UIT EEN OUDEN KOFFER
Voor
nieuwe
punten
De Turken hebben stalen zenuwen
MooJid'—
Een vrouw vocht tegen
de 'Gestapo.
i Honderdveertig j
jaar
Radio-programma
At
Hï
DE
dankbaarheid
onder getuige
Scheepstijdingen
2
Donderdag 9 Januari 1947.
VOOR mij ligt een geopende, oude koffer.
Ik heb hem van zolder gehaald. Hij bevat dingen waarnaar
ik lange jaren niet heb omgekeken. Vergeelde brieven, portretten,
prentbriefkaarten uit den Balkan, Weenen, Denemarken en veel
andere landen. Een notieboekje waarin ik het aantal kilometers,
opschreef, die ik te voet aflegde door Europa van stad tot stad,
van land tot land. Daarnaast enkele boeken, pamfletten, brochu
res van Kropotkin, Bakoenin, Das Kapital, van Karl Marx en
het boek van Büchner: Kracht en Stof. Dit laatste, beduimeld,
gescheurd, stukgelezen in mijn jeugdjaren, lectuur van velen uit
mijn tijd die worstelden met maatschappij, beschaving en gods
dienst. Verslonden, zonder het critisch vermogen van een jeugd
die iets belangrijks heeft geleerd.
Als ik het boek doorblader krijj
ik een onaangenaam gevoel van af
keer en weerzin. Dit boek, dat in
die lang verdwenen tijd zoo vele
jonge mcnschen op 'n fataal dwaal
spoor heeft gebracht, dat alles uit
de stof verklaart en hun hongerige
zielen in een duister slop heeft ge
voerd.
Het hoek. dat den menschelijkon
geest negeerde als ..blauer Dunst",
troosteloos voor den mcnsch, die
vraagt naar liet: waarvandaan,
waarom en waarheen.
Als ik het dichtsla heb ik dezelf
de gewaarwording als jaren gele
den, toen ik na lang zwerven en
trekken door \cle landen, weer in
Nederland terug kwam. Ik stond
voor liet huis op 'n Amsterdamsche
gracht waarin ik geboren was. Het
was vervallen, verveloos, de muren
gecheurd. de ramen met ruwe plan
ken dichtgetimmerd. En aan de
scheef hangende huisdeur stond een
bord: Onbewoonbaar verklaard.
Das Kapital. Karl Marx! Toen
voor mij een noodzakelijk studie,
object. Vandaag: de ontleding van
de materie, de cultuur van het dor
re verstand.
Het maakt me kregel.
AN de brochures van
^-Kropotkin en Bakoenin.
de Russische voorgangers van hot
socialisme, heb ik zelf mee gezet op
d.j drukkerij van „Recht voor Al
Ion". Letter voor letter is door de
handen gegaan; zetmachines wal n
er nog niet.
Het drukken daarvan lag >n
mijn handen. Zestien pagina's tege
lijk op een oude snelpers, die ram
molde in de versleten lagers en een
geluid maakte alsof een boerenkar
over hobhelige keien reed. wanneer
d.' drukcylinder over den lettervorm
draaide.
H'SSCHEN brieven en do.
cumenten, manuscripten'
en onafgemaakt werk. filosofische
beschouwingen, die nooit gedrukt
werden, vind ik een paar excmpla
ren van een Russisclien valschon
pas. Ia drukte dezen in een klein
stadje van Oost-Pruisen, dicht bij
do grens van het groote, geheimzin
nige rijk van ..Vadertje Czaar".
voor con Russisch student. Ik vind
ziir brieven, geschreven uit Zwit.
seriand. waar hij in ballingschap
leefde.
Het zijn alles dingen waarvoor de
Gestapo mij in bezettingstijd een
„kogel in den nek" had kunnen pre
senteeren
Ti
[ET Amsterdam van toen
"- was niet te vergelijken
met de stad van nu. Het. was een
suffig, groot dorp. bewoond door
kooplui in het greot. vier gebrek
aai- intelligentie evenredig was aan
hun omzet. De rest was slovende
armoe, die twaalf tot veertien uur
pei dag werkte.
