Men deelt ons mede, dat Donder
dag 22 Februari a.s. de jaarvergade
ring van de R. K. Werkliedenvereni
ging wordt gehouden.
Behalve de jaarverslagen 1933 zal
ook de begrooting voor 1934 worden
behandeld.
Als besluursledon treden volgens de
periodieke lijst af de heeren W. van
Koelen, J. v. d. Linden, J. Tuithof, F.
van den Bos en E. Hilhorst.
De heer Van der Linden stelt zich
niet meer beschikbaar. Candidaat ge
steld werden de heeren Flos, Laseur,
V. Niekerk, v. Vulpen en J. v. d. Wakker.
Uit het compleet bestuur wordt ver
volgens de Voorzitter gekozen.
Inzake het Militair Hospitaal te
dezer stede, blijkt dat opheffing nog
niet direct aanstaande is. In den Haag
worden verschillende plannen te dien
aanzien overwogen.
Dezer dagen overleed de heer H.
E. v. Bekkum, tuinopzichter van de
Speelluinvereeniging „Het Leusder-
kwartier". Met den heer Van Bekkum
is een populair stadgenoot heenge
gaan. Na vele jaren als tamboer te
hebben gediend, werd hij tambour-
maltre bij de R. K. Muziekvereniging
.Wilskracht".
Hedenavond in De Zwaan verga
dering van spaarders van de Sport
fondsen. In deze vergadering zullen
nadere gegevens worden verstrekt met
betrekking tot aankoop van terrein
aan den Bisschopsweg.
Aan de aannemersfirma Van Hoo-
gevest alhier werd opgedragen het
bouwen van een laboratorium voorde
Rijks-Universiteit te Utrecht.
Het Algemeen Nederlandsch Ver
bond vergadert Zaterdag 10 Maart in
Lunchroom Princesse.
Zondagavond tusschen 6 en 8 uur
werd ingebroken in het perceel van
de Ned. Herv. Diaconie aan de Muur
huizen te Amersfoort.
Vermist wordt een bedrag van f 7.
en enkele sieraden.
Gemeenteraad.
In de hedenavond te houden Raads
vergadering zal nog worden behandeld
Voorstel tot het verl-enen van eer
vol ontslag aan het Hoofd van de gem.
Voorbereidende school met ingang van
1 juli a.s., zulks wegens de opheffing
van die school.
Verzoek Chr. Nat. Schoolonderwijs
om gelden beschikbaar te stellen voor
de aanschaffing van leer- en hulp
middelen voor de school v. Effenlaan.
Schrijven van Gedeputeerde Staten
betreffende wijziging der jaarwedden-
regeling en intrekking der tijdelijke
korting op de jiarwedden van burge
meesters en gemeente-secretarissen en
-ontvangers.
Voorstel de couponbelasting niet voor
rekening van de gemeente te nemen.
Verbetering Barchman Wuytierslaan
Burgemeester en Wethouders bieden
den Raad aan een voors'el tot verbe
tering van de Barchman Wuytierslaan
v.-.naf het Stationsplein tot den Spoor-
W' - overgang bij de Vlasakkers.
Verbetering van dezen druk bereden
verkeersweg is dringend noodig, door
he: toenemend snelverkeer.
De verbrtcdlng van den rijweg kan,
voer wat betreft het gedeelte vanaf de
Heinsiuslaan rot aan de Daam Focke-
malaan gevonden worden door een
gedeelte van het bestaande fietspad cn
den boomberm ten Zuiden van de
trambaan bij den rijweg te voegen
M:n verkrijgt hierdoor een rijweg-
breedte van 7.75 M.
De rijweg wordt tusschen trottoir
banden gesloten. De boomen staande
op den berm tusschen rijweg en
trambaan dienen verwijderd te worden.
Daar dit lindeboomen zijn, kunnen
deze nog verplant worden.
Als verhardingsmateriaal van den
rijweg wordt voorgesteld asphalt-beton,
omdat dit materiaal zeer weinig onder
houd vergt.
Het fietspad ter breedte van 2,50
M. komt te liggen ten Zuiden van de
Zuidelijke boomenrij.
