Drie en veertigste Jaargang
Vrijdag 17 Mei 1929 - No. 14
L. i Luycx Zoon
Koopt uw SchiijfoiachinB
De €embode
TWEEDE BLAD.
St. Jtlartinus.
lering van den
i Onderofficieren „St.
Martinus", le 'sHerlogenboscli werd
voorafgegaan door een treffende en
stichtende luilde en opdracht aan de
Zoete Lieve Vrouw van Den Bosch.
Voor deze plechtigheid verzamelden
zich de afgevaardigden uit allcdcelen
van het land in de kathedraalwaar
het wonderbeeld in de Meimaand op
het Maria-altaar op een hoogen troon
verheven staat, omgeven door een rijke
versiering van licht en een weelde van
levende bloemen.
Namens de onderofficieren werd een
drietal fraaie bloemenmanden aan den
voel van het Maria-altaar geplaatst en
verrichtte de geestelijk adviseur van de
afdeeling Den Bosch, Rector Brouwers,
de acte van opdracht aan Maria.
De plechtigheid werd met gebed en
gezang gesloten.
Na een lunch in hotel „Noord-
Brabant" begon aldaar in den namid
dag de jaarvergadering, welke bij ver
hindering van den bondsvoorzitter ge
leid werd door den heer J J. Rijpkcma,
vice-voorzitter.
De lieer J. Bak, voorzitter der Bos
sche afdeeling, verwelkomde de leden,
waarna de heer Rijpkema de openings
rede uitsprak.
Met voldoening memoreerde spr.
daarbij den groei van den bond, den
vooruitgang van het ledental tol 400;
de deelname aan de gesloten retraiten;
en den goeden stand van hel reserve
fonds.
De herziening der salarissen kon
beter zijn, doch de bond erkent dank
baar, wat reeds werd bereikt aan ver
betering.
Vervolgens trad de voorzitter in be
schouwing over de ontwapeningsidee
en de vordering van de actie dienaan
gaande nationaal en internationaal.
Spr. huldigde de regeering om het
door haar ingenomen standpunt: dat
de weermacht nog noodig is en het
land dus niet weerloos mag zijn. Scherp
veroordeelde spr. de bolsjewistische en
communistische uitingen, welke door
alle katholieken, en zeker dus ook door
de onderofficieren, behooren bestreden
te worden. Met een blik over den
algemeenen toestand wees spr. er op,
dat wij steeds paraat moeten blijven
voor tegenwerking van het dreigend
communistisch gevaar.
Met vreugde en onder applaus
memoreerde spr. de oplossing der
Romeinsche kwestie. De gebedsactie
werd door spr. nog eens dringend
aanbevolen.
De aandacht werd gevestigd op het
belang van het fondsbezit. De bond
beschikt met het fonds thans over een
kapitaal van f 30.000. Versterking blijft
nog steeds gewenscht, evenals steun
aan de spaar- en voorzorgkas.
De belangen der onderofficieren in
het algemeen werden nader uitvoerig
besproken.
De verbinding van
Amsterdam met den
Ri]n
De hoofdingenieur van denUtrecht-
schen Provincialen Waterstaat, Ir. A.
A. Mussert. heeft in tegenwoordigheid
van den griffier der Staten van Utrecht,
tijdens een persconferentie in het
gouvernementsgebouw een uiteenzet-
ting gegeven van het standpunt door
Ged. Staten inzake de Amsterdam-Rijn
verbinding ingedomen.
Bij schrijven van 3 Mei j.l heeft
het Prov. Bestuur van Utrecht zich
gewend tot den Minister van Water
staat, en dezen uitvoerig toe
lichting op grond van een rapport
door den hoofdingenieur op zijn ver
zoek uitgebracht, dat een kanaal Am
sterdam-Utrecht-Wijk bij Duurstede,
de voorkeur verdient boven het tracé
door de Geldersche vallei.
Ir. Mussert vestigde er voorts de aan
dacht op, dat de Minster klaarblijke
lijk het advies van het Provinciaal
Bestuur overbodig heeft geoordeeld,
hoewel toch de belangen der Provincie
in elk opzicht ten zeerste bij het
graven van een kanaal, dat haar over
de volle lengte van 40 50 K.M. zal!
doorsnijden, zijn betrokken. Vandaar
dat het college het advies ongevraagd
heeft gegeven.
