1
1
Z-W.W
Katholiék Orgaan
voor Amersfoort en Omstreken
m
N.V. Middenstands-f
Studieboeken
Pa. H. Eizenaar
Bel dan op No. 42
•szss
Abonnementen kunnen élke week ingaan, doch
opzegging van abonnement moet geschieden
voor. den aanvang van een nieuw kwartaal. Prgs
per 3 maanden f 1,00. Buiten Amersfoort f 1.10
Kantoor an Drokkarll Ungagncht 21 to tlmoraloort Toloioon 814
Vijf en veertigste Jaargang
Advertenütm 26 cent per regel. Bülpke tc
voor handel en nijverheid b$ geregeld
leer en. Advertentièn moeten Dinsdag en Fr#
vóór 8 uur in den morgen z|
Varaohljnt alfcan DInidag- an Vr1|4agmMag - Poat-glro no. 44234
Dinsdag 21 Juli 1931 - No. 32
Om voor anderen te kunnen zorgen
moet men beginnen met voor zich zeiven
If zorgen. Door voor zich zeiven te
zorgen zorgt de altruïst indlr"t' voor
■anderen. DockJtoatmen niet voor zich
zetftn-behtkft te doen moet men voor
'anderen doen.
De Socialisten.
Er zijn verwoede beschouwingen
over de Socialistische beweging te
schrijven, bijvoorbeeld: „de organi
satie van de ontevredenheid, welke
den lagen menschelijken neigingen in
't gevlei komt, laat zich weer gelden
met leege leuzen en onvervulbare be
loften".
Er is ook een amusante caricatuur
te ontwerpen: „een netjes-geregelde
revolutie in 't Zondagsche pak, met
de plichtmatige roode tulp op, onder
.het goedkeurend oog van de politie
cfandere dienaren der klassejustitie."
We hebben in het verleden van zulke
beschouwingen ruimschoots ons deel
gehad. En we zullen er in de toekomst
nog wel meer van krijgen.
Er zitten elementen van waarheid in.
.Maar we zijn er hiermede niet af.
We moeten ons eens afvragen, of
het allemaal leegheid en hersenschim
iss waardoor nu al ettele tientallen van
jaren lang groote massa's in bewegingl
•wordén gebracht om te geluigen van
hun onverzettelijken wil tot opmarsch
naar een betere samenleving.
Moet ér niet iets grooters en ster
kers steken, een machtige opstuwende
idee, welke millioenen in haar betoo-
•ering houdt gevangen?
Is het niet dringend gewenscht, dat
we een ernstige ontleding van dit groote
on gecompliceerde vraagstukder massa
psychologie beproeven inplaats van ons
er met enkele gemakkelijke verklaringen
af té maken
We behoeven het niet te zoeken in
het wetenschappelijk Marxisme, dat
een echt staal van Duilsch-diepzinnige
geleerdheid is,doch waarvoorde groote
massa zich niet interesseert, terwijl ook
de intellectueele socialistische leiders
het steeds meer verwerpen.
Wie daarop al zijn aanvallen richt
bij de bestrijding van het socialisme,
doet zoo goed als vergeefsch werk.
Hij treft er de millioenen niet mee
in hun waan.
We komen er ook niet mee klaar,
als we er niet anders in kunnen zien
dan eén valstrik des duivels, het werk
van den Booze, die hier zijn beste
triomfen viert.
We moeten denken aan de groote
gemoedsbewegingen, waarvan deze
millioenen vervuld zijn, aan het onbe
redeneerde smachten naar meer vrij
heid, meer zonneschijn, meer geluk;
naar het opgaan van een gelukszon
boven de hoofden der armen, der mis-
deelden, der slovenden, der zwoegen
den.
We moeten erin erkennen het hun
keren naar meer rechtvaardigheid in
een wereld vol grof onrecht, den roep
om broederliefde van alle menschen,
om zuivering-der culuur van de prot
serige geld-invloeden, het schouwen
van het visioen eener samenleving van
dienenden en niet van heersch-
hebzuchtigen.
We moeten erin zien, wat Pater
Vrijmoed eens heeft genoemd: „de
blinde en de kreupele tweelingzuster
van hét Christendom.
