DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Felle brand verwoest centrum
van het dorp Schagen
Linggadjati
New York U.N.O.-zetel
Vier bureaux voor kunsten,
persdienst opgeheven
Moeilijkheden op Z.-Celebes
HET BEGON MET K OR TSL UITING.
Onze gezant uit
Spanje terug
Algemeene Vergadering aanvaardt
on twapen ingsresolu tie
Jongeman steekt
collega neer
Gironummer 510330 Bank: R'damsche Bank
Postbus 9 Abonnementsprijs: 0.31 per week
of -L— per kwartaal Losse nummers 10 ct.
UITGAVE VAN DE STICHTING HET PAROOt
Maandag 16 December 1946 Nr. 521 6e Jaargang
Red. en Adm.: Snouckaertlaan 7, Amersfoort
Telef. redactie 4291 Telef. administratie 6235
Dlrecteur-Hoofdredacteun TJ. DE BOORDER
FIER vrij groote gebouwen in het centrum van het Noord-
Hollandsclie plaatsje Schagen zijn door een enorm feilen
brand, die gisteravond en vannacht woedde, totaal in de asch
gelegd, terwijl vier andere ernstige waterschade opliepen.
De brand brak uit door kortslui
ting in bet Noord-Hollandscb Kof
fiehuis, waarin op dat moment on-
geveei honderd danslustigen hun
fo>troU dansten. Eén der zestien
lichtkronen ging uit en de dans-
paartjes zagen tot hun groote ont
steltenis rook uit 't plafond komen.
Een kellner schakelde de hoofdstop
u>t en rende met den zoon van den
Naar het A.N.P. verneemt,
heeft de regeering het besluit
genomen, onzen gezant in
Spanje den heer Teppema terug
te roepen.
Hoewel Nederland bij het nemen
van het besluit der Vereenigde Naties
over de terugroeping van de ambas
sadeurs en gezanten in Spanje zich
van stemming heeft onthouden, zal
het. niettemin de consequenties, welke
uit het lidmaatschap voortvloeien,
volledig aanvaarden.
Dat zal dan de eerste maal zijn. dat
wij als consequentie van ons lidmaat
schap van de Vereenigde Naties een
van onze souvereine rechten opgeven,
aldus gaf men ons te bevoegder
plaatse te verstaan.
De vraag rijst nu, of de Spaansche
regeering in antwoord op hef terug
trekken van de buitenlandsche am
bassadeurs en gezanten er toe zal
overgaan, ook haar hoogste vertegen
woordigers in de betrokken landen
terug te roepen. Hoewel dit in het al
gemeen wel gebruikelijk is. wordt
toch ernstig rekening (gehouden met
de mogelijkheid, dat Madrid het nu
meer dan ooit gewenscht zal achten,
zijn beste diplomatieke vertegenwoor
digers in de bij de Vereenigde Naties
aangesloten landen tp handhaven
Grieksche partisanen
krijgen geen hulp
Dc bevelhebbers der Grieksche
gncrillastriiders bobben van bun
hoofdkwartier, den here Kaimak-
chalan in Noord-Griekenland, uit
medegedeeld, dat er ccn ..demo
cratisch leger van Griekenland
i- gevormd, dat zal „vechten tol
dc Britsehe bezettingstroepen zijn
teruggetrokken en Uc democra
tische voorwaarden in Grieken
land ziin hersteld".
Zij ontkenden ten stelligste, dot
dc partisanen in Macedonië strij
den voor een autonoom Macedo
nië. met Joegoslavische. Bulgaar-
sclie of andere buitenlandsche
hulp.
In dc omgeving van Sparta
hebben de regeeringstroenen een
aanval on het dorp Verria afge
slagen, zoo wordt te Athene mee
gedeeld. Dc partisanen verloren
dertig man. Zes militairen ziin
gedood en zes gewond. In Marce-
donië hebben de partisanen bii
Vermion een ernstige nederlaag
geleden.
