EEN DAQ KEIZER
Betracht nu uw naasteliefde
Collaborateur
gaf zich bloot
Concentratie van alle
krachten noodzaak
Schaarschte aan woonruimte tast
het gezinsleven aan
zoeken ontspanning
GearYesteerd na ingezonden stuk
Aline Markus
droeg voor
Geen angst voor concurrentie
van het beroepstooneel
Woensdag 20 November 1946
3
T J ft gemeentebestuur van Amersfoort heeft niet de pretentie
tt om in navolging van de landsregeering een praatje op de
brug te houden, maar het kan ook voor een gemeentebestuur nuttig
zijn een verordening, die diep ingrijpt in liet persoonlijk leven van
de burgerij te vei klaren en toe te lichten.
De verordening op de distributie van woonruimte is een besluit,
waarop het bovenstaande van tofyassing is. De distributie van
woonruimte grijpt dieper in dan de distributie van levensmiddelen.
Schaarschte aan goederen mag ernstig zijn, in liet gezin liggen
nog tal van mogelijkheden om de moeilijkheden, die daarvan het
gevolg zijn, te verzachten. Schaarschte aan woonruimte daaren
tegen tast het gezinsleven aan.
Wethouder Koopman
sprak tot de
burgerij
HET gezinsleven, dat Ol)s ol
iën zoo dierbaar is en dot in
de achter ons liggende jaren
voor zoo taII008 velen van ons
wreed werd verstooi cl. Velen on
der ons hebben reikhalzend naai
den dan der bevrijding uitge
zien ook om het gezinsleven
weer te maken tot wat het vroe
ger was. Ik begrijp hoe groot de
teleurstelling is voor hen bij wie
thans woonruimte wordt gevor
derd. Daarom is de hcerschende
woningnood een ramp voor onze
bevolking. Een ramp voor de
talloos velen, die hun gezinsle
ven wilden opbouwen en daar
toe door de omstandigheden
thans niet in staat zijn.
Ik zal U niet met veel cijfers
vermoeien, al is het goed een
paar elementaire getallen te noe
men.
Onze bevolking is sinds 1039
met 7000 inwoners gestegon. elk
jaar moesten er ongeveer 250
woningen worden gebouwd om
dezen groei op te vangen. Sinds
bet uitbreken van den oorlog is
er practisch niet meer gebouwd,
bovendien is een belangrijk aan
tal woningen vernield, zoodat
het tekort aan woningen op on
geveer*'2000 wordt geschat.
Dit jaar mochten 25 woningen
worden gebouwd en het is twij
felachtig of het volgend jaar de
250 woningen kunnen worden
gebouwd, die dus noodig zijn om
de bevolkingstoename op le van
gen. Het hoogtepunt van de wo
ningnood is derhalve nog niet
eens bereikt.
Verplichting
Dit 'egt de stedelijke overheid
de verplichting op, hen, die drin
gend woonruimte behoeven b-j
te staan.
Evenals de schaarschte aan
goederen leidt tot distributie,
omdat anders de aanwezig© voor
raad op oen ontoelaatbare wijze
over de bevolking zou worden
verdeeld, cvenzoo moet thans
tot distributie van woonruimte
worden overgegaan. Daarbij stuit
het gemeentebestuur op groote
moeilijkheden. Suiker 1 iat zich
nu eenmaal gemakkelijker ver
doelen dan woonruimte.
Om lot een zoo billijk moge
lijke verdeeling van woonruimte
te geraken is de verordening tot
distributie van woonruimte tot
stand gekomen. Deze verorde
ning legt de bevolking groote'
verplichtingen op en geeft het
college van burgemeester en
wethouders groote bevoogd lieden.
Zoo wol huiseigenaren als be
heerders van woningen als ook
dt» huurders zijn verplicht de
woonruimte, die niet gebruikt
wordt, o>i te geven aan bet ge
meentelijk bureau voor huisves
ting. Om zooveel mogelijk lot
vrijwiljigc samenwoning te ko
men is de verhuurder bevoegd
mede te declen aap wie hij bij
voorkeur de woonruimte zou
willen zien toegewezen. Maar
men zal begrijpen, dat het laat
ste woord hierin door den wo-
ningdienst moet worden gespro
ken, daar alleen deze dienst kan
beoordeelen of de betrokkene in
derdaad tot de urgente gevallen
kan worden gerekend.
