De €embode I F. A. TULP N.V. Middenstands-Bank Fa. h. Elzenaar Bel dan op No. 42 Kantoor en Drukkerij Langegracht 28, Amersfoort DE EEMBCDE verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdag middag. De abonnementsprijs bedraagt één gulden per drie maanden; buiten Amersfoort f 1.10, franco per post. Abonnementen kunnen eiken dag ingaan. Uitgave van de Katholieke Stichting De Eembode, gevestigd te Amersfoort Katholiek Orgaan voor Amersfoort en Omstreken Dinsdag 6 Maart 1934 ADVERTENT1ÊN 2b cent per regel. Billijke tarieven voor handel en nijverheid bij geregeld adverteeren AdvertentiEn moeten Dinsdag en Vrijdag vóór 8 uur in den morgen zijn bezorgd. Telefoon 314 Zeven en Veertigste Jaargang - No. 96 Een schipbreukeling is de menscli die de. wereld wil leeren verslaaneen kloek zeevaarder is liij, die zichzelf leert kennen. Stille omgang. Weldra trekken we weer ter bede vaart naar Amsterdam. Wie ooit dezen bede- en boetetocht, dezen Stillen Omgang meemaakte, komt zoo onder den indruk en de begees- lering van deze nachtelijke manifestatie van duizenden en nog eens duizenden katholieke mannen, dat hij moet be kennen „Waar zooveel geloof en liefde heerscht in de harten van mannen uit allerlei standen, daar moet de genade wonderen uitwerken." „Gelijkheid en Broederschapdat is de leuze, die thans meer dan ooit over de wereld klinkt. Gelijkschakeling van alle standen, eenheid van alle rangen, dat zijn woor den die betooverend werken op ontel bare jonge mannen, daarbij bergen van geluk en voorspoed belooft. Helaas, nergens nog heeft een zoo genaamd wereldhervormer die gelijk heid, die broederschap gebracht, omdat overal het „Teeken der eenheid" niet erkend werd, „de Band der liefde" ontbrak en het „Symbool der een dracht" niet werd meegedragen in de lange rijen van vaandels en eereteekenen. Déér echter, in Amsterdam, blijkt zoo overduidelijk, dat Christus in Zijn Allerheiligste Altaarsacrament de ware eendracht schenkt aan alle menschen. Daar vinden we de werkgevers en werknemers, de zwoegers en sjouwers voor het dagelijksch brood, broederlijk vereend in hun liefde en geloof met de rijken en aanzienlijken voor Hem, Koning, zijn allen één, één in liefde, één in geloof, één in enthou siasme en stil gebed en klinkt van aller lippen datzelfde eenvoudig gebed I „Onze Vader.... geef ons heden ons dagelijksch brood." Die Katholieke geloofseenheld klinkt i over de verlaten asphalt-straten der moderne grootstad, waar do laatste feestvierders en auto's vertrekken naar hun woningen, na een dag en nacht van ivereldsch genot, klinkt in liet regelmatig voortstappen der honderden stoere mannen, die stil biddend daar voortschrijden, biddend voor zichzelf en hun werk, voor hunne dierbaren, voor hun overheden. We leven in een tijd waarin de grootste verdeeldheid heerscht. Wan neer we onze gedachten laten gaan over al de stroomingen, die de maat schappij willen beheerschen.Jdan moet de schrik wel om het hart slaan van eert weldenkend mensch. Zelfs onder de Katholieken is de verdeeldheid groot en dreigt alle een heid en samenwerking te verstoren. De meest onbezonnen menschen slaan op en trachten met een schijn van liefde voor het mcnschdom de massa te begeesteren voor idealen, die nooit verwezenlijkt kunnen worden, zelfs geen idealen zijn, maar slechts ijle leuzen. Ontevredenheid is altijd een ideale toestand geweest voor hen, die liet onkruid willen zaaien. Maar in hun oppervlakkigheid zij niet naar Boven en leeren den mensch niet het voornaamste, n.l. dat alleen boete en zelfinkeer de bronnen van Gods barmhartigheid weer zullen doen vloeien. Wij, Katholieken