De Eembode
F. A. T U L P
ER IS NOOD IN NEDERLAND
54ae JAARGANG NUMMER 38
WAARIN OPGENOMEN HET ..WEEKBLAD VOOR BAARN"
KATHOLIEK NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR HET DEKENAAT AMERSFOORT. ALSMEDE VOOR BAARN E.O.
VRIJDAG 27 DECEMBER 1940
OUDEJAAR
Niet slechts leed bracht het, doch
ook een groot gewin: een
groeiend gemeenschaps
besef
Men zal zoo licht geneigd zijn
op dezen Oudejaarsavond van een
historisch Jaar zlcli over te geven aan
•wartgalllge gedachten. Men verdiept
llch ln de slagen, die een wel gevreesde,
maar toch nog onverwacht over ons land
gekomen oorlog aan ons volk Pracht,
niet zoozeer door *Un onmiddellijke ge
volgen als dood en vernieling, dan wel
door zijn verstrekkende eltecten.
Zóó past het ons echter niet, 1940 uit
geleide te doen. Wanneer wij den gecscl
van den oorlog over ons voelden komen,
dan wisten wij dat wij deze slagen had
den verdiend en dat zU konden behoe
ven tot de middelen, die de Heer van
hemel en anrde gebruikte om ons tot In
keer te brengen, en om er ons beter door
te maken.
Inderdaad, beter mede te maken! En
wie zal loochenen, dat onze goede eigen
schappen, die latent aanwezig waren,
doch bedolven bleven onder Ikzucht en
behoudcnsgezlndheld, ln deze dagen
geen gelegenheid krijgen, zich ten volle
te ontwikkelen?
Vanwaar die wederzUdsche bijstand ln
moeilijkheden, vanwaar die aaneenge
slotenheid van allen, die zich Nederlan
der gevbelon?
De grootc zuigkracht van alles wat
tot stand komt onder den roep van de
nationale verbondenheid bewijst, dat ce
belangstelling ln elkanders lot en de er
kenning van de waarden van ons volk
bewust zijn gaan leven ln de harten van
hen die zich Nederlander voelen e n
dat willen blijven!
Gelouterd zijn wU uit den strijd geko
men. Dat wil niet zeggen, dat de tijd
van loutering voorbij ls en wij slechts
kunnen bouwen zonder de gevaren van.
nieuwe tegenslagen. Wij zullen bouwen.
Inderdaad, maar onze weg door distels
en doornen ls nog niet ten einde. Wan
neer echter het beset ln ons leeft. dat
aan het einde van dien weg de zon zal
opgaan over de vruchtbare akkers van
ons goede land en de versche voren open
liggen om het zaad te ontvangen, dan
weten wij ook hoe dit zaaien zal zijn een
groote vreugde, omdat na groei en bloei
de oogst zal volgen.
Vreugde ln den arbeid moet ook een
der deugden zijn. dlc grooter erkenning
Jcre?en na de zware dagen van Mei 1940
HU. die Rotterdam kende voor den
ondergang der oude stad voelt er thans
al lets van dien lentewind der arbeids
vreugde. Hij ziet hoe eerlijke werklust
en on'""1'""'" e<heMs4rlft on de Duinen
der oude stad nieuwe zakenwijken bouw
de. Deze stad zal het svmbool zl)n voor
geheel het land. De pulnen moeten zijn
Opgeruimd ln 1940.
Hot nieuwe Jaar Is het Jaar van bou
wen Ronition m "n groot gevoel van na
tionale lotsverbondenheid en met een
groote vreugd omdat hier grootsche ar
beid wordt verricht.
