F. fl. TULP N.V. Middenstands=Bank Kantoorboeken Fa. h. Elzenaar Bel dan op No. 42 Kantoor en Drukkerij Langegracht 2C, Amersfoort DE EEMBODE verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdag middag. De abonnementsprijs bedraagt één gulden per rfrie maanden; buiten Amersfoort f 1.10, franco per post. Abonnementen kunnen eiken dag ingaan. Uitgave van de Katholieke Stichting De Eembodc, {,-vestigd te Amersfoort De Gembode Katholiek Orgaan voor Amersfoort en Omstreken Dinsdag 16 )an. 1934 ADVERTENTIËN 25 cent per regel. Billijke tarieven voor handel en nflverheid bfl geregeld adverteeren Advertentién moeten Dinsdag en Vrijdag vóór 8 uur in den morgen zijn bezorgd. Telefoon 314 Zeven en Veertigste Jaargang - No. 83 Aanmatiging is ilc pruik der intel lectueele kaalheid. Geen Pasci. .me. Fascisme, is volgens prot. Dr. Weve van de Kath. Universiteit te Nijmegen, een mode-woord geworden, een begrip waarin de massa-psychose een belang rijke rol vervuil. Zoodra men tracht dit begrip nader Ie deflnieeren sluit men op moeilijk heden. Die moeilijkheden spruiten voor- al hieruit voort, dat er geen wetenschap beslaat van wat het fascisme als zoo danig is. Het is een begrip dat op verschil lende manieren kan worden begrepen en gcinlerprclcerd; en dat dan ook in de practijk verschillende vormen kent en op verschillende manieren wordt Uitgedrukt. Iedereen kan over het fas cisme denken, zooals het in zijn kraam te pas komt, Hel gevolg is dat zoodra men bezwaar maakt legen een bepaalde stelling van hel fascisme, de aanhan gers van de een of andere fascistische 'groepeering direct klaar staan om te (betoogen, dat in hun fascisme die stel ling niet wordt gehuldigd. Deze om standigheid maakt de beoordeeling van het lascisine niet gemakkelijker, te meer omdat er zoo veel vormen van fascisme ,1 bestaan. Ook omtrent de verhouding van fas cisme en staal loopen de meeningen sterk uiteen. Sommige fascistische groe pen in Nederland huldigen daaromtrent een opi' e althans zij geven zulks voor waarvan men zich afvraagt, of zij eigenlijk nog wel iets met het fas- 1 cisme uitstaande heeft. Hoe tnen ook het fascisme wil dc- finieeren, steeds zal men ertoe moeten komen Ie erkennen, da: het is een straf torganiseerdo, autoritaire, nationalis- ischc groepeering. Wanneer men nu chter van sommige fascistische bc- tcgingen hoort, dat zij hel dictator schap niet willen, of dat zij het autori taire clement dat inhaerent is aan het fascisme niet erkennen dan is de vraag gerechtvaardigd: wat blijft er dan nog over van liet fascisme? Als j het dan blijkt dat men eigenlijk niet anders wil dan uitschakeling van den klassenstrijd door herstel van het saam- hoorigheidsbescf van de verschillende standen, dan kan men daarmede sym- pathiseeren, maar men mag het geen fascisme noemen. Fascisme kan slechts zijn een straf georganiseerde nationalistische groe peering, waarvan het autoritaire element essentieel deel uitmaakt. Voorts wordt dan het fascisme nog gekenmerkt door een zeker pathos, door liet romantische karakter van deze beweging, die zich daardoor meer onderscheidt dan door een helder omschreven programma. Om het fascisme als zoodanig te be- oordeelen en niet de verschillende vormen ervan, is het noodzakelijk lerug te gaan tot de grondslagen ervan. Want er bestaat inderdaad een philosophische grondslag, waarop de verschillende vormen van fascisme zijn gebouwd en waarvan zij ook min of meer afhanke lijk zijn. De grondslag van het fascisme nu wordt gevormd door het Idealisme, dal voortbouwend op de wijsgeerige prin cipes van Kant, in Italië de reactie vormde op een tijdperk van lisme en positivisme. Ontkende Kant de realiteit van het denken, de idealisten trokken uit deze stelling de