Passieve godsdienstigheid
Een Parachuteavontuur
ONS VERHAAL
Nooit van mijn leven zou
ik hel weer doen. sprak hij. pein
zend in het viiut starende. Hel
heelt me te veel aangegrepen.
En langzaam hracht zijn tril
lende hand de sigaret naar d<
lippen.
Hoe kwam je er ook ii:
's hemelsnaam toe'? vroeg ik.
De prijs van 10.000 mark
kwam mij aanlokkelijk
had al heel wal menschcn met
een parachute omlaag ziei
komen en iets heel gevaarlijk:
scheen het me niet toe. Boven
dien was mijn engagement als
trapezewerker bij circus Schu
mann geëindigd. Drie honderd
maal heb ik daar al in den cir
cus-nok gezweefd en steeds ben
ik er goed afgekomen. Ook di
maal dacht ik, dat mijn gesternte
me niet in den steek zou laten.
Voor die tienduizend mark zou
ik drie dingen doen: een tour de
force aan het onderstel van dt
vliegmachine, een aan den vleu
gel en den parachutesprong.
Kort en goed, ik deed het.
De dag der demonstratie op
het Türkheimerveld brak
Het zag er zwart van de
schen. Zelden zijn op één dag
zooveel loopings, tonneaux en
vrilles gedraaid als op dien be-
wuslen Augustusdag. Het ge
zicht dier duizenden deed me
onaangenaam aan. Ik kon het
idee niet van me afzetten, dat al
die menschen waren gekomen
om mij niijn nek te zien breken.
Een waarschuwend gevoel van
een naderend onheil bekroop
mij. Rillingen liepen mij over den
rug, mijn handen waren klam.
Nooit te voren, zelfs niel voor
het meest gevaarlijke Irapèzc-
werk heb ik me zoo neerslachtig,
ja laat ik eerlijk zeggen, angstig
gevoeld. Toen ik een lucifer naai
mijn sigaret bracht, bemerkte ik.
dat mijn vingers Irilden."
Zijn stem daalde, toen hij ver
volgde:
Sindsdien hebben ze nooil
opgehouden te trillen. Nooil is
mijn kalmte weergekeerd.
Vlak naast me slond Maxa,
wiens I..V.G. tweedekker mij
omhoog zou voeren.
Om half vier trok ik mijn pak
aan, een bruine nauwsluitende
combination.
Nu moet u hel springen met
de parachute niel als iels heel
gevaarlijks voorstellen. Toen
Garnerin in 1797 Ie Parijs de
eerslc sprong deed, waren' de
apparaten vrij wal onbelrouw-
baarder dan thans. Er zijn heel1
wat soorten in gebruik; het meest
bekende is wel liet Heinicke-
oppurnnt, dal vrij algemeen in
Duilsrhlnnd bekend is. Het mijne
was een Holhein-parachutc,
zeer veel overeenkomst mei liet
Heiiiickc-'.vsteem vertoont.
lli t scherm en de I unven wor
den in een knapzak geborgen,
die aan den gordel wordt vast
gemaakt. De opgevouwci
rachitic in den knapzak is b
dien aan het vliegtoestel verhon
den met een kabeltje. Nadat de
parachute overhoord is, trekt
dit kabellje eerst den knapzak
open. vervolgens de parachute
er uil. Hangt nu de parachutist
met zijn volle gewicht aan he
scherm, dan scheurt het kahellji
zich vanzelf los en het apparaat
zweeft vrij weg.
Begrijpt ge wat ik bedoel?
Ik knikte.
Laat ik dan verder vertel
len. Hel zenuwachtige voorge
voel b'-kroop me weer, toen ik
voor de folografen poseerde. Ik
geloof dat ik danig bleek zag,
althans Maxa klopte me op den
schouder en vroeg:
Ren je wat zenuwachtig?
Ik poogde te glimlachen, maar
het ging me niet goed af. Non
chalant knipte ik het eind
mijn sigaret weg en droeg de
parachute in de inachini
Hel was vier uur. De vlieger
zat reeds achter zijn stuurrad en
liet zijn Bcnzmotor al vast wat
draaien om hem op lempcratuui
tc krijgen. Ik kroop onder de
machine, op het landiugschassis.
Mijn becnen sloeg ik vlak bij het
olie-stootkussen om de as en met
beide handen hield ik de spijlen
die het wiel met den romp
hinden, vast.
Een zeldzame kalmte was
mij gekomen. Ik veegde mijn
klamme handen aan mijn leeren
huis af. Eensklaps werden
grassprietjes als bij tooverslag
neergedrukt. Een sterke lucht
druk deed ine het hoofd omwen
den. Het wiegen en schokken
van het chassis zeiden
we over het veld taxieden. Dan
houdt de vecrcnde beweging op.
We zijn in de lucht. De di
koppige menigte schuift onder
me door; daar beneden wordt
gewuifd en gewezen.
Naast me draait het landings-
wiel nog langzaam door. Nu
slaal hel stil. Ik zie op de gummi
hand een paar grassprietjes, die
•apperen en fladderen. Eén
aait er af. We maken 'n bocht,
iet liet wiel waarbij ik zit, heel
i de diepte. Dat is voor mij het
bewijs dat ik kan beginnen.
Voorzichtig grijp ik de as, met
n knie er over schuif ik
hel midden. De as schudt en trilt
door de explosies van den motor,
die daverden loeit.
Ik gooi mijn been van de as en
laat mijn lichaam voorzichtig
zakken. De wind buigt hel naar
achteren. Nu hang ik geheel
rechl. Ik spreid mijn becnen c
paar maal van elkaar en klap
dicht. Even laat ik een hand
los. Dan schuif ik weer langzaam
de richting van hel wiel. Ik
klim op den rechtervleugel.
Wc beschrijven herhaaldelijk
cui ven en als de winddruk wat
minder hevig is, draai ik
achlcrslvoren en steek mijn
ten door twee ijzeren ringen.
Zacht buig ik 'I bovenlich:
achterover, mijn hand laat de
verspanning los cn ik hang
De adem wordt me afgesneden.
Benauwd cn hikkend poog ik
lucht te krijgen. Nog
seconden. Ik breid ni
uil. een paar maal. Dan wil ik
me oprichten. Het gaat niet..De
winddruk is le sterk. Maxa m"
dert gas. Weer proheer ik hel
nu kan ik me langs mijn eigen
becnen omhoog trekken. L
maak ze los en schuif over de:
vleugel naar hel schuit je.
We stijgen, ondertusschen bindt
Maxa's mécaro den zak met het
valscherm aan mijn gordel.
Het kabellje, waarover ik
even sprak, maakt hij -aan
rand vast. Nog steeds klimmen
we. Doodmoe zit ik op 't bankji
te hijgen. Onbestemd warrelen
beneden de groene weilanden,
doorsneden met de donkei
sloolen. Geheel op zij 'het Türk
heimerveld met zijn dichte di
men bloeddorst igen.
Op 1200 Meter beduidt Maxa
me met een handbeweging, dat
ik springen moet. Ik durf niel.
Eensklaps schiet het me door 'I
brein: zou ik een flauwte voor
wenden?
Dan verman ik me. Wat een
blamage, de meest bekende acro
baat, die niet durft! Ik sta op,
knijp de oogen dicht, struikel
over den rand cn val. Ik krijg
opeens het beklemmende gevoel,
dat het scherm weigert. De ge
dachte van een halve seconde!
Maar dan voel ik het uit den
knapzak schuren, een klap
het linnen dat zich spreidt
dan een veerende ruk aan den
gordel. Het is me, alsof ik aai
een groote veer hang. Telken:
springt mijn lichaam op en gaat
heen en weer als een slinger van
een klok. Dan eerst durf ik de
oogen openen. Heel boven mij
ontwaar ik hel witte baldakijn,
dal statig heen en weer schom
melt. En heel hoog de L.V.G.
groote kringen beschrijvend.
Ik zie Maxa wuiven en ik heb
nog kracht den groet met een
handbeweging le beantwoorden.
Ik daal slingerend met een
snelheid van vier ineter in de
seconde, schuin omlaag. Hel zijn
twaalf honderd meter, waarvoor
ik dus vijf minuien noodig heb.
Weer sla ik de oogen op naar
i' witte wiegende baldakijn.
Groote God, wat is dat! Het
igstzwect slaal ine uit. Het is
alsof iemand mijn keel dichl-
knijpl. Ik ben verlóren. Hel is
mijn dood.
meier lioven mij, even
onder de un
der
mini
ring,
i ik hang, de
ichermloiiwen
•li bosje vlas.
ilft ii
bosje verschijnI ecu eindje ge
iifcld louw nog een, nog een. I)i
kabel is aan hel breken. God zij
mijn arme ziel genadig! Steeds
groolcr worden de eindjes louw
Daar val ik! Neen.... hel is
de wind, die de parachute doel
slingeren. Rillend aanschouw ik
de groene weiden, die heel lang
zaam, schieroninerkzaam, op
stijgen.
Ik voel een krankzinnige ang"!
in mij opkomen. Ik klem
kaken op elkaar om ze weer los
le doen en le schreeuwen. Ik gil,
ik brul, mijn keel doet pijn. Ik
bal de vuisten. Dan bid ik. Eens
klaps denk ik aan de nieuwe
schoenen, die ik gisteren koclil.
Ha, ha, ha, aan de schoenen,
mijn nieuwe schoenen. Welk een
dwaasheid om een dag voor zijn
dood een paar nieuwe schoenen
le knopen.
Ha, ha, ha!
Ik brul het. met lange uil
halen. Ik lach hoonend tegen den
kabel, die verder uitrafel! en in:
voor drie kwart stuk is. Ik wil
dansen, mijn eigen doodendans.
Mijn voelen bewegen zich in
regelmatige cadans.
Dood wil ik zijn, daar hcncde-i
liggen met de knoken door In
vleesch stekend. Mijn mes von
den duivel, om het touw zei
door tc snijden. Ik kan niet hl
mijn zak komen door die lecre,;
combination.
Stuk trekken den kabel! I'
wil suizen door de lucht. Ik ruk.
ik maak sprongen. Ik bijt in der.
kabel. Los wil ik, «lood wil ik
zijn.
En steeds verder scheurt hel
louw.
Ik roep het, neen ik krijseh
het: Dood, dood, dood!!!
Een gevoel alsof iels in mijn
hoofd springt en dan is hét, alsof
in wallen weg zink.
Ik kom bij met een doodmoe
gevoel. Ik ruk aan de treklijn.
de parachute van vorm tc
doen veranderen en sneller tc
dalen.
Vlak beneden me groeien bon
en. De takken rijten mijn ge-
zicht open. Zwak tracht ik ze te
grijpen. Tevergeefs. Nu komt hel
weiland snel op me af. Ik bons
op den grond, het gelaat naar
beneden. Diep wroeten mijn
handen in «Ie taaie modder. Een
nicnschcninassa stormt op me af.
Het witte baldakijn schrompelt
ineen en valt wapperend omlaag.
Nog even zie is de L.V.G. cir
kelen, in wijde kringen, een roof
vogel gelijk. Dan trekt ten twee
den male een mistgordijn voor
inijn oogen.
dagen later kwam ik in
het hospitaal bij. Een week lang
had ik ijlkoortsen, waarin ik
niet anders schreeuwde dan:
dood. «lood, dood! M'n mes, m'n
Nu hen ik weer beier. Maar
nacht; in mijn slaap zie ik nog
ccds hel fladderende uilge-
ifelde hennep en de breuk in
cn kabel. En «lie zal ik zien lol
mijn laalslen nacht.
Zijn beverige handen namen
nieuwe sigaret uit mijn koker,
de holle oogen van zijn vaal
laat staarden weer in 'i knap
pende houtvuur van den haard,
vlammetjes met elkaar
stoeiden cn dansten. C. E. S.
i d«r mitï-
ii tlM vooi
ooffxm houdt, dringt sch
de vnuu op: In dan t katholicisme
*er dagen niet al te passief gewort
Draaft hel niet gedeeltelijk zelf schuld
aan zijn nederlaag? Een vernletlfings-
oorloe der godloozen in Spanje, in Mexi
co en bi andere landen tegen de Ka
tholieke Kerk cn legen lederen gods
dienst zou ch onmogelijk zulke schrik-
hijnn 16000
woeste kerken en kapellen! war
de geweldige krachten van 't kalholi-
en krachtiger tegenstand geboden had
den. Men zed. dat Moskou geenszins
slaan blijft bij zijn tot lui toe bereikte
resultaten: reeds zou t N-voi gegeven
zijn, na de mislukte poging in Spanje
liet eerst België te laten volgen, waar
dc linksehc partijen sterk rijn en veel
strijdlost toonen. Gekikt het Moskou
ook niet, hier of in Spanje een eigen
lijken commiinlstischen slaat te stich-
tegenhouden? Van katholieke zijde zien
wij daartegen wel een vertwijfelde strijd
van enkelingen, een roemrijke liereid-
wllligheid tot 'l martelaarschap zelf in
'n wonderbaren heldenmoed, maar een
doortastende, voorkomende eensgezinde
afweer, een strategie van weerstand, een
afwerende krijgstactiek slechts In zeer
geringe mate. Kerken, klooster», scho
len, vcreenigingcii en kerkelijk bestuur
arbeiden kalm verder, alsof niets bul-
hoort men 'n alarmsignaal, maar alles
gaat rustig rijn gang als tol nu toe.
Blijkbaar wordt geen bijnonder verdedi
gingsplan ontworpen, worden geen
schansen en eigen veraterkingswerken
gemankt. ge*n krachten, vooral voor de
afweer vrijgemaakt, geen maatregelen
getroffen, om aHe beschikbare krachten
nu vooral in het verdedlgingKwrrk te
plaatsen en dcec verdediging volgens 'n
methode, volgens *n weldoordacht cn
besproken krijgsplan, met de beproefde
en door den vijand zelf rijkelijk benutte
middelen te ondernemen.
methodische
doe: is aangepast,
bciangrijk is; men
menschcüjke en natuurlijke nuddclc
bedacht zijn, want gebed en vertrouwc
op de Voocnienigheid zouden bijna
ecnig belangrijke zijn. Zeker behoore
KRIJGSHAFTIGE
Reeds van 't begin af is cr een zekert
eenzijdige passiviteit van vroom
heid bij veie katholieken. Velen schij
nen vroomheid gelijk le stellen mei
zwakheid en nietsdoen. Uit de katholie
ke leer van de noodzakelijkheid en van
dc geweldige beteekenis der goddelijke
genade hebben vele katholieken dc
schc gevolgtrekking afgeleid, dot
menschelijke werkzaamheid en wei
t altijd
plan matig wer
ll«t oude. Juiste grondbeginsel li
luidt: men moet werken, alsof
•iechts van de menM-hcliJkt
hcid afhangt, cn "kui aan God 't resul
taat toeschrijven, alsof men zelf niet»
had gedaan. Wanneer echter toonaange
vende persoonlijkheden in het heden-
daagsche vreeseHjk worstelen tusschen
Godgeloovigen ezi
niets dan 't gebed aar
weten aan tc bevelen, zoo is dit een
schijnbaar vrome, maar werkelijk nood
lottige dwaling, die zich wreken moet.
d de Heer beeft nergens beloofd,
oor een wonder telkens in te grij-
waar wij te kort geschoten zijn in
voorzichtig beid. vastberadenheid en
handigheid.
Er werd verder reeds meermalen op
icweocn. dat in onze gebruikelijke
iroomheid en aaceee reel te veel vrou-
p trekken der i
tnnelijkheJd, i
n dit feit te erkennc
dur-ll
lcnd-
ilels weten willen v;
grootmoedigheid en werelc
voeten de leerlingen van dit
held weinig.
Hangt niel bijvoorbeeld da
dc opvallende vermindering v
man van de onverschrokken opcnlijk<
taal. de waarschuwer van de machtiger
der aarde, die tenslotte met zijn hoofd
voor zijn oprechtheid e«
geest betalen moest neen,
niet in hun gedachten wereld
Bever heiligen, die blijkbaar slechts de
vrome beschouwende rust beoefenden!
Christendom is noodzakelijk Inkeer i
zichzelf, is verzonken zijn in God, is
gebed cn oefening der
den. Zonder twijfel, het is niet altijd
gemakkelijk, deze geest der diepe innei
lijk hcid met "den arbeid naar buitel
met den altijd op den vijand gerlchten
blik, met den strijdlust der Godstrfjders
le vercenigen, nederigheid en onderda
nigheid met de heilige trots der ridders
ran Chrirrfus le verhandel
Allen zijn ook niet op gelijke wijze
tot den strijd geschikt. Mi
zijdiEC. berustende, fullooz
sieve ascese strekt evenzeer tot schade,
omdat ze ongeschikt
maakt voor den strijd.
:n andere soort passiviteit toont zich
s op het gebied van 't apostolaat
Onze apostolische werkzaamheid
doorgevoerd „bedrijf". Wat gisteren
wan, Is heden ook goed en daarbij
vergeet nicti Hebt. dat er naast
het goede van gisteren ook nieuwe
vraagstukken zijn, die noodzakelijk te
kort komen. ai. men zijn heete kracht
altijd slechts aan t goede van gisteren
geeft. Vooral wanneer dit goede van
gisteren in menig opzicht gedeeltelijk
werkelijk verouderd en heden niet
r zoo noodzakelijk is.
val: onze geestelijke scholen cn dc hu
manistisch! vorming hebben weliswaar
ipok heden nog hun beteekenis, maar
voortreffelijke, bijna uitsluitende als
vroeger. Niettemin blijven we dikwijls,
alleen sleehls tengevolge van een zeke
ren eerbied voor 't overgeleverde, bij dit
vormings- cn opvoedingsprogTan. dat 'n
beetje eenzijdig juist alsof er reen
andere en ten deck: veel gewichtiger
vormings- cn opvoedingsproblemen wa
ren op te lossen. Wij hebben In alle
landen ontelbare onderwijstnricbtingen
van kloosters met t klassieke school-
program, maar hoogst zeiden ontmoe
ten wij een kloosterinstituut voor de
technische ontwikkelingsrokken, zooals
voor arbeiders en arbeidersjeugd, nog
minder ontmoeten wij klooster-onderne
mingen of andere godsdienstige onder
nemingen voor buiten-kerkelijke propa
ganda, voor literatuur cn pers, voor da
filmt
ocialc hervorming,
loon deze
belangrijk
de aigemeene cultuurrichting zijn
•nxe klassieke schoten. Evenzoo ia
lelzorg. Het woord, dat wij niet
siechu voor ben preeken moeten, die
run/elf tot ons komen, maar dat we op
le eerste plaats diegenen nagaan moes-
en. die vanzelf niet meer komen, bhjf»
«I de meeste gevallen op papier In wer
kelijkheid vermeerderen de godxdienst-
onze kerken en de inaat-
verecnl gingen voor de
Berden, en cr blijft weinig
t, weinig methodische ar
beid, weinig belangstelHng. weinig werk
kracht en tijd voor de terugwinning der
buitenstaanders, der wankelenden, der
verlorenen. Wij zijn
«11 met moeit, bewa-
t verovering van nieuw
tallen der tegenstanders, bij 't zien van
Ie angstwekkende verliezen van hel
-hristendom in den nieuwen tijd. moes-
en wij één ding toch ran de t.gcn-
itanders leeren: meer innerlijk leven,
lieer zelfbezinning op de dringendste
raarst uk ben van onzen tijd en tiiplaats
an een onkatholieke passiviteit meer
-hristendom rail de daad.
ADALBERT BANGRA S. J.
Wat sport
Nero niet heeft kunnen droomen
Hol komt niel vaak voor, tl;
een voetbalwedstrijd, welke i
ruw spel ontaard!, ook inde:
daad op tiaar ruwheid verslagen
wordt. In de meeste gevallen
leest men over een dusdanige
vcrlooning tfen technisch ver
slag. waarin «Ie ruwheid enkel in
liet slot, als naspijs, of in den
aanhef, als hors d'ocuvrc, ons
word! voorgeschoteld.
Dezer dagen ee.liler lazen we
een verslag van tien wedstrijd
II.B.S.K.D.O., waarbij de ei
sle slreed om liet behoud v:
hel eersle-klasserschap, de Iwi
spel gewijd v
-li mogelijke promotie
verslag nu eens lu-ele
Ilt-I spel zelf
bewaard I
Hel moet dan ook erg geweest
zijn, zoowel in tiet veld, als op
de tribunes. Verschillende maten
moesten de spelers gemasseerd
worden, omdal ze door over
alsof de hel was tosgebroken.
Men sprong op banken en werd
er weer afgesleurd. Men betoog
de mei zwaaiende wandelslok-
ken en gebalde vuisten. Meisjes
en vrouwen werden hysterisch
lol huilens, snikkens en flauw-
allen
toe.
dre
kran
iitfpunmug
kregen. Op alle mogelijke
nieren probeerden ze elkaar let
sel toe le bronnen. En op tie
tribunes was "I een geschreeuw.
Op een kwaad ongenhlik kreeg
de doelman van K.D.O. een trap
'tegen hel hoofd en bleef liggen.
Een man rende toe. dwars over
hel veld heen, en werd door con
troleurs weggesleurd. Op het
veld werd men handtaslelijk. En
op de tribunes dreigde men dat
eveneens le worden. Een jonge
kerel moest door Iwe» man vast
gehouden worden, anders was
ook hij hel veld op gehold. „Zie
je dim niet," riep hij, „dat ze
mijn broer kapot schoppen!"
Oil gebeurde op Itoulriist aan
dc Sporttaal) le Den Haag in het
jaar 1939. Vrienden van het neu
trale voetbal beschouwen dc
clubs, waartusschen zich dit af
gespeeld heeft, als „chique
clubs", en liet pulllick. dal cr
huilend en jubelend cn schreeu
wend naar gekeken heeft, als
„chique publiek"!
Ook Nero was „een chique
vent" in dc oogen van zijn hof
houding, maar toch niet zó«'>
chique, dat b zich dergelijke,
uitgelezen schouwspelen van
menschelijke hartstocht ni men
schelijke onbenulligheid ooit zou
hebben kunnen voorstellen, ja
zelfs dróómen.
Hij liet menschen legen wilde
heesten vechten, maar menschcn
eerst tot wilde beesten maken en
