Katholiek Orgaan voor Amersfoort en Omstreken R. K. Spaarbank - Amersfoort Studieboeken Fa. H. Eizenaar Bel dan op No. 42 Transpireerende i binnen élke week ingaan, doch - abonnement moei geschieden voor den aanvang van een nieuw kwartaal. Prijs per 3 maanden f 1.00. Buiten Amersfoort f 1.10 De €embode Adverteniiën 26 cent per regel. Billijke tarieven voor handel en nijverheid bij geregeld adver- teeren. Advcrtentièn moeten Dinsdag en Vrijdag vóór 8 uur in den morgen z$n bezorgd. Kantoor on Drukkerij Lingegracht 28 te Ameriloort Telefoon 814 Vijf en veertigste Jaargang Verschijnt eiken Dinsdag* en Vrijdagmiddag Post-giro no. 44234 Dinsdag 28 Juli 1931 - No. 34 Welwillendheid is in de theorie zoo gemakkelijk mogelijk en in de praktijk zoo moeilijk mogelijk. Luxe. Wanneer Luxe wordt behandeld is daarmee een begrip bedoeld, dat slechts zeer gebrekkig gedekt wordt door het Nederlandsche woord .weelde", zoo lazen we in „De Morgen". Niemand zal ooit zeggen, wanneer hij een ge lukkige jonge moeder ziet met in eiken arm de helft van een tweeling: Welk een moederluxe I Al zal de Fransch- man in hetzelfde geval wel het woord luxe gebruiken; in onze taal heeft het nu eenmaal een engere beteekenis die soms samenvalt met het woord weelde, maar ook heel dikwijls niet. Luxe is zeer betrekkelijk en zeer af hankelijk van den tijd wiskundig sprekend kan men zeggen: luxe is een functie van het jaartal. Wat in de eene eeuw een verbazende luxe is, zal in een andere het volstrekt niet meer zijn en in een latere het misschien weer opnieuw worden in dien tus- schentijds maar een of meer bescha vingen ineengestort zijn. Het christelijk geweten op heden nog een vrij algemeen bezit, zelfs van lieden, die fel anti-christelijk zijn voelt wel, dat het hebben van luxe voor zichzelf alleen, terwijl millioenen in droeve zorg leven, tenminste even goed gepraat dient te worden. Er zijn ecliter tegenwoordig taljvan zaken, die zelfs de armste te zijner beschikking heeft, die zeer langen tijd luxe zijn geweest. Om een voorbeeld te noemen: de vork. Nog in de vijf tiende eeuw werd er hier en daar in de kerken tegen dit bij uitstek nuttige instrument gepreekt: het zou hemel tergend zijn zich van zoo'n luxe werk tuig te bedienen terwijl den mensch toch zijn vingers gegeven waren om het eten naar zijn mond te brengen. In algemeen gebruik is de vork nauwe lijks 150 jaar. Het platte bord is wat vroeger, maar niet veel, van luxe voorwerp tot alge meen onderdeel van het eetservies ge worden. Terwijl alweer de Romeinen het als zoodanig hadden, zij het in een eenigszins anderen vorm. Eeuwen en eeuwen hebben geslacht na geslacht hun middagmaal gegeten van een i snee brood, een rond plankje of gezamenlijk de hand in één schotel gestoken. Niemand onzer vindt het heden nog luxe, wanneer hij recht doet gelden op een eigen bord, mes, lepel, vork en drinkbeker, kopje of glas vroeger ook voorwerpen bestemd voor meer dan één mond tegelijk. Simpele versierselen zijn duizend tallen van jaren luxe geweest. Wan neer wij in de vitrines der musea zien, hoe enkele gesneden barnsteenen kralen of bronzen spangen en gespen het sieraad waren van vorstendochters en vorsten en dan gadeslaan, hoe voor luttel gelds onze vrouwen en dochters zich een handvol van den fraaisten opschik kunnen koopen, dan beseft men pas ten volle de luxe van wat niet eens meer luxe genoemd wordt. Tegen de luxe „an und ftir sich" zooals de Duitschers het zoo teekenend zeggen, tegen de luxe op zichzelf zijn geen