EVEN LEZEN
Alléén:
5E EEMBODE
ZATERDAG 6 AUGUSTUS !938
VERLOREN ILLUSIE
t den grond komt
s geschroefd.
Onbarmhartig straalt de zon op een
lorre, open vlakte nabij den Boschvijver
an Amersfoort. De grond Is stoppelig.
Daar waar een klein dennenbosch stond,
pieken de ondereinden van afgehakte
stammetjes boven den bruinen, hcctcn
grond. Een eenzame slijpsteen heeft het
gezelschap gezocht
die daar plotseling
en tegen
Piketpaaltjes steken hier
waand een rooden kop op en een paar
latrlnehulsjes keeren hun ruggen naar
uil gegraven hoopjes Reien grond.
Achter onzen rug groeide een ncuvel
van puur zand en van de glooiing voeren
smalle rails naar een wijde, erg wijde
uitgraving.
Mannen, die meenden hier werk te
zullen vinden, hebben met hun schop
pen den grond uitgevreten tot waar
stelle zandwanden ln klcurslreepen de
bodemformatie tooncn.
Een paar rijen zwarte kipkarren heb
ben zich werkloos op hun zij gelegd,
wachtend op anderen arbeid, nu aan
dit werk zoo plotseling een einde werd
gemaakt....
De lucht trilt boven dit schouwspel
en de eenlge mensch die hier staat
te kijken, ondergaat wel zeer sterk den
Indruk van een troostelooze verlaten-
Hler ligt een verloren Illusie: deze
verschroeide, dorre afgraving had een
lldo kunnen zijn, hier had eer. wijd
watervlak een wemeling van kleuren
kunnen weerspiegelen.
Hel telegram van den Minister van
Economische Zaken, dat Zaterdag 30
Juli op het Amersfoortschc stadhuis
werd bezorgd, haalde een streep door
een rekening die door enthousiaste men-
schen was opgezet. Nuchtere koppen
waren al sceptisch gestemd ten opzichte
van deze rekening en noemden haar niet
ln overeenstemming met de ervaringen
op andere plaatsen. Toch werd zij door
gezet, neen doorgedreven tot de uiterste
Instantie. En terwijl zoowel letterlijk als
figuurlijk al bergen waren verzet, kwam
na het telegram de brief waarin het plan
economisch en financieel niet verant
woord werd geacht, zoodat de sceptici
door den minister ln het gelijk werden
gesteld.
Was het ministertëel schrijven
verbod tot voortzetting
heden, zooals een der plaatselijke bladen
schreef? Neen, het schrijven was niets
anders dan de bevestiging van een ont
zaglijke ftnanciëele tegenvaller, die all
resultaat de stopzetting der werkzaam
heden had.
Immers het schrijven verklaarde, dat
er niet op gelden uit het werkloosheids-
subsidlcfonds behoefde te worden gere
kend. En Juist hierop was het plan groo-
tendeels gebaseerd.
een woest stuk half uitgegrave- grond,
een „Stichting Boschbad" die geen
recht van bestaan meer heeft,
een aantal werkloozen, plotseling zon
der arbeldsobject
En dit resultaat van een te optimis
tisch opgezette exploitatierekening, zoo
als de minister het schrijft, zooals zoo
vele betere rekehaars het opmerkten.
Deze laatsten behoeven zich het ver
wijt niet te laten aanleunen: achteraf
is het gemakkelijk praten, want zij heb
ben vroeg genoeg gewaarschuwd dat
zich blind staarde op een luchtkasteel.
De volle verantwoordelijkheid v<x
de ruïne van dit luchtkasteel drukt o
de scheppers van dit „object."
Maar tegenover een verloren Illusie,
een verdwenen werkgelegenheid, een
nuttelooie stichting, een verwoest ter
rein, bestaat de zekerheid dat onze ka
tholieke bevolking zich van een dreiging
weet verlost en dat ls een groot gewin.
De lauw water- en heet zand-snobjez,
le we ln den trein al plannen hoorden
maken over „den volgenden zomer ln
het natuurbad Blrkhoven", zullen teleur
gesteld zijn, maar wU achten ons be
vrijd van de mogelijkheid dat de Birk-
hovenste bosschen en het mooie Bosch-
vijverterrein een plaats van zwarte er
gernis zouden worden.