Het rapport
uitgebracht, is
LAN6ESTRAAT 49 - TELEFOON 190
MOOIE KEUZE
VOSSEN
IN ALLE PRIJZEN
verdeeld. In 't eerste worden de pro
vinciale Utrechtsche belangen, betrok
ken bij de kanaalverbinding door de
Geldersche Vallei besproken. Deze be
langen bestaan uit de verbetering van
den waterstaatkundigen toestand en
de scheepvaarlbelangen. De beschou
wingen betreffende de verbetering van
den waterstaatkundigen toestand voe
ren lot de conclusie, dat de voordee-
len die op dit gebied van den aan
leg van een kanaal door de Geldersche
Vallei verwacht kunen worden, te
schatten zijn op ten hoogste f350.000.
Bij de beschouwing over de scheep-
'aartbelangcn wordt de aandacht ge-
:oncentrcerd op Amersfoort en Vee-
nendaal en wordt een overzicht ge
geven van de goederenbeweging op
deze plaatsen.
Geëindigd wordt met de volgende
conclusieInderdaad moet het verkrij
gen van een scheepvaariweg door de
Geiderschc.Vallei speciaal voor Amers
foort en Veenendnal van groot belang
worden geacht. Het is echter hoogst
bezwaarlijk, zoo niet onmogelijk, om
dit belang onder cijfers te brengen.
De grootte der bevolking, en de om
vang van de goederenbeweging zijn
echter betrekkelijk zoo gering, dat in
alle behoeften ruimschoots voorzien
runnen worden door een kanaal
300 ii 400 tons schepen, hetwelk
later, indien de behoeften zouden zijn
legenomcn, verruimd zou kunnen
■orden lot een 1000 tons vaarweg.
Hilversum dat grooter is dan Amers
foort en Veenendaal tezamen, en ook
industrieel van grootere beteekenis is,
zal in de naaste toekomst een aanslui-
ting krijgen aan het Mcrwedekanaal
van bovengenoemde capaciteit en acht
daardoor zijn belangen afdoende be
hartigd. Ook de zooveel grootere zui
delijke industriecentra zooais Eindhoven,
Tilburg en Breda, zijn gelegen aan
scheepvaartwegen, geschikt voor 400
lons vaartuigen. Daarmede is voldoende
aangetoond, dat, hoezeer ook de Gel
dersche Vallei gediend zou zijn met
het verkrijgen van een thans geheel
ontbrekenden scheepvaartweg, in geen
geval een 4000 tons kanaal, zooals de
Amsterdam - Rijnverbinding zal zijn,
noodzakelijk is te achten om aan de
behoeften van dit gebied ten goede le
komen.
De eerste schrede tot het verkrijgen
n een voor de te verwachten bin
nenvaart passende verbinding door de
Geldersche Vallei van de Zuiderzee
naar den Beneden-Rijn is reeds gezet,
toen de Staten van dit gewest in hun
'ergadering van 30 October 1928 be
sloten om de Eem zoo spoedig moge
lijk geschikt te maken om te dienen
als scheepvaartweg voor vaartuigen tot
een laadvermogen van 500 ton. De
kosten van dit werk zijn geraamd op
f200.000, reeds hebben de Staten be
sloten 1/3 deel voor provinciale reke
ning te nemen en ook de Minister van
Waterstaat heeft een rijksbijdrage van
1/3 gedeelte in uitzicht gesteld.
Na de uitvoering van de voorgeno
men werken zal de Eem tevens geschikt
zijn om zonder bezwaar at het water
uit de Geldersche Vallei te ontvangen,
dat ook na de voorgenomen verbetering
van de afwatering daarheen in maxi
mum zal kunnen worden afgevoerd.
Hoofdstuk II handelt over de Pro-
vtnciaal Utrechtsche belangen, betrok
ken bij de kanaalverbinding Amster
dam—Utrecht Wijk bij Duurstede en
Amsterdam—Vreeswijk. Hierin wordt
uitvoerig uiteengezet welk een gunsli-
gen invloed dit kanaal zal hebben op
den waterstaatkundigen toestand van
de betrokken landstreek. De aanleg
van het kanaal van Wijk bij Duurstede
brengt met zich de grondslag voor de
oplossing van bijna alle scheepvaart
problemen van secundairen aard in het
Westelijk deel der provincie. Het vraag
stuk van de verbetering van den Leid-
schen Rijn, dat voor dit deel der pro
vincie van zeer groot belang is, zou
in principe worden opgelost. Amstel,
Dreclit, Kromme Mijdrecht, Angstel,
Nieuwe Wetering, A, Heycop en
Leidsche Rijn zouden met elkander en
met het Merwedekanaal in open ge
meenschap komen.