Hot mannelijk deel zag hun kin
deren alleen des Zondags. Als ze
's morgens naar hun werk gingen
sliepen ze nog, wanneer ze thuis
kwamen waren ze reeds te bed.
En velen zullen zich misschien
de cynische «mop" herinneren uit
die dagen, waar in een gezin de
kinderen aan hun moede- vroegen:
„Moeder, wie is toch die vreemde
man, die Zondags altijd op visite
komt?"
En tot antwoord krijgen: „Dat
is je vader, mijn kind!"
In deze doodelijk grijze sfeer van
geldvcrdienende „grutters" in de
hooghartig gesloten huizen van het
weerzinwekkende burgerdom, slin
gerde Multatuli zijn bock ..Max Ha.
velaar", gevolgd door „Woutertje
Pieterso", als een handgranaat in
hun gezapige rust.
Er ontwaakte iets in de harten
van de massa, die altijd „de klap
pen" kreeg. Hoe zou het anders
kunnen? Leefden zij niet in gesta
dige onrust hun werk. hun betrek
king te verliezen? Zij wisten, dat
niemand naar hen omkeek, dan al
leen do vernederende, neorhuigende
liefdadigheid van sentimenteele ou.
de juffrouwen.
Bij wie zouden zij geestelijken
steun, een houvast vinden?
De kerk? Die in onze armoe stond
als een rozegekleurde plumpud
ding?
De kerk Laat ik erover zwijgen,
haar schuld is groot. En de afval,
de wrok groeide. Linoenvroomheid
die niets te maken had met den
weg. die Christus haar gewezen
heeft.
„De aarde en haar volheid zijn
de:; HoerenDeze volheid was en
Is niet van U of van mij. Zij is er
voor allen. Ik vermoed, dat ik daar
van geen uitleg behoef te geven.
WEINIGEN van het ar-
moevolk konden de
boeken koopen. Maar de enkelen
die ze hadden gaven zo door als een
ondergrondsch blad in bezettings
tijd, de vooze burcht van vunzige
zelfgenoegzaamheid kreeg een deuk
in de vervallen muren.
Mijn hemel, de lieve contjes wa.
ren in gevaar. Stakingen braken
uit. Die prompt verloren werden. Ze
Muffe wetenschap,
drukpersperikelen,
armoe en de slag
op het Damrak
hadden Immers geen weerstands-
kas.
In de drukkerij van „Recht voor
Allen" hadden wc het druk. Dui
zenden strooibiljetten bereikten de
massa der werkende bevolking. Dik
wijls met een tegenover gesteld re
sultaat. Want iedere colporteur die
n de Jordaan met het socialistisch
blad waagde te colnorteercn werd
door de bewoners afgeranseld.
Het vergaderlokaal van de arbei
ders „Ons Iluis" was dikwijls het
object van de opgezweepte menig
te geniepig bewerkt door het dag
blad „Do Echo" en het „Nieuws
blad voor Nederland" met de zoute-
lonze Zondagsbijlage „Ivikeriki".
Langzamerhand kreeg 't groeiend
verzet vasten vorm. Er kwamen
vakbonden in miniatuur formaat Zij
probeerden het. eerst met schrifte
lijke verzoeken aan de werkgevers
om kortere werktalen en beter" he
looning. Zij werden met de hand
geschreven. Schrijfmachines waren
er toen nog niet. Evenmin telefoon,
fiets, auto of electrische tram.
Ge kijkt verbaasd en denkt mis
schien, dat ik spreek van eeuwen
geleden, en toch is het nog lang
geen menschenleeftjjd her.
Do brief begon niet: Zeer edele,
hoogwelgeboren Hoeren.
De „grutters" waren gevleid-
Maar ze voelden er niets voor.
Stakingen, week na week. Bij op
hoopingen werden de deelnemers
uiteengeranseld.
TOT de ellendigste van de
ellendigen behoorden de
sigarenmakers. De huisarbeid had
een enormen omvang gekregen, het
was het beruchte „sweating".sy-
steem. Maar zo kregen er „tabak"
%an. De verbittering groeide en
nam den vorm aan van een oproer.
