Katholiek Orgaan
voor Amersfoort en Omstreken
VULPjENHOUDERS
SARRASANI
Het beste Adres
G. Keuneke
I
Abonnementen kunnen elke week ingaan, doch
opzegging van abonnement moet geschieden
voor den aanvang van een nieuw kwartaal. Frjjs
per 3 maanden f 1.00. Buiten Amersfoort f 1.10
De €embode
AdvertenHën 26 cent per regel. Bülijke tarieven
voor handel en nijverheid by geregeld adver
teer en. Adverlentièn moeten Dinsdag en Vrijdag
vóór 8 uur in den morgen zijn bezorgd.
Kantoor en Drukkerij Langegracht 28 te Amersfoort - Telefoon 314
Vijf en veertigste Jaargang
Verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagmiddag - Post-giro no. 44234
Vrijdag 18 5ept. 1931 - No. 49
Een scherp woord is nooit noodig.
Epistel en Evangelie.
17e Zondag na Pinksteren.
Les uit den brief van den H. apostel
Paulus aan de Ephesiërs: IV, 1—6.
Broeders! Ik bid u, ik, de gevangene
in den Heer, dat gij wandelt waardig
der roeping, waarmede gij geroepen zijt
met alle nederigheid en zachtmoedig
heid, met geduld, elkander in liefde
verdragen, vol ijver om de eenheid des
Oeestes door den band des vredes te
bewaren Eén lichaam en één Geest,
gelijk gij geroepen zijt tot ééne hoop
uwer roeping; één Heer, één geloof,
één doopsel, één God en Vader van
allen, die boven allen en door alles en
in ons allen is; die gezegend is in de
eeuwen der eeuwen! Amen.
EVANGELIE
volgens den H. Mattheüs; XXII, 35-46.
In dien tijd naderden de Pharizeën
tot Jesus, en een van hen, een leeraar
der Wet, vroeg Hem om Hem op de
proef te stellen: Meester! wat is het
groot gebod in de Wet? Jesus sprak
lot hem:Gij zult den Heer uwen God
liefhebben uit geheel uw hart en met
geheel uwe ziel en met geheel uw
verstand. Dit is het grootste en eerste
gebod. En het tweede is daar aan gelijk
gij zult uwen naaste beminnen gelijk
u zeiven. Aan deze twee geboden hangt
de geheele Wet en de Profeten.
Toen nu de Pharizeën vergaderd
waren, ondervroeg Jesus hen, zeggende:
Wat dunk u van den Christus? Wiens
Zoon is Hij? Zij zeiden Hem:
David. Hij sprak tot henHoe noemt
David dan in den Geest Hem Heer.
als hij zegt: de Heer heeft gezegd tot
mijnen Heer, zit aan mijne rechter
hand, totdat Ik uwe vijanden stelle tot
voetbank uwer voetenZoo dus David
Hem Heer noemt, hoe is Hij zijn Zoon?
En; niemand kon Hem een woord ant
woorden; ook durfde van dien dag af
niemand Hem meer ondervragen.
Liturgische Kalender.
Week van 20—26 Sept.
Zondag 20.17e Zond. na Pinksteren,
Tijdtigen, Mis Justus, 2e geb. H. H.
Eustachius enz. Prefatie H. Driev.
Maandag 21. H. Mattheus, Credo,
Pref. H. Apostelen.
Dinsdag 22. H. Thomas v. Villanova,
2e geb. H. H. Mauritius enz.
Woensdag 23. H. Linus, 2e geb. H.
Thecla, 3e A cunctis.
Donderdag 24. O.L.V. ter Slaven,
Credo, Pref. H. Maagd.
Vrijdag 25. Mis als Zondag, zonder
Gloria of Credo, 2e geb. A. cunctis,
3e naar keuze, gewone Prefatie.
Zaterdag 26. Mis van O. L. V. Salve
(bij Votiefmisscn) 2e geb. H.H. Cypri-
anus enz. 3e geb. v. d. H. Geest, Pref.
