A. H. v. Nieuwkerk n.v.
OCTOBER
Katholiek Orgaan voor Amersfoort en Omstreken
VULPENHOUDERS
RECLAME MAAND
Prachtige Rooktafel
De Rooktafels zijn in onze
Etalages geëxposeerd.
Het beste Adres
G. Keuneke
Eversharp-Wahl
Fa. h. Elzenaar
Abonnementen kunnen élke week ingaan, doch
opzegging van abonnement moet geschieden
voor den aanvang van een nieuw kwartaal. Prijs
per 3 maanden f 1.00. Ruiten Amersfoort f 1.10
De €embode
Advertentiën 26 cent per regel. Billijke tarieven
voor handel en nijverheid bij geregeld adver-
teeren. Advertentiën moeten Dinsdag en Vrijdag
vóór 8 uur in den morgen zijn bezorgd.
Kantoor en Drukker!] Langegracht 28 te Amersfoort Telefoon 314
Vijf en veertigste Jaargang
Verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagmiddag
Vrijdag 2 Oct. 1931 -
Post-giro no. 44234
No. 53
Om geen jabroer te zijn behoeft men
volstrekt niet alles tegen te spreken.
Epistel en Evangelie.
19e Zondag na Pinksteren.
Les uit den brief van den H. Apostel
Paulus aan de Ephesiërs; IV, 23—28.
Broeders! Wordt vernieuwd naar
den geest uws gemoeds en doet den
nieuwen inensch aan, die naar God
geschapen is in gerechtigheid en hei
ligheid der waarheid. Daarom legt af
de leugentaal en spreekt waarheid,
ieder met zijnen naaste; immers zijn
wij elkanders ledematen. Wordt toornig,
en zondigt niet! dat de zon niet onderga
over uwe gramschap! Geeft den duivel
geen plaats! Hij die stal, stele niet
meer; maar veeleer arbeide hij, met
zijne handen doende wat goed is,
opdat hij hebLe om mede te deelen
aan den noodlijdende.
EVANGELIE
volgens den H. Mattheus; XXII, 1 14.
In dien tijd sprak Jesus in gelijke
nissen tot de opperpriesters en Phari-
zeën, zeggende: Het Rijk der hemelen
is gelijk aan een koning, die een brui
loftsmaal aanrechtte voor zijnen zoon.
En hij zond zijne dienaren om de ge-
noodigden ter bruiloft te roepen; maar
deze wilden niet komen. Wederom
zond hij andere dienaren, zeggende:
Zegt aan de genoodigden: ziet, mijnen
maaltijd heb ik bereid, mijne ossen en
mestvee zijn geslacht en alles is
gereed; komt ter bruiloft! Doch zij
■v sloegen er geen acht op en gingen
heen, deze naar zijne landhoeve, gene
tot zijnen handel; en de anderen gre
pen zelfs zijne dienaren, mishandelden
hen smadelijk en doodden hen. Toen
nu de Koning dit vernam, werd hij
vertoornd; en hij zond zijne legers en
verdelgde die moordenaars en stak
hunne stad in brand. Daarop zeide hij
tot zijne dienaren: Het bruiloftsmaal
is wel bereid, maar de genoodigden
waren het niet waardig. Gaat dan naar
de uitgangen der wegen en noodigt
allen, zoovelen gij er vindt, ter bruiloft!
En zijne dienaars gingen uit op de
wegen en brachten allen bijeen die zij
vonden, goeden en kwaden. En de
bruiloftszaal werd vervuld met aanzit-
tenden.
De koning nu kwam binnen om de
aanzittenden te zien; en daar zag hij
eenen mensch, die geen bruiloftskleed
aan had. En hij zeide tot hem: Vriend!
hoe zijt gij hier binnengekomen zon
der een bruiloftskleed aan te hebben?
En deze verstomde. Toen sprak de
koning tot de dienaars: bindt hem
handen en voeten en werpt hem in de
uiterste duisternis; daar zal geween
zijn en gekners der tanden. Velen toch
zijn geroepen, maar weinigen uitver
koren.
Liturgische Kalender.
Week van 4—10 Oct.