Maarschalk Jan Snïuts, premier
van Zuid-Afrika. heeft op een
plein in het hart van Athene de
menigte toegesproken. Hij werd
luid toegejuicht. Het raadhuis
van Athene heeft de burgemees
ter der stad, generaal Pitsikas,
Smuts het eereburgerschap aan
geboden.
Staat van beleg in
Azerbeidsjan
Dr. Djavid. de gouverneur van
de autonome provincie Azerbeids
jan. en Chabestari. voorzitter van
den provincialen raad. die gedu
rende twee dagen spoorloos ver
dwenen waren naar men aan
nam om bescherming te zoeken
tegen de woede der bevolking
zijn in Tebris teruggekeerd. In
geheel Azerbeidsjan is thans de
staat van beleg afgekondigd.
Radio Teheran meldt, dat
Ghazi Mohamed. leider der Koer
den, die eenige maanden geleden
een vriendschapsverdrag met de
democraten van Azerbeidsjan
heeft getcekend. zich aan de Per-
7.ische regeeringstroenen heeft
overgegeven. In Tebris heeft de
politie 30 democraten gearres
teerd. Te Teheran is officieel be
kend gemaakt, dat orde en rust in
geheel Azerbeidsjan hersteld ziin.
eigenaar .1 Schenk naar den zolder.
Daar sloegen hun dikke rook.
wolken tegemoet en een oog
wenk later stond de vrij ver
molmde vloer van den zolder in
lichter laaie. De dansers stroom
den de zaal uit; er ontstoni
geen paniek, zoodat er geen
persoonlijke ongelukken voor
kwamen.
Aanvankelijk liet zich de brand
nog vrij onschuldig aanzien, maar
doordat de Schager brandweer
slechts over één motorspuit de be
schikking heeft cd het ongeveer drie
kwartier duurde, voordat er water
kon worden gegeven, brandde het
Xoord-Ilollandsch Koffiehuis als een
fakkel.
De eene waterstraal, die toen
op het vuur werd gericht, was
niet in staat ook maar iets uit
te richten.
Uitbreiding
Omdat de wind het vuur naar
rechts blies, stond de manufactu.
renwinkel van Gré Veenis ook spoe
dig in volle vlam. Het vuur kroop
voort naar de achterzijde van het
verder gelegen distributiekantoor,
dat thans tevens hulplokaal van de
gemeente-secretarie is, omdat het
raadhuis wordt verbouwd. Ook de
burgemeesterskamer is er geves-
d.
De angstige bevolking van
Schagen ontving toen met een
zucht van verlichting de brand-
weeren uit Alkmaar, Schagei--
brug en Barsingerhorn, die in
'n record-tempo naar den brand
waren gereden. Toen kon de
baaierd eindelijk met een groot
aantal waterstralen worden
aangegrepen.
Intuss^fieD sloop het vuur verder,
de café's Boontjes", en „Kaper1'
moesten het ontgelden. Het daar-
tusschen gelegen moderne hotel „De
Gouden Éngei" bood echter, door
zijn massieve muren, te veel weer
stand. Ook hotel „Iluiberts" kreeg
het nog te verduren.
De links naast het Koffiehuis ge.
legon kruidenierswinkel van J Si
mons brandde eveneens bijna geheel
af. terwijl de daarnaast gelegen
kunsthandel „De Schouw" er mot
lichte schade afkwam.
Pas om half twee hedennacht was
het vuur bedwongen. Het heele cen
trum van Schagen was toen in een
warwinkel van huisraad, bedde-
goed en kleeren herschapen, welke
de bewoners in allerijl hun huizen
uitgesleept hadden, Alles door
weekt door het vele bluschwater,
dat de felle vorst in een ijsmassa
veranderde.
IJsselmeer vriest
snel dicht
Vannacht is het IJsselmeer met
grondijs dichtgeloopen. Zeilvaart
is niet mogelijk. Groote stoom-
en motorbooten kunnen vandaag
misschien nog overkomen. Als
het blijft doorvriezen zal de
scheepvaart totaal gestremd
worden.