van Nederland, die altijd zoo geprezen zijn om ons geloof, wij moeten in dichte drommen opgaan naar de Stad van het Mirakel, om t< vinden oij het „Teeken der Eenheid' de ware eenheid. Onze Bisschoppen hebben als intentie van den Stillen Omgang van dit jaar opgegeven„Eenheid onder de Ka- tholieken." Op dan naar deze stille manifestatie van Katholieke eenheid. Bidt daar voor het behoud van onze eendracht die het behoud is van ons geestelijk erf. Alle tweedracht moet verdwijnen voor Hein, voor Wien we allen één zijn. Dat zij de vrucht van dezen bede- en boetetocht, voor eiken deelnemer individueel, maar ook voor de geheele Katholieke gemeenschap. Omzetbelasting REGISTERS voor ingekomen en uitgaande facturen. Bestelorders in duplo en triplo KANTOORBOEKHANDEL Langestr. 65 t.o. Krommestr. TEL. 326 1 De Stadsreiniging te Amersfoort door A. F. van Beurden. In het begin der XVlile eeuw schijnt men in de grachten nog al dikwijls doode dieren geworpen te hebben of wel de grachten stroomden harder evenals de water aanvoerende beken en vanaf de Veluwe dreven krengen de stad in. Men ziel dan ook verschil lende publicaties in 1708 en ook in 1714 om het verwijderen dezer ongure zaken te bevorderen. Er werden vaste lieden daartoe aangesteld. Verder be sloot men eenige jaren later op 3 Dec. 17-1 een vuilnisbak te maken op het sluisje ten gerieve der burgers, terwijl men in 1729 hel publieke „geheim gemak" achter de Kamperbinnenpoort wegnam uit gezondheidsredenen. Ook stelde men een siadsvocrman voor de asch en de messie aan en verbood nog eens extra het werpen van vuiligheid in de grachten. De overheid vocht met leeuwenmoed tegen de verontreiniging, maar de slordigheid der burgers was groot. Eerst in 1742 gingen de weinige politiedienaars die de stad had, de nalatigen aan 't beboeten. Eigenaardig komt het ons voor, dat 28 Oct. 1715 aan de Armennoodliulp, een lichaam, dat zich met bedeeling der nooddruftigen bezig hield het voor recht of voordeel van liet stadsbestuur ontving, om de straatmesl of liet straat- vuil te mogen ophalen en dat te ver- koopen. Het scheen niet erg voordeelig uit te vallen, daar men er in 172f van ontslagen werd. 13 December 1727 wilde men een vérstrekkend besluit nemen; men zou de portiers aan de poorten afschaffen en deze dan gebruiken tot hel sctu houden van bruggen en stralen en uilwieden van liet gras aan de nu der stad. Af en toe kwam er een straat bij, Ie zien uit het Politieboek April 1728, toen men besloot een straat te leggen buiten de Kamppoort, Ie be ginnen bij de schuur van den heer Blootenburgh, raadslid, tot aan het huis Stroopaf waar de Hessenkarren kunnen gaan staan. Heel duidelijk is het besluit niet. Om disputen tusschen de buren te voorkomen werden alle roosters in 1728 uil de goten genomen, In 1727 werd besloten het hek en de rooster op het einde der Kranke- ledenstraat weg te nemenmen ging geleidelijk voort de straten in orde te houden, in 1741 de Peperstraat, ii 1743 de Lavendelstraat en het Pisstraatji in 1744 de Haversteeg en de Kromme Elleboog, in 1750 de Vijverstraat. In 1746 werd eene commissie ingesteld de stoepen te inspecteeren, want dat waren veelal groole verkeersbe- lemmeringen. Zij werden ook gebruikt om de waren uit te stallen, terwijl die bij zomeravonden gebruikte om luchtje te scheppen; men vindt zi de oude schilderijen afgebeeld. In 1750 ging men het St. Janskerk- hof eens extra reinigen en de olficieele vuilnis ophaalders ruimden er de mest belten op. Men wil in Amersfoort een goed stratemaker hebben. Utrecht heelt er men tracht die nu voor geld en goede woorden hier te krijgen en men