Het wordt dus gescheiden gehou
den van den rijweg en zal worden
verhard met tegels.
Naast het fietspad, langs de voor
tuinen der huizen, komt een verhoogd
wandelpad, eveneens ter breedte ran
2.50 M. Evenwel is dit pad niet
langs den geheelcn weg te maken,
tenzij de beschikking verkregen wordt
over een strook ter breedte van 2 M.
van de aangrenzende voortuinen.
Het ligt in de bedoeling ook het
wandelpad met tegels Ie verharden.
Het gedeelte Barchman Wuytierslaan
van Stationsplein tot Heinsiuslaan is
van zoodanige breedte, dat het be
staande fietspad ten Noorden van de
Zuidelijke boomenrij kan behouden
blijven. Het wandelpad is ter plaatse
van voldoende breedte, zoodat van de
daargelcgcn voortuinen geen strook
grond noodig is.
De bocht bij „Willgo" zal flauwer
en ruimer gemaakt moeten worden.
In verband met het verkeer komt hel
gewenscht voor, dat twee rijwielpaden
aanwezig zijn, één aan eiken kant van
den weg met het oog op de veilig
heid der wielrijders. Alle verkeer kan
dan bij het openen der spoorboomen
rechts houden.
In de bocht en tol vóór den over
gang zal geen asphaltbeton als weg
verharding worden toegepast, doch
dikke klinkers in keperverband.
De totaalkosten inclusief een be
drag voor grond en het terugzetten
van afscheidingen worden geraamd
op f83.1300.
Katholiek Democratische Partij.
Op uitnoodiging van de afdeeling
Amersfoort der Kath, Democratische
Partij, hield Professor Veraart, leider
dier partij, een politieke rede, waarin
hij de bestaande politieke verhoudin
gen als onjuist en onzuiver kenschetste
en aandrong op doorvoering metterdaad
van de democratische ideeën.
Omdat in ons land geen sprake is
van een corrupt parlementair systeem
of een soortgelijke regeering, acht spr.
het nastreven van fascistische of natio
naal socialistische idealen op staat
kundig gebied niet verantwoord en
alleen verklaarbaar uit imitatie-zucht.
Prof. Veraart kant zich voorts tegen
alles wat op coalitie lijkt en is zeer
ontevreden over den gang van zaken
in de politiek, omdat hij van oordeel
is dat daarbij de democratie in het
gedrang is geraakt.
Hij verklaart zich voor eenheid op
staatkundig gebied, maar veroordeelt
de eenheid eener partij, waarbij de ver
deeldheid binnen de muren verborgen
wordt gehouden.
Hij veroordeelt het leggen van zware
indirecte lasten op hen die weinig
draagkracht hebben en wil de invloed
van het parlement zien hersteld, om
dc democratie gelegenheid te geven
zich te laten gelden.
Met dat al is het jammer dat prof.
Veraart en de zijnen niet willen komen
in het wijde verband der Katholieke
Staatspartij, waar zij kunnen streven
naar het verwerkelijken hunner demo
cratische denkbeelden.
Lezing en overweging van de advie
zen en de vermaningen vervat in het
pas gepubliceerde schrijven van onze
bisschoppen, zal hierbij verhelderend
werken.
Moge als vrucht van dit bisschop
pelijk vermaan ons de eensgezindheid
ten deel vallen; eensgezindheid die
krachtig samenwerken mogelijk maakt.
R. K. Mannenkoor St. Jozef.
Het 28 September 1933 opgerichte
Mannenkoor St. Jozef, onderafdeeling
van de R K. Werkliedenverceniging.
heeft het aangedurfd om Zondagavond
in het St. Jozefgebouw een eerste uit
voering te geven, onder leiding van
haar directeur den heer Henk Ramselaar.
Ten gehoore werd gebracht Strijd
lied van F. Smit (door den directeur
voor 4-st. koor gezet). Ave Maria van
Accrdell, O. quam Amabilis van J. P.
Palestrins. Beati Mortui van F. Men-
delsohnn Bartholdi, Wasserfahrl en
Jeugdbed van F. Mendelsohnn Bar
tholdi en Volkslied en Heerlijke Terwe
van Kees Andriessen.