Tenslotte worden de belangen van
de hoofdstad der provincie bezien. Het
goederenvervoer van en naar het Mer
wedekanaal blijkt zeer aanzienlijk te
zijn: goederenaanvoer naar de stad
bedraagt 1.408 670 ton; goederenaf-
voer van de stad 473.540 ton: totaal
1.882.210 ton.
Hel aandeel, dat Utrecht in de Rijn
vaart heeft, blijkt 400.000 ton lading
te zijn, een cijfer meer dan 3 maal
zoo hoog als Dr. Wentholt opgeeft.
Op grond van dit rapport kwamen
Ged. Siaten na uitvoerige motiveering
van hun standpunt, waarbij de ver
schillende tegenstrijdige belangen zorg
vuldig zijn overwogen, tot de slotsom
dat uit een oogpunt van Utrechtsche
streekbelangen het kanaalplan Ainster-
dam-Wijk bij Duurstede zeer bepaald
de voorkeur verdient boven het ka
naal door de Geldersche Vallei.
Kerknieuws.
Maandag 13 Mei is een gewichtige
dag geweest voor de Katholieken van
Nunspeet en omgeving, die niet spoedig
»eten zal worden.
lp dien dag had n.l. de inwijding
plaats van hel klooster en openbare
kapel der Paters Conventueelen.
Aangemoedigd door hel schitterend
weer, waren velen opgetrokken om bij
deze plechtigheid tegenwoordig te zijn
of door hun bezoek van hunne belang
stelling blijk te geven.
Van het klooster zelf wapperde
vroolijk de Nationale driekleur met
Pauselijken wimpel.
Langzaam vulde de kapel zich met
genoodigden onder wie werden opge
merkt de Provinciaal der Conventueelen
Carolus Hoyng, kanunnik Fock
het dekenaat Amersfoort, Baron
Mackay, burgemeester van Nunspeet
met het college van Wethouders
den Secretaris dezer gemeente.
Verder waren aanwezig verschillende
pastoors, Past. B Gerritsen van Harder
wijk, pastoor W. de Jong van Hoogland,
pastoor S. J. Brenninkmeijer van Hoog
landerveen, pastoor E. Scholten van
Oldebrock, prof. Overmaat van I
Seminarie Rijsenburg, pastoor G.
Rcinders van Zeist, pastoor Hagen van
Vaassen en vele Eerw. kapelaans
der omliggende parochies.
De toeloop van bezoekers was zoo
groot, dat de kapel te klein bleek om
allen te bevatten.
Om half tien verrichtte de HoogEerw.
Pater Prov. Hoyng de inzegening van
klooster en de kapel.
Na afloop hiervan droeg de Hoog
Eerw. Heer Deken Fock de plechtige
H. Mis op, geassisteerd door de Eerw.
heeren E. Schweigman en C. Venings.
Door het zangkoor werd de Missa
tertia van Haller op verdienstelijke
wijze uitgevoerd.
Na het Evangelie wees de ZeerEerw.
Heer B. Gerritsen op de groote be
teekenis van dezen dag.
In 't kort ging hij na den onhoud-
baren toestand waarin de katholieken
van Nunspeet verkeerden, waarvan
velen op meer dan vier uren afstands
woonden van een katholieke kerk.
Dit moest op den duur verslappend
werkenhij dankte Mgr. den Aarts
bisschop die hieraan een einde had
willen maken en zag in de keuze van
de Paters Conventueelen de leiding
der Goddelijke Voorzienigheid.
Immers uit de geschiedenis blijkt,
dat de P. Conventueelen die in den
troebelen tijd der Hervorming op straffe
van gevangenschap hun verblijf te
Nunspeet het langst hebben volgehou
den, nu 't eerst na drie eeuwen daar
worden teruggeroepen om de geestelijke
bediening voort te zetten.
Spreker heette de Paters Conven
tueelen op zeer hartelijke wijze welkom,
droeg hun met blijdschap de geestelijke
bediening van dat deel zijner parochie
over en hoopte dat Gods zegen op
hun arbeid mocht rusten.
Zich wendend tot Burg en Wethou
ders bedankte hij hen voor hunne aan
wezigheid en welwillende samenwer
king en stelde er prijs op te verklaren
dat de Katholieken alles zouden doen
om die samenwerking te bevorderen.