Hiermede willen we niet wegcijferen
de elementen van Gods-ontkenning,
van klasse-haat, van laster en spot
over ons dierbare instellingen, van
demagogie, welke nog steeds in
een bepaald soort socialistische pro-
tp paganda worden aangetroffen.
Ook zijn we het er natuurlijk roerend
i - mee eens, dat een socialistische samen
leving slechts verwerkelijkt zou kunnen
worden door een verplaatsing van de
tyrannleke elementen in ons huidig
bestel naar de staatsmacht, waardoor
het einde erger zou zijn dan het begin.
Doch dit alles mag ons niet de
oogen doen sluiten voor de meeren-
decls onbewuste Christelijkheid, welke
zich toch .óók in het Roode kamp
openbaart.
r'V En dan dringt zich ook nog
y. tweede overweging op: Hoe is het
too ver kunnen komen, dat deze mil-1
boenen hun streven naar hooger geluk
niet trachten uit te leven in de har
monische leer van het Christendom,
van het Katholicisme?
Het is weer gemakkelijk te zeggen:
het Christendom kruisigt de hartstoch
ten, het socialisme komt ze in 't gevlei
dus de menschen loopen daar eer
der achteraan. Maar als we dan zien,
hoe er voor dat socialisme ook vaak
geheel belangloos gewerkt en gezwoegd
is, hoe men ook daarvoor vervolging
en ballingschap leed, hoe men er ook
tracht te komen tot een hooger levens
stijl, hoe edele geesten er zich toe
voelden aangetrokken, dan gaat men
toch wel twijfelen aan de afdoendheid
van dit antwoord.
Er moet in de tegenwoordige samen
leving veel worden veranderd. Er zijn
verhoudingen ontstaan die met alle
recht en rede strijdig zijn en het is
een weldaad voor onze kranke maat
schappij, dat onze H. Vader de Paus
in zijn laatste zendbrief zoo duidelijk
heeft aangegeven de oorzaak der maat
schappelijke kwalen en de middelen
die tol verbetering kunnen leiden.
Het zou echter dwaas zijn alle ver
betering van wetten en verordeningen
te verwachten.
Ieder onzer moet zich herzien en
ijverig trachten naar waarheid en recht
liefde.
JOH. DE HEER
VARKENSMARKT TEL, 130»
AMERSFOORT
Piano's - Orgels Radio
K«op bij een vertrouwd adres.
Ben en ander over
Or atscHrif te n
Door A. F. VAN BEURDEN.
Je "Sint
kerk van
eeuwenlang begraven heeft, ligt vol
grafsteenen en opschriften. Maar de
meesten liggen onder plankenvloer en
zijn daardoor onzichtbaar en nog niet
beschreven.
De oudste zichtbare steenen zijn
één vóór in de kerk van 7 Maart 1415
van Heer Henric van Westreën met de
wapens van dit geslacht dan één van
Jordanus van der Maeth, begraven 7
Dec. 1526.
Vele oude graven zijn later door
andere families overgenomen en van
latere opschriften voorzien. Ze zijn
slechts gedeeltelijk beschreven en uit
gegeven in Geneal. gedenkwaardig
heden, Krrken v. d. provincie Utrecht
door Mr. P. C. Blois v. Treslong Pzn.
1919. Ze waren zooals gezegd niet
allen zichtbaar. Ook het doopvont be
staat nog onder het monumentje van
Campen, dat door Pastoor Ant. Guisius,
R. K. Pastoor in den korten tijd, dat
de Franschen hier meester waren in
1672-'73 geplaatst in de weer Roomsch
geworden Sint joriskerk. In de sluit-
steenen van het gewelf bestaan nog
de afbeeldingen der Apostelen in borst
beeld.
De muurschildering voor mij veel
reusachtig en te zwart, voorstel
lende St. Joris, in 1682 geschilderd,
verfraait het uitzicht der kerk niet,
terwijl het op een klokje slaand pop
petje, dat het uur aangeeft cn in 1724
geplaatst is, eene navolging
middeleeuwsche rondrijdenderuitertjes,
de ieder uur uit hunne nis komende
figuurtjes, die op bellen en klokken
het uur aangeven.
