De Eembode
F.A.TULP
-r, r
54ste'J&ARGANG NUMMER 49
Inbegrepen de kerkelijke DUlagt fl.- per
kwart. Zg. volkss bonnementoD 6 cte. p. week.
RKDAOTIB EN ADMINISTRATIE:
Lnngegracht a Tel AMERSFOORT
Poelcheoue- en Gironummer 44334
Oorneapcmdentle-adres v. Bum- Kerkitr. 30.
Advertentie-adres v. Banm: Nleuwstraat Id!
Dllgeve N.V. Uitgevers Ml) Neer lan dim.
VRIJDAG 14 MA ART) 941
WAARIN OPGENOMEN HET ..WEEKBLAD VOOR BAARN"
KATHOLIEK NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR HET DEKENAAT AMERSFOORT. ALSMEDE VOOR BAARN EO.
KERK EN STAAT
EEN MEENING OVER DE
KERKEN DE NIEUWE ORDE
t door alle eeuwen heen de
houding tueschen Kerk en Slaat
cene was die moeilijkheden opleverde
denkeu slechts aan het Galllcanlt
een der sterke symptomen van het c
allo eeuwen heen ln verschillende
den gevoerde streven om het godsdiens
tig leven der burgers ln een nationale
kerk of kerkgenootschap onder tc bren
gen. waarin aan den "landsheer een ster
ke medezeggenschap ln godsdienstige
sukon werd Ingeruimd.
Men herinnert zich uit de kerkelijke
geschiedenis ook het „Jozefisme" waar-
In de zoon van Maria Theresla. Jozef II
ln de laatste decennia der achttiende
eeuw zulk een rol speelde dat Frederlk
n van Pruisen hem spottend ..MUn
broer de Koster" noemde wegens zijn al
te ver gaande bemoeiingen met kerkelij
ke aangelegenheden.
De verhouding van Kerk en Staat In
Frankrijk gaf mr. A. F. Zwaardemaker
een artikel ln de pen. waarin hl) ge
tuigde van zijn goed historisch, soc'aal
en politiek inzicht ln de Franscho toe
standen, &iieclnal sinds de derde Repu
bliek (1871).
Mr. Zwaardemaker, hoofdredacteur
van „De Waag", die het bedoelde arti
kel in zijn blad deed afdrukken, begaat
niet de fout het antl-godsdlenstlg ele
ment van de vernietigende lactoren
over het hoofd te zien, maar hij brengt
het In to nauw verband met de door de
Joden beheerschte vrijmetselarij alléén.
Een citaat zal dit verduidelijken:
„Geweldig was.
Frankrijk, mora] In de
vloed der Vrijmetselarij. ZIJ werd
Z.
tte een steeds breeder wordend Jood»
unent. Near vanzeJl spreekt bot dus h
ransel) belang, dat van het bestaan vt
n gezonden boerenstand, liet Frantvbc n
ig bi) uitstek, deze vrijmetselaars iJ.mou
del lijk Ingezet en ook waren er belangrijke
schrijvers gelijk o.a. de Bonald, die doorzien
hadden, dut de sociologische beginselen aan
het, katholicisme ontleend, dat herstel dus
van het katholicisme zelf ln Frankrijk, net
Tot nog toe hebben wU bier
weorgogeven over de historie.
Wederom staat de verhouding van Kerk
en Staat In hot brandpunt van de be
langstelling, zooals dat steeds wa» wan
neer een geestelijke omwenteling tot
hcrv'aardeerlng van alle waarden leid
de, Men vraagt zich af: welke zal de
plaats zUn. die de Kerk Inneemt ln de
nieuwe orde die de waarde der volksge
meenschap ln eere herstelde?