In troepen trokken zij langs hot
Damrak. Zwijgend, stom. Plotseling
stak Iemand een roode vlag om
hoog. In „no time" stroomde het
geheele politiebureau van de Oude-
brugsteeg de straat op, den storm
band van hun helmen onder de
kin. Hot Damrak leek een slagveld.
Haastig werden de luiken voor de
ramen van de drukkerij gesloten.
Gewapend met stokken stonden
zetters en drukkers achter do deur.
Een aanval op do drukkerij was niet
denkbeeldig. Als jongste werd ik
naar den zolder gestuurd. Ik moest
't risico van een mishandeling niet
dragen. Ik weet niet watmij
dreef, verontwaardiging, woede,
verzet. Op den zolder lagen de pas
afgedrukte geschriften van Kropot
kin. Bakoenin en anderen. Maar ik
nam ze in de hand en smeet den
eencn stapel na den anderen liet
raam uit. Zij dwarrelden als vlin.
clers omlaag tusschen vriend en
vijand. Graaiende handen grepen er
naar, alles keek naar boven. Er
volgde steeds meer. oude nummers
van „Recht voor Allen" en van het
weekblad „Morgenrood".
Merkwaardig, het geransel hield
op.
TOEN de rust, zij het dan
voorloopig hersteld was,
verschool ik mij achter eenige ba
len papier, schuldbewust,
Hoe moest ik dit verantwoorden?
„Waar is die barricadenbestor-
mer?" hoor ik den meesterknecht
Arie Rot zeggen.
n
E uitbrander viel erg
mee. Ik was nog te
jong om in geldelijke termen te
denken. Het papier van de bvcliu-
res, zoo pas gedrukt, en roekeloos
uit het raam gesmeten, was nog
niet betaald. Of de rekening later
ooit is voldaan, weet ik niet.
JAN HENDRIKS.
IN 1805 behaalde de Engelsche
vloot ODder Nelson zijn groote,
beslissende overwinning op de
Fransche bij Trafalgar, waarbij
de admiraal zelf sneuvelde. Het
Engelsche parlement, -dat, den
dooden held posthuum wilde be.
looncn, koos daartoe den in die
dagen meer gebruikelijken vorm
van de toekenning van een pen
sioen, dat in dit geval bij een Act
van 1806 werd verleend aan den
broer van den admiraal, William
Nelson, en diens nakomelingen.
Het bedroeg 5000 per jaar.
Dit bedrag hebben William
Nelson en de na hem gekomen
lords van dezen naam ieder jaar
van do schatkist genoten. In 1889
heeft -de Engelsche regecring aan
den toonmniigen lord Nelson een
voorstel gedaan om deze jaarlijk-
sche uitkeering met een bedrag
ineens van 135.000 af te koo
pen, maar de pensioentrekker
oeide hier niets voor en dus ging
de transactie niet door.
In begin Docember 1946 heeft
het Lagerhuis met 271 tegen 102
stemmen een wetsvoorstel aange
nomen, waarbij wordt bepaald,
dat dit pensioen een einde zal ne
men na den dood van den feegen-
woordigon lord Nelson en diens
broer en erfgenaam. Van conser
vatieve zijde is deze regeling met
groote heftigheid en dikke woor
den bestreden. Men moet wel een
typische Engelsche conservatief
zijn, om bij deze gelegenheid de
woorden „miserabele krenterig
heid" in den mond te durven né
men, zooals een van de opposan-
ten gedaan heeft. Terecht werd
dit verwijt van regeeringszijde te
ruggewezen; het feit, dat de erf
genamen van den grooten man
en niet eens in den rechten lijn
vandaag ten dage reeds een be
drag van 700.000 hebben geno
ten, spreekt boekdoelen zoowel
voor de schcutigheid van de En
gelsche overheid als voor de eer
bied van het Engelsche volk voor
traditie. Wij zijn ervan overtuigd,
dat wat de Labourregeering nu
heeft gedaan, in ieder ander land
dan Engeland reeds tientallen ja
ren eerder zou zijn gebeurd.