H. Maagd.
JOH. DE HEER
VARKENSMARKT TEL, 1309
AMERSFOORT
Piano's - Orgels - Radio
KOOP BIJ EEN VERTROUWD ADRES
laven, de naakten kleeden, de vreem
delingen herbergen, de zieken bezoeken,
de gevangenen verlossen, de dooden
begraven; alsook de zondaars vermanen
de onwetenden leeren, in moeilijkheden
goeden raad geven, de bedroefden ver
troosten, het onrecht geduldig lijden,
de beleedigingen vergeven, voor leven
den en dooden bidden. Laten we ons
zeiven eens onderzoeken of wij aldus
onze naaste beminnen. Gij die haat,
vijandschap, nijd of afgunst voedt tegen
uwen naaste, gij die hem veracht en
zijn gebreken openbaart, gij die hem
kwaad gunt of toewenscht, gij die u
verblijdt over zijn ongeluk, zondigt gij
daardoor niet tegen dit gebod?
Om het laatste deel van het Evangelie
te verstaan, dient men te bemerken dat
de Pharizeën den Messias beschouwden
en mensch, voortkomende uit het
geslacht van David, Jezus nu doet
daarentegen een beroep op den 109en
Psalm om hen te overtuigen dat Hij
meer is dan een gewoon mensch. In
dien Psalm immers spreekt David over
den Messias als zijn Heer, David nu
was koning van Israël, had dus geenen
Heer boven zich dan God alleen. Wordt
dan de Messias genoemd de Heer van
David dan volgt dat Hij ook waarlijk
God is. Als zoodanig had David Hem
reeds eeuwen te voren erkend en voor
speld.
Wij, Christenen, moeten Jezus als
onzen Heer en God erkennen en Hem
beminnen met geheel ons hart, met
geheel onze ziel en geheel ons verstand.
MET EEUWIGDURENDE GARANTIE
(GRATIS REPARATIES)
VAN f 10.50 AF
ALLEENVERKOOP
KANTOORBOEKHANDEL
«F.A.TULPü
Langestr. 65 t.o, Krommestr. TEL 326
Evangelieverklaring.
17e Zondag na Pinksteren.
„Meester welk is het grootste gebod
in de wet?" zoo vroegen de Pharizeën
aan den Zaligmaker en het antwoord
luidde„Gij zult den Heer uwen God
beminnen met geheel uw hart en met
geheel uw ziel en geheel uw verstand"
dit is, gelijk de H. Augustinus uitlegt
alle gedachten van uw versland, alle
bewegingen van uw hart, alle werken
van uw leven zult gij zoo tot God
stieren dat er niet een deeltje van uw
leven besteed wordt dan uit liefde tot
God. Hoevele christenen zijn er echter
niet die in deze noodzakelijke plicht te
kort schieten! Hoevelen in wier harten
niet anders dan begeerlijkheid tot de
wereld en hare ijdelheden, tot hare eer
en rijkdommen, tot de wellusten en
genietingen des vleesches gevonden
wordt en die dus óf van de hoovaardij
öf van de gierigheid óf van de wel
lust hun afgod maken en dien meer
beminnen dan God. Wanneer gij der
halve de ijdelheden der wereld bemint,
uw hart op geld en goed gevestigd
hebt, en wellust des vleesches zoekt,
dan bemint gij God niet uit geheel
uw hart.
En zoo vervolgt de Zaligmaker: „Het
tweede daaraan gelijk: Gij zult uw
naaste beminnen gelijk u zeiven." Die
liefde tot den naaste moet blijken uit
onze werken. We moeten ons derhalve
De Troonrede.
Onze Koningin heeft Dinsdag met
de gebruikelijke statie de zitting der
Staten Generaal plechtig geopend en
daarbij de volgende troonrede uitge
sproken
Het is mij aangenaam, Leden der
Staten-Generaal, wederom in Uw mid
den te verschijnen, teneinde Uwe zit-
*~i openen.
economische toestand baart bij
voortduring ernstige zorg. Reeds in het
afgeloopen jaar deed de wereldcrisis
haar druk zwaar gevoelen op 't be
drijfsleven zoowel in 't Rijk in Europa
als in de Overzeesche Gewesten. Op
onrustbarende wijze is zij thans dieper
doorgedrongen. Moest reeds het vorige
jaar er op worden gewezen, dat door
de ontwrichting van het economische
leven verschillende takken van land
en tuinbouw moeilijke tijden door
maken, naast deze worden sedert ge-
ruimen lijd ook de nijverheid en de
handel zwaar getroffen.