Het ten gehoore gebrachte getuigde
van energie en aanpakken der leden
en van de talenten van Henk Ramse
laar en geeft alle hoop voor de toe
komst. De geestelijke adviseur Kapelaan
W. de Jong feliciteerde Directeur en
zangers en was van meening dat dit
Mannenkoor moest slagen en groot
beloofd te worden in de toekomst.
ZEerw. spoorde heeren zangers aan
om zich op te geven als lid.
Wij vernamen dat een 7-tal nieuwe
leden zich in de pauze hadden aan
gemeld. Ter afwisseling traden op de
humoristen Joh. van Deelen en Geenen
die de aanwezigen eens hartelijk heb
ben doen lachen. Voor muzikale op
luistering zorgde het orkest van den
heer W. te Kloese op eminente wijze.
't Was voor de jonge vereeniging
een geslaagde avond, terwijl de op
komst buitengewoon groot was.
R. K. V. V. Amersfoort.
De Utrechtschc R, K, Middenstands-
Tooneelvereeniging voerde Zondag
avond in de patronaatszaal aan de
Paulus Borstraat op het tooneelspel
in drie bedrijven van Leo Post eri
Frits van Duinen „De Overkant" ten
bate van de R. K. Voetbalvereeniging
„Amersfoort". De zaal was tjokvol,
zoodat Amersfoort wel een winstsaldo
zal kunnen boeken.
In de pauze bood de heer W. Wijntjes
de scheidende secretaris, de hcerv. d.
Hoven, als aandenken een ets aan
voorstellende de Lieve Vrouwetoren
onzer stad.
In den avond bemerkte een in bur
ger surveilleerende agent van politic
te Amersfoort dat het tuinhekje van
een tijdelijk onbewoond perceel aan
de Emmalaan open stond. De agent
stelde een onderzoek in en bemerkte
dat aan de achterzijde der woning een
ruitje was ingeslagen, Hij hoorde ecnig
geritsel en 2ag een man uit de struiken
wegvluchten. De agent kreeg de man
te pakken. Het bleek te zijn W, uit
Rotterdam die de poging tot inbraak
bekende, benevens nog schuldig te
staan aan een inbraak aan dc Sophia-
laan cn den Utrechtschcn weg.
Burgerlijke Stand.
9 Februari. Geboren: Geertruida Jo
hanna, d. v. P. J. Brouwer en A. J.
Eijberecn. Willemina Jacoba, d. v.
J. J, O. van der Toom en J. Averink.
Bernard Pletnr, z. v. J, G Uffen en
M. Wierlz. Overleden Derk J. Pot
hof. 13 jr.
„Veilig Verkeer" hield jaarvergade
ring. De vereeniging die met 20 leden
werd opgericht telde op 31 Dec. 1933
390 leden.
De heer A. H. Martens bracht het
financieel verslag uit. Er was een batig
slot van f47,90.
De voorzitter deed hierna de mede-
deeling, dat het Verbond van V.V.V.V.
heeft besloten, in de eerste week van
|uni een verkeersweek te doen houden,
in die week zal een verkeerscourant
verschijnen. De voorzitter bracht dank
aan den heer A. B. v. d. Klein voor
zijn bemoeiingen inzake den kleur-
wedstrijd voor kinderen.
Aan de beurt van aftreding waren
de bestuursleden A. H. Martens. D. P.
v. Rooyen, F. Boomsma en N. J. Zijlstra.
Deze heeren werden bij acclamatie tot
bestuurslid herbenoemd,
In de vacatures, ontstaan door het
bedanken van R. C. Hendriks en het
vertrek van Jhr. A. M. C. Mollerus
werden gekozen A. C. v. Gorcum en
H. Beenakker.
Amersfoortsche Kunstkring
„Eindexamen".
In het tooneelspel „Eindexamen'
dat door de Amsterdamsche Tooneel-
vereeniging j.l. Vrijdag voor de leden
van den Amersfoortschen Kunstkring
werd opgevoerd, heeft de schrijver Max
Dreyer zich ten doel gesteld, een brok
schoolleven te analyseeren. En hij is
er in geslaagd op waarlijk aangrijpende
wijze te doen zien, hoe de jeugd in de
Sturm- und Drang-periode reageert op
de moeilijkheden, die vooral in den
eindexainen-tijd dubbel zwaar op haar
gemoedsleven drukken.
