De Eembode
F.A. TULP
53ste JAARGANG NUMMER 41'
-1 l per «eek. Abonnementsprijs.
inbegrepen de kerkeiyke bijlage. f\r- per
«*»rt. Zg. voUcsflbonnemenlen 5 ets. p. «eek.
REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
28' Tel- AMERSFOORT
Postcheque- en Gironummer 44334
Correspondentie-adres v. Banm: Kerkstr. 30.
Advertenue-adrea v. Baant: Nleu«straat is!
Uitgave N.V. Uitgeven Ml). Neerlandla.
VRIJDAG 5 JANUARI 1940
Advertentieprijs per regel. 7 pts. regelmaat.
45 nik br.. 30 ct.; enkel editie Baant 15 et.
Voor den handel MJ a
ting. Reclames tt
WAARIN OPGENOMEN HET ..WEEKBLAD VOOR BAARN"
KATHOLIEK NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR HET DEKENAAT AMERSFOORT. ALSMEDE VOOR BAARN E.O.
bijlage, of elders alleenstaand, of op bepaalde
plaats, minstens 35 toeslag. Voor alg.
voorw. tie gedrukt tarief. Be«l)snt>. 5 et.
KANTOORBOEKHANDEL
HET VULPENHUIS
langestr. 65 t.o. Krommattr. - Tal, 4626
Kantoorboeken
kaartsystemen
opbercmappen
DE GROOTE WANORDE
MILLIOENEN MENSCHEN geen
werk. In Industrie- en bankwezen
■n wanorde, die beangstigt. In het po
litieke leven de vuist, die de rol van het
«echt overneemt.
Alles kijkt uit naar 'n leider, die uit
den chaos redden kan, naar een mees
ter. die de wilde krachten in goede ba-
Voor alles Is het van belang In over
gangstijdperken te weten wat ten gron
de mag gaan, en wat onder alle om
standigheden behouden moet blijven.
Er zijn grootheden, die behouden
moeten blijven. Wil niet alles ten gron
de gaan.
Dat is vooral de persoonlijkheid der
znenschen en haar vrijheid.
Als er een economisch systeem komt,
dat collectivistisch ls. maar zoo dat
het de vrijheid der persoonlijkheid uit
schakelt, dan zal dit systeem onher
roepelijk tot bankroet voeren.
Precies zoo staat hel met de regee-
rlngen. Als zij de vrUheld der persoon
lijkheid zoover onderdrukken, dat niet
meer mensehen geregeerd worden, maar
slaven, dan kan van een bloeiend staats
wezen geen sprake meer zUn.
Vernietigt men de persoonlijkheid,
dan vernietigt men hulshouding en
staat en al den levenden wasdom In
de menschelljke gemeenschap.
Zoo is het ook gesteld met de familie!
In de familie vindt de Staat zijn le
vende cel, en de Kerk ook. In de fami
lie ligt het natuurgeheim van de groei
kracht.
Zoolang de natuur nog in haar on
gereptheid hecrscht. helpt
ander lr: den nood. Ouders
slechts een levensgemeenschap, maar
ook een noodgemcenschap.
Wordt de familie vernietigd, dan ook
deze noodgemeenschap!
Daïv moet de Staat doen. wat de fa
milie niet meer kan doen.
Dat ls 'n ramp.
Want dc natuurlijke liefde van fami
lieleden doet meer dan de Staatskas en
Eerst zorge de enkeling voor zich, dan
de familie, dan de arbeidsgemeenschap,
en eerst dan de Staat.
Zoolang echter de omgekeerde orde
heerscht zal het bankroet de staatskas
sen vervolgen als wreker der beleedigde
Persoonlijkheid, familie, levend volk,
dat zijn waarden,- die behouden moeten
blijven!
Wlc deze vernietigt, kan niets nieuws
opbouwen, maar vernietigt alle moge
lijkheid van nieuwen groei.
Juist ln tijden, die zoo donker zijn dat
men het stuk weg niet zien kan. waar
op men de volgende schrede zetten
moet, ls het vair belang, op te zien naai
de eeuwige sterren, om de richting niet
te verliezen en zich eenigszins te kun
nen orlënteeren.
Als men tegenwoordig aan bekende
economen en financiers vraagt, of er
dan geen wegen zijn om uit de werke
loosheidsellende te komen, dan worden
de meest verschillende oplossingen ge
noemd.
In al die antwoorden zit wezenlijk
Maar wat staat hun verwezenlijking
ln den weg?
Altijd komt het weer op hetzelfde
neer: Er moeten namelijk altijd offers
gebracht worden.
Wie moet dat zijn? Wie wil dat zijn?
Omdat het nu niemand zijn wil. blijft
de ellende bestaan.
Het ligt niet aan gebrek aan Inzicht,
het ligt aan gebrek aan goeden wil!
Wil ls offerkracht.
En nu ls het de groote verdienste van
het Katholicisme, dat het een religie
van het offer ls. Alles in haar wekt op
tot offervaardigheid. Boven de wereld
der stofffcülke belangen heeft het Ka
tholicisme de wereld van den geest, een
geweldige wereld, die den mensch met
hoogere gedachten vervult en hem be
weegredenen geeft tot redelijk handelen.
Alle omwentelingen der Europeesclte
geschiedenis heeft zll overleefd.
En ze ls er zeker van ook de tegen
woordige wereldcrisis te zullen over
leven. Haar voortbestaan staat vast.
Ell zoo moet zij toch ook dc kracht fci
zich hebben, ook nu bij den weder
opbouw te helpen.
Maar hoe komt het dan dat dit niet
duidelijker aan den Sag treedt? Dit zit
hem hierin: Wil de godsdieust de
reld vooruithelpen, dan moeten belden
elkaar ontmoeten. Maar de geschied
kundige ontwikkeling heeft het nu mee
gebracht. dat religie en cultuur uit el
kaar gerukt zijn. Zij moeten weer tesa-
ïen komen en wij moeten de hlnder-
issen die er nog altijd zijn, uit den weg
Slechts van twee zulke hindernissen
willen we hier spreken.
Er ls een te groote wereldschheid en
weinig kerkelijke gezindheid.
Naar den trant der wereld staat het
ilsch denken mag, en van alle andere
overwegingen moet afzien.
Daar tegenover zou lk willen zeggen:
iet leder economisch denken is even
economisch als het er uit ziet.
Gij moet dus uw blik verruimen en
w bedrijf leeren zien- niet slechts al»
ar óók als een
altijd den mensch zien. Gtj hebt er be
lang bij. dat uw personeel uit eerlijke
chen bestaat; en het volk van zijn
kant heeft er belang bij, dat zijn eco
nomische leiders zedelijk hoogstaande
persoonlijkheden zijn.
voert echt economisch denken,
noodzakelijk naar het rijk der zedelljk-
cn op het gebied van den gods
dienst.
Eerst als directeur en arbeider elkaar
nden. komt
arbeiden tot stand.
Op deze wijze w
cultuurfactor.
plaatsen worden plaatsen van
lijke beschaving.
Maar als men dat wl! bereiken, dan
loet men terug naar den godsdienst.
Economie zonder zedenleer en gods-
lenst, beteekent klassenstrijd en revo-
De g
e Idee v
t dienen"
a de wt
De rozelaar van Lourdes
en de Broeder
beeldhouwer
De wilde rozelaar van Lourdes. waar-
>p de H. Maagd bij haar verschijningen
:oo dikwijls den voet gezet had, die Ber-
nndette met wijwater had besproeid en
tallooze nieuwsgierigen had
der. opgezien ln de hoop zeil ook het
„Visioen" te bespeuren. Is al heel spoe
dig het slachtoffer geworden van de de
votie der pelgrims: bladeren en bloemen
afgepikt takken werden afge-
!h. de s
n zelf
n slotte werd de wortel uitgegraven
i meegenomen door een missionaris
in Notre Dame de la Salettc en door
'ii dame uit, Toulouse.
'866 bracht de bewuste dame
uit Toulouse weer
it zij n
r Lourdes terug,
den rozelaar.
In die dagen was Pater 8êcail S.J.
•ctor In Toulouse. Tijdens 'n bezoek
1st hij Pater Sempé. den superior der
ilsslonarlssen van de Grot, over te ha
ai om aan Broeder Besqueut de op
dracht tcgeven van deze kostbare resten
•n kunstzinnig beeldje te maken.
Aanvankelijk „chrok de broeder te
lg voor deze moeilijke taak: want de
wortel was krom en verwrongen, en het
hout zacht cn vezelig. Eerst moest de
wortel dus doorgesneden worden en do
beide stukken behendig aaneengelijmd,
waarbij iiet geheel 'n lengte kreeg van
65 millimeter en een middellijk van 21
millimeter. Voor de verdere bewerking
dit minutieuze gegeven moest de
der Instrumenten maken uit
spelden en naalden! want de gebruike
lijke werktuigen zouden deze teere slot
totaal vernield hebben. Met ctndelooze
zorgzaamheid en overgroote toewijding
slaagde tenslotte de Broeder In zUn
moeilijke taak: het kunstige beeldje was
zelfs gekroond met 'n opengewerkte
kroon. Op een linnen doek had de Broe
der bovendien de geringste houtdeeltje?
bijeenverzameld, waaruit hij nu het
voetstukje samenstelde, waardoor het
beeldje een hoogte kreeg van 75 mllll-
den Juwelier uit Lyon. Armtind
Caiïlat. werd daarna last gegeven een
tssend reliekschrijn te maken.
Benige jaren geleden was Broeder
Besqueut op pelgrimstocht in Lourdes.
Hij had zijn werk niet meer terugge
zien. sinds hij het afgeleverd had aan
den juwelier. Nu vroeg hij verlof
kostbare reliek te mogen
kelljk werd dit geweigerd,
llkwle zorgvuldig was weggesloten
„schatkamer" waarvan de eenge sleutel
m het bezit was van den Superior. Maar
gaarne werd aan zijn verzoek voldaan,
toen hij hierbij voegde: .Ik zelf heb In
dertijd het beeldje gemaakt en het
nooit teruggezien ln zijn reliekschrijn,"
1. Aanvan-
Sticht een
christelijk gezin
Het diepst treffende en het meest
schokkende ln leder priesterleven ls: te
zien, hoeveel nood achter stomme huls
muren verborgen leeft, die uit ongeluk
kige liefde, gebroken huwelijken, geruï
neerde gezinnen voortkomt.
Als men de oorzaken van zulk een
ongeluk overdenkt, dan zal men meestal
dezelfde ontdekking doen God stond
niet, als de groote derde, ln dezen le-
vensbond. Het oer-oude woord van de
H. Schrift werd weer droevig bewaar
heid: Als de Heer het huls niet bouwt,
dan bouwen de bouwlieden tevergeefs.
God!.... Heeft Hij ons niet zonder
eenige verdienste van onzen kant reeds
als kleine wezentjes tot ZUn kinderen
gemaakt Heeft Hij ons niet in Zijn
Rijk het burgerrecht gegeven, de poor
ten van het eeuwig leven voor ons ge
opend Heeft de Heer des hemels niet
over onze jonge dagen gewaakt Was
HU niet dikwijls het heilig voedsel onzer
ziel Was HU niet onze Broeder ln
allen nood, de vergevingsgezinde Vader
tegenover de verloren zónen en doch
ters Mochten wU niet altUd onze
handen tot Hem opheffen en „Onze
Vader" tot Hem zeggen
Moet HU de groote Schepper en
Beschermer, dan ook niet bU en met
ons zUn, als wij meer dan anders ZUn
zegen en ZUn hulp noodig hebben, als
wU in ZUn opdracht medescheppers van
levende menschen worden willen
OngetwUfel'd
Want Hij heeft dc eerste menschen,
die HU welbewust als man en vrouw
geschapen heeft, de opdracht gegeven In
het huwelUk te treden tot wederzijd-
sche aanvulling, hulp en verrijking:
„Groeit en vermenigvuldigt u en vervult
de aarde
Gij, menschen, die u gaat verbinden
tot die lichaams- en zlelsvereenlging,
bedenkt het welGU vervult een op
dracht van God. GU züt de uitvoerders
van den wil van den Allerhoogste: Dat
moet u innerlijk groot maken, en met
heiligen trots vervullen.
Toen de rijd vervuld was zond de
liefde des Vaders den eengeboren Zoon
op aarde, om door Hem alles ook
huwelUk en gezin weer tot den kern
gezond te maken. Zoo ontvingen wU het
koninkUjk geschenk van het „Sacnw
ment" des huwelUks.
Die het aangaan, geven zichzelf als
priesters van Christus het sacrament
met alle daaraan verbonden genaden.
ZU vormen in het mystieke Lichaam
van Christus een nieuwe, vruchtbren-
gende gemeenschap. Zij verwekken als
ledematen van Christus nieuw leven
voor het RUk Gods, en voeden, als lede
maten van Christus, dit nieuwe leven
op voor het RUk Gods. Hun echteUjke
handelingen zUn daarom heilige han
delingen.
Wat hebben wU met het goddelyk ge
schenk van het huwelUk gedaan
Hebben wij het vergooid, nutteloos
verbruikt, of hebben wU met dit talent
gewoekerd voor het RUk Gods
Voor deze verantwoording zullen we
eenmaal staan.
Gelukkig hU, die voldoende reken
schap kan geven, als bU „met God" zUn
liefde begon; „door God" zUn liefde ver
vulde. „In God" zUn liefde voltooide.
In de liefde toont de mensch wat hU
ls. Door dc liefde kan iemand tot, een
demon ontaarden of groeien tot een
held. Liefde-is ofwel een weg naar dc
hel of een weg naar den hemel. Al naar
gelang de liefde God erkent of verach',
Gos wetten onderhoudt of ze overtreedt.
Als echter iemand bU de stichting van
zUn gezin God niet vergeet, zUn huis
bouwt, dan kan hU getroost de groote
onderneming die iedere gezinsvor
ming is beginnen.
Al komen er stormen en onweders, de
bouw zal stand houden, de liefde zal
blUven, leder nieuw leven zal bescher
mende handen en twee goede harten
vinden, die het opnemen en behandelen
als een hooggewaardeerde gave en af-
De liefde wordt in het met God ge
stichte gez.n altijd meer tot een vol en
zuiver accoord, allen tot blijdschap, nie
mand tot leed.
Brekende oogen zullen nog vol dank
baarheid spreken van de
jt gen.aa
die al het harde en onvrije li
heid en goedheid veranderde;
een rustig hart voor den
van God doet treden.
Het goed werk ln hun leven
heilige liefde ln het huwelUk e
In zUn diepsten g
- liefde; God.
ct heeft;
het lied a
GEORGANISEERDE JEUGD
Het totaal anatal leden der Jeugdor
ganisaties bedroeg lr: ons land op 1 Ja
nuari 759.834 Hiervan waren 223.737 lid
van een Protestantsch-ChristelUki
375.341 van een Roomsch-Katholieke
33.675 van een socialistische of continu
nlstlsche en 5315 van een Joodsche
Jeugdorganisatie.
Grootboeken
ELZENAAR
Tabellarische boeken
ELZENAAR
Carbonpapier
- ELZENAAR
Schrijfmachineiinten
ELZENAAR
Vulpenhouders
ELZENAAR
Stencils- Papier
ELZENAAR
op iedere vraag het
antwoord
V
ELZENAAR
Kantoorboek-, Meubel-, «chrUf-
cn stencUmaohinobandel
TEL. 5723 LANGESTR. 101
Dank den onbekenden
doode.
gedragen. De stoet passeerde i
ram^mUi
Wees Gegroeten
Ik, ginder een snel weggepinkte tr
li plotseling kwam lk
heerlijke zlelerui
dan anders wellicht
:st, waardoor lk Ulo
deelachtig zou wor-
AANPASSEN MAAR!
De VrUzinnig Hervormden van Amers
foort hebben hun nieuwen leeraar ds. J.
ui Rossum ontvangen.
Ze hielden daartoe een godsdienst
oefening ln het „Grand Théfttre" en als
bevestiger tradt op prof. dr. G. A. van
Bergh van Eysinga.
ben daar niet bU geweest. Maar ik
heb wel een krantenverslag van der v
plechtigheid gelezen. En dan las ik. hoo
de professor zou gezegd hebben:
we nemen den Messias over? We ver
talen, transponecren, vertolken de Messias
op onze wijze. De erfenis der vaderen
aanvaarden we, maar we zijn die erfenis
niet waardig als we daar niet ons eigen
Van de wieg tot den grijzen ouderdom
ligt een lange periode waarin voor den
mensch hetzelfde „ik" geldt, maar waarin
zUn visie op het leven zoo geheel anders
wordt. DAt ls leven. Wie de waarheid als
i beginsel wil aanvaarden, moet
/OOR DEN
Duur konijnenboutje
mboutje wilde ver;
ewandeld, ol, zooa
i'"houder gedaan
en beroofd te he
KANTONRECHTER
Wielrijders in overtreding
Een inwoner uit Zeist, dio onder Wouden-
ig op een weggedeelte gefietst h«d. dat
ldboc°r bcslcmi1 Is- kreeg een
Een Jongedame, ter verantwoording geroe-
Annates de N. D. dc Lourdes)
20 cent llllllllltlllllllllllltllllllllllllllllllllll!l!llllltllllllll!!!lll!ltllll!l!ll 20 cent
p. week Hel VOOR AMERSFOORT p. week
m aangewezen KATHOLIEKE
DAGBLAD is de
UTRECHTSCHF COURANT
omdat:
zij dagelijks een uitgebreide en overzichte
lijke nieuwsrubriek voor Amersfoort bevat;
Él zij dagelijks een aantal leidinggevende
artikelen bevat;
ft zij in kort bestek het wereldnieuws volledig
en overzichtelijk geeft;
ft zij eiken Zaterdag gratis een illustratie
geeft (32 pag.), die U de uitgave op elke
andere illustratie zal besparen;
ft zij haar abonné's gratis verzekert tegen
ongevallen
ft zij nog vele andere aantrekkelijke eigen
schappen heeft, die U zult opmerken,
wanneer U
PROEFNUMMERS AANVRAAGT 1
Voor AMERSFOORT aan het
kantoor van „De Eembode"
20 cent Langegracht 28 - Telef. 4425. 20 cent
P- week lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllülllllllllll p. week
Idlg gemankt, rtoest daarom fl.-
Ecn matincuze bakker
t er iu Voorthtlizeu menschen won
woonachtige bakker. Deze' was n.l.
ug, J.l. om 3.30 in den morgen in z
erli aangetroffen, terwijl hij reeds d
gebeurtenissen v
vergeten. Hij be
;c beschil
emvel over een 'betere
Een. zoodat hij den over-
ng, daar do mobilisatie op den
ustus begon. 'sMans handelwijze te
ln een zonderlinger daglicht te st
dc ambtenaar van het O. M. vert
dc bakker reeds vóór de n
e reeks van dezelfde
ileegd. z
enlijk een 1
te worden,
nrschuwlng zich vt
'Idstijd te houden
'_r heengezonden tr
hij leeft. Een mensch
imaal den Invloed van
gedachten...,".
Wanneer men zich nu afvraagt, van
waar ..zedenverwildering", en „moderne"
levensopvattingen komen, dan blUken wa
hier toch wel aan het juiste adres te zijn.
De professor verklaart hier leder tot zUn
eigen Paus. We moeten
godsdienst! aan de vi
We vertalen, transponecren,
n Messias op onze whjze.
De één zal eeu beetje van een „vrjjo
vertaling" houden, de ander zal het een
beetje meer naar de letter doen.
Vaste waarden zijn er niet en men
heeft dus geen houvast, zwevend als deze
waarden zUn „ln het licht van den tUd
ensch leeft". Hier ligt
dc klem van vele zaken die we met ont
zetting zien groeien.
de mode, als „het licht van den
tUd" wenscht dat we gezinnen-met-één-
kind hebben, dan behoeven we den Mes-
ar „op onze wijze" te transponee-
dit systeem te rechtvaardigen. De
,t ook al ln het licht
dezen tUd en met een beetje vrije
vertaling van den Messias zullen we hier
ook nog wel uit kunnen komen.
Een kerk behoeven we niet meer te
bezitten, want de bioscoop ls een Instel
ling die „ln het licht van dezen UJd" tot
een buitengewoon attractief gebouw is
geworden, dus kunnen we daar best onze
godsdienstoefeningen in houden! 1).
„Moeten Calvijn, of Luther of de Apos
tolische tUd ons vertellen wat we geloo-
ven moeten?" We zouden dan wel eens
willen weten, wat ds. J. van Rossum hier
ln Amersfoort komt uitvoeren. Hij be
hoeft niet te komen vertellen wat die
VrUzinnig Hervormden moeten geloovcn.
En hU behoeft zUn gemeente ook niet
gaan. want ieder lid van die gc-
vertaalt, transponeert, vertolkt
den Messias op zUn eigen wUze en dan
rijn eigen voorganger. Dat ls ten-
consequent! Ds. van Rossum kan
dus rustig thuis bUJven en zUn mond
Gelukkig zij, die veilig staan op Petrus,
de Rots waar Christus ZUn Kerk op
bouwde.
Te veel kippen in één mand
Blijkbaar om den marktmeester ie mislei
den, zooals de kantonrechter het uitdrukte,
had een inwoner uit Puiten zijn kippen naar
Barneveld vervoerd boven elkaar in een
mand gestapeld, om zoodoende den indruk
te wekken, dat hij een kleiner aantal kippen
vervoerde dan werkelijk aanwezig was. om
op die manier marktgeld te besparen
Wegens het ergerlijke van deze vervoer
wijze elschte de ambtenaar van het O.M.
een boclc van 1' 10 subs. 4 dagen hechtenis.
„Het is de eerste bekeuring, die lk van
mijn leven krijg." aldus voerde beklaagde een
pleidooi, dar den kantonrechter aanleiding
gal een lagere boete op tc leggen, dan ge-
eischt werd, n.l. 16 of 3 dagen hechtenis.
Het werktijdenboekje
Een taxl-chauffcur was op den weg aan
getroffen zonder werktljdcnboekjc. Dc man
beweerde, dat niet noodig was, daar hij geen
I Het kantongerecht deelde deze zienswUze
"'et De eisch luidde f2.50 boete.
Door den kantonrechter werd de uitspraak
ipaald op Donderdag as.
s geen plaats waar wU d
od kunnen »Un dan hier",
ssum ln zUn intrée-rede!
BIOSCOPEN
Wist U. dat op 1 Januari 1939 er ln
Nederland 350 permanente bioscopen
ren; 17 meer dan een jaar vroeger?
dat ln ons land er 1 bioscoop ls op de
24.500 Inwoners? Toch staan we nog niet
aan den top. België heeft l bioscoop op
de 7,600 en weden zelfs 1 op de 3.300.
Wat het bioscoopbezoek betreft (onze
bioscopen tellen gezamenlUk ruim
180.000 zitplaatsen)ln dc groote ge
meenten werden ln 1938 de bioscopen
door 35 mlllioen personen bezocht. De
Nederlander gaat gemiddeld genomen
7 maal per jaar naar de bioscoop.
BegrUpt ge het belang van een Ka
ïolieke Filmactie, vooral ook onder de
lassa. Want2 3 van de verkochte
kaartenen de bioscopen waren van 50 ct.
WOONWAGENBEWONERS
In ons land rijn ongeveer 12000 woon
wagenbewoners, die wonen ln ruim 2000
wagens. 80 pCt. dezer woonwagenbewo
ners is kethoUek.