Spreker sprak de hoop uit dat de
komst der Paters ertoe zou bijdragen
om vele vooroordeelen, die omtrent de
Katli. Kerk nog op de Veluwe heerschen,
voor heel Nunspeet en omge/lng.
De Katholieken van Nunspeet wekte
de Eerw. spreker op,.toch goed te
beseffen, wat deze dag voor hen be-
teekent, als straks op 't oogenblik der
Consecratie, God zelf wederom na drie
eeuwen, in zijn H. Altaar-Sacrament
onder hen wil tegenwoordig zijn.
Hij ging nog na wat de Katholieke
Kerk voor hen beleekent en vroeg ten
slotte huil aller krachtig gebed, omj
God te danken en Zijn zegen over het
begonnen werk af te smeeken.
De gevoelvolle woorden van den
Eerw. spreker lieten niet na een diepen
indruk op alle aanwezigen te maken.
Hierna werd het H. Misoffer voort
gezet en besloten met een plechtig
„Te Deum" en het lied van Lof en
Dank. Hiermee eindigde de voor Nun
speet zoo gewichtige dag.
Het klooster ligtoppl.m. 10 minuten
ifsland van het station en is onder
bescherming gesteld van den H. Fran-
ciscus van Assisif.
De geestelijke bediening wordt waar
genomen door de Eerw. Paters Remi-
gius Pozzi en Cornelius Kramer.
BERICHTEN
DIT
AMERSFOORT
of neemt een abonnement voor onder
houd van uw schrijfmachine bij
H. ELZET7AAR
KANTOORBOEKHANDEL
LflNGESTRflAT 84 TEL. 528
- Wie zullen de gelukkigen zijn
Bij een wandeling door de straten
onzer stad, zal het U wel opvallen
dat vele sigarenwinkeliers speciale
etalages hebben gemaakt van Kyriazi
sigaretten, terwijl in een der hoofd
straten een lichtreclame nog eens
speciaal de aandacht op dit merk
'estigt.
De firma Kyriazi Frères is er nl. toe
iver gegaan hare wereldberoemde n
ken wederom direct uit Egypte te
porteeren en wil de aandacht van
oners van Amersfoort op dit feit
vestigen.
In verband met deze speciale etalages
is tevens een aardige prijsvraag voor
de rookers uitgeschreven, met prijzen
an *50.—, f25.— en f 10.—terwijl
erder nog 50 troostprijzen ter beschik
king zijn gesteld.
De deelname aan deze prijsvraag is
uitsluitend open voor inwoners van
Amersfoort en omstreken, terwijl de
uitslag vóór 15 Juni a.s. wordt bekend
gemaakt. Nadere bijzondei heden ver-j
meldt de annonce in dit blad en ver-]
strekt U gaarne iedere sigarenwinkelier,
bij wien ook deelnaine-billetten ver
krijgbaar zijn.
Door Notaris Knoppers werden
geveildKoffiehuis Groote St. Jansstraat
E. J. Ruitenberg f3250. Koffiehuis Hof
hoek Vijver S. J. Dekkers f5500.
Twee huizen aan de Appelmarkt
4 en 5 opgehouden voor f9100.
De gezonde ondernemingsgeest van
onzen Amersfoortschen koopmansstand
demonstreert zich onder meer herhaal
delijk in het uitbreiden, verfraaien en
modemiseeren van de winkelpanden
aan de hoofdstraten gelegen.
Zoo heeft nu weer de bekende firma
L. J. Luycx en Zoon haar magazijn
aan de Langestraat beduidend vergroot
door bijtrekken van het naastgelegen
pand, waardoor een gioote magazijn
en verkoopruimte is ontstaan. Op den
groei en den bloei van het Magazijn
De Vlijt zal zulks ongetwijfeld
grooten invloed zijn.
De musicus Piet Tiggers is benoemd
tot opera-dirigent van de Groningei
Opera-vereeniging te Groningen.
De rechtbank deed uitspraak in de
zaak tegen den koopman A. R. te
Amersfoort, die, naar men zich zal
herinneren, een proces-verbaal kreeg
wegens overtreding der bouwverorde
ning, omdat hij zijn perceel het karakter
van „heerenhuis" had ontnomen.
De officier, mr. Oosting, had fl.—
boete of 1 dag hechtenis geüischt. Mr.
Pit had als zijn oordeel te kennen ge
geven, dat verdachte niet strafbaar was.
De rechtbank, in hooger beroep von
nis wijzend, ontsloeg verdachte vaj^
alle rechtsvervolging.