schrijft hem daarover. Hij had el ooren naar. Jan Clemens uit Utrecht, straatmaker geeft 1653 zijn tarief op. Voor iedere roede 38 stuiver, dan krijgt hij van de stad een opperman en een jongen c bij en het monopolie. Voor de breedte der goten kan hij een voet breedte er bij meten en berekenen. In dat jaar de Nieuwstraat met klinkers belegd. De buren zullen dit betalen. De luifels stoepen weg. De Weverssiugel zal ook onderhanden genomen worden. In 1654 stelt men bouwlinie of rooilinie ast van de Verckensmarkt tot de Hei- brug. Bouwafval en puin bracht men ge durende langen tijd, al van 1684, buiten de stad, waar wat te dempen of aan te Itoogen viel; zoo buiten den Hoogen weg voor de kolk, buiten dc Kamp- doort en elders. Dit moest voor vier uur namiddag geschieden, zoodat er toezicht gehou den zou kunnen worden, dal het ook puin was en niet iets anders. Hel publiek was zeer nalatig in liet schoonhouden der stralen en grachten, maar men ging er beter op toezien, wat niet veel baatte. In de XVIilde eeuw had men hel slralenschoonhouden beier gereglemen teerd hetgeen blijkt uit de navolgende ordonnantie van 16 Augustus 1757. Ordonnantie van de regeerders der stad Amersfoort op het schoonhouden van straten, merkten, kerkhoven, brug gen, werven en andere publique plaat sen, hel rijnigen der geuten en ai het geen daervan dependeert. 1. Niemand, jong of oud asch, aarde, steen, drek, puin enz. ergens neerstor ten op publieke plaatsen. 2. Wanneer zoo Iets op iemands erl ligt en niet bekend, wie het gestort heeft, zal dc bewoner moeten verklaren 't door hem daar niet gebracht te zijn. 3. Wie een nieuw werk maakt, mag hel|puin niet langer dan 3 dagen laten liggen; liij moet het op zijn kosten laten brengen, op den angel bij de Triesgensstraat, aan de Schoutenbrug agter de brouwerij het Klaverblad, bij de brug aan deii Nieuwen Weg, het Sluisje en de Vischmarkt op pene van 3 gulden ten profijte der dienaars van Justitie. 4. De burgers moeten straten, geuten en heulen voor, bezijden en agter hun huijsen reijnigen en schoonhouden op boete van 12 stuijvers. 5. Zij zullen den modder vegen op waarts ui' hunne geuten en ophoopm. 6 Alle buurmeesters zullen het uil inde der geuten in de gracht van tralie werk voorzien, dus nu kwamen er toch weer roosters in (Zie 1728). Niemand zal op publieke plaatsen zijn gevoeg doen en die verontreinigen 8. Uok niet op een boete van tien carolieguldens in de gragten werpen. 9. Ue drek uit de secreten zal buiten de stad gebracht worden, waar zulks aangewezen wordt of op eigen land. 10. Niemand zal doode dieren op •pen plaatsen of in de gragten werpen, maar begraven twee voeten diep. 11. Wordt verboden woetmoes of andere verfstoften in de grachten te vroeger vóór haar huwelijk wel ver zekerd was, zij uit dien hoofde recht heeft op jaarrente voor haar kinderen. Dit zijn enkele sprekende staaltjes, hoenoodzakelijkvoorlichtingin dezen is. Onderwijs-cijfers. Het gemiddeld aantal leerlingen be droeg; Per school: bij het katli, bijz. onderwijs 192 openbaar 134 •r klasse: bij het kath. bijz. onderwijs 35.4 openbaar 31.5 Per leerkracht: bij het kath. bijz. onderwijs 34.9 openbaar 31.5 liet kath. bijz. onderwijs omvatte 37 5 pet. der leerlingen tegen het openb. onderwijs 35.6 pel, De kath. scholen telden 23093 leer lingen meer dan het openbaar onder wijs. maar hadden 832 scholen en 683 leerkrachten minder. Er waren 677 openbare legen 84 gesubs. R. K. bijz. scholen met min der dan 60 leerlingen. De netto-uitgaven van het Rijk en dc gemeenten bedroegen over 1929 voor een leerling bij het bijzonder lager onderwijs f88 20. Bij 't openb. lager onderwijs f 116.50. Bij de M.U.L.O.