Berg-Revue
Katholiek Orgaan voor Amersfoort en Omstreken
VULPENHOUDERS
m f. a. tulp m
De Schitterende
Bel dan op No. 42
Abonnementen kunnen elke week ingaan, doch
opzegging van abonnement moet geschieden
voor den aanvang van een nieuw kwartaalPrijs
par B maanden f 1.00. Buiten Amersfoort 1.10
Dc €embo<k
Advertentüfn 25.cent per regel. BiOjjke tarieven
voor handel en nijverheid bij geregeld adver-
teeren. Advertentiên moeien Dinsdag en Vrijdag
vóór 8 uur in den morgen t$n bezorgd.
««tor, .n Dr.kk.rll Ung.ar.cht 2« t. «..«toort T.l.loon SI4 - Potter. 441*
Vijf en veertigste Jaargang pBDff? Dinsdag 17 Nov. 1931 - No. 66
Het moedig zijn bestaal niet in het
opzoeken van gevaren, maar in het
trotseeren van gevaren waar men ande-
ren helpen kan.
Vredesactle.
In een vergadering te Heerlen voor
den Vrede-Bond sprak de Voorzitter
der Vredes-Vereeniging uit Aken, de
heer Wirtz.
Deze spreker, die als Duitsch offi
cier den geheelen wereldoorlog heeft
meegemaakt, zoowei op het Westelijk
als Oostelijk front, heeft op rustige
wijze, met volle overtuiging de gruwel
en dwaasheid geschilderd van de
mlllioenen-slachting in de jaren 1914
lot '18 en wat ons te wachten staat,
indien nog eens een oorlog mocht
uitbreken.
Uit zijn betoog over het gruwelijk
menschenwerk, dat „oorlog" heet, wil
len wij eenige staaltjes mededeelen,
die wel geschikt zijn om bij ieder
geloovig christen mensch den groot
sten afkeer tegen den modernen oorlog
op te wekken.
Op de vraag, waar de oorzaken van
de laatste gevoerde oorlogen liggen,
antwoordde spr. dat de moderne oor
log in zijn oorsprong niet anders is
dan een „Geschaft". Er wordt gevoch
ten om het bezit van olie, spoorwe-
Sen, steenkolen enz. Otto Lehmann
eeft in zijn bekende brochure gewe
zen op de verhouding tusschen het
groot kapifaai, speciaal de oorlogs
industrie en den wereldoorlog. Dit is
wel de bitterste aanklacht welke tegen
het grootkapitaal kan worden inge
bracht. Krupp, de kanonner''oning, lid
van het Fransche Eere-legtoen, was
financieel geinterreseerd bij de groote
oorlogsindustrieën in 't buitenland,
waardoor Europa was ingesloten door
een grooten ring, welke het mogelijk
maakte, de prijzen der oorlogswerk
tuigen internationaal te regelen en
patenten te verkoopen. De Duitschers
werden aan den Yzer in Vlaanderen
beschoten door Engelsche kanonnen,
gemaakt volgens patenten door Krupp
aan Engeland verkocht J In de Darda-
nellen werden de Engelschen door
Turksche kanonnen beschoten, welke
echter door Engeland geleverd waren.
Er was geen staal genoeg te krijgen
om het Hindenburgprogram af te wer
ken, omdat er iedere maand 250.000
ton Via de neutrale landen aan den
„vijand" verkocht werd 1 De Russische
prikkeldraadversperringen aan het
Oostelijk front waren door Duitsche
firma's geleverd! Betaalde agenten
gingen rond om stemming te maken
voor het aanhouden van den oorlog,
omdat „de zaak" niet failliet zou gaan
Dit gebeurt tot op den huidigen dag
nog. De edelste zaken en hoogste
fjoederen der volkeren worden noode-
oos geofferd in het belang van het
koude en wreede bewapeningskapi-
tallsme. Indien het volk dit meer en
beter zal leeren inzien en begrijpen,
kan het niet anders, of de regeeringen
zullen, gedwongen door den volkswil,
van de kostbare en geldverspillende
bewapeningen moeten afzien, terwijl
dan ook de vrijgekomen millioenen
besteed kunnen worden tot lenigen
der sociale nooden van het volk-
Ben boos plan.
