F. TULP
N.V. Middenstands-Bank
Schrijfmachine
H. Elzenaar
Bet dan op No. 42
U,1#Vt dt Katholieke Sticht^
fl.ve.tigd te Anersloort
De Bembode,
DcGcmbode
Katholiek Orgaan voor Amersfoort en Omstreken
Dinsdag 17 Maart 1936
ADVERTENTIÊN 25 cent per regel. Billijke uneven
voor Handel en ntjverhetd bf| geregeld adverteerer.
Advertenttën moeten Dinsdag en Vrfldag vóór 8 uur
In den morgen zfn bezorgd. Telefoon 314
Negen en Veertigste jaargang No. 101
n_. Actie
®«enaat Amersfoort
A. D. A.
oud°a.in'J"hrislendom werkelijk zoo
iï* zii". da. het enkel nog
wachten doodgraver behoeft te
nletmhrS ?edach,e aan ondergang
V»!. decadente kringen aange
vreten maar ook reeds dc Christelijke
kern van ons volk?
bel werkelijk reeds zoover ge
komen, dal de Indiërs toebereidselen
ïs!l!!1e1„m?.ken om hel levensmoede
cnnsielijk Europa te winnen voor het
nog meer levensmoede Boeddhisme,
omdat dit christelijk Europa geen
nisaiekrachi meer wil uitoefenen over
net land van St. Franciscus Xaverius
Zou werkelijk het Christelijk,Europa
pij den neger zijn bloed wat moeten
uien opfrlsschen Inplaats van dat het
den neger ieert zijn wildheid in te
toornen en van het dierlijke zich tot
het geestelijke te verheffen
Moet het gele ras alleen maar bij
ons komen om de geheimen van natuur
wetenschappen en techniek te achter
halen om 't zich daarna met deze franje
van beschaving in hun heidendom
behagelijk te maken? Zou werkelijk
hel bloed der missionarissen eeuwen
lang tevergeefs gevloeid hebben, omdat
er geen menschen meer zijn, die voor
de nalatenschap der martelaren een
paar duiten en een gebedje, of zelfs
het tintelende leven willen geven
Zeg toch niet: Wij hebben nog wel
christelijke levenskracht, maar c"
hebben wij noodig voor eigen land
volk, om dat eersi weer christelijk te
maken
Uat is 't zelfde als dat de Apostelen
niet uit Palestina hadden willen trekken
vóór de laatste Israëliet gedoopt was.
Dan zou nu nóch het Israëlietenland
nóch de wereld tot het christendom
bekeerd zijn. Neen, het levend Christen
dom gaat n. t een alles omvattenden
levenswil door de wereld en blijft niet
hokken op één hoek van de aarde.
Het dringe binnen in de woonhuizen
der volkeren en brengt er zijn vredes
boodschap. Waar het vrienden vindt,
blijft hetvindt het er geen, dan trekt
het verder,
Wij kunnen niet eerst de kerstening
van Europa afwachten. Hoe meer
krachten wij uit ons midden kunnen
oproepen voor de missioneering van
de heidenwereld, des te degelijker zul
len wij Europa kunnen kerstenen.
kantoorboekkandelII
„HET VULPENHUIS"
UngMtr. «8 to. Krommutr. TEL. 12*
Één van Neerlands'
>este Vulpenzaken
en
De beste Vulpen
service
Iets over
Waterschappen.
Er zijn er, die beweren, dat in Neder
land het waterschap, d.w.z. in dien tijd
natuurlijk, een zeer primitieve vereeni-
ging tot afweer van waterschade, dt
eerste gemeenschap in deze landen zou
zijn geweest.
Ofschoon dit nu zeker wel onjuist
is, staat het toch wel vast, dat de
Germanenslammen, welke zich in de
grijze oudheid hier gevesligd hebben,
Naar de Missie
4) door Pater B. van Klaarwater
Het is pleizierig dat wij slechts één
club vormen, zonder andere passagiers.
We hoeven ons daarom aan re
storen, en hebben rooksalon
2aal ter beschikking wanneer we willen.