Wij, ouderen, welen het wel, dal de
jongeren op dien moeilijken leeftijd,
wanneer de tot dusverre nog onbekende
problemen op hen losstormen, dikwijls
een zwaren inwendigen strijd te voeren
hebben, Wij hebben, toen we jong
waren, zelf aan den lijve ondervonden
hoe moeilijk het is om van kind mensch
Ie worden, Doch naarmate we ouder
en laten we hopen wijzer zijn
geworden. Is de herinnering vervlakt.
Max Dreyer dwingt ons in zijn „Eind
examen" onze oogen weer eens wijd
open te zetten. Hij dwingt ons tot het
realiseeren van den geweldigen invloed,
die in die levensperiode door de din
gen van buiten op de jeugd wordt uit
geoefend, En vooral hebben wij be
wondering voor de voortreffelijke wijze,
waarop hij de sterk uiteenloopende
psychische reacties, die daarbij worden
opgewekt, teekent.
Vocral de hoofdfiguur, een jongen
met een au iond goede inborst, maar
met een moeilijk karakter, een jongen,
die het zich zelf niet gemakkelijk maakt,
die alles even zwaar opneemt en die,
na tweemaal gezakt te zijn, alle hoop
op de toekomst moet verliezen als zijl»
eindexamen ook voor de derde maal
verkeerd afloopt, is prachtig door den
auteur opgebouwd.
Maar ook de overige rollen zijn alle
met een even juisten kijk op de reali
teit geschreven. Wij zien een directeur,
die zoo graag alles in hel werk wil
stellen om zijn leerlingen te helpen,
maar die daarbij vaak te kampen heeft
juist met de psychische zwarigheden,
die dc jongelui zich zelf op den ha's
halen, met de starheid van sommige
leeraren, soms zelfs met wat zijn amb
telijke plicht hem voorschrijft.
Wij 2ien den plichtsgetrouwen jongen
leeraar, die liefde opvat voor een van
zijn meisjes-leerlingen cn zich zelf en
zijn directeur daardoor In een scheeve
positie brengt cn tevens den moeilijken
leerling tegen zich in het harnas jaagt.
Wij zien het moderne meisje, den
cynicus, het dweepstertje. En allen zijn
even juist en raak geteekend.
Waarlijk, dit tooneelspel is een der
beste, die we in de laatste jaren gezien
hebben. Een drama, dat ons van het
begin tot het einde boeit en waarover
wc nog lang namijmeren.
Dc vertolking van de beide hoofd
rollen was subliem. Van Dalsum's we
dergave van den rol van den directeur
was een creatie van den eersten rang.
Vooral als hij in zijn stil spel blijk gaf
van sympathie en medeleven, had hij
momenten van grandiose tooneelspel-
kunst.
Dat we Cruys Voorbergh onmiddel
lijk na en zelfs naast van Dalsum noe
men is geen gering compliment, dat hij
overigens ten volle verdient. Van Dal
sum's spel is gevoeliger, menschelijker,
Cruys Voorbergh's spel is realistischer,
doch dit betreft slechts nuancen. Als
totaal stond beider vertolking op zeer
hoog peil.
Van het groot aantal andere mede
spelenden noemen we Carpentier Alting
als den jeugdigen, nog idealistischen,
van Warmelo als den bejaarden, d<>g-
matlschen leeraar. Georgette Hagedoorn
als het blokkende dweepstertje cn Ben
Royaards als den cynischen student,
die allen een zeer goede opvatting van
hunne rollen bleken tc hebben. Hel
spel van de overige medespelenden
sloot zich daarbij goed aan.
Een avond van kunstgenot, een na
genoeg uitverkochte zaal, een dankbaar
publick: een succes voor den kunst
kring. S.
Bij de Kamperbinnenpoort werd
een aanrijding met een stadsautobus
veroorzaakt doordat men geen slop-
tceken gaf. De autobus werd aan een
der zijkanten ingedeukt, terwijl dc 'uxe
auto niet meer verder kon.