Het wetsontwerp tot tijdelijke korting
van de rijksuitkee.-ingen aan de pro
vinciën en gemeenten, kennelijk op
gezet om tot salarissen en loonsver
laging te pressen, heeft al heel wat
stof doen opwaaien.
Daar zijn allereerst practische be
zwaren. De gemeenten hebben hun
begrootingen voor het meerendeel ai
klaar liggen. Geen enkele Wethouder
van Financiën heeft er een oogenblik
aan gedacht, dat de bij de Wet van
1929 toegezegde uitkeeringen aan een
korting zouden worden onderworpen.
De gewone burger, die geen verstand
heeft van staatsrecht en het begrip
„gemeentelijke autonomie" niet zou
kunnen verklaren, begrijpt toch, dat
dit een minder nette methode is. Dat
druischt in tegen de begrippen eer
lijkheid en goede trouw. De oud-wet
houder van Den Haag, Mr. de Wilde,
heeft er op gewezen, dat dit in fla-
granten strijd komt met de toezeggingen,
gedaan bij de behandeling der nieuwe
financieele verhouding in de Tweede
Kamer.
Doch ook zuiver-staatsrechtelijk zijn
tegen dit voornemen ernstige bezwaren
aan aan te te voeren. In 't orgaan van
den Bond vanNederlandschegemeente-
JOH. DE HEER
VARKEN 8MARKT TEL. 1309
AMERSFOORT
Piano's - Orgels Radio
ambtenaren onder hoofdredactie van
Prof. Dr. G. A. van Poelje wordt het
nog erger genoemd dan heigeen is ge
schied rondom artikel 40 van het Be
zoldigingsbesluit. „Het wetsontwerp",
zoo wordt gezegd, beteekent een ver
guizen, verbreken, vertrappen van het
werk, dat voor nauwelijks twee jaren
werd tot sland gebracht. De bestaande
departementale organisatie is absoluut
niet in staat om te doen wat het wets
ontwerp veronderstelt dat gedaan moet
worden. Het wetsontwerp is in strijd
met het door de Ambtenarenwet 1929
in onze wetgeving gebracht beginsel."
Professor van derGrintenult Nijmegen
heeft zich ook uitgesproken.
Volgens zuiver-staatsrechtelijke be
schouwing wordt het ontwerp door
Prof. van der Grinten rondweg veroor
deeld. In normale omstandigheden zou
dit ontwerp zeer sterk moeten worden
afgekeurd, betoogt de hoogleeraar.
Waarom keurt hij het ontwerp ten
slotte dan toch goed? Omdat hier z.i.
sprake is van. noodrecht. Hier verlaat
de hoogleeraar het terrein van zijn
bevoegdheid, om zich te verliezen in
politieke beschouwingen. Hij zegt n.l.
niet uitsluitend: „Dit op zichzelf af
keurenswaardige ontwerp kan alleen
rechtvaardiging vinden, indien er een
noodtoestand intreedt." Hij gaat verder
en velt een politiek-flnancieel oordeel:
„Die noodtoestand is er".
„De Morgen" wees er reeds op, dat
Prof. van der Grinten zich blijkbaar In
't geheel niet de vraag heeft gesteld,
of het waar is, dat gemeenten over 't
algemeen zoo geweldig royaal zijn met
hun salarissen en loonen.
Men wijst op de stijging der bud
getten in verschillende gemeenten. Maar
er is toch ook een stijging van bevol
king. Bovendien is er een beter inzicht
gekomen in de groote sociale taak,
welke ook de gemeenten hebben te
vervullen op velerlei terrein. Dat is
zoo maar niet af te breken.
Wat de kasmoeilijkheden der ge
meenten aangaat, het is onjuist, dat
die te w[|ten zijn aan onvoorzichtig
financieel beheer. Er zijn tal van om
standigheden, waardoor die veroorzaakt
worden.
Particuliere ondernemingen hebben
met dezelfde moeilijkheden te worstelen
als de gemeenten.
MET EEUWIGDURENDE GARANTIE
(GRATI8 REPARATIES)
VAN f 10.50 AF
ALLEENVERKOOP
KANTOORBOEKHANDEL
Ungeslr, 68 to. Krommaitr. - TEL 528
Het Gezin.