Overigens verwachten wU dat het
mlnlsterlëele tikje op de vingers van
enkele plaatselijke ftnanciëele genieën
wel eenlgen luister zal hebben ontnomen
aan den aureool der genialiteit!
wij de volledige
mlnlsterleele correspondentie, zooals B. en
W. die aan de leden van
stdJceren. Uw College gelieve mij d
In verband hlemude zijn de werkaamhoden
BIJ dezen, aldus B. en W-, deelen wij u
mede. dat omtrent de stichting van het
Boschbad ln Blrkhoven de volgende berich
ten zijn ontvangen:
l werklooaheldssubeidlcfonds verleend
n. BRIEF VAN DEN MINISTER VAN
eoc. ZAKEN 30 Juli 1938.
Sociale Zaken.
(schr. 4 Mrt. 1938 en 18 Juli 19381 heb
eer Uw College mede te deelen. di
a rijp beraad geen vrijheid heb
een natuurbad wordt aangelei
meening Is zulks niet verantwoord. -
zich In een omtrek van 18 K.M. reeds
dergelijke natuurbaden bevinden, welke laat.
sten van de stichting van ee
koste van de openbare financiën. De
het niet luist, dat overheidsgelden zouden
worden beschikbaar gesteld
welke het mogelijk maakt zo
lasten een onderneming te stichten, welke
uitsluitend dsardoor kan concurreeren tegen
de beslaande soortgelijke ondernemingen en
de rendabiliteit van de laatste ondernemin
gen zal ondermijnen. Hierbij heb Ik
leen het oog op de zoo i
tuurbaden. maar ook op de in Amersfoort
reeds gevestigde particuliere zweminrichting
it mij verder voor. dat in u
meen te voldoende bad- en zwemgelegenheld
aanwezig is. Mocht u in dit opzicht met mij
van meening verschillen, dan Impliceert
zulks nog niet. dat de stichting van een na
tuurbad In uw gemeente verantwoord ls.
Immers, de afstand tot de naluurbadcx
ln den omtrek Is niet zoo groot, dat deze eei
bezwaar behoeft te zijn, vooral ln den te
Bovendien acht Ik de exploitatierekening
te optimistisch opgezet. Het zal m± zeer de
vraag zijn, of de geraamde huur van
Inderdaad zal worden ontvangen. Het feit.
dat de exploitatie zal worden overgedragen
aan een -.lichting waarborgt nog nl
ontvangst van de huur.
Gezien het vorenstaande schijnt het mij.
dat dit een plan ls. dat economisch
KOOPT PLANTEN EN E
BIER IS PRACHT
OOOQOOOOOOOOGX
gelijk, 8.50. We hopen, dat een flink
getal zich meteen zal opgeven aan de
Directie van het St. Alfonsus-retralten-
De Secretaris. K.
RANDWDCK.
Vóóroefening voor Kath,
dienstplichtigen
Binnenkort zal er weer een deel van
ïze katholieke Jongemannen onder de
wapenen moeten komen.
niet zonder bezorgdheid zien
ouders en geestelijkheid hun Jongens uit
familie- en parocble-kring naar de ka-
overgaan. Want al ls het waar,
dat de diensttijd op zich genomen
menigeen een voordeel kan zijn,
omdat hij zich leert gewennen aan orde
tucht, het blijft óók een
de omstandigheden het onze Jongens al
heel moeilijk make om er ln godsdlen-
en zedelijk opzicht heelhuids dóór
t kan zijn, dat ze als militair mis
schien nooit werkelijk „het Vuur in"
en: alleen maar tegen een denk-
beeldlgen vijand hoeven op te trekken.
Als katholieke Jongens echter zullen ze
i bulten de kazerne al heel gauw
midden ln het gevecht staan;
aardig moeten zijn tegenover vijanden,1
vaar ze wel degelijk mee te maken
zullen krijgen. De gevaren zijn niet
denkbeeldig:
ontmoeting met Jongelui, die er een
ALEX LUIGJES
GLAS IN LOOD
En dan gepantserd het vuur ln!
Voor Uw Brillee
Theo Groenhuizen
Utrechtschestraat 10
I of 1
houden;
bombardementen van grofheden, die
moeten meemaken:
de spotlach, de minachtende blik, de
uitdaging, omdat ze niet met alles „dur-
•n" meedoen;
hinderlagen, waar ze tijdens vrije uren
argeloos of onnadenkend zouden lnloo-
<n zich net zoo vast zouden draaien
een draadversperring.
het menschelijk opzicht heeft al
heel wat slachtoffers gemaakt. God zl)
dank, ls er de R. K. Mllltalren-Vereenl-
glng, die de gevaren gedurende den
diensttijd grootendeels kan ondervan
gen. Maar het zal van nberekenbaar
nut zijn voor de toekomst, dat onze Jon
gens al te voren op de gevaren worden
attent gemaakt, en volledig toegerust
den strijd ln kunnen.
Daarom zal er van Zaterdag 2i Sep
tember tot Dinsdag 27 September lr
het Retraltenhuls van Amersfoort eer
geestelijke vóóroefening, een retraite,
gegeven worden, waaraan de katholieke
dienstplichtigen kunnen deelnemen, die
Jn zoo gering mo-
W aar om hier?
Vroeger, toen ik nog 'n klein kereltje
was, waschte moeder op lederen avond
hoofd. Daarna werd het
heel fijne kam boven een krant op
moeders .schoot uitgekamd. Dat deed
nogal pijn, maar daarom vertelde moe
der onderwijl wat. Zoo eens van eer
Jongen, die soldaat wilde worden. Er
dan?" vroeg de pastoor. ..Dan korporaal.'
„En dan?" „Sergeant". .Dn dan?" „Ge
neraal. meneer pastoor." ..Maar dan?"
„Nou eh, koning!" Wat daarna kwam
hl) niet meer. maar dat zei
or: dan zou hij naar den hemel
gaan. maar dat enkel als hij 't wilde
en daarvoor werkte, en daarvoor soldaat
werd
Wat hetzelfde ls?
WIJ zijn op aarde om God te dienen
en daardoor in de hemel te komen.
Ik geloof het volgende eens bij de be
keerling- Benedictijn WlDlbrord Verka
de gelezen te hebben: In een groote
Engelsche stad wrong hij zich door de
voorbij wriemelende menschen. Opeens
voelde hU een heete adem aa -
en even maar tuitte Ti stem aan z'n oor
en even maar tuitte 'n stem: „Heb Je Je
ziel gered?" De herrie en het bewegen
vroegen zijn oplettendheid, en toch werd
hl) diep getroffen.
Man van de fabriek, waarom werk Je i
aar? Nou, natuurlijk om een vol loc
zakje: Zaterdags.
Hulsmoeder, waarom werk Je? O. i
de kinderen netjes groot te brengen
om 't huls schoon te maken.
Meneer van 't kantoor, waarom wi
Je? Wel. om mijn maandsalaris, begrijpt
Menschen Jullie hebben gelUk
zoo'n antwoord. En tochJa. kijk.
dat Is toch jammer dat Jullie zoo hard
werken voor iets wat weer gauw weg
ls. Dat loonzakje ls zoo gauw leegg
haald; het huls direct weer vuil: 'n
laris gauw uitgegeven. En wat blijft
dan nog over als loon voor Je werk?
Of U. fabrieksarbeider of moeder of
kantoormeneer bent, ls bij.-at
rijk of arm bent. ls bijkomstigheid- Had
dit kind ln die wieg geleden en 't kind
daar ln deze wieg, dat was veel hei
ders geloopen
Maar wat geen bijzaak ls?
De fabrleksman en de hulsvrouw
achter de schrijftafel
HEBT U EEN TAXI OF,
AUTO NOODIG
AMERSFOORT
CHRISTUS
IN DE HISTORIE
Er wordt wel eens geklaagd, dat de
t door
Iemand gevraagd werd, wat „een rare
hoed" (de doornenkroon) „die man"
(Christus) op een schilderij droeg; dat
van een klasse kinderen niemand wist
wie Adam was, terwijl één jongetje ant
woordde: „de voetballer", enz. enz.
Maar er zijn ook lnteUectueelen, die
7
zUn
i God t«
in den bemel te k
God kijkt U aan.
tige bergen. <ie stroom
van Zijn macht en gc
HIJ kijkt hem aan
trouw volgzaam dier. u
n zeeën, God
a op ander werk, nu door de weigering van een bijdrage uit het Werkloosheids-
t het Boschbad Birkh oven zijn stilgelegd. Intusschen is Amersfoort een woestenij
rijker!
a blijheid vi
de goedheid
bet genot der
m het geluk
der vriendscliap en der menschelijke liefde
n wacht, of de mensch geen helmwee voelt
aar bet paradijs.
God kijkt hem -sn. oos ln het leed en ln
e smart om een droevig verlies, ln de
ontgoocheling als ln een
maar soms dwingt
vet Hem te staan.
oogenbllkken ln
ran vreugde beeft als zl
rlndt van God!
God. groote en goede Vadr
westerse he beschavingsleven afwe-
n het Jongste nummer van „De
Btem", onder redactie van een univer
siteitsprofessor, Insinueert de heer J.
Tlelrooy naar aanleiding van Mauriacs
„Vle de Jésus", dat Christus eigenlijk....
nooit beBtaan heeft.
De Tijd reageert hierop als volgt:
„Zijn er bewijzen, dat Jezus op aarde
heeft geleeW? P. L. Corr.houd meent
niet", en daarom gelooft ook de
heer van Tlelrooy, dat het wel zoo zal
zijn. De knollen van Renan, Strauss en
Arth. Drews worden weer als citroenen
verkocht, en voor de rest: „Ook mij ls
geen bewijs voor de historiciteit be
kend ook voor mU Is de figuur van
Jezus psychologisch niet duidelijk, ook
lk weet van geen bijzondere openbaring
door hemook lk sta met vragen...
Ook ik. lk...
De Romeinsche geschiedschrijver Ta
citus schreef al ln de Annalen over de
door keizer Nero vervolgde christenen:
„Degene, aan wlen ze dezen naam ont-
leenen. Christus, werd onder de regee
ring van Tiberius door den procurator
Pontlus Pilatus terechtgesteld": al ln
het begin der christelijke Jaartelling
ondergingen belijders van Christus ver
volging. lijden en dood, maèrChris
tus heeft niet bestaan. De Apostel Pau-
lus, wiens historisch beslaan niemand
In twijfel trekt, zegt ln zijn tweeder.
brief aan de Korinthiêrs 5. 16: „Wij, die
voorheen Christus ln Zijn vleeschelljk
lichaam hebben bekend". Maar.
Christus heeft nooit bestaan.
Met Tacitus en Paulus bevestigden de
LatUnsche historici Plinlus de Jongere
ln zijn brief aan keizer Trajanus. Sue
tonius ln zUn levensbeschrijving var
keizer Cladlus (Cap. XV), later Flavlu!
Josephus ln zijn geschiedenis der Joden
(Cap. XX) het geschiedkundig leven
van Christus. De Evangeliën, die apos
tolische ooggetuigen prediken dit lezen
uitvoerig. 81nt Stephanus sterft er vooi
nog bU leven van Paulus: de histori
sche Handelingen der Apostelen en de
paulinische Brieven verhalen de uitbrei
ding der leer van den gestorven maar lr.
het Christendom voortlevenden Chris
tus: de brieven van Paus Clemens I. die
'Jn leiding van de Jonge Kerk stierf
in 103 na Christus en uit de school van
j discipelen was voortgekomen, de
martelaar Ignatius van AnthJochlë. ge-
en onder keizer Trajanus 109 na
Christus ln het Colosseum te Rome, en
een stroom van primitieve martelakten'
authentieke stukken getuigen de ge-
irte. de levensbijzonderheden, den
id en de verrijzenis van Jezus van
Nazareth, mensch geworden Zoon van
den levenden God. MaarChristus
bestaat niet, de historie bestaat niet, de
eenlge die bestaat ls lk, lk, lk.
Ik ls Renan, lk 13 Strauss of Drews,
j ls J. Tlelrooy, lk ls de onwetende, die
ln den Individualist gelooft maar niet
de wetenschap, lk ls lk en hU wil niet
rlost worden door de Waarheid.
Twee Hoedendoozen
LOUIS JOSEPH VANCE.
35)
„Jawel. sir', zei Mrs. Clover snel. Ze
maakte zich reeds gereed om heen te
gaan. Uit haar houding vlei het Eleanor
niet moeilijk op te maken dat de vrouw
den man vreesde, de man die zij gemak
kelijk ln haar twee handen fijn zou kun
nen knijpen als ze dat wilde zonder dat
ze bang behoefde te zUn dat hU een
kans zou krijgen haar maar een haar te
Rgenken.
„En," riep hU haar achterna, „ls het
eten hier klaar?"
„Ja. sir."
„Goed, dan ga lk eten. Eph kan bin
nenkomen zoodra hU de boot In orde
heeft. Wacht een oogcnbllk; zeg hem
dat hy er de roeispanen ook ln legt."
„Goed sir, dat zal lk."
Mrs. Clover haastte zich naar bulten,
rende de lieden af van 't kleine stoepje
en verdween achter het huls.
..Smaakt het?"
Eleanor duwde haar stoel terug en
stond op. Ze vreesde hem. vreesde den
man zooals ze een afschuw zou hebben
voor een afzlchtelUk ding; en toch voel
de ze dat zU dien man geestelUk aan
kon. Ze zag hem recht ln het gezicht.
„WU Je me meenemen wanneer Je
vanavond het eiland verlaat?" vroeg ze.
HU schudde zUn hoofd glimlachend.
„Hoe lang ben je van plan mU hier
te houden?"
.Dat hangt er van af hoe aangenaam
of onaangenaam Je Je gedraagt"
.Hoe bedoel Je dat?"
„Oh, het Verlaten Eiland ls een be
slist aardige plaats. En zoodra Je een
beetje over Je eenzaamheidsgevoel heen
bent zult Je vinden dat het er heerlUk
frlsch en gezond ls en best om te wo
nen. Niet dat Je zoo heel erg alleen zult
zijn; de komende weken zal lk Je nogal
vrU veel gezelschap komen houden. Ik
wil Je wel in vertrouwen vertellen als
een vader tot een kind, dat lk een aar
dig plannetje aan het uitwerken ben om
een goeden slag te slaan. En daar lk
alles zelf liever alleen doe, vind lk het
prettig om het hier verder uit te komen
broeden. Indien Je dus' handelbaar bent
en geschikt zullen we elkaar ln de ko
mende weken nogal eens zien."
„En wanneer lk dat niet ben?"
„Oh. als Je Je persé niet wilt gedra
gen zooals het betaamt, dan zal lk Je
moeten straffen door Je het genoegen
van mUn tegenwoordigheid te onthou
den."
Ze schudde haar hoofd ongeduldig.
„Ik wensch te weten wanneer Je me
wilt laten gaan," zei ze.
.Dat zou lk Je heusch niet kunnen
zeggen." HU deed alsof hU een geeuw
onderdrukte om te kennen te geven dat
het onderwerp hem buitengewoon ver
veelde. „Indien lk Je kon vertrou-
.Xun Je dat van me verlangen na de
wijze waarop Je mij behandeld hebt?"
Ach kom." zei hU met zUn vingers
langs zUn kin strijkend.
,Je beloog me, verdoofde me. beroof
de mU van het snoer, bracht me hier."
„Schuldig." zei hU ongegeneerd geeu-
„Hct genoegen van ln het gezelschap
an mUn eenlge dochter te verkee-
sn...."
„Oh, Je bent verachtelUk!" kreet ze
HU knikte peinzend.
„WH Je niet vertellen waarom?"
HU schudde zUn hoofd. „Je zou er
toch niets van begrUpen." zei hU.
„Ik denk er niet aan hier te blUven!"
verklaarde ze boos.
„Oh, daar zal wel niets anders opzit
ten," antwoordde hU rustig.
„Ik zal wegkomen en Je aangeven, al
zou lk er lk weet niet hoe lang voor
.Dat zou Je nogal tegenvallen." zei de
man. ,,'tls minstens een afstand van
een mUl. Heb Je wel eens meer dan 100
meter gezwommen van Je leven?"
Ze was stil van woede.
„En bovendien." vervolgde hU. ,^Un
de Clovers er ook nog. Uitstekende
moeien zich met hun eigen zaken. Ik
heb hen reeds mUn orders betreffende
Jou gegeven, m'n kind. Ik vertrouw dat
je het hun niet lastig zult maken; het
zou zonde rijn.. Je hebt een alleraar
digst gericht, weet Je
„Wat wU Je daarmee zeggen?" sta
melde ze een tikje beangst door den
dreigenden toon ln zUn stem. „Wat
heeft mUn ulterlUk te maken met..?"
.Alles," zei hU zacht, „alles. Niet wat
Ephralm aangaat; lk zal het Je precies
zeggen zooals het ls: Je behoeft voor
Ephralm niet bang te zUn Indien Je zou
trachten te ontsnappen. HU zou Je een
voudig tegenhouden en zoo niet goed
schiks dan kwaadschiks. Maar Mrs.
Clover ls anders. Je moet Je niet ln dat
mensch vergissen; ze ziet er vrlendelUk
genoeg uit; ze praat vlot en hartelUk.
maar ze heeft het erg op knappe viou-
wen. Het Is een obsessie van haar dat
knapheid en slechtheid samengaan. En
Ephralm Is dol op knappe vrouwen.
Zie je hoe de zaak ln elkaar rit?
„Hoe dan?"
„Wel, dat ls de reden waarom lk zoo'n
overwicht op deze belde menschen heb.
Je moet weten dat Ephralm rich eens
een keer ln de vingers gesneden heeft
met het plegen van een dom. onbenul
lig lnbraakje: hU wenschte aan geld le
komen om te besteden aan een knappe
vrouw. En toen was hU al verloofd met
zUn tegenwoordige vrouw. Je kunt je
wel voorstellen hoe Mrs. Clover daar
over dacht. Zeeh.... nam nogal
drastisch wraak. Toen ze klaar was met
knap genoemd hebben. Vitriool ls een
gemeene vloeistof
HU hield even stil om rich het heele
geval rustig voor den geest te halen. Jk
slaagde er ln hen belden er goed en wel
tusschenuit te krijgen: en vandaar dat
ze thans zoo onderdanig zUn. Maar het
zou Iemand raar vergaan zoo hU of zU
oen koesterde om te vluchten ten
einde de Clovers en mU te verraden
Mrs. Clover heeft tot nu toe geen pro
bater middel kunen ontdekken dan vi
triool. En ze slaapt erg onvast, vergeet
dat niet. Ik denk er niet, graag aan wat
ze Je zou d
Langzaam, stap voor stap, den weg
gissend naar de buitendeur. Mep het
meisje achteruit van hem weg, haar
gezicht dit weggetrokken van angst.
Het was hee! goed mogeUjk dat hU haar
wat stond voor te liegen; maar het was
ook mogelUk. dat hU de waarheid
sprak. Wat zU van hem zelf wist was
verre van geruststellend, de man die
zichzelf zoo ver gebracht had zou er zUn
hand niet voor omdraaien om andere
menschen eveneens voor hun levenlang
ongelukkig te maken. Die man waa tot
allet ln staat. Het eenlgste waar m op
het oogenbllk naar verlangde was weg
te komen van dien man. weg uit rijn
tegenwoordigheid die als het ware de
atmosfeer vergiftigde, weg van den snU-
denden ironie ln zUn stem.
HU sloeg haar gade, terwUl ze centl-
achlerult liep. HU
bracht zUn hand voor zUn gericht air
wilde hu een satanische glimlach ver-
„Voordat Je weggaat", zei hij eens
klaps, „mag lk Je nog wel zeggen dat J4
vannacht aUeen zult rijn met Mrs. Clo
ver. De ga naar de stad en Ephralm moe'
met de boot wachten ln Pennymln'
Point, omdat lk voor den morgen terug-
am. Maar Je behoeft niet voor me og
blUven: dat zal Mrs. Clover wel doen'
Eleanor gaf geen antwoord. Inmid
dels had ze de deur bereikt. TerwUl ar
naar bulten stapte kwam mrs. Clovei
juist achter het huls vandaan, terug var
haar boodschap.
Ze passeerde Eleanor op den stoep er
knikte haar ln het voorbijgaan vrlende
lUk toe. waarna ze rich naar blnner
aastte.
„Eph ls binnen een half uur tot uz
lenst." hoorde ze haar zeggen. „Zal D
u uw eten opdienen?"
„Graag." zei hU rustig.
Het meisje sprong de stoep af «r
aastte zich blindelings weg.
