Katholiek Orgaan voor Amersfoort en
Omstreken
Tafel- en Wandversieringen
Dennison's Crêpe Papier
Kantoorboekhandel
NORA RADIO
Koopt uw SchiijfnachifiB
Abonnementen kunnen elke week ingaan, doch
opzegging van abonnement moet geschieden
voor den aanvang van een nieuw kwartaal. Prjjs
per 3 maanden f 1.00. Buiten Amersfoort 1.10
De €embode
Advertentiffn 36 cent per regel. Billijke tarieven
voor handel en nijverheid bjj geregeld adver
teer en. Advertentièn moeten Dinsdag en Vrijdag
vóór 8 uur in den morgen zijn bezorgd.
Kantoor en Drukkerij Langegracht 28 te Amersfoort - Telefoon 314
Drie en veertigste Jaargang
Verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagmiddag Post giro no. 44234
Vrijdag 20 Dec. 1929 No. 76
Welk een geluk als men ontvankelijk
Is voor kunstdubbel leeft, die daarmee
leeft.
Epistel en Evangelie.
VIERDE ZONDAO VAN DEN
ADVENT,
Les uit den brief van den H. apostel
Paulus aan de Korinlhiürs; IV, 1—5.
Broeders! Aldus beschouwe men ons:
als dienaren van Christus en uitdeelers
van Gods geheimen. Hier nu wordt
de uitdeelers verelscht, dat men getrouw
bevonden worde. Mij echter is er het
minste aan gelegen, dat ik door u be
oordeeld worde of door ecnen mensche-
lijken rechtdag; en niet eens beoordeel
ik mij zeiven; want ik ben mij wel
niets bewust, maar daardoor ben ik
niet gerechtvaardigddoch die mij be
oordeelt is de Heer. Wilt dus niet vóór
den tijd oordeelen, totdat de Heer komt,
die ook de verborgenheden der duis
ternis in het licht stellen en de beraad
slagingen der harten openbaren zalen
dan zal aan een ieder de lof geworden
van God.
EVANGELIE
volgens den H. Lucas; III, 1—6,
In het vijftiende jaar der regeering
van keizerTiberius, toen Pontius Pilatus
stadhouder van Judea, Herodes vier
vorst van Galilea, Philippus, zijn broe
der, viervorst van lturea cn het gewest
Trachonitis, cn Lysanias viervorst van
Abilene was, onder de hoogepriesters
Annas cn Kaïphas, geschiedde het woord
des Hecren tot Joannes, den zoon van
Zacharias, in de woestijn. En hij kwam
in de gchcele Jordaanslreck, een doop
sel van boetvaardigheid tot vergiffenis
van zonden predikend, gelijk er ge
schreven slaat in het boek der god-
spraken van den profeet Isaias: De
stem eens roependen in den woestijn:
bereidt den weg des Heeren, maakt
zijne voetpaden recht! Alle dal zal ge
vuld en alle berg en heuvel zat ge
slecht worden; cn liet kromme zal recht
en het hobbelige tot cene effen baan
wordencn alle vlccsch zal de zalig
heid üuds zien.
De dagen van den advent zijn nu I Deze liefde en goedheid van God
bijna geëindigd. Het leest van de ge-, jegens ons arme mcnschen is de alles
Llturgisetie Kalender.
Week van 22—28 Dcc.
Zondag 22 Dec. 4c v. d. Advent.
Tijdeigen, Mis Rorale zonder Gloria,
2e geb. Deus qui de beatae, 3e geb.
voor Kerk of Paus.
Maandag 23. Mis cn 2e geb. als
Zondag, 3e geb. Fidelium (2 Nov.) 4e
voor Kerk of Paus.
Dinsdag 24. Vigilie van Kerstmis
zonder Gloria.
Woensdag 25. Hoogfeest van Kerst-
mis met Octaaf, Tijdeigen, Nachtmis
Doininus, Dageraadsmis Lux met 2e
geb. H. Anastasia, Dagmis Puer, ™-
laatste Evang. van Driekon.
Donderdag 26, H. Stephanus, Tijd
eigen, 2e geb. uit de 3c Mis v. Kerstmis.
Vrijdag 27. H. Joannes Evangelist
Tijdeigen. 2e geb. als gisteren.
Zaterdag 28. H.H. Onnoozele Kin
deren, Tijdeigen, zonder Gloria, ?e
geb. als Dondcrd.
Evangelie verklaring.
Vierde Zondag van den Advent.