In zulk een mate nam de wereld
crisis in omvang en hevigheidtoe.dat
zij evenals in andere landen het regeer-
beleid moet beheerschen. Plannen,
welke de Regeering aanvankelijk had
gevormd, zullen dan ook wijziging
moeten ondergaan. Andermaal zullen
tijdelijke maatregelen worden genomen,
om sommige bedrijfstakken, bij wier
handhaving 't geheele volk belang heeft,
voor ondergang te behoeden.
Voor de gezondheid van 's lands
financiën vormt de felle en hardnekkige
crisis een ernstige bedreiging. Niet
alleen is van een normale stijging der
middelen, opwegend tegen die van de
uitgaven, geen sprake meer, doch ook
heeft zich reeds een volstrekte en aan-
;ienlijke teruggang van 's Rijks inkom
sten vertoond, terwijl voor de toekomst
nog verdere daling verwacht moet
worden. De noodzakelijkheid van he
behoud van het finantieel evenwicht
stelt onder die omstandigheden eischen
van buitengewone ingetogenheid en
offerzin. Ook in Nederlandsch-lndië
zal onder inspanning van alle krachten
moeten worden gestreefd naar aan
passing, zoo spoedig mogelijk, van
's lands huishouding aan de ernstige
inzinking der opbrengst van nagenoeg
alle bronnen van inkomsten. Verblij
dend is nochtans het feit, dat de be
volking door overvloedige oogsten tot
dusver gevrijwaard is voor voedsel
gebrek en in zooverre beter in staat
toeleggen op lichamelijke en geestelijke
werken van barmhartigheid welke zijn:
de hongerigen spijzen, de dorstigenjis gesteld, de gevolgen van vermin- alleen maar van ingetogenheid en offer-
dering der werkgelegenheid te dragen.
Ik weet, dat de Regeering, als zij het
hoofd wil bieden aan de crisis, niet
tevergeefs een beroep op de natie zal
doen.
Het is niet de eerste maal, dat ons
volk een ernstigen tijd beleeft. De ge
schiedenis kan menige bladzijde aan
wijzen van ten minste zoo diepen ernst
en steeds weer heeft de groote zedelijke
volkskracht onder Gods hulp de moei
lijkheden overwonnen. Ik twijfel niet
of ook thans zal het Nederlandsche
volk zijn verleden getrouw zijn.
"Ten einde de eenheid van verschil
lende takken van volksbestaan beter
tot haar recht te doen komen, beoogt
de Regeering de belangen van den
landbouw en van de nijverheid en der,
handel onder te brengen bij een De
partement van Economische Zaken en
Arbeid. Daarentegen zullen de afdee-
lingen voor volksgezondheid en voor
werkloosheidsverzekering en arbeids
bemiddeling bij het Departement van
Binnenlandsche Zaken worden gevoegd.
De betrekkingen tot andere Mogend
heden zijn bij voortduring van den
meest vriendschappelijken aard en het
stemt tot voldoening, dat het besef
van saamhoorigheid der volkeren veld
schijnt te winnen. Vurig hoop ik, dat
op de tegen het volgend jaar bijeen
geroepen ontwapeningsconferentie deze
geest ook tot uiting moge komen.
Tegen de velerlei maatregelen, welke
voortgaan het internationaal ruilverkeer
te belemmeren, is werkdadige waak
zaamheid geboden. Elke ernstige po
ging om door gemeenschappelijk over
leg en in onderling vertrouwen ver
betering te brengen in den toestand
van economische ontreddering is van
mijne medewerking verzekerd.