Gisterenavond heelt de kapitein den
tamboer majoor het zwijgen laten op-
Dt vtouw van den kapitein die
ook aan boord is, was ziek, en had
ook zeker last van dat hysterisch klop-
oen En zoo klom dan laat in der
avond een matroos tegen de pijp op,
en sloeg den tamboer-majoor een keil
achter hel oor, waardoor hem den lust
tot trommelen totaal is vergaan. En
nu loop ik op onze lange boot rond
met een gezicht druipend van tevre
denheid als een rijke Amerikaan op
rjin nieuwe luxe-jacht
We hebben vandaag bovendien
elorieus weer. Er staat een heerlijke
bries. Aan den horizon is een groo e
japaneesche vrachtboot te zien d e
ons waarachtig inhaalt: de eerste die
dat klaar speelt. Volgens den kapitein
Sak. ze achttien mijl per uur Zew.l
ook om de kaap naar Australië en
,aPVeel booten krijgen we hier niel
zeer spoedig toi samenwerking bij
bestrijding van waterschade zijn
overgegaan. Het behoeft wel geen be
toog, dat deze vorm van gemeenschap
pelijke samenwerking voor gemeen
schappelijke belangen zich hel eerste
voordeed in de toentertijd nog geregeld
aan overstrooming onderhevige gebie
den van het Noorden en het midden
des lands.
Aan de geschiedenis van het water
schap zit niet alleen een groot stuk
geografische en staalkundige ontwikke
ling van ons land vastmaar boven
dien mag men zeggen, dat met en door
het waterschap bepaalde karaktereigen
schappen van ons volk zijn gevormd,
welke ook thans nog beslissenden in
vloed op al ons onze verhoudingen
uitoefenen.
Zoo is het b.v. wel zeker, dat de
weinig militaire ontwikkeling van ons
staatswezen in het nauwste verband
staat met de ontwikkeling van het
waterschap, in vele andere landen, met
name in Duitschland, zit de ontwikke
ling van den adel, dus ook van de
leidende kringen gedurende de geheele
Middeleeuwen, vast aan de militaire
ontwikkeling. In en door het leger
ontwikkelden zich de eigenschappen
der leidende kringenen hel diep in
gewortelde, Duitsche militarisme is
zonder eenige twijfel aan deze histo
rische ontwikkeling toe te schrijven
Ofschoon, uit den aard der zaak,
ook ten onzent een zeker verband tus
schen de landsverdediging en de lei
dende kringen niet te ontkennen valt,
is het toch ook waar, dat, doordat
alierlei machtige heeren van de graven
van Holland af tot de ondergeschikte
leenheeren en de abdijen toe, zich.
door de geografische gestel"heid des
lands daartoe gedwongen, van meet
af hebben bezig gehouden mei het
inpolderen van belangrijke stukken
land. Als gevolg daarvan kwamen niet
alleen militaire verdiensten en krijgs
haftigheid, doch ook water-bouwkun
dig vernuft en doorzettingsvermogen
bij de beoordeeling van hunne ver
diensten in aanmerking. En zoo kreeg
ons Nederlandsche openbare en maat
schappelijke leven een veel minder
militaristische inslag dan in Duitsch
land hel geval was.
Men moet zich de ontwikkeling var
het waterschap uit de grijze oudheid
onzer geschiedenis zóó voors'ellen, dv
de bewoners van ons waterland er he
grootste belang bij hadden hunne lan
derijen te vrijwaren tegen de over
stroomingen, welke vanuit de kreken
Belt op: Telefoonnumers: iteerden Staten; zij hebben toch ver-
1001 tacn ,o,Aiordenende bevoegdheden behouden;
'ÖJWjen in sommige gevallen beschikt de
1935 1953 H3 dljkgr-".! of de heemraad (heem helm I
=fe huis) over bevoegdheden, welke I
nnuwelijks in 't bezit van eenlg ander
publiek orgaan zijn.
Deze feitelijke ontwikkeling is zeer
leerzaam met het oog op het verzet,
dat nog altijd wordt gepleegd tegen de
toekenning van publiekrechtelijke be
voegdheden aan andere belangenge
meenschappen: de bedrijfschappen of
beroepsstanden.