Op 17 Januari 1947 zal te Pariis
worden gehouden dc returnont
moeting worstelen Frankrijk-Ne
derland.
Leerplicht één jaar
korter?
De minister van Onderwijs heeft
het voornemen „te bevorderen, dat
de leerplicht tijdelijk zal worden te
ruggebracht tot den voor den oorlog
gegolden hebbenden toestand", ge
lijk uit zijn memorie van antwoord
blijkt.
Hij heeft verder het plan een wet
telijke regeling van het voorberei- v...nirTi
dend lager onderwijs voor te berei- Mexjco'e"n Irak'(beide"lMtste'TarL-
ZATERDAG was in Flushing Meadows, waar de afgevaar-
digden der Vereenigde Naties bijeen zijn, een dag van
belangrijke beslissingen. De algemeene vergadering besloot, dat
in New York de zetel der UNO gevestigd zal worden, voltooide
de beheersraad voor de vroegere Volkenbonds-mandaten, nam
de ontwapeningsresolutie van de politieke commissie over, ver
wierp Molctofs voorstel voor de troepentelling en nam nog een
reeks van belangrijke resoluties aan.
Met zesenveertig tegen zeven
stemmen werd besloten den perma
nenten zetel van de organisatie te
New York te vestigen fi den secre
taris-generaal instructie te geven
voor het opstellen van plannen voor
een nieuw hoofdkwartier. Tegen
stemden Australië Egypte, el Salva
dor, Perzië, Libanon, Saoedi-Arabië
en Syrië.
De resolutie over ontwape
ning, veiligheid en internationa
le controle en inspectie die
door de politieke commissie Vrij
dag werd aangenomen, werd
ook door de Algemeene Verga
dering bij acclamatie aanvaard.
Deze resolutie legt de beginse
len vast voor het beperken der
bewapening, en de controle en
regeling van alle wapenen, met
inbegrip van de atoombom.
In de resolutie is opgenomen een
Canadeesch voorstel om plannen voor
de beperking van bewapening, opge
steld door den Veiligheidsraad, aan
de leder van de Uno ter overweging
voor te leggen.
Geen troepentelling
De Algemeene Vergadering
verwierp het voorstel tot het
tellen va*i troepen. Het voorstel
van de politieke commissie dit
onderwerp te behandelen bij de
ontwapeningskwestie werd met
36 tegep 6 stemmen en 4 ont
houdingen aanvaard.
De beheersraad van de Uno, het
laatste groote orgaan vaa die orga
nisatie dat nog moest worden ge
vormd is thans voltallig. De Alge
meene Vergadering heeft namelijk
aan Mexico en Irak de twee laatste
zetels toegewezen. De Assemblée
heeft de acht ontwerpovereenkom
sten van de landen, die houders zijn
van mandaten van den ouden Vol
kenbond, goedgekeurd. Deze manda
ten komen thans bij de Uno te be
rusten.
De Beheersraad bestaat uit de vol
gende landen: Engeland, Australië
Nieuw Zeeland, België, Frankrijk
de Sowjet-Unie, de USA, China,
den. waarbij de financiëele gelijk
stelling (van het bijzonder voorbe
reidend lager onderwijs met het
openbare) in acht zal worden geno
men.
De minister staat sympathiek te
genover de gedachte van invoering
van een dag verplicht onderwijs per
week voor alle jongens en meisjes
tot den leeftijd van 18 jaar, die na
de lagere school te hebben doorloo-
pen geen verder onderwijs ontvan
gen Of en in hoever dit denkbeeld
thans uitvoerbaar is, wil hij gaarne
onderzoeken. Hij vreest echter, dat
verwezenlijking van deze gedachte
zal afstuiten op de hooge kosten
daarvan.
den voor drie jaar)
De onder beheer staande gebieden
zijn uitsluitend vroegere Duitsche
koloniën.
De Algemeene Vergadering heeft
eenstemmig de Philippijnsche reso
lutie, waarin wordt aangedrongen
cp een internationale conferentie
over persvrijheid aanvaard.
Siam werd met algemeene stem
men tot de Uno toegelaten.