overgroote bezwaren in te bren gen ook al hebben alle moralisten en wijsgeeren, heidensche en christen, altijd waarschuwend de stem ertegen verheven. Wat heden een luxe voor enkelen is, wordt morgen algemeen voor het gemeen dit is goed Neder- landsch, al klinkt het niet prettig. Zonder luxe zou er geen vooruitgang zijn. Maar aan de luxe is één vreeselijk gevaar verbonden. In tijden van over beschaving, van verwording, wordt de luxe, die ongestraft het voorrecht van een enkeling kan zijn zonder dat daar door het volk in zijn geheel schade lijdt, het voorrecht van enkele klassen terwijl de groote meerderheid niet alleen geen luxe heeft, maar noodlijdend is. Te erger is dat, wanneer de bevoor rechten, in zorgelooze onwetendheid van welke vreeselijke krachten zij wekken en welke vreeselijke gebeurte nissen zij oproepen, onbeschaamd die luxe ten toon spreiden. Luxe wordt voor hen iets, dat noodig is om ge acht en gezien te zijn en direct daar mee gaat gepaard eene verachting van den arme. Het .Wee den arme" is in JOH. DE HEER varkensmarkt tel. 1309 AMERSFOORT Piano's Orgels Radio Grootste Voorraad. Laagsten prijzen. De B. B. N., Bond van Bedrijfsauto houders in Nederland, heeft de aan dacht van den Rijkswaterstaat te Utrecht evestigd op het gedeelte de Bilt luis ter Heide in den Rijksweg Utrecht -Amersfoort, aangezien dit wegge deelte in slechte conditie verkeert. Het bestaande klinkerdek is zeer ongelijk en ligt te rond; de aansluiting aan de zijkanten n.l. aan het aan de W.-zijde gelegen voetpad en het aan de andere zijde gelegen rijwielpad is uiterma'e gebrekkig, zoodat er groot gevaar dreigt zoowel voor het auto- als het rijwielverkeer. Tengevolge van tijden van bederf en verrotting altijd de te geringe wegbreedte gebeurt het de kreet geweest, die de booze gees-1 herhaaldelijk, dat bij het passeeren van ten uit den afgrond heeft opgeroepen.2 motorrijtuigen, een dezer gedwongen Die kreet wordt wel niet luid uitge roepen, maar er wordt naar gehandeld. De arme, die niets bezit, wordt ver acht. Hij eet margarine hoe intel lectueel hij misschien ook is en hij wordt niet geteld. Men rijdt hem voorbij in een der duizendtallen van overbodige zes-cylinder-auto's en hij mag zich gelukkig rekenen niet over reden te worden, wanneer hij den rij weg oversteekt zelfs al neemt hij de regels van den weg in acht. De toenemende luxe, uitsluitend ten dienste van een kleine minderheid is een ontzaggelijk gevaar. Bossuet zei inden preekstoel van de Notre Dame :oo schitterend tegen zijn tijdgenooten .,God heeft de grooten geschapen om de kleinen te dienen". Zijn tijdgenooten hebben niet geluisterd naar zijn wijs woord en zichzelf en hun kinderen in de luxe verloren. De Septembermoor- den van de Fransche Revolutie twee geslachten later waren noodig om de oogen van velen te openen. Andermaal staan wij aan een keer punt in de geschiedenis. De eenvou dige voorzichtigheid reeds moest tot eene matiging in het genieten en eene beperking in het ten toon spreiden van luxe leidenin onzen tijd, nu in alle landen millioenen zonder een vast bestaan zoeken en tasten hoe het hoog- noodige te vinden. Anders zouden met bijna onafwendbare zekerheid ander maal Septembermoorden volgen om hen, die oogen hadden maar niet zagen, te doen zien. Binnenland BOTER. Hevig verontwaardigd bleek men op den Brabantschen Boerendag omdat minister Deckers niet wil bevorderen het eten van natuurboter in het leger, omdat dit f200.000 meer geld zou ■•ragen. Men eischt van ons wel, propaganda