Een volledig antwoord hierop zal nle-
kunnen wU met belangs.clllng luisteren
naar stemmen, die zich In d°ze dagen
over dit onderwerp uitlaten En dan le
zen wU ln „Arlsto" een les. welke de
priester Wouter Lutkle voor een kader
cursus van Nationaal Front to Tilburg
en later nog te Breda gehouden heeft
over de verhouding tussehen Kerk
staat en Gezin ln de Autoritair Corpo
ratieve Gemeenschap. Bepalen we ons
hl?r tot enkele zijner genachten over
de verhouding tussehen Kerk en Staat
ln de nieuwe orde. welke hU stolde te
genover dezelfde verhouding onder het
oude bestol. Het onderscheid blijkt dan
voornamelijk hierin to liggen, dat onder
't vroeger bestel de Kerk haar vrijheid
dankte aan het beginsel der gelljkhpld
dat de Fransche revolutie meebracht,
maar dat willekeurig werd geïnterpre
teerd en gekwetst naargelang de demo
cratische meerderheden wisselden. In
feite was de vrilbeld zoo afhankelijk
van het getal en werd de Kerk op één
lijn gesteld met onverschillig welke an
dere. zelfs antl-goUsdlenstlge vereeni-
glrg.
KANTOORBOEKHANDEL
HET VULPENHUIS
Langeitraat 65 l.o. Krommestrant.
Ugstolllng van zijn eigen levensrechten
Het laat daarom de vorming van do
toekomst van deze landen geheel aan
hen zelf over.
Als goed zielenkenner blijkt de heer
Frltzscne reeds dadelijk sommlger
gerustheid omtrent de oplossing
het Jodenvraagstuk te hebben opge
merkt. Daarom greep hl) Juist dit
derwerp ter verdere toelichting i
HIJ zclde:
Dol Duilscblauci, wanneer dc oorlog
maal voorbij is. do zich voord.«inde pre
men niet met gevouwen banden zal po
ren op to lossen, maar ook hel woord
de toekomst. Als voorbeeld
:i Jodenprobleem aanhalen,
iet Nederlandsche voik
AMERSFOORT OP VRIJDAGMORGEN
Open en overdekte
Markten
In „De Keizerskroon"
Die slanke, grijze wachter over
groene Eemland en de ru'le paarsbruine
zoom van de heidegronden In 't Zuiden
en 't Oosten Jubelt om den toestroom
van de landbouwers en dc ve-houders
die zich op dezen eenlgen ochtend ln
de heele w-'ck om zijn voet verzamelen
Vrltdag ls de marktdag voor
hadden zij
11 ns voor i
tegrecrende
daarom reu geringe belangatol-
jn stoffelijk woiiljn. Als in-
i factor van bet Fransche volks-
s hoold-producent der uai'orule
ontl-ciericalc geduchte, de grootste vijand
van het Koomsch-Kolholiclsme. die Julx
de plattelandsbevolking de stempjoreo
De nieuw,
gTondslag v
•telt zich r
kring. Krochtons
krijgt de Kerl: de
held. Wouter Lutkle merkt
ook op. dat een eventuet
verhouding tussehen Kerk
op den
beginsel
ln eigen
beginselen zelf
eerste plaats hei
flood, dien otigi
r geestelijkheid
selen.
listige o
féld een »ng der
nen kun. Staat 1:
van de ontwik
corporatieve
Door d
vel alle humanitaire
door de sluiting
UistoUlngen der Kioostcroroeo. ucèit mei
dcu politieker) rovloed der geesieb Ikheid vol
ledig wlileu fnuiken. Dit ts ton dtvJo gelukt
maar anderzijds heeft men daardoor
wereldlijke geestelijkheid
tolande. waar de trouwe zonen oer nui u
zUn. vrijwel tot den bedelstaf gebracht
e zorgc.D baar opbeurend cn herderlijk
Open Oog voor Moei
lijkheden
dcrlandsche pers to 's-Gravenhage. Is
bet woord gevoerd door den .Min!
dirigent" den heer Hans Frltzschc.
behalve een nltnemend spreker op de
deze golf var
oppositie gegroeid.