Wederom wordt ons in het H. Evan
gelie van dezen Zondag de H. joannes,
de Voorloopcr des Heeren, voor oogen
gesteld.
Het Evangelie begint met een zeer
uitvoerige tijdsbepaling over het op
treden van den grooten Boetgezant bij
den Jordaan, voor geleerden en ge-
schiedkenners een aanwijzing van het
grootste gewicht. Joannes nu predikte
tot het volk boetvaardigheid en ver
betering des levens om zich tot de
komst van den Messias voor te be
reiden. Wanneer in het Oosten een
groot vorst door het land trok moesten
al de wegen zorgvuldig bereid en effen
gemaakt worden, welk bevel door een
voorlooper werd afgekondigd. Zoo ook
kondigt Joannes de komst van Christus
aan: hij beveelt, niet de wegen van
het land maar die van onze harten te
bereiden en daaruit alle hinderpalen te
verwijderen die den doortocht van
Christus zouden beletten„alle dal zal
gevuld, alle berg en heuvel geslecht
worden, de kromme wegen zullen recht
en de oneffen paden effen gemaakt
worden.
voor
Langestraat 65 t.o. Krommestraat
TELEFOON 326
TELEFOON 326
boortc des Heeren is aanslaande.
Onderzoeken wc ons zeiven nu eens
of wij inderdaad den weg voor Zijn
komst bereid hebben, of wij de kromme
en oneffen wegen van ons hart volgens
de vermaningen van Joannes elfen cn
gelijk gemaakt hebben, Hetgeen we tot
dusverre daarin verzuimd hebben moe
ten we nu nog trachten goed te maken.
Dat de gierigaards zich toeleggen op
de werken van barmhartigheid en vooral
in deze dagen de armen gedenken, de
haatdragenden hun afkeer afleggen cn
zich met hun evennaaste verzoenen, de
afgunstigen een ander het goede gunnen,
de onkuischen hun hart reinigen, de
onmatigen sober en matig gaan leven,
kortom dat een ieder de oneffen paden
zijns harten effen en recht make, zich
toelegge op de innerlijke voorbereiding
des harten Dan zal alle vlccsch de
zaligheid Gods zien, dan zal op het
schoonc Kerstfeest het goddelijk Kind
met zijne genadegaven in ons harte
nederdalen, onze ziel dien vrede schen
ken, dien de wereld niet schenken kan,
dan zal dit Kerstfeest voor een ieder
van ons inderdaad een Zalig Kerstfeest
zijnvrede op aarde aan de mcnschen
goeden wil I
werhcerschende gedachte, die ons op
iet heilig Kerstfeest moet bezielen tot
jroole dankbaarheid en wederliefde.
Wij kunnen deze niet beter tot uit
drukking brengen dan door te beant
woorden aan het doel, waarvoor Gods
als mensclt op deze wereld wilde
romen, lijden en sterven, d.i. te wer
ken aan de heiliging onzer ziel. Onze
ziel zalig maken, is de bestemming
waartoe wij op de aarde zijn. Met Gods
lulpcn genade zal ons dit ook geluk
ken, wanneer wij den ernstigen wil
daartoe hebben.
Wanneer wij in de gesteltenis van
onthechting aan het aardsche, onthech
ting aan de zonde, bereid zijn onze
vei keerde neigingen zooveel mogelijk
te bestrijden, vervuld van den wensch
tot inniger samenleving met Christus,
'en wij zooveel verschuldigd zijn,
Hen de komende dagen voor onS
in waarheid zijn een „Zalig Kerstfeest".
Een proces van
30 Jaren.
Voor Kerstmis.
Volgens Gods beschikking zouden
er 4000 jaren verloopen sedert den
zondenval in het Paradijs, vóórdat de
Verlosser der wereld zou geboren
worden.
Voor die periode had God zich een
volk gekozen, dat de drager der be
lofte zou zijn. Israel; als de familie,
waaruit de Verlosser zou geboren wor
den, de nazaten van koning David. Na
Christus' geboorte is deze periode af
gesloten. Christus heeft bij Zijn komst
op aarde een nieuw verbond met de
mcnschheid aangegaaneen Kerk ge
sticht, die tot aan de voleinding der
tijden de vruchten der verlossing zal
toepassen. De geboorte van Christus
was daarvan het begin.
Waarom viert de kerk elk jaar op
buitengewoon plechtige en vieugdige
wijze de herdenking van Christus komst
op aarde, daar de Verlosser toch reeds
lang geleden geboren is en wij aan
Zijn heil reeds van ons doopsel af
deelachtig zijn geworden? Om ons
steeds opnieuw te doordringen van
onzen plicht van dankbaarheid voor
de onmetelijke goedheid van God, die
Zijn eenigen Zoon op de wereld zond
om te boeten voor de zonden van
Adam en van allen, die na hem ge
komen waren en nog komen zouden.