Wij Katholieken zullen krachtens
onze heerlijke beginselen ten allen tijde
en overal het Neo-Malthusianisme heb
ben te bestrijden. De Kath. Kerk kan
niet anders en weet op dat punt van
geen transigneeren. De Kath. Kerk zal
altijd blijven de heftige bestrijdster van
deze volkskanker. En alle pogingen,
die men zal aanwenden om de Kerk
le bewegen tot andere opvattingen
moetenonherroepelijkschipbreuk lijden.
En daarom zijn wij Kath. in de aller
eerste plaats geroepen om met alle
kracht en in samenwerking met onze
geestelijkheid het zielsonteerend stelsel
n te gaan.
'ij moeten er op uit, onder het
volk, naar de massa, om ons erfgoed
te verdedigen en blijven propageeren
dat het Neo-Malthusianisme lijnrecht
ingaat tegen de eeuwige en onveran
derlijke natuurwet door God zelf
gesteld.
HetN.-M.'zal natuurlijk altijd a
hangers enverdedigers vinden. Het
heeft zijn slachtoffers gevonden onder
de ongeloovlge genot- en gemakzuch
tige wereld: het heelt de'
kunstmatig klein gemaakt.
Met een rotsvaste overtuiging moe
ten wij opkomen voor de eenheid, de
onverbreekbaarheid en de heiligheid
van 't huwelijk eenerzijds en wijzen
op het volkomen ongeoorloofde van
't gebruik van tegennatuurlijke midde
len anderzijds.
De redding der zieke maatschappij
kan alleen komen van een moreele
hervorming en deze moreele hervor
ming zullen wij verkrijgen door krachtig
deel te nemen aan den strijd tegen
het verderfelijk Neo-Malthusianisme.
De Gemeente.
In tijden als de onze is het eerste
plicht objectief te blijven en zich door
geen enkele strooming te laten mee-
'eepen.
Wanneer wij bijv. nagaan, hoe de
financieele crisis tot dusver verloopen
is, dan zullen wij tot de conclusie
komen, dat hier naast oorzaken van
reëelen aard, ook veel oorzaken gewerkt
hebben van psychologischen aard.
Het wantrouwen, als 'n collectief
psychologisch verschijnsel, springt van
het eene object op het andere. Nu heeft
het zelfs de gemeentefinanciën bereikt.
De gemeentefinanciën I Als een ver
schijnsel van de financieele crisis is
dit niet alleen in financiëelen zin een
ander object, maar ook in maatschap
pelijk en staatkundig opzicht. De finan
cieele zijde van de gemeente is meer
een attributief kenteeken dan een we
zenskenmerk ervan. En toch steunt de
functioneering der gemeente voor een
groot deel op de financiën. In nood
toestand mag men wel hopen op staats
hulp. Maar wanneer de gemeente
haar autonomie voor een groot
deel verloren heeft, en door haar wan
kele financieele positie dan den staat
als toeziende voogd verantwoording
schuldig is, dan heeft zij voor een
groot deel haar natuurlijke taak ver
loren.
Niet alleen wordt in 't algemeen w
sproken het financieel gemeentebehëer
jen zware proef onderworpen,
ook de sociale taak der gemeente
komt in den druk.
Er doen zich door de huidige moei
lijkheden in het staatkundig verkeer
centraliseerende lendenzen voor, die
de neiging hebben de gemeente hoe
langer hoe meer onder invloed te bren-
- - den staat. Voor de sociaal-
t taak, die de gemeente onge
twijfeld heeft, is dit weinig bevorderlijk.
Het gemeentebestuur heeft dan ook
in dezen tijd een zeer moeilijke taak.
De formeele vrijheid der gemeente wordt
hoe langer hoe meer aan banden ge
legd. Wat kan er gedaan worden, om
de staatkundig-gewaarborgde zelfstan
digheid der gemeente zooveel mogelijk
in stand te houden en te doen func-
tioneeren
Wanneer de staat in de bevoegd
heden van de gemeente ingrijpt, dan
is dit heel dikwijls door de materieele
onmacht der gemeente, om de heer-
schende nooden te kunnen lenigen.
