DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Ineenstorting voor
ons land fataal
Schouten: „Ook wij zijn tegen
koloniale verhoudingen"
Wilde staking legt haven van
Antwerpen stil
UITGAVE VAN DE STICHTING H E-T P, A R 0 0 IJ
ODETTE SANSOM GETUIGT IN
RA VENSBRUECK-PROCES
Amerika levert
ons graan
Extra vleesch en
suikergoed
Donderdag spreekt
min. Jonkman
Washington juicht
„Cheribon" toe
Onontkoombaar
Gironummer 510330 Bank: R'damsche Bank
Postbus 9 Abonnementsprijs; 0.31 per week
of 4.— per kwartaal Losse nummers 10 cL
O
Woensdag 18 December 1946 Nr. 523 6e Jaarg.'
Red. en Adm.: Snouckaertlaan 7, Amersfoort
Telef. redactie 4291 Telef. administratie 6235
Directeur-Hoofdredacteur: TJ. DE BOORDER
Dr. Huysmans over Duitsche economie:
„Vóór dezen tweeden wereldoorlog was Duitschland uit een
economisch oogpunt voor ons land één van de belangrijkste lan
den. Het totaal der goederen, die wij leverden en de diensten, die
wij presteerden, beliep in 1938 254 millioen gulden. Wij hadden
in Duitschland voor ongeveer 1.5 milliard gulden in de industrie
belegd. Economisch stelt de Duitsche ineenstorting ons dan ook
voor een zeer zware taak."
Nederland bereid tot
samenwerking
Aldus de minister van Economi
sche Zaken dr. G W M Huysmans in
de rede, die hij hedenmorgen
Utrecht voor de Nederlandsche Ka
mers van Koophandel voor Centraal
Europeescbe landen hield.
Ondanks de onredelijke concur-
rentiemethoden der Duitschers was
Rotterdam in 38 als transito-haven
van grooter belang dan Hamburg
zoo vervolgde dr'. Huysmans zijn
rede.
De economische ontwikkeling van
Nederland is thans op een punt aan
geland» waar de verdere ontplooiing
sterk afhankelijk is van de oplossing
van het Duitsche probleem. De vier
verschillende militaire zones van
Duitschland vertoonon echter op
handelsgebied weinig of geen een
heid. Onze export en importmoge
lijkheden zijn daardoor uitermate
beperkt. Vooral de Britsche zone is
zoo goed als geheei afgesloten.
Hopelijk zal het besluit tob
samensmelting van de Ameri-
kaansche en Britsche zone voor
ons land van belang kunnen
zijn. Artikel 7 van dit besluit
vooral is voor ons van betee-
kenis. Het bepaalt, dat ter be
vordering van den handel met
Duitschland zoo spoedig moge.
lijk als de wereldsituatie zulks
toelaat de exportbindernissen
uit den weg zullen worden ge
ruimd.
Met de Fransche bezettingszone
hebben wjj eenige dagen geleden
een handelsverdrag gesloten.
Onze wensch is -dat de samensmel
ting van alle vier zones spoedig
een feit mag zijn.
Excepties
De minister noemde het grievend,
dat alle excepties, die Duitschland
voor den oorlog tegen ons in het
geding bracht op voor ons niet min
der pijnlijke wijze door de bezet-
tings-autoriteiten der Westelijke
zones tegen ons zijn opgeworpen.
Wij vragen den Geallieerden
dan ook de heele Duitsche
kwestie eens door onzen bril te
Motie van vertrouwen
voor Blums kabinet
De Fransche Assemblée heeft
met 580 tegen 16 stemmen een
motie van vertrouwen aangeno
men. nadat Blum zijn kabinet
aan de vergadering had voorge
steld. Tegenstemmers waren
alleen de onafhankelijke recM-
schen.
Blum vèrklaarde. dat hij met de
samenstelling van zijn een partij-
regeering geen ander doel had
beoogd dan hulp te bieden op een
oogenblik, dat een moeilijke si
tuatie gevaarlijk dreigde te wor
den. Als uitvloeisel van de grond
wet, zoo ging Blum verder, zal de
levensduur van dit kabinet be
perkt zijn. Zijn programma be
helst: een einde te maken aan de
algemeene ongerustheid, een slui
tende begrooting voor het jaar
1917 te krijgen, een aantal nood
zakelijke wetten vóór het einde
van het jaar in stemming te
brengen en het vertrouwen te
herstellen. De regeering zal
trachten de voorraden te verkrij
gen, waar het land recht op
heeft, in 't bijzonder kolen.
De regeering zal streven naar
verhooging van de productie,
normale verspreiding van de
goederen voor dagelijksch ge
bruik, stabilisatie der prijzen,
monetaire stabiliteit, herziening
der belastingen, waarbij de be
zitters meer, de gesalaricerden
minder zullen hebben te betalen,
ter hervorming van het arbeids
proces.
Joodsche dank aan
„Santpoort"
Gedurende de eerste oorlogsja
ren vonden eenige honderden Jo
den een toevlucht in het provin
ciale ziekenhuis te Santpoort. Zij
werden daarbij geholpen door het
bestuur, dat hen als patiënten liet
Inschrijven. Voor velen beteekende
dit de redding van een wissen
dood, al hebben de later gerezen
moeilijkheden nog een groot deel
van deze menschen het leven ge
kost.
De overlevenden hebben thans
uiting gegeven aan hun dankbaar
heid tegenover bestuur, doktoren
en personeel van het ziekenhuis
met d'e aanbieding van een fraai
tableau in opalinemozaiek, ver
vaardigd door den Ilaarlenischen
kunstenaar. Frans Balendong. Het
kunstwerk is opgehangen in de
hal, waar de vierjarige Robert
«van Furth. die in 1912 in dit zie
kenhuis werd geboren, het ont
hulde.
bezien, want wij zijn er van
overtuigd dat een economische
reconstructie van Duitschland
zonder medewerking van en
medespreken met de West-
Europeesche staten, in het bij
zonder Nederland, groote geva
ren van een mislukking met zich
brengt. Het zou meer dan erg
zijn indien het Duitsche econo.
mische leven hersteld werd op
een wijze, die geheel onnoodig
een nieuwen slag zou beteeke-
nen voor de economie van de
aangrenzende landen.
Wij zijn nog altijd bereid en in
staat het veredelingsverkecr 9 met
Duitschland ten spoedigste te her
vatten, zonder dat dit de Britten of
Amerikanen een pond sterling of
een dollar behoeft te kosten. Tot dit
doel is als Centraal lichaam, op
initiatief van het bedrijfsleven, maar
met medewerking en steun van de
regeering opgericht de Trust-maat
schappij voor den handel van Ne
derland met het buitenland. Natuur
lijk. zoo zei de minister, zal de Duit
sche reconstructie van de Duitsche
industrie niet gericht mogen zijn op
herstel van het oorlogspotentieel.
Het Nederlandsche volk, zoo be
sloot -dr. Huysmans zijn rede, zal
aan het beschavingswerk, dat na
dezen tweeden wereldoorlog wacht,
op energieke wijze deelnemen.
f\/T EVROUW Odette Sansom,
-L*Aeen heldin der Fransche ver
zetsbeweging, die onlangs werd
begiftigd met het George Cross,
verklaarde
voor het mi
litaire ge
rechtshof to
Hamburg dat
de Gestapo
dacht dat zij
een nicht van
Churchill
was, toen zij
bij aankomst
in het vrou*
wenconcen*
tratiekamp
te Ravens-'
brück werd
ondervraagd-
Mevrouw
Sansom was
in Frankrtjk
door de Ge1-
stapo gevan
gen genomen
werd aan
vankelijk te
Parijs in arrest, gehouden en ten
slotte in Juli 1944 overgebracht
naar Ravenshrück. Haar com
mandant was kapitein Peter
Churchill.
De Kampcommandant had haar
medegedeeld, dat hij opdracht
had, haar slecht te behandelen,
Fo/o boren: De beschuldigden: Do
rothea Binz. Margarete Mewes, Greta
Boesel en Eugenia von Skene op de
eerste rij; Elisabeth Marschall
Vera Salvequarf op de tweede
Inzet: MevrOdette Samson
Gistermiddag voerde in de Tweede Kamer het eerst de leider
der oppositie, de heer Schouten (A.R.) het woord. In bonte af
wisseling spraken daarna voor- en tegenstanders van „Linggad-
jati". Laat in den avond gaf de voorzitter minister Jonkman de
gelegenheid tot het beantwoorden der sprekers. De minister ver
zocht zijn rede op een ander tijdstip te mogen houden, omdat hij
alle sprekers' uitvoerig van repliek wil dienen. De voorzitter ver
daagde daarom de zitting tot Donderdagmorgen elf uur.
DERTIENDUIZEND dokarbeiders in de haven van Antwerpen
hebben het werk neergelegd.
De schepen blijven met hun lading liggen en de reeders hebben
de bedreiging geuit ze naar Rotterdam te zenden. Drie ladingen
fruit en verscheidene tonnen boter loopen gevaar door de koude
te worden aangetast.
De stoomschepen „Tamara" en
„Atlantic Wind" zetten in plaats
van naar Antwerpen koers naar
Rotterdam en Marseille. Verschei
dene andere schepen liggen in
Antwerpen in de haven voor an
ker doch zijn nog niet aan de
kade gemeerd.
De havenarbeiders weigeren
zich te laten werven op grond van
het feit, dat wegens een tekort
aan aanbod bij de werfbureaux de
stempelkantoren voor onvrijwilli
ge werkloosheid werden gesloten.
Tevens wordt een loonsverhoo-
ging geëischt.
Tijdens een vergadering van het
Nationale Havencomité hebben de
vakbonden eensgezind de sta
kingsbeweging afgekeurd. De
Christelijke centrale voor trans
port-arbeiders kwam nadat zii den
toestand der havenarbeiders had
onderzocht, evenwel tot de conclu
sie, dat een verhooging der loonen
en der toeslagen alleszins gerecht
vaardigd is. De centrale zal deze
verhooging thans in de bemidde
lingscommissie vei .ledigen.
De vakbonden hebben mani
festen uitgegeven, waarin de
arbeiders worden aangespoord
het werk te hervatten, doch
dit heeft tot nu toe weinig
gevolg gehad. De Antwcrp-
sche haven ligt zoo goed als
stil.
Sedert Maandagmorgen liggen
de binnensleepdiensten tusschen
Antwerpen en Gent eveneens stil.
De staking op de Antwcrpsche
scheepstimmerwerven gaat thans
reeds haar 6e week in. Deze sta
king wordt door de drie vakhon
den erkend en de stakers worden
gesteund. Sedert de bevrijding is
dit het langst durend arbeidsge
schil in België.
Handelsverkeer met
Zwitserland
Vib 25 November tot 12 De
cember vonden te Bern bespre
kingen plaats tusschen een Ne
derlandsche en een Zwitsersche
handelsdelegatie. Er is een han
delsovereenkomst geparafeerd,
die twee jaar geldig zal zijn en
waarbij de wederzijdsche goede-
rcnuitwisseling, voor het jaar
1917, tot in bijzonderheden, is
geregeld.
De overeenkomst voorziet in
een aanzienlijke uitbreiding van
het wederzijdsche handelsver
keer. Omdat de waarde van de
leveranties van beide kanten in
evenwicht zal zijn, behoeft Ne
derland geen crediet te hebben.
Zwitserland zal ons land een
groote verscheidenheid van goe
deren leveren, waarbij eveneens
met de behoeften van de Neder
landsche overzeesche gebiedsdee-
len rekening wordt gehouden,
o.m. textiel, machines, uurwer
ken, verfstoffen en caustische
soda. Nederland en de overzee
sche gebiedsdeelen zullen van
hun kant diverse agrarische en
industrieele producten leveren,
o.m. zaden en groenten; verder
Linksche kranten in
Turkij'e verboden
Het Turksche leger heeft de ge
bouwen van acht linksche bladen in
Istanboel verboden. Personen van
radicale politieke r.chtmgen zijn ge
arresteerd en tallooze documenten
in beslag genomen. De socialistische
party van arbeiders en boeren en de
.Turksche socialistische partij, die
volgens een communiqué door „com.
munisten" worden bestuurd, zijn
verboden. Een «emi-officieel zegs
man noemde de actie „een kleine
zuivering" en „een waarschuwing
tegen oproerige bewegingen."
(De Turksche legerleiding ont
leent haar bevoegdheden aan den
staat van beleg, die al vier jaar van
kracht is, en onlangs weer voor zes
maanden werd verlengd.)
In Januari a.s. zullen twee En-
gelsche deskundigen «naar Neder
land komen, om de werken van
Van Meegeren aan een expertise-
onderzoek te onderwerpen. Zij zul
len daarna hun bevindingen aan
de andere deskundigen bekend
maken, waarna het rapport zal
worden opgesteld.
maar hij deed het niet. „Ik ge
loof. dat hij mij liever als gijze*
laarster wilde Rebben, zei mevr.
Sansom. Zij deelde verder mede,
dat zij een geheelen nacht met 40
andere vrouwen werd opgesloten
in een karner zonder meubelen of
beddegoed, voor zij door de Gesta*
po werd verhoord.
Mevrouw Sansom bad drie
maanden en een week in een on
verlichte, ondergrondsche cel
doorgebracht, waarin geen bed
stond. Zij mocht er eens in de
veertien dagen uit om een bad te
nemen. Later werd zij overge
bracht naar een cel op de bene
denverdieping, die beter was, om
dat zij daar een bed had en wat
licht. Maar het raam keek uit op
het crematorium van het kamp,
waar op het laatst de crematies
dag en nacht doorgingen. De af
schuwelijke lucht drong door tot
in mijn cel."
Levend verbrand?
„Ik zag, dat er gillende men
schen naar de ovens van het cre
matorium werden gesleept," zei
ze. „Daarna hoorde ik nog meer
angstkreten, en dan, duidelijk, het
open en dicht gaan van de oven
deuren. Ik zag die menschen
dan nooit terug. Zij verdwenen
totaal, en ik ben er zeker van dat
zij levend verbrand werden."
De advocaat-generaal onderbrak-
haar hier. ,.Dit is de ergste be
schuldiging. die men tegen een
mensch kan uitbrengen." zei hij
tot mevrouw Samson. „Zweert u.
dat u die menschen levend in de
ovens zag verdwijnen?" vroeg hij.
„Ik heb niet gezien, dat zii in-
der.jaarj Jn. de. ovens werden ge
stopt, maar ik kan zweren, dat
ik hen naar het crematorium zag
sleepen, en dat zij daarna nooit
terugkeerden," antwoordde me
vrouw Sansom.
Het Amerikaansehe departement
van Landbouw heeft de graantoe-
wijzingen voor Januari die waar
schijnlijk 1.500.000 ton zullen bedra
gen bekend gemaakt.
Hiervan krijgt Engeland 84.000 ton,
Britsche Pacific gebieden 34-000 ton
Inlia 68.000 ton,
België 17.000 ton,
Nederland 25.500 ton,
F'nltnd 17.000 ton,
Zwitserland 8.500 ton,
Amerikaansehe en Britsche zones
van Duitschland 153.000 ton.
Fransche zone van Duitschland
25-500 ton,
.Japan en Korea 68.000 ton,
Italië 110.500 ton,
Griekenland 25.500 ton.
China 8.500 ton,
Unrra landen en Oostenrijk 42.500
ton.
wild, caoutchouc, tin, ruw ijzer,
electro-technische producten enz. T 63, T 64 2 rantsoenen tabaksart.
DEZE WEEK:
voor de eerste helft van de 1ste
periode 1947
(22 Dec. 1946 t.m. 4 Jan. 1947)
Bonkaarten KA, KB, KC 701
(strook no. 1)
531 brood: 800 gram brood
532 brood: 400 gram brood
531 boter: 125 gram boter
532 boter: 125 gram margarine of
100 gram vet
533 boter: 250 gram margarine of
200 gram vet
1 melk: 4 liter melk
532,533 melk: 3 liter melk
31 vleesch: 100 gram vleesch
532 vleesch: 400 gram vleesch
531 Algemeen: 200 gram kaas
532 Algemeen: 1 GO gr suikerwerk
533 Algemeen: 1 ei
534 Algemeen: 750 gram suiker,
boterhamstrooisel enz. of 1500
gram jam, stroop, enz.
531B reserve: 1600 gram brood
531C recerve: 800 gram brood
532B reserve: 200 gram kaas
Bonkaarten KD, KE 701
(strook no. 1)
541 brood: 800 gram brood
541 boter: 250 gram boter
542 boter: 125 gram margarine of
100 gram vet
•41 melk: 12 liter melk
541,542 vleesch: 100 gram
vleesch
541 Algemeen: 100 gram kaas
542 Algemeen: 100 gr suikerwerk
543 Algemeen: 1 ei
544,545 Algem. 250 gr. suiker,
boterhamstrooisel enz. of 500
gram jam. stroop enz.
541D reserve: 800 gram brood
54IE reserve: 500 gram rijst, kin
dermeel (uit rijst bereid) of
kinderbïscuits.
Tabakskaarten enz.
V G4 200 gr chocolade en/of suiker
werken
X 63 2 rantsoenen tabaksartikelen
X 64 100 gr chocolade en/of suiker
werken.
Bonkaarten MA, MB, MC, MD 701
(strook no. 1)
534 brood: 800 gram brood
534 boter: 250 gram boter
534 margarine: 250 gr margarine
of 200 gram vet
534 melk: 5 liter melk
534 vleesch: 300 gram vleesch
535 vleesch: 100 gram vleesch
53—4 kaas: 200 gram kaas
534 suiker: 250 gram suiker, bo
terhamstrooisel en of 500 gr
jam, stroop enz.
Voor de week van 29 December
t.m. 4 Januari zulten geen bonnen
meer worden aangewezen.
Deze week is wederom 100 gram
vleesch extra beschikbaar, zoodat
men in totaal 500 gram per veertien
dagen ontvangt.
Het aanvullende kaasrantsoen
voor personen, geboren in een der
jaren van 1927 t.m. 1932 zaP in den
vervolge worden verstrekt in den
vorm van 200 gram per vier wekeyi
in plaats van 100 gram per twee
weken.
Bovengenoemde bonnen kunnen
reeds op Donde-dag, 19 Decem
ber worden gebruikt, met uitzonde
ring van de bonnen voor vleesch en
melk, waarop eerst met ingang van
Maandag 23 December mag worden
gekocht.
In de bonnenlijst vermelde num
mers van de bonkaarten MA, MB
MC MD 701 hebben betrekking op
de extra-rantsoenen, geldende voor
bij zonderen arbeid ei. voor aan
staande en jonge moeders. Zij, die
hierop recht hebben, zijn en worden
periodiek in het o=zit yan deze bon
kaarten gesteld.
Voor het tijdvak \an 22 Decem
ber 1946 tot en met 1 Februari 1947
zijn de bonnen 535 en 546 alge
meen aangewezen voor het koopen
van twee liter petroleum.
De hoer Schouten meende te
weten dat de regeering gebogen
heeft voor den op haar uitgeoefen
den drang doordat de luit-gouver-
neur-generaal met ontslag heeft
gedreigd. Voor die pressie, zoo zei
hij. had de rcgccring niet opzij
mogen gaan.
Het slot van de radiorede
van generaal Rooll keurde
spr. af, ondanks de rectifica
tie, die er op gevolgd is. De
regeering heeft geen enkele
reden voor haar illegale optre
den, en dat moet evenzeer
veroordeeld worden.
Wie spreker er ook naar ge
vraagd heeft, steeds moest men
hem antwoorden, dat niet uitge
maakt kan worden hoe de Indi
sche bevolking staat tegenover de
republiek. Het hevel „staakt het
vuren" heeft niet gehaat, omdat
de republiek weinig macht heeft
over haar eigen machtsmiddelen.
De heer Schouten verklaarde
dat dr. Van Mook zijn vertrouwen
niet heeft en dat hij niet kan in
stemmen met de huidige samen
stelling der C.G. Hii ontkende hel
ten stelligste dat zijn partij v.t/t
terug zou willen naar koloniale
verhoudingen- Ook ontkende hij
dat het alternatief van de verwer
ping der overeenkomst zou zijn:
oorlog.
De A.R. willen gaarne de volke
ren van Indië vrijheid en zelfstan
digheid in eigen aangelegenheden
binnen het verhand van het Ko
ninkrijk verleenen, zij zijn bereid
mede te werken aan een waar
achtige. nationale oplossing dezer
zaak. „Daarom," zoo verklaarde
de heer Schouten, „verwerpen wij
Linggadjati."
Goedhart spreekt
Frans Goedhart (P.v.d.A.) relei
veerde, dat men zich in Neder
land nooit gerealiseerd heeft hoe
veel conflictstof in Indonesië lag-
De onwil, om vrijwillig een deel
van de macht aan de Indonesiërs
zelf af te staan, welke kans voor
den oorlog geboden werd, moest
tot kwalijke gevolgen leiden,
""'-ans schuift 1 dfize
■kwalijke gevolgen de regeerin- i
een Sehermerhorn on Beel in
de schoenen.