De hand van Abraham werd terug ge
houden, toen hij op het puot stonc
zijn zoon Isaak op Gods oevel t<
slachtofferen, maar Zijn eigen arm hield
God niet terug, toen het gold de vol
komen vernietiging en slachtoffcring
van Zijn eigen Kind.
De artikelen van den lieer T. Pluim
worden graag en met attentie gelezen.
Wij vernemen dit herhaaldelijk.
Een lezer was verwonderd over het
historische feit, dat overheid en inwo
ners van Baarn in 1447 voor een ver
grijp, dat eigenlijk niet op godsdien
stig terrein lag. in den ban kon worden
gedaan, en wenscht te welen wat deze
ban betcekende.
Wij kunnen hierop het volgende
antwoorden
De katholieke kerk kent 3 soorten
van straffen, die toegepast worden bij
voortdurend en hardnekkig verzet. Deze
zijn: schorsing (voor geestelijken),ex
communicatie (voor personen) cn ban
of interdict voor gemeenschappen. De
laatste twee zijn ongeveer hetzelfde cn
betcekenen: „buiten sluiten van de
kerkelijke gemeenschap".
Nu moet men het geval met Baarn
in 1447, bezien in het licht van dien
tijd. In de middeleeuwen tot aan de
hervorming, waren vrijwel alle Neder
landers, en dus ook de Baarnaars, ka
tholiek. De godsdienst was dusdanig
met het maatschappelijk leven saam-
geweven, dat een groot deel van de
rechtsmacht, die tegenwoordig aan de
burgerlijke overheid behoort, toender-
tijd bij de gees elijkheid berustte.
De opstandigheid van Baarn ging
tegen het eigendomsrecht, althans
bruiksrecht, van het kapittel van
Jan te Utrecht, vandaar dat het onder
de jurisdictie van de geestelijke over
heid viel, met den Paus als hoogste
instantie. Ons, menschen van de 20c
eeuw, levend in een gemengdegemecn
schap cn daardoor voor burgerlijke
zaken onder een geheel andere rechts
macht, kan dit vreemd aandoen,
in dien tijd had zooiets niets verwon
derlijks.
Trouwens het feit, dat gemeenschap
pen In den ban worden gedaan, kwam
wel meer voor en ook wel met veel
grootcre, b.v. met de stad Milaan,
wegens openlijk verzet tegen een
bisjcliop.
Men zal moeten erkennen, dat dege
nen, die over het vergrijp van Baarn
te beslissen hadden, aanvankelijk zeer
lankmoedig zijn geweest en eerst toen
vermaningen en ook de hulp van de
wereldlijke macht niet baatten, het
banvonnis uitgesproken werd, wat
tengevolge had, dat Baarn zich ten
laatste onderwierp. De Baarnaars schij
nen in dien lijd tamelijk recalcitrant
te zijn geweest. Tot hun verontschul
diging kan aangevoerd worden, dat zij
gemeend zullen hebben in hun recht
te zijn cn liet steken van plaggen en
turf (destijds, toen nog geen steenkool
bekend was van vee! grooter waarde
dan nu), dat ze reeds zoolang onge
stoord gedaan hadden, niet als iets
onrechtmatigs beschouwden.
Men kan beweren, dat in gevallen
als deze de hervorming zuiverend heeft
gewerkt, omdat daardoor de Kerk meer
op geestelijk terrein werd terugge
drongen, cn wij spreken dat volstrekt
niet tegen.
Inderdaad was in de Katholieke Kerk
van die tijden het wereldsche element
te zeer vermengd geraakt met het
geestelijke; dit bewijst natuurlijk niets
tegen haar leer, die nu nog, zooals
toen, precies dezelfde Is en onveran
derlijk zal blijven.
