Eembode KERK EN POLITIEK F.A.TULP 52,te JAARGANG NUMMER 17 Zg-volksabonnementen 5 ct REDACTIE EN langegracht 26. Te). Poe'cheque- en Ojrrespondentlc-adres Saam: ,A,?.V'rt®ll"r:adrte v' B&arn: Nleuwatraat Uitgave N.V. Uitgevers MIJ. DMINIBTRATIE: AMERSFOORT Gironummer 44334 ZATERDAG 23 JULI 1938 Advertentieprijs per regel. 7 46 m.M br30 et: enkel editie Bum IS ct Voor den handel b|J «dv.-abonnement kor ting. Reclames tussohen tekst dubbel tarief. WAARIN OPGENOMEN HET „WEEKBLAD VOOR BAARN" KATHOLIEK NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR HET DEKENAAT AMERSFOORT. ALSMEDE VOOR BAARN E.O. ■P welke wijze doet de Kerk NIET San Politiek? 1. De Kerk doet niet aan politiek, omdat zIJ de plaats niet wil Innemen van den Staat en het staatsgezag. ZIJ voelt zich niet geroepen en heeft er ook geen lust voor om zich bezig te houden met de behartiging van de tijdelijke belangen, met het samenstellen van regeeringen en 't opstellen van regee- rlngs-programma's, met de Inrichting van het leger of met het verzorgen van de welvaart: dat is de eigen taak vau den slaat en de Kerk kent en eer biedigt het ondcrshceld van bevoegd heid tukschen de belde machten. Als ln het verleden de Kerk zich de tijdelijke aangelegenheden heeft aangetrokken, zooals na de Ineenstorting van het Romelnschc RUk. dan was het omdat zli toen alléén bij machte was ln de algemeene ontreddering, orde te her scheppen en tc handhaven, zooals nu ook nog soms. ln minbeschaafde lan den, waar het staatsgezag onvoldoende Is georganiseerd, de missionarissen naast hun geestelijke zending, ook nog tUdelUkc belangen verzorgen. Ook het feit dat de Kerk aan sommige priesters die daartoe een bijzondere bevoegdheid hebben, de toelating gaf en geeft om In de politiek op te treden, bewijst niet dat de Kerk den Staat onder haar juk wil brengen. De priester blUft ook nog staatsburger en waar zUn optreden het algemeen welzijn bevorder.n kan. Is de Kerk bereid die krachten ten dienste te stellen van de staalgemeenschap. Indien dan de Kerk zich niet recht streeks Inlaat met de tijdelijke belangen, wil dat ook niet zeggen dat zij niets bijdraagt tot den voorspoed en het aard- schc geluk der menschen. integendeel! Zooals St. Augustlnus reeds deed op merken: indien de Kerk geen ander doel had dan de tijdelijke welvaart der vol keren te behartigen, zou *3 niet meer en beter kunnen doen dan zij nu doet. Want door haar leer en werking doet zij rechtvaardigheid en liefde wekt zU gewetensvolle toewijding plichtsbesef. 2. De Kerk doet NIET aan politiek, omdat zij de Volkeren vrij laat hun eigen s'.uatsvorm. staatsinstellingen gezagsvormen tc bepalen: de Kerk zelf heeft geen voorkeur en kan zoowel ln oen keizer- of koninkrijk als republiek, ln een parlementair regiem voorwaarde alléén, dat die staats- en gezagsvormen zeil niet strijdig zijn met de leer der Kerk en het openbaar be- lang dienen. Daarom laat de Kerk hare kinderen ook toe zich ln die zakt i een eigen oordeel tc vormen, en wanneer het met wettelijke middelen gebeurt, ook te streven naar die hervormingen, die hun nuttig of noodlg lijken. Maar tevens elscht de Kerk van hare kin deren dat zij alle wettig gezag eer biedigen zouden, want „wie tegen het gezag opstaat, weerstaat aan God's or dening." De Kerk, die van alle eeuwen Is en die een geestelijke zending bezit. 1» ntct gebonden aan vergankelijke, voorbijgaande vormen van staatsbestel en staatsbeheer. 