voorden bizonderen vrijwilligen land storm, zeide de hoofdadviseur Van Kessel, maar geeft onze boerenjongens, Russisch graan, Deensch vleesch en margarine te etenl De Kamerleden Jac. Vos en A. N. Fleskens, namen aan de debatten deel. De heer Fleskens plaatste zich vier kant tegenover de regeering en zeide, dat zoolang de tegenwoordige handels politiek niet verlaten wordt, de boer niet te helpen is. De voorzitter zegde toe. dat dezer zijds krachtig zal worden nagestreefd, de verwezenlijking voor het urgentie program. Een voorstel van den kring Steen bergen om te komen tot oprichting van een sanatorium voor longlijders uit den boerenstand vond veel steun uit de vergadering. RIJWIELPLAATJES. In herinnering wordt gebracht, dat rijwielmerken 1931—1932 reeds thans aan alle kantoren der posterijen ver- '""gbaar zijn. 'eneinde lang wachten aan de lo ketten in het begin van Augustus te voorkomen, wordt men aangeraden zich thans van het nieuwe rijwielmerk te voorzien. WEO UTRECHT-AMERSFOORT. KANTOORBOEKHANDEL ■BF.d.TUlPlB Langestr. 65 to. Krommestr. TEL M» Zilverstaai Vulpenhouders Zie Etalage. 80 ct. is, op het voet- of het rijwielpad te komen. Door de slechte aansluiting in de gesteldheid van de aangelegen paden bestaat er een zeer groote kans op slippen, vooral in de bochten en te vreezen valt, dat ongelukken op den duur niet kunnen uitblijven. Aangezien deze toestand reeds ge- ruimen tijd bestaat en de gesteldheid van den weg er niet beter op wordt, zou de B. B. N. gaarne vernemen er verbeteringsplannen ten aanzien dezen weg bestaan. INDEXCIJFERS. Op de basis van de prijzen vóór den oorlog 100, waren de indexcijfers over Juni 1931voor arbeidersgezinnen 153.5 (tegen 154.3 in Maart j.l. en 162.1 in Juni 1930) en voor gezinnen van meergegoeden 157.1 (tegen 158.7 Maart j.l. en 166.1 in Juni 1930). Prof. Mr. M. W. F. TREUB. f Te den Haag is in den ouderdom van 72 jaar overleden prof. mr. M. W. F. Treub, oud-minister en oud-wet houder der bedrijven van Amsterdam. OUD-MINISTER W. F. POP. f In den ouderdom van 73 jaren is te Voorburg overleden de oud-minister van Oorlog de heer W. F. Pop, luite nant-generaal b. d. BERICHTEN f U,T CONQRES van de Nederlandsche R. K. Bond van Handels, Kantoor en Winkelbedienden, St. Franciscus van Assisie, Zondag ge houden in Amicitia. Bondsvoorzitter A. A. v. Hamersveld opende het congres met een woord van welkom. Spr. noemde de opkomst >ot, wat |wellicht een oorzaak vindt de onhoudbare toestand waarin de bedienden zich bevinden, waaraan ook de huidige crisis zijn deel bijdraagt. Ontzettend is het aantal ontslagen even als de talrijke salarisverlagingen. Bezien moet worden het werkeloosheidsvraag- stuk, de vrouwenarbeid, het aantal jeugdige bedienden die de plaats be zetten van oudere, enz. Van Roomsch standpunt uit moeten we deze zaken onder de oogen zien. De groei van den bond is toegenomen, dat wil zeggen meer invloed op het maatschappelijk terrein. Vervolgens hield de voorzitter een korte beschouwing over de actie inzake naleving van het werktijdenbe sluit voor winkels, invoering van de middagsluiting der winkels en invoering van den vrijen middag voorde Winkel bedienden, waarna de volgende motie werd aangenomen met overgroote meer derheid van stemmen: Resolutie van Amersfoort. De heer Max van Poll hield ver volgens een rede met als onderwerp „De sociale en economische toestand en de bedienden". Spr. zag zich terug geplaatst in 1922, toen Prof. Veraart sprak op een congres van den Bond in