De moderniseering van
de Ophaaldienst der
Gemeente Reiniging.
De Gemeente reiniging heeft het op
halen van het huisvuil thans geheel per
auto-traclie ingericht.
Ter bezichtiging van de nieuwe wa
gens en de vlotte werkwijze ervan,
waren de verschillende persvertegen
woordigers Maandag door den Direc
teur, de lieer H. Beenhakker, uitge-
noodigd. Alvorens tot bezichtiging over
te gaan gaf de Directeur de volgende
uiteenzetting:
Voor 1923 geschiedde het ophalen
van huisvuil alleen met paardentraclie.
In 1923 is een auto aangeschaft met
8 M3 inhoud waarbij 3 man noodig
waren voor bediening. Voor groolc af
standen gaf deze aulo een besparing.
In 1931 werd hef huisvuil opgchaalö
met één aulo (benzine) en 5 wagiiis
inef paarden. De kosten bedroegen per
M395 cent plus afschrijving. Dc aan
geschafte auto in 1923 is thans nog
als reserve in gebruik. In 1931 werd
een nieuwe aangeschaft met benzine
motor, inhoud 4'/, M\
Toen kwam echter de Dieselmotor
naar voren en na studie in binnen- en
-uitenland bleek de Dieselwagen „de
wagen" voor hef ophalen van huisvuil.
Thans is het geheele bedrijf (behalve
tonnendienst) ingericht per autotractie.
Aangeschaft zijn 4 Dieselwagens van
de firma Kromhout, Amsterdam inhoud
6 M3. Met deze 4 Dieselwagens en de
in 1931 aangeschafte benzinewagens
kan per jaar worden opgebracht
38000 M3 huisvuil. Er is dan een re
serve van 4400 M3. De kosten bedragen
67 cent per M3.
Het voordeel van de oliemotor is
gelegen in dc brandstof. De benzine
wagen kost per jaar aan benzine- en
olieverbruik (660.—, de Dieselwagen
f 125,—. Elke auto haalt per dag 6
vrachten op, dus de vijf wagens per
dag 171 M3.
Daarna waren we getuige van de
binnenkomst der auto's en het storten
van het huisvuil voorde verbrandings
ovens. Een antieke wagen met paard
ervoor stond eveneens volgeladen met
vuil om het verschil van werkwijze aan
tetoonen. Voor ons als leeken viel het
verschil ten duidelijkste te bespeuren.
De auto met automatische kiepkar
werkte niet alleen veel en veel vlugger,
doch ook de stortruimte voor de auto
is minder dan de helft bij de wagen.
De aulo is ineens geheel leeggestort,
bij het storten met de wagen komt er
altijd nog een klusje achteraan.
We gelooven wel dat Directeur
Beenhakker zijn bedrijf zoo economisch
mogelijk inricht waarbij nog komt dat
er bij dit bedrijf hard en met opge
wektheid wordt gewerkt.
BIS8 zhoppelljk
Mandement.
I.
DE AARTSBISSCHOP EN DE
BISSCHOPPEN VAN NEDERLAND,
Aan dc hun toevertrouwde geestelijkheid
cn geloovigen
ZALIGHEID IN DEN HEER.
In deze gewichtige en beweeglijke
tijden hoort men dagelijks vraagstukken
opwerpen van maatschappelijken cn
staatkundigen aard. Nieuwe leerstellin
gen, op dit terrein verkondigd en elders
ook reeds in practijk gebracht, hebbm
vat gekregen op breede groepen der
bevolking en heel in 't bijzonder op
het jongere geslacht. Klaarblijkelijk is
een nieuwe orde aan het groeien, die
onder menig opzicht valt toe te juichen,
daar zij een verlossing beteekent uit
individualisme en materialisme, maar
Ons ook zorgen baarl, wijl zij dreigt
in andere dwalingen verstrikt te ge
raken. Wij bedoelen de stelsels, die
men met de namen fascisme en natlo-
naal-socialisme pleegt aan tc duiden
en ten opzichte waarvan het zeker niet
overbodig is het woord van paus
Leo XIII te herhalen: „Wij achten het
van het grootste gewicht, de nieuwe
meeningen omtrent den Staat met de
christelijke leer te vergelijken".