3. De Kerk doet NIET aan politiek, omdat zU zich niet mengt ln eng» partijtwisten: In louter politieke aan gelegenheden, en zeker niet ln den vaak zoo heftigen pollllckcn strijd en de luid ruchtige politieke agitatie. Do leer der Kerk laat hieromtrent niet den minsten twijfel, en waar som migen door hun handelwijze die leer dor Kerk tegenspreken, is het de Kerk 'die hot eerst en het meest hun gedrag betreurt en er ook voor boeten moet. ..De Kerk willen betrekken ln partij twisten en van haar steun zich willen bedienen om gemakkelijker over tegen standers te zegevieren, is op onbeschei den wijze misbruik maken van den (Leo Xm: Saplentlae Christianas). „Niemand heeft het recht ln zuiver politieke aangelegenheden en louter om een partUzaak te dienen, mis bruik te maken van het kerkelijk gezag." (Plus XI: ln de toespraak: Ampllsslmum concessum). Wanneer echter de politieke harts tochten al te fel op'.aalen en de reenten der waarheid en der liefde ln het ge drang brengen, dan kan het de taak zijn der Kerk te wijzen op de onafwUs- der moraal, die even goed gelden voor het ojxnbare als voor het private leven. Het Is wel goed daaraan herinneren ln een tUd, waarin men. helaas I zeer terecht spreken kan over decadentie van het openbare leven. Ook op politiek gebied kan het doel nooit de heiligen. FOLTERING De landman heeft de dieren lief. Hoe mooi zegt h-f Guldo Gezelle, de Vlaamsche dichte als hij spreekt van den paardeknecht: „Hij slaapt bij zijn geliefde peerden En bezorgt ze trouw: Trouwer dan voor eigen kinde Eigen moeder zorgen zou." Men maakt tegenwoordig veel recla me voor den dierendag". 4 October, den sterfdag van den H. Frans van Asslsië. den grooten dierenvriend. Wel wat overdreven vaak. Ik las ln een Katholieke kTant: dat i, dat de dieren de plichten tegenover de dieren op 4 Octo ber eens moest bezinnen. De Inzender heeft het uitstekend bedoeld, maar toch hier eenlge onjuistheden verkondigd. Want: De reden, dat we een dier niet noodeloos mogen martelen Is niet. dat we een recht zouden schenden, dat aan het dier toekomt, maar dat zulk een handelwijze in strijd ls met de rede, die verbiedt om dieren noodeloos te marte len of te dooden- (Zie Kath. tyoraaltheo logie var. Herlbert Jone blz. 221). BIJ den goeden christen zUn de die ren In veilige handen. Zijn handelwijze tegenover de dieren komt niet voort uit een valsche senti mentaliteit. maar hij ziet ln het dier een schepsel van den algoeden Ood. van wiens schoonheid ook de redelooze we zens een afstraling Als mer Dultschland leest, zot ven denken, of het niet 1 vereenlglng op te richten, scherming van dieren, mi schen. Want de foltering t uit Rusland e en bij zich ze: Ze hebben weer iets nieuws uitgevon den op dit gebied. De Beughaft", Om de gevangenen te laten bekennen, niet wat ze gedaan hebben, maar wat men ze graag wil laten bekennen, den deze In gebogen houding geketend Met een ketting die hand en voi inen bindt, geboeid, moeten ze ln bogen houding uren lang blijven en na een paar uur hebben de folteren de pijnen ze zoo murw gemaakt, dat men ze alles kan laten bekennen. Bah! Ons Christen hart komt ln op stand tegen zulke barbaarsche wreed heid en dat zijn dan de lui. die den mond altijd vol hebben van „Kultur" (Bcscha- Waar het christendom niet ls. of ver dwijnt. daar ls de wreedheid een ge woon verschijnsel. Wat kunnen we Ood danken dat het Ncderlandsche volk bij de laatste ver kiezingen getoond heeft, van systemen, die dergelijke zaken voorstaan, niets te willen weten. De hemel moge er ons altijd voor be- Ons oude berijmde spreekwoord «egt oo terecht: Wat gu niet wilt dat geschiedt. Doe dat ook aan anderen niet. A. K. KANTOORBOEKHANDEL HET VULPENHUIS Langestr. 