HET is de laatste weken stil geworden in de kwestie van de
Zeeëngten. Het probleem dat in het midden van het vorig
jaar de afmetingen dreigde te gaan krijgen van een acuut oorlogs
gevaar, is momenteel tot bescheidener proporties teruggebracht.
Dit wil niet zeggen, dat er een oplossing is gevonden, of dat
deze zelfs maar in het vooruitzicht is. Het ziet er veel meer naar
uit, dat het vraagstuk om zoo te zeggen bevroren is, dat de situatie
aan de Zeeëngten van dynamisch statisch is geworden. Met
andere woorden: de toestand doet voor het oogenbiik meer aan
een wapenstilstand dan aan een vrede denken. Alaar vgrgelekcn
bij wat hieraan voorafging is dit reeds een groote stap vooruit!
Dc Turkscbe staatslieden en het
Turksche volk als geheel moeten wel
stolen zenuwen bezitten Want het is
geen kleinigheid, om ruim zeven jaar
een zenuwenoorlog mee te maken en
te doorstaan Laten wjj toch niet ver
geten. dat de Russische druk op de
Turken begonnen is in September 1939
(hij was een rcchtstreeksch uitvloeisel
van het Duitsch.Russisch vriend
schapsverdrag!) toen hun minister van
buitenlandsche zaken. Saradjogloe.
naar Moskou werd ontboden. Meer dan
V/s jaar heeft die pressie aangehou
den en toen dc Duitsche legers in
Juni 1941 de Sowjet-Unie binnenruk
ten. werd de belasting van de Turk
sche zenuwen misschien anders, maar
zeker niet minder.
Weer onder druk
Rauwelijks was dc oorlog over,
of de Russische diplomatic her
vatte den druk en wel onder omstan
digheden. die voor haar ideaal moch
ten heeten: de roode legers, in pres
tige enorm gestegen door een gewon,
nen oorlog, stonden aan alle kanten
aan de Turksche grenzen. En deze druk
houdt nu zoo onderdehand ook al meer
dan 1% jaar aan.
|)E uitwerking van zoo een oanhou-
dendc pressie, van zulk een zo.
nuwenoorlog moeten wy vooral niet
onderschatten met name ook niet op
economisch terrein. Het feit alleen,
dat het Turksche leger al dien tyd ge_
mobili3eerd is moeten blijven, werkt
enorm ontwrichtend, nog afgezien van
Ismael Ineunoe, dc tegenwoordige
president der Turksche republiek als
opvolger van wijlen Kemal Ataturk.
dc omstandigheid, dat een volk. dat
ieder oogenbiik moet vreezen a oor een
oorlog, niet voldoende innerlijke rust
indt, om aan den wederopbouw van
zjin economisch leven te gaan arbei-
Tegenwicht
P welke wijze heeft de Turksche
regeering nu getracht een tegen
wicht te vinden en te geven? Dc eco
nomische en in het gevolg daarvan op
tredende sociale onrust in het eigen
land heeft zy een wettigen uitweg
trachten te verschaffen door dc vor
ming van oppositie-partijen aan te
moedigen, daarmee dc critiek, dat Tur
kije door één party, dat wil zeggen in
feite door een kleine clique geregeerd
wordt, den wind uit de zeilen nemend.
terwijl tcgclük de oppositie haar deci
van de verantwoordelijkheid voor de
buitenlandsche politiek te dragen
krijgt.
I? X voor wat de buitenlandsche po_
•*-' litiek betreft, bestaat 'hot tegen
wicht hierin, dat dc Turken zich volko
men by de Angelsaksische staten heb
ben aangesloten Precies hetzelfde deed
Saradjogloe in 1939 trouwens ook al.
want op den dag. nadat hy uit Moskou
terug kwam vliegen, werd te Ankara
Oen militair accoord met Engeland cn
Frankrijk (dus met het Westen) gc.
tcekend Deze aansluiting van Tur
kije by het Westen is op het oogen
biik zoo volkomen, dat dc Turksche
regeering de verantwoordelijkheid voor
haar buitenlandsche politiek zeer be
wust deelt met de beide Angelsaksi
sche staten, aangezien zy' de geheele
notawisseling met de Eowjet-Unie on
der de controle van Londen cn
Washington heeft gesteld. Dat aan
Engeland en do V.S op deze wy'ze te
vens de medeverantwoordelijkheid voor
de eventueelo militaire consequentie?
van die politiek wordt opgelegd,
spreekt vanzelf; daarom is het Tur
kije natuurlijk in de eerste plaats te
doen.