Het is ook zeer te betreuren, dat In
dfz'en crisistijd niet alleen de gemeen
ten maar ook de waterschappen meer
en meer in de uitoefening hunner zelf
standige rechten worden bedreigd.
Het in de practijk, dus imperatieve
voorschrijven van salarisverlagingen
enz. is vaak m eilijk overeen ie bren
gen met de verzekeringen van Minister
de Wilde, dat in de bevoegdheden der
lagere organen niet onnoodig wordt
ingegrepen. T. O.
Taxi-dienst
Nic. Bovée
Standplaatsennaast Hotel „Monopole"
Coornhertlaan 3
Dollardstraat 78
Kamp 41
Hoofdkantoor: Coornhertlaan 3
en killen, die met de zee i,i verbin
ding stonden, voortdurend dreigden.
Daarom begon men eerst met enkelen
bij eikaar, later met steeds meerderen,
deze kreken en kiiien af te dammen,
en, als zij daarvoor te diep en te breed
waren, kwam men In later tijden er
toe, er sluizen op aan te leggen, waar
toe echter uit den aard der zaak de
medewerking van 'n veel grooter aan
tal belanghebbenden noodig was. De
gemeenschappelijk verrichte arbeid
eischte natuurlijk ook gemeenschappe
lijke bescherming van het tot stand
gebrachte. Zoo werd onderling over
eengekomen, dat zij, die van het water
nadeel en van de dijken en sluizen
voordeel hadden, deze ook gezamen
lijk zouden onderhouden.
Natuurlijk moest men toen ook weer
over de bevoegdheid beschikken om
onwilligen te dwingen tot positieve
bijdragen en nog veel meer te bestraf
fen, als zij het zouden durven bestaan,
de in bet gemeenschappelijk belang
verrichte werkzaamheden te benadeelen
of te beschadigen. Hel kwam er dan
ook toe, dat tegen een dergelijke be-
schad ging zeer zware straffen werden
uitgevaatdigd. In de oude documenten
kan men zells terugvinden, dat dege
nen, die het waagden een gat in den
dijk te graven, werden gestraft met zelf
levend in dat gat te worden begraven.
Men ziet hier het merkwaardige ver
schijnsel, waarover in dezen tijd zoo
ontzaglijk veel geschreven en gepole
miseerd wordt: dat een zuivere be-
angengemeenschap, langs den weg der
maatschappelijke ontwikkeling, in
bezit kwam van publiekrechtelijke be
voegdheden van den meest uitgebrei-
den aard. Wetgeving, rechtspraak en
bcstralfing het waren alle publiek
rechtelijke functies, welke in de oudere
tijden min of meer door het Water
schap werden uitgeoefend. Ook het
opleggen en innen van belastingen
behoorden daartoe.
Het heeft nu weinig zin om de ver
dere ontwikkeling en de gedeeltelijke
breuk, welke in deze ontwikkeling dooi
de denkbeelden der Fransche revolutit
werd aangebracht, hier verder te onder
zoeken. Men kan dit in desbetreffende
leerboeken terugvinden. Het belang
rijke echter is wel, dal in onze eigen
oudste historie feitelijke gegevens aan
wezig blijken, ook buiten de verdwe
nen gilden om, welke getuigen, dal
publiekrechtelijke bevoegdheden in hei
bezit kwamen en ook nu nog in hei
bezit zijn v in ui'gesproken belangen
gemeenschappen. Ook nu nog in hei
bezit zijn. Want, al is het dan waar,
dat de besluiten der waterschappen
onderworpen zijn aan de goedkeuring
ot althans het toezicht van Gedepu-
Amersfoort
voor Amersfoort en Omtsreken
AMERSFOORT.
Lange dracht no. 4 - Telefoon no. 304 en 697
Deskundige voorlichting bg den aan- en verkoop van Effecten
Verhuring van Lips Safe-loketten
Verzilveren van coupons Handelscredieteu Incasseerlngen
Spaar-deposito's rente 3 pet.
:r te zien. In het kanaal zagen
mms vijf stuks op eens. Nu wordt
een zeldzaamheid. Gisteren zager
den heelen dag weer geen enkele
t, maar juist toen we wilden gaan
Slapen kwam ons een Franschman
tegemoet, die toen zijn lichten nauwe
lijks boven den horizon uitkwamen,
reeds met zijn morse-lamp om in
lichtingen vroeg over onze boot. Hij
scheen een slecht geweten te hebben,
dat hij zoo haastig gebakken was!