86 to. Krammeatr. - Teltf. 328 SCHOOLBOEKEN De priester als biechtvader. Met lood ln de schoenen ben lk bij D gekomen: en licht als een veertje liep Ik, na m'n bezoek bij door de stad. Hoe menige lezeres of lezer van dit ar tikeltje zou dit aan zijn leldsmar ge schreven kunnen hebben? En hoevelen zouden met lood ln de schoenen loopen, maanden en jaren, als vanaf morgen ook uit ons land de pries ters verdreven werden. Denk Je dat ln. Nergens, nergens 'n priester. Pas 't gemis doet ons vaak voelen, wat we bezaten. En de dood of het onverwacht vertrek van een zlelelelder heeft zoo menigeen het gevoel gegeven, alsor hll een vader Wat ls het woord biechtvader een mooi Nederlandsch woord. Veel mooier bij voorbeeld dan ln zooveel andere talen, waar het woord confessore, confesseur. enz. veel sterker uitdrukt; den man, aan wlen Jo Je schuld moet bekennen; terwUJ het bU ons veel meer doet voelen: ls man. die je altijd weer. juist als God zelf, Je zwakheid vergeeft en waar altijd, hoe oud. hoe geleerd, hor ."m- standvastlg, of hoe ellendig je ook bent, Je zelf zijn biechtkind moogt voelen. Stel Je voor, dat er ln de wereld één rechtbank was, waar Je altijd volkomen op echt vaderlijke mildheid mocht re kenen! Een rechter, die het altijd, zon der publiciteit, zonder getuigen, onder vier oogen, neen zonder vier oogen want ge moogt ln het donker komen en totaal Incognito met Je af u han delen. Stel Je daarbij noe voor, dat Je zelf Je rechter mag kiezen; dag en uur kunt bepalen: zonder weken en maan den ln angstig voorarrest te zitten. Stel it die ri r, ook a: dezelfde voor de zestigste keer. overtreding nooit oude ophalen. En dan als toppunt van alles; dat je tevoren wist, dat deze rechter je nooit zou veroordeelen. maar altijd vrij spreken, als je werkelijk berouw had. Een rechtbank van vrijspraak dus. waar de rechter een vader voor Je ls. bllceert, d it zUn v eert, die alles zijn .graf. Is dit niet onbegrijpelijk, ongelooflijk barmhartig? Ja maar. Je moet het toch maar gaan zeggen bij een menscb, die evengoed mensch ls als wij. Wou jij het dan Uever allemaal bewaren, allemaal meedragen, meesleepen je leven lang en het later gaan zeggen aan den oneindig heiligen en rechtvaardigen God? Het feit, dat de priester maar een mensch ls, evengoed als de biechteling maakt Juist, dat hl) evengoed kan weten en begrijpen. wat des menschen ls; en dat hij met Sint Augustlnus uit den grond van zijn hart kan zeggen: „Er is geen daad, die een mensch bedrijft, welke een ander mensch ook niet zou bedrijven, als Ood door Zijn genade dien anderen mensch niet weerhield, om die daad te bedrij- Wie deze overtuiging ln het diepste bezit, komt niet gauw ln bekoring om hard te oordeelen over daden van men schen, Juist omdat hU zichzelf ook mensch weet en geheel en al van het zelfde broze maakseL En bovendienzou een dokter, die heel veel wonden en zweren ziet. Juist door die ervaring, niet erg gaan wennen aan dit gezicht, zoo dat hU eerder moet zorgen er niet al te licht over te gaan oordeelen? En heb Je er ooit aan gedacht, dat de biecht vader zelf op zUn beurt ook weer biech teling ls en zUn schuld gaat belUden? ook de Paus zelf z'n biechtvader heeft? Neen werkeUJk, hoe men de biecht ook bekijkt en den priester als bedienaar, de zonr'Jden, die Ood aan deze rechtbank gelaten heeft. zUn zóó talrijk; de mild heid waarmee Christus ZUn priesters omkleed heeft, toen HU hun bU de In stelling van dit Sacrament juist op het hart bond: „GeUJk de Vader MU gezonden heeft, zoo zend lk U", die mildheid