F. A. TULP N.V. Middenstands-Bank Kantoorboeken Fa. H. Elzenaar Bel dan op No. 42 Allerlei Kantoor en DrukH, i Langegracht 28, Amersfoort i DE. EEMBODE verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdag middag, De abonnementsprijs bedraagt één gulden per drie maanden; buiten Amersfoort f 1.10, franco per post. Abonnementen kunnen eiken dag Ingaan. Uitgave van de Katholieke Stichting De Eembode, gevestigd te Amersfoort De €embode Katholiek Oryaan voor Amersfoort en Omstreken Dinsdag 20 Febr. 1934 ADVERTENTIËN 25 cent per regel. Billijke tarieven voor handel en nflverheid bij geregeld adverteeren Adverlentifin moeten Dinsdag en Vrijdag vóór 8 uur In den morgen zijn bezorgd. Telefoon 314 Zeven en Veertigste Jaargang - No. 92 Hoe minder wensclien, hoe rijker menschep. Koning Albert, f Een buitengewoon trpgisch gebeuren heeft onzen Zuidelijken buurstaat België getroffen: Koning Albert is door een noodlottlgen val in de Ardennen plot seling uft het leven gerukt. De bergsport had altijd een bijzon dere bekoring voor hem, meermalen vertoefde hij in Zwitserland en Tirol, om daar den geest te ontspannen door de bizondere lichaamsinspanning van de bergbestijging; deze liefhebberij is hem nu in eigen land noodlottig ge worden, in de minialuur-Alpjes der Ardennen heeft een rotsblok ongezien los Wiegen en dit heeft ook het ko ninklijke leven meegesleurd in de diepte. Albert is vorst geweest over een niet gemakkelijk te besturen tweetaligen slaat in een der moeilijkste periodes van de wereldhistorie. Toen hij zijn oom Leopold II in 1909 opvolgde, was reeds de nadering van het oorlogs- tempeest voelbaar. België was wel op papier beveiligd door een verdrag van onzijdigheid, doch hetNot kenntkein Gebot" zou toch ook het kleine België meesleepen in den doodendans. Óp de vordering van Berlijn, om den Düit- sche legerwals te laten voortrollen door het Belgische land, heeft Albert een onwrikbaar „neen" laten hooren. Het meest tragische, dat een vorst kan overkomen is hem niet gespaard: de overweldiging van bijna heel zijn land door den vijand en de noodzaak, om de regcering in ballingschap te vesti- Ïe.t. Doch hij beleefde ook het volle- ige herstel en had zich door zijn houding groote populariteit in heel de wereld verworven. Ook heeft hij ijverig gewerkt aan het heelen van den tweespalt, welke de taalkwestie in zijn land vooral na d"n oorlog weer wierp. Hij bewoog zich gaarne onder het volk en heeft zich altijd gekenmerkt door een bizonderen eenvoud. .Ons Nederiandsche volk kan echter geen bewondering voelen voor de be reidwilligheid, waarmee koning Albert, in het begin van 1919 gevolg gevend aan den aandrang van zijn ministers,! per vliegtuig naar Parijs trok, om daar persoonlijk te pleiten voor een ontne men aan Nederland van onze Zuid- Limburgsche en Zeeuwsch-Vlaamsche gewesten. Een pogen, dat, alhoewel er als vergoeding der annexatie bij ons land van Duitsche gebieden in het land van Kleef en in de provincie Oost- Friesland voor werd aangeboden, op de meest besliste weigering van onze regeering afstuitte, die geen grond w il- de afstaan en geen vreemden grond aanvaarden. Het was, naast Engeland, vooral de Ainerikaansche president Wilson, die, uit overweging dat Ne derland zich strikt buiten den oorlog had gehouden, de afwijzing door de Geallieerde en Geassociëerde mogend heden van koning Albert's eiscli be werkstelligde. Het persoonlijk leven van den Koning was boven allen lof verheven. Het aan zien der monarchie, dat onder de bui tensporigheden van den ouden Leopold zeer had geleden, is door Albert weer geheel in eere hersteld. De KatholieKe Stanlspartli. Omzetbelasting REGISTERS voor Ingekomen en uitgaande facturen. Bestelorders In duplo en triplo KANTOORBOEKHANDEL Lingestr. 65 to. Krommestr. TEL 326 I r hen die zich niet op deze wijze den tuin laten leiden, blijft het gevaar van partijverspiintcring bestaan, ook al houden zij vast aan de gedachte, dat alleen zéér belangrijke, algemeene punten van Staatkundig beleid tot partij vorming aanleiding behooren te geven, Immers: hoevele inderdaad zéér be langrijke punten van dien aard doen zich niet voor; Parlementair stelsel of niet; indien wél parlementair stelsel hoe dan waarborgen te scheppen, dat zoo wel parlement als Regeering op de hun eigen plaats blijven; onbeperkte vrijheid van drukpers en van vereeniging en vergadering of be perking met het oog op het algemeen belang, de rust en orde in den Staat; behoud der onbeperkte productie- vrijheid en concurrentievrijheid of orde ning en regeling van overheidswege; indien dit laatste dan door de Staats- overheid direct of door organci', welke in de samenleving groeien of haar worden verschaft; eenzijdige ontwapening oi niet; het bijzonder onderwijs regel of het openbaar een belastingwezen in hoofdzaak ge bouwd op directe dan wel op indirecte belastingen enz. enz. En al deze vraagstukken zijn weer gesplitst en te splitsen in hoogstge- wichtige practische problemen, welke a een bepaald tijdperk van de grootste rgentie kunnen zijnzoodat zij elk op zichzelf weer tot panijsplitsingen aan leiding kunnen geven, zonder dat men kan zeggen, dat die partijsplitsing niet is geschied op gewichtige punten van staalkundig beleid. Voorbeeld: in onzen tijd de agrari sche politiek. Welk een splijtzwammer doen zich voor in al deze problemen. Een groep van personen kan het eens :ijn over bijv. de wenschelijkheid van eenzijdige ontwapening, doch verder onderling verdeeld over allerlei andere problemen. En zoo kan men doorgaan met aller lei andere vraagstukken. Op sommige punten zal tusschen velen een zekere male van overeen stemming bestaan, die op andere pun ten ontbreekt. Dit is geen theorie, de dngelijksche praclijk wijst bij alle partijen uit. dat dit het geval is en zou hel nog veel 'ér en duidelijker uitwijzen als parlij- fractietucht in sommige partijen de vrijheid niet zeer sterk aan banden legde. Wil men partij-versplintering voor komen, dan zal het noodig zijn, dat bij de afzonderlijke staatsburgers het besef leeft en wordt aangekweekt, dat partijvorming alléén d«m vruchtbaar kan geschieden, wanneer ze plaats heeft zelfs niet op belangrijke en zeer be langrijke punten van staatsbeleid doch alleen op den grondslag van de meest algemeene staatkundige beginselen, Eenzoodanig beginsel is bijvoor beeld het Liberale, dat den volledigen in den allerlaatsten tijd is ieze grondslag nog belangrijk uitge breid door de Encycliek „Quadragesi- tno Anno", welker voornaamste be ginselen in het Program 1933 der R. K. Staatspartij uitvoerig worden opgesomd. Daarmede is de R.K. Staatspartij meer dan ooit te voren geworden: Staat kundige hervormingspartij. Want in die Encycliek wordt den Katholieken als taak voor de toekomst voorgehouden de vestiging eener nieuwe maatschap pelijke en rechtsorde. Concreter dan ooit zijn de middelen om dit te bereiken aangegeven en is ook de taak der Staatkunde afgebakend. Als zeer concreet middel wordt aan gegeven de herinrichting der maat schappij op den grondslag der bedrijfs- schappen op zichzelf reeds een program voor de naaste toekomst. Wat het internationale aangaat heeft de Katholieke Staatspartij de vredes- encycllek van Benedictus XV o.a. om vattend algemeene en gelijktijdige ont wapening, als eerste middel daartoe afschaffing van den algemeenen dienst plicht enz. enz. Men mag dus niet in ernst beweren, dat de Katholieke Staatspartij alléén maar door dwang en door het belang der Kerk bijeengeroepen wordt en niet door Staatkundig inzicht. Verstaat men onder dit laatste over eenstemming in de fundamenteele be ginselen van Staalkundig beleid, dan is dit in geen enkele paitij méér en krachtiger aanwezig dan in de Kath Staatspartij. Verstaat men er echter onder over eenstemming meer op practische en urgente punten, dan bepleit men Ipso facto een zóó vergaande partij versplin tering, dat het parlementaire stelsel onhoudbaar wordt. Men moet den staatkundigen band in de R. K. Staatspartij erkennend, toejuichen dat deze zich niet verdeelt op grond van uiteenloopend inzicht op het terrein van bepaalde toepas singen der beginselen; toejuichen dat de discussie daarover zich binnen die partij afspeelt, waar ze ten slotte ook ter zake van die practische toepassing tot werkeenheid pleegt te leiden. De eenheid der R. K. Staatspartij is een groot belang voor ons heele volk. Het is onredelijk den eisch te stellen a-godsdienstigen pariteitsstaat wil, de .an overeenstemming tusschen de in-1 vrije concurrentie en de staatsonthou- dlviducn, welke eene partij vormen op ding op het terrein van het cconomi- alle punien van Staatkundig beleid. Want zulk een overeenstemming be staat zelfs niet tusschen twee indivi duen, laat staan tusschen honderddui zenden! Dien eisch stellend zou mer inderdaad terecht komen bij de all r- uiterste partijverspiintcring, bij het ideaal: «ieder man zijn eigen partij" en daarmede tot de onhoudbaarheid van het partijwezen, van het parlemen taire stelsel, ja zelfs van allen volks invloed op wetgeving en bestuur. Men zal dus de overeenstemming van gevoelens moeten beperken tot zéér gewichtige en overheenchende, algemeene punten van staalkundig be leid, die men, niet altijd terecht, „be ginselen" pleegt te noemen. Maar. dit doende, vervalt men tevens onvermijdelijk tot een zekere willekeur. Wie maakt uit, waar de grenzen moeten getrokken worden? Er is ten deze geen andere instantie dan die van het persoonlijk inzicht. En dit persoon lijk inzicht kan bij zeer velen worden beïnvloed door handige exploitanten van groepsbelangen of schijnschoone leuzen. Maar op de tweede plaats: zelfs sche leven; de Sociaal-democratische voorzoover het door middel van wetgeving den particulieren eigendom der productiemiddelen wil opheffen; het Anti-revolutionnaire met zijn sterke beklemtoning van de scheiding tus schen de Kerkelijke en godsdienstige sfeer, van het gezagsmoment in den staat en van het Christelijk karakter der overheid. Mist onze Katholieke Staatspartij der gelijke fundamenteele beginselen staatkundig beleid? Wat het zuiver staatkundige betreft, staat de Katholieke Staatspartij op den grondslag van de Encycliek Immorlale "ei, waarin Leo XIII de Christelijke irichting der Staten heeft geschetst en die, met eenige nader verklarende Pauselijke Brieven, een véél vollediger program is van fundamenteele begin selen van staatkundig beleid dan eenige andere politieke partij in Nederland kan aanwijzen. Wat het sociale betreft had de Ka tholieke Staatspartij tot voor zeer korten tijd de Encyclieken „Reruin Novarum" en „Graves de Communi Re" met an dere toelichtende pauselijke stukken als 75ct 60ct 60d Bij A path en Orvgisten Binnenland Het afwateringskanaal. Ged. Staten van Utrecht stellen den Staten voor, af te zien van den aanleg van het scheepvaartafwateringskanaal Rijn—Eemkanaal, waarvan de kosten geraamd zijn op 8.000.000. Zij stellen voor te besluiten tot den r'eg door de provincie Utrecht van een afwateringskanaal, genaamd Vallei kanaal, waarvan de kosten geraamd zijn op f 1.450.000. Van dit bedrag wen- schen Oed, Staten 33 pet. beschikbaar Ie stellen uit de provinciale kas, mits hel Rijk en de provincie Gelderland te zamen een bedrag van 67 pel. van de Senoentde onkosten beschikbaarstellen, ied. Staten zijn van meening dat door den aanleg var dit kanaal het eeuwen oude probleem van de afwatering der Gelde;sche Vallei tot een alleszins volkomen oplossing zal kunt.en worden gebracht. Dalen. Als gevolg van de malaise is het ge zamenlijk inkomen der belastingplich tigen van 1930/1931 tot 1932/1933 f710 millioen verminderd. Nieuwe Pachtregeling in het Aartsbisdom. In „De Kath. Boeren- en Tuinders stand" schrijft de secretaris mr. Henri van Haastert over de nieuwe pacht regeling In het Aartsbisdom: „Met de grootste belangstelling en met zoo mogelijk nog grooter instem ming hebben wij de verschillende be palingen en voorschriften van dit ken nelijk door ter zake kundige en juridisch geschoolde adviseurs van den Aarts bisschop opgestelde en zorgvuldig geformuleerde reglement gelezen en herlezen. Het Is in één woordprachtig en het beteekent, vooral als voorbeeld hoe het kan en hoe het moet, hoogst belangrijke stap in de goede richting van de praktijk van het pacht- recht. Geen enkele pachtovereenkomst ein digt zonder opzegging. Zelfs niet die, welke voor bepaalden tijd is aange gaan. De pachter kan dus nooit, ineens, voor een verrassing komen te staan. Steeds krijgt hij volop tijd hetzij om naar een andere boerderij om te zien hetzij om zich tegen een opzegging der pacht te verzetten. De opzeggingster mijn is n.l. gesteld op 18 maanden. De Levensmiddelen. Kerknieuws. Pastoor Jansen. De hoogeerw. heer R. J. A. Jansen, eere-kanunnik en sinds 1900 pastoor van de St. loseph-parochie aan den Draaiweg te Utrecht, heeft ontslag aan gevraagd. Het ligt in zijn bedoeling zich in Zwolle te vestigen. Gezelschap „Stille Omgang", Afd. Amersfoort en Omstreken. De Nachtelijke Omgang te Amster dam zal dit jaar gehouden worden in den nacht van 10 op 11 Maart a.s. De jaarvergadering van de Afdeelfng Amersfoort zal gehouden worden op Woensdag 21 Febr. 1934 des avonds ten 8 ure in de groote zaal van het gebouw der R. K. Werkliedenver. te Amersfoort. Op deze vergadering zal de Wel- eerw. Pater Levelt S.uit Amsterdam, een woord van opwekking spreken. Deze vergadering is voor een ieder toegankelijk. Het bestuur zal in bovengenoemd gebouw ook zitting houden op Zater dagen 24 Februari des avonds van 7 '/aS'/j ure en op 3 Maart des avonds van Ti, tot 9 ure, voor opgave tot deelname aan den Stillen Omgang. Bij deze opgave moet het verschul digde reisgeld gestort worden. De bestelde plaatskaarlen zullen op Vrijdag 9 Maart tusschen 7 en 9 ure worden uitgereikt in liet gebouw voor noemd. De kerk te Amsterdam is slechts toegankelijk voor deelnemers, die voor zien zijn van een bewijs van toegang, afgegeven door het Bestuur. Het Bestuur: W. J. de Jong, Kapelaan-Directeur. H. J. C. Venings, Voorzitter. W. A. Hertog, Secretaris. A. Pordon, Penningmeester. L. van den Ham, Lid. voor Amersfoort en Omstreken AMERSFOORT. Lange Gracht do. 4 - Telefoon no. 304 en 697 Deskundige voorlichting bjj den aan- en verkoop van Effecten Verhuring van Lips Safe-loketten Verzilveren van coupons Handelscredieten Incasseeringen Spaar-deposito's rente 3'/i pet. De zeer deskundige medewerker voor landbouwaangelegenheden in de Gooi en Eemlander, de heer A. v. d. Tuin, deed dezer dagen in dat blad opnemen de volgende beschouwing over de ge volgen der regeerings-crisismaatregeïen voor onze bevolking „Wij zijn nooit bewonderaars geweest an de crisis-economie van onze re gcering en wel om deze reden, dat zij alle consumenten over één kam scheert, geen rekening houdt met de draag kracht der verschillende bevolkings groepen. Dan komt er bij, dat we niets anders hooren dan „inkrimping" van liet aantal productie-dieren en van de cultuur-gewassen. Of door die inkrimping ook even tueel de volksvoeding gevaar loopt, er wordt geen wóórd over gekikt En toch is 't gevaar voor ondervoeding zeer groot. Het schrikbarend groot aantal werk lozen 400.000, vervult ons met angst 'oor de instandhouding van onze olkskracht, En niet alleen voor de olwassenen, maar vooral ook voor de kinderen uit de gezinnen van hen. Wat moet daarvan uit 't oogpunt van voeding terecht komen. Naast deze breede laag hebben hen, die door Maatschappelijken Steun, armbesturen en particulieren worden geholpen met bijdragen, die natuurlijk nan den zuinigen kant moeten gehou den worden, omdat er zooveel noodig is. Voeg hierbij hen, die door verlaging van salaris, van loon en daling van andere inkomsten hun uitgaven belang rijk moeten inkrimpen. Inderdaad, 't ziet er niet gunstig uit. Bij de land- en tuinbouwers, op 't platteland, staat 'l er al even zuinig voor, om geen ander woord te gebruiken. Reeds steunt de regeering 't platte land met niet minder dan f 162 mil lioen, maar hoe komt dit bedrag bij elkaar. De Staatskas wordt gesloten gehouden maar de consument moet z'n beurs openen. En dat nu is 't grie vende, dat de kleine consument even veel moet offeren als de groote. Als er nu nog maar progressie in zat Intusschen, de fout van 't huidige systeem begint zich te wreken, wat trouwens vooruit was te zien. Dit wordt 't best geïllustreerd door 't binncnlandsch gebruik van boter, waarvan de productie in totaal zoo om de 85 millioen K.O. loopt. Van deze boter werd in 't binnenland geplaatst in 1930 51.4 mill. K.G., in 1931 59.3 mill., in 1932 65.1 mill, en in 1933 maar 40.1 millioen K.G. Dal was verleden jaar dus een enorme inzinking van niet minder dan 25 mill. K.G. Het groote verbruik in 1932 staat in verband met den lagen prijs in dat jaar. Toen daarna de prijs door den accijns werd verhoogd, begon de da ling, die in 1933 'tgeheele jaar aanhield. Duidelijk blijkt, dat de hooge prijs, die ook thans nog geldt, een bezwaar is voor de afneming. De consument gaat over tot de goedkoopere marga rine, die nu gemiddeld 60 cent per pond doet tegenover de boter, waar waarvoor men in den winkel 85 tot 90 cent betaalt. Nu zou men meenen, dat de rcgecring zou beproeven den boterprljs te drukken en den boeren op andere wijze te helpen,J'~ meening komt niet uit. Er wordt geredeneerdWe hebben veel boter omdat er te veel melk is en dit wordt veroorzaakt doordat er te veel melkkoeien zijn. Slachten we nu een deel van de melkkoeien af dan komt er minder melk en dus minder boter en.,., de afzet is geregeld. Er wordt niet gevraagd of die melk ook hoog noodig is voor de voeding van kinderen en jonge meisjes en jon gens. Dat ze daartoe uitstekend is te gebruiken, ook voor moeders, zullen de doctoren met ons eens zijn. En zou die niet te plaatsen boter niet gaarne door de huisvrouwen wor den gekocht als ze maar wal goed- kooper was? We zagen dat in 1932. Voor margarine heeft niemand voor keur, wat te begrijpen is. En nu mag de wetenschap nog zulke interessante ontdekkingen doen ten opzichte van 't vitaminen-vraagstuk, de meerderheid van ons volk wordt buiten gesloten van 't botergebruik. Laat men toch de koeien in leven houden 't Is waar, de 21.000 koeien, die reeds gedeeltelijk zijn afgeslacht komen terecht bij de werkloozen, doch niet als melkproducenten. Als ze geconsu meerd zijn, wordt 't aantal niet weer aangevuld en moeten de werkloozen het zonder blikvleesch doen. Dan treedt de oude toestand vóór de af slachting weer in. En om te voorkomen dat de boeren hun veestapels weer zullen aanvullen, zullen er zoo'n 900.000 nuchtere kal veren worden afgeslacht. Er wordt dus wel diep ingegrepen. Het merkwaardige is, dat die heele afslachting of inkrimping van groot en klein vee geschiedt in de meening, dat bij kleineren veestapel, melk, boter, kaas en vleesch duurder zullen wor den en de veehouder er dus meer van profiteeren zal. Of de praktijk al niet uitgewezen heeft, dat 't niet zal gebeuren. Hoe In alle gewenschte Linlaturen Kantoorboek- en Schrijfmachinehandel Langestraat 84 - Telef. 528 Hebt I) een Taxi of aufo noodig Amersfoort. hooger dc prijs, hoe geringer de afname door 't publiek. Door de sterke ac- cijnsen, die op rund-, kalfs- en var- kensvleesch zijn gelegd, is de verkoop bij alle slager^ sterk achteruitgegaan. Er heerscht dan ook in de heele slagerswereld een onaangename stem ming 't debiet loopt overal achteruit. In den Haag denkt men niet aan de volksvoeding, die alleen in stand kan worden gehouden als er ruim wordt geproduceerd, tegen niet te hooge prijzen. A Maar de heeren weten t beter weinig producecrcn tegen verzwaarde ook de varkens-en kippenstapels sterk ingekrompen. De geiten en konijnen jt men nog met rust. Het merkwaardige hierbij is. dat men in geen enkel opzicht aan den boer eenige zekerheid kan geven, dat hij in beier doen zal komen. Dan komt er bij, dat veel bedrijven zich zullen moeten wijzigen hoewel hun bodem zich daartoe niet leent. Er zijn vee houders op lagen grond, die geen meter in bouwland kunnen omzetten omdat de grond te vochtig is. Met den tuinbouw staat't er precies zoo voor. Het heet, dat men hier veel le veel groenten teelt in verhouding tot den export, die achterop is geraakt. Inder daad trekt het buitenland niet meer zooals voorheen. Maar hoe staat het in 't binnenland met de groentenvoor- ziening Het komt ons voor, dat hier te lar.Gc met 't oog op de volksvoeding veel te weinig groenten worden gegeten. Als de distributie wat practischer was en daardoor ook de prijzen wat gunstiger waren, zou er naar onze meening enorm veel meer groenten geplaatst kunnen worden. Maar in den Haag weet men 't an ders de bedrijven inkrimpen Neen. met al die maatregelen kun nen wij ons slecht verecnigen. Er moet in ons land veel worden geproduceerd door den boer en den tuinder, dan kan de bevolking zich flink voeden. Wee 't land, welks bevolking aan on dervoeding gaat lijden. Aan de regeering dan de taak te zorgen, dat de boeren en tuinders vol doende betaald worden. Misschien zou dit kunnen geschieden uit de opbrengst van een progressieve voedingsaolas- ting. Doch dit kunnen we wel overlaten aan Minister Oud; die is handig ge noeg in 't uitdenken van nieuwe be lastingen. In den nacht reed een auto uit Haarlem, beladen met fruit, op de pont te Rhenen over den Rijn. Door de zwaarte op een punt kwam de pont scheef te liggen en maakte deze water. Tengevolge hiervan zonk dc pont, ter wijl ook de auto in dc diepte verdween. De op de pont aanwezige petsonen hadden voldoenden tijd om aan wal te komen. Een bestelauto is door dc gesloten ovorwegboomen te Best gereden, juist toen een personentrein passeerde. Dc auto werd door de locomotief gegrepen en geheel vernield. Dc bestuurder had de tegenwoordigheid van geest om zich achter het stuur op den bcdem van dc auto te laten zakken, met het gevolg, dat hij slechts enkele niet noemens waardige verwondingen opliep. Het zich in dc onmiddellijke nabijheid van dc afslui'boomen bevindende houten wachthuisje werd V3n zijn plaats ge duwd en vernield. De wachter kwam met den schrik vrij.

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1934 | | pagina 1