Ook met het oog op het vergemak
kelijken van internationale samenwer
king, zal ik er mij over verheugen,
indien de vraagstukken, die tusschen
Nederland en België hangend zijn,
eerlang op bevredigende wijze kunnen
worden geregeld.
Terwijl deze tijd van druk de bin
dendverklaring der collectieve arbeids
overeenkomsten aan urgentie doet ver
liezen, versterkt hij de wenschelijkheid
eener wettelijke bedrijfsorganisatie.
Ontwerpen zullen U bereiken be
treffende een nieuwe veiligheidswet
en in zake wettelijke bescherming der
arbeiders in de huisindustrie.
Mede zal u bereiken een ontwerp
t technische herziening van de
Ziektewet.
Ten aanzien van Suriname wordt
de mogelijkheid overwogen, door
chanisatie van het landbouwbedrijf op
daartoe geschikte terreinen verbetering
te brengen in den toestand van de
pressie, waarin het voornaamste be
staansmiddel van het gewest verkeert.
De economische opbloei, welke
Curasao in de laatste jaren heeft onder
vonden, moest voor eenigen teruggang
plaats maken. De toestand op Aruba
is vooralsnog vrijwel stationnair ge
bleven. Van overheidswege worden
maatregelen overwogen, omdeBoven-
windsche Eilanden tot meerdere ont
wikkeling te brengen.
Met den wensch, dat God zijn zegen
aan uwen arbeid moge schenken, ver
klaar ik de gewone zitting der Staten-
Generaal geopend.
Gelijk in andere landen wordt het
regeeringsbeleid in ons land !nu geheel
ingesteld op den nood van den tijd.
Onder deze omstandigheden is het
niet onbegrijpelijk, dat de Troonrede
weinig nieuws en positiefs kan bieden.
Er worden wel nieuwe bizondere
steunmaatregelen in uitzicht gesteld,
doch waarvoor en van welken aard
die zijn, is vooralsnog het geheim der
departementen.
De financieele paragraaf voorspelt
tekorten, doch gewaagt dan verder
zin, welke geboden zullen worden.
Toen minister De Geer zijn zooge
naamde millioenennota had gepubli
ceerd kon 'men nagaan wat of er te
wtfchfen is.
Er wordt een groot tekort aan ont
vangsten geraamd.
Om daarin te voorzien wordt o.m.
voorgesteld
Een wetsontwerp, strekkende tot een
fiscale verhooging van het bestaande
tarief van invoerrechten, waarbij het
is gebracht van
op 10, in verband waarmee ook de
meeste der afwijkende percentages
een verhooging zullen ondergaan. De
opbrengst van dit wetsontwerp wordt
geraamd op f 11 millioen.
Ter versterking der Middelen is bij
de Millioenennota ingediend een wets
ontwerp tot invoering van een tijde
lijke benzinebelasting. De aanleiding
is gevonden in enorme daling van den
benzineprijs in Nederland in onder
scheiding met dien in de omringende
landen. Voorgesteld wordt een heffing
van f4.— per 100 K.G., wat
staal aan ongeveer 3 cent per
De opbrengst wordt geraamd op rond
f 10.5 millioen.
De Regeering heeft voorts besloten
tot korting op de salarissen met in
gang van 1 Januari a.s. In het voor
nemen ligt een korting van 5 pCt. Op
de eerste f 1000 zal slechts 2'/» pCt.
worden gekort. Van de volgende f 1000
van alle wedden aan gehuwden even
eens slechts 2'/j pCt. De korting ver
valt automatiscii na drie jaar en laat
de pensioengrondslag en kindertoeslag
onaangetast.
Ten slotte is, in verband met de
sombere financieele omstandigheden
een wetsontwerp ingediend tot wijzi-
;ing der Invaliditeitswet, waarbij de
tijksbijdrage in verband met de reserve
van ruim f20 millioen tijdelijk wordt
verlaagd. De rechten, welke de wet
aan belanghebbenden verleent, worden
door het ontwerp volkomen intact ge
laten.
Dat komt dus neer op een bedrag
van f280000. Het naaste doel moet
zijn een achterstand van f80.000 in te
halen.