ls, volgens dit voorbeeld, zoo oneindig, dat al wie deze dingen in geloof kan zien, nooit moeite heeft, om werkelUk de gevoe- ren. altUd wanneer hU voor den vader van zUn ziel neerknielt, die bovendien, behalv- rechter, zoo vaak een vriend en raadsman en een toegewUde helper Ij ln allen nood. Maar ook, dat mooie, sluit het biechtgeheim zorgvuldig neg ln veel verborgenheid. Het Gulden Boei van ongeweten en ongemeten blecht- vadersgeduld, van al de zorgen en de teleurstellingen, die de vaders van zoo veel kinderen alleen met God bespre ken en verwerken, dat boek wordt door de engelen geschreven en zal tot de meest verrassende openbaringen behoo- ren van den beerlUken Jongsten vergel dingsdag! En als Christus, onze Leider, ooi' een krans kwam leggen op het graf van ZUn soldaten, dan was het waar schijnlijk van zoo menlgcn Onbekenden Biechtvader. J. de Vreese S. J. Een plicht van dankbaarheid. Het hoogste goed van den mensch ls zijn onsterfelijke o-el en het eenig noodzakelijke Is. haar te redden mor do eeuwigheid. Overal om ons heen zien wU kerken en kapellen, die ons telkens weer opwekken tot den strijd voor dit einddoel. En In leder ta bernakel ia Jezus tegenwoordig, om ons sterkte en kracht te geven voor dezen strijd. Hoe moeilijk nou het ons rijn, zonder deze middelen, zonder ons geloof, onze ael te En aan wie hebben vU dm middelen Ie het heldendom. Aan de moedige missionarissen hebbc het geluk van ons geloof te danken. 1 gU daar wel eens aan? En beseft gt) doende, hoeveel dank gij hun verschuldigd n het geschenk van ons HET PAPIEREN PARADIJS Waarom schrijven xij? ns vorig artikeltje zijn we aan de hand van wat krantenkoningen ons wUs maken tot de droeve conclusie gekomen, dat men ln het algemeen uit verveling leest De mensch heeft aan zUn eigen leven niet genoeg en zoekt vla het duldlg papier In contact te komen het li k verlangd wordt ln do kerkeUjke outage, or elders alleenstaand, of op Dcpaaide plaats, minstens 25 toeslag. Voor alg. voorw. de gedrukt tarief. BewUsno. 6 ct SCHOOLBOEKEN Iedere ONDERWIJS-DJRICHTiNO. Zendt ons Uw BoekenUJst WU verzorgen alles voor U. SCHOOL- en KANTOORBOEKHANDEL H. ELZENAAR 1,1 En e strooming ln Amerika, een burgeroorlog '- Spanje en een monsterproces ln Rus- ÉHMNB schadeloos stellen land n n Iets tc n dag, r s bU wUze van spreken de soep verzouten. i flauw was uitgevallen. Renteniers zoeken ln hun lectuur de sensatie, die ze op hun "og zoo dcerlUk missen. Oude vrUsters zoeken ln hun krantje of romannetje de liefde, die ln heur le ven altUd aan de verkeerde deur heeft aangeklopt en haar alleen gelaten. Jongemcn5chen zoeken ln hun lectuur de avonturen, die ze op het kantoor, waarvoor ze zUn bestemd, wel nooit be leven zullen. Ze beleven er andere 'le men geen pen te beschrijven zUn! Maar allen lezen uit verveling. Allen lezen ze. uitgaande van de ver onderstelling. dat Juist hun eigen leven saai en dor ls. terwijl dat van de men schen. die de eer en het benoegen heb ben om vla een gebroken hart of een gebroken hals ln boek en krant terecht te komen zoo interessant ls. als hel hunne wezen moest, om levenswaard te zUn. Maar leest U. die dit leest, ook verveling? 't ls niet te hopen, want. dan schreef lk vergeefs en word overgeslagen. Doch waarom schrijft men? „Omdat men bedrukt papier zoovei duurder kan verkoopep dan onbedrukt! heb lk eens 'n heer hooren beweren, dl» op middelbaren leeftUd de economie- lessen ontvangen had. die H. B. S.-leer- Ungen ln hun prlüe Jeugd ontvangen, zoodat een en ander niet grondig ver teerd had kunnen worden. Men schrijft uit drang, omdat men moet. omdat men niet anders kan. Het begrip ..schrUven uit drang" ls echter zeer rekbaar. Zoo hebben we ln Nederland een klucht schrijvende dames, die zeer klaarblUkelUk schrUven uit den drang om Iets te doen. en die dus schrUven, omdat ze niets anders te doen hebben. Hun boeken zUn dan ook meestal erg dik en lang van stof. Als ze gebreid had den ln plaats van geschreven, zouden cc hun Jarige vriendinnen ongetwUfeld met heele lage wollen japonnen hebben. Anderen schrUven uit den drang om Iets te verdienen- Dezulken zijn tot alles ln staat, als het maar ln den smaak het publiek belooft te vallen. Een u trale) krant ls een goed voorbeeld het soort lectuur, dat door deze m schen met nUvcrc vulpennen gebreid wordt. En sommige boeken van Tim- het zeg. want u vindt ze En tenslotte zUn er. die schrUven uit den drang om mede te deelen. de schrUvers. die dien naam m__ verdienen, de goeden en de gevaarlUken. de momenteel belangrUken en zU. die thans vergeten worden om na vüftlg jaar met vreugde dekt. Over hun boeken ls het. dat ik ln dit rubriekje bU tijd en wUle spreken wil. Het zUn de getuigenissen van levende menschen, de geschreven daden van ziel ln haar strUd met de wereld, haar tocht naar het geluk ln haar vl mengang door hec leed. Ja, er zUn nog schrUvers. die schrU ven. omdat Ood het wil en 1 toe het talent gaf. Helaas, niet allen schrUven God het wil. en al te velen rullen hun talent ln tegen dc versleten pasmunt van de platte gemeenplaats- een opgewonden stem- omdat de Japanners i China op een verloren zaak zagen ultloopen. dag later hadden de Japan- Juridische puzzle vandaag voor mr. Muller Mass Is niet te be nijden. Er diende zich ni. eon stroopets- zaakje aan. waarin de verklaringen van do enpartljen zoo pertinent waren dat de trechter de uitspraak maar acht uitstelde. Het gewone middel bU elke Putten i geval had ach ergens 'd afgespeeld. De i. P. uit Putten, die vader van die goede gemeen» noodlg geoordeeld P. in dc bil bevelen. En dc heeren namen er 'nota van, want zijn zaak duurde een goed uur. Och, op rich was er niets ingewikkelds aan. Dc verdachte was op 21 April des mor gens om zes uur door den Jachtopziener op siroopen betrapt. Deze had waarschijnlijk eenlge detective-boeken gelezen en zich op een geraffineerde manier verdekt opgesteld. ten de Icugdlgo zonnestraaltjes geen aange name warmte tc brengen, maar een goed politieman hooft geen medelijden met zich zelf. Do belde bewakers van het algemeen welzijn (MJ had n.1. l veldwachter mccgonom goed uur gelegen, loon dc gezochte slro voorzichtig naderbij sloop. HU passeerde op nog geen 15 meter. de moeilijkheid. De ver dachte bleef ontkennen, dat hU op die plaats dit tijdstip aanwezig was. Integendeel. gegeten i, die d Deze verklaring klonk werd bevestigd door do zi Maar de verklaringen van de beide poli tiemannen waren even pertinent en klonken even aannemelijk. ZIJ hadden den verdachte met zekerheid herkend en geen oogenbllk gewljfcld. De kantonrechter probeerde nog de mogelijkheid van een vergissing, maar deze bleek uitgesloten. Hiet was een Salo- monsoordeel op rijn plaats, maar daar te houden. Hij oordeelde den schuldig en elschte een geldboete of 30 dagen hechtenis. De advocaat maakte dc oplos; Iets moellUkcr. Volgens hem was dnebte onschuldig en hadden ten zich vergist. Voorts vroeg nij hicn iw-Us li 'oor onbepaalde] Maar daar wilde soren en lUj v< i dit verzoek ni Klein goed it een kleingoed werd er behandeld. 1 rtjlje verkeerszondnnrs! Een voor uiten zij voor het hekje, vertelde wat Telefoon i beterschap, vonden i een boetelje ts de moeite waard was. De bleek dan ook in een goei Iedereen profiteerde hiervan n minuten stil gestaan" En n laten staan. HIJ had een lang verhaal hulzen en het dichtdoen van rolluiken. „Dat doet er niets toe". drie gulden of twee d nkanl van de rollu -en, ven zUn 's nachts ook op pad. I "oen. dan zal lk je nu met f R. vergiste zich toen zijn ni EEN STAD, - EEN DOEL! Het ls een algemeen menschelUké eigenschap, groot 1» gaan op overwin ningen. Ik ken verscheidene menschen die de oorlogsberichten uit het Verre Oosten niet meer lezen, omdat ze er geen meer aan vast knoopen kunnen, tenen dag lazen ze dat de Chlnee- waardoor een heele provincie !n handen was gevallen en de weg een nieuwe veroveringenreeks open lag. En zoo ging het dag op dag door. Het lag er nu maar aan. uit welken koker die berichten kwamen, want, zoo als gezegd, leder gaat groot op zUn eigen >v»rwlnnlngen en verzwUgt maar lleyer i'n nederlagen. Zelfs wanneer men een voordeel heeft weten te behalen, wordt dit zoo gaarne en „overwinning" uitgelegd. Eensgezind en met volle animo maakt Amersfoort zich op om de Konlnginne- te gaan vieren. De samenstelling i program dat zooveel mogelUk moet bevredigen, ls m.l. geen gemakkelUke taak voor het Huldtglngs- Dlt zit met verschillende moel- lUkheden. Ik noem nu maar dit: de zeer slechte verbinding tusschen Soester- kwartler en overige stadsdeelen maakt het moetlUk een optocht van formaat te indtrekken door alle stadswUken. Het aanhoudend dalen van de spoorboo- mooisten optocht tot een mislukking maken, wanneer die den overweg moest passeeren. Zoo zUn er meerdere bezwaren. De practlsche onmogelijkheid om alle Soesterkwartlerders ln dezelfde mate te laten meegenieten van de optochten als de overige Amersfoorters heeft, dunkt mU. de Oranjevereenlglng Socsterkwar- tler die <jeel uitmaakt van het Huldi gingscomité voor moetiUkheden ge plaatst. Maar, ben lk wel Ingelicht, dan hebben belde Oranjeverecnlglngen ge tracht elkaar zooveel mogelUk tegemoet te komen door aan weerskanten offers te brengen. Zoo zullen de bladen publiceerden dit in den loop der'vorige weck de Soesterkwartlerders zich de moeite moeten getroosten een wandeling te ma ken naar den Leusdcrweg. waar het vuurwerk zal worden afgestoken. En op Koninginnedag zal overig Amersfoort een wandeling maken naar het Soester- kwartler om daar een openlucht-voor stelling bU te wonen. Van weerszUden heeft men een offer loeten brengen. Wanneer men nu ie tak eens breed bekUkt. zit hier geener- 'l moeilijkheid in. want mer komt el- aar als eerlUke menschen tegemoet en dat ls Iets wat tot oprechte verheugenis wat kleintjes zUn. wan- weerskanten overwin ningsbulletins ging uithangen of elkaar i „overwinning" misgunde. De een zou groot op kunnen gaan dat hU een openluchtspel ln de wacht heeft ge sleept en de ander, dat hU het vuurwerk lor zich heeft „veroverd." Juist zU. die een offer weten te bren- de schoonste overwinning: had gereden. Een groot bor eelen rijweg ln beslag ni hoofd gezien zelfoverwinning. En c verheugen, i weg heeft geven. Oranje-vc Huldlglngscomité e gevonden om elk zUn deel De leden van de belde jgen vertrouwen stellen Ia die blijkbaar eikaars ntoel- lUkheden in vrlendschappelUke samen werking hebben willen aanvoelen. An dere vereenlglngen mogen hier een voor beeld aan nemer: men bereikt slechts het beoogde doel. wanneer men voor opstel! een goede wU om elkaar te be grijpen. wat afgedaan", dadelijk

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1938 | | pagina 1