De misbruiken bestonden in de ver
houdingen en in de menschen. Her
vorming was noodlg, maar dan van
binnen, d.w.z. van Rome zelf, utt. Die
was ook stellig gekomen, zooals dc
Kerk zich steeds van verkeerde prak-
tljken, die door de inmenging van vor
sten ol andere menschen waren binnen
gcsloopen, heeft welen los te maken,
De hervorming van buiten al was een
fout, die tegenwoordig algemeen wordt
Ingezien, ook door de andersdenken
den, die onbevooroordeeld de geschie
denis besludecren. Toen de opstand
van Luther tegen den Paus eenmaal
een feil was, was er geen houden meer
aan en werd langzamerhand alles van
den ouden, geliefden eeredienst, waar
voor onze voorvaderen alles over had
den (getuige de heerlijke kathedralen,
waarvan de dom van Utrecht, die in
het artikel van den heer Pluim zoo
dikwijls genoemd wordt, niet de minste
Is) overboord geworpen, dc liturgie,
de meeste sacramenten, dc eenheid,
het leergezag enz. Dc gevolgen, alge-
licele versplintering, bleven dan ook
niet uit. Deze wordt door vele protes
tanten evenzeer betreurd (wij weten dit
absoluut zeker) als door ons.
Voor-Kerstmi».
(Ingezonden)
Somber en koud zijn de nachten cn dagen
Soms helder, soms sneeuw, soms regenvlagen
Doodsch de natuur; de dagen zijn kort
Hoe verder het jaar, steeds duisterder het wordt.
Maar neen; nog Is de laatste maand niet ten einde
Op het tijdstip der heidensche „zonnewende"
Komt een licht van omhoog, dat straalt in den nacht
Het grootsche gebeuren wordt dra weer herdacht.
„Kerstmis", zooals eenmaal Vondel bezong
„Schooner dan de dagen"; oud cn altijd weer jong
Nadert; Gods Zoon kwam op aard
Dc ziel van den mensch was alles Hem waard.
Ruim 19 eeuwen gingen henen
Vele geslachten zijn verdwenen
Maar zoolang dc wereld zal bestaan
Zullen menschen des 's nachts ter kerke gaan.
De nachtmis; kaarsen gaan aan; het orgel juicht
Oeen knie, die niet vol ootmoed zich buig»
Voor een liefde als slechts een God kon bedenken
Wie zou daarvoor niet zijn wederliefde schenken?
WISSELSTROOM-TOESTEL IT 1AC
MET LUIDSPREKER I03."
PIANOHANDEL S. DUIJKER
KofTer-Grnmophoon vanaf F 15.- A HAVIK 29 TEL. 773
Binnenland
RETRAITE-KAZERNE.
Het wordt deze dagen weer aange
kondigd in de kerken van het Aarts
bisdom, dat er in de eerst volgende
maanden een retraite voor Militie plich-
ligcn zal gehouden worden.
In januari en Februari gaan weer
duizenden jongemannen soldaat worden.
Voor ieder is een relraite van belang
maar zeker voor hen, die zich dan ge
plaatst zien in moeilijkheden en ge
varen, die zij in het burgerleven mis
schien niet kenden. Wanneer zij eerst
'n retraite maken, cn wel een retraite
speciaal voor niilitice-pliclitigcn.dan is
dat voorzeker de beste voorbereiding
op hun diensttijd cn 'n waarborg voor
een behouden terugkeer uit de kazerne.
Geelt u daarom zoo spoedig moge
lijk op voor dc retraite der militie
plichtigen te Amersfoort van 10 tot
13 Januari n.s, of voor eenzelfde
ret'aitc te Zonderen van 7 tot 10 Fe
bruari. Aanmelding bij dc geestelijkheid
der parochie ol bij dc Directie van
het Retraitehuis.
Dc vergoeding is f6.50
J. J. BROUWER,
Aalmoezenier te Amersfoort.
WINKELSLUITINO.
I Januari a.s. treedt het werktijden
besluit voor winkels in werking.
In de week mogen dc winkels van
des morgens 5 uur af geopend zijn
cn moeten 's avonds 8 uur sluiten,
's Zaterdags om 10 uur. Dc bedienden
mogen echter niet langer arbeid ver
richten «dan 9'/i uur per dag en ze
moeten voldoende rustpoozen hebben.
Wordt een winkel om 9 uur geopend
cn om 8 uur 's avonds gesloten, dan
is dc openingsduur 11 uren. Dc be
diende mag8'/i uur arbeid verrichten;
dus zou dan 1'/, uur rusttijd hebben.
Wordt in den namiddag tot den avond
langer dan 6 uren gearbeid, dan komt
daar nog uur rust bij en wordt dc
werktijd dus 9 uur.
Wordt 's morgens om 8 uur begon
nen, dan zal de rusttijd langer moeten
zijn, b.v. van 122'/» uur. Dan komt
men weer tot 9'/j werkuren.
's Zaterdags mag II uren arbeid
worden verricht. Begint men dan om
9 uur. dan kan de middagrust vallen
van 12—2uur; in den namiddag
moet dan nog een half uur rusttijd
worden gegeven. Dan is dc werktijd
II uren.