Keuze gedaan
INTUSSCHEN heeft Turkiie. riat
lang tusschen Oost en West heeft
gedobberd, zyn keuze nu ook in dit
opzicht gedaan, dat er bij geen enkel
Turksch staatsman momenteel neiging
bestaat om naast het verdrag met
Engeland ook een dergelijk pact met
de Russen te gaan sluiten. Ook de op
positie, ook een man als de voormalige
minister van buitenlandsche zaken
Rustu Aras. die in zyn tyd r.ogal
voor Russischgezind gold. denkt hier
over net zoo als de regeering. Laatst
genoemde zou. volgens een corrcspon.
SARADJOGLOE. die Turkije's bui
tenlandsche politiek definitief op het
Westen oriënteerde.
dent van „Die Weltwoche", den tyd
voor een RussischTurksch verbond
als voorbij beschouwen Hem zou trou
wens een andere combinatie voor oogen
zweven, n 1. een. die Engeland. Frank
rijk, Turkije Griekenland cn de Arabi
sche staten zou omvatten, en dus naast
de beide grooten. dc Sowjet-Unie cn de
V.S., een derde groote zou vormen.
Dit iaatste kunnen we voor het
oogenbiik laten rusten, hierbij zullen
andere factoren den doorslag geven
dan de eventuccle verlangens \an de
Turken alleen In elk geval onder
streept het nog eens de kern van ons
betoog, dat Turkije in den laatstcn
tiiö volledig voor het Westen heeft
gekozen. Dr. C .D J. BRANDT.
Volgens William Wyler. een
Amerikaansch cineast, moet een
goed acteur de volgende eigen
schappen bezitten: het hoofd van
Clark Gable, den mond van Gary
Cooper, de handen van Leslie IIo.
ward, de oogen van Charles Boyer,
rle neus van Ronald Colman, de
stem van Herbert Marshall, de per
soonlijkheid van Robert Taylor en
de doorzetting van Joe Mc Crea.
door Anthony Berkely 61
Ah!" zei mijnheer Chltterwick,
en sloeg zijn beenen over
elkaar. „Misschien, da^ ik het bij het
verkeerde eind heb, maar ik geloof,
dat de keuze van het Piccadilly Hotel
van de grootste beteekenis is, indien
wij maar wisten in welk opzicht. Juf
frouw Sinclair kan die plaats nooit
uitgekozen hebben, meen ik".
.Denlct U, dat een ander haar
daartoe aangezet heeft?" vroeg Mouse.
„Het ziet er naar uit. Maar wie
deed het?"
Daar niemand op deze vraag het
antwoord wist, ging Judith verder.
„Lynn heeft het buisje mogen zien,
waarin het Pruisisch zuur zat en
waarop de politie zijn vingerafdruk
ken gevonden heeft. Hij kon zich niet
herinneren het ooit in handen gehad
te hebben. Hij meende echter, dat het
v/el wat v/eg had van het buisje,
waarin zijn tante haar oogdruppels
bewaarde. Maar zelfs, indien het het
zelfde buisje was. zie ik niet in, boe
dit Lynn kan helpen".
„Juffrouw Sinclair zal het bem wel
eens uit een andere kamer hebben
laten halen", merkte mijnheer Chlt
terwick, die de noodige ervaring met
zijn eigen tante had opgedaan, op.
„Zijn vingerafdrukken kunnen er dus
zeer goed opgestaan hebben".