Het bovenvermeld getal Katholieken
een boekcijfer. Menig dubbeltje gaat
verloren, omdat helaas menig Katho
liek verloren gaat.
Wat wij vragen is, naast uw eigen
offer een dubbeltje van eerherstel, een
extra offertje mede ter Intentie der af
gedwaalde geloofsbroeders.
Centraal comité der
St. Radboudstichting.
Een dubbeltje van
eerherstel.
Kolommen vol
Leest men over het Wereldberoemde Circus
een der meest besproken, grootste Instellingen
op circusgebled. Wie levert de benoodigde Vlsch
Natuurlijk:
de YmuiderVischhandel H. Glastra Co. N.V.
Hoofdkantoor Ymblden. Meermalen Bekroond
De naam Olaslra alléén al, waarborgt éérste kwaliteit.
Filiaal AMERSFOORT: Utrecbtscbestraat 40 - Telefoon 92
DOOR VISCH - -- -- -- - GEZOND EN FRISCH
voorKANTOORMEUBELEN
en SCHRIJFMACHINES
hebben wij boven onze zaak
SPECIALE TOONKAMERS
Fa. H. ELZET7AAR
LANGESTRflrtT 84
Rust, kalmte en|
zelfbeheersching
keeren weer terug na het gebruik van Z
Mljnhardt's Zenuwtabletten
Qlazen Buisje 75 ct.
Bij Apoth. en Drogisten.
Binnenland
Nederland's Katholieken bouwden
te Nijmegen een eigen Universiteit.
Zij is een centrum van eigen hooger
beschavingsleven, een schakel van
Noord en Zuid en een waarschuwing
aan degenen, die meenen, dat zij het
monopolie bezitten van den geestelij
ken rijkdom van ons volk.
Daar zijn er, die dat monopolie
zouden wenschen voor een groep der
bevolking. Vier jaar geleden schreef
Prof. Hoogveld in het jaarboek dér Sf.
Radboudstichting: „Aan een onzer
Universiteiten werd door een dame
voor 't Universiteitsfonds geschonken
f350.000, waarbij de bepaling werd
!;emaakt, dat geen Kalholic' n van dit
onds kunnen profiteeren." Deze dame
heeft in ieder geval begrepen, dat
steun aan een Universiteit een ver
strekkende beteekenis heeft.
Begrepen alle Katholieken (dit ook
maar!
En bedachten zij eens het volgende
Het Hooger Onderwijs is wel vrij;
maar Katholieken en Gereformeerden
moeten hun eigen universitair onder
wijs zelf befaleu en daarenboven de
openbare Hooger-onderwijs-institutcn
helpen bekostigen.
Nijmegen ontvangt van het Rijk jaar
lijks vier duizend gulden.
Deze Rijks-aalmoes is nauwelijks de
helft van hetgeen één professor per
jaar behoort te verdienen.
De Universiteit kan van deze Rijks
aalmoes niet bestaan. Zij heeft den
voortdurenden steun noodig van alle
Katholieken, in wier dienst zij staat
en die het grootste belang hebben bij
haar bloei, willen zij ooit de volledige
medezeggenschap hebben in ons na
tionale leven.
Begrijpt Katholiek Nederland dit?
Het laat zich gelukkig niet onbetuigd
en offert jaarlijks ongeveer 2 ton. Een
eerbiedwaardig bedrag, maar toch niet
zoo eerbiedwaardig ais het getal Ne
derlandsche Katholieken, dat volgens
de gegevens van 1929 ruw geschat
2.800.000 bedroeg.
En ge weet, wat het Doorluchtig
Episcopaat van katholiek Nederland
verwacht: een minimum-bijdrage van
een dubbeltje per katholiek.
HET LEVENSPEIL ALLEEN GESTE
GEN BIJ DE ARBEIDERSKLASSE?
De eisch van levensversobering geldt
voor alle klassen der samenleving en
zeker niet alleen voor de arbeiders
klasse, aan wie vroeger nauwelijks te
leven werd toegestaan.
Voor het Verbond van Nederland
sche Werkgevers beeft ingenieur J.