Zondag 4. 19e Zond. na Pinkst. Tijd
eigen, Mis Salus, 2e geb. H. Fran-
ciscus. Pref. H. Driev.
Of welMis van II. Rozenkransfeest
(7 Oct.) 2e geb. en laalsta Evang.
v. d. 19e Zondag, 3c geb. H. Fran-
ciscus. Pref. H. Maagd.
Maandag 5. H.H. Placidns enz., 2e
geb. A cunctis, 3c naar keuze.
Dinsdag 6. H. Bruno.
Woensdag 7. H. Rozenkransfeest, 2e
en 3e geb. (alleen in stille Missen)
H. Marcus en H.H. Sergius enz.
Credo. Pref. H. Maagd.
Donderdag 8. H. Brigitta.
Vrijdag 9. H.H. Dionysius enz., 2e geb.
A cunctis, 3e naar keuze.
^Zaterdag 10. H. Franciscus Borgia, 2e
Igeb. A cunctis, 3e naar keuze.
Evangelieverklaring.
19e Zondag na Pinksteren.
Het doel dat de Zaligmaker met deze
gelijkenis op het oog had was den
Joden te toonen dat hun om hunne
hardnekkigheid de verkondiging van
het Evangelie zou ontnomen worden
en zou overgebracht worden.
Het rijk der hemelen is in deze ge
lijkenis het rijk Gods, het rijk van den
Messias met zijn verlossing en hemel-
sclie genaden, voorgesteld als een brui
loftsfeest. De eerslgenoodigden waren
de Joden. Maar helaas, zij wilden niet
komen: ofschoon de Messias uit hen
was voortgekomen, door hen was ver-
JOH. DE HEER
VARKENSMARKT TEL, 1309
AMERSFOORT
Piano's - Orgels - Radio
wacht en afgebeden, aan hen was be
loofd, erkenden ze Hem niet en bleven
ongeloovig niettegenstaande Zijne vele
wonderwerken. Ook Zijne dienaren, de
Apostelen, namen zij niet aan, en
bleven halstarrig, ja zelfs, zij grepen
hen aan en doodden hen. En nu volgt
de bedreiging, de waarschuwing van
jesus: „toen de Koning dit hoorde
werd Hij vergramd." Hetgeeu de Heer
verhaalt over de rechtvaardige gram
schap van den Koning, die de moor
denaars verdelgde en hunne stad in
brand stak, is letterlijk in vervulling
gegaan bij de verwoesting van de stad
Jerusalem door den Romeinsche veld
heer Titus. En niet alleen dit, maar
omdat de Joden zich de leer van het
Evangelie onwaardig gemaakt hadden,
wendden de verkondigers er van zich
tot de heidenen, zooals in de gelijkenis
wordt aangegeven door de zending
van de dienaren tot de kruispunten
der wegen waar zij allen, Joden en
heidenen, tot de bruiloft moesten bij
een verzamelen.
Door de apostelen Paulus en Bar
nabas werd dit woordelijk aan de Jo
den verklaard: „Aan U (Joden) moest
eerst het woord Gods verkondigd
worden maar omdat gij het verwerpt
en U het eeuwig leven onwaardig
maakt, ziet, zoo wenden wij on;
de heidenen."
Moge ons dit tot ecu waarschuwing
n vermaning dienen. De Joden heb
ben Jesus met Zijn genaden niet aan
genomen en als straf gaan ze nu als1
een van God verlaten volk als zwer
velingen over de aarde, zonder koning,
zonder offers, zonder priesters, zonder
tempel. Zal ons dit niet tot waarschu
wing mogen dienen? Zoo dikwijls
wellicht heeft God ons door Zijn ge
nade tot een beter en deugdzamer
leven geroepenzal wellicht ook voor
ons niet het oogenblik komen dat God
zich van ons terug trekt en Zijne ge
naden schenkt aan anderen, die beter
dan wij met die genaden zullen mede
werken? Laat ons de waarschuwing
van de gelijkenis uit dit Evangelie
steeds voor oogen houden, in aanslui
ting met Jesus' woorden: „Gij zult den
Heer uwen God niet op de proef
stellen."
Leeken-apostolaat.