„Maar dan zullen v/ij toch moeten
bewijzen, dat juffrouw Sinclair's
buisje in handen van een derde ge
vallen is. En ik veronderstel", zei
Judith met oen lach zonder vroolijk-
heid, ,.dat juffrouw Goole niet zeer
behulpzaam zal zijn, jndien wij haar
vragen of er in den laatsten tijd een
buisje met de oogdruppels van haar
werkgeefster onder verdachte om
standigheden verdwenen is?"
„In ieder geval moeten wij dit
punt in het oog houden", raadde
mijnheer Chitterwick haar aan, ..wan
neer wij weten, wie het buisje in
zijn bezit had, zullen wij waarschijn
lijk ook den moordenaar kunnen ont
maskeren".
Judith zuchtte. „Wat het volgende
punt betreft: Lynn weet niet? tce te
vocgen aan de beschrijving, die hij al
eerder van de stem van den man,
die hem opbelde, gegeven heeft. Een
overdreven Oxford-acccnt. dat is al
les.' En evenmin kan hij iets toevoe
gen aan zijn verklaring omtrent het
doorbrengen van den tijd, dicn hij
volgens de politie in het Piccadilly
Hotel zat. Het was bem niet mogelijk
zijn alibi te bewijzen".
,.Er is mij in dat ver-band wat te
binnen geschoten", gaf mijnheer
Chitterwick te verstaan, „wanneer wij
het positieve feit niet, kunnen bewij
zen, is het misschien mogelijk het niet
NIET MEER: ALLEEN
OM TE BEKIJKEN! j
OOK het C.D.K. is aan het begin van het
nieuwe jaar met goede voornemens bezield.
Het heeft ons een regelmatige toewijziging van
textielpunten beloofd, en het is reeds begonnen
met 25 punten geldig te verklaren. Eindelijk kun
nen we dan weer eens een nieuwe jurk koopen of
wat van die aardige blouses, en eindelijk kunnen
we in de krant weer eens nieuwe modellen laten
zien die niet meer „alleen om naar te kijken" zijn,
maar werkelijk als uitgangspunt kunnen dienen
voor de verrijking van onze garderobe.
Helaas is de toewijzing nog niet zoo groot dat we
bokkensprongen kunnen maken, en weinigen \an
ons kunnen het zich veroorloven, zich een van die
weelderige Fransche japonnen met draperieën aan
te schaffen: Maar dat hoeft ook niet: wij hebben de
soberheid lecrcn waardeeren, en zeker een soberheid
zoo smaakvol als die van het bruin-gestreepte wollen
pakje dal liet meisje op onze foto draagt. Het kan
als mantelpakje gedragen worden bij mooi weer cn als
deux-pièces in huis voor dagen
als we nu hebben.
DIT eenvoudige
pakje (een ivijd
jasje zonder
failleering, inge
wonnen met een
ceintuur, en een
gladden rok) ligt
thans weer bin
nen ons bereik.
LJET George Cross is posthuum verleend aan mevrouw Violette
Szabo-Bushell van de Women's Transport Service voor haar
heldhaftig gedrag.
Ziedaar een van die berichten, die wij zoo vaak lezen, dat onze
aandacht er nauwelijks meer door wordt vastgehouden en waar
achter haast altijd een verhaal van durf, zelfopoffering en
leed schuil gaat. Zoo ook in dit geval.
Violette Bushell, een dochter
van Engelsche ouders, maar in
Frankrijk geboren, was als kind
al een robbedoes, zoo wat men
noemt „een echte jongen". Vech
ten en in de boomen klimmen
was liaar lust en haar leven; op
de school kon ze het daarentegen
niet zoo goed vinden. Verstand
had ze genoeg, overleg toonde zc
speciaal bij haar spel, maar stil
zitten en het routinebes taan van
iederen dag. dat aan de school nu
eenmaal eigen is, was niets voor
haar.
Toen de oorlog uitbrak, woon
de Violette in Engeland. Het
spreekt vanzelf, dat zij met haar
behoefte aan actie, zich onmiddel
lijk aanbood voor werk; zij werd
in de Women's Transport Service
opgenomen. De nieuwe taak
bracht haar in kennis met Szabo,
een officier van het Fransche
vreemdelingenlegioen, met wicn
zij in 1910 in het huwelijk trad.