Geen annexatie
Een Deensch-Voorindisch-Ame-
rikaansche resolutie, gericht op
het verwerpen van den eisch
van Zuid-Afrika om Zuid-West-
Afrika te annexeeren, werd met
36 tegen nul stemmen en 9 ont
houdingen aangenomen.
Zuid West Afrika komt dus
onder internationaal beheer.
Het voorstel, dat de economische
en sociale raad regionale conferen
ties van n iet-zelf besturende gebie
den zou organisecren tezamen met
de gezagvoerende landen, zoodat de
volkeren vhn die gebieden de gele
genheid zouden krijgen hun wen-
bchen en adspiralies kenbaar te
maken werd aanvaard met 31 tegen
één stem, bij 21 onthoudingen, dus
met de vereischte meerderheid van
twee derden. Australië stemde tegen.
België en Groot-Brittannië stemden
voor terwijl Frankrijk en Neder
land zich van stemming onthielden,
evenals de Sowjet-Unie, Oeki-aine,
Wit-Rusland, Tsjechoslowakije
Joegoslavië. Polen stemde voor.
De vergadering kende aan het
Wereldverbond van Vakvereenigin-
gen, het Amerikaansch Verbond van
Vakvereenigingen, de Internationale
Kamer van Koophandel en de Allian
ce cooperative internationale het
recht toe invloed uit te efenen op
de samenstelling der agenda van
den Economischen en Socialen Raad.
Blum niet geslaagd?
Volgens geruchten „in de wan
delgangen" is Blum met de commu
nisten tot overeenstemming geko
men. Zondagavond wj?rd echter be
kend dat de MRP en de radicalen
geweigerd hebben samen te werken
met een communistischen minister
van oorlog, zooals Blum zich dat
gedacht had om aan de verlangens
van de communisten te voldoen. Op
grond hiervan noemt men in poli.
tieke kringen aan, dat Blum er
niet in zal slagen een regeering op
breede basis te vormen. Men ver
moedt, dat hij thans zal pogen een
kabinet samen te stellen uit louter
socialisten.
Plannen van minister van O. K. en W.
DE minister van
Ti
Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen
deelt in zijn memorie van ant
woord mede, welke plannen hij
voor de naaste toekomst heeft
Deze zijn:
1. Het vereenigen van de af-
deelingcn muziek, tooneel en let
teren. beeldende kunst en archi
tectuur en film in een afdeeling
„kunsten" cn het vormen van
een voorloopigen raad voor de
kunst.
De afdeeling „kunsten" wordt
gesplitst in vier bureaux: één
\oor tooneel cn letterkunde, één
voor muziek en dans, één voor
film en één voor gebonden en
beeldende kunsten en architec
tuur;
2 Het vereenigen van de af-
dcelinecn radio en peis in een
afdeeling „radio en pers";
3. Het onderbrengen van den
socialen jeugdzorg, vrije jeugd-
vorming, do_cumentatie, voorlich
ting. volksopvoeding, lichamolij
ki' opvoeding en sport buiten
schoolverband ;n e0r> afdee^ng
„vorming buiten schoolverband
4. Het onderbrengen van de
lichamelijke opvoeding op de la-
De 19-jarige Amsterdammer
F. H. R. Meierdrees heeft Vrij
dagmiddag in de le Leeghwa-
terstraat te Amsterdam den 22
jarigen H. F. Meier, dien hij
had verweten bij de S.S. te zijn
zijn geweest met een broodmes
in de hartstreek gestoken, ten
gevolge waarvan deze enkele
uren later in het Onze Lieve
Vrouwe gasthuis is overleden.
Beide jongemannen werkten in
een fourniturenfabriek aan de le
Leeghwaterstraat. Frits Meierdrees
vertelde den overigen personeelsle
den, dat Henk Meier bij de SS zou
hebben gediend. Dit kwam Meier ter
oorc, die zich daarover hevig op
wond. Tengevolge van hoogloopeu-
dc .ruzie nam Frits Meierdrees op
staanJcn voet ontslag. Enkele uren
nadat hij thuis was gekomen arri
veerde zijn vrouw, die vertelde, dat
Henk Meier, die de beschuldiging
blijkbaar niet kon verkroppen, naar
op straat iü het gezicht had gcsla-
;n.