Het leeken-apostolaat is nuttig en
noodzakelijk om anderen te beveiligen
tegen slechte invloeden en zoo te hel
pen als goede christenen te blijven
leven.
Doch niet alleen voor het welzijn
van elk individu afzonderlijk, van eiken
persoon, doch evenzeer voor het wel
zijn van 't huisgezin is leeken-aposto
laat niet meer te ontberen. De samen
leving ondergaat noodzakelijkerwijze
de invloed van de geestesgesteldheid
der verschillende personen en omge
keerd ondervinden de afzonderlijke
personen den invloed van hun omge
ving, van de maatschappij. Hoe grooter
het getal wordt van personen, die over
een bepaalde zaak een bepaalde ziens
wijze huldigen, des te grooter invloed
zal daarvan ook op de omgeving en
langzaam op de geheele maatschappij
worden uitgeoefend. Hoe flinker en
hoe meer bewust een bepaalde ziens
wijze wordt naar voren gebracht, des
te spoediger en krachtiger zal deze tot
anderen doordringen en zich des te
meer aan hen meedeelen.
Dal alles zien we dagelijks en on
dervinden het zelf wellicht zonder er
ons van bewust te zijn. En dat is juist
het gevaarlijke en maakt het noodig,
dat de christen, de katholiek, elk voor
z'ch, paraat is om zijn katholieke
zienswijze te verdedigen en te ver
breiden, wil men niet dat huisgezin en
maatschappij door onchristelijke be
ginselen worden beïnvloed, zich naar
deze gaan regelen.
Een werkman staat op de fabriek
onder schafitijd en maakt een praatje
met enkele makkers. Het zijn getrouwde
mcnsclieii. Het gesprek komt ten slolte
terecht op het huishouden, op de kin
deren, de groole zorgen voor het gezin
METEEUWIGDURENDE GARANTIE
(GRATIS REPARATIES)
VAN f 10.50 AF
ALLEENVERKOOP
KANTOORBOEKHANDEL
41 F. A. TULP
Langestr. 65 to. Krommestr. TEL 326
vooral als het wat groot gaat worden,
enz. De een vindt het wat erger dan
de ander. Er wordt wat minachtend
gesproken over groote gezinnen. Tame
lijk onschuldig gebabbel zullen som
migen dat vinden; och, men hoort die
praatjes zoo dikwijls, men is er aan
gewend geraakt. Toch hebben ze hun
invloed, ze bederven de hooge opvat
ting van de heiligheid van het huwelijk,
ze brengen het groote gezin in min
achting, ze gaan de plichtsgetrouwen,
die zichzelf hoog willen houden, in
opspraak brengen als waren zij achter
lijk en prijzen, bedekt weliswaar, het
verkeerde.
Is er meer onchristelijks denkbaar?
En toch hoevelen doen mee, ook
onder onze katholieke mannen en
denken er niet aan dat ze zoo mee
helpen het christelijk gezin en de
heiligheid van het huwelijk in gevaar
te brengen.
Daar is werk voor den leeken-
apostel om dat kwaad in den beginne
reeds te bestrijden en huisgezin, Kerk
en staat voor heidensche begrippen
en practijken te beveiligen. Ik noem
hier den werkman, doch niet omdat
het bij hen het ergste is; op kantoor
i sociëteit is het zeker niet beter.
Men leest bijv. een socialistisch blad,
leest De Courant. Zelden zal men er
iets in vinden wat den gewonen man
aanstonds als verkeerd zal aanvoelen.
Men komt zoo bruut niet voor den
dag met het kwaad. Een mistoestand
in de wereld eens flink afkeuren, dan
enkele middelen ter verbetering aan
duiden en de zaak is klaar. Of die
middelen ook rekening houden met
God en Zijn wet, laat men maar
het midden, daar spreekt men n
over; de argelooze lezer heeft er ook
niet verder over gedacht en neemt het
gaarne over. Zoo wordt de opvatting
omtrent godsdienst en zedelijkheid
langzaam bedorven.