Op den Wal bij Bloemendal ligt nog
een Joodsch kerkhofje.
Aan Davidshof in het plantsoen of
op den^ouden wal, ligt het oude Protes-
tantsche kerkhof in rustige) omgeving.
Het wordt bijna; niet meer gebruikt.
Er zijn tal van grafsteenen en monu
mentjes uit de tweede helft der 19e
eeuw, waarvan Prins er een negentien
tal opgeeft.
Ie. Anna Sophia van Spengler 6-6
128 oud 19 jaar 3 m.
2e. Sara Maria Jutting f 27-121854.
A. S Jutting wed. Ruben Koning, geb.
1783, f 1863.
3e. Jan Cock Blomhoff opperhoofd
Decima geb. 1779, f 1855. Maria
Adriana van Breugel geb. 1791 f 1875.
4e. C. I. Schadee geb. v. Ophove.-
t 1850.
5e.Obelisk Rector Dr. E. J.
Qorcum f 13 Aug. 1857.
6e. A. J. B. van der Wtjck, f
Mei 1853.
7e. Familiegraf Jhr. van der Wljck
majoor, geb. 1811 f 1881.
KANTOORBOEKHANDEL
m F. d. TULP*
Ungectr. ff t.o. Ktommtstr. TEL >26
Zilverstaai
Vulpenhouders
Zie Etalage. 80 ct.
Judith Siddre geb. Apeldoorn,
geb. 1777, f 1852 en familie.
9e. Rustplaats der vermoeide krach
ten Bernarda Siddre geb. 1829, f 1848,
H. J. B. van Meurs geb. Siddre f 1881,
oud 30 jaar.
10e. Pieter Albarda Izn. f 1831, C.
J. Kornmaal wed. f 1841. A, Korn-
maal geb. Tjaards '844. J. D. Korn
maal f 1847.
11e. Vrouwe van Wickevoort Crom-
melin geb. Clemans f 1839.
12e. Vrouwe Drijfhout van Hooff
geb. Clemens f 1839.
13e. Jhr. P. J. van Winter.
14e. Dit graf besluit het lijk het
dierbaar overschot van Jean Gossiaux
een vriend van menschen en van God
Maar dat een grafzerk vrij bedekke
zijn koud gebeente Als hem een
Engel wekt verlaat bij dit gesteente
Zijn glorievolle ziel geniet reeds voor
den troon Het heil door hem gezocht
verworven door Gods Zoon 9 Nov.
1830, oud 66 jaren. En ook het stof
van zijne echtgenoot Christina Uilen
berg f 2-2 1854 oud 78 jaren. Hare
weldadigheid houdt hare naam in ge
dachtenis.
15e. F. L. Harderwijk geb. 1785
t 1835 en David Splitger geb. 1767
f 1843, verder leden der famtlie Bous-
quet, Maas Geesteranus.
16e. Jacob Luden, geb. 1772 f 1833,
Sara Jac. Bern. .Lutten* geb. .1801,
f 1866.
17e. Graf der familie Schluiter.
18e. van Bockom Maas.
19e. G. Snijders f 1837, Snijders
;eb. v. Geelkerken, geb. 1765, f 1855
ob. 3 vers 17.
In het Museum Flehite bevinden
zich nog vier oude grafzerken een van
1543 uit een klooster, een uit de
O. L. Vr. Kapel van een priester, een
uit het Klooster Mariënhof van 1585
van Christoffel van Kalckruijter, rit
meester.
De gewodhte, om de herinnering
in geliefde afgestorvenen door stee
nen en monumentjes levendig te hou
den, blijft bestaan. Het meest passend
is het eenvoudige kruis, waarop naam,
datum van overlijden en de bede om
een gebed voor de ziel, zooals de
middeleeuwsche monumenten dit te
zien geven.
en r niet weinig toe bijdragen, dat
vaderlandsche industrie en onze
wtttgelegenheld in haar bloei en groei
'•"Trnmeid worden.
i wel artikel 9: „Het is noch aat
an Itecten of opzichters, noch aan aan-
nei ets, onderaannemers of leveran-
cli i geoorloofd, op welke wijze ook,
pf isie, procenten, tiandgfffen of eenig
(r geldelijk voordeel onderling toe
ennen of te ontvangen naar aan-
fng van opdrachten, herstellingen
leveranties, tenzij en voor zooverre
de directie van het werk daartoe haar
nming heeft gegeven",
rechtmatige toepassing van dit
artikel door de organisaties, door- de
indfastrie en door den handel zal niet
allftn de eerlijkheid in de concurrentie
Binnenland
EIGEN HULP.