logische conclusie en kwa men tot de ontkenning van de realiteit van den denker. Zoo bleef er dus niets over dan het absolute primaatschap van de gedachte, de wereldgedachte. In de idealistische philosophie zinken dan ook het individu en het gezin te genover de gedachte in liet niet. Deze zienswijze nu is volkomen in strijd met de katholieke leer, die juist uitgaat van dcindividueele persoonlijkheid, en deze ook beschouwt als einddoel van de maatschappij. ltaliaansche philosoplien hebben de idealistische philosophie verder uitge werkt. Voor hen primeert de staatsidee boven alles en boven allen. Zij be schouwen de maatschappij niet als een combinatie van menschen die op 'l oogenblik leven, maar als een organisme, dat zich over geslachten, die reeds ge leefd hebben en nog zullen leven uit strekt. Al deze geslachten hebben geen andere taak dan de groolmaking van den staat, de groolmaking van het be grip .Italia". Dit onpersoonlijke doel van de maatschappij behoeft volgens Gentile, niet te beantwoorden aan de wenscheu en verlangens van het indi vidu. zelfs kan het daarmede volkomen in strijd zijn. Men ziet dus, dat in deze opvatting het individu practisch elke bcteekenis verliest. Het is de fout van ieder hyper-na- Kantoorboeken Kantooragenba's Ordners KANTOORBOEKHANDEL Langastr, 65 Lo. Krommeitr. TEL. 326 tionalisme, dat het uilgaal van de er kenning van de onpersoonlijke doel einden van den staal. De idee van dit onpersoonlijke doel van den staat, waar bij nel individu slechts middel en de maatschappij doel is, maakt het fascisme ook gevaarlijk. Want de verlaging van het individu tot middel is iets geheel anders dan te cischen, dal het per soonlijk belang zal wijken voor het algemeen belang. Gevaarlijk is het voor katholieken n het fascisme aan te hangen, omdat men zich er wel van bewust moet zijn, i katholiek fascisme in Nederland een onmogelijkheid zou zijn. Alles wat onze voorvaderen voor ons hebben be vochten zou in gevaar worden gebracht. Dit beteekent intusschen niet dat wij de oogen moeten sluiten voor de tee kenen des lijds. Het is duidelijk dat er een kentering gaat komen in het wereldbestel. Zooals de Fransche re volutie een wereldbeweging werd die het ancien regime verdrong en plaats maakte voor gezonder begrippen, zoo openbaart zich thans in stijgende mate een reactie tegen de verslapping, de decadentie, de excessen op allerlei ge bied, tegen het individ jalisme en het materialisme. Het is goed zich tegen deze dingen te verzetten, mits het ge schiedt np den goeden grondslag van het Christendom. Want er is geen an deren grondslag te leggen dan die ge legd isJezus Christus. De vernieuwing van den mensch en van de gemeen schap zul geschieden op Christelijkcn grondslag of zij zal niet gebeuren. Als het maatschappelijk bestel moet worden gewijzigd, kan en zal 't niet anders gaan dan op den grondslag van de ka tholieke gedachte, waarnaar velen in de wereld heimwee hebben. Maar dit beteekent dan ook dat het katholicis- ook juist in dezen tijd een roeping te vervullen heeft. Dit is het uur voor het Katholicisme. Als de katholieken dit niet beseffen, dan zullen zij den invloed dien zij kunnen uitoefenen, wellicht voor eeu- verspelen. Wanneer men anderen altijd tegen spreekt. Wanneer men ieder verzoek, hoe vriendelijk ook gedaan, afslaat. Wanneer men nooit anderen eenig! genoegen bereidt of de wenschen van j anderen voorkomt. Wanneer men altijd wenscht, dat anderen in dezelfde opgewekte of ge drukte stemming zullen zijn als gij, en gij het hun Iwalijk neemt, zoo het Wanneer men steeds aanmerking maakt op het eten, of nergens van Wanneer men nooit een bezigheid wil afbreken of eindigen, ter wille of ten genoege van anderen. Wanneer men in een gezelschap