Niet dat dc Katholieke Kerk voor
keur zou hebben voor den een of an
deren staats- ol bestuursvormzij staat
ook niet een bijzondere politiek voor,
een bepaald staatkundig stelsel. Maar
wel verlangt zij van icdcrcn bestuurs
vorm, dat deze niet geleid wordt door
beginselen, die de rechten, door God
aan de Kerk geschonken, en de natuur
lijke rechten van iederen mensch in
gevaar brengen. Het is daarom haar
eisch, dat zij haar verheven taak in
volle vrijheid kan blijven vervullen;
en tevens dat ieder staatkundig stelsel,
wil het door dc Kerk aanvaard worden,
rekening houdt met de eischen van het
ware mcnschclijk geluk, zooals die in
de katholieke leer liggen opgesloten.
„God heeft", zooals Paus Leo in zijn
Encycliek „Immortale Dei" zegt, „dc
zorg voor hel menschelijk geslacht aan
twee machten toevertrouwd, de geeste
lijke er. de wereldlijke macht, waarvan
de een over de goddelijke, de andere
over de mensclielijkc dingen is gesteld".
Twee machten derhalve, de Kerk en
de Staat, hebben beide, ofschoon on
der verschillend opzicht, tc maken met
het menschelijk geluk, liet is dus zon
der meer duidelijk, dat, zoo leert
dezelfde Paus „dc burgerlijke maat
schappij. ten algemeenen nufte inge
steld, bij het behartigen der welvaart
van het gemeenebest zoodanig voor
haar burgers moet zorgen, dat zij niet
alleen niets in den weg legt aan het
bereiken en verkrijgen van dat hoogste
en onveranderlijke goed, maar zij dit
ook op alle mogelijke wijzen bevordert".
Het natuurlijk welzijn toch is aan
het bovennatuurlijke ondergeschikt en
daarom zijn het doel van den Staal en
dat van de Kerk, ook al kunnen zij
afzonderlijk beschouwd worden, in
werkelijkheid geenszins geheel van el
kaar los te tnaken. Want al heeft ieder
zijn eigen onafhankelijk terrein, eencr-
zijds heeft het hooger leven voor zijn
normale ontwikkeling deaardsche hulp
middelen noodig, anderzijds wordt dc
opvatting van het natuurlijk welzijn
zelf, verhelderd en op allerlei wijzen
beïnvloed door de christelijke leer om
trent het volle en eeuwig geluk van
den mensch.
Het is derhalve volkomen begrijpe
lijk, dat de Kerk het recht en den plicht
heeft, bepaalde maatschappelijke en
staatkundige stelsels aan haar begin
selen te toetsen. Deze algemeene be
ginselen nu zijn ons herhaaldelijk in
de pauselijke encyclieken voorgehou
den.
Vóór alles is liet een onvoorwaarde
lijke elsch, dat de bovennatuurlijke
werkzaamheid der Kerk zelve volkomen
vrij en veilig is en dal de Kerk het
zedelijk leven der geloovigen en alles,
wat voor het geestelijk heil noodig is,
zooals het huwelijks- en gezinsleven
en de opvoeding der jeugd, naar chris
telijk beginsel in volle vrijheid kan
regelen. Hieruit volgt, dal de Kerk de
vrijheden moet opeischen, die strekken
tot bevordering van die doeleinden,
zooals de bijzondere school, de con-
fessioneele organisaties, ccn vrije ka
tholieke pers en allerlei vormen van
openbaar kerkelijk leven.
Wanneer dc Kerk dien eisch stelt,
doet zij dit niet alleen om haar eigen
rechten te waarborgen, maar óók voor
het ware geluk van iederen mensch.
waartoe o.a. behoort de welbegrepen
vrijheid der zelfstandige persoonlijk
heid. De Kerk was. zooals Paus Leo
verklaart, steeds de meest krachtige
beschermster van de ware burgerlijke
en staatkundige vrijheid, omdat zij de
leer verdedigt, dat de overheden geens
zins willekeurig cn naar welbehagen
kunnen bevelen, doch alle menschclijke
wetgeving haar oorsprong moet vinden
in het natuurrecht cn de eeuwige wet
Gods.