Een interessant gezicht blijft dat
altijd, wanneer twee schepen elkaar in
donkeren nacht voorbijvaren, en onder
het voorbijvaren met behulp van hun
morse-lamp met eikander spreken.
Twee schepen die elkander kruisen op
den donkeren oceaanmen ziet slechts
enkele lichten aan den horizontwee
zwakke menschelijke dingen op die
zwarte uitgestreklheid zonder grenzen
twee schepen die in tegenovergestelde
richting voortspoeden en gaan verdwij
nen op de donkere zee in den don
keren nachl, onbewust van 't geen
zij tegemoet loopen, van de gevaren
die hun staan te wachtenmaar die
bij 't zien van elkaar lichten even
schijnen op te ademen en even willen
praten tot eikaars geruststelling.
Een beeld van 't menschenleven op
Werkliedenvereenlging St. Joseph.
(Stads-Par.)
Bovengenoemde Werkliedenvereeni-
ging houdt ter gelegenheid van St.
jozefdag op Donderdag 19 Maart afs.
:n speciale ledenvergadering.
Op deze vergadering spreekt een
Zeereerw. Pater van het Retraitenhuis.
Dit moet voor de leden aanleiding
zijn deze bijeenkomst bij te wonen.
Het bestuur vertrouwt dat er geen
plaats onbezet zal blijven.
Stille Omgang.
Zaterdagavond was het een ongewone
drukte tegen half elf op het Stations
plein. De nacht van de Stille Omgang
was daar en ruim 500 mannen en jon
gelingen van het Gezelschap .Stille
Omgang" afd. Amersfoort en omstreken
trokken op naar de hoofdstad om de
jaarlijksche pelgrimstocht te onderne
men. Precies op tijd 10.52 uur vertrok
de trein en werd de reis aangevangen
met het bidden van het reisgebed. Te
12 uur gearriveerd, werd naar de St.
Ignatiuskerk aan de Rozengracht ge
wandeld, waar het plechtig Lof werd
bijgewoond. Onder het Lof hield een
Pater uit Oss een gloedvolle predikatie
naar aanleiding van de woorden.Ik
zeg U indien deze zullen zwijgen,
zullen de steenen roepen."
Het is nacht, aldus de gewijde
denaar, en duizenden mannen zijn
bijeengekomen in de hoofdstad.
Waarom, waarvoor De wereld be
grijpt het niet en heeft slechts eer
spotlach. De eenvoudigen, ja, zij be
grijpen het, dat een religieuse bezieling
zich in dezen nacht in diepe stilte
openbaart. Zij zqn dezen nacht hier
om te berdenken het Eucharistisch
wonder van Amsterdam 15 Maart 1345
en om hulde te brengen aan Jezus in
Zijn H. Sacrament, in vollen luister
werd in vroeger jaren de H. Hostie
door Amsterdam's straten gedragen tot
aan de Reformatie in de 16e eeuw.
De openbare huide hield op, doch de
devotie bleef en bleef voortleven in
de harten der menschen. De steenen
roepen ook dezen nacht en jubelen
als het ware God ter eer. Uiterlijke
hulde is verdwenen, maar gebleven is
de vlammende liefde der Christus
dragers. Uit alle deelen des lands zijn
de mannen bijeengekomen.
Het zal zijn een stille hulde die wij
Jezus, onzen Koning, willen brengen
deze wereld I
uur 'savonds noodigen de
Zusters ons uit om een kleine Atvenls-
feier" mee te maken. Ook de kaptt ins
iw is aanwezig. De Zusters zijn in
tropenkleed met zwaite scapulier.
Zóó zien ze er veel „heiliger" uil be-
meikt iemand. In ieder geval maakt
hel een stemmigen indruk wanneer men
ze zoo aan de tafels ziet zilien, waar
op kleine roode kaarsjes branden te
midden van roode en groene sterren
n witten ondergrond. Overal
die kaaisjes te .branden in de
overigens donkere zaalmaar hun
stemmig licht is voldoende om het
geheel te overzien. En wanneer wij
plaats genomen hebben aan onze tafel,
klinken weldra de mooie Duitsche
Adventsliederen, afgewisseld door hel
dere voordrachten over de beteekenis
in den Adventtijd.
Het was heet mooien vooral
héél warm.
Wanneer de Zusters wat langer in
de tropen zijn zullen ze hun „Atvents-
feier" wel beter weten aan te passen
aan 't klimaaten dan zal 't geheel er
dubbel en dwars opwinnen.
Maandag 16 Dec. Vandaag hebben
we; Eintopf-Gericht. Opzijn Hollandsch
men zeggen: gestampte pot. In
Geef ons even Uw adres en wij komen
gaarne, geheel vrijblijvend, met U praten
over de aankoop van een nieuwe of
gebruikte
Levering van alle merken portable en
standaard machines van tedere prijs
klasse.
Kantoorboek- en Scbrijfmach.hanóel
Agentschap der Continental
Schrijfmachines
Langestraat 101 Tel. 528
uit geheel ons hart en we zullen vragen
dezen nacht .Heer, kom onze zwak
heid te hulp en Christus zal zeggen,
wil niet vreezen, ik ben het." En na
dezen nachtelijken omgang gaan we
terug naar onze haardsteden als Chris
tusdragers. Weest allen Christusdra
gers, met de noodige geloofskennis in
uw hoofd en geloofsmoed in bet hart
en ge zult een voorbeeld zijn vot
zwakkeren. Zijl mannen van
daad, katholiek in merg en been, door
daden toonend dat we dankbaar zijn
voor het heerlijk Katholiek Geloof.
Na het Lof werd „aar het Spui op
getrokken en vervolgens de omgang
gemaakt in volmaakte orde. En heel
den nacht klonk door Amsterdam's
straten de forsche mannenstap, onaf
zienbare rijen, als een jubelende
verkondigend de eere Gods.
Ingetogen, in stilte biddend, trokken
duizenden voort, biddend voor zich
en de zijnen, voor de algemeene in
tentie en vooral om eerherstel te bren
gen aan Hem, die de wereld veracht
en liefst met voeten zou willen ver
treden. En grooter is wederom het
aantal telkenjare. En als we zoo de
mannen zien optrekken, oud en jong.
arm en rijk, in dezen nacht één, dan
denken we onwillekeurig aan hen die
thuis blijven met de verontschuldiging,
het is in de nacht en 't verschaft
avontuur, daarom gaan zoovelen
Amsterdam. En dan voelen we dat
or de meesten het avontuur bestaat
Jezus te huldigen en eerherstel Ie
brengen in Zijn H. Sacrament, het
avontuur dat hen telkenjare weer doet
optrekken naar Amsterdam met vreugde
de nachtrust offerend voor dezen éénen
nacht.
Na de omgang werd de H. Mis bij
gewoond in derelfde kek opgedragen
door den geestelijken leider Kapelaan
W. J. de Jong, waaronder allen ter
Duitschland is dat eenmaal in de week
erplictitend gesteld, gedurende de
wintermaanden en ook op de Duitsche
booten houdt men zich eraan. Wij
bben er niets op legen, houden er
eer van als van al die liflafjes.
Overigens is het eten best op onze
boot.
We bevinden ons nu recht tegen-
'er Monrovia, de hoofdstad van de
negerrepubliek Libe'ia, aan de „Peper
kust" van Afrika. En het is „peper-
heet" vandaag. Den heelen nacht was
het over 80 graden F. in de Cabin.
Geen schip te zien, en ook geen vogel.
Van land natuurlijk al evenmin. Alleen
komt van tijd tot lijd een 20-tal
.tuimelaars" zich vermaken in
deiningen door onze boot teweeg
bracht, 't Zijn visschen van ongeveer
2 M lang met een zeer puntige bek
ze springen telkens uit 't water op,
zoodat ze geheel zichtbaar worden, en
verdwijnen dan met een sierlijke bocht
- in 't water. Een oogenbiik ziet
ze dan in snelle vaart langs 't
schip door 't water schieten, om even
later weer boven de golven uit te
springen.
'sAvonds staan we gewoonlijk langs
de reeling in 't water te turen, 't Schip
schijnt dan veel sneller te varen en
krijgt er niet genoeg
hoe het donkere water door den steven
wordt weggeworpen en wit uitbruis'
langs den boeg van het schip. TuS-
schtn die witte schuimgolven schit
teren dan duizenden en nogmaals dui
zenden van fosforiseerende diertjes.
Hebt U een
Tui of auto noodig
Amersfoort.
H. Tafel naderden. Na in Heck's Lunch
room wat te hebben gebruikt werd te
7.18 uur de terugreis aa.tvaard.
Concert.
Londerdagavond a.s. zal in het Grand
ThéStre het zesde abonnementsconcert
van de Concertvereeniging worden ge
geven. Dit concert wordt georganiseerd
in samenwerking met den Amersfoort--
schen Kunstkring.
Optreden zal het bekende Berner
strijkkwartetAlphonse Brun, (eerste
viool), Theo Hug (tweede viool), Hans
Blume (alt) en Richard Sturzenegger
(cello).
Het programma luidt als volgt:
I. Strijkkwartet op. 41 a dur,
Robert Schumann
2. Strijkkwartet op. 132 a mol,
Ludwig von Beethoven
Pauze
3. Strijkkwartet op. 3, no. 5
Joseph Haydn
St. Vtncenthia-Bibliotheek.
Hoezeer deze biblotheek voor het
Soesterkwartier in een behoefte voor
ziet, mag wel blijken uit het feit, da'
gedurende de eersje 2 maandfn van
haar bestaan niet minder dan 1524
boeken werden uitgeleend. Het aantal
lezers bedroeg gedurende dezelfde
periode 115, terwijl het aantal voor
uitleening beschikbare boeken tot over
Je 900 stuks steeg.
liet de zwane, want die kunnen
<00 gruwelijk de luchl verpesten, wan
neer je ze in hun rust slo irt. Daarom
leven we in vrede naast elkaar, en
deelen samen armoede of overvloed.
gelang het komt. .Onze" huis
dieren; de kakkerlakken, zijn echter
Eigenaardig 1 Iederejongemissionaris|grooter dan de soort die zich hierop
schrijft er over In zijn reisbeschrijving!de boot zoo geheel thuis gevoelt, en
naar de Missie, en toch': telkens als aan alles knibbelen en knabbelen wat
weer nieuwe missionarissen uitreizen, op de tafel ligt.
ontdekken ze die duizende lichtende Van lijd tot tijd komt mei een lom-
sterretjes in het zeewater als iets I pen zwaai een groote „loope.ide tak"
waarvan zt nog nooit gehoord hebben. I legen de reeling gevlogen en begint
Een bewijs, hoe weinig iets indruk I daar zijn acrobatische toeren. Wat
maakt, en hoe slecht men iets kan weerlichtwaar komen die toch van-
voorstellen, wanneer men het zeil niet I laan Het zijn lang niet zoo'n on
gezien heeft. I handige vliegers als men zoumeenen,
Om half elf p.m. krijgen we nog het I wnneer men ze tegen de reeling ziet
licht van een vuurtoren te zien. Een I opvliegen. Even later vliegen ze weer
matroos verteld ons dat het de vuur-1weg, en wanneer men ze met betoog
toren van .Bluewara" is. (Cap. Palmas).l volgt, merkt men dat ze heel gewiekst,
Dinsdag 17 Dec. Bij gebrek aan I ondanks den sterken wind, weer ergens
vogels hebben we tenminste nog de I anders op de boot weten te belanden,
insecten die ons trouw gezelschap I Maar we zijn voortdurend ver van land
houden. Eerstens de kakkerlakken, gebleven, gewoonlijk een vijftig mijl.
Toen ik ze voor 't eerst weer zag oplNu kan men toch niet aannemen dal
de boot, voelde ik me weer geheel I ze zoover van land zijn gekomen? En
thuis in dat trouwe gezelschap. In onze I het zijn toch insecten uit warme
huizen op de Missiestatie's heb je zei streken.
altijd voor't grijpen. Doch een ver- Wordt vervolgd.
18tandig mensch grijpt ze niet vooral