In 1946 bereidde Amersfoort zich voor
op een groote toekomst
Tusschen twee
werelden
Vele takken van sport
werden druk beoefend
Gemeentepersoneel verzette
bergen werk
Woningnood vormde
grootste probleem
CHRONOLOGISCH OVERZICHT
van de belangrijkste gebeurtenissen in
Amersfoort gedurende het jaar 1946
CULTUREEL LEVEN KWAM TOT
GROOTEREN BLOEI
Meer activeering van
eigen krachten
gewenscht
Amersfoort-Middelburg vormde
hoogtepunt van sportleven
Rotherham adopteerde
onze stad
Bescheiden stap
naar den vrede
De Gemeenschap
Volkscultuur
Dinsdag 31 December 1946
OUDEJ AARSBIJ LAGE
8
Amersfoort behoort niet
tot de groote groep van
noodlijdende gemeenten in Ne
derland. Het vervult ons met
vreugde, dat wij deze conclusie
als uitgangspunt kunnen nemen
voor een beschouwing over de
gebeurtenissen in onze stad ge
durende het jaar 1946.
LANGZAAM maar met vastbera.
denheid heeft Amersfoort zich
onder de bekwame dagelijksche
leiding van het college van Burge
meester en Wethouders, en de met
kunde en overgave werkende nood-
gemeenteraad en later mede door
den arbeid van den door de burgerij
verkozen Raad losgemaakt van
de beklemming der vijf verschrik
kelijke oorlogsjaren.
Met volharding en enthousiasme
verrichtten de ambtenaren van de
verscheidene gerrfteentelijke instellTn.
gen hun arbeid. De groote admini
stratieve achterstand werd ingeloo-
pen, zoodat nog in dit jaar de be
grooting voor 1946 aan den Raad
kon worden voorgelegd. De begroo
ting voor 1947 staat op stapel en zal
binnenkort in behandeling komen.
Financieele positie
Het werk in 1946 was vooral naar
binnen gericht. Nu de gemeente
huishouding vrywel is geconsoli
deerd komen de moeilijkheden waar.
mede ook het na-oorlogsche Amers
foort worstelt, vaster omlijnd naar
voren. Bij het Raads-debat over de
^Brandverzekeringsbelasting" werd
een tip van den sluier, die tot nu toe
de financieele positie van onze ge
meente bedekt, opgelicht. Het beeld
was niet rooskleurig. Amersfoort is
niet noodlijdend, doch het water
staat tot aan de lippen. Er is een
financieele nood-toestand, die
slechts met inspanning van alle
krachten in het komende jaar over
wonnen kan worden.
Indien men daar niet in zou sla
gen dan zou het gemeentebestuur
zijn vrijheid van handelen voor een
groot deel verliezen en de toekomst,
plannen die men zich voor
Amersfoort gesteld heeft zouden
er ernstig door worden beïnvloed.
In 1946 hebben wij niet nagelaten
bij herhaling te wijzen op de vele
mogelijkheden die de toekomst van
Amersfoort in zich sluit. Dagelijks
voelt men in onze stad den hartslag
van ons land. Er is een intensief
wegverkeer, een knooppunt van
spoorwegen en zeker een niet onbe
langrijk scheepvaartverkeer via den
Eem over het IJselmeer naar alle
hoeken van Nederland.
Voortvarendheid
Begrensd door Eem en spoorweg
net wacht onze industrie-wijk op uit
breiding. Amersfoort kan een gou
den tijd tegemoet gaan. De bevol
kingsaanwas zal dan van een histo
rische beteekenis blijken te zijr/. Bij
een dergelijke situatie waarbij
voor Amersfoort de kansen voor het
grijpen liggen nullen durf, strijd
vaardigheid en inzicht van het ge
meentebestuur noodzakelijk zijn. Üit
Wethouder AJ. Spiekermann, die
geruimen tijd 'loco-burgemeester was.
17 Januari:
3 Februari:
19 Februari:
26 Februari:
16 Maart:
22 Maart:
26 Maart:
12 April:
16 April:
26 April:
2 Mei:
4 Mei:
19 Alei:
Afscheid van gemeente-secretaris mr. J. Thomas
sen, die werd. benoemd tot secretaris van Prins
Bernhard.
Maritieme tentoonstelling. Duizenden bezoekers.
S.D.A.P.-afdeeling houdt haar laatste vergadering
(Partij v. d. Arbeid begint haar werk).
Raad bekrachtigt restauratie van den Monniken
dam.
Amersfoortsche Gemeenschap gesticht.
Gemeentelijke Geneeskundige en Gezondheids
dienst gaat tot krachtige bestrijding van de scabies
over (10.000 lijders in Amersfoort).
Raad spreekt zich uit voor Plichtsbrandweer.
Eerste Tribunaal-zitting.
G.G. en G.D. begint den strijd tegen de diphterie.
Raad benoemt den heer J. Haars tot gemeente
secretaris.
Jeugd verplaatst de Kei van den Hof naar het
Plantsoen Zuid.
Amersfoort herdenkt gedurende een aantal dagen
de Bevrijding.
In een reeks plechtige bijeenkomsten herdenkt men
de dooden en onthult men op verscheidene plaatsen
in onze stad gedenksteenen.
Grootsche Maria-hulde op het terrein van Onze
Lieve Vrouw ter Eem.
Baanvak Amsterdam—Amersfoort electrisch.
Raad neemt afscheid van loco-burgemeester en
Wethouder B.Noordewier in verband met zijn
benoeming tot Gedeputeerde van de Provinciale
Staten van Utrecht.
De heer J. Koopman wordt wethouder van Open
bare Werken.
Raadsverkiezing. P. v. d. A. komt als grootste
partij uit de stembus, op den voet gevolgd door de
K.V.P. Groote vooruitgang van de C.P.N.
Engelsche schooljeugd bezoekt Amersfoort.
Comité: Actie Jeugd van de Straat biedt honder
den Amersfoortsche kinderen een heerlijke vacantie.
September: Opleidingscentrum „Middeloo" begint zijn werk.
Stichting Centrale Woningzorg'begint haar werk.
De heer H. G. Huslage treedt op als directeur.
Amersfoort krijgt zijn prijzen-commissie.
Utrecht—Amersfoort electrisch.
Oud-Katholiek-seminarie bestaat 250 jaar.
November: Amersfoort boekt zijn 55.000ste inwoner.
1 November: Woonruimte-verordening wordt van kracht.
Film „Slag om Arnhem" in Grand trekt duizenden
bezoekers.
5 November: Installatie-plechtigheid burgemeester H. Molen
dijk. Burgerij verwelkomt hem met indrukweKkend
défilé.
7 November: Burgemeester spreekt het gemeente-personeel in
Markthal toe.
18 November: Stadsbussen weer terug in het stadsbeeld.
2 December: De heer Y. Buys geïnstalleerd als voorzitter van
den Raad van Arbeid.
4 December: Raad kaart na over den stadsautobusdienst.
Interpellatie van de Communistische fractie over
den gang van zaken bij den N.V. Stadsautobus
dienst.
17 December: Raad keur( ontwerp „Stichting voor Arbeids-
hygiëne" goed.
Raad spreekt zich na langdurige discussies
in meerderheid uit voor een Brandverzekerings
belasting. Reinigingsdienst verkrijgt per 1 Januari
1947 zelfstandigheid.
Sluitende gemeentebegrooting over 1946 door den
Raad goedgekeurd.
18 November: Een groot aantal Amersfoortsche clandestiene
slachters die door de actieve Amersfoortsche
politie na een uitgebreid onderzoek in arrest werd
gesteld moest zich voor den Officier van Justitie
voor hun daden verantwoorden.
3 Juni:
9 Juli:
26 Juli:
30 Juli:
Augustus:
1 October:
31 October:
14 October:
18 October:
Wethouder J. Koopman, die het
woningvraagstuk in studie nam.
de dit jaar in den raad gevoerde
debatten is wel gebleken, dat deze
onmisbare factoren niet ontbreken.
Met voortvarendheid heeft het ge
meentebestuur met de daarvoor- aan
gewezen ambtenaren, geadviseerd
door ir. W. Dudok, gewerkt aan het
uitbreidingsplan. Het plan is nu vrij.
wel gereed. Straks zal het ontvouwd
worden. Dan eerst zal goed naar
buiten blijken, wat er aan internen
arbeid in 1946 is gepresteerd. Er zijn
voor Amersfoort groote veranderin
gen op komst, zoowel op stedebouw
kundig als op verkeers-technisch
gebied.
Herstel
Gok naar buiten was er activiteit.
De wil tot vernieuwing liet in alle
deelen van onze stad zijn sporen
achter. De door den oorlogstoestand
verwaarloosde wegen, plantsoenen
en, parken werden door den Dienst
Openbare Werken verbeterd. Vooral
aan de verfraaiing van dc plantsoe
nen werd veel aandacht besteed.
Voor dc door de oorlogshandelingen
beschadigde huizen werden de nood
zakelijkste voorzieningen getroffen
en in de oude stadskern kreeg een
aantal pcrceelen een nieuw gewaad.
Planken en bordpapier maakten ge
leidelijk plaats voor vensterglas,
hoewel „ruiten" ook voor Amers
foort nog „troef" blijft. De „Mon
nikendam" bleef in 1946 nog geslo
ten. In 1947 zal dit voor de gemeen
schap dienstbaar gemaakte histori
sche bouwwerk zijn bruikbaarheid
en aantrekkelijkheid bewijzen.
Zakenleven
Het particulier initiatief bleef
niet achter. Waar het maar even
mogelijk was en de vereischte ver
gunningen werden verkregen, res
taureerde men of verbeterde men
den bestaanden toestand van win
kelpanden en huizen. Er viel een op-
lering te bespeuren in de Amers
foortsche zakenwereld. Hoewel nog
met velerlei moeilijkheden worste
lend, trachtten Amersfoortsche za
kenlieden het publiek zooveel moge
lijk terwille te zijn.
W oningprobleem
Een probleem met veel facetten
was in 1946 voor Amersfoort de
woningnood. De wethouder van
Openbare Werken, de heer J. Koop
man, heeft zich in een rede via de
Radio-Centrale gericht tot de inge
zetenen van Amersfoort. Hij wees
de burgerij daarbij vooral op den
socialen kant. van het vraagstuk. In
derdaad ontbrak dit jaar aan de on
derlinge hulp nog wel het een en
ander. De eenige oplossing van het
probleem is woningbouw, doch de
mogelijkheden daarvoor zijn nog
zeer" gering. Zelfs voor 1947 kreeg
Amersfoort een zeer klein percen
tage voor nieuwbouw toegewezen.
Van de enthousiaste plannen met
betrekking tot den nieuwbouw in het
Soesterkwartier zal dus nog niet
veel komen.
Garnizoen
Amersfoort heeft dit jaar heel
veel recruten zien komen en gaan.
Talrijk waren de parades en met
muziek begeleide militaire marschen
door onze stad. Amersfoort is weer
een op en top garnizoensplaats ge
worden. Prins Bernhard vereerde
ons garnizoen eenige keeren met een
bezoek. Het verband tusschen mili
tairen en burgerij is te gering en
de organisatie, die in die richting
werkzaam was, ontplooide niet veel
activiteit. Er zou ongetwijfeld meer
voor deze van huis en hof verstoken
burgers in uniform door de burgerij
kunnen worden gedaan. Wellicht een
taak voor 1947?
Nieüwe burgemeester
Hoewel wy zeker geen afbreuk
willen doen aan de bekwaamheid van
de beide loco-burgemeesters B.
Noordewier en A. J. Spiekermann,
was het toch ook voor ons een ver
blijdend bericht, dat de wethouder
van onderwijs te Groningen, de heer
H. Molendijk per 1 November tot
burgemeester van onze stad zou
worden benoemd. Tal van zaken die
op afdoening wachtten, konden nu
worden afgehandeld. Ongetwijfeld
had de benoeming van den heer Mo
lendyk ook een gunstige uitwerking
op de burgerij. Meer nog dan voor
heen bleek de wil tot vernieuwing
vooruitgang bij de burgerij aanwe
zig. Wel werd de volledige ontplooi
ing van de activiteit nog door ver
scheidene factoren afgeremd, doch
de werklust van de burgerij in al
haar geledingen, een werklust die
zich ook in het zoo gevarieerde ver-
eenigingsleven manifesteerde, be
looft veel goeds voor de toekomst.
Het politieke en geestelijke leven
in onze stad stond in 1916 op hoog
peii. Ook tijdens de verkiezingen
waarvoor ten gemeentehuize bergen
werk werden verzet kenmerkte de
strijd zich door een wederzijdsche
waardeering.
Op geestelijk gebied was er in
onze stad een verbreeding gn ver
dieping, zoowel kerkelijk als bui
tenkerkelijk.
De groote politieke gebeui*tenissen
in ons land vonden hun weerklank
in onze stad in protestvergaderingen
en adhaesie-betuigingen." Ook de
vakverenigingen ontplooiden groote
activiteit. c. F.
Aan den Appelweg werden siacht-
offers van het verzet geëerd.
In het interieur van hef mannendccl lan-j11Pifro
van het Sint Picter. en Bloklands langdurige
Gasthuis werden tentoonstellingen
van beeldende kunst gehouden.
ALS ik aan het eind van dit
jaar in het boek van mijn
herinnering blader, lijkt het be
gin zoo ontzettend ver te liggen,
met zijn na den haast ondragelijk
geworden geestelijke nood der oor
logsjaren pril ontluikend cultu
reel leven- Het gebrek aan zaal-
ruimte, was in de eerste maanden
nog niet verholpen- De groote
stroom van ontspanning en ver
strooiing zoekenden schakelde
het Grandtheater aanvankelijk uit
voor andere voorstellingen dan
die van meer of minder goedo
films. Amicitia moest nog een
langdurige reiniging en verbou
wing ondergaan. Zoo bleef, aange.
zien de „Valk" onherroepelijk zijn
VOETBALLEN was en bleef ook in 1946 in Amersfoort de
meest geliefde sport. Er wonen veel voetballers in onze stad,
er zijn vijf clubs, welker verrichtingen week aan week belang
stellend worden gadegeslagen.
h.V.C., de tweede klasser, is de voornaamste vereeniging.
Langen tijd hield heel voetballievend Amersfoort den adem in. Er
waren goede kansen voor de rood-witten, tot Unitas hun op het
laatste oogenblik de kans op het kampioenschap ontnam.
A.P.W.C. heeft het den leiders
van haar afdeeling in de vorige
competitie moeilijk gemaakt en
de paars-gelcn staan er ook nu
weer goed voor.
Met „Amersfoortsche Boys"
ging het bijzonder slecht. Velen
zullen zich de degradatiewedstrij
den herinneren. Nu, aan het begin
van het nieuwe jaar. moeten we
weer pessimistisch zijn.
„Amsvorde" handhaafde zich
nog net in d.e vierde klasse en
geeft blijk deze indeeling waardig
te zijn.
Dan is er nog de vierde klasser
„Quick", dat evenals het vorige
jaar, niet hoog grijpt.
En tot slot hebben we k.V.V.A-,
een elftal met jeugdige spelers,
dat kampioen werd en promo
veerde.
Tot de andere veel beoefende
veldsporten knnnen we hockev
rekenen. A.M.H.C. heeft het
Amersfoortsche publiek tal van
malen onthaald op fraaie wed
strijden. Vooral de dames boekten
goede resultaten.
Ongekende bloei
Korfbal beleeft een ongekenden
bloei en ook'in Amersfoort stijgt
het aantal beoefenaars. De hand
balvereeniging „Amersfoort"
kreeg dit jaar een zusje, name
lijk de handbal groep van A.A.V.
De athleten hebben hun best ge
V
(Vervolg van pagina 2)
En dan, de verdragen waren
nog niet in kruiken en kannen, er
bleef nog het een en ander: het
statuut van Triest, de vaart cp
den Donau om maar enkele
punten te noemen te regelen
over Hier lag de beslissing bij de
Groote Vier en de ervaring van
het jongste verleden was wel een
uiterst ongunstige prognose voor
de naaste toekomst. Te ongunsti
ger, omdat de bijeenkomst van de
ministers der Groote Vier zou sa
menvallen met de tweede Alg.
vergadering van de Uno.
Een keer ten goede
MAAR de pessimisten hebben
ongelijk gekregen. Wat voor
de wereld o zoo noodig was, maar
wat in October, toen de.Vredes
conferentie uiteenging, nog on
mogelijk scheen, ja, wat nog nie
mand verwachtte eenige weken,
nadat voorzitter Spaak de tweede
Assemblée had geopend, is ge
beurd: de verhouding tusschen de
Groote Vier heeft een keer ten
goede genomen, de tegenstelling
tusschen Oost en West, die wij :n
den loop van dit jaar steeds
scherper hebben zien worden,
schijnt voor het oogenblik ver
zwakt en de gevolgen van dit ver
heugende verschijnsel zijn ge
weest. in de eerste plaats, dat ae
vredesverdragen nu gereed zijn
op de ratificatie na en in de twee
de plaats, dat in de discussie ter
Assemblée een zoodanige keer is
gekomen dat de vergadering is
kunnen eindigen in een harmonie,
die alle sombere profetieën uit
het begin van dit jaar te schande
heeft gemaakt.
Wij hebben in dit overzicht niet
de gelegenheid om de oorzaken
van deze gunstig lijkende veran
dering na te speuren: wij moeten
volstaan met het verschijnsel als
zoodanig te signaleeren. Maar
aan één belangrijke oorzaak mo
gen wij toch niet stilzwijgend
voorbijgaandekenteringin
de Russische politiek. Al
weer kunnen wij ons niet gaan
verdiepen in de redenen, die tot
deze verandering van front in
Moskou hebben geleid, wij kun
nen alleen als onze meening uit
spreken. dat zij een heel complex
van binnen- en buitenlandsche,
misschien ook zelfs van persoon
lijke factoren vormen Ook is het
nog onmogelijk. 0111 uit te ma
ken. of wij hier te doen hebben
met een blij venden ommekeer
dan wel met een tijdelijk terug
wijken. dat in afzienbaren tijd
weer door een hervatten van de
oude politiek van wantrouwen en
agressie zal worden gevolgd, een
„reculer pour mieux sauter" der
halve. Zeker is echter, dat op dit
oogenblik een ontspanning is inge
treden. wat dus mogelijkheden
voor een goed gebruiken daarvan
opent.
Nog geen pais en vrèe
HET voorzichtig optimistisch
geluid, dat wij in deze
beschouwing hebben laten hoe
ren, is geenszins de uitdruk
king van onze overtuiging geen
lezer zal het daarvoor trouwens
houden dat het nu overal in
de wereld pais en vrêe is gewori
den. Nog altijd zijn er vele kwes
ties open en van zoo intrinsiek be
lang voor de machtspolitieke ver
houdingen bovendien, dat elk
daarvan ieder oogenblik tot het
ontstaan van een extra spanning,
van een uiterst gevaarlijke situa
tie zelfs kan leiden.
Voor Europa is het meest be
langrijke dezer onopgeloste pro
blemen zonder eenigen twijfel hel
Duitsche vraagstuk, dat eenvou
dig om een oolnssing schreeuw'
Tezamen met het in omvang na
tuurlijk veel kleinere, maai in
beteekenis voor de verhoudingen
der grooten onderling er dicht bij
komende Oostenrijksche pro
bleem, zal het in de komende
maanden de toetssteen vormen
van den wil tot een werkelijken
vrede.
Open staat ook nog het pro
bleem van de Middellandsche zee
met zijn vele facetten: Franco-
Spanje, de situatie in Grieken
land, dc beheersching van de Zee
engten, het Arabisch nationalis
me en het verlangen der 'Joden
naar een Nationaal Tehuis (de
kwestie-Palestina kort gezegd)
Egypte en den Soedan. Buiten
Duitschland en Oostenrijk is het
hier aan die zee. die Dr. Kuyper
indertijd de Oude Wereldzee heeft
genoemd, dat de belangen der
groote mogendheden het meest
onmiddellijk tegen elkaar botsen;
de gebieden, welke aan deze zee
liggen vormen een van de belan
rijkste wrijvingsvlakken van de
tegenwoordige internationale po
litiek.
De nieuwe wereldzee
EN naast die oude zee de
oceaan, die het laatst in de
rij der wereldzeeën zijn politieke
beteekenis heeft gekregen, maar
die juist, omdat hij zoo laat is ge
komen, tegelijk in het voorste ge
lid van het gebeuren is komen te
staan: de Pacific. Oude koloniale
politiek, modern economisch im
perialisme het jonge, maar daar
om des te fanatieker nationa
lisme, communisme a la de Sow-
jetunie. democratie naar Angel
saksische wijs. socialisme in La
bourtrans, kapitalisme in den
geest der Amerikaansche Repu
blikeinen. het beweegt zich hier
alles in bonte warreling dooreen,
terwijl de factoren van naakte
machtspolitiek, die er doorheen
spelen, het geheel nog kaleidosco-
pischer, nog duizelingwekkender
maken. Wij behoeven hierop niet
nader 111 te gaan: ook wij Neder
landers dragen immers een deel
van dit ontzaglijke vraagstuk op
onze schouders en wij weten
maar al te goed, hoe zwaar dit is.
Wij vatten samen: het heeft op
het oogenblik den schijn, dat wij
ondanks alles in het afgeloopen'
jaar toch een stap vooruit heb
ben gezet op den weg, die ons van
de wereld van den oorlog naar
die van den vrede moeten voeren.
Maar over de brug zijn wij nog
lang niet: laat ons den kreet
..hei" nog maar voor ons houden!
Dr. C. D. J. BRANDT.
daan. Nicf alleen leverden de
districtswedstrijden enkele kam
pioenen op, maar bovendien orga
niseerde Me vereeniging een goed
geslaagden veldloop.
De Amersfoortsche wandelaars
hebben er menig kilometertje op
zitten. De hoogtepunten van hun
activiteit waren de Vierdaagsche
Ie Nijmegen en de Avond-Vier-
daagsche.
De zwemvereenigingen ont
plooiden een ongekende bedrijvig
heid. A.Z. en P.C. maakte een
tour naar België. De polospelers
behaalden menige overwinning.
Dan werden er nog tournooien en
zwemfestijncn georganiseerd, het
geen eveneens geschiedde door de
A.Z.C. Neptunus. dat eerst En-
gclschen en later Deenschen en
Zweedsclien zwemmers en zwem
sters gastvrijheid bood en later
een trip naar Londen maakte.
De „Pedaal ridders" brachten
leven in dc sportbrouwerij door
een Ronde van Amersfoort voor
amateur^ te organiseeren.
De Amersfoortsche motorsport
liefhebbers konden in „Birkho-
ven" hun hart ophalen, waar een
terrcinrit gehouden werd. Op
merkelijke prestaties van loop
Bovee en Mobi Vierdag verdienen
vermelding.
In de diverse stamcafé's werden
op het groene laken goede resul
taten behaald. „Dc Vergulde. Wa
gen" zag zich op het nippertje hel
kampioenschap ontglippen.
Dr damliefhebbers genoten van
een interessante simultaanseance
in het „Volksgebouw". De scha
kers speelden in de „Markthal"
tegen de drie grootmeesters N'ai-
dori Yanowski en Szabo. Mevr.
Heemskerck slaagde er in Gro-
ningen in haar landskampioen
schap schaken te behouden
De gymnastickvereenigingcn
lieten ook van zich hooren, even
als de schermers, die in toonzaal,
v. d. Mevden zelfs een tournooi
organiseerden.
Er werden enkele tennistour-
nooien gehouden en de tennissers
hebben onderling veelvuldig hun
krachten gemeten. De tafeltennis
sport trok tot nu toe-weinig be
langstelling. Het is jammer, dat
e, ook tijdens de stedenontmoc-
ting Amersfoort-Middelburg niets
van dn beoefening van deze sport
is gekomen.
Wat de hokssporf betreft, is
Amersfoort ongetwijfeld vooruit
gegaan. In „Amicitia" werden
wedstrijden gehouden en ook wer
den er demonstraties gegeven
au het jiu-jitsu.
De krachtsportverceniging „Her
cules" trok de belangstelling, toen
zij in „Prinsenhof" worstelwed
strijden organiseerde.
Wim Slijkhuis arriveerde als eerste
in den veldloop van A.A.V.
Steden-on tmoeting
Voorts wijden wij nog eenige
aandacht aan de stedenontmoe-
ting \mcrsfoortMiddelburg, die
nog versch in ons geheugen ligt
Zoowel Middelburgers als Amers-
foorters zullen in de toekomst
poorten sloot voorloopig alleen
het zaaltje over van het wijkge-
bouw aan het Laurens Coster-
plcin. Hier werd in de eerste
maanden de cyclus Parool-concer
ten beëindigd, die haar artistiek
hoogtepunt vond in het optreden
van het Radio-strijktrio met als
noviteit een interessant \werk van
den Nederlander Hugo Gédron.
De herrezen Orkestvereeniging
concerteerde op 14 Maart reeds in
Amicitia, dat daarmede weer in
het cultureele vereenigingsleven
werd opgenomen. Al betreft het
hier een stichting van eigen ini
tiatief, toch kan ik niet nalaten
de oprichting van de Vereeni
ging voor Huisvrouwen op 14 Fe
bruari te releveeren, die van meet
af aan in weerwil van allerlei
kinderziekten met haar maande,
lijks terugkeerende openbare
speelavonden een belangrijke fac
tor ging worden in het muziek
leven van onze stad.
ïntusschen zette het comité
„Kunst in Amersfoort" met een
helaas verminderd succes het stre
ven voort om het cultureele leven
in onze stad weer op gang te
brengen. Kort voor de Meifeesten
nam de na lange voorbereidende
besprekingen eindelijk opgerichte
Gemeenschap dit werk over. De
door haar voor onze stad georga
niseerde manifestatie ,,De kunst
trekt door het vrije land" leed
achteraf bezien aan een te over*
laden programma. Het élan der
initiatiefnemers vond jammer ge
noeg niet den gewenschten weer
klank. Bij de Meifeesten van het
komende Viaar zal men zeker van
de opgedane ondervindingen pro.
'fijt trekken. De Gemeenschap
heeft ons ook den lang verbeiden:
„Beyaard" geschonken, 'n maand
blad, dat o.m. een overzicht biedt
van wat er op cultureel gebied ge
beurt-
De inzet van het nieuwe seizoen
bracht ons het Grandtheater te
rug en een nieuw Amicitia. Bei
de organiseerden tooneel* en mu
ziekuitvoeringen van prima ge
halte en verrichtten daarmee
prachtig cultureel werk. Jammer,
dat een aantal van de beste voor
stellingen niet het verdiende be*
zoek kregen.
Van de op muzikaal gebied
werkende vereenigingen verras
ten de Oratoriumvereeniging en
het Tdonkunstkoor later ook
officieel vereenigd met een.
verblijdend frissche uitvoering
van Haendel's „Messias" Het
Mannenkoor handhaafde dezer
dagen in het Kerstconcert zijn
reputatie als koor primae classis.
Het Amersfoortsch Kunstenaars
Genootschap, het oude Gilde, toon
de in de in November gehouden
tentoonstelling vooruitgang ijj
vergelijking met dc Mei-expositie.
De verwachtingen aangaande do
„Ploegh" zijn nog hangende, aan
gezien er van een herfst ten toon
stelling niets is gekomen In het
Mannendeel van het Pieter Blok-
lands-Gasthuis. dat voor tentoon
stellingen bijzonder geschikt "is,
exposeerde nég Wim Wijnman en
werden Herman Kruydor en Alb.
Fiks waardig herdacht.
Op het gebied der echte volks
cultuur ontplooide „het Neder-
landsche lied" met .eenige open
bare zangavonden in de Markthal,
die tijdens de Meifeesten haar te
genwoordige gedaante had ont
vangen, een verheugende activi
teit. Hel massale, bevrijdingsspel'
voor den toren was ook voor een
groot deel aan de spontaneïteit
van deze groep te danken.
Met tentoonstellingen, muziek,
uitvoeringen en lezingen van dich
ters deed de „Oude Lanteern" van
zich spreken. Het is te hopen, dat
de stijgende lijn ook in het ko
mende jaar kan worden volgehou
den.
Teleurgesteld heeft tot nu toe
de nieuw opgerichte centrale „Ka
tholiek Amersfoort De door deze
groep georganiseerde avonden
toonden- geenszins het verwachte
artistieke gehalte. Hopelijk over
wint K. A. spoedig de kinderziek.
ten, opdat Amersfoort nog in dit
seizoen werkelijk verrijkt worde
met waardevolle avonden uit dien
ouden hoek, die al te lang zich
zwijgzaam heeft gehouden.
Wij zijn dit jaar een goed stuk"
verder gekomen in Amersfoort.
Om tot een nog grootere intensi-
veering van het cultureele leven
te kunnen komen, is noodzakelijk
een grootere activeering van eigen
krachten. Stimuleerend werken
der officieele instanties en een
groeiend verantwoordingsbewust-
zijn van onze kunstenaars tegen
over de gemeenschap kunnen hier
helpen.
HANS M. SCHEIFES.
nogmaals met pleizier een der
gelijke ontmoeting tegemoet zien.
Tenslotte wijzen wij op het con
tact. dat is opgenomen met de
gemeente Rotherham in Enge
land, die sportief Amersfoort
adopteerde. De eerste resultaten
zijn bekend: de commissie, die
Rotherham in November bezocht,
kon zeer optimistische mededee-
lingen doen.
Wij willen dit overzicht beëin
digen met een verlanglijstje voor
1917.
1 Minstens één eerste klas
voetbalclub,
2, Verbetering van den sport-
terreinennood.
3. Meer onderling contact tus
schen de sportverenigingen.
I Veel mooi weer. vooral bij
AmersfoortRotherham
Wanneer aan deze verlangens
wordt voldaan, dan kunnen we
met recht spreken van een „ge
lukkig nieuwjaar".