In zeer opgewonden toestand liep
haar 19-jarige echtgenoot daarop
opnieuw het huis uit om Ie reke
ning met Henk Meier te vereffenen-
Zij troffen elkaar dicht bij de fa
briek en raakten slaags. Frits trok
:en broodmes, dat. hij steeds bij zich
droeg en stak zijn collega in de
hartstreek. Aanvankelijk liet de
wonde zich niet ernstig aanzien en
na het „kloppartijtje" ging Meier op
eigen kracht, naar zijn woning in de
Conradstraat.
Daar werj hy onwel, de GGD
vervoerde hem naar het. O.L.
Vrouwegasthuis, waar hij aam
de bekomen verwondingen be
zweek.
Intusschen was de dader gevlucht.
De politie slaagde cr echter in hem
op een adres, waar hij dikwijls ver
bleef, te arresteeren.
De spoorbrug over de Maas bij Mook in de* spoorlijn Nijmegen—
vandaag geopend
gore scholen bij de afdeeling
..lager onderwijs" met de bedoe
ling daarbjj zooveel mogelijk de
inspecteurs van het lager onder
wijs in te schakelen, medo om
dat hierdoor het groote aantal
consulenten kan worden vermin
der;
5. Opheffing van den pers
dienst tot nu toe onderdeel van
de afdeeling kabinet.
6. Opheffing van de functies
van „persoonlijk" adviseur.
De drie directeuren-generaal
zullen per 1 Januari eervol wor
den ontslagen.
„Verreikend begrip
bij Labour"
Schumacher
De voorzitter van de sociaal
democratische partij in Duitsch-
land. dr. Kurt Schumacher, zeide
bij zijn terugkomst uit Engeland,
dat de Duitéche sociaal-democra
ten een verreikend begrip hadden
gevonden bij de Britschc Labour-
party. „Wij hebben geen enkele
Duitsche partij aangcvallep", al
dus Schumacher, „en wij hebben
er geen twijfel aan gelaten dat
de ontwikkeling in Duitschland
naar het socialisme moet leiden.
Socialisatie is voor ons een eco
nomische noodzakelijkheid.
Over de commentaar van de
„Prawda". waarin gelegd werd.
dat de F.ngelschen hem naar vo
ren brengen als een „nieuwen
Duitschcn Fiihrer", zeide Schu
macher, dat hot moeilijk was
hierop te antwoorden, „in het bij
zonder omdat het commentator
zijn eigen commentaar niet ern
stig nam."
„Wij hebben geen Führercom-
plex", aldus Schumacher, „maar
wij hebben een democratisch
complex, en dat vergeven zij ons
niet."
Tenslotte zeide hij: „De ware
sterkte van de socialistische idee
ligt thans in Engeland en Skan-
dinavië. Op het continent heeft
de democratie niet veel kans, ten-
ze deze in Duitschland verwerke
lijkt wordt."
Gisteravond om half tien brak door
kor/sluiting brand uit in het Noord-
Hollandsch Koffiehuis tc Schagen.
Doordat dc brandweer eerst na drie
kwartier arriveerde werden dc om
liggende gebouwen eveneens door
hef vuur aangetast, zoodat het heele
centrum van dit Noord-Hollandsche
dorpje ernstige schade opliep.
Een ei voor allen
Op 19 December zal voor alle leef.
tijdsgroepen een bon voor een ei wor
den bekend gemaakt.