Verboden
Het is vanaf 1 Nov. li»SG. de
datum, waarop deze verordening
in werking is getreden, verbo
den om zonder toestemming van
het bureau \oor huisvesting een
woning te huren, te verburen of
te betrekken. Op overtreding is
een straf gesteld van ten hoogste
twee 'maanden ^hechtenis of
f 3ft0._ boete, bovendien heeft
het gemeentebestuur de bevoegd
heid om de clandestiene bewo
ners op kosten van dc overtre
ders uit de woning te verwijde
ren.
B.j het tot stand komenvan
deze verordening beeft het ge
meentebestuur zich ernstig be
raden of bet mogelijk zou zijn
een beroepsinstantie in het leven
te roepen.
Een van de groote bezwaren,
die zich in dezen tijd laten voe
len, is we|t rlat den ambtenaar
groote macht is toebedeeld, w aar
tegenover de burger vaak mach
teloos staat. Was het mogelijk
geweest een instantie in bet le
ven te rocjicn, waarbij de burger
in beroep kon gaan, indien bij
ïmeonde onbillijk te zijn behan
deld, het gemeentebestuur zou
bet stellig hebben gedaan. Nu
dit niet mogelijk bleek, hej)bcn
wij (och gemeend het publiek
zooveel mogelijk te moeten be
schermen.
le.^door het instellen vin een
woningnood commissie, bestaan
de uit burgers, die het gemeen
tebestuur van advies dienen bij
alle zaken liet vorderen van wo
ningen betreffende;
2e. door het instellen van een
medische commissie, waarin een
De wethouder van Openbare j
j Werken en Bedrijven, dc heer J.
Koopman, die tevens belast
met de oplossing van het netelige
woning probleem hield gister-
avond voor de microfoon van de j
Amersfoortsche Radiocentrale
ij over de „Verordening distributie
van woonruimte" nevenstaande j
rede:
paar huisartsen zittj^g hebben,
ter beoordeel in 2 van de medi
sche bezwaren, die tegen samen
woning kunnen bestaan.
Het instellen van dez© com
missie bleek noodig. omdat het
voor een groot deel medische be
zwaren waren, die tegen samen
woning werden ingediend. Waar
schijnlijk heeft de bevolking in
dc bezettingsjaren den wegnaar
den dokter leeren vinden om een
briefje te krijgen, dat bescher
ming moest bieden tegen tal van
maatregelen door do Duitschers
genomen. Men moet goed begrij
pen, dat wat -toen toelaatbaar en
zelfs prijzenswaardig was. thans
niet meer kan worden goed ge
vonden.
Wenschen burgerij
Men mag aannemen, dat de te
genwoordige overheid niet in
strijd handelt met de wenschen
van de burgerij, immers deze
overheid is een door de burgers
zelf gekozen vertegenwoordiging.
Al de hiervoren genoemde or
ganen zijn noodig om een juist
oordeel te krijgen of in een be
paald gev li al of niet gevorderd
zal worden.
Bovendien is er nu wij weer
in oen rechtsstaat leven een
rechterlijke macht, die den bur
ger kan beschermen tegen amb
telijke willekeur.
Waar ons gemeentebestuur
deze zaak zeer ernstig opvat, is
het te betreuren, dat in een pro
cedure, die kort geleden wred
gevoerd, de rechterlijke macht
een oordeel heeft uitgesproken
over een bepaalde vordering en
daarmede naar de meening
van bet gemeentebestuur dc
grenzen van zijn bevoegdheid
heeft overschreden. Juist omdat
cl- rechterlijke macht niet be
schikt over deze organen en zich
dus niet een juist oordeel over
een bijzonder geval kans vormen
de beoordccling of ér gevor
derd zal worden en zoo ja. waar
en voor wie, bij uits-luiting gege
ven aan den burgemeester. Na
tuurlijk moet dc rechterlijke
macht de rechtmatigheid van een
ordering beoordeelen, daarvoor
leven wij thans weer in een
rechtsstaat. Kort gezegd heeft dd
rechterlijke 'macht, alleen te be
oordeelen of het vorderingsrecht
gebruikt wordt voor bet doel,
waarvoor bet gegeven is. maar
de, vordering zelf heeft hij niet
te-'beoordeelen.
De bevolking kan er verzekerd
van zijn. dat liet vorderen van
woonruimte zonder aanzien des
persoons zal worden doorgezet.
Daartegenover verwacht I bet
gemeentebestuur, dat de bevol
king zal inzien, dat het plaats
moet maken voor hen, di© door
de bijzondere omstandigheden
niet in staat zijn zelf voor woon
ruimte te zorgen.
In de oorlogsjaren hebben dui
zenden onderduikers een plaats
je gevonden, toen er levensge
vaar aan verbonden was om
iemand te huisvesten. Levensge
vaar bestaat er thans niet, maar
wij moeten begrijpen, dat wij
deze menschen de mogelijkheid
moeten geven hun gezinsleven,
zij bet op bescheiden wijze, op
gang te brengen.
Bezwaar
Het is 'mij bekend, dat velen
bezwaar maken tegen liet geven
van woonruimte aan jongelui,
die willen trouwen. Ik zou dit
bezwaar kunnen deelen als deze
jonge mcnschcn op korten ter
mijn, neem aan binnen een jaar,
woonruimte zou kunnen worden,
verschaft, maar waar het zich
laat aanzien, dat nog gedurende
een groot aantal jaren woning
nood zal heorschen, kan men
deze jonge menschen niet jaren
laten wachten met het stichten
van een gezin.
Het »s mij ook bekend, dat
sommige categorieën bezwaar
maken, dat bij hen wordt gevor
derd. ik denk hier aan artsen,
notarissen. spoorwegpersoneel,
politiepersoneel. Hoewel vyij in
zien, dat het. vorderen van woon
ruimte bij deze categorieën op
bezwaren stuit, gclooven wij
toch. dat van een algemccne vrij
stelling geen sprake kan zijn.
Ge\al voor geval zal worden be-
cordecld cn met d© moeilijkhe
den zal zooveel mogelijk worden
rekening gehouden, maar men
dient te begrijpen, dat de nood
noog is, dat gezinnen, die in In-
die door de oorlogsomstandighe
den uit elkaar gerukt werden,
ook thans nog verdeeld over
verschillende gezinnen moeten
leven.
Het is daarom, dat wij een
dringend beroep doen op Uw
medewerking en wij vragen U
de naastenliefde, dio gedurende
den oorlog door de bevolking
werd getoond, ook thans te be
trachten.
EZER dagen heeft eon zekeren Ir. W. van Veen in de rubriek „Inge.
zonden stukken" van de Amersfoortsche courant gelegenheid gevonden
zijn gal uit te spuwen over den illigalen tijd. Hij bestond het critiek uit te
oefenen op dc ten bate der onderduikers op touw gezette overval door on.
dergrondsche strijders op het plaatselijk distributiekantoor, waarbij enkele
dezer dappere strijders het leven verloren. liet geheele stuk ademde een
Nationaal-socialistische geest cn heeft een felle reactie van de zijde der oud.
illegalen veroorzaakt.
Het bleek bovendien, dat Ir. van
Veen als politiek onbetrouwbaar
rtond ingeschreven jn de registers der
P.R.A. Zijn aanhouding blijkt reeds
verzochf te zijn door de P.O.D. te
Maastricht. In een persconferentie
heeft de P.R.A. het een en ander ver
teld over van Veens Nationaal Socia
listische activiteit. Hij was zeer pro
Duitsch, tijdens de bezetting werkte
hij als ingenieur voor de Duitschers
bij de weermacht, aan de havenwer
ken te Rotterdam en te Amsterdam.
Vei leende zijn medewerking aan stel
ling-bouw in de omgeving van Maas
tricht cn Arnhem cn vluchtte ten
slotte in September 1944 naar Amers
foort. waar zijn gedragen van dezen
aard zijn. dat ook hier klachten over
hem werden ingediend bij de P.O.D.
Ir. van Veen is na verhoord te zijn
hedenmorgen op transport gesteld
naar Maastricht.
Politie-varia
Een elfjarige joneren, die in Utrecht
thuis hoorde, werd aangehouden.
Wederom zijn er winkeliers, die
hun etnlngelichtcn lieten branden
gewaarschuwd.
Een vischventer, die zonder ver
gunning ventte, werd bekeurd.
Tegen den bestuurder van een au
to. die het verkeer in gevaar bracht,
we d proces-verbaal opgemaakt.
Noteert U even
Grand: La belle et la béte 2, 4.15
6.45 en 0 uur.
City: Spook te koop. 2.30, 7 cn 0
uur Zo. 2. 415. 7 en 0 uur.
Rembrandt: De Wil je -Jacht. De
strijd om de Oliebron. 2.80, 6.45 en
9 ii Zo. 2 4.15. 6.45 cn 9 uur
Voor do hinderen
Fluks liet de Keizer den stevig
sta penden jongon naar bet paleis
brengen, in kostbare kledij steken en
op een praalbed met statig balda-
bü
zijn ontwaken als ..majesteit' moest
begroeten en direct den Keizer
moest, waarschuwen want die wil.
de niet. dat hem iets van dc grap
zou ontgaan.
En zo gebeurde het. Uren later
werd Karei wakker en keek ver-
«S»K
I AXO. |,1nï ereleden, in do proekijn neerleiscn. Men liet een lakei
f1 '}c r.'-'-'Jf 111,1 WJ,arin Kjiier Ka- l.ij den jonjen achter, die hem bi:
rel dn Vijfde nog over ons land re.
geerde, was het de gewoonte. .lat
een jongen die een ambacht wilde
leren, er op uittrok, dc wijde we
reld in om bij vreemde meesters als
leerling in dienst te gaan. De leer.
lingen die tot een bruikbare hulp
voor den meester geworden waren,
noem Ie inen handwerksgezellen.
Zo'n handwerksgezel nu was Karei.
Hij heette Karei, evenals de Keizer
en hij had al vele dagen achtereen
gereisd om Brussel, de hofstad, te
bereiken. Met was een drukkend
hele dag toen Karei eindelijk de
poorten van Brussel naderde cn hij
was moe. doodmoe van het dagen
lang trekken.
Öp zoek naar een meester kwam
hij langs een groot park. Dat lag
daar zo rustig en koel temidden van
bet gewoel van de stad cn Karei
voelde opeens hoe moe hij wel was.
Het zachte gras in de schaduw van
de lommerrijke bomen lokte en al
spoedig had hij een prachtig plekje
ontdekt, waar hij lekker op zijn rug
in het gras kon uitrusten. Hot duur
de niet lang, of hij was vast in slaap,
zo vast in slaap dat hij niet eens
bemerkte, dat. niemand minder dan
Keizer Karei mot enkele hovelingen
op zijn middagwandeling hem pas
seerde en verbaasd vroeg: „Hoe ter
wereld komt die jongen in het slot
park terecht?'
.,De schildwacht heeft het mis.
sehien wat te warm gevonden op
zijn post en is met een koele dronk
zijn dorst gaan lesson. Majesteit",
antwoordde een der hovelingen.
„Kom" zei de Keizer, „iedereen
weet wel dat men hier niet vrij in
en uit mag lopen. We zullen dien
knaap eens een lesje geven. Ik heb
een schitterende inval. Misschien
droomt hij op hot ogenblik wel. dat
hij de Keizer is. We zullen hem die
droom nog een poos laten voortzet
ten".
baas 1 om zich heen. Dan ontdekte
•jij den jakei aan het voeteneind van
het bod. Zeg eens vriend, waar hen
ik hier?"
„In Uw bed. Majesteit".
„Wat blief
„Ik zei: in Uw bed. Majesteit. Ik
zal Uw ontbijt halen. Majesteit". Ka-
rel zonk verrast in zijn zachte kus
sens tei ug. Ik droom vast. dacht hij,
uiaar ik hoop, dat die droom oog
wat voortduurt want bi.) lijkt, mij
lang niet slecht.
Even later keerde de lakei met
een blad vol lekkernijen terug. Di
rect daarep trad een groepje defti
ge heren de kamer binnen. Onder
lien, was de Keizer.
„Wie zijn dat?" vroeg Karei den
lakei.
„Uw ministers Majesteit", ant
woordde deze prechfig.
Toen ging Karei met een ruk
óvëreind zitten kneep zich eens
duchtig i-i de aim cn bemerkte, rlat
hij wol degelijk wakker was. Uns
ICareltjo wus erhter lang niet dom
en had al spu-dig in do gaten, dat
men oen giap u e» hem wilde uithn.
ii. Even bleef hij nadenken, dan
hij me*. e«.n stem of het de ge
woonste zaak van dc wereld Trold:
„Het is goed. Ik zal eerst ontbijten,
dan zaJ ik mij kleden en kom ik bij
U in de raadzaal. .Laat mij nu al.
leen".
Glimlachend voldeed ook de kei
zer aan dit. bevel. Karei nam van
alle heerlijkheden wat hem het lek.
kerst leek, liet. zich door den lakei
met de fraaist© kleden kleden en
werd toon» naar de raadzaal geleid.
Zonder zich een ogenblik te be
denken nam de jongen op de troon
plaats en keek de beren \ol verwach
ting aan. Nu werden hem door den
Keizer allerlei vragen voorgelegd,
waarop de handige jongen zulke ver-
staudigo antwoorden gaf, dat ieder
een zjch er over verbaasde.
Na hrt afwikkelen van de staats
zaken stond een rijtoer door de stad
op het programma. De jongon nam
naast den Keizer in het rijtuig
plaats en overal waar men langs
ging bogen dc mensen. Eindelijk
keerde de stoet naar bet paleis te
rug: do wacht kwam in het geweer
en ook de hovelingen bogen en na
men de bepluimde hoeden af, toen
de Keizer voorbijging. Alleen Karei
de Vijfde cn de jongen hadden hun
hoeden op het hoofd gehouden.
„Zonderling, hè vriend', zei de
Keizer plagend, „je weet dat het 'n
vaste gewoonte is. dat een ieder in
het bijzijn van den Keizer zijn hoed
afneemt, on wij alleen hebben onze
bocd nog op".
,Ja. dan kan het wel niet anders,
of een van ons beiden is do Keizer",
antwoordde de jongen.
Toen moest Keizer Karei toch har
telijk lachen om dc gevatheid van
den gezel en hij nam zich voor om
hem daarvoor te belonen. Toen Ka.
rel meester in zijn vak was gewor
den zorgde Keizer Karei er voor,
dat'hij altijd werk in overvloed had
en elk jaar, op de verjaardag van
ilo dag, dat hij in het park in slaap
was-jrevallen en in het keizerlijke
bed was ontwaakt, was hjj de gast
van keizer Karei de Vijfde.
De vlaggen van hun naties ver
sierden de loge van de Metropoli
tan-opera in New York, waarin de
ministers van Bultenlandsche Za
ken van de „Groote Vier" ontspan
ning zochten voor de dagehjksche
besprekingen over Trièst en de
veto-kwestie 7ij woonden met hun
gasten een voorstelling bij van Mo-
zarts opera „De Bruiloft van Fi
garo". Links op den achtergrond
Molotof en Wisjinsky, daarnaast
Byrnes achfer'zijn vrouw. Berin en
echtgenoote en mevrouw Worthing-
ton Miner, Byrnes' nicht.
Aline Markus heeft gisteravond >n
d'Oude Lantcern getoond een voor.
drachtskunstenares van formaat te
zijn. Voor een aandachtig gehoor
droeg zij werk voor van Stephan
Zweig. Katherine Mansfield, A.
Tschcchof cn L. Andrcjef.
Het komt ons voor, dat dc keuze
van de stukken niet volledig afge
stemd is op de mogelijkheden die
deze jonge kunstenares nog in zich
verborgen hoildt. Zij zal 't n.i. voor
al moeten zoeken in het stille, devo.
te spel. Nu werden bijvoorbeeld als
in een stuk van Mansfield ..de Meid"
de contrasten te scherp.
Niettemin was het een avond van
hoog kunstgehalte waaraan de hoor
ders een dankbare herinnering zullen
bewaren.
Gevonden voorwerpen
Honden, buissl^tels. rijwielsleutcls
etui inh. bril enz., schroevendraaier,
wanten, handschoen, jongensjasje,
ijzeren plaat 1.50 bij 1 m; notitie
boekje. ceintuurs, dop autowicl.
nortemonnaie met inh, paar lederen
hnndsch. kindermutsje, schoolctui m
inh leerboekje, armbandje f zilver),
verkennerszak met inh: nieuwe ta
fels en een doos met inh., bril (de
fect), schoudertas'ch met inh tin den
trein Utr.-.Vfoort), auto buitenband,
gedeelte van een electr, hoor, pot.
lood (zilver), oorbel (zilver), halsket
tinkje met i'ollior, ring met sleutels,
etui inh. nummer en rijbewijs (t.n.
van Oudshoorn)
Examens
Aan de Rijksuniversiteit te Utrecht
slaagde voor liet candidaatsexamon
Ned. letteren: mej. J. O. Ticlrooy te
Amersfoort.
Burgerlijke stand
Geboren: Hcndrika Petronella Ma.
ria d v J G Frinking en P C E M
Boclens: Marianne Johanna, d v J B
van Koeken en J van Veenfchoten;
Marianne Elisabeth, d v 1, II Klaas-
scn en M E Feijge; Theodoras Ge-
rardus, z v T Schinnij en H. de
Haan: Nelly Elisabeth Jac*»ba, d v
A .1 de Jong en J van Rijnen.
Getrouwd: L van Es?en en O de
Heus: F den Haan en J Mulder: P
N1 Sehoondorbeck en M J M Hout.
veen.
Overleden: Wouterus van Wande
len, 69 j, ongehKeeltje Boonstra,
69 j. eohtg van C v Ommeren.
Mach. 2
Ifnnelnnd
A.B.T.B. vergaderde
De "rifilceling Hoogland van 'len
Algemenen Roeren, en Tuinders-
hond hipbl dezer dagen een druk be
zochte ledenvergadering onder lei
ding van den voorzitter, den lieer O
Hilhorst. De Geestelijk.adviseur
hiel I een korte inleiding, nierna
sprak de Riikslandhouweonsulent
ingenieur Ponders over het telen
van pootaardapnelen en over de Be
handeling van liet grasland Naar
aanleiding van door de leden gestel
de v ragen werden door den lieer
Willemse en den voorzitter verschil
lende crisismaatregelen besproken.
Stichting voor den Landbouw
Te dezer plaatse 'is opgericht de
kring Hoogland van den Stichting
voor den Landbouw. Tot leden war
den benoemd: voor le afdeeling
Hoogland van den ABTB: C Uil
horst, W J van de Grootevheen en
Klcinhovcn Voor de afdeeling
Hooglanderveen van den ABTB: G
van Dijk; voor de afdeeling Hoog
land van den CBTR: A van Halteren
en A Timmerman: voor den RK
landarbeidersbnnd: J Midden. J
Brundel en W Pasker. Het dage
ijkseh bestuur is als volgt samenge.
steld: W J van de Grootevheen,
voorzitter; J Midden, 2e voorzitter
en A Timmerman, secretaris.
Ons amateurtooneel
VOLGENS een oud en afgezaagd grapje is het een algemeen feit dat,
zoodra er drie Nederlanders bij elkaar zijn, zij een verecinging stich
ten. Deze uitspraak moge overdreven zijn, zij geeft nochtans ccn helder
inzicht in een van de karaktereigenschappen van liet Nedcrlandsche volk.
De neiging tot stichten van vereenig in gen wijst ccnerzijds op zijn zin
vdor samenwerking con prijzenswaardige eigenschap doch duidt te
vens op groote verdeeldheid. Zoowel in het maatschappelijk nis in het
gezelligheidsleven heerscht deze verdeeldheid, die tot ontbinding leidt en
het tooncel is hierop geen uitzondering.
nu voor do kous een stuk onvoldoem.
do te bezetten omdat nu eenmaal
iedereen ccn beurt moet hebben o£
vast houden aan een kleine kern
van spelers, dio geleidelijk aan ouder
worden, dit meestal zelf niet zien on
ook do jonge rollen voor zich blij
ven opcisclicn, een cn ander ten kos^
te van do opvoering.
De ideale vorm
DE ideale vorm voor het amateur-
t
HET aantal gezelschappen, dat
het beroepstooneel voor don
oorlog telde, was legio. Men kreeg
den indruk dat geen enkele promi
nente acteur zijn lust om directeur
te spelen, kon bedwingen. Er werd
een troen gevormd met of zonder
theater en Nederland was weer
een tooneelgozelschap rijker, dat zijn
artisten moest afjakkeren oin hun
een schamel bestaan te kunnen bie
den. Wellicht is deze voorstelling
van zaken wat te eenzijdig; er be
staan oo|j in de kunst verschillende
graden van volmaaktheid, er bestaat
ook een artistiek geweten van een
groep gelijkgestemde figuren. Eon
tooncelgezelschap als dat van Coes
Laseur, dat zich specialiseerde op
JCammcrspiele', had inderdaad reden
van bestaan. Zoo ook de groep van
Boubor, die volkstooneel speelde van
de allerbeste soort en iu zijn genre
nog nimmer werd overtroffen. Doch
dit alles neemt niet weg, dat toonccl-
minnend Nederland blijft terug ver.
langen naar den tijd van dc Konink
lijke Vereeniging „Het Ncderlandscb
Tooneel", toen het mogelijk was
Vondelvoorstellingon te geven mot
eersteklas acteurs en actrices, zoo.
wel in do kleine als in do groote
rollen.
Verdeeldheid
DIJ het amateurtooneel gaat de
vcrdeelheid minstens even ver.
Men is hoe kan het anders in Ne
derland natuurlijk gescheiden
door den godsdienst. Doch niet al
leen het geloof verdeelt hot a maten,
risme, ook daar zien wij dezelfde
symptomen als bij liet beroepstoo
neel. Do tooneelvereenigingen rijzon
In het seizoen 1945 bezochten
in de hoofdstad anderhalf mil-
Hoen menschen de voorstellingen
van. het beroepstooneel, doch
twee en half milliocn waren aan.
wezig bij die van dilettanten!
als paddestoelen uit den grond. Ve.
len voelen zich aangetrokken tot 'lt'
planken en het is de algemeen© op
vatting dat men voor tooneelspelon
eigenlijk niets behoeft te kennen.
Zoo zien wij bij bet amateurtoo
neel in onze provinciesteden ver.
scheidene vereenigingen naast el
kaar, die elk de beschikking bobben
over een paar min of meer talent
volle spelers, compleet met een pu
bliek, dat hen in staat stelt om dc
vereeniging financieel in stand to
houden cn dat gekoesterd moet wor
den om het toch vooral niet te ver.
liezen. Het directe gevolg van een cn
ander is, dat het (Tc vereeniging
meestal niet mogelijk is om groot en
belangrijk tooneclwerk met een be
hoorlijke bezetting to spelen, daar
men in den regel gedwongen is zich
aan tc passen aan den smaak van
het publiek.
Het roer om
ILLEN wij iets bereiken met
liet amateurtooneel, dan moet
het roer om en een nieuwe koers
worden gevaren. Concentratie van
alle krachten zal het wachtwoord
van do toekomst zijn. In allo phaso.n
van het economisch leven blijkt ten
duidelijkste, dat men zich, om iit
ontplooiing te komen, dient te ver-
je ehi gen in groote gemeenschappen
Gok het amateurtooneel zal zich in
dat opzicht moeten richten naar ie
maatschappij Het zal zich door het
mijns inziens denkbeeldige ge
vaar zijn publiek te zullen verliezen,
niet mogen laten weerhouden om
zijn krachten te verzamelen en te
hergroepeeren.
Men zal zelfs nog een stap verder
moeten gaan. De vereenigingsvorm
draagt hij het amateurtooneel do
kiem van groote gevaren in zich..
Leden van een vereeniging hebben
hun rechten; zij zijn toegetreden tot
eeiLJooncelvereeniging cm tooneel ie
speren en indien het bestuur b'ri
geen behoorlijke rol geeft, kunnen zij
als lid bedanken. Het bestuur staat
Hr,
vhlkY
Burgerlijke stand
Geboren: Elbert, z v C v Willigen
burg en E v d Bunt.
Tooneel en film
Uitgaande van de turnvereniging
„Excelsior" worden aanstaanden
Donderdag in het Vcroenigingsge-
bouw aan Je Stoutenburgerlaan
filmvoorstellingen gegeven van het
Vredesfeest op 2en Pinksterdag jl. in
liet park Sonsbeek te Arnhem, ge
houden door het Koninklijk Neder
landsch Gymnastiek Verhond Voor
af zal men kunnen genieten van «li.
verse goocheltoeren cn telepathie
experimenten. De voorstelling van
's middags is voor kinderen, die van
's avonds voor volwassenen.
N.H. Kerk weer in gebruik
Nadat gedurende eenigen tijd de
diensten der NH Kerk in her Ver
eenigingsgebouw zijn gehouden is
men thans met de restauratie der
kerk zoover gevorderd dat deze a.s.
Zondag weer in gebruik zal kunnen
worden genomen. Om dit te kunnen
bereiken werkt men thans ook des.
avonds. Het interieur is geheel ge
modeiniseerd en zal weer aan de
eischen des tijds voldoen. Wanneer
zal echter de in bet dorpsbeeld ver
trouwde toren herrijzen?
tooneel in ouzo kleine cn mid.
delgroto Steden is een stichtings
vorm, waarbij het bestuur van de
Stichting do mogelijkheid hoeft om
iedereen uit tc noodigen, dio het ge
schikt acht voor een rol, zonder re
kening te houden met een al of niet
lid.zijn. Men zal in Nederland wil
men het amateurtooneel werkelijk
een dienst bewijzen bereid moeten
zijn om zich los to maken van
standsverschillen. Men zal zich tot
voorbeeld dienen to nemen 't „com
munity theatre" van do Vcreonigde
Staten van Amerika en bereid moe
ten zijn om in do stad van zijn in.
woning gezamenlijk do bevolking
goed tooneel to bicden.
Voor oneerlijke concurrentio aafi
het beroepstooneel beboert men niets
bang to zijn. Ilct is nu eenmaal een
feit, dat het amateurtooneel een
groot publick trekt cn het zal dit
blijven doen. In het seizoen 1945 be
zochten to Amsterdam andr#hal£
milliocn menschen de voorstellingen
van het beroepstooneel, doch twee
cn half milliocn zagen amateurs spe
len. Deze twee cn half milliocn heb
ben recht op goed tooneel. Het is do
plicht van liet amateurtooneel het
goede stuk cn do goedo opvoering
te bieden.
Mr. J. DE BLÏECK,
Soest
Openstelling kleuter
school Soest-Zuid
Deze week werd do nieuwe
kleuterschool te Soest-Zuid ge
opend. Onder devele aanwezi
gen merkten wij o.a. op: Wet
houder De Haan, Mr. Raedt
van do afd. Onderwijs ten gc-
meentehuiz© en de heeren Bult
en Slagter van de Ver. voor
Volksonderwijs.
De voorzitter, de hoer De
Vries, gaf een overzicht van de
voorgeschiedenis van het school
gebouw t je.
Hierna voerde Wethouder Do
Haan het woord. Hij deelde me
de dat \an Ged. Staten nog geen
beslissing was ontvangen, be
treffende een te verlecncn sub
sidie.
De heer Bult, secr. van dc afd.
Volksonderwijs, bracht dank aan
liet comité dat in zoo'n korten
tijd dit schooltje tot stand heeft
gebracht.
liet dagelijksch bestuur der
schoolstichting wordt gevormd
door: J. dc Vries, voorzitter; J.
IJ. Hoek, secretaris en mevr. J.
J. SI roband—Hiensch, penning-
mecsteresse.
Dc leiding der school berust
hij Mej. E. H. ten Catc. met Mej.
L. de Graaff als assistente.
Band NederlandIndië
Nu velo mannen en jongens
naar Indië zijn vertrokken, wil
het ons voorkomen, dat de ach
tergebleven vrouwen, verloofden
en ouders behoefte gevoelen om
problemen, die zich voordoen, to
bespreken, maar waar moet men
heen met die moeilijkheden?
Kapitein Bos, voorzitter van
den Lindelijken Bond Neder-
land-Indië zal u hierover inlich
ten op een bijeenkomst op Vrij
dag 22 November a.s. in de zaal
va» café „Eemland".
Ablaar bestaat tevens dc gele
genheid om een gesproken brief
op te geven voor uw verwanten
in Indië tegen Kerstmis cn
Nieuwjaar.
Getracht wordt in Soest een
kring op te richten van den Bond
IndiëNederland.
Spreekuur Burgemeester
Dc Burgemeester van Soest
maakt bekend, daUhij zijn weke-
Iijkseh spreekuur hfiet op Woens
dag 20 November, doch op Don
derdag 21 November van 11 tot
12 uur zal houden.
R. K. Middenstandsvereeniging
St. Petrus en Paulus
Maandagavond hield dc R.K.
Middenstandsvereeniging „St. Pe
trus en Paulus" een vergadering
welke toegankelijk was voor allo
middenstanders.
Na tfc gebruikelijke opening
was bet woord aan den heer
Heulle, directeur van den Verz.
Tech. Dienst. Spr, wees er op dat
diverse polissen en clausülen
maar zelden dc#r een verzeker
de goed worden gelezen. Dit is
ten nadeele van den verzekerde
zelf.
Het doel van den Verzeke
ring'; Technischen Dienst is do
verzekerden tegen zeer billijk©
vergoeding op alle mogelijke ma
nieren v^)n dienst te zijn en voor-
luhting te geven bij het samen
stellen der clausulen in een poli*