„Er wordt, aldus Sl. Augustinus. in
de lijdelijke wet niets rechtvaardigs
en wettigs gevonden, of de menschcn
hebben 'het uit deze eeuwige wet
afgeleid."
De rede nu leert en de open
baring bevestigt het dat de mensch
persoonlijke rechten heeft. Deze rechten
bestaan van nature, ook zonder den
Staat. De Staat schept ze niet en zij
zijn ook geen louter uitvloeisel van
het staatsdoel of het nationaal belang,
maar hangen samen met de persoon
lijke bestemming van den mensch.
Omdat die persoonlijke rechten der
halve elke staatsordening voorafgaan,
heeft de Staat ze tc eerbiedigen, ook
al moeten zij geordend worden, dwz.
in evenwicht gebracht met de rechten
van anderen. Zeer zeker zijn dit per
soonlijk belang en de vrijheid, die het
vereischt, ondergeschikt aan het alge
meen belang, maar zij gaan daarin
niet op. Want het algemeen belang
kan ten slotte niets anders zijn dan
het geordende welzijn van allen en
niet iets, dat boven en buiten de per
soonlijke belangen omgaat, zooals bijv.
de ontwikkeling van het ras of de
natie zonder meer, de grootheid en de
macht van den Staat als zoodanig.
„De openbare macht is ingesteld voor
het nut van hen, die geregeerd worden."
Datgene nu, wat men wel den „tota
len staat" noemt, is, in zijn strenge
betcekenis, met deze beginselen in vol
slagen tegenstelling.
Zeker is de behartiging van het
goed begrepen nationaal welzijn iels
groofsch en verhevens; het is daarom
roeping en plicht van alle burgers
daaraan mede te werken. Ook mag
niemand zoo eenzijdig zijn persoonlijk
belang nastreven, dat het evenwicht
van het geitcel, dus het welzijn der
anderen, in gevaar komt. Veeleer zijn
wij als vaderlanders en als sociale
wezens besfemd en geroepen om, in
samenwerking mei onze medehurgers
van alle klassen en standen, het onze
bij te dragen (ot den bloei van het
geheel, hel welzijn van allen. Maar
dit welzijn van allen is het welzijn
van vrije persoonlijkheden met eigen
bestemming. Het zou niet bevorderd,
maar vernietigd worden, als men den
Slaat ging beschouwen als eenige bron
van recht, moraal en vrijheid. Het
wordt vernietigd door elk stelsel van
slaals- of natievergoding, door elke
geheel ongebonden dictatuur. Het ge
ordende welzijn van allen is immers
alleen gewaarborgd bij erkenning van
's menschcn persoonlijke zelfstandig
heid binnen de grenzen der sociale
orde. Daarom heelt de Kerk In haar
leer steeds den besten grondslag ge
boden voor het bestaan van juiste
maatschappelijke verhoudingen. „Ter
wijl op deze wijze zegt Paus I eo
de deur voor dwingelandij wordt
gesloten, wordt aan de overheid geen
onbeperkte macht gegeven ongeschon
den erkend blijven de rechten der
vrije burgers."
Wat nu de bijzondere verhoudingen
in ons land betreft, is het bij de vage
theorieën, die verkondigd worden, moei
lijk beslissend uit te maken, in hoever
verschillende fascistische of nafionaal-
socialistische stroomingen le onzent
dezen „totalen staat" aanvaarden. Noch
tans zijn de bisschoppen, als herders
der zielen en bewakers van hef hun
toevertrouwde heil der geloovigen,
verplicht ook fen opzichte van hetgeen
hier te lande geschiedt, hun standpunt
te bepalen. Wanl al vallen pollljeke
vraagstukken op zich beschouwd'JJui-
tcn de bevoegdheid der kerkelijke'over-
heden, de Kerk heeft niettemin den
plicht te waken voor de geestelijke
belangen, die er op velerlei wijzen mee
samenhangen. En al moge het dan
waar zijn, dat de fascistische en de
nationaal-sociaiistische partijen in ons
land zich niet onomwonden voor den
„totalen slaat" uitspreken, toch moeten
Wij wijzen op meerdere groote geva
ren. welke van die partijen te duchten
zijn.
