DE EEMBODE
VRUDAG 5 APRIL' 1940
VIT AMERSEOORTS GEMEENTERAAD
OM EEN ONDERWIJS-BENOEMING
„BLOKKENDOOS-BEBOUWING"
VAN 'T STORT
Jeugdregistratie geen crisis,
maatregel meer
op den z'«w«r- Bet
geheim van de besloten zitting.
Burgemeesters beslissende stem.
«or^'a,n,ln8,ne a*"**l«*«nheld
7°i,"?iWn "hoolhoofd. Jeugd-
m cr'a'5m®atregel meer.
M«J« begeerten achter
ideeele argumenten. B. en W,
roken lont.
OMDAT HET zoo guur was. de wa
terkoude wind met een vaart door
do in knop staande boomtakken Joeg,
*Un we langs beschutte wegen ter raads
zitting getogen. Men zou ons met opge
zetten kraag langs den Zeeweg en don
BlauwodIJk hebben kunnen zien gaan,
wanneer men geweten had waar zich
deze zonderlinge paden bevinden. Want
menig reeds vergrijsd Amersfoortcr zal
zich met verwondering afvragen waar
men dit moeten zoeken. Noch de antie
ke, noch de nieuwste kaart van Amers
foort vermelden ze. Ze zlln slechts toe-
tankefUk voor enkele bevoorrechten en
daaronder bchooren wil. Naast, de Han
delsschool gaat men een poortje door,
dan vla een binnenplaatsje door een
houten schuttingdeurtje en langs een
fietsenstalling naar de achterdeur van
het stadhuis. En, zooals de belde offi-
cleelo blauw emallle straatbordjes ver
melden. dan heeft men over den Zeeweg
en den Blauwedljk geloopen, 't ls
maar een wéét,
Onder de bevoorrechten die. als wU.
deze weinig betreden paden beliepen, be
vonden zich de Vroeden dezer gemeente
behalve de hceren Smit en Bakker en
B. en W.
B. en W. gaan overeenkomstig hun
vaardigheid door de Vóórdeur en belde
andere hecren waren afwezig, de laat
ste wegens verblijf in het buitenland.
Wat. de heer Bakker In deze woelige en
onveilige dagen ln het buitenland zoekt
werd ook niet geopenbaard zoodat dc
fantasie vrij spel had.
Dit alles slechts „tcrzUde" zooals de
schrijver van het burgermansblljspel
zegt. Om tot de causes célèbres van deze
vergadering te komen, moeten we helaas
vermelden, dat we weer heel lang moes
ten antichambreeren. Nu ls het geluk
kig zoo gesteld, dat we vóór de raads
vergaderingen weten, waar straks als
we ons ln de lectuurlooze „leeskamer"
moeten terugtrekken, over gesproken
wordt door onze Vroeden.
De agenda vermeldde: Benoeming van
een hoofd der openbare U.L.O school
aan het Schoollaantje De voordracht
bevatte drie namen. No. één stond de
heer LTff uit Mlddcnbeemster, dan de
heer Leeiihouts uit Neuzen en tenslotte
kwam de heer Thierry uit Haarlem.
Nu hadden B. en W. na het overlijden
van den heer Kostense waardoor de
bewuste vacature ontstond den heer
Hefllng uit het Soesterkwartler als
WRam. hoofd aangewezen. Ook deze
heer had gesolliciteerd, maar hij was
niet op dc voordracht geplaatst door B.
en W. idezelfden die hem hadden aange
steld als wdn. hoofd).
Er was ongeveer een uur noodlg oir.
een voorstel uit te broeden dal werd In
gediend door dc hceren Waterloo. Kroon
en v. Oent (blen étonnés de se trouver
ensemble?) om ook den heer Hefting qp
de voordracht te plaatsen ln den vorm
van een ..verzoek" aan B, en W. Dat
doet men niet louter ter opluistering van
dc voordracht. Met zeer grooto meerder
heid '16—7 stemmen) werd dit voorstel
aangenomen. Toen deelde dc yoorzltter
college kon de burgemeester de beslis
sing tegen de raadsmeerderheld ln ne-
Wat een der consequenties ls? Dat de
heer H. moeilijk meer kan soUlclteeren,
de kleinst mogelijke meerderheid
-- J. en W. hem, na een tUdelljko ver
vulling van de functie van Ulo-hoofd,
niet op de voordracht wenscht te
plaatsen voor een definitieve benoe
ming. Het ligt voor de hand, dat hier
uit onaangename conclusies kunnen
worden getrokken, die steeds kunnen
tegenwerken bil elke sollicitatie van den
heer H, Het U mogelijk dat de raadB-
meerderheld dit wilde voorkomen door
een toevoeging aan de voordracht, al
bleef de raad dan nog volkomen vrij te
kiezen wlen hij wilde.
Als crisismaatregel werd Indertijd een
Bureau voor .leugdreglstratle opgericht.
Deze maatregel zal nu tot een blijvende
Instelling worden omgebouwd en dit ge
schiedt door liet bureau onder te bren
gen bil den dienst der Arbeidsbemidde
ling, Enkele leden, o.a. mijnheer Ben-
nlnga. Iiaddcn nog steeds maar geen
helder begrip kunnen krijgen van het
nuttig effect van deze Instelling en ge
noemde heer vroeg nadere Inlichtingen
daarover. HU verbond aan zUn beloog
niet kwade gedachte om te komen
een provinciaal bureau voor beroeps
keuze met het verzoek aan de aanwezige
Prov. Statenleden dit eens ln hun ooren 1
knoopen.
mogelijke meerderheid en niet aan het
verzoek wilden voldoen. Dus bleef dc
voordracht gehandhaafd en werd dc
heer JJff als hoofd benoemd.
Wat was nu die „kleinst mogelllke
meerderheid"? De wethouders Spieker-
marm en Noordewier waren het met de
raadsmeei derhcld eens, de burgemeester
en we tb. v. Galen Last echter niet. Door
dat 's burgemeesters stem doorslagge
vend ls bij een 2—2 verhouding ln het
haardsteden weer op. Nu het aakeUk
verslag.
Na opening van de raadszitting door mr.
J. O. Graaf van RondwlJck werden na en
kele opmerkingen goedgekeurd.
Onder do Ingekomen stukken bevond slch
een versoek van O. A. v. Metholen om eer
vol ontslag Olt »Un betrekking van onder
wijzer aan achool 7. Op voorstel van B. cn
W. werd het ontslag verleend. Voorts een
•dree van de KruldenleraorganUaUe Febo-
wiko, om bij Gemeenteverordening te willen
regelen de elultlng van hun naken ®p^ be
paalde uren (vervroegd),
handen var
gesteld.
Tot lid van bet
pelljk Hulpbetoon
or Wetgeving
n Maatschap-
kundige aan te wijzen naar aanleiding van
een reclame Inzake het vergunnlngarecht
Drankwet, merkte de heer H u a 1 a g e
(SD.) op. dat dit al de zeade maal ta, dat
deze reclame woedt Ingediend en de uitslag
zal wel weer dezelfde zijn ala vorige malen.
Ia er niets aan ts doen. aldus sprom .dit
herhaald gereelameer te voorkom, n?
Dr hoer Bennlnga (G-H.) vorlde
zich nlrt oontent bij de behandeling van hrt
voorstel van B en W. om het Bureau voor
Jeugdreglstratle over te brengen naar den
dienst der Arbeidsbemiddeling.
Hl' was niet overtuigd van het nut dezer
registratie. HU had er graag wat meer
over geweien en had hel gevoelen, dat er
ln verhouding tot do resultaten te veel aan
de administratie ten koste wordt ^gelegd.
g LU a
ovlnclalt
Dt heer R u
graag een begrooting gezien van
De sluizen der welsprekendheid wer
den wederom wild opengezet bU een af
wijzend advies van B. en W. op een ver
zoek van do gebr. Lammere om het uit
breidingsplan Stort en de daarbU bchoo-
rende bebouwingsvoorschriften te wUzl-
gen. Dc bouw-gebroeders vonden een
stevig pleitbezorger ln den heer v. Hr-
veld. Uit zUn betoog evenals uit dat
architect Pothoven bleek, dat bei
de heeren zeer begaan waren met het
aanzien van het Stort, dat zeker zou
lUden door dc monotone twee-onder-
één-kap-bebouwlng. „moderne blokken-
doosbouw" zooals mUnheer v. Hamers-
veld het uitdrukte. Misschien hadden dc
gebr. Lammere het ln een gemoedelijk
praatje bU deze heeren over den boeg
van het stadssehoon gegooid, maar la
ter bleken ze hun eigen ruiten te heb
ben Ingeworpen door een bezoek bU
weth. Noordewlcr. Hun .afwisseling"
door het bouwen van twee-, drie- en
vler-onder-éér. kap zou aldus de
wethouder hebben gediend om mce«
dan de toegestane 106 woningen op het
terrein te krUgen. Toen er zulke mate
rialistische bedoelingen achter de
ldcécle uitingen van de bouwers bleken
te schuilen, gaven de hceren v Hamcrs-
veld. Pothoven en van Gent het maar
op en stemden ze vóór het afwijzend
B, en W. hadden een voorstel Inge
diend om de begrootingen 1940 vast te
stellen voor zonder en met RUkssteun
gebouwde gemeentewoningen, Wc zagen
al hcclo betoogen klaar liggen en we za
gen al handen ln de lucht steken door
Edelachtbaren die een heeleboel op 1
hart hadden. B. en W. hadden echte
lont geroken en do voorzitter deelde zeer
nuchter mede, dat dc bedragen voor
.Jcldlng. enz." door B. en W. werden te
ruggenomen. En toen had niemand
Iets te zeggen.
Ja. Toch. Maar dat kwam eerst bil dc
rondvraag. MUnheer dc Haan zocht
naarstig naar een passage ln zUn blUk-
baar vervallen betoog, dat hli alsnog
wilde loozen. Het was een standje aan
het adres van lr, v. d. Tak En toen dat
van sprekers lever was, zocht mei
HEBT U EEN TAXI OF
AUTO NOODIG?
Bel dan op no. 4242
AMERSFOORT
n den bouw vsn het hulpge-
geschied met de JongeUoden die thsns
Iten vergoeding werken als krachten otj
j Jrugdregistratle.
Weth, Noordewier (SD) ant
woordde den heer Bennlnga, dat tot nogtoe
het vraagstuk der Jeugdwerkloosheid be
schouwd was als een crisisprobleem. Thans
aan de Jeugdreglslratle, vandaar dit voor
stel. Dooi dezen maatregel zal een eind wor
den gemaakt aan den on begrensden aan
voer van .ongeschoolde krachten", want er
zullen nu adviezen kunnen worden gegeven
die dese ongeschoolden ln de richting van
goede vakopleiding kunnen sturen.
Gevaar voor overschrijding van de reeds
genoemde bedragen voor desa reorganisatie
ls er rdei, zoodat een begrootlng we'
De tot nogtoe aan het bureau werk
Jongelieden zullen helaas weer vrij k
ndabel. Advies bij
3pr. tiet ai
maatregel
om het doel dat men moet bereiken,
wel om do wegen, waarlangs men to
doel wil komen.
Met die wegen ls hU het niet eens
Dc heer Polder (SD.) ratte hierop
vlam: hij zog ln dc woorden van den
Sladig een afkeer van dc gedachten
„den soclallsllschen wethouder."
Het voorstel van B, en W. werd aana
men met 20—3 stemmen. (Tegen do he
Stadig en Olderman (A.R.1 en v. T«
gen (Ara. Belang).
Bi) het voorstel om een subsidie to
Iconen aan „Zorg voor Onvolw. Arb
krachten" stelde mr, Stadig het op prijs,
wanneer hrt verband tusschen subsld'
vrtlwllUg bijdragen gehandhaafd ble
verband met de oprichting van een weefka
mer zou spr. de maxlmum-aubsldlo wille
verhoogen van f 3000 lot f 3300. BU dit be
toog sloten zich de heeren Noordmao
Weth.
I IRE.)
.ast (OH.)
zich over deze
gedachte zullen beraden om bij de nleui
begrooting er zoo mogelijk rekening mede
te houden. Daarop werd het voorstel
Aan dc ordo kwam het voorstel van 1
W. tot verhuring van een gedeelte Markthal
aan de P. U. E. M.
De heer v. Hamersveld IRE)
verzotte zich tegen dit voorste). De Markt-
halruimte ls toch barakend op de plaats die
de markt-deelnemera noodlg hebben. Oer
al eldere moet de P. U. E. M, grond koupen
r een stationnetje op to bouwen. De
hiermede eens.
Weth. Noordewier (S. D.i meen
de, dat men van de» gelegenheid nu
toch ruimte over la, moet proflteeran. Er
wordt 3A vlerk. meter tegen f M Jaan
verhuurd en dat ls meegenomen.
Het voorsts) vau 8. en W. werd aangeno
men met 13—10 stemmen Tegen «temden
de heeren Waterloo, vd. Linden, de Haan.
Hamersveld en v. Munster (R.K.). Pot-
van en Bennlnga (O.H.). Stadig en v.
Ionkhuysen (A.R.) en v. Tellingen (Ara.
Belang).
Toen hst voorstel benoeming van een
hoofd der openb. U. L O-school (School
tje) aan do orde kwam. ging de raad
lu geheime sitting. Het ls ons bekend,
na het overlijden van den hoer Koa-
hst hoofd drr school, de heer Halting
B. en W. els waarnemend hoofd was
aangewezen Middelerwijl werd een oproep
sollicitanten gericht en onder hen be
de heer Hefting. Er werd
voordracht opgemaakt waar drie n
-tl gesteld, doch niet die van
et lelt wis, dat ln besloten vergadering ter
ifel kwam.
Na heropening werd voorlezing gedaan
in het voorstel van de heeren Waterloo.
Kroon en v. Oent die B
punt aan Ie houden
Dit voorstel werd aangenomen met 18—7
stemmen. Tegen stemden de heeren v. Ga
len Last, Bennlng», en Pothoven iC.H.),
mr. Stadig, Oeldermnn en v lonkhuyxen
(A.R.) en v. Tellingen (Am, Belang).
De vooratter deelde --de, dat B en W.
met de kleinst mogelijke meerderheid geen
nanleldlng hadden gevonden.
stel ln O
gewijzigd ll
dracht lukl
zoodat dc voordracht on-
rmlng kwam Deze voor
tdoe: 1. O. YH. Midden-
A Leenhouts. Neuzen; 3 J.
M. Thierry. Haarlem. Met 1» tegen i (blan
co) stemmen werd daarop de hoor Yff be-
Aan de orde kwam een afwljKnd advies
ran B. en W. op het verzoek van Gebr. H
en J. Q. Uunmcrs om het uitbreidingsplan
voor 't Stort en de daarbij bchoorende be-
bouwtngsvoorschrtlten te wijzigen.
De hoer v. Hamersveld (R.KJ
band met werkverruiming mot de motloven
van de exploitanten rekening moest
don. Ook moet men niet de Argumenten ter
zijde leggen die verband houden met
gewijzigde tijdsomstandigheden: rJJn B.
W. zelf niet met credletwljwgtngrn ge
men voor den bouw van het politiebureau?
Bovendien zou door oen gowljzlgden
het belang van de gemeente worden
dlend. want de Uwns tn uitvoering zijnde
t volle
Spr. diende een mede door
om dit punt aan Ie houden
tanten ln kennis
oxplol-
tllen met de ziens-
mmlrale opdat dezen gele-
krljgen met nieuwe plan
nen te komen.
De heor lluiltft (S.D.) achtte dit
een ongelukklgo gang van zaken,
waar twee der voorsteller» zitting
commissie hebben. Vsn éCn hunni
aldus spr., daarbij
stokpaardje waar tegen-
wooraig ones aan wordt opgehangen
De heer Pothoven IC.H.) zou hrt
ten winst achten, wanneer er variatie
ontslaan tn den bouw door b v. afwisselende
blokken van 2, S en 4 hulzen te bom
Nu leidt dn bouw tot een verslechtering
den toestond zoodat zl). die er aireed» bc
den. gedupeerd worden.
Wethouder Noordewier (6
springen van open imsr halfopen be
wing. Krachten» uitbreidingsplan on
Itouwlngavoorsclirlften mochten do
ploltanten hier hoogstens 106
bouwen. Nu gaat het met om afw.iseUng l
don bouw. maar een het opvoeren van h>
wonlngentaL 8pr. bewees dit door een In
gevoerd gesprek met explo
weer te geven en een door hen r
schrijven aan B. en W. voor te l
afwijzend sdvlea a hat. aangenomen
vooratellen van B, en W. tot i
an de begrootingen 1340 van
onderhoud der gemeente-woningen met
in deelde de voorzitter ir
de poëten ..leiding, ent'
BIJ de rondvraag vroeg de heer Water-
ruftende een duurtetoralag voor het
ineenteperaoneel Deze kwestie «ou bi) het
Georganiseerd Overleg zijn.
voora deelde mede. dat het rljkaover-
leg nog altijd gaande ls.
heer de Kaan iRK.) meende
uit de gegeven» betredende met en «onder
rljkseteun gebouwde woningen te kunnen
afleiden, dat voor de ..leiding, enz." van de-
wonlngen f 8 per woning noodlg la. HIJ
d san het hoofd v-m het Woningbedrijf,
vd. Tak een sperlllcaUe gevraagd en
se had hem medegedeeld dat do Ceotra-
Bockhouding daarover beschikte en hij
met ter beschikking had. Spr. was teen
ar de O. B gelogen «n daar had men
m dc «pccllleatle verstrakt met dr mede-
deeeUng. dat., lr. vd. Tak zelf die zpeelfl-
bod vastgesteld 1
heelt dit den heer vkL Tsk voor de
Amersfoorteehen Kantonrechter veroor-
6 werd, Inderdaad op het bewuste tljd-
In het lokaal aanwezig «as. en 2e
aangezien de weg. vanwaar de uniformen
aen konden worden, geen openbare wvg
8pr eUrhte op drze gronden vernielt-
g ian bet vonnis van den Amersfoort-
srhen Kantonrechter van Februari en
vrijspraak vsn den verdachte.
Uitspraak Dinsdag 16 April.
Inbraak te Amemfoort
s beroepen op een schriftelijke In-
e van B. en W. on geen inlichtingen
verstrekken. Do heer de
verstoord over dit jtf-
sto mededralingen
oe het stond met bet
et Wlt-Oele Kruis.
De voorzitter hoopte hel
agenda to kunnen plaateen.
Hierop werd do v-rg«dering gesloten.
RECHTSZAKEN
VRIJSPRAAK GEVRAAGD IN SOES-
TER UNIFORMENKWESTIE
Naar men zich herinnert, werd ln Fe-
Sportlecroar
het „Uniform-ver
bod" door den Amerafoortachcn Kanton-
*ld tot f 20.— boete. Hem
gelegd, met ernlge ander
n lokaal te Borat, met oefe
zlln gewerat, lerwljl ri
uniformen droegen, welke btj de Ned. we
deze uniformen van dei
openbaren weg af zichtbaar vonden gewera
Van dit vonnis kwam de Sportleeraar, d
41-Jartge heer H. uit Amsterdam In appél,
en zoo werd drze zaak gistermiddag op
nieuw behandeld ln een zitting der Utracht-
sche Rechtbank, gepresideerd do-
Veen.
Verderhte liet verstek gaan: Mr.
sem. zijn verdediger, trad als zijn
tlgdo op.
Gehoord werden twee getuigen 3 charge.
Soest en t getuigen a décharge.
BI) dit getuigenverhoor, dat veel tijd ln
beslag nam. werd lang gesproken over de
schutting en de hoogte der venster», waar
uit zou komen vast to staan, dat de uni
formen van den weg af door voorbijgan
ger» konden gezien worden. Dit was ook In
derdaad het geval. Maar uil liet nauwkeu
rige verhoor bleek ook, dat dn weg, welke
leng» tilt gymnastieklokaal loopt, n
een openbare weg ls In den sin
wet. Deze weg komt dnn nok niet
ln den OomeentelUken legger te Soest,
waarin alle openbare wegen
den.
Tenslotte nam dn Officier Mr. Twlae re
quisitoir. Spr. achtte het zichtbaar dragen
der uniformen bewezen, Toch elschte
Officier vrijspraak:
Jven op «IJt. strafregister had staand, en
in de noodlgo opschepperij volstrekt niet
■emd was. kwam op 22 Jarigen leeftijd al
aanraking met de Juntitle, en daarna
ig het meermalen weer mlg rnrt ham, tot
w thans te Amsterdam wonende S4-Jorlse
lipman O op den lid en December
rondzwierf -n het plan maakte, bij een cho
coladefabriek m «e breken en te alen of da» r
ven zijn gading kon zijn. HIJ wiet »m
wandelend mlblalr in il)n plan te (re
ten. en zoo ging het tweetal tegen mld-
ocht op «t»P ln de richting van hun
Uie-tecreln. de chocolade-fabriek. De
-at ging het eertt het terrein op. en O.
thans terecht stond) ging op den uit
slaan. Na enkelo minuten drongen
belden h«t gebouw aan de achterzijde Mn-
«e bereikten het kantoor, wzar oe eet»
brandkast openbraken; op do eerote étage
,k gevonden werd. w
zUn
dit w_
Do politie vond voort» bij «ln arm»-
tatio nog 2 of 4 looper» in sljn rakken; en
eenlg klein gereedschap. D» fabrikant, «en
recherchrur en 3 agenten van politie werden
als getuigen gehoord, waarna Mr. TWMg
Queries van Ufford requisitoir nam.
achtte «Ie poging tot Inbraak bewa
il u hier nagenoeg niets bult ge-
(och moet con strenge straf worden
tocgepesl voor -l'zen man, die verleden |mr
hui de gevangenis verlaten heeft, waar bil
inderhair Jx»r wegens een inbraak hnd
doorgebracht
spr. elschte twee Jaar gevangenisstraf me»
(trek van hel voorarm.
Do verdediger Mr. Th. Eiker» uit Amatcr
am. pleitte clementie ln een uitvoerig en
omstandig pleidooi, waarin het reclassee-
ringsrapport nauwkeurig nagegaan werd.
Pleiter achtte een ♦oorw»«r<tetl*o glial in
>t gevel ntet alleen gewenscht. maar ook
ct boste ln het belang *i
geen slecht n
BURGEMEESTERSBENOEMING
Nieuw- en Sint JooaUand: mr. F. K. J.
graaf van RandwUck.
Dr nieuwe burgemeester
en Is thans gemobiliseerd e
a I KRIVITSKY'S hoek
„DAT HEB IK
I ls voorhanden b
I Boekhandel G. G. Veentniaal j
LANUE8TR JS. AMERSFOORT
B hoek f
GEZIEN"
290) 1
Ml: I
rentniaal I
tSFOORT
De spion Krivitsfey over
STALINS BLOEDIG DRIJVEN
IN SPANJE. t
Haagsch „antiquair" drijft handel
in kanonnen.
„Doode" paspoorten.
Moskou vond in Negrin
den juisten man.
In Juli 1936 was het hoofdkwartier
van de spionnage voor het roode leger
ln Den Haag. Celebesstraat 32. geves
tigd. He Is een eenvoudig huls ln een
zeer stille straal, waarin toentertijd een
Jtunsthundcl, of liever nog een antlqul-
teitcnhandel gevestigd was. Do anti
quair was Dr. Lcssuer, die nu onder den
naam van Krivltsky zijn gedenkschrif
ten heeft laten versehUncn. In die mé
moires nu vertelt die oud-spion ons hoe
hU aanvankelUk. blUkbaar tot zUn groo
to verbazing, geelt orders kreeg betref-
tonde den oorlog ln Spanje, Eet ging
daarbU toch, zooals het ln do Unksche
pers heette, om een zaak van het Inter
nationale proletariaat. De derde Inter
nationale liet dan ook vlammende op
roepen verschijnen.
Die derde internationale echter en
meer nog het door haat geslichte Volks
front. hnd weliswaar tot taak de belan
gen van Rusland en van Slalin te die-
IN dit tweede gedeelte der onthul
lingen van den oud-tplon Kriwts-
kv wordt verteld, hoe deze als anti-
quair in Den Haag handel dreef in
kanonnen en valeche papieren.
Zulks voor Staltns bloedig drijven
in spanfe. Tevens wordt geschil
derd. waarom de Russische dictator
zyii actie in Spanfe moest stop
pen, maar dat betoekende nog geens
zins, dat men nu direct vanuit h<"
Kremlin ook alles wilde steunen w;
het volksfront mooi vond. Het roode
leger en dc Ogpoe. dit ls de geheime
dienst van Rusland, komen alleen in
actie wanneer het om directe staatsbe
langen gaat. Stalin wilde eerst de kal
uit den boom kUken.
Eerst tegen het einde van Augustus
werd te Moskou besloten actieve hulp t» 1
verleenen aan de Spaansche republikei
nen. Stalln hoopte daardoor vasten voet
te krUgen ln West-Europa en zijn uit
zichten op een samengaan met Londen
te verbeteren. Deanoodi zou dit laa
dan weer kunnen dienen -om Hitler er
toe te brengen een accoord te zoeken
met Moskou.
De zaak werd nu zuiver militair op
gezet.
Een Haagsche antiquair drijlt handel
Valsche scheepspapieren.
Tegen het einde van Augustus '26'
kreeg Dr. Lessner berloht uit Rusland.
Een der agenten van de Ogpoe bi_cht
hem nieuwe InstructieshU moest on-
mlddellUk al zijn medeworkers en al
zUn bureaux aan het werk stollen om
zooveel mogelijk wapenen te knopen en
naar Spanje te zenden. Er werden over
al nieuwe handelshulzen opgerichtIn
Frankrijk, Engeland. TsJecho-SlowakUe,
Ja zelfs in Nederland en tot hl Duitsch-
land toe werden wapenen en munitie
opgekocht. De groote moellUkheld was
die vracht naar Spanje te verschepen,
want de non-in te rventlecommlssle begon
te werken en het was niet meer moge
lijk, langs normalpn weg, wapenen naar
hot Iberische schiereiland te versche
pen. Men moest dus valsche scheeps
papieren maken. In Zuld-Amerlk* kon
men er trouwens krUgen, die, formeel
beschouwd, echt waren en ook ln China.
Met die papieren kon men dus rustig
uitvaren; het kwam er dan alleen maar
op aan, eenmaal In volle zee, van koers
te veranderen en Sn plaats i
Mex :o of naar China. Ineens
der "cpubllkelnsohe havens te
Valsche of hall-ralsohe papleren
speelden natuurlUk een groote rol ln
heel de Spaansche zaak. Rusland stelde
vooral voel prUs op de identiteitspapie
ren van roode helden. Alle leden der
Internationale brigade, die ln Spanje
aankwamen, moesten onmlddellUk hun
papleren afstaan. Werd er een hunner
als gesneuveld gemeld, dan gingen
stukken naar Moskou en daar hadden
i ze groote waarde als materiaal
vervaardigen van valsche paspoorten
voor de Russische «p'onnage, Krivltsky
alias Leesner vertelt ln zUn boek
1 hoe hl] het eens bijwoonde ln het
de Ogpoe, dat de poetaak uit
Spanje daar wel een honderdtal van
die „doode" paspoorten bevatte. Vooral
Amerikaansche papieren aren zeer ge
wild; een enkele maal wachtte men niet
opzenden ervan tot de
eigenaar dood was; voor een vrUwUUger
de Internationale brigade was hat
wens toch altUd zeer moeilijk zUn
Identiteitsbewijzen terug te krijgen;
>n trilde de kameraden maar liever
it meer uit Spanje zien vertrekken;
hadden daar Immers veel gezien, dat
beter niet aan de groote klok gehangen
werd en ln Spanje zelf had de Russi
sche splonnage macht genoeg om het
zwijgen op te leggen.
Zuiveringsactie ook In Barcelona.
Aanvankelijk was de communistische
partU volstrekt niet zoo sterk geweest
de Spanjaarden. De sodaal-de-
*n, de anarchisten en de syndi
calisten waren veel sterker. Toen Stalln
dan echter eenmaal besloten had ,de
Unksche partUen ln dit land te «teu-
dan wilde hU er ook het volle pro
van hebben. Er werd direct met den
steun der kleine communistische groe-
en netwerk van geheime organl-
ingericht, die den Invloed van do
disten on van andere anti-Stali
nisten moesten bestrijden en die de
propaganda voor Moskou moésten lel
den. Het feit. dat er dagclUks wapen
zendingen arriveerden uit Rusland zelf,
n.l. van uit Odessa, of uit andere havens,
dank zU Russische bomlddeUng, was
het beste propagandamiddel,
roomeu kan onder de Unkoche
Vooral In Madrid werd
communisme spoedig zeer populair. In
Ca talon lé liet de oude Invloed vat
anarchisten 2loh nog te veel geld
De Russische agenten besloten
ook dat die anarchisten en Trotsklisten
moesten worden uit dpn weg geruimd.
Ook Caballero. een echte Spanjaard,
moest uit de regeering worden gelicht.
Men wilde oen men. die óe bevelen uit
opvolgen. Zulk
aan had men weldra gevonden ln
den „Intellectueel" Dr. Negrin. tin de
llnkeohe porttjen zijn lntellectueelen
vrijwel altUd slapper en daardoor ge
makkelijker te beïnvloeden dan echte
arbeldersflguran.)
De opruiming oan legen
slanders.
duurde dan niet lang of men kon
twee vllogeu slaan ln «én slag. Krlvltoky
vertelt ln rijn boek ln alle btoondcr-
heden, hoe men eerst een «pion van
Moskou tot voorzitter wint te doen
verkiezen van de anarchistische bonden
In Barcelona; deze nu kreeg opdracht
i actie tegen de centrale regeeringen
organlseeren. Dat was niet moe 1UJk
nt er waren stoods voorwendselen ge
noeg om de Catalaanse he arbeider»
tegen Madrid-Valencia ln het harnas
Jagen. In Mei 1937 brak het oproer u
De Russische «pionnen, die de heele
leidden van achter de
profiteerden ervan om tal van hunne
tegenstandera te doen doodschieten
vele andere ln de gevangenissen to
pen. De Mel-opsta'ri kostte aan n
dan 300 menzohen het leven; er wi
een duizendtal gewonden en meer
duizend werden ln sombere kerker»
gesloten.
Caballero werd gedwongen af te
den en Dr. Negrin trad ln zUn plaats
aan hel hoofd van de Spaaneclw repu-
Intusuchen h
a ook al eenlge
Spanje teruggeroepen. Het leger was
weliswaar zeer klein men mag bet
niet verwarren met de Internationale
brigade maar bestond vrUwel uitslui
tend uit technici en uit vlieger»,
mlge van die officieren hadden aldaar
te veel contact gekreger met minder
zuiver StaHnlatleche communisten
socialisten en moeeten daarom ook
dwUnen. Eenmaal In Rusland terugge-
koerd, hoorde man niét veel meer vu
hen. Ook een aantal Spanjaarden dat
met een of andere opdracht naar Rus
land gereisd was. werd daar gevangen
gehouden of althans onder «trengc be
waking gesteld, zoo o.a. dc ambtenaren
van de SpoaiucJie Bank. die oen deel
van den goudsehat naar de sow|etrepu-
bllek gebracht hadden. Stalln Immers
had wel wapenen geleverd maar lachte
tegen contante betaling.
Waarom Slalh Spanje
losliet
Waarom Spanje werd verlaten f
In den zomer van 1937 leek het wel et
Moskou Inderdaad meester rou worden
heel Spanje. Maar dan Ineens kwam
vrU spoedig de kentering. Het begon met
MkBHiara aanval van Japan tn
Noord-China Van die tUde dreigde »r
soo groot gevaar voor Rusland ln
dat Stalln zich haastte opnieuw
accoord te sluiten met Tsjang Kal-
3)ek «n hem zooveel mogelijk hulp door
levering van wapenen toe te «eggen.
Daar moest de Spaansche expeditie dan
natuurlijk onder UJden. .'ntusachen was
toch ook al gebleken, dat Engeland
de Russen niet graag vasten voet «*S
krUgen ln het Westen v*n het Mlddel-
landsohe zeegebied, terwijl Duttechland
«n Italië steed» krachtiger hulp schon
ken aan Franco. Stalln besloot dan
maar de Spaaneeh# zaak op te geven en
de duizenden menachen, die zijn gehei
me diensten en «Un propagutdacentve
les opgezweept hadden, aan hun lot over
te laten
Een nieuwe poging om het desnoods
zonder Dultechland te doen of om
Dultechland te dwingen een zeeoord te
sluiten met de sowJetrepubUek wa#
mislukt.
In een laatste artikel over de soer
Interessante onthullngcn van Krlvttdiy
zullen Wil nog een *.i ander vertellen
over het groote schandaal van den
moord op Re tra en de vhiflht van Krt-
vtteky aalf uit den dienst ran Statin, j