Utrecht over de rechtspositie van de bedienden en Rector Möller over arbeidscontract en arbeidsloon. Die stellingen daar op dat congres naar vorengebracht zijn langzamerhand ge meengoed geworden van ons Katho lieken. Spr. brengt naar voren de stelling vanProf. Veraart dat de bedien den niet zonder geldige reden mogen worden ontslagen. Dit moet echter niet in goed vertrouwen gaan, doch dit moet wettelijk worden vast ge steld. Ook de tweede eisch in 1922 gesteldrecht op dagelijkschen arbeid in de onderneming is een mislukking gezien de groote werkloosheid. Ook van medezeggenschap is nog geen sprake. JOok het ethisch minimum als looneisch is in vele gevallen zeer laag gesteld, in verband waarmede Spr.de crisis van heden ten sprake bracht. Als we de crisus en zijn gevolgen be schouwen dan is de vraag is er voor uitgang. Spr. brengt naar voren het gevaar van schijnbare vooruitgang, die in werkelijkheid achteruitgang beteekent Spr. bracht naar voren de Robol's, de machinale mensch, die in winkels en kantoren de plaats innemen van ver schillende bedienden. De'machine en ook de robol's behoeven geen vijand te" zijn van den werkenden mensch, doch zq kunnen het worden door on gebreideld winststreven. Spr. vraagt wat is de huidige crisus. Is er te kort aan productie-vermogen. Men heeft zoo gemecaniseerd en gerationaliseerd dat met de helft van de arbeiders klaar lemaakt kan worden voor de vraag. Joor spr. werden enkele gevallen aan getoond. De machines worden aange schaft om de koopers daarvan meer winst te brengen. Dan is ook de crisus geen tijdelijke, doch een blijvende een steeds grooter wordende en zich uit breidende crisus. De crisis waarin wij zitten is een geestelijke crisus. De wereld zit' in de macht van de ma chine, van de stof, omdat zij de geest heeft verloochend. De maatstaf van alle dingen is niet meer de mensch, doch is meer winst. Onze taak is een andere richting te verkrijgen, voor den mensch een vaste plaats in het pro ductie-proces. Rome.i de encycliek, heeft de richting aangegeven. De wetgeving heeft in deze een taak te vervuilen, doch ook de organisaties. De Paus heeft op spoed aangedrongen. Het gaat hier om de grootste belangen van de menschheid. De Katholieke vereenigingen hebben een groote taak te vervullen in het belang hiervan. Spr. sloot zijn rede met de spreuk der kruisvaders „God wil het." Verschillende vragen werden door spr. beantwoord. Na de pauze hield, de ZEerw. Heer J. F. A. Bots, geestelijk adviseur van d« Bond, zijn inleiding met het on derwerp „De bedienden en het gezin." De liberale opvatting, aldus spr., is het eerste de bedrijven en de winst van die bedrijven, terwijl de katholieke opvatting is op de eerste plaats de mensch en de behoefte van den mensch. Het winstbejag van heden bedreigt millioenen menschen en geeft onze kerheid van bestaan. Het getal nood- levenspositie te verwerven voor zich en straks voor zijn gezin. De vrouw daarentegen in de meeste gevallen voor zekeren tijd. De voorkeur der werkgevers voor de vrouw is bijna altijd om goedkooper krachten te heb ben en de loonen te drukken. De be dienden kunnen zich bij dezen toe stand niet neerleggen. Nu rijst de vraag wat staat ons te doen. Wij moeten ons er tegen ver zetten dat de jonge bedienden enkele jaren werkzaam kunnen zijn tot dat zij op een maximumloon komen, waar boven zij niet kunnen komen, en dit maximum loon niet toereikend is voor een gezin. We mogen niet lijdelijk toezien dat de volwassen mensch moet wijken voor jeugdige