Goedhart verklaarde dat het
hem leed doet dat betrekkelijk ve
len uit de verzetsbeweging de
kreet om nationale zelfstandig
heid, welke uit Indonesië tot ons
komt, met hommen en granaten
willen beantwoorden-
De heer Do Groot (C.P.N.) bleek
van oordeel, dat de Kamer een
positieve uitspraak over Lingga
djati moet doen. Met de erkenning
der republikeinschc regeering
staat of valt de overeenkomst, zoo
zei hij. Sprekers fractie maakt
haar stem afhankelijk van het on
gewijzigd blijven van artikel
Hij was van oordeel, dat men va
koloniale mentaliteit nog geen af*
stand heeft gedaan, de Nederland
sehc rogeering zal de republikein
schc blijven behcerschen. De over
een komst moet worden aanvaar
zoooals zo daar ligt. Zij zal de
zoo noodzakelijke rust brengen.
De heer Bieroma (P.v.d.V.) toon
de zich tegenstander van Lingga
djati, terwijl de laatste spreker die
gistermiddag het woord voer
de heer Hoogcarspel (C.P.N.) op
aanvaarding aandrong.
TEGEN REVOLUTIE
In de avondzitting ontwikkelde
ds. Zandt (S:G.) bezwaren tegrn
het revölutionnaire sentiment
Indië. „Revolutie brengt nooit
welvaart, doch slavernij," zei hij
Hij beweerde, dat Soekarno' d
vrije meeningsuiting met alle mid
delen, zelfs de wreedste, onder
drukt.
pe jongste brand-catastrofe in New-
York heeft een groot aantal slacht
offers geeischtIn een koelhuis ont
stond brand, waarop een explosie
volgde, ten gevolge waarvan een
huis van zes verdiepingen, dat naast
hef koelhuis stond, ineen stortte, (P.)
Schoenen van plastic
Dg Oostennjksche rchoen-jndustrie
heeft proeven genomen met 'een
nieuw type schoen, vervaardigd van
plastic. Volgens een zegsman van de
regeering kan men op deze schoenen
2900 km. loopen.
Zij zullen in massa aangemaakt
worden en verkocht voor dezelfde
prijzen als lederen schoenen, Men is
van plan een groot aantal modellen
te vervaardigen. Het eenigc nadeel is,
dat plastic schoenen niet poreus zijn
De zomerschoenen zullen waarschijn
lijk gemaakt worden met open tee-
nen. zoowel voor dames als heeren.
Het procédé is de experimentecie
phase gepasseerd. Men is nog niet
roet de productie begonnen
Wilhelm Furtwaengler
vrijgesproken
De Duitsche dirigent Wilhelm
furtwaengler is door het. Denazifi-
catiehof vrijgesproken.
Deze uitspraak behoeft evenwel
ie bekrachtiging \an de geallieerde
Kommandantur voor Furtwaengler
zijn plaats als dirigent weer zal
kunnen innemen.
Het proces is in de artistieke
kringen van Berlijn de groote ge
beurtenis van het jaar geweest.
Het Amerikaansehe ministerie
van Buitenlandsche Zaken heeft
Dinsdagmiddag de volgende ver
klaring uitgegeven:
„De regeering van de Vereenig-
de Staten heeft met voldoening
hef bericht ontvangen, dat de Ne
derlandsche regecring do commis
sie-generaal heeft gemachtigd de
ontwerpovereenkomst te ondertce-
kenep, die door de Nederlandsche
en Indonesische vertegenwoordi
gers is besproken en .op 15 No
vember te Cheribon is gepara
feerd.
Het is de hoop van deze regee
ring, dat de grondslagen van de
overeenkomst de volken van Ne
derland en Indonesië in staat zul
len stellen waardig en met eer
bied van beide partijen voor het
gemeenschappelijk welzijn en voor
de welvaart en de stabiliteit vnn
Zuid-Oost Azië samen te werken
Het groote staatsmanschap,
door beide Nederlandsche zoowel
als Indonesische delegaties be
toond bij de onderhandelingen
over het vergelijk, geven de be
lofte, dat do overeenkomst zal
worden nagekomen met voortdu
rende zorg voor het welzijn van
de betrokken volken.
De regeering der Ver. Staten
ziet met de grootste belangstel
ling de maatregelen tegemoet die
zullen worden genomen om de
overeenkomst ten uitvoer te bren
gen tot de ontwikkeling in do
richting van politieke stabilisatie
en tot den economischen wederop
bouw van Indonesië, die het re
sultaat mogen zijn van de over
eenkomst.
(De veronderstelling van het
Amerikaansehe ministerie dat de
Nederlandsche regeering reeds
machtiging zou hebben verleend
het accoord te onderteekenen.
niet geheel juist. De regeering
heeft tot dusver nog slechts het
voornemen daartoe te kennen ge
geven).
Conferentie Denpasar
vanochtend geopend
Dr. van Mook heeft vanmorgen
de conferentie te Denpasar offi
cieel geopend.
Het vliegtuig dat den heer en
mevrouw Van Mook gisteren naar
Denpasar bracht, had verder nog
de volgende autoriteiten aan
boord: C. J. II. R. de Waal,
plaatsvervangend algemeen rc-
geeringscommissaris voor Borneo
en de Groote Oost, rnr. K. L. J.
enthoven, adviseur van dr. Van
Mook, Thio Tiam Tjong. adviseur
voor Chineesche zaken. dr. E. O.
baron van Boetzelaer, waarne
mend cer$te gouvernementssecre-
Jaris, W. Alons, thesaurier-gene
raal, mr. K. J. Verboeket, hoofd
van den R.V.D. en den heer Joos-
ten, secretaris van den Democra-
tischen Bond.
Om 12 uur plaatselijken tijd
kwam het gezelschap te Denpasar
aan. waar men werd verwelkomd
door jhr. mr. C H. W. de Ville-
neuve. buitengewoon adviseur
van den J.uit.-gouverneur-gene
raal in algemocncn dienst, en dr.
W. Hoven algemeen regeerings-
rommissaris voor Borneo en de
Groote Oost.
Gisteravond werd een besloten
plenaire vergadering van regee-
ringsautoritciten en stafafgevaar
digden gehouden onder voorzit
terschap van dr. Van Mook.
WIJ hebben er in onze vorige be
schouwing op gewezen, dat het
internationaal aspect, van het Indo
nesische probleem nog weinig on
der de aandacht van het Nederland
sche volk wordt gebracht; daarom
willen wij vandaag enkele kanten al
thans daarvan belichten.
Dp periode waarin wij leven, wordt
gekenmerkt door het fc't. dat zich in
de wereld een revolutie aan het vol
trekken is. een revolutie in sociaal
opzicht. Allerwegen breekt 't govocl
door. dat de oude maatschappelijke
orde heeft afgedaan, dat nieuwe we
gen moeten worden ingeslagen. Men
kan niet zeggen, dat dit een nieuwig
heid is. veroorzaakt door den wereld
oorlog De oorsprong van dit alles
ligt veeleer in de jaren vlak na- den
eersten Wereldoorlog: toen en nu
was dit de uitwerking van de Russi
sche revolutie in de wereld, naar
onze meening
Voor Europa was dij de tweed©
groote revolutie binnen den tüd van
150 jaar: de Russische revolutie was
de voortzetting, als men wil de af
ronding van de Fransche revolutie
van 1789. Een van de belangrijke ge
volgen van laatstgenoemde omwente
ling js geweest de doorbraak in Euro
pa van het nationaliteitsbeginsel cn
-bewustzijn. Deze nationale gedachte
heeft zich niet. onmiddellijk, noch in
alle landen tegelijk kunnen verwer
kelijken. West-Europa is hierin voor
gegaan. in Midden- en Oost-Europa is
de realisecring van de nationale idc©
voor een groot gcdeelfp eerst in en
door den oorlog 1914'18 mogelijk
geworden Zelfs vandaag ten dag
zijn in ons werelddeel de gevolgen
van de groote Fransche revolutie in
dit opzicht zeker nog niet geheel uit
gewerkt.
Dat West-Europa in deze ontwikke
ling voorgegaan is, heeft voor de we
reld buiten Europa belangrijke ge
volgen gehad. In West-Europa im
mers lagen de koloniale, imperialis
tische mogendheden bij uitnemend-
hei^: Engeland. Frankrijk, België,
Nederland, ook. Zij zijn het dus ge
weest. die met de beschaving, met de
techniek, met industrialisatie van
West-Europa ook de nationale idee
naar het Oosten, het Nabije zoowel
als het Verre, hebben overgebracht.
Deze idee heeft, daar vasten voet ge
kregen, zij heeft zich (precies als dit
in Europa gebeurd was) decenniën
lang jn een hier vlugger, daar lang
zamer tempo ontwikkeld (in het Na
bije Oosten b.v. veel vlugger dan in
het Oosten van Azië). De tweede
wereldoorlog heeft in deze gebieden
gewerkt als de oorlog 1914—'18 in
Europa heeft gedaan; hij heeft het
tempo van deze ontwikkeling enorm
versneld, een groo^ aantal nog over
gebleven beletselen weggenomen cn
de verwerkelijking van de nationale
idee daardopr binnen het bereik van
de directe mogelijkheden gebracht.
Men ziet dit heel duidelijk in landen
als China. Birma. India. Siam. Ma-
lakka, Indo-China. de Philippijnen en
niet te vergeten ook in den Indonesi-
schen archipel
J-J ET spreekt vanzelf, dat deze na-
-1- tionale idee in het Verre Oos-
ten zich richt tegen de oude koloniale
machten. Deze hebben lang getracht
deze ontwikkeling tegen te houden,
precies zooals de machten van het
behoud in Europa gepoogd hebben de
verwerkelijking van de nationale ge
dachte daar tegen te houden. Thans
echter, na dezen oorlog, zijn we op
het punt gekomen, dat het niet langer
mogelijk is. om deze ontwikkeling te
gen te houden. De situatie is zoo ge
worden, dat die koloniale mogendhe
den (waaraan, wij ontkennen dij, al
lerminst. die gebieden veel te dan
ken hebben en die heuach niet alleen,
een politiek van uitzuiging nebben
toegepast!) naar onze meening niefc
meer kunnen volstaan met een o£
twee of drie vingers te geven, waar
de heele hand wordt verlangd. Zij
staan voor de keus. of die vrije hand
te grijpen en haar in vriendschap te
drukken of een poging te doen haar
opnieuw met de eigen handen tot on
derwerping te omspannen. Een derde
mogelijkheid bestaat ons inziens niet,
althans niet meer.
Te minder, omdat in het Verre
Oosten (in het Nabije Oosten even
goed) die nationale revolutie niet al
leen komt. Want parallel met de ge
volgen van dr> Fransche revolutie on
dergaat het Oosten van Azië tegelij
kertijd ook de uitwerking van de
Russische revolutie Met andere
woorden, in deze streken vallen de
nationale en de sociale revolutie, die
West-Europa achter elkaar door
maakt, in één periode (de tegen
woordige) samen. Socialisten en
communisten zijn het. die in het
Verre Oosten de leiding hebben ge
nomen ook van de nationale revolu
tie. Het samenvallen van die beide
revoluties maakt de ontwikkeling al
leen maar des te sneller, des te on
ontkoombaarder ook.
WZELNU, omdat wij het probleem-
v v Indonesië in dit zooveel groo-
tere verband zien. omdat wij de
overtuiging hebben, dat wij hier
taan voor een ontwikkeling, waaraan
wij niet kunnen ontkomen, ja die wij
als progressief bewoner van West-
Europa ook niet willen ontkomen,
keuren wij den weg, die met het Ac
coord van Linggadjati wordt inge
slagen, goed. Wij zien hem als den
eenig mogelijken! Daarbij doet, 'net
niets ter zake. of wij op bepaalde
onderdeden critiek hebben, of wij
ons bewust zijn, dat de gekozen weg
ontzaglijk moeilijk zal zijn Wij be
seffen. daf de moeilijkheden pas zul
len komen, wanneer het Accoord is
aangenomen, wij zijn bereid die te
riskeeren, omda/ het niet anders kan
Want Het alternatief, het eenige,
dat wij. gezien de wereldsituatie kun
nen zien, een onderwerping met
weid, een kolonialen oorlog, wijzen
wij af. Wij weten als wij dit zeggen,
dat ook de oppositie tegen het Ac
coord geen kolonialen oorlog wil,
noch hierop aandrijftMaar wij zijn
ervan overtuigd, dat een terugkeer op
den ingeslagen weg hierop moet uit-
loopen.
C. D J. BRANDT.
Verandering op komst?
Weersverwachtingmedegedeeld
door het K.N.M I je De Bilt, gel
dig tol Donderdagavond.
Hedennacht, vporal in het
den van hel land, strenge vorst.
Morgen overdag matige tot lichte
vorst en langs de Waddenzee
plaatselijk zelfs lichte dooi. Gelei
delijk verder afnemende wind
tusschen Noord en Oost. Aanvan
kelijk nog helder weer, later wat
oenemende bewolking, voorname, f"
ijk in hef Noorden van 'net land,
Joch a^en sneeuwval
123 V 1 lillllllllllilHIIIIIIIIIIIIIIIIIIII