Toeslagkaarten voor
bijzonderen arbeid
De distributiediensten zullen
van 15 tl.-n 21 December toeslag-
kaarten voor hijzonderen arbeid
uitreiken voor de lo cn 2e perio
de 1947 (22 December 1946 t/m
15 Februari 1947).
In het vervolg zullen do toe
slagkaarten telkens voor acht
weken (twee perioden) tegelijk
worden uitgereikt. De kaarten
zijn voorzien van genummerde
bennen in plaat* van rantsoen-
bonnen. De geldig verklaarde
bonnen zullen in de bonncnlijst
worden opgenomen, evenals dit
zal geschieden ten aanzien van
ne kaarten, welke aan aanstaan
de en jonge moeders worden uit
gereikt.
Nederlandsch schip
geramd en gezonken
Het Nederlandsche motorschip
„De Meeuw" is Zondagochtend
vroeg op de Ilumber in botsing ge
komen met den Engelschen treiler
„Esquimeaux" en gezonken. De vijf
leden van de bemanning worden
door den treiler aan boord genomen
en zijn behouden in Huil aan wal
gegaan.
,.De Meeuw", die met een lading
stroocarfon op weg was naar Sjelby,
hal Huil Zaterdag verlaten, nadat
een lichte machineschade was her
steld. Toen de aanvaring geschied
de, lag het vaartuig voor anker op
dc Humber.
De kapitein-eigenaar Evert de
Boer. vei klaarde, dat de hotsing om
zes uur plaats had. Onmiddellijk na
den schok stroomde het water de
machinekamer binnen en begon het
schip over te hellen.
„Ik greep wat kleeren", zei hij,
„en klom aan boord van den trei
ler".
Later kwam een sloep langszij,
die de opvarenden naar Huil bracht.
De matroos Pieter J Steenstra kreeg
snijwonden aan een hand. De le ien
van de bemanning verloren het
grootste deel van hun bezittingen.
WANNEER wij op deze plaats tot
dusver betrekkelijk weinig heb
ben gezegd over het accoord van
Linggadjati en wat daaraan vastzit,
dan is dit niet. omdat wij geen eigen
meening hebben over deze brandende
kwestie, noch omdat wij zouden aar
zelen hiervoor uit te komen, maar
omdat wij sterk de behoefte hebben
gevoeld, om onze opvatting aan die
van anderen te toetsen, om te zien,
of wij in hun beschouwingen in
woord en geschrift nog niet het een
en ander konden aantreffen, dat ons
een nieuwen kijk op dit probleem
gaf. Wij hebben deze leering speciaal
ook gezochf bij de tegenstanders van
het accoord. niet alleen, omdat deze
zich het luidst en het veclvuldigst
hebben doen hooren (het ligt nu een
maal in den aard der dingen, dat wie
tegen iets is het meest behoefte heeft
om de groote trom to roeren!), maar
ook omdat wij hoopten, dat uit de
botsing van hun opinie en de onze
de waarheid (met een kleine w!) te
voorschijn zou springen voor ons.
Wij moeten bekennen, dat dit voor-
loopig terzijde gaan staan ons t°ch
niet heeft gebracht, wat wij ervan
verwacht hadden. Wij zijn bepaald'
teleurgesteld, zoowel over wat wij
wel als over wat wij niet hebben ge
hoord en gelezen, waarbij wij natuur-1
Jijk vooropstellen, dat lang niet alles
wat dezer dagen geschreven en ge.
zegd is in de pers, de radio, ^erga
deringen en pamfletten te onzer
kennis is gekomen. Er was meer hot
ponet-ren van een eigen mening dan
,het luisteren naar die van een ander, 1
"net leek meer op het hartstochtelijk
belijden van een dogma dan op hot';
voeren van een discussie, schimpen i
nam dikwijls, al te dikwijls de plaats
in van het betoog. Er is ontstellend
veel demagogie bedrcvcn dezer da
gen, er zijn ontstellend veel verdacht- i
jmakingen geuit (de theorie.' dat het
doel dP middelen heiligt, doet blijk
baar nog altijd opgeld!), er js gricze- j
lig veel openlijk of onder den dek-
mantel der anonymitelf gelasterd, er i
zijn veel onverantwoordelijke dingen 'j
gezegd. Wij constateeren, dat de op- j
positic tegen het accoord zich meer
schuldig heeft gemaakj aan dit alles j
dan dc voorstanders, misschien omdat
de echte of voorgewende hartstocht
daar grooter is en de behoefte zich
van demagogische middelen to bedie
nen dus daarom evenredig. Het
toch b.v. een feit. dat wij van die
zijde al tweemaal minstens een uit—T
lating hebben moeten signaleeren, die.