Vooreerst bedenke men, dat die
stroomingen bij ons, ook al zouden zij
nu nog niet het verderfelijk beginsel
van het staatsabsolulisme aanvaarden,
vroeg of laat zeer zeker onder den in
vloed van deze staats- of natievergo
ding zullen geraken. De groole gedach-
tenstroomingen loch in het wereldge
beuren beïnvloeden elkaar meestal op
onweerstaanbare wijze en daarbij gaat
men er zoo gemakkelijk toe over, vol
ledig de denkbeelden te aanvaarden
van degenen, die op sommige punten
wellicht wenschelijkc verbeteringen ver-
mochten tot stand te brengen.
Vervolgens vergete men niet, dat
dc leiders eener lelie beweging nièf
altijd ;de eigenlijke leiders blijven,
maar zelf meermalen geleid en ge
stuwd worden door anderen, die de
volle consequentie der theorieën,
waarop de beweging steunt, in practijk
willen brengen. Een zekere gematigd
heid bij de hoofdleiding is dus niet
de minste waarborg voor de toekom
stige ontwikkeling eener beweging. En
al verklaren dan ook sommige leiders
in ons land. dat zij niet slaan op het
standpunt van den „totalen staat",
zulks vermindert geenszins het gevaar
lijk karakter der beweging. Niemand
kan zeggen, tot hoever de consequen
ties der verkeerde theorieën zullen
worden doorgevoerd, als de beweging
eenmaal heeft gezegevierd.
(Slot in het volgend nummer.}
Waarom duur drukwerk
voor Uw convocatie1! die maar
even gebruikt worden
Groole besparing voor Uw kas als wtj ze
voor U eereed maken.
TYPE» EN COPEEERINRICHTING
VITESSE
KON. WILHELM1NASTR. 10
Uit den Omtrek
Achteveld
Een juffrouw uil Haaksbergen was
gelogeerd bij een familielid in Huize
St. Jozef. Toen zij opstond zakte zij
ineen, en men kon slechts den dood
constateeren.
Barneveld
Het Arnhemsche ambtenarengerecht
heeft uitspraak gedaan inzake de klacht
van den heer A. H., Gemeenteveearts
alhier, die door B. en W. dezer ge
meente gestraft was met het intrekken
van 8 dagen vacantie in 1934 wegens
ccn aantal tekortkomingen, welke hij
In den dienst had geloond, door zijn
vlccschstempels le bewaren in een kast
in een export-slachterij, aan welke
slachterij hij varkens-oormerken en
blanco vleeseh-vervoerbewijzen had
verstrekt, terwijl hij tenslotte gtffn
juiste contrölc had uitgeoefend op ge
stempeld vlecsch.
Het ambtenarengerecht heeft de slraf
van 8 dagen vaeantie-onthouding ver
minderd tot 3 dagen.
Het college overwoog, dat het eerste
en het laatstgenoemde leit niet als
overtredingen van de voorschriften
waren te beschouwen, hoewel het ge
recht den indruk had, dat dc wijze
van stempelen, zooals deze door den
klager werd toegepast, weinig houvast
gal voor een goede contróle.
Wat het vrijelijk verstrekken van
biggen-oormerken en van blanco ver-
voerbiljctten betreft, overwoog het ge
recht, dat dit een laakbare overtreding
van het uitvoeringsbesluit beteekende.
Het ambtenarengerecht achtte het
opleggen van een straf derhalve op
zijn plaats, hoewel het zich niet kon
verecnigen met de mate van de straf,
welke bepaald werd op 3 dagen va-
cantlc-ontliouding.
llnmerBvcId
Rctraitc-vcreeniging. In onze paro
chie wordt een retraite-vereeniging op
gericht met 4 afdcclingen, voor man
nen, vrouwen, jonge mannen en meis
jes, die elk weer verdeeld zullen worden
in groepen van 10 personen, waarvan
cr ieder jaar 4 uitloten om 'n retraite
tc houden.
Degenen, die uitloten, loten weer
mee, als dc andere (5 uitgeloot zijn,
xoodat ieder lid 2 keer in de 5 jaar