoeming twee leden commissie
weringschoolverzuim(vacatureGraans-
ma en Kroon).
Benoeming tijdelijk leeraar plant- en
dierkunde Gymnasium.
Aanstelling van twee terreinwerkers
in de gasfabriek.
Eervol ontslag aan P. C. Sonius,
chef clectriciteitsbedrijf wegens ophef-
be trekking.
'ijziging Verordening tapperijen
(invoering zwarte lijst).
Verbod om met een woonwagen
elders dan in het woonwagenkamp
standplaats in te nemen.
Advies naar aanleiding van het adres
in de Oranjevereeniging betreffende
nationale vierdagen.
Voorstel van Burgemeester en Wet
houders betreffende de reservefondsen.
Vaststelling vermenigvuldigingsfactor
inkomstenbelasting.
Voorstel van B. en W. om te be
palen, dat aan de Amersf. Schooiver.
voor 1929 ten behoeve van school B
geen voorschot op de vergoeding
ex artikel 101 der Lager Onderwijswet
zal worden uitgekeerd.
Advies naar aanleiding van heiver-
zoek van L. Pezie om de subsidie ten
behoeve der zweminrichting te ver-
hoogen.
Onderhandsche verhuring van perc.
Groenmarkt aan de P.U.E.M.
Onderhandsche verhuring van grond
achter de gebouwen der gemeente
reiniging aan J. Lagerweij.
Verhuring aan M. Klynstra van gras
land tusschen de Anna Paulownalaan
en Prins Frederiklaan.
Onderhandsche verhuring van de
boerderijen „de Pannekoek" en „het
Nieuwe Land".
Verkoop van een nabij den Utrecht-
Kantoorboekhandel
Kantoormeubelen
Schrijfmachines
Lingestraat 84 - Telef. 528
Speciaal adres voor Uw Kantoor-
School-, Schrijf- en Teekenbenoo-
digdheden. - Advertentie-Bureau
Hebt II een
Taxi of auin noodig
Amersfoort,
schenweg gelegen perceel bouwterrein
jroot 7750 M». voor f 23.840 aan Prof.
)r. li. F. A. Vening Meinesz.
Verkoop van een aan den Leusder-
weg gelegen bouwterrein groot pl.m.
1210 M*. voor f4700 aan van Eijke-
lenburg.
Verkoop
i een aan den Hoogeweg
gelegen bouwterrein groot pl.m.
M'. voor f5000 aan Jac. van Gent.
Verkoop van een aan den Randen-
broekerweg gelegen bouwtterrein groot
pl.m. 1018 M'. voor f2150 aan T. v.
d. Berg.
i verband mei de rioleeringswerk-
zaamheden aan de Ulrechtsche brug
is deze sinds enkele dagen afgesloten
>or zwaar verkeer.
Nu zal men vragen, wat noemt men
waar" verkeer. Die vraag, zoo lezen
ij in Amersf. Dagblad, kwam bij ons
op, toen we zagen dat een licht Ford
vrachtwagentje werd teruggewezen,
terwijl een colonne veld-artillerie met
een viertal zware kanonnen ongehin
derd de brug mocht passeeren.
Waar de passage door de half open
gebroken straat al nauw genoeg is, is
het wel gewenscht, dat in ieder geva.
militaire colonne's, hetzij te voet of
te paard, een andere weg wordt toe
gewezen.
45 Uit droeve dagen.
„Wacht u daar wel voor; wij moei
eerst het lot haars vaders kennen;
dien tusschentijd zou het leven haar
ondraaglijk zijn. Het kan ook overigens
volstrekt geen kwaad, haar nog eenigen
tijd in de onwetendheid te laten, waar
in zij tot dusverre geleefd heeft."
„Ik ben geheel van het gevoelen van
mijnheer den baron. Ik heb u echter
een voorstel te doen of liever een
groote gunst te verzoeken. Ik ben jong,
sterk, ik houd van reizen. Het is nu
volstrekt noodig, dat iemand, die uw
vertrouwen bezit, naar Warschau reize
om er narichten omtrent den graaf de
Tavanes te bekomen en hem, als het
kan, mede te dcclen, dat een zijner
kinderen nog in leven is. Indien gij
mij met die taak wildet belasten, zou
ik nog heden op weg gaan
Luxemburg een postrijtuig te ne
binnen veertien dagen zal ik, naar ik
hoop, de plaats mijner bestemming be
reikt hebben."
Het laat zich begrijpen, dat het aan
bod van Paul du Maine met graagte
werd aangenomen en eenige uren later
verliet hij het kasteel van Bief.
Om die plotselinge afreis aan Cecilia
te verklaren, had men haar gezegd, dat
eene gewichtige aangelegenheid hem
naar Parijs riep en hem er waarschijn
lijk eenigen tijd zou ophouden.
Van den anderen kant was tusschen
hem en mijnheer en mevrouw de la
Vierre overeengekomen, dat het diepste
stilzwijgen omtrent die zaak
acht genomen worden.
XVI.
Hoewel men eerst in het begin van
November was, begon de winter reeds
zijne gestrengheid te doen gevoelen en
pas had de ridder zich op weg begeven
of een dichte jachtsneeuw, gepaard met
een ijzigen wind, kondigde hem aan,
dat zijn reis niet van de aangenaamste
zou wezen. Maar wat kon hem dit
deeren! De gedachte aan Cecilia, aan
den dienst welken hij haar bewees,
aan den band, welken die dienst tus
schen hem, haar en haar vader zou
aanknoopen, als hij het geluk had dezen
in het leven te vinden, was deze ge
dachte niet voldoende om zijn moed
te schragen, hem alle hinderpalen op
den langen tocht dien hij af te leggen
had, te doen trotseeren.
Vast besloten geen oogenblik ver
loren te laten gaan, reed hij dag en
nacht door, en hield slechts op de
pleisterplaatsen stil om van paarden
te verwisselen en een eenvoudig maal
te gebruiken.
Gelukkig verbeterde de weersgesteld
heid en werd zijn reis door geen enkel
ongeval gekenmerkt. Dank zij zijn on
verzettelijke wilskracht en zijn ijzer-
sterke gezondheid kwam hij op den
dag, dien hij vooraf bepaald had, te
Warschau aan.
Het tusschen den graaf de Tavanes
en den markies des Epieux gevoerde
duel, had veel opspraak gemaakt, niet
alleen in de omgeving van den graaf
de Provence maar in de geheele stad
en de gekwetste had al dadelijk een
groote belangstelling ingeboezemd aan
dePoolsche aristocratie, die voor Na
poleon was juist omdat Rusland hem
vijandig was.
Het was derhalve Paul du Maine
genoeg om den naam van den graaf
te noemen, om terstond de inlichtingen
te ontvangen, waarnaar hij zop vurig
verlangde.
Men oordeele over zijne grenzen-
looze blijdschap bij het vernemen, dat
de graaf niet alleen niet aan zijne
wonde bezweken, maar zelfs reeds
geheel hersteld was.
Ondanks zijne groole afgematheid I
wilde hij geen minuut laten verloren
gaan, en een uur na zijne aankomst
bevond hij zich reeds in de tegenwoor
digheid van Cecilia's vader.
Dank zij zijn sterk gestel en zijn
christelijk geloof, dat hem geleerd had
zich aan den hemelschen wil te onder
werpen, was Marcel de Tavanes
danks den last der jaren en de wreede
folteringen, welke het verlies v;
en kinderen hem veroorzaakt had, een
verlies dat nog smartelijker werd door
den geheimzinnigen sluier waarin het
gehuld was, ongebogen en krachtig
gebleven.
De taak van den ridder was zeer
teeder; hij wist die met tact en gevoel
le vervullen. Met de grootste omzich
tigheid, zonder een te geweldigen schok
aan zijn verstand toe te brengen, deel
de hij hem de omstandigheden mede,
die hem de zekerheid moesten geven,
dat hij spoedig een zijner beide kin
deren zou wederzien. Want ook de
graaf had terstond de gravin herkend
in het bij Cecilia gevonden medaillon,
hetwelk de ridder medegebracht had.
Hoe groet zijn ongeduld ook was,
begreep de graaf dat de jonge bode
van den heer de la Vierre minstens
twee dagen rust noodig had. De afreis
werd derhalve op drie dagen later
vastgesteld.
Hun reis werd door niets bijzonders
gekenmerkt; wij willen ons derhalve
bepalen bij de vermelding dat de rei
zigers zonder ongeval te Luxemburg
aankwamen, waar de baron, van hun
komst vooraf verwittigd, hun wachtte.
Dien zelfden avond begaf zich de
graaf de Tavanes naar het kasteel van
Bief, waar een van die tooneelen plaats
greep, voor welke de schrijver moet
zwijgen om eenvoudig het hart te
laten spreken van degenen die hem
lezen.
XVII.
Gelijk wij reeds gezegd hebben
schilde de hoeve van de Waide door
haar bouwtrant van andere woningen
van dien aard. In de zestiende eeuw
gebouwd door een arm edelman, die
zich in de noodzakelijkheid had gezien
om landbouwer te worden, had hij
daaraan het verdedigend karakter ge
geven der adellijke verblijver
onrustig tijdperk. Dit punt
ontgaan aan de aandacht van Hubert
Deirêne toen hij besloten had zich daar
te vestigen.
De pachter liet dan ook zeer weinig
ongerustheid blijken toen Albert hem
bij zijn tehuiskomst sprak van den
nachtelijken aanval, die volgens de
waarschuwing van den ouden Joris te
wachten was.
.Beste jongen," zeide hij tot den
jongenman, .het is zeer wel mogelijk,
dat er dezen nacht of een eer volgende
iets dergelijks legen ons ondernomen
worde. Heigeen in onze omstreken ge
beurd is, geeft zeer veel grond zulks
te vermoeden. Maar de boosdoeners
zullen er met bebloede koppen afko-
:n. In de eerste plaats zijn wij ver-
ttigd, hetgeen een groot voorrecht
is, en ten tweede is er aan de buiten
zijde geen enkele opening, waarlangs
zij hier kunnen binnendringen, zij moe
ten dus den muur overklimmen."
„Dat zullen zij doen," hernam Albert,
„zij zijn eveneens te werk gegaan in
alle woningen, waar zij niet anders
konden binnenkomen."
„Welnu! wij zullen ons op de bin
nenplaats in hinderlaag leggen en vuur
geven op allen,die wij zien verschijnen."
„Het middel is gevaarlijk; ik meen
iets beters gevonden te hebben. Wij
zijn met ons vieren en hebben munitie
in overvloed. Ik heb zoo even nog een
vijftig kogels gegoten. De met schiet
gaten voorziene torentjes op de hoeken
zullen tot observaiiepost dienen. Van
daar zullen wij de roovers zien komen
en schieten wij, zonder zelf gevaar te
loopen," (Wordt vervolgd.)