DE KINDERPOSTZEGELS
Meer vreugde voor het misdeelde kind
Een der treffendste bewllzen van
rltatlef-socJale zin ln Nederland ls de
koop der Ktnderzcgels. Vooral gedurende
de laatste Jaren. Men zou wel kunnen be-'
weren dat de Jeugd tegenwoordig ..alles
KANTOORBOEKHANDEL
HET VULPENHUIS
Langestr, 65 to. Krommcstr. - Telef. «626
Vuloenhouders
is en dat er veel te veel gebedeld wordt
Hier gaat het echter over udm
Want verwaalloosde kinderen heb- o«-
gi'UUk geen Jeugd gehad, reine ki dcr-
vreugtfc nooit gekend: intiem
Kerstvreugde noo<> meemaak kn dat
er te teel gebedeld ^d'; o°^
(•.riser geworden doot een XlndeflMl te
verrijken? Wie heeft zich colt ongelukki
ger gevoeld 4W de geringste der armen
een straalde waar ge'.filc te geven'
En dan rooral wie helst het meest
daadwerkelijk de groote wetfcUlmisere be-
Strifdan? Zou Oil Bet n»t 5Jn die een
klein offer weet Ie brengen liet oen
hart. dW aan de Wd
inriiB noeft. wat nun haar eens ontrjo-
lerug geelt
ttfcn heeft
postkantoren
Liefde?
5 Januari zün asn aUe
mooie béteexotjlsvoUo
postkintoren de?/- mooic ^-.
klndcTzeneltles verkrijgbaar "c y»>-
Brengst komt ion bate van de insteUIn
gTn SJc mlsdceWe en verwj^l^ «n-
deren verzorger1 Schrik
ls een lange lijst- 4000 achterlijke... idio
te 1000 gebrekkige, blinde en doove
M000 zieke en zwakke kinderen die wor
den uitgezonden naar vacantle-kolonles
en sanatoria "000 verwaarloosde en
mlsdad'gc kinderen.
Hier vraagt hot kind. het misdeelde
kind om ons offer.
Welke moeder kan hier ongevoelig blij
ven? Welke vader kan hier zijn beurs ge
sloten houden?
Laat allen mee doen. Jong en oud. rijk
tn arm en de kinderpostzegel van De
cember 1040 tot 6 Jan. 141 aal een groot
kaart voor Kerst- of Nlcuwjaarsgnx
zonder het mooie zegeltje van liefde voo
het misdeelde kind. Dit gaat niet bove:
onze flnanclcole draagkracht en blijd<
kinderharten zullen er ons dankbaar voo:
zUn.
Terecht zegt dc Deutsche Zeltung, dat men
ln 't algemeen ln kringen van handel en in
dustrie te weinig van mheemschen tobaksver-
bouw at weet. Dit gaat voor Nederland ooit
op. In tien Jaar tijd heeft men do 'n
Dultschland verbouwde tabak enorm ln kwa
liteit verbeterd. Men ls er zelfs tot den ver
bouw van nicotlncvrile tabak gekomen. Ook
ln Belglé met z'n AppeUerre. Harelbekc en
Scmols be teekent de tabaksverbouw al heel
wat. Zou ons land dat vroeger nog wel wal
tabak verbouwd heeft, niet opnieuw ermede
voor den dag kunnen komen?
Zou hier geen groote levenskans liggen
voor Amersfoort? Het verleden heeft be-
wozer, dat de gronden geschikt zijn voor
deze culture.
Goede lectuur in het
Christelijk leven.
-Het gesproken woorc
nacht en storm ls het
wijzen; i
idorzljds kan het als
.--"gen wan-
doodeUJk
Amersfoort Tabaks
centrum
Wanneer wij de oude geschiedenis van
Amersfoort nagaan, dan treft het ons.
dat het hier eens een bloeiend centrum
Is geweest van den tabaksbouw, welke In
dc "c eeuw opkwam en waardoor dc
stad veel welvaart hesft verkregen.
Van de toenmalige tabaksplantages ls
belaas niet veel meer over gebleven.
Zr wordt thans ook propaganda gevoerd
om den verbouw aan tabak belangrijk uit to
breide». Daarbij denkt men fan natuurlijk
O*;; het gebrek aan rooktabak, dat gedeelte
lijk ton kunnen worden opgeheven. Maar t
gi.it bij tabak ook nog osi andere waardevol
le nevenproducten: en wint uit de tabaks
plant speciaal bloesem-essencen goltjk hyacln-
thenoUe. terwijl uit het zaad zeer goede sptls-
ohe wordt gewonnen. Honderd kilo tabaks-
zaad leveren niet minder dan 33 Uier olie. Al
deze bijzonderheden vertelt ons de Deutsche
Zeltung In den Nlederlanden" In «en bericht
over den Rijksdienst voor Tabaksonderzock ln
Forschhclm bij Karlsruhe.
Hot bock daarentegen werkt langzamer,
maar ztln invloed duurt langen tijd. Het la
als een gloed, die onder de asch voortsmeult
1 en plotseling weer oplaait, helpend of ver
nietigend. Het boek ls daarom ofwel de lamp
- ln het heiligdom van uw gezin. altUd bereid,
de gcloovlgen te voeren naar hot tabernakel,
naar den goddeUJkco Gast. Ofhet Is
een vulkean, die met ztln onderaardsclie ver-
nleUng6krochten hrele steden In dood en
verderf kan storten. OU houdt met recht van
•ltlke. oprechte |jg ggj|
Helpi dien nood lenigen
Het Is algemeen bekend, dat ln vele
Nederlandschc gezinnen bittere nood ge
wordt. Zeker, sommigen gaat hei
beter dan vóór den oorlog, maar
aartegenovrr staat, dat bU talloozc an-
eren, die zich vroeger nog cenigszins
onden helpen, heden dc harde ont
ering vooi de deur staat.
Dit geldt niet alleen voor arbeiders-
nen. Monschen met een „vaste
maar met zéér bescheiden Inkom-
ïljn cr dikwijls erg aan toe. WU
rn aan sommige categorieën van
mbtenaren-minimumlijdcrs, die nog
ent dunrtetoeslag hebben genoten.
In een der laatste nummers van 't Arka-
weekblad worden enkele slaalljes ge
geven, genomen uit brieven van Arka-
leden
De uithuizige
Beroering brengt hij In het ge
zin, die thuis geen rust kan vin
den, maar de straat, het uitgaan
de leven, het amusement zoekt.
UiJ heeft. nauweWks tijd om tc
eten, laat staan om te denken, latr
-taan om te bidden. Deze oorlogt
'i)d met verduistering en gedwon
'en huls-arrest, is een uitstekend
elegenheld om Tiet geluk en d
ust van het huiselijk leven wee.
te leeren waardeeren.
.Lichtflitsen"
rn Vaderland". Sinds we dit o
s het c
renletbnar gebleven onvr.nlethniinlcr
nn sommige roetsapolge lonrnnllstrn
ns willen deen gelonven. Dc U -eren
loedcwaagen, secretaris-generaal voor
olksvonrllchtlng. en Oosterbaan, dlrcr-
eur van hit perswezen- die voor de
vaardigheid van onze Nederlandschc
Dit :U slechts terloops opgemerkt. In
verband met het bovenstaande viel ech
ter onze aandacht op een artikel „Staats
toezicht op speculanten", waarin wU hel
Een sterk cn tijdig doorgevoerd dl»
tfibutic-stclsel, een prijscommlsaarb), dl«
een grootc vrijheid van optreden heeft
beletten een stijging vi
redelijke wijze tusschen de bevol
worden verdeeld
Het spreekt ran zelf. dat wan
deze prijsstijging wordt belet, «e
bepaaldelijk verlangd w
bijlage, of elders allééns.--
plaats, minstens 15 toeslag, voor at
voorw. «ie gedrukt tarief. Bewljsno. 6 o1
Op KANTOORMEUBELEN-gebied,
ELZENAAR
LANGESTRAAT 101 - Tel. 5!
,oui>*
Gemeenschapszin 4
Dezer dagen vertelde mU Iemand eea
mooi staaltje van gemeenschapszin van
Amersfoortsche hulsmoeders. Het Is do
waard, er op deze plaats eens op
Het betreft een ontslag, dat op staan-
den voet zou zUn verleend aan den fi
liaalhouder van een slagcrsbcdrUf. een
een gezin met drie kinderen,
door den patroon, dlc zich. naar men
mij mededeelde, wel eens meer to bulten
ging aan bet op staanden voet vcrlcenen
an ontslagen.
Dc hulsmoeders uit dc omgeving het
betreft hier een der nieuwere wijken van
stad hebben over deze kwestie
licht eens opgestoken en ze kwa
men tot het besluit, dat de oorzaak van
het confUct tusschen patroon en filiaal
houder niet van dien aard was. dat cr
zulke krasse maatregelen op dienden te
volgen.
Ze hebben toen een stuk opgesteld, er
aar handteekcnlngen onder gezet cn
elschtcn het onmiddellijk ongedaan ma*
het ontslag. Zoo dit niet ge
schiedde. verklaarden zij het bedoelde
slagersbedrijf te zullen boycotten.
Merkwaardig hoe groot vaak het ge
meenschapsgevoel onder onze Neder-
landsche huismoeders blijkt te zijn. Zo
nen zou haast zeggen Intuïtief
een gezin onrecht wordt oan-
n dan weten ze elkaar onmid
dellijk te vinden om voor herstel van
recht te ageeren.
En daar ls moed voor nood!?, want
hoe zUn zij en baar huishoudens ln do-
tijd Juist afhankelijk van de goed
willendheid van den leverancier, vooral
Juist van den slager dlc een rechtvaardi
ge vlccschdlstribuüe in handen heeft-
Tegenover haar boycot kan de slager
thans de zijne stellen! En Juist daarom
beteekent de daad van de door mU be
doelde hulsmoeder méér dan louter een
demonstratie, zij ls een actief Ingrijpen.
Men kan deze kwestie ook ln een an
der licht bezien. Is het nu de tUd om,
waar wij leden zijn van een nationale
gemeenschap, elkaar het leven zuur te
maken met het nemen van ver overdre
ven strafmaatregelen? Het saamhoo-
rlgheldsgevoel leert ln deze, dagen wel
anders 1
Dat deze nieuwe tijdgeest sterker
wordt aangevoeld door de huismoeder
door menig patroon blijkt wel uit
het feit. dat mU ter oore kwam. Waar
thans dc overheid ook door een nieuwe
belastingregeling en door kinderbijslag
het gezin zoozeer ln bescherming neemt.
't voor een patroon, die tegen
overgestelde maatregelen neemt, wel
eens vreemd kunnen loopen....
Laat deze daad van de hulsmoeders
is een voorbeeld zUn om voor elkaar
3 te komen, om elkaar te steunen. Ik
acht dit gevoelen een winst, dlc het oude
heeft gebracht. En een verster
king van dit gevoel ls een der wenschen
die besloten ligt ln de woorden, die lk ie
trouwe lezeressen en lezers van dit hoek-
harte toeroep:
EEN ZALIG 1941!
i doorgevoerd, ook loontUj-
nomtl iglngen kunnen in een ma:
rhappij. waarin men torst dal
aarde van liet geld getltk blijft, olie
Een heel goede theorie wordt hier
konrilgd. Klont deze theorie echter
«e feiten? Wordt hier dc zeer groote
prijsstijging van de meeste artikelen niet
te zeer verdoezetd?
WU vreezen, dat onze Nederlandsche
an bovenstaand citaat kennis
Het Is Christenplicht bijzonder
In d
e Kind
te denken, terwille van het i
In de kribbe, dat in lederen arme ztln
broeder riet en alles wat aan de ge-
ten der Zijnen wordt gedaan, be-
iwt te zijn gedaan aan Hemzelf,
ienkt met Kerstmis onze llefdadlg-
glft Ook vele ns dl» eharl'o«-ln*t»nih-
en zijn nood'lldend Helpt bijvoorbeeld
nz» St. Vineertöisvereenlgtwgen en haar
rfdewerk voor stille srmei» hun oraehtb-
'érk voortzetten Er zUn er zooveel an-
ere. En dan is er o*k nog de Winterhui1»,
'aarvsn irij ln onze dagbladen zulke
sehoofle dingen le»en
Jawel, daar zijn nog wel
flinke meisjes!
trjelukklg nog velen I Ata moe-
n rond haar
el opleidt, naar dem
c grootste der Moeders. En dlc.
t kijken lnj
christenen el
Vrouwen met heldere koppen e
die Christus doen kennen
wicusvu, .m üiue ran snoeren.
Doohtcrs die thuis by den kookpot en de
verktafel in stillen eenvoud en gestadige
Ujmoedtgtuld blijven zorgen voor vader en
loeder, voor broers en zusters.
Moeders eyn die allemaal, elk op haar wils
sar het lichaam, neer d.
izur hert. uit groote moederliefde.
Jawel, daar HJn nog wel flli*e meister