Dat het van groot belang is werk
loosheid te keeren door artikelen van
Nederlandsch fabrikaat te benutten,
spreekt van zelf.
Mgr. Diepen, de bisschop van den
Bosch, heeft meermalen Katholieke In
stellingen aangespoord, medqjer be
strijding der malaise en der werkloos
heid, de Nederlandsche Industrie zoo
veel mogelijk te begunstigen.
Naar aanleiding van klachten, wilde
Mgr. er nogmaals met nadruk op wij
zen, dat, hoewel het geen strikt bevel
bevat, het toch geheel tegen Zijn ver
langen ingaat ais met dat verzoek niet
ernstig rekening wordt gehouden. Die
ernst nu ontbreekt wel stellig, wanneer
men, bij het geven van opdrachten,
niet eens nagaat, of de benoodigde
artikelen bij de Nederlandsche Indus
trie kunnen betrokken worden of wan
neer men dan elke navraag naar de
herkomst der goederen en naar het al-
of niet katholiek georganiseerd zijn der
industrieelen of der handelaren achter
wege laat.
Men bedenke wel dat door zulke
nalatigheden èn de Katholieke organi
satie én de Nederlandsche Industrie
met hare arbeiders èn de crisis-en
malaisebestrijding ten zeerste geschaad
en benadeeld worden.
In de bouwbepalingen heeft Mgr.
Diepen nog een ander artikel opge
nomen, dat, goed toegepast, |ook van
groote beteekenis kan worden tot we
ring van die misstanden en die onrecht
vaardige misbruiken, die langzamerhand
ontstaan, thans welig schijnen te tieren
en |e rechtvaardigheid en liefde tegen-
de opdrachtgevers gaan bevor-
doch zal ook door de daling
der prijzen, die dan niet meer onrecht-
opgedreven worden, die werk-
•nheid gaan verruimen.
_0r. verheugt zich over de instem
ming en medewerking van de Katho
lieke organisatie met dit artikel en met
.daarop gestelde sanctie van leve-
mle-uitsluiting en boeten te hebben
Ïegen, en spoort dan alle indus-
en en handelaren dringend aan,
van stonde af daaraan te houden.
De roep van degelijkheid, die zij zich
daarbij zullen verwerven, zal hen spoe-
digraimschoots Schadeloos stellen voor
de geringe verliezen die hen in den
beginne, uit het breken met gewoon
ten, die maar al te zeer aan de bekende
gaslucht herinneren, zouden kunnen
bedreigen. Ook de vaderlandsche in-
dustrie zal er zeer zeker wèl bij varen.
DE JACHTRENTE.
Door een groot aantal eigenaren van
iden, gelegen in het waterschap
ïes, werd bij Gedeputeerde Staten
JtrecJitbezwaar Ingediend tegrs
wijze waarop het bedrag der jacht-
rente voor hunne gronden door de
betreffende commissie werd vastgesteld.
Zij vroegen genoemd college hun aan
slag te vernietigen als zijnde in strijd
met de wet. Naar de meening van
adressanten had bij de vaststelling van
het bedrag, bet jachtdomein Soestdijk
als één jachtgebied behooren te wor
den beschouwd, hetgeen niet is ge
schied. De betreffende commissie ver
deelde dit domein n.l. in vijf gebieden
-1 stelde voor elk gebied een verschil-
nd bedrag per H.A. vast.;
Gedeputeerde Staten van Utrecht
hebben adressanten thans doen weten,
dat zij geen termen hebben kunnen
vinden de bestreden aanslagen te ver
nietigen, mede omdat zij geen reden
hebben om aan te nemen, dat de split
sing in 5 gebieden onjuist zóu zijn.
lijn wij goed ingelicht, dan zullen de
betreffende grondeigenaren zich thans
tot de rechtbank wenden.
Waarom heeft God U dit gedaan.
Waarom heeft God geen wezen daar
voor genomen van hooger orde, doch
gewone menschen. God koos ^men
schen. En uw eenvoud vraagt nu
waarom koos God mij. Bega niet de
vergissing te vragen waarom God mij
koos uit den gewonen star.d. Dat geld
niet voor God. God rekent alleen met
zielewezen en niet met beter of min
der gesitueerd zijn. Hoevelen hébben
gesnakt naar het Priesterschap.,Het is
een mysterie van Gods liefde en Gods
liefde is vandaag voor U een feit
Voelt deze genade. Van eeuwigheid
vooruit had God U bestemd voor Zijn
Priester. Genaden zonder tal bebt ge
BERICHTEN
UIT
AMERSFOORT
EERSTE PLECHTIGE H. MIS.
Zondag om 10 uur droeg de Wel-
Eerw. Heer J. Middeikoop zijn 1ste
Plechtige H. Mis op in de parochie
kerk van St. Henricus. Terwijl het
zangkoor-de 4-stemmige Veni Creator
van Ferbers uitvoerde schreed de
neomist het feestelijk versierde kerk
gebouw- binnen voorafgegaan door een
stoet "bruidjes, misdienaren en de aan
wezige Priesters. Als Presb. Ass
fungeerde de Zeereerw. heer J. H. Hooy-
man, Pastoor der Parochie; als Dia
ken en Subdiaken, de Eerw. Ileeren
j. Servaes, kapl. te Hengelo en H.
Alink, kapl. te Deurningen; Ceremo-
niarus de Eerw. Heer P. Tillemans,
W. Kuiper en H. Fortmann,
van het Sem. Rijzenburg. Op het
priesterkoor hadden plaatsgenomen de
Weleerw.HeerenStreppel,oud-kapelaan
en J. A. Vernooij, kapelaan der Paro
chie. Onder leiding van kapelaan C.
Bagch, voerde het zangkoor op ver
dienstelijke wijze uit de 3-stemmige
Missa Thermignon en na de H. Mis
dé 5-stemmige Te Deum van Ph.
Loots. Na het Evangelie betrad de
ZeerEerw. Heer J. H. Hooyman den
kansel, den neomist ongeveer als
volgt toesprekend:
„Eer. mysterie van Gods liefde is
het H. Priesterschap. Ge voelt dat wat
God in U gedaan heeft liefde is.
voor Amersfoort en Omstreken
Lange dracht nol Telefoon no. 304 en 697
Deskundige voorlichting bö den aan- en verkoop van Effecten
Verhuring van Lips Safe-loketten
Verzilveren van coupons Hftndelscredieten Incasseeringen
Spaar-depoeito's rente 87» pet.
xoodra de boekenlijst In Uw bezit fs
Bestelt ze bij onsl
Langestraat 84 - Telaf. 528
ander achterwege bleef. Vandaag voelt
ge wat is geweest uw jeugd en uw
voorbereiding voor het H. Priesterschap
en gaat dan na wat ge er van ge
maakt hebt. De H. Priesterwijding Is
het wondere uur dat-.Dod zich ver-
eenigd met de menschenztéi ec. hem
verteent een groote macht En nimmer
'at Priesterschap U worden ont-
mPrÜSer Wp ge in eeuwigheid.
De Priester is het groote werktuig,
het instrument van Oods liefde. De
macht is het H. Altaar te
dienen, met een enkel woord brengt
de Priester daar God zelf tegenwoor
dig. Dit woord is een erkenning en
lofprijzing van God en tevens voor
allen een verlossingswoord. Niet
slechts komt Christus op het Altaar
tegenwoordig als een hulde aan Zijn
Hemelsche Vader, doch Hij komt ook
om bij de menschen te zijn. God
brengen in een menschenziel,
het werk van den Priester.