Dc vrije halve dag in dc week moet
worden toegekend vóór I uur, resp,
5 of 4 uur vrijaf hebben; geschiedt
dit n.t I uur, dan heelt hij 7 uren
vrijaf. Vanzelfsprekend ijveren dc be
dienden om een vrijen middag, waar
bij dan ook de avond aansluit.
Voor zaken met meer bedienden kun
nen afwisselende regelingen worden
getroffen.
Medegedeeld wordt:
dal er volgens de laatstgehou
den veetelling In ons land 363666
paarden, 272.298 geiten, 2.062.771
runderen, 1.519.245 varkens,
schapen en 26.000.000 stuks pluimvee
aanwezig zijn;
dat dc waarde van dc ultL
voerde zuivelproducten In 1928 f225
mllllocn bedragen heeft;
dat de groote landbouwbedrij
ven in ons land zeldzaam zijn cn ge
middeld nog geen II H.A. bedraagt;
dat voor de landbouwvoorlieli-
tingsdlcnst op de begrooting voor 1930
f 8(X).000 uitgetrokken is, waarvan f 700
duizend noodig is voor salarissen etc.
zoodat slechts f 100.000 over blijft om
buiten dc school te worden besteedt;
dal men in Nederland naast
100.000 H A. tuingrond, 9 0.000 H.A.
bouwland, 1,200.000 H.A. grasland aan
treft;
dat dc waarde van de uitge
voerde land- en tuinbouwproducten in
liet afgeloopcn jaar nng. f 700.000 000
bed rieg, d.i. 35 pCt. van den totalen
uitvoer;
dat van iedere H.A. tuinbouw
ong f 1500.— werd uitgevoerd tegen
over gcm. (260— voor bouw-
welland-
of neemt een abonnement «oor onder
houd »an uw schrijfmachine bl]
H. ELZETlftAR
KANTOORBOEKHANDEL Q
LANGESTRAAT 84 TEL 528
een ernstige botsing plaats tusschen
een vrachtauto en de clcctrlschc tram,
Voor het landgoed „de Horst" alhier,
raakte de stuurinrichting van de auto
defect, waardoor deze pardoes tegen
de in volle vaart zijnde tram opreed.
De auto werd versplinterd en dc belde
inzittenden, de ongeveer 35-jarlgc land
bouwer J. dc Lange uit Doorn cn dc
ongeveer 27-jarige chauffeur K. Man-
dcrsloot uit Langbroek werden op slag
gedood. Dc auto geraakte !n brand,
doch het vuur kon spoedig worden
gcbluscht. Van de vier varkens, waar
mede de auto was geladen, bracht een
drietal het er levend af.
Dc slachtoffers waren belden gehuwd
en laten vrouw mot kinderen achter.
De wagenbestuurder cn de passa
giers van de tram bleven ongedeerd.
'lij Boodschappen doen
geen PUROL vergelen
Rum Hub! I
PUROL
Uit den Omtrek
Drleberileii
Tusschen Driebergen c
Mnnrn
Woensdagavond heeft bij Maursbcr-
gen een treinongeval plaats gehad. Dc
Eocdcrentrein uit Arnhem is ontspoord.
Ilcrdoor zijn de beide hooldsporen
versperd. Dc matcrlcele schade is aan
zienlijk. Het treinverkeer tusschen
Utrecht en Arnhem ondervond ernstige
stagnatie, dc reizigers moesten over
stappen in een anderen trein cn kwa
men met groole vertraging op dc plaats
hunner bestemming aan.
Soest
In de gemeenteraadsvergadering werd
afwijzend beschikt op het verzoek der
plaatselijke mlddenstandsvcreenlgtngen
om over te gaan tot opheffing der
strnatbelastlng.
Aangenomen werd liet voorstel van
en W., inzake verbetering van «en
Scdeelte van den Korten Melmwcg,
poorstraat en een gedeelte van dc
Julianastraat, en tof voorloopigen aan
leg van een weg (grondwerk) nabil de
halte de Paltz.
Alwijzend werd beschikt op het ver
zoek der nfd. Soest van do vcrccnlglng
„Volksonderwijs", om van gemeente
wege voorbereidend onderwijs in te
richten. Besloten werd echter deze
vcrceniglng. evenals zulks met de R. K.
bewaarschool geschied», een jaarlljksch
subsidie van 1250 te verkenen, Indien
door haar een school voor voorberei
dend onderwijs wordl Ingericht.