De gemeente is beperkt in haar mo
gelijkheden, maar niet alleen door de
wettelijke begrenzing harer bevoegd
heden, doch vaak ook door een on
voldoende eenheid van streven in het
gemeentelijk bestuur. Het bestuur van
de gemeente wordt grootendeels aan
gegeven door technische bepalingen
en technische indeelingen, die dikwijls
een bepaald constructief gemeentelijk
bestuursplan verhinderen. En toch
heeft de gemeente, die niet alleen een
territoriale en staatkundige eenheid is,
maar vaak een maatschappelijk en eco
nomische eenheid, groote behoefte aan
een algemeen doelbewust bestuur, dat
aan haar speciale behoefte tegemoet
komt. Juist de min of meer toevallige
willekeurige wijze van bespreking
van besturen, naarmate de omstan
digheden zich voordoen, ontneemt veel
aan het bestuursvermogen der gemeente.
te verlaten om als tooneelspeelster een
schitterende toekomst tegemoet te gaan.
Zij heeft te kiezen tusschen haar moe
der en het tooneel. Zij kiest het laatste
en verlaat de ouderlijke woning.
In het 2e bedrijf is Else Mevr. Lon-
gln geworden. Haar man wil dat ze
v«o het tooneel afgaat, doch haar
schoonzuster Marie Longln praal dit
uit haar hoofd. Op het einde van het
2e bedrijf is de oorlog uitgebroken en
moet de man van Else Henri Longln
naar hel front. In het 3e bedrijf is
Mevr. Longin erg zenuwachtig daar zij
geen enkel bericht van haar man ont
vangt. Een nicht, Lucie, een vroom
pelsje doet alle mogelijke moeite haar
tot God terug te brengen, daar haar
Ifloof schipbreuk had geleden en zelfs
laar kindje niet gedoopt was. Haar
moeder komt door tusschenkomst van
Hiciè en Kapelaan Le Grand op be
zoek en beiden zijn gelukkig elkaar
weer te hebben gevonden. Het Geloof
en vertrouwen op God keert terug en
teh laatste komt haar man terug van
het front, missend zijn linkerarm doch
teruggevonden zijn geloof. Spel en
rolverdeeling waren goed, alleen moe
ten de meeste speelsters er op letten
duidelijker te spreken.
In de pauze zong het Meisjeszang
koor, onder deskundige leiding van
Kapl. Bagch o.a. Panis Angelicus van
Cesar Frank, Jesu Dulcis van Theo v.
d. Bijl, De Krekel; en de Mier van
La Fontaine en Kwezelke. Dit meisjes
zangkoor staat op hoog peil. Woensdag
18 Nov. en Zondag 22 Nov. heeft een
2e en 3e Opvoering plaats. De zaal
was de eerste avond tjokvol, ook de
volgende avonden komen de ijverige
tooneelisten een volle zaal toe voor
mooi en verdienstelijk spel.
BERICHTEN
DIT
AMERSFOORT
Het Nest ontvlucht.
Door de Tooneelcub van het Meisjes
patronaat van de Parochie St. Henricus
werd Zondagavond opgevoerd het
Tooneelspel in 3 bedrijven „Het Nest
ontvlucht". In het eerste bedrijf komt
Marie Longin als vriendin op bezoek
bij Else Monlrat. Marie is van meening
dat Else roeping heeft voor het tooneel
ien haalt haar over het ouderlijk huis
De afd. Amersfoort van de R. K.
Onderofficiersbond hield Zondagavond
in het gebouw van de R. K. Militai-
renvereeniging een Feestavond.
De Voorzitter, de heer Rethans,
heette allen welkom en wenschte de
aanwezigen een gezellige avond.
Na een muzikaal intermezzo van de
Band, bestaande uit Mej. v. d. Werff
en de hecren Wielaert kwam op het
podium de heer v. Someren, die de
leden de verdere avond aangenaam
bezighield met liedjes en anecdoten.
Een gezellig bal besloot dezejfeest-
avond.
Aanbestedingen.
Van gemeentewege werd aanbesteed
het aanleggen van wegen met rioleering
op het terrein Heyligers, tusschen Leus-
derweg en Woestijgerweg.
Hoogste inschrijving: Utr. Bouw-
Maatschappij f65.565.
Laagste: P.Kooiman Utrecht f44,300.
34 inschrijvers.
Door de Genie werd aanbesteed het
verrichten van herstellingswerken aan
de kazernes voor bereden wapens.
Laagste inschrijving: Van der Meulen
i Blom te Haarlem voor f 16.510.]
Schuld aflossen.
Burgemeester en Wethouders
van Amersfoort hebben uitgeloot en
zullen betaalbaar stellen de volgende
obligaties van gemeente-leeningen:
2 Obligatiën (31/, pCt.) van f500.
1 idem van f500.
10 idem van f 1000.
1 idem (4 pCt.) van f 500.
2 idem (3pCt.) van f 1000.
16 idem (4'/j pCt.) van f 1000.
24 idem f4'/a pCt.) van f 1000,
51 idem (4'/i pCt.) van f 1000.
39 idem (4pCt.) van f 1000.
105 idem (4'/j pCt.) van f 1000.
Uitspraken Kantongerecht.
Dronkenschap P. v. E., Amersfoort
f25 of 10 d.; N. v. N.. Amersfoort f 15
of 6 d.; N. N., ter Wolde f 10 of 4 d.;
T. E., Hoogland' id.; A. W., Nijkerk id.;
A. v.S>., Nijkerk 3 d. hecht.; W. N. H„
Amersfoort voorw. 8 d. hecht, met
proeftijd een jaar en bijzondere voor
waarden.
Leerplichtwet: G. v. D„ Amersfoort
f 5 of 2 d.
Jachtwet: J. W. B., Soestdijk f 40of
20 d. plus f25 of 10 d. voor niet in
geleverd geweer.
ljkwet: A. v. d. G., Bunschoten f3
of 1 d. met verb.
KOMT EN ZIET HOORT EN GENIET
Oorspronkelijk tooneelspel
met Muziek, Zangen Ballet
Strekking: Vele wegen, één doel
Handeling: O.m. Lotgevallen van de AtnerafoorUche Kei
Decor: De Kamperbinoenpoort
Zie Advertentie
Te Amersfoort op
slagerij open hebbenB. P.,"aldaar
cent of 1 d.
Zonder permissie te Amersfoort op
straat zingenG. D., Rotterdam f 3 of
1 d.; M. M„ Den Haag ld.
Te Soesf venten zonder vergunning:
H. M., Amersfoort f I of 1 d.
Wielrijden zonder licht: A. H. K.,
Soest f5 of 2 d.; D. v. S., id.; W. B.,
id.; G. H. K„ id.; H. J. B., Hoogland
id.; A. H. B., Amersfoort id.; E.M.Z.,
id.; C. D., id.; E. P„ Ede id.; G. v.
Lid; E. V., Barneveld id.; B. de G.,
Baarn id.; C. v. d. K., Renswoude tl
of l d.
Met auto rijden zonder voldoende
verlichting: M. v. d. W., Soest f5 of
2 d.; H. v. d. K.. Ede 13 of 1 d.
Geen rood achterlicht bij auto: M. D.
de L., Amsterdnm 12 of 1 d.; N. S.
Hilversum id.
Wielrijden op verboden wegJ. H.,
Amersfoort f3 of 1 d.; W. v. O., id.;
G. M., id.; E. K., Amersfoort id.
Autorijden zonder rijbewijs: G. v,
S., Amersfoort f5 of 2 d.
Autorijden zonder voldoende num-
merverlichtingK. V., Amersfoort f2
of 1 d.
Met bespannen wagen rijdende geen
richting aangeven bij afslaan: A. D.,
Leusden f2 of 1 d.
voorKANTOORMEUBELEN
SCRHIJFMACINËS
hebben wij boven onze '««k
SPECIALE TOONKAMERS
Fa. H. ELZET1AAR
LANGESTRAAT 84 TEL. 528
Gemeenteraad.
Vergadering op Dinsdag 24 Nov.,
uur. De agenda vermeldt o.m.:
Benoeming hoofd school centraal
7e en 8e leerjaar.
Benoeming onderwijzeres school cen
traal 7e en 8e leerjaar.
Benoeming twee leden bestuur der
Stichting Badhuizen.
Advies van B. en W. verzoek R. K.
Schoolbestuur om gelden beschikbaar
te stellen voor de verandering van in
richting der centrale verwarming van
scholen Schimmelpenninckstraat enz.
Regeling der vergoeding boventallige
leerkrachten bijzonder lagere scholen
over 1930.
Wijziging verordening sluiting van
kapperssaions.
Verplaatsing van de Kei.
Instelling Commissie van Bijstand
voor den geneeskundigen dienst.
Crediet voor vernieuwing van den
damwand langs de Eem.
Vergoeding aan de .'leden van den
Raad voor het bijwonen van vergade
ringen van den Raad, van de afdee-
iingen van den Raad en van de raads
commissies.
Verhooging subsidie voor de Com
missie voor Kindervoeding.
Onteigeningsprocedure perceelen aan
Zogslraat en St. Annastraat.
Ten slotte: verhuring van diverse
perceeltjes bouw- en weiland, heide
en boschgrond.
Limvio—V.I.C. 2—4.
Precies op tijd laat scheidsrechter
Vollenbroek beginnen, voor het eerst
op het nieuwe veld. Beide elftallen
toonen een weinig technisch ontwikkeld
spel, kort en (opgedrongen. Vic heeft
ook haar gewone spelpeil niet. Eerst
na 25 min. weet Westrop door een
schuin schot de gasten de leiding te
geven (0—1). Limvio pakt nu wat beter
aan en na 10 min. komt de gelijkmaker
door Hazelaar (I1). Tot aan de rust
blijft het een slap op en neergaand spel.
Rust komt met 1—1 score.
Na rust verandert het spel. Vic is nu
overwegend op de Amersfoorlsche helft
Hebt U een
Tui of auto noodig
Amersfoort,
na 20 min. geeft Westrop de Am
sterdammers andermaal de leiding
(1—2). Zoo sukkelt men naar het einde,
het verband tusschen voor- en midden
linie van Limvio is weer ver te zoeken.
10 min. voor einde komt een oogen
blik van spanning, Hazelaar maakt n.l.
voor Limvio de gelijkmaker (2—2),
doch nauwelijks uitgetrapt weet Oos
terman de bal het net in te werken
(2—3). Nog even doet Limvio moeite,
doch dan raken beide teams uitgespeeld.
Op het laatst rent Oosterman nogmaals
de bal in het Limvio-doel, zoodoende
komt het einde met 2—4.
Presentiegeld.
Burgemeester en Wethouders stellen
den Raad voor in het vervolg ook voor
de vergaderingen van de commissies
van voorbereiding, de commissies van
bijstand, de commissies ad hoe en de
commissie voor het ontwerp
strafverordeningen en voor de verga
deringen van de afdeelingen van den
Raad een vergoeding aan de leden toe
te kennen. Zij geven in overweging
hen te machtigen aan Ged. Staten mede
te deelen, dat zij de volgende bedragen
hiervoor wenschelijk achten -
Voor de raadsvergadering f5.—
voor een afdeelingsvergadering f5.-;
voor een commissievergadering wier
aanvangsuur is gelegen vóór 5 uur
's middags f4.— per lid en indien het
aanvangsuur is gelegen op of na 5 uur
middags f3.— per lid.
In de vergadering der Amersfoortsche
IJsvereeniging is 't voorstel om alle
gezinsleden 'beneden 18 jaar voor de
contributie te laten rijden, verworpen.
De aftredende bestuursleden werden
herkozen.
De aanranding.
De Commissaris van Politie verzoekt
hen, die zich Donderdagavond J 2 No
vember tusschen kwart vóór zeven en
half acht op den Randenbroekerweg
hebben bevonden, zich aan het politie
bureau te willen vervoegen of hun
adres te willen opgeven.
Muziek.
Evenals vorig jaar zullen door den
Kunstkring eenige abonnementscon
certen worden gegeven in Amiciiia.
Deze concerten zullen plaats vinden
December, 12 Februari en 10
op II I
Maart.