als een dreigement met al dan niet?
ondcrgrondsche burgeroorlog zouji
kunnen worden uitgelegd. Dat wij de„
laatste van deze fraaiigheden hebbent
beluisterd uit den mond van den I
luit.-generaal b d. Jhr. W Röell is al
heel erg. Maar nog veel erger vinden
wij het. dat deze spreker zich ver
volgens heeft veronischuldigd tegen
over het A.N.P.. zooals hij heeft, ge- J
daan, nl dat hij zijn radiorede in te 1
korten tijd had moeten voorbereiden, j
om de porfée van zijn woorden nauw- I
keurig te kunnen afwegen. Het ge
brek aan verantwoordelijkheidsge
voel. dat uit deze ..verklaring"
spreekt en dat van de zijde van dertï!
lui.-generaal Röell. vinden wij, als j
puntje bij paaltje komt. nog erger';
dan de geïncrimineerde ''itlating zelf.'
Daarentegen heeft het ons goed ge- i
daan om te lezen, dat ook van de
zijde der tegenstanders van het ac-
coord bepaalde organen (o.a. het j
UN.) zich onmiddellijk van luit.-ge- j
neraal Röell hebben gedistancieerd.
Over den toestand in Zuid-Celo.
bes, waar op 11 December den staat
van oorlog is afgekondigd, deelt de
Regeeringsvoorlichtingsdicnst te
Batavia mede:
Toen op 15 Juli j.l. de volledige
verantwoordelijkheid voor Borneo
en de Groote Oost van het gealli
eerde opperbevel overging op de
Nederlandsch-Indische regeering,
werd den staat van oorlog en van
beleg opgeheven, uitgezonderd voor
deelcn van Zuid-Borneo en Bali,
waar wegens voortdurende onrust
en gewapende infiltraties uit Java
de veiligheidsmaatregelen gehand,
haafd moesten blijven. Het is thans
noodzakelijk gebleken den staat
van oorlog ook voor een deel van
Zuid-Celebes weer toepasselijk te
verklaren. In de gronden, waarop
dit besluit berust, is de overweging
vervat, dat de inwendige veilig' 1
in deze in gevaar verkeert door de
gewelddadige verstoringen van de
openbare orde en rust, die het ka
rakter van binneplandscho onlusten
hebben aangenomen en ter bestrij
ding waarvan niet met gewone
machtsmiddelen zal kunnen worden
volstaan. Uit de pers is bekend, dat
in den laatsten tijd zich in die ge.
bieden in toenemende mate een ter
roristenactie heeft ontwikkeld van
rampokbenden. dio door hedreiging
van de bevolking met brandstich
ting, moordaanslagen, ontvoeringen
en pogingen tot ontwrichting van
het verkeer een toestand van on
veiligheid in het leven hebben ge
roepen, waardoor deze maatregel
onvermijdelijk is geworden.
Daden van geweld
Sedert 14 October hebben o.m. de
volgende geweldplegingen op Zuid-
Celebes plaats gevonden:
Op 17 October een aanval van
extremisten op een Nederlandsche
patrouille tusschen Parepare cn Pin-
rang, waarbij een inspecteur van
politie doodelijk werd gewond. Op
21 October in dezelfde streek een
treffen tusschen een militaire pa
trouille cn extremisten, aan wier
zijde zes Javanen zijn gesneuveld.