In Duitsehland t
heeft 50 Jaar lang
llgers gehad a
Jodenprobleem rot
lelijker v
geling gevonden, waarbij de thans lei
joodse he generatie weliswaar een moeilijken
doormaakt, doch die W haar gehce»
het Jooasche voik ten nutte komt.
l naUonaal-soclateme is dien weg gt
volgct die de ljvengsten onder de Joden, na
de Zionisten, zelf hadden oangcv.ezei
gaf den joden de mogelijkheid zlc!
gebied tc vestigen dat meer met hui
,'ijze ln overeenstemming kwam. Hie
raat hetzelfde probleem e:
Die in Centraal Europa v.
rl dit probleem heelt ops-
overige Europa op de ee:
n wti ln het verslag:
On den Hof zUn
de schragen en planken van dt
neergezet voor de vrije markt
vo)«enden morgen-
En ln de duisternis van den vroegen
Vrijdagochtend trekken treinen de
eeuwig gepakte en gezakte handelaars
public!toltsor-I uit Amt-'erdam naar de oude Ecmstad.
I au -uaa. «an den tongriem
iren tracht te s'.lj-
zwijgzamen Eem-
De bloemenkweekers en zaadhandela-
>n zUn met hun wagens naar 't moest
typische grachtje 't Havik, gebobbeld
om er hun steeds pingelende klanten
gelukkig te maken op de „Bloemen-
arkt"; de groote wekelljksche
e voor de oude dametjes, de renteniers
l gepenrioeneerden.
Dit zijn om zoo te zeggen de publieke
markten die leder Amersfoortor wel
kent.
Maar minder bekend zUu de „t
zen" waar wel geen koersenborden li
dc muren staan en wel geen bankiers
hun stem verheffen, maar waar toef
menige handelsovereenkomst wordt ge
Dat zlln voor de boeren ,,'s Prinsen
hof" op den Hof en speciaal voor di
blggenfokkers de „Karseboom" op he
Lieve Vrouwe Kerkhof.
Maar de boer zal je vreemd aankijkei
wanneer Je 't hebt over ,,'s Prinsenhof'
HU kent dat café alleen nog maar on
dor zlln ouden naam.
„O. de Keizerskroon", zal bi) zeggen
en dan noodlgt hij Je misschien aan zbi
terwijl hij 'n klar' of'n
nvroagstuk r
Het doet goed eens te kunnen luist'
ren naar een toespraak als deze. waart,!)
dc spreker open oog blijkt te hebben
voor de moeilijkheden van een volk
ln voortdurende vreeze leeft, te wo
misverstaan. De heer Frltzschc heeft
geloond ..des Pudels Kern" te ku
vinden. Ondanks de moeilijkheden die
een vurig patriottisme In een bezet land
de bezettende macht Hm geven, blijkt
hij er respect voor te kunnen hebben.
Vooral ook hierom gaven wU zijn
woorden gaarne weer. Men leert er l'
vens uit dat Iemand die enkele dagen
ons land vertoefde, doch een goed psy
choloog blijkt te zlln. meer en beter kt
aanvoelen zelfs dan sommigen van on
Inrichting, 't ls een groote. holle zaal.
veel makke schapen
er tooneel spelen en
want er ls ook 'n podium. De lap
s'aal voorin bi) de entree. In do
grootstad zou deze Inrichting
bloedarmoede zUn overleden. Maar alle
theorieën van licht en lucht, alle
flKnlngen
afleggen I
den boer. ZUn vader
dkt tafeltje op
zal er dus óók
Het conservatisme
die al
...In 1795
„Burgerzin" die
ie richting was toegedaan.