Vertoond zal worden de mooie film
van de Middellandsche zeereizen met
het s.s. Rotterdam van de Holland-
Ameri ka-lijn.
De eindexamens van het Stedelijk
Gymnasium zullen worden gehouden
op 19, 20, 21 en 22 Juni a.s. Gecom
mitteerden zijndr. H. Wagenvoort,
hoogleeraar te Groningen, dr. W. Mul
der S. J., hoogleeraar aan de R. K.
universiteit te Nijmegen, dr. J. Wolff,
hoogleeraar aan de Rijksuniversiteit te
Utrecht, aan wie op 19, 20 en 21 Juni
wordt toegevoegd dr. T. H. Weevers,
hoogleeraar aan de gemeentelijke uni-
ersiteit te Amsterdam.
- Groote belangstelling werd Dinsdag
avond getoond voor een openlucht
bioscoopvoorstelling op den Hof, uit
gaande van het Amersf. Drankweer-
comïté.
HET MODERNE BOERENBEDRIJF
Woensdagmiddag stelde de Heer J.
Bergen, smederij alhier als leverancier
van de „Ettan" melkmachine ons in
de gelegenheid deze machine in vol
bedrijf gade te slaan. Deze „Ettan"
installatie is door genoemde leverancier
twee maanden geleden geplaatst op
de boerderij van den Heer Staal te
Hoevelaken en voldoet uistekend. Op
deze boerderij werden wij in de ge
legenheid gesteld het machinaal mel
ken van het begin tot het eind te zien.
De eigenlijke inrichting is ondergebracht
in een ijzeren loods en bestaat uit een
2 P. K. benzinemoter met vacuum-
pomp. Vanuit dit gebouwtje loopt de
vacuum-leiding naar de melkplaats
buiten. Aan dezen leiding kunnen vier
melk apparaten worden verbonden.
Deze bestaan uit een viertal rubber
vacuums in de leiding (33 c.M. kwik-
druk) wordt de melk uit de uiers ge-
;en, en loopt in de melkbus,
londer door handen aangeraakt of
met de vaak stoffige buitenlucht in
verbinding geweest te zijn. Deze vier
machines kunnen gemakkelhk door
één persoon bediend worden en hier
mede is het mogelijk in éèn uur tijds
27 koeien te melken door één persoon.
Dat de koeien geen hinder hebben
an de apparaten blijkt wel hieruit,
dat de beesten onder het melken rus
tig staan te herkauwen.
De heer Staal deelde mede, dat hij
per dag (2 x melken) 24 cent aan
benzine verbruikt. In den winter wordt
door een zeer praktische vinding, de
de pomp door een ondergrondsche
leiding verbonden met de stalleiding,
zoodat ook in de stal gemolken kan
worden.
zijn dat deze dag een zegen z
Soest
Vermoedelijk doordat de vlam in een
pot met vet was geslagen, ontstond
er brand in het perceel van Wouden
berg. aan den Lange Brinkweg.
Aangezien de dakbedekking van het
huis uit riet bestond, vond het vuur
gretig voedsel en greep zeer snel om
zich heen.
In een minimum tijd was het woon
huis tot den grond afgebrand, alhoe
wel de vrijwillige brandweer zeer
spoedig ter plaatse arriveerde.
Het naastliggende huisje van den
stoeleninatter de Bree is ook uitge
brand.
De Bree wist echter zijn huisraad
nog bijtijds in veilige haven te brengen,
terwijl de geheele inboedel van de
fam. Woudenberg mede een prooi der
z'in Amicitia een filmavond organiseeren. vlammen werd.
Bij onderhandsche aanbesteding is
de bouw van een villa te Hilversum
onder architect Wijdeveld, Amsterdam,
gegund aan den aannemer W. Bunnik
alhier voor f43.392.
Het departement Amersfoort van
de Maatschappij voor Nijverheid zal
op te ruimen en zeide overtuigd te 0p 23 Mei, 's avonds te 8
Uit den Omtrek
Hoogland
Burgerlijke Stand. Geboren: Gerar-
dus Albertus, z. v. G. H. Kreijne en
G. v. Beek. Hendrik Gerbrand z.
v. A. Ebbenhorst en M. A. van 't
Klooster. Getrouwd: G. Herder en
A. Hilhorst. G. v. d. Berg en G. v.
Vulpen. I Overleden: Dirk Rijnders 2
d. Hendrik Gerbrand Ebbenhorst
1 d.