-examens slaagden in 1932: Voor Diploma A: bij de R. Kath. examens 92 petbij de Neutrale exa mens 83 pci. Voor Diploma B: bij de R. Kath. examens 88 pet.; bij de Neutrale exa mens 87 pet. De overwaarden ^«"Kantoorboeken groot, dat zij een waarborg geven Weel wat ge koopt Vraagt gc alleen tandpasta. dan kan men van alles geven. Vraagt daaro-i betlist IVOROL, en ge ontvangt de beste tandpasta. uoral onder de tegenwoordige omstan digheden dat een volgende taxatie ten opzichte van de boekwaarde weder een belangrijk overschot zal geven. De opbrengst der gewone exploitatie- ondervindt door daling der huren een nadeeligen invloed, waarvan het gevolg is, dal ieder jaar van de te betalen rente en andere kosten een belangrijk bedrag op de boekwaarde moet worden bijgeschreven. Door vlotte verkoop, waardoor op de boekwaarde wordt afgeschreven en zuinig en vooral een zuiver beheer, kan het evenwicht worden bewaard. Daar de gemeente vlotte verkoop et in de hand heeft en zelfs het be lang der gemeente in het algemeen kan medebrengen, dat verkoop voor een bepaald soort huizen niet wordt be- orderd of zelfs tegengehouden, schuilt n deze omstandigheid een gevaar voor den finantieelen toestand van het be- 12. Niemand zal mest op straat, voor zijn deur leggen, de stalmest moet binnen drie dagen voor de hui zen weg. 13. Asch en vuilnis moet's morgens tt de deur gezet worden, die de rapers er gerateld wordt medenemen. 14. De politie zal alle dagen door de stad stirveilleeren. 15. Wie zich tegen dit reglement rzet, wordt arbitralijk gecorrigeert. 16. De regeerders zijn belast met !t uitleggen, vermeerderen of vermin- :ron van dit reglement. Bevorens had men in dit jaar met n boete van drie gulden bedreigd alle brouwers, kuipers, tappers, bouw lieden, die des avonds op de gangbare paadjes of op de kleine steentjes vaten. puin. materialen, onverlicht lieten liggen, zoodat de brave burgers daarover "de beenen braken. De Nieuwstraat was met prachtige klinkertjes belegd, de luifels waren er verdwenen, de stoepen ingekort, goten gelegd, maar ze bleef smal en daarom werd bevolen, dat de karren daarin niet meer mochten keeren en daardoor het geheele verkeer in de war bren gen. Men stelde daar al het eenrichting verkeer in. (Wordt vervolgd). BERICHTEN UIT AMERSFOORT Binnenland 't Nut der Rcntekaart. De kennis van het publiek omtrent de werking der sociale wetten is nog verbijsterend gering. In breede kringen is men nog onwetend van de groole voordeden, welke zij bieden. Hoeveel werkgevers b.v. zijn nog onbekend met hét feit. dat, wanneer hun administratie aan bepaalde eischen voldoet, zij hun verplichtingen uiterst vereenvoudigd kunnen nakomen verzamelloonlijsten, totaalcijfers uitgekeerd loon, periodieke opgave van kleine ongevallen (afloop binnen zes weken) blokzegels, geldend voor 13 weken enz. Van den anderen kant geldt dit voor de werknemers. Zeer velen komen in aanmerking voor invaliditcitsrente, ter wijl zij... geen aanvraag doen. Het is meermalen voorgekomen, dat door gelukkig toeval personen lot de ont dekking kwamen, dat zij op belangrijke bedragen oi jaarrenten recht hadden, Een weduwe vond, 4V, jaar na hel overlijden van haar man, diens oude ntekaart. Aanvankelijk wilde zij Item weggooien. Zij leverde hem echter in en toen bleek, dat zij recht had op... f 850 ineens en verder f 187.20 per jaar. Ook vergeten velen, dat wanneer b.v. dc man, die nooit een rentekaart heeft gehad, overlijdt en de vrouw Gemeentelijk Grondbedrijf. Over het grondbedrijf deelen Burge- eester en Wethouders den R->ad het olgende mede Dc uitkomsten van de schatting van de waarde van de in het bedrijf aan- ige gronden op 1 Januari 1934 is 4 470,427,-. Daar de boekhouding over 1933 nog niet is afgesloten, kunnen de resultaten liet bedrijf over dat jaar nog niet de juiste cijfers wordeii aangegeven Toch is per 1 |anuari 1934 de boek waarde veilig te stellen op f3.814.918,295 Totale oppervlakte in M- 2978738, Getaxeerde waarde 14.470.427, Dc toeneming var. de opbrengst per M' is gering, en men zou, gezien de meerdere vraag naar bouwterreinen in de laatste 5 jaren, ze te gering kunnen noemen, Wanneer echter wordioedacht, dat het grondbedrijf niet bestaat om de prijzen zoo hoog mogelijk op te oeren, doch is opgericht om abnor-, male prijzen tegen te gaan, dan is uit het bovenstaande te concludeercn, dat de prijsregeling juist is geweest. Zoolang het grondbedrijf bestaat, is het nog nimmer noodzakelijk geweest uit de gewone middelen der gemeente aan dat bedrijf eenig bedrag te betalen Getracht moet worden, door nauwkeu rig toezicht op alle handelingen waar bij de belangen van dit bedrijf zijl betrokken, de' gupstige uitkomsten te behouden. Terwijl dus liet bezit volgens taxatie f340.241,— meer bedraagt, bedragen de schulden slechts f 107.824,88 meer. Aldus beschouwd is de toestand in 1933 vergeleken bij 192S f232 416,12 gun stiger. In 1928 overtrof de taxatie de boek waarde met f845.296,84, in 1933 over treft de taxatie de boekwaarde met 1655.50S.70S. Hieruit zou .nsta'eercn van f 189.788.13». In 1928 waren echter in het bedrijf' nwezig de volgende reserves t 357.194,30», terwij! deze reserves in 1933 bedragen: f697.333.11 of 1340.138,80* meer. Ook hieruit blijkt een gunstiger toe stand van het bedrijf. Uit het bovenstaande blijkt, dat de sland van het bedrijf, vergeleken bij 1928 thans gunstiger is te noemen. De oorzaak daarvan is onmiddellijk aan te wijzen, n.l. vlotte verkoop in de laat ste 5 jaren, Bij alle handelingen waarbij het be- voor Amersfoort en Omstreken AMERSFOORT. Lange dracht no. 4 - Telefoon no. 304 en 697 Deskundige voorlichting bjj den aan- en verkoop van Effecten Verhuring van Lips Safe-loketten Verzilveren van coupons Handelscredieten Incasseeringen Spaar-deposito's rente 3'/» pet. In alle gewenschte Linlaturen Kantoorboek- en Schrijfmachinehandel Langestraat 84 Telef 528 Hebt U een Taxi of auio noodig Amersfoort. Voor het Kantongerecht kwam Mr. K. op voor zijn cliënt H„ die een groote wasscherij heeft. Er worden daar ruim 60 menschen „aan het werk gehouden". „Maarookwordt de arbeids wet vaak overtreden en werkgevers met een groot personeel moeten de arbeidswet ook naleven", meende de kantonrechter. 't Was derde herhaling en 't gold 2 personen. De eisch luidde 2X'40.— boete. De vorige straf luidde 6Xf 10.— (Hier gold het zes personen) „Dan maak ik er nu 2Xf30.— van", zeide Mr. Muller Massis. winsten te maken, Zooveel mogelijk dient er echter voor te worden zorg gedragen, dat het op zich zeil kan worden gefinancierd, zooals tot heden het geval is geweest. De omstandigheden zijn op het oogen- blik niet zoodanig dat een opzet voor d: toekomst kan worden opgemaakt, daarom willen wij het bij deze alge- meene beschouwingen laten. Voetbal. V.E.P. I-Amersfoort 12-1. Deze •edstrijd te Woerden gespeeld heeft ..iet tot een overwinning kunnen komen. Vanaf den altrap is het V.E.P. die het spel in handen neemt. Amersfoort speelt wat te laksch en men besteedt niet de noodige zorgen aan de aan vallen. Tot een kwartier voor de rust blijft dit spelbeeld zoo doch dan komt er verandering. De rust komt met 0—0. in het geheel niet ontmoedigd wordt direct na de rust aangepakt en het