Wanneer de binnenshuis transacts
iaar beslag hebben gekregen, de
atle ls betaald en de tweede klare
ilnnen ls gegoten, blijft er nog wat tUd
'oor de markt op
Daar gaan we volgende week naar toe
Op KANTOORBOEKEN-gebied
beeft
ELZEUAAR
LANGESTRAAT 101 - Tel. 5723
/OORDEN KANTONRECHTER
Verboden slachtingen
a heeft voor enkele maanden veel ge-
I van ontdekkingen, die ertasopspo-
•ambtenaren hebben gedaan bi) boeren,
slagers en particulieren. Daar werden aan
getroffen clandestien gedachte varkens, dl«
ln gezouten toestand toestand „den kwaden
dag" lagen af 'e wachten.
Vandaag kregen we bet althans voor-
luoplg slotbedrijf van deze zaken voor den
Het biljart blijft zorgvuldig onder z"n
leeren dekkleed, want niemand denkt
er op Vrijdagmorgen aan een spelletje.
Van de wetenschap, dat hier de neele
handeldrijvende omgeving van Araers-
fooit hljeen 1«. hebben ln den loop der
Jaren de directeuren van de groote
peratieve landbouwbedrijven re T
den, Hoogland. Hooglanderveen en
tcrveld gebruik gemaakt. Ze hebben
paperassen naar de Keizerskroon
sleept en houden hier zitting.
Ook de consulenten
veeteelt weten hun menschen hier bU-
eeu. En van tafeltje tot tafeltje door
den damp die opstijgt van sigaren en
pUpen, bewegen zich de agenten van
handelsondernemingen, monsters too-
nend en prUzen noemend.
Behalve een borrel kun Je ln de Kei
zerskroon ook deskundige adviezen krij-
gent, want de adviseur van den A. B. T
B. heeft onder alle prominenten van hot
platteland hier zijn tenten opgeslagen
KWITANTIE
Daar zit de directeur van een der groo
te coöperaties. Hij heeft de ruimte noo-
dlg en koos daarom als zijn vaste plaats
een groote tafel bi) den Ingang. Daar
spreidt hÜ ordelijk zUn spullen voor
r hei vleesch ongekei rd was, ha.
de politie er een veearts I ije die hel
schikt achtte voor verkoop in het klem
A. Kooien, die dl: bi langen van
slager behartigde, vroeg al het bekend
?n sluiten Omgerekend in jeldsehade b
it op ecu verlies van f 25f.
De Ambtenaar, die oorspr onkelljk v»n
bleek om f 150 te vragen wilde rekel
Het slachten v:
V SIGAAR BIJ E
onkerkelijk, zelfs, anti-god:
nlghold. Bovendien werd a
liefdadigheid vrijwel mm»;
gevolg de nooddnifligeu v
armverzorging afhankelijk, dus
die bedeelde ni de stembus de
:n het 3400 pondjes, dia to
r.fi'öe&f;
Sgan die slachtingen
iter mensrhiievendo
b de kantonrechter.
De Ambtenaar vond dit geval wel h
irdufdelljkst voorbeeld um aan to t.
het bij frauduleuze slachtingen
e hij ook andere
doet plegen, want
kocht was ook strafbaar.
f 500 en dat bedrag w
Kooien ging van dc gedachte uil. dat
niemand tweemaal noet lastig vallen
net^ eene^ fett. Met d- siuiunguniatre».
verklaring zonder opleggu.g van straf. Hot
van de slachting acute hij Dovend ca
jeleverd. waar de int mud na «en on-
ud met den ertsuan:otonaur afgelegde
verklaring titer werd herrxipen.
De Ambtenaar wilde di gedwongen slui
ting «Het zien als .straf" maur ah .muit»
dat v
:t psychologisch n:
a geslacht.
Kooien erkende den rechtsgrond voor
laast den maatregel doch het efieci
Ie werkmg ren straf jp d-ti verdacht-,
8 dagen wordt het vonnis u.tgcspro
Was de verkeerde gedagvaard?
iad verweerd tegen de b-*c,