Op 22 October werd een patrouille
van het KNIL bij Parangke .aange
vallen door een geüniformeerde
bende, waarvan 28 man werd ge
dood. waaronder 21 Javanen, uit
Djogja; vuurwapenen en handgra
naten die uit Malang afkomstig wa
ren. werden in beslag genomen. In
Makassar werd op denzelfden dag
de lechercheurswoning door een ge.
uniformeerdo bende omsingeld,
waarbij twee rechercheurs werden
gedood. Rampokkers infiltreerden
kampongs'aan den rand van Makas
sar. Op 27 October werd 'pastoor
Snijders tijdens een tournee door
Zuid-Celebes beschoten, terwijl een
geüniformeerde bende te Maki twee
kampong-politieagenten met machi
negeweren doodde.
Op 11 November werd een ambte
naar van den localen ophouwdienst
te Makassar by een bezoek aan een
steenbakkerij aan den rand van Ma
kassar overVallen en vermoord, ter
wijl de beheerder van de steen hak.
kerij zwaar werd gewond. Op 26
November werd een majoor-machi
nist. die op een motorfiets reed,
binnen Makassar doodgeschoten".
De regeering hoopt, dat van de
bij de afkondiging van den staat
van oiylog ingestelde buitengewone
bevoegdheden slechts een beperkt
gebruik behoeft te worden gemaakt
n dat van do genomen maatregelen
oen preventieve werking zal uit
gaan en tenslotte, dat spoedig tot
opheffing er van kan worden over
gegaan.
WIJ schreven al, dat wij ook te
leurgesteld waren over wat
wij niet gehoord en gelezen hadden.
Daarmee bedoelden wij. dat naar
onze meening zoowel voor. als te
genstanders van het accoord het
heele probleem te zeer uitsluitend
zien van Nederlandsch standpunt uit,
het te zeer verbijzonderen en daarom
geneigd zijn de algemeene, interna- I
tionale aspecten ervan te verwaar- j
loozen. In onze oogen is dit een te-
kort, al kunnen wij heel goed begrij- r|
pen. dat het zoo en niet anders is ge-
gaan. Dat de tegenstanders den inter-
nationalen kant van deze zaak op den
achtergrond houden, spreekt wel van
zelf: van hen kan men moeilijk ver
langen. dat zij speciaal de aandacht
zouden vragen voor een argumenta
tie. die niet in hun kraam te pas
komt. Veeleer verwondert het. ons,
dat de voorstanders en met name ook
de regeering zich zoo weinig hierover
hebben uitgelaten. Voor vandaag zul
len wij het bij het constateeren hie,tr*>
van laten, in een volgende beschou
wing zullen wij trachten een en an
der over het internationale aspect
van het Indonesische probleem te
zeggen.
Vervolging tegen
generaal Roëll?
Het A-N.P. heeft generaal Roëll
gevraagd naar de beteekenis. wel*
ke gehecht moet worden aan den
laatsten zin van zijn radio-voor
dracht. De generaal verklaarde,
dat hij het verzoek om voor de
radio te spreken, eerst in den
morgen vaji den 12en ontving,
zoodat hij, den geheelen dag be
zet zijnde, zijn manuscript te
overhaast heeft moeten samen
stellen,
„Integendeel," aldus gene
raal Roëll. „ik ben gewoon
met open vizier te strijden en
illegaal ondergrondsch optre
den heb ik na onze bevrijding
vaarwel gezegd. Mijn bedoe
ling was alleen te wijzen op
de mogelijkheid van geestelij
ke organisatie van- het natio
nale potentie.
Naar het A N.P. verneemt, ovor-
weeqt de procureur-generaal bij
het Gerechtshof tc s-Gravenhaqe
om tegen generaal Roëll gerech-
tpTHke rtannen te doen
Aanhoudende vorst
Weersverwachtingmedegedeeld
door het K N M I. te De Bill
j Overdrijiwnde wolkenvelden, "i
olaatselijk vergezeld van sneeuw- 3
buien. voornamelijk langs de a
I-1 Waddenzee. Matige Noord-Ooste- a
9 lijke wind. Overdag matige vorst i
C (di. max. temperatuur tusschen
v —3 cn 7 graden Celsius).
16 DecZon op 8.42. onder 16.29; i
r >nnan op 0 49. onder 13 42.
t- .iiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuuiiiiiiim
