De Eembode
F. A. T U L P
KERSTKIND KOM....
J4ste JAARGANG
2" wwk Abonnementsprijs.
™«gricp«n d» kerkelijke bUlags, ƒ!.- per
R^e^VoU^B°Dnfme""«»oU p. week.
u5«£I2?t P *DMrN'»T*ATIE:
^pEEki AMER8TOORT
Postcheque- en Gironummer «234
NUMMER 35
niti»», NV HieuwBtraai 18.
wave N.V, Uitgeven MU Neerlandto.
WAARIN OPGENOMEN HET ..WEEKBLAD VOOR BAARN"
KATHOLIEK NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR HET DEKENAAT AMERSFOORT. ALSMEDE VOOR BAARN E.O.
VRIJDAG 6 DECEMBER IMO
Itug Reclame* luwhen '«kef duboal tart*,
trollen opname vnn adwrtonuaa en reeloma»
bepaaldelijk verlangt! wordt li
bUlage ,1 elder» el
LOONEN EN PRIJZEN
BELANGRIjKE TAAK VOOR
RIJKSBEMIDDELAARS EN
PRIJZENCOMMISSARIS
r\ E STIJGENDE PRIJZEN van ver-
L-'scheidene eerste levensbehoeften
beginnen zorg te baren. Men had zich ln
den beginne geheel gerust gevoeld bU de
•I spoedig getroffen maatregelen tegen
prijsopdrijving.
De oorlogsperiode 1914—1918 had een
en ander geleerd en ditmaal zou men 't
niet dulden, dat een nieuw O.W.-erdom
ontstond.
Toch is er thans ernstige ongerustheid
en met recht en reden. Men heeft er
kennis van kunnen nemen, dat Inder
daad aan verscheidene prijsstijgingen
niet kon worden ontkomen omdat b.v.
de bijkomende kosten van exploitatie,
transporten, stijging van de grondstof-
fenprijzen, enz. zoodanig waren gestegen
dat de producenten zouden verarmen,
wanneer de prijzen van hun producten
op het oude peil gehandhaafd moesten
blijven.
Het gevolg ls. dat er een groote waar-
deerlngsverschulving dient te komen, wil
het gezin met het kleine Inkomen niet
ln de verdrukking geraken.
Er zijn er misschien veel, die van de
veronderstelling uitgingen, dat dc dis
tributie van levensmiddelen en stoffen,
die tot de „eerste levensbehoeften" moe
ten worden gerekend, vanzelf de gelijke
verdeeling der aardsche goederen regel
de. Immers de kapitaalkrachtige wordt
ln zijn rantsoen over *.èti kam geschoren
met den arme en zijn geld heeft een
groot deel van zijn waarde verloren om
dat hij het niet meer vrij besteden kan.
Maar thans komt men voor de vraag:
wat moeten dc velen met de lage inko
mens doen, als ze door de gestegen prij
zen de hoeveelheden waar ze recht op
hebben niet kunnen koopen?
Ook „De Unie" heeft haar aandacht
aan dit vraagstuk gewijd. Het blad wijst
er op, dat de loonen dezelfde zijn geble
ven óf zijn verlaagd, terwijl de prijzen
belangrijk zijn gestegen. In een enkel
geval hebben werkgevers getracht de
loonen van hun personeel op peil te hou
den. maar er zlin ook gevallen gerap
porteerd dat de werkgevers trachten hun
bedrijf ln gang te houden en winst te
maken ten koste van de salarissen en
loonen van het personeel. De Nederland-
sche Unie ls er daarom voor temeer
waar het hier een belangrijk deel des
volks betreft dat de overheidscontrole
op prijzen en loonen gehandhaafd wordt
waarbij tevens alles wordt gedaan om
het ontstaan van wanverhoudingen tus-
sehen loonen en prijzen te voorkomen-
De „Unie" ls ervan overtuigd dat. wan
neer werkgevers en werknemers in goede
samenwerking de kwestie der loonen be
kijken, de overheid een aanpassing niet
ln den weg zal staan. En mochten er
werkgevers zijn. die niet voor rede vat
baar zijn, dan verwacht de „Unie", dat
zij tijdig door de autoriteiten op dc vin -
gers zullen worden getikt.
De Rijksbemiddelaars en de Prljzen-
jmmlssarls krijgen nu een uiterst be
langrijke en verantwoordelijke taak. ZU
zullen ervoor moeten zorgen, dat geen
noodlottige cirkelgang ontstaat, waarin
1 de kleine man ten onder zou
gaan.
KANTOORBOEKHANDEL
JET VULPENHUIS
tngerir. «5 t.o. Krommeetr. - Telof. «Z6
Vuloenhouders
De vleesch-voorziening
Het „Dagblad van Noord-Brabant, en
Zeeland, het kwade gerucht hekelend,
schrijft het volgende:
En waar blijft dan het vleesch, triomfeert,
dc geruchtenman. Wuar anders dan in
voeren het Immers maar
of Roemenië, maar va
weigerachtigheid der veehouders, om op
normale wljw voor de slachlmarkt af
Inplaats van de voor de Nedei
sche blnnenlandsche consumptie benoodlgde
tijd toch
leveren, anderzijds
gulden.
De burger, die weinig van veeteelt af-
r verscheidene werk-
Er zullen echte
gevers zijn. wier
zijn Ingekrompen, waardoor tevens dc
Inkomsten sterk achteruitliepen. Dc
verordening, dat behoudens bijzondere
geval!"" geen personeel mag worden
ontslagen. Is nog steeds van kracht.
Sommige bedrliven hebben derhalve een
beslist teveel aan werkkrachten en zij
leven daarom op den uitersten rand van
hun financieel vermogen. Wat moet er
gebeuren, wanneer ook deze bedrijven
de salarissen en loonen ln overeenstem
ming dienen te brengen met de gestegen
prijzen van de eerste levensbehoeften?
De Overheid heeft nil ln het Ingewik
kelde vraagstuk van loonen en prijzen
krachtig ingegrepen.
Krachtens een verordening van den
Rijkscommissaris mogen collectieve ar
beidsovereenkomsten geen bepalingen
meer bevatten, die een glijdende loon
schaal In verband met zich wijzigende
omstandigheden beteekenen. Verhoo
gingen van loonen of salarissen
voortaan overheldsgoeökeurlng. De
cretarls-generaal van Sociale Zaken
de arbeidsvoorwaarden vaststellen
bindend verklaren- Op deze wijze v
den dus feitelijk de loonen vastgehou
den op een bepaald peil uitgezonderd
wellicht de allerlaagste. Daarnaast ls
er een gemachtigde benoemt voor de re
geling van de prijzen, mr H C. Schok-
ke.r, HU heeft bevoegdheden ten aan
zien van de prijzen voor alle goederen,
de huurprijzen, de pachten, de vervoers-
tarieven, de gas- en electriclteltstarlc-
ven en de renten. In een andere veror
dening ls reeds bepaald, dat land alleen
aan landgebrulkers vervreemd
worden tegen den prijs van vt
jaar. Het gaat er om het prijspeil
bet geheel zoo te bepalen, dat het ln
evenwicht ls met het loonpeil en do pro
ductiekosten. De maatregelen betref
fende de loonen en de prUzen moeten
dus ln verband met elkander bezien
worden. ZIJ zijn bedoeld als een sluitend
geheel om ln den nood der omstandig
heden tot een rechtvaardige goederen-
verdeeltns to komen.
als het r
Waar nu stelt de !eid.ng van hel
reau voor do voedselvoorziening va
vlceschtekorl met het gevolg i
Dit Is echter niet In overeenstemming
iet dc werkelijkheid. Er ls melkvee en
slachtvee cn dit laatste vee ls te onder
scheiden ln twee klassen: het vee, spo-
voor de slacht gefokt en het zg
<ke" melkvee, dat beter kan worden
geslacht,
Vooral dit laatste vee werd vastgehou
den, wijl de melkprijzen
zijn dat de boer er als
voordeel van heeft dan als slachl-
Zou men dit slachtvee
en waardceren als melkvee, dan
zouden de vleeschprljze. weer moeten
stijgen, hetgeen n'et ln de bedoeling
ligt. Vandaar, dat zou worden overge
gaan tot verplichte aflevering van
slachtvee, wanneer er eigener beweging
niet voldoende werd aangeboden.
bberen hebben thans don wijsten
weg gekozen en hebben wederom slacht-
le aangeboden.
Dit zal weer van, zij het geringen. In
vloed zijn op de productie van zuivel:
„wrakke" voor de slacht bestemde
:vee maakt slechts ei
'an het, voor dc slacht
3E EENDRACHT
/AN HET LAND.
een lot, een last moet dragen
voor ieder mcnsch te zwaar,
in 't zwart van uwe dagen
dat, wie de Nederlanden
met eenvoud heelt bemind,
ook ln dc scha en schande
zijn diepste zelf nervlndt.
t»e weg die oude franje
eu alles wat verwart!
Nóg Is uw kleur oranje.
Kerstkind kom, maar wil Uw plaats eerst zoeken,
't Kan geen Bethlehem meer ztyn,
waar Uw krib stond sloeg een bom, en vloekend
zou het „vrede" zingen zijn.
Kerstkind kom, maar ln Ehropa niet, wij zullen
U vergeefs gaan zoeken; van Narvik tot Turijn,
in Londen en Berlijn, overal zou het duister hullen,
of zou er luchtalarm zijn.
Kerstkind kom, maar wkèir zult gy dan rusten
Schepen lopen op een myö,
er wordt geschoten in de bergen en langs kusten,
nergens zoudt gij veilig zijn.
Kerstkind kom dan in de harten van ons mensen,
en verdrijf de leegtepyn,
leer weer bidden in verborgen zielegrenzen,
en in ons zal het vrede zyn. L
Alle schoolboeken worden herzien en
uniform gemaakt, dc ondorwljsbenoe-
mlngen worden aan de schoolbesturen
ittrokkcn en het la niet onmogelijk dat
scholen aan den staat komen.
De „Neerlandla"-dagbladen teekenen
hierbij aan:
Een dergelijke ontwikkeling wcnschl mun
voor Nederland zeker li
zal zich daartegenover c
vrl|e scholen ze''
Jeugd In nationalen gerat, van volksverbon.
denheid moeien toeleggen. De Jeugd zal
niet geneigd moeten blijken oa: een n
we beweging te steunen uit louter negatieve
avcrweglnvcn, welke zij zelf nauwelijks uit
eigen aandrift kan hebben. ZIJ moet positief
en idealistisch getuigen,
richt zijn. Geschiedt dit
verdenking van ondergrondschc schoolbc
Invioedlng wekken, waarop
In verband met de gebeurtenissen ln
Noorwegen ls tcekènend, hetgeen dr
Golijn ln de „Standaard" senreef ovet
geestelijke vrijheid ln het algemeen en
over de sohoolvrijheld In iiet bijzonder
HU keert zich tegen het neutraal on
derwijs en wel met bijzonderen nadrujc
omdat sommigen meenen, de christelij
ke groepen al aardig tegemoet te komen
s zij zi
t ook Ir
dig stelsel de Ktrk vrij blijft om gods
dienstoefeningen te houden en gediffe
rentieerd onderwijs op de scholen wordt
toegelaten. Dit klinkt volgens dr. Colljn
reactlonnalr.
Nu heeft het verleden een bevredigen
de oplossing gebracht, helaas echter ln
een verdeelde volksgemeenschap. Zou
diezelfde oplossing niet kunnen benou
den blijven ln een hechte, onverdeelde
volksgemeenschap?
Een stelsel, dat daarnaar streeft, dient
HEEFT DAT ZIN?
Op VULPEN.g«bi«<J
ELZENAAR
LANGESTRAAT 101 T«l. S
Gezin en Brandstof
Het I* een gelukkig verschijnsel dal
In deze dagen meer dan ooit wordt me»
degevoeld met de behoeften van kln-
ib rrüko gezinnen of van gezinnen, waar
in pus een kindje werd geboren.
lezers so de raads-
't Is droge kost. dal
af on toe komen ei
ook wel eens punten op voor. die in de
lange winteravonden stof
geven en dan is dc moeite van 't lezen j lezen wil ln de Neerland!» daublu-
ruimschoot» beloond. i den heeft dr J. de Boer met dank»
Ditmaal las Ik twne voorstellen, die bnarhold gewag gemaakt van de Inwllll-
volgens mUn beste weten evengoed
op de agenda konden prUki
het voorstel van B. en W.
gaan tot het
wegen voor
ging van het verzoek om extra brand»
I stof ter beschikking te stellen voor ge-
een kindje la geboren,
i - onbillijk
t louter behoudzucht veronacht-
saamd te worden, ook niet door dr. Co-
lijn.
zijn er velen.
dat hier ln ons land de school-
n reeds uniform worden gemaakt
Noorsch voorbeeld. Ze lelden dm
l het verschijnen van een uitge
breide lijst van z.g. verboden schoolboe
ken.
verband en wellicht ter ge
ruststelling wUzen wil op de Zondag
door prof. dr. J. van Dam uitgesproken
radiorede, waar het volgende lil werd
gezegd:
In werkelijkheid zijn er geen schoolboeken
verbod-u. Er zijn twee groepen van hoeken
uit het verkeer genomen: die boeken,
een of meer ln dc tegenwoordige situatie
geschikte, of.
aanvankelijk
volg en zijn lelden
en daarnaast die boeken.
Amersfoortschc straten
éénrichtingsverkeer en hat voorstel
hot vorkoopen van sen terrain aan
do Nijverheidsstraat aan de firma Huy-
gen en Wessel.
Omtrent het eerste voorstel weten we
allemaal dat sedert enkele weken dat
eenrichtingsverkeer al geldt en dc over
treders ervan al In massa zUn bekeurd.
Omtrent het tweede hebben wij uit
mededeellngen ln de pers reeds verno
men. dat de directie van de genoemde
firma reed» ln het bezit l» van bedoel'
den grond.
Nu ls onze vraag deze: heeft het tin.
dat deze voorstellen nog op de raadt-
agenda voorkomen?
Aangezien de raad roeds voor voldon-
en feiten staat, zou men moeien na-v
emen, dat die voorstellen louter ule
formaliteit zijn bedoeld.
Zoo niet. dan zou men moeken a.mnc-
en. dat de rand hoogstens een corri-
geerendc bovocgdhold en het College con
toelichtende taak heeft.
van de uiige-
veis en het doceercnde personeel der scho
len zijn aangebracht. Ik ben er van
tuigd, dal. ik op de medewerking van
Velen zijn van de gedachte „verboden
boeken" uitgegaan omdat zij meenen.
dat het verboden ls deze boeken
verder, als leermiddel te gebruiken, In
derdaad ls dit de meest voor de hand
liggende opvatting, doch ook voor het
zal. naar wU meenen. het betoog var
prof. van Dam verhelderend hebben ge-
Van „uniforme" leerboeken als lr
Noorwegen ls geen sprako.
Rustige strooiavond
Et- hing een sfeer van mildheid ln het
zaaltje aan den Utrecht scheweg. Amers-
filiaal van Vrouwe Justitla, Er wer-
I wat kleine strafjes uitgestrooid
maal kleine „zuakjes", <Mo varieerden
niet uitgestoken linkerhand tot een
vreemd op dezen dag.
O Nederland, de toren
van Ba bel wordt geveld,
Uw eendracht ls geboren,
verwacht een nieuwen lieldt
TIM JAN ENGELMAN.
Een eenheids-school als
in Noorwegen
Andreas 8kar. aan wlon de roorgan:
tie van net Noorscho schoolwezi"
opgedragen, kwijt zich van
door als grondslag te nemen di
re scnool waar drie schoolrlch
aansluiten: de opleiding tot den
dienst., de hoogere studiën en een voor
het vakonderwijs
'OORDEN KANTONRECHTER
n roerder present zijn ln c:
„Dan begrijp ik er niks v
de ambtenaar, „of hot ding is verboden of
ordt. verelscht. maar allebei tegelijk
r de dankbaarheid der
goed te doen.
hij verdient da
schuldige schar
deze week do „rol" opstelde.
Van W. uit Hooglanderveen, die kousvoei
t hekje naderde, had gereden Ui het dul:
zonder brandend uchtcrlichtje turn zij
„Maar het brandde toen lk tan huls ging
hij. „Een agent riep ine aan. Ik zei: dt
11 nlctl Stap af, rlep-ieEn toen hu
hij gelijk I"
laatste kwam als een soort surprise.
Ambtenaar elschte oen gulden, De kat
een conforme uitspraak a
puntje van zijn tong, toen de verduch'
opmerkzaam maakte op zijn groot gezin.
„Hoeveel kinderen zijn er?" vroeg dc kaï
Lastig geval
H. uit Bu'nm bleek hier geen nieuwe-
e zijn. Dc politie had bij hem een dek-
i een houten roerder In beslag genomen,
die op een blik stonden en die. volgens do
politie, bestemd waren om er mee ie kamen.
„Maar." verdedigde H
erbeurdverklarlng van de li
len spullen.
„Tooh zou lk die roerder tv
oeslag geno-
1 graat
r niet, da.i heoft
■n-mrichting In huis!
t-volgens de verordening ee
a licht ln doza
Kaartende slagers
Slager v. d. W. at .potdicht".
„Eu waarom?" vroeg do kanto,
„Omdat er geen vleesch ls," zei de slager
Mnor op een vroegen morgen vóór dc
vleeschloozu dagen was de slager allcsbehal-
potdicht. Toen werkten er twee knechts
n kwart, vóór 7, terwijl een hunner p
uur cn de andere om 9 uur aanwezig
tochten zijn.
Dc patroon verleide, lat hol vóór de 1
ibutledagen geweldig druk was geweest i
dal hij niet andere |tad gedaan. Can o
de deur vun zijn zaak openen. De Je
gons, zoo beweerde hij, hadden zóóveel ha
voor do zaak, dat ze toen maar eigener c
weging zoo vroeg waren konen aanzetten,
omdat ze voorzagen dat 't wvl weer
Dc slager pleitte voor uiterste clementie.
IJ betaalt nu do loonen door, terwijl zijn
•tsoneel Mn, hoogstens twee dagen per
Mk werkt. „Wanneer er vleesch is,"
Idc hij, „don last Is zo ophalen
„Dan hebben ze zeker al ingehaald, wat
i vroeger te voel hebben gewerkt?'
„Dubbel cn dwars," zei do patroon, die
gen zich hoorde elschen, doch er nu a
itul f 2.50 af kwam.
Dc v.. een andere Amersfoortochc siager.
had Iemand ln dienst dlc „over lijd"
vloer lag san te dweilen.
Volgens zijn zeggen lag de overtreding
niet aan het feit. dat dc drukte tot ov
werk noopte, doch dat hel alachthuis leg
woordlg zoo last open ging.
De ambtenaar vond hel een lieel onwi
schljnltjk excuus en vroeg f2 of 1 dag.
„Wat, doet het personeel nu?" vroeg do
„Een apellotjc kaarten." zei de
„Zoo. pats. op het hakblok?"
„Bijvoorbeeld," rel de verdachte, die
aet Mn gulden al kwam.
we-d t.JBR
schikking gesteld
Dc opmerking van dr dc Boer I» zeker
dc ernstige unndacht van de overheid
en dc dlatributlc-mstrlllngen waard,
daar ontegenzeggelijk een groot gezin
evenzeer en meer rsdht kan doen gelden
op bilxondere overheidszorg terzake dan
commensaals aldus bestuit
Wij zouden nog verder willen -aan.
atol het geval, rial or mot het kn'en-
trtnspott «en ij uk :n d»n knbci komt
ln oorlogstijd moet men op alles be
dacht sUn! zou hel dan te voel zpn
gevraagd, dat gezinnen met b.v. meer
dan vier kinderen of gezinnen waar tie
Jongste than» nog geelt drie maanden
lx. voorrang hobben bi] hun kolenhindb-
lair?
Hebt U de advertenties
al gezien
.TUCHT EN DAARDOOR ORDE.
Donderdagavond In den trein van
Utrecht naar Amersfoort.
Tegenover ons nemen plaats een
jongeman niet at la snugger van
uiterlijk »n een jongedame, blijk
baar /wee die eens samen In 'f hu
welijksbootje willen slappen.
Dr jongeman haalt ten prkje
clgarcttrn Ie voorschijn, presenteert
rr een aan 'l meisje en steekt er zelf
ook een In den mond.
Het meisje kijkt naar ons en «U
geven een teekan In de richting van
het bordje „Verboden te rooken".
Het meisje neemt de clgarel uil. den
mond en geelt die aan haar aanbid
der terug met de woorden: „He, zeg.
„Ach uiat!" zegt de jongeman, .steek
toch op. Hindert niks."
„Nee." zegt het meisje, „cn doe jij
't nou ook niet.'"
De jonueman kijkt ln on:e richting
en zegt „Ze doen 't allemaal. Hier
naast In dc i oupt ook."
.,Wat ze daar doen. moeten il] toeten."
antwoorden we. „maar u Is In leder
geval ln overtreding."
„D'r wordt tegenwoordig niet meer
op gelet, 't Geldt niet meer." egt
de jongeman.
„Dat heejt u mis." antwoorden we
„Nog pas heeft er een oproep van de
Spoorwegen fn de bladen gestaan, om
er zich strikt aan (e houden."
„Nou ja
Bovendien zijn er zeer veel men
sehen. die juist „ntet-rooken" paan
zitten om vrij te blijven uan tabaks
lucht. U had en heelt nog de vrijt
verkiezing om „rooktn" te oaan rif
fen."
atelier Weert!
hoortn booze woorden en de
fenr zegt. Ja. meneer ook Ik
graag rooken, maar 't mag nu
ir opsteken." zegt
„lk zal 'm toeh
dc jongeman.
..Dal moet u weten, maar dan ls
u en ln overtreding en onbeleefd.'"
Dc jongeman steekt z'n clgarct aan.
blaast een wolk omhoog, higji nog
even zitten en kijkt om 7 schot even
ln de coupé hiernaast. Dan zegt hij
tegen z'n meisje: „Kom. ga mee hier
naast zitten," cn ze laten den Jus
tin juist als dc
ging zet. zwaait de deur fn de coupe
waar de rooker z'n toevlucht zocht,
open en.. de conducteur stapt in.
Dc agaret gaat uit.
Zn wil denken: Ongelukkig hel
meisje, dal zoo'n mlsselljktn egoïst
als man sal krgocn
Dit was even een ercannkje-bt]-
den-weg run ronpc week. en het Ier
kent dr houding ran vele Nederlan
ders. De voorbeelden liggen poor 'f
grijpen. Zie de hoven-afgedrukte foto.
opgenomen oódr het Amers/oortsthe
Toen de fotograaf ons vroeg, op
welk uur ran den dag hij dc beste
kans sou hebben, de bedoeling van
zijn plaatje het duiaeti/kst te laten
spreken, zelden wc: op alle urenI
We herinneren ons den officier t an
gezondheid, die een van verlof te-
rugkterenden militair bi) z'n jas greep
cn hem dc stationstrap al trok, juist
toen hij aan dc linkerzijde omhoog
wilde klimmen ..Rechts houden/" be
val de ojlicicr.
Zoo kunnen we doorgaan.
Wal Is dat toch voor een geest van
tucht- en ordeloosheid, die zoovelen
onzer bezielt? Bn dat juist ln een tijd
die stiptheid en strakke tucht elschf
Dc orde. die toy rapen na te streven,
is een logisch gei oio van de tueftf en
het. ls onmogelijk orde Ie verlangen
wanneer er geen of tc wetnlg lucht
Een volk. dat geen lucht en daar
door geen orde blijkt te kennen, laadt
dc minachting van anderen op zich
Het ls zcljs de vraag, oj hel oobre*
aan lucht niet leidt tot machteloos
heid van ons volk, want dit gebrek
verraadt egoïsme en gemakzucht
Herinneren we ons «oa de woorden
van den grijzen maarschalk Retain,
toen Frankrijk capituleerde„Onze
genotzucht werd de oorzaak van ons
ongeluk."
Hoe wederom tucht aan te kweeken
en daardoor orde Ie verkrijgen? Het
geneesmiddel ligt by een der meest
bakende hefboom-acties van don Rond
zonder Naam
BEGIN DIJ U SMlfl