menschen met een laag salaris. Een gezinsloon moeten we eischen, dat is een loon dat strikte rechtvaar digheid eischt. Ieder heeft het recht te huwen en moet recht hebben een gezinsloon te kunnen verdienen. Dit meest elementaire recht van de be dienden moet worden hersteld. Ook de vrouwelijke bedienden moeten ijve ren voor dezen eisch. Dat het blije, Roomsche gezin in de toekomst weer moge bloeien en dat allen dit streven mZ derne t 1 gestegen hebben op een gezin. Bediende worden '-' -"jk, echter betrekkelijk een uitzicht hebben op een bestaan. Het maximum loon is dikwijls juist toereikend om alleen zich zeiven te onderhouden en vele mannen op huwbare leeftijd is het onmogelijk een huwelijk aan te gaan. Velen huwen toch en dan moeten de vrouwen bij verdienen, b.v. sigarenwinkeltjes, wer ken voor ateliers, of dat de man des avonds uit moet zien naar administra tieven arbeid om in de behoeften van zijn gezin te voorzien. Onder zulke omstandigheden vindt het Nieuw-Mal- thusianisme vruchtbaren bodem. Der- moeten leiden naar 'n het gezinsloon steeds naar beneden wordt gedrongen noemt spr. de ver doorgevoerde rationalisatie. Deze ver doorgevoerde rationalisatie gebeurt niet door de werkgever alleen om de werknemer de arbeid te ver lichten of hem meer vrijheid te schen ken, doch uit louter winstbejag. De arbeid moet dienen voor den mensch. De vraag is hoe kan aan alle menschen arbeid en een behoorlijk loon verze kerd worden. Staat de machine pro motiekansen in den weg voor de be dienden. Voordemachinejblijkten in de practijk ongeschoolde krachten vol doende, meest jonge meisjes. Zoo doende Is er weinig plaats voor ge schoolde krachten. De groote kantoren trekken hoe langer hoe meer ongeschoolde krachten tot zich, waarvoor dan later geen plaats meer is. Ook in het winkelbedrijf is rationalisatie, al is dit nog niet in die mate als op de kantoren. In het mo derne handelsleven komt het niet meer aan op vakkennis, doch op handigheid om te verkoopen. Een tweede oorzaak van drukking van gezinsloon is de vrouwenarbeid op kantoren en in fa brieken. Er wordt niet mee bedoeld dat de vrouw haar plaats onrechtmatig inneemt. Wel onrechtvaardig noemt spr. het als de vrouw die plaats in neemt dat het voor de man onmogelijk is om aan een gezinsleven te komen. De man gaat het bedrijf in om een onder controle Centrale accountantsdienst Ned. Boerenbond Qoedgekeurd bij Koninklijk Besluit d.d. 14 Maart 1913, do. 68 De zittingen voor het inleggen en terugbetalen van gelden worden gehouden in het R. K. Spaarbankgebouw BREEDESTRAAT bij de LANGEGRACHT des ZONDAGS van 12 tot 1 uurWOENSDAGAVONDS van 7 tot 8 uur en VRIJDAGS van 10 tot 11 uur. Dadelijk ingaande rente 37io pCt. Spaarbusjes gratis verkrijgbaar. KassierAmsterdamsche Bank. Bestelt Uw zoodra de boekenlijst In Uw bezit Is Bestelt ze bij onsl Langestraat 84 - Teief. 528 Hebt U een Taxi of auto noodig Amersfoort, een slotwoord van den voorzitter het congres gesloten met een daverend Aan U,o Koning der Eeuwen. Van het R. K, Werkliedenverbond was tegenwoordig de heer J. Nijkamp. de hedenavond te houden raads vergadering komt behalve het reeds aangekondigde nog in behandeling: Benoeming van een tijdelijk Wet houder. Benoeming leden schattingscommis sie Rijksinkomstenbelasting. Regeling van de bezoldiging van de vakonderwijzers aan de U.L.O.-scholen. Crediet voor ophooging van terreinen ten Oosten van de Vermeerstraat. Aankoop van de perceelen Westsingel Nos. 32 en 40 en Hof No. 20 voor een totaal bedrag van f 13.550.— Aankoop van een perceel gelegen in de Kleine Koppel van J. v. Ijken en ruiling van gronden aan de Kleine Koppel met Meiboom's Handel Mij. te Alkmaar. Het Utrechtsch Landbouw Genoot schap heeft besloten aan het gemeente bestuur van Amersfoort te verzoeken, een verordening op den verkoop van buiteniandsch vleesch in het leven le roepen, waarbij verplicht gesteld wordt, dat bij hel voorhanden hebben van buiteniandsch vleesch dit op een duide lijke wijze aan hel publiek kenbaar wordt gemaakt. Donderdagavond wordl door de Amersfoortsche Muziekvereniging, di recteur Ferd. de Goeij, een concert gegeven in de muziektent. Plantsoen Zuid. INDUSTRIE-EN HUISHOUDSCHOOL. Geslaagd zijn voor akten N Vil en N VIII T. A. v. d. Akker te Enschede, W. Bergman te Deventer, M. du Chattel te Amersfoort, J. den Hertog te Utrecht, E. J. M. v. Leeuwen te Veenendaal, E. Roelofs te Assen, J. Stolp te Zutfen. De aanteekening (art. 38) werd be haald door: M. du Chattel, J. d. Her tog, E.J.M.v. Leeuwen en E. Roelofs. Het getuigschrift voor huishoudkun dige werd uitgereikt aanL. Bergsma, Bosselaar, A. v. Goor, J.|Lamérls, f. de Lange, zuster de Lange, zr. Petra, zr. Pudentiana, zr. Victorina, allen Amersfoort, W. Boer te Boskoop, M. Brander te Vlissingen, H. Kruisbergen te Barneveld, A. v. Versendaal te Bar- neveld, T. Leemse te Soestdijk, M. v. Lidth de jeude te Zeist, F. Schram de Jong te Baarn, C. v. Schuppen te Vee nendaal, A, v. d. Spelt te Steenbergen, W. Tegeler te Gianerbrug en M. Boss te Kantens. Getuigschrift voor hulp in de huis houding: T. de Boer en B. Vaiewink te Amersfoort. Getuigschrift cosfuraière: J. Douze, H. Grarasma, L. v. Loenen, A. Merkus, C. Vos, allen Amersfoort, D. v. d. Bosch teVeenendaal en L. Hütfng te Achterveld. Door den bouwkundige Blom werd aanbesteed het bouwen van een woon huis aan den Hoogeweg. Inschrijvers: Van Keulen, Hooglanderveen f4600, Wassink f 4500, Meester f 4450, Nieu- wenhuizen f 4440, Blom f 4323, Hiene- kamp f4298, Westerlaak f4246, v. d. Brink, Putten f3995, Heere f3989, Westing, Putten f3945, Schipper en van Nes f3924, Barten f3921. De Commandant van de Brandweer roept sollicitanten op voor de betrek king van Brandweerman. Deze aan stelling geschiedt voor den tijd van een jaar. Solicitatie's met vermelding van leeftijd, adres en werkkring te zenden aan den Commandant van de Brandweer, Snouckaertlaan 24, vóór 1 Augustus 1931. Op de Daam Fockemalaan is een auto tegen een boom gereden. Door het springen van een band raakte de rijder het stuur kwijt. De wagen werd vernield, geen persoonlijke ongelukken. In de meubelfabriek aan de Nijver heidsstraat waren twee arbeiders bezig met het machinaal schaven van hout. Een hunner is bij het uitnemen van het hout vermoedelijk te dicht bij de rol, waaraan de messen zitten, gekomen met het noodlottig gevolg, dat zijn arm werd gegrepen, welke tot den elleboog geheel werd verbrijzeld. Het slacht offer werd ter behandeling naar het St. Elizabeth's gasthuis vervoerd. De voordracht voor de benoeming van een onderwijzeres met acle Fransch M.O. aan de Meisjes U.L.O. school met 5-jarige cursus luidt ais volgt: I. Mevr. Nagelhout—Woud te Amersf., 2. Mej. Engelman te Utrecht, 3. Mej. Groeneboom te Groningen. oksels en voeten behandele men met Purotpoeder. Dit Is het meest afdoende middel daarvoor, Purolpoeder kost 45 en 60 ct. per bus en is evenals Purol, verkrijgbaar bij Apotb. en Drogisten.

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1931 | | pagina 1