spel is beter. Het spel gaat gelijk op. Even later wordt het einde geblazen en is deze prettig gespeelden strijd verloren. Amersfoort III-St. Michael 11 5-3. Er werd gesticht een vereeniging Door deze overwinning staat het derde voor neutraal voorbereidend onderwijs, elftal voorloopig boven aan den rang- Het bestuur bestaat uit de heeren lijst. Een keurig elftal geheel sluitend. A. v. Wijngaarden, F. Wesseling, M. De eindstand 5-3 was ten volle ver- A. Vogelsang, T. F. Bos, J. Hanhart De ouden van dagen bij de „Jantjes". Het Comité voor Autotochten voor Ouden van Dagen kreeg ten tweede male van dezen winter het sympathieke aanbod van de Directie van het City theater voor een gratis bioscoopvoor stelling. De voorstelling wordt gehouden op Donderdag 8 Maart aanvangende te 2 uur des middags en is bestemd voor de Ouden van Dagen uit de gestichten en voor die uit de stad, welke voor de jaarlijksche autotocht in aanmerking komen. diend. Bilthoven lil—Amersfoort IV 6—1. De junioren konden het tegen de groote kerels uit Bilthoven lang niet houden en verloren. Zondagmiddag werd in het gebouw St. Jozet de heer J. Pijpers door het bestuur hartelijk gelukgewenschl met het feit dat hij 25 jaren achtereen concierge van het gebouw is geweest. De jubilaris meende dit teit geheel onopgemerkt te doen voorbijgaan, doch het bestuur heeft er anders (overge- oordeeld en hem toch een kleine ver rassing bereid. De heer Pijpers heeft in die jaren steeds zijn plicht gedaan, was eenvoudig en voorkomend voor iedereen. Moge hij nog jaren in deze functie blijven. Blijkens mededeelfngen van de be- lastingautorltelten is de gelegenheid, •fnI welke" de minister van financiën heeft opengesteld ont verzwegen vermogen straffeloos alsnog onder de aandacht te brengen niet onbenut gebleven. Er zijn ruim 80 vrijwillige aangiften gedaan, omvattende een verzwegen vermogen van ruim f 923.000 en een verzwegen inkomen van 143.000. Nog tot l Mei is gelegenheid vrijwillig aangifte te doen. In verband met de bepalingen van het Crisis Pluimveebesluit verzoekt de Commissaris van Politie houders van broedmachines, die zich in onze ge meente bevinden, van de aanwezigheid betrokken is dient nochtans nauw- dezer machines aan hem vóór 10 Maart keurig te worden overwogen of daarin la,s. kennis te geven. en de dames Van Geilt e Besloten werd de Koninklijke goed keuring op de statuten aan te vragen. Het ligt in de bedoeling de bestaande school toegankelijk te stellen voor kinderen van 3—6 jaar. Reglement, personeelsbezetting en schoolgeldregeling zullen in de eerst volgende ledenvergadering worden be handeld. Er traden reeds 71 leden toe. Waarschuwing. Op de schietbanen der Leusdensche heide zullen schietoefeningen worden gehouden met scherpe patronen op de volgende dagen en uren: 5 Maart van 19 tot 23 uur. 6 Maart van 19 tot 22.30 uur. 7 Maart van 21 tot 23.00 uur. 9 Maart van 18 tot 21.00 uur. Het onveilige terrein zal door vlag gen worden aangegeven op dezelfde punten als zulks reeds plaats heeft bij schietoefeningen overdag, doch boven dien zullen op die vlaggen en op dc twee vuurballen rood licht gevende lantaarns worden geplaatst. Het plaatsen der lantaarns zat zoo tijdig geschieden, dat iedereen de ge legenheid heelt het onveilige terrein nog bij daglicht te veriaten. De politie heeft een huiszoeking gedaan bij eenige leden vandeO.S.P. De woningen van zekeren J. F, aan liet Anjerplein en G, P, in de Violen straat werden doorzocht. Men ver moedde, dat er wapenen aanwezig waren, doch dit bleek niet het geval te zijn.

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1934 | | pagina 1