alléén het woord wil hebben, en dik wijls te pas of te onpas over zich zeiven spreekt. Wanneer men steeds beweert of voor- rendt, reeds Ie weten, hetgeen een ander meedeelt of verhaalt. Wanneer men een spel gewonnen heeft en zich vermaakt ten koste van zijn medespeler, die verloor. =S Hoe maakt men zich aangenaam bil anderen? Wanneer men tracht vroolijk te zijn met de vroolijken, en deelneming, har telijke, ongeveinsde deelneming betuigt anneer anderen in droefheid zijn. Wanneer men steeds in opgeruimde stemming is. Wanneer men zich in gezelschap bevindt en voor ieder een welwillend woord over heeft. Wanneer men zich niet veroorlooft te spotten met iemands lichaamsge breken, doch juist .voor die persoon welwillendheid aan den dag legt. Wanneer men nooit beveelt, maar steeds verzoekt dat men iets doe, al men ook in overheid gesteld. Wanneer men zijne meening niet opdringt, en achting toont voor anders gevoelen. Wanneer men in zijn uiterlijk steeds eenvoudig en netjes is. Wanneer men nooit spreekt over de fouten en gebreken van anderen, of deze tracht te verontschuldigen. Wanneer men alle uitzonderingen vermijdt en zich zooveel mogelijk voegt naar het doen en laten van anderen. Wanneer ge steeds met eerbied over uwe overheid spreekt, en u niet be roemt op de voorrechten of vrijheden, die gij krachtens uw ambt |of positie geniet. Wanneer men dezen gulden regel steeds in beoefening brengt: Wat ge niet wilt dat u geschiedt, Doe dit ook een ander niet. Hoe maakt men zich onaangenaam hij zijne medemenschen, Wanneer men iedere deur, die men opent, hard toeslaat. Wanneer men slechts belangstelt zijn eigen aangelegenheden, eii in het geheel niet of slechts halve aandacht schenkt aan datgene, wat anderen lief en aangenaam is. Binnenland Niet toelaatbare uitzendingen. Herhaaldelijk werd reeds geprotes teerd tegen de radio-uitzendingen van de vrijdenkers. De liberale .Avondpost" onder steunde dezer dagen dit protest als volgt „Wij zijn een christelijk landwij zijn een in groote meerderheid gods dienstig volk. „God zij met ons" luidt het randschrift van enkele onzer t .- ten. Telkens als, pet koninklijke bood schap, een wetsontwerp wordt inge diend. beveelt de Koningin de afge vaardigden „in Godes heilige bescher ming" aan. Ons c'ficieele volkslied is een geloofspalm, zooals geen enkel ander Volk er één bezit. Wij noemen slechts enkele voorbeelden. Het is met dit alles niet in overeenstemming, dat, onder sanctie der Overheid, geregeld radio-uitzendingen plaats hebben van een vrijdenkers-organisatie, uitzendin gen dus, welke zich krachtens wezen, strekking en inhoud richten tegen het godsdienstig denken, tegen den gods dienst. Al zijn deze uitzendingen nog zóó behoorlijk van vorm, zij zijn in ieder geval een propaganda voor de „godloosheid" een propaganda, welke de Regeering mogelijk maakt. Wij achten dit niet in het belang des volks. Natuurlijk weten wij dat wie niet luisteren wil den knop kan omdraaien. Maar wij weten ook, dat dit in ver scheidene gevallen theorie is, en dat dergelijke uitzendingen de huiskamer binnenvallen, ongevraagd, onverwacht, dan vaak worden aangehoord, hetzij een zekere principieele onverschil ligheid, hetzij omdat iemand der aan wezigen het wenscht. De Regeering, die in wetten en reglementen alles doet, om ons volk tegen ongewenschte uitzendingen te beschermen, dient, naar onze meening, die bescherming ook uit te strekken tegen de ongeloof- propaganda. Onze Marine. De Staatscommissie-ldenburg stelt >or het beroepspersoneel der marine t ongeveer de helft terug te brengen, het aantal officieren en hoogere on derofficieren belangrijk te verminderen het corps mariniers op te heffen, de marine in Nederland geheel in Den Helder te concentreeren, zoodat de marincstations te Amsterdam en Vlis- singen vervallen. Dr. Bockelman. Aan dr. W. A. Boekei man is wegens het bereiken van den 65-jarigen leeftijd eervol ontslag verleend als directeur van het St. Antonius-Ziekenhuis te Utrecht. Zijn zoon, dr. A. J. Boekelman, volgt liern op. BERICHTEN UIT AMERSFOORT &K yeuatte koude is spoedig verdreven met ttlijsduHdt's Poeders Per stuk 8 ct. Doos 45 ct. Bij Uw drogist zorgt, tracht althans, naar beste weten te zorgen, dat, binnen de grenzen van dien economischen toestand, het volks huishouden kan worden voortgezet en alle huisgenooten kunnen blijven leven. Dit doende houdt hij dus ipso facto rekening óók met „de wonden", welke hij. om dit doel te bereiken, in figuur lijken zin moet slaan om nog veel erger wonden te voorkomen. Als de middelen van het volkshuis houden uiterst karig zijn, moet hij die wonden we' slaan, zooals de comman dant eener belegerde vesting, scherp rantsoeneerende, óók velen pijn moet doen, om het geheel te kunnen be houden. Nlcl hij, die hij, die „rekent met cijfers", doch hij, die er niet mee rekent, slaat ten slotte de diepste wonde en hij is het juist, die géén rekening houdt met de moreele schade, welke onder het menschdom wordt aangericht. Wie het anders voorstelt, wekt de gedachte, dat wij worden bestuurd door een trits van hardvochtigen, wien het wel en wee van de menschen on verschillig laat. Hij kweekt in de ge moederen den twijfel aan het nut van volksvertegenwoordiging en roept, zoodoende, het gevaar op voor een regeeringsstelsel. dat, onder den in- loed komende van lieden, die niet net „de cijfers" van hei geheele volks huishouden rekenend, doch wèl met ,de cijfers" hunner eigen winst, inder daad géén rekening houden met de wonden, die zij óók bij de ambtenaren slaan, noch met de moreele schade, die zij aanrichten Het Hitlerbewind is nog geen in Duitschland aan de Regeering" en het verlaagde in die korte periode, alle voorafgaande verlagingen, salarisen met 18 pet.Mussolini n er, als we ons goed herinneren, onlangs 30 pet. af. Natuurlijk behoeft men volstrekt niet, het inzicht, van „de menschen die aan het roer komen" te deelen. Men be denke alléén, dat men hen niet in hun karakter en de oprechtheid van hun streven om het algemeen belang ie dienen en-juist wél met moreele schade te rekenenj, moet aantasten, al was het alleen mjar, omdat men. dit doende, op den diiur juist zichzelf het ergst zal treffen. De vraag, waarover het gaat en waarover het alleen kAn gaan, is niet die van het persoonlijke goede be doelen en streven van hen, die hel roer in handen hebbenhet is deze vraag: Is het inzicht, is de politiek juist, die streeft naar aanpassing van ons volkshuishouden bij een steeds dieper gaande economische inzinking, als kennelijk gevolg van een bankroet stelsel, of is niet veeleer noodig een actieve politiek, om ons volkshuishou den zooveel mogelijk aan de funeste werking van dat systeem te onttrekken? Wie de onvermijdelijkheid van het systeem aanvaardt, ontkomt ook niet aan de onvermijdelijke consequenties. Maar verandering van het economisch bestel ligt niet in de macht der ge meentebesturen. K.R.O.-uitvoering in het Concert gebouw te Amsterdam. Gelijk reeds gemeld, zal deK. R.O. op 30 Januari a.s. 's avonds te S uur, een uitvoering geven in het Concert gebouw. Met medewerking van hel K. R. 0.- orkest en zijn beide dirigenten Johan Gerritsen en Marinus van 't Woud, het K. R. O.-koor o.l.v. Gerard Vermeulen en den beroemden Italiaanschen viool- virtuoos Zino Francescatti zal een uitstek interessant en gevarieerd pro- worden ten gehoore gebracht, voor Amersfoort en Omstreken AMERSFOORT. Lange Gracht no. 4 - Telefoon no. 304 en 697 Deskundige voorlichting bg den aan- en verkoop van Effecten Verhuring van Lips Safe-loketten Verzilveren van coupons Handelscredieten Incasseeringen Spaar-deposito's rente 3 7a pet. In alle gewenschte Llniaturen Kantoorboek- en Q Schrijfmachinehandel Langestraat 84 Telef- 528 Depressie. In tijden met neer-gaande welvaarts- 1 ijn wordt bij salaris-voorstellen wel eens een tegenstelling opgeworpen Namelijk de tegenstelling in hel „reke nen met cijfers' en het „niet rekening houden met moreele schade", enz. door de menschen die aan het roer staan. De cijfers, waarop hier gedoeld wordt, geven den feitelijken toestand van het volkshuishouden weer. Wie er als bestuurder mede rekent, waarbij terdege rekening wordt gehou den met de zeer uiteenloopende sntaak en voorkeur onder de K.R.O. vrienden. Deze laatsten zullen daar ongetwij feld niet zonder rechtmatigen trots.de groote instrumentale en vocale ensem bles in werkelijkheid voor zich zien welke hun in den luidspreker regel matig zooveel kunstgenot verschaffen. Dit geldt nog in bijzondere mate voor het eigen imposante K.R.O. koor, dat pl.nt. 150 zangeressen en zangets telt uit onze eigen gelederen, en dat in betrekkelijk zeer korten tijd tot een eerste rangs vocaal ensemble is ge worpen. Slechts de grootste buitenland- sche omroepen beschikken over een eigen koor, van deze kwaliteit en ge lsterkte. De meesterviolist Francescatti zal met begeleiding van het K.R.O. orkest o.l.v. Johan Gerritsen het vioolconcert van Nicolo Paganini uitvoeren, terwijl hij met den vasten K.R.O.-begeleider, Fred. Boshart, aan den vleugel ook nog eenige kleine virtuoze vioolstukken zal voordragen. Dan volgen eenige Nederlandsche a cappella nummers van het K.R.O. koor, oat na enkele viool- soli met klavierbegeleiding nogmaals aan de beurt komt en wel met den bekenden Strausswals „An der schónen blauen Donau", in samenwerking met het K.R.O. orkest, het geheel onder leiding van Gerard Vermeulen. Tot slot volgt dan een orlcestconcert an populaire muziek o.l.v. Marinus van 't Woud. Op deze wijze is getracht om het „Elck wat wils"-beginsel, dat in de K.R.O. radio-programma's steeds met zooveel zorg wordt betracht, ook in dit concert tot zijn recht te doen komen. Ongetwijfeld zullen er in Amersfoort en omgeving velen zijn welke dit, zeer bijzondere, Concert willen bijwonen en is 't ons een genoegen U te kunnen meedeelen, dat er bij voldoende deel name een autobus zal loopen, waar voor plaatsbewijs A f 1.00 retour ver krijgbaar is. Men gelieve zich op te geven bij den hoofdpropagandist der K. R. O. E. Ph. Willigenburg, Vermeerstraat 108, die na gehouden overleg met het be stuur der plaatselijke afdeeling, zich met de regeling zal belasten en ook voor plaatsbespreking zal zorg dragen. Voor verdere bijzonderheden verwij zen wij naar bladz. 7 van de K.R.O.Gids van deze week. De Amersf. afdeeling van den Kath. Bond van Handels-, Kantoor- en Win kelbedienden hield een praatavond, Vooraf werd overgegaan tot het ver kiezen van een lid voor den bondsraad, waarvoor in de prov. Utrecht candi- daten waren de heeren Vuister te Utrecht en Pijpers te Amersfoort. Hetmeeren- deel der stemmen werd op den heer Pijpers uitgebracht. Hierna behandeling der ingekomen vragen, waarvan een der voornaamste was: Waarom is het een katholiek georganiseerd werknemer verboden zitting te hebben in een fascistische vereeniging en waarom vinden de werk gevers dat dit verbod niet geldig is voor hun georganiseerde leden. De bondsvoorzitter antwoordt hierop, dat het niet door de Kerk verboden is als werknemer fascist te zijn. Wel wijst zij steeds weer op de eenheid in onze katholieke pa-tij welke moet worden bewaard, Het R.K. Werkliedenverbond staat echter op het standpunt, dat leden, die zich fascist noemen en zich aldus gedragen, geen lid kunnen blijven het Werkliedenverbond. Het fascisme druischt in tegen de ordening van God spreker zet uiteen hoe men dat ver-1 an moet. De R. K, werkgevers staan op het standpunt, dat zij geen politiek in hun vereeniging wenschen te halen doch men verbiedt zijn leden niet zich bij eenige politieke partij aan te slui ten, daar de Kerk zich hieromtrent heeft uitgesproken. Volgde nog een vraag over het lid maatschap van de vakorganisatie, wan neer men lid is van de K.J.M. of soort gelijke. De bondsvoorzitter zet duide lijk uiteen, dat dergelijke vereeniglngen standsorganisaties zijn. doch dat men volgens de encyclieken van de pausen toch cok zedelijk verplicht is zich aan te sluiten bij de vakorganisaties. De taak van beide is verschillend. Na nog eenige vragen naar genoegen te hebben beantwoord, zegt de bonds voorzitter gaarne bereid te zijn een volgende maal een overgebleven vraag uitvoerig te beantwoorden. Handelsregister. Hebt U een Taxi of auto noodig Amersfoort Ingeschreven llzerwaren, Leusderweg 136—138. Eig.: F. J. v. d. Weyden. Bruning, Gross, in room, Banka- straat 7. Eig. C. Bruning. Minerva Olga Karin, pharm. prod., Van Veenendaal. Eig.G. v. Eist. G. v. Eist, Ijzerhandel, Zandstraat 109, Bemmelstraat 5. Eig.: F. Simons. J. H. Donath „Oud Holl. Potten en Pannenhuis" Bloemendalschestraat 17. Uittr. E. J. H. Donath. Toetr.A. J. Donath. B. Ruitenberg Hzn., Kleermakerij enz., Utr.str. 26. Toetr. mede-eig.H. Ruiten berg. N.V. Holl. Bouwstoffen, Groothandel, P. Buyslaan 2, Toetr. Proc.h.C. Pries. Agentuur en Comm. handel, M. J. Gerzon, Borgesiuslaan 26, verplaatst tar Arnhem, Hulkesteinscheweg 11. N.V. Middenstandsbank v. Amers foort en Omstreken, Langegracht 4. Toetr, proc.h.M. J. Moret en L. Brink. R. K. V.V. Amersfoort—S.D.O. Dat de Bussummers een zwaren partij zouden geven was bekend vandaar dat de nederlaag voorspeld was. Toch had het maar weinig gescheeld of Amers foort had nog gewonnen. Goed, ja, mooi is er gevoetbald. Vooral de voor hoede van Amersfoort speelde een mooi open en vlug spel. jammer dat vrij spoedig na het begin bij een feilen doorbraak van S.D.O. de stand op -0 kwam. Onversaagd echter speelde Amers foort verder en het lukte dan ook de stand al spoedig op 1 1 te brengen. Fair en toch stevig werd gespeeld met Amersfoort in de meerderheid. Vooral P. Arts op de rechtervleugel bracht telkens op maar de S.D.O.-backs u itren niet voor den poes- Robust werd alles geretourneerd wat wel iets gemakkelijk ging doordat de feilen wind liet spel hooghield. De rust brak aan met 1 wat de verhouding toen was. Na rust pakt Amersfoort direct ste- g aan en een heele periode is zij sterker. Opeens een doorbraak van S. D.O. en wat niet !T.d behoeven te zijn de stand was 2I. Absoluut niet ont moedigd werd verder gespeeld en het spel bleef werkelijk goed. Bij een aan val op het A.-doel werd een derjspe- lers aan'de schouders aangeschoten en wat niemand verwacht had.,., penalty, met noodlottig resultaat 3—1. Zelfs dat ontmoedigde niet en werd stevig doorgezet met als belooning een mooie tegengoal 3—2. Dit werd ook eind stand voor S.D.O. waarmee zij wel iets meer kreeg dan zij toekwam. Het nieuwe Amersfoort-elflal heeft goed voldaan. Prettig deed het aan dat ondanks de tegenslagen flink werd doorgespeeld. De nieuwe back, K. de de Graaf, was bijzonder op dreef. Ook P. Rigter en Nieuwenhuizen hebben hard gewerkt, evenals alle spelers. We gelooven dat met deze ploeg waarmee leuk en gezelli" gevoetbald werd bij behoorlijke leiding van goede scheids rechters heel wat bereikt zal worden. F. C. v. d. Weyden, Houthandel en Nog even aan elkaar wennen.

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1934 | | pagina 1