Geen enkele menschenziel
daartoe waardig, doch de Priester kan
daarin Gods licht verspreiden door het
H. Doopsel, door het H. Sacrament
van Boetvaardigheid de menschenziel
opvoeren en dan pas de hoogste daad
„God brengen in de ziel en de ziel
brengen tot God". In die macht is
Christus zeil. Het mysterie van het H.
Priesterschap zal zich langzaam voor
U ontplooien. Zie die honderden door
U gedoopt zullen worden, die duizen
den die zich komen zuiveren in de
Biecht en aan wien ge de H. Com
munie zult uitreiken, de velen die ge
laatste einde. Zie voor U die mens
zielen en begrijpt uw werkkring. Ge
lukkige Ouders, uw heerlijk ideaal is
bereikt, het hoogste heeft uw zoon
bereikt. Daar hebt ge veel ontbering
voor willen verduren, doch die offers
hebt ge met liefde volbracht. Het
hoogste is ook voor U een kind te
mogen geven voor God. Dit ia de
hoogste ouderweelde. Broeder en zus
ters benijdt uw broeder de bevoor
rechting niet. Ouders, het doel is be
reikt, uw kind is niet meer voor U
maar voor God. Laat hem gaan. Ge
lukkige Neomist, gaat uit dan en doet
uw werk. In de wereld zijn triomphen
Ie behalen voor de Kerk en voor het
H. Priesterschap. In uw ziet is ge
brand het verlangen zielen te winnen
voor Christus. Gaat met dit verlangen
uit en er zijn triomphen te behalen.
Schrijl uw boek van het Priesterschap
met een machtig verlangen en liefde
voor het volk in al zijn geledingen.
Of uw werkkring lang zal zijn. Dal is
niet te zeggen. Morgen reeds móet de
feesttooi van dit Priesterfeest worden
afgelegd om zich te tooien In rouw
om een verloren Priesterleven. Nauwe
lijks twee jaren geleden 'werd uw
voorganger van deze plaats ccn rijk
en lang Priesterleven toegewenscht bij
het opdragen van zijn Iste Pk-"'-
Offer. Nu reeds is dit leven
Hebt II een
Taxi of auto ooodig
Amersfoort.
hem, opdat hij U een voorspraak moge
zij^-Ga uit in deze wereld, ga uit ia
de ufcrew "crer üefeff en - (rébi géfuk
Na deze scboone predikatie werd
het H. Offer voortgezet
Devoot stil Is net als de jeugdige
Priester zijn God ter aanbidding op
heft Ontroering wekt het c.„
als de Priesterzoon aan Ouders en
familie de H. Communie uitreikt Na
de H. Mis gingen Neomist en Priesters
voorafgegaan door bruidjes naar de
Patronaatszaal. Van twee tot balf-vier
was aan huis gelegenheid de gcluk-
wenschen aan te bieden, waarvan een
zeer druk gebruik gemaakt werd.
Te 4 uur celebreerde de Neomfst
een plechtig Lof met assistentie van
den ZeerEerw. Heer H. J. Ydema,
Professor aan het Seminarie Cultm-
borg en de WelEerw. Heer H. Allnlc,
kapelaan te Deurningen. Na het Lof
voerde het Zangkoor op sublieme wijze
uit de Priestercantate van Mgr. J. A.
v. Schaick.
JAARFEEST PATRONAAT.
Zondagavond had in gebouw „Sint
Aechten" bet jaarfeest plaats van de
Jongenspatronaten „SL Pancratius" en.
,St. Theodoras van Embden".
De zaal was flink bezet met pabo*"
naatsjeugd en ouders. Allereerst sprak
de Directeurder Patrona1en.de Weleerw. '"3*
Heer Veldman, een openingswo
Spr heette de jeugd en dc lei
hartelijk welkom. Wjj I
op een vruchtbaar jaar, aldusI
Veldman, al zijn wc nog niet waar we
weren moeten. Dc leiders hebbén dit
|aar goed gewerkt, hiervoor m^n dank.
Een apart woord van vr-—
spr. tot de ouders. Door
t worden. Die
in ver missiegebied. Veel hebt ge
vandaag li lilifili n dmhÉ|ÉMhBM|
n doch bid ook voor