Kalff een rede gehouden over de
heerschende economische crisis.
Hij behandelde daarbij ook de stij
ging van het levenspeil der arbeiders-
TEL. 528
De Chr. Hist. Nederlander is van
oordeel, dat het betoog op een belang
rijk punt aanvulling behoeft.
De heer Kalff noemde, als een der
oorzaken van den droevigen econo-
mischen toestand van onze dagen:
„het oogenblik, waarop en het
tempo, waarin de geldverslindende
verbetering van de positie der arbei
dersklasse heeft plaats gevonden".
Wij wenschen voor het oogenblik
niet te onderzoeken de juistheid van
dit woord van Ingenieur Kalff. Wij wil
len slechts wijzen op zijn onvolledig
heid.
Het is niet enkel de arbeidersklasse,
wier levenspeil bovenmatig en wonder
snel is gestegen. Deze ervaring geldt
voor alle kringen der maatschappij.
Men verkrijgt een verkeerden blik op
den toestand, door de aandacht ge
vestigd te houden enkel op de stijging
van het levenspeil der arbeidersklasse.
Wij spreken hier niet.over de groot
kapitalisten en groot-ondernemers. In
deze kringen is de heer Kalff wellicht
beter bekend dan wij.
Onze waarneming bepaalt zich tot
de dusgenaamde intellectueelen, in
dienst van Overheid, handel en nijver
heid en tot den ondernemenden mid
denstand in de stad en op het platteland.
Als ieder, uit dezen kring, die ge
huwde kinderen heeft, den levenstoon
in de gezinnen zijner kinderen, in ge
dachten vergelijkt met den levenstoon
ten huize zijner oudershoe groot
verschil zal hij kunnen vaststellen.
Letten we eens op het aantal auto
mobielen, dagelijks parkeerend op onze
pleinen en markten I Raadplegen wij
eens de lijsten der Nederlandsche gas
ten in Luzern en Lugano!
Er is in dezen algemeenen vooruit
gang iets verblijdends en bemoedigends.
Maar deze verschijnselen bewijzen dat
men onvolledig is met alleen te ge
wagen van de „geldverslindende ver
betering van de positie van de arbei
dersklasse". Laten wij niet vergeten,
vroeger in het levenspeil, juist
van deze klasse, enkele verschijnselen
waren, die dringend om verbetering
riepen.
Het Chr.-Historisch orgaan drukt zich
zeer gematigd uit, zooals men ziet,
maar het slaat desniettemin den spijker
ter dege op den kop.
De eisch van versobering geldt voor
de Maatschappij in 't algemeen, niet
eenzijdig voor een bepaalde klasse,
allerminst wanneer er, zooals de „Ned."
terecht doet opmerken, „vroeger in het
levenspeil juist van deze klasse enkele
verschijnselen waren, die dringend om
verbetering riepen."
En [zulk een verbetering voegen
wij erbij kan, nog mag ongedaan
worden gemaakt.
AANDEELEN.
De daling der Koerswaarde van di
verse speculatieve beleggingen wordt
duidelijk door onderstaand staatje ver
meldende de hoogste koersen op drie
tijdstippen
Kon. Petrol.
462
280
146
Philips
955
163
65
Unilever
680
172
119
Aku
449
45
48
Accoustiek
282
80
8
H.V.A.
699
310
219
A'dam Rubber
296
97
52
Deli Mij.
479
210
165
Ned. Scheepv. Unie 237
117
77
Kerknieuws.
AARTSBISDOM UTRECHT.
De Aartsbisschop van Utrecht heeft
aan den weleerw. heer H. G. Q. Over-
beek, op diens verzoek, om gezond
heidsredenen eervol ontslag verleend
ais pastoor te Brummen en heeft be
noemd tot pastoor aldaar den weleerw.
heer J. H. Wichman, tot pastoor te
Kleinemeer den weleerw. heer A. B.
Schenk en tot pastoor te Ameland den
weleerw. heer H. C. Koelman.
voor Damostasschen,
Koffers en alle soor
ten fijne Lederwaren
LANGESTRAATI05-AMERSF00RT