Het vraagstuk der kleeding! Of d£
mode soms onzedelijk is? Sommigen
vinden reeds van niet. Zoover is het
reeds met het gevoel en het besef van
zedelijkheid, dat men het onzedelijke
reeds fatsoenlijk durft noemen. Hoe
het zoover kwam? Langzaam, lang
zaam is hel verder gegaan en brutaler
geworden.
Moet men dan ouderwetsch zijn of
boersch? Verre van daar, maar men
.•ergete niet dat er grenzen zijn, die
men niet straffeloos kan overschrijden,
- niet en nooit.
Hoe nu dat alles tegen te gaan?
Hierbij is weer de steun noodig van
den leek en van zoovelen onder hen
als maar eenigszins mogelijk is. Eenj
brief van den bisschop, die zich ver
plicht acht voor dit of dat kwaad te
waarschuwen, zij het voor ergerlijke
mode, voor slechte lectuur, voor ver
keerde vercenigingejj of wat dan ook,
kan zoo weinig uitwerken als de leek
eenvoudig blijft toezien. Maar wanneer
hij ook apostel wil zijn, kan elk in
eigen omgeving zooveel verkeerde
ideeën rechtzetten, zooveel kwaad in
zijn eerste begin stuiten en zoo het
steeds meer voortgaande verheiden-
schen van onze samenleving tegen
houden en het christelijk idee doer,
zegevieren. Dat is ook de weg om
zelf dien nadeeligen invloed niet te
ondergaan.
Als men niet medestrijdt om Christus
te doen zegevieren, geraakt men bijna
ongemerkt in de gelederen der vijan
den en loopt men met hen mee.
't Is dus taak voor eiken flinken
katholiek om leeken-apostel te zijn,
door zijn katholieke overtuiging eerlijk
en onbevreesd te beleven en te ver
dedigen.
PUROL
n trouwe, bij jong en oud geziene
huisvriend.
De R. K. Universiteit
houdt de hand op.
Niemand beter dan Henri Hermans,
de man die zich zelf van werkman tot
leider der Katholieke Werkliedenbe-
wegjng heeft opgewerkt, heeft het volk
weten te pakken met zijn pleitrede
voor de Katholieke Universiteit.
Geen gemakkelijke taak!
Universiteit is voor velen zoo'n lastig
woord en zoo'n vreemd begrip.
„Och, dat is immers niets voor onze
kinderen," zegt het moedertje, dat door
leden van het St. Radboud-Comité
naar de bel is geroepen om iets te
offeren voor de Katholieke Universiteit.
„Dat offer vraagt de Bisschop van u",
is het antwoord.
En dat is een wondersleutel.
Het moedertje denkt: „Het zal wel
ergens goed voor zijn, als de Bisschop
het vraagt," en tast getroost in haar
portemonnaie.
Getroost, ja, maar ook overtuigd?
En toch moet in heel het volk lang
zamerhand postvatten de overtuiging,
dat de Universiteit iets is van en voor
het volk, in heel zijn omvang.
„De Universiteit is tdch niet voor
m'n kinderen."
Meent ge dat?
Vooreerst gaat het zelfs in letterlijken
zin niet op.
Wie werkelijk talent heeft, van welken
stand hij ook zij, kan zich veel gemak
kelijker dan vroeger een weg banen
naar de Universiteit.
Maar toegegeven, de Universiteit
staat niet voor iedereen zoo gemak
kelijk open als de lagere school of
ambachtsschool.
!>>ch denkt ge daarmede van de
Universiteit af te zijn?
Ge dwaalt.
Op een goeden dag komt uw doch
ter thuis. Ze heeft in een mode-maga
zijn een kleedingstuk gekocht, dat dien
naam maar amper verdient. Een jaar
geleden hebben de dames der groote
wereld in Parijs of Weenen dat mode
artikel ingevoerdniï dragen 't de
volksmeisjes van het platteland.
De mode gaat van hoog tot laag,
als ge maar wat geduld hebt.
Ge verbiedt uw dochter, die licht
zinnige mode te volgen.
Dat gaat nog.
Maar op een anderen dag komt uw
zoon thuis. Op hoogen toon beweert
hij, dat God niet bestaat, dat de mensch
van den aap afstamt, dat de Jesuïten
moordenaars zijn en dat de Bijbel
sprookjes van Moeder de Gans vertelt.
Het slaat u met ontzetting.
Ge tobt uw hersens af met de vraag
wie die zielemoordenaar van uw kind
is geweest.
De werkplaats?
Mis, de Universiteit 1
De Universiteit, niet van thans, maar
van 25 jaar geleden.
De stellingen, die de hoogleeraar
eenmaal met een toonlooze stem aan
de studenten dicteerde, die zijn het,
welke uw kind thans als vloeken uit
braakt.
Wat eenmaal wetenschap of schijn-
wetcnschap was. wordt na verloop van
jaren gemeengoed van de massa.
De wetenschap werkt geleidelijk
door van hoog tot laag, juist als de
mode, maar ze werkt langzamer.
En er is dit groote verschil, dat ge
de duivelsche mode, die ge aan uw
dochter verboodt te volgen, aan uw
zoon niet kunt verbieden.
De mode, die het lichaam betreft,
kunt ge nog remmen, maar de mode
van den geest gaat haar gang.
En wilt ge dan nóg beweren, dat
ge met de Universiteit niets te maken
hebt Ge weet maar half, hoe ge ieder
oogenblik met de Universiteit in aan
raking komt.
Ge vraagt toch een Katholieken
dokter, die in kiesche vraagstukken
van het gezinsleven denkt en voelt als
gij zelf, d.i. Katholiek?
Ge wilt toch een Katholieken leeraar
voor uw kinderen
Ge zijt buiten de deur gehouden,
toen ge om een bescheiden baantje in
Overheidsdienst bedelde. De Univer
siteiten hebben de posten door hun'
liberale leerlingen doen bezetten, en
hun kliekgeest liet u op de stoep staan.
Ge merkt zoo weinig van de Uni
versiteit
Ge kunt nauwelijks een stap doen
zonder de Universiteit tegen te komen I
Om nog meer bekendheid aan onze
fabrikaten te geven zullen wij in de
QEHEELE MAAND OCTOBER aan elke
kooper van minstens f 50.00 Cadeau
geven een
Bezichtigt onze Etalages en Toonzalen,
dezen bieden U een enorme keuze.
Beekstraat 6 - Telefoon 543 - Beekenst.laan - Amersfoort
En nu spreekt het toch van zelf, dat
,.jt een Katholieke Universiteit is op
de eerste plaats, die de Katholieken
in slaat zal stellen zich voor de ge
wichtige ambten in den Staat te be
kwamen, het tekort aan wetenschap
pelijke krachten aan te vullen en den
achterstand in te halen.
„Wat heb ik er aan?" vraagt ge,
als men u een aalmoes vraagt voor
de Universiteit.
Dat zult ge niï niet meer vragen,
omdat ge weet, dal het uw welbe
grepen eigenbelang geldt.
Maar vooral het Rijk Gods op aarde
en het lot van zooveel onsterfelijke
zielen.
Als men U over enkele weken een
gift komt vragen voor de R. K. Uni
versiteit, die geheel moet leven van
de giften van Katholiek Nederland, geeft
dan gul en gewillig, niet alleen uit
eerbied voor het woord der Bisschop
pen, maar vooral uit volle, heilige
overtuiging.
CENTRAAL COMITÉDER
ST. RADBOUDST1CHTING.
voor Damestasschen,
Koffers en alle soor
ten fijne Lederwaren
LANGESTRAAT I05-AMERSF00RT
DE PEN voor llw leven]
Onbeperkte garantie
Langestraat 84 - Telef- 528
Amersfoort
ONDERWIJS.
Benoemd tot onderwijzer met be
voegdheid voor wiskunde aan de
5-jarige Meisjes U.L.O. school, A. A.
de Groot te Amersfoort.
GYMNASIUM.
Benoemd aan het Gymnasium:
Mej. N. Schepp, doctoranda klassieke
letteren, tot tijdelijk leerares oude talen;
Mej. Dr. J. Marx, tot tijdelijk leerares
wiskunde
Dr. Z. Reegelink Jr., doctor sociale
geografie tot tijdelijk leeraar in aard
rijkskunde en geschiedenis.