Het was een echt oorlogshuwelijk.
de wittebroodsweken duurden
precies tien dagen, toen vertrok
Szabo naar Afrika, waar hij
twee jaar later in den slag bij El
Alamein werd gedood. Zijn doch
tertje Tania. dat nu 5 jaar oud is,
heeft hij dus nooit mogen zien.
Parachutiste
\T A de geboorte van baar doch-
tertje nam Violette baar
plaats in de Women's Transport
Service weer in. Maar deze vol
deed haar niet langer, zij wilde
meer, zij wilde den dood van haar
man wreken. Daarvoor vroeg en
verkreeg zij overplaatsing naar
den Geheimen Dienst en zoo
kwam het, dat zij zich in April
1944 aanbood, por parachute in
Frankrijk te worden neergelaten,
waar zij de opdracht had aan dc
Maquis gewichtige mcdcdeelin-
gen te doen over D-Dav.
De actie, die zij zocht, heeft zij
bij het uitvoeren van deze zen
ding wel gevonden! Tweemaal
viel zij in handen van de Gestapo
maar beide koeren wist zij daar
weer uit te raken. Maar toen
werd zij met dc groep, waarbij zij
zich bad aangesloten, doo»- de
het negatieve wel te doen. U wilt toch
werkelijk de waarheid leeren kennen,
hoe die ook uitvalt?"
„U bedoelt, zelfs indien zou blijken,
dat Lynn ten slotte toch schuldig
was?" vroeg Judith kalm. „Wel ze.
ker doe ik daf. ik twijfel geen oogen
biik aan hem".
„Dan stel ik voor", zei mijnheer
Chitterwick, ,.dat U een groote be
looning uitlooft voor degenen, die be
wijzen kunnen, dat zij gedurende de
periode, da^ majoor Sinclair daar was,
op de trap van het gebouw vertoefd
hebben. Meldt niemand zich aan, dan
is er in ieder geval bewezen, dat die
plaats, afgezien van den majoor, op
d. oogenbiik verlaten was".
Opnieuw hulde het gezelschap zich
in stilzwijgen. Mijnheer Chitterwick
voelde, dat de sfeer niet de ware was.
Misschien was het aanwezigheid
van zijn tante, die hem drukte; mis
schien ook het feit. dat Judith, van
wie mijnheer Chitterwick gedacht
had. dat hij haar wat zou kunnen op-
vroolijken met den gemaakten voor
uitgang. al somberder en somberder
keek: zeker is. dat de stemming er
niet hoopvoller op werd. Zelfs Mouse
werd er stil van en wierp af en toe
meewarige blikken, die meer van
broederlijk waren, in de richting van
Judljh.
Hoewel het n°g betrekkelijk vroeg
was, besloot men ten slotte maar
naar bed te gaan.
(Wordt vervolgd).
Gestapo omsingeld in een huis.
ergens in het Zuid-Westen van
Frankrijk.
Vuurgevecht
De situatie was hopeloos, maar
Violette wilde voor zichzelf van
geen overgave weten. Zij greep
een sten-gun en zooveel ammuni
tie, als zij dragen kon en ver
schanste zich in een deel van het
huis. Een hevig vuurgevecht
volgde, ieder schot van den vijand
werd door de jonge vrouw beant
woord, zij doodde of verwonde en-
Ien vond den dood
in kampRavensbrück
kelen van haar aanvallers cn wist
zelf door zich snel tc verplaatsen
buiten schot tc blijven. Deze
strijd duurde voort, tot Violette
al haar munitie had verschoten
en uitgeput ineengezakt was.
Toen zij gevangen was, heeft de
Gestapo haar voortdurend gemar
teld in de verwachting waarde
volle inlichtingen van haar los
te zullen krijgen met deze beest
achtige methodes. Maar Violette's
moed bleek ook hiertegen be
stand. Zij zweeg en bleef zwijgen
tot zij tenslotte in het beruchte
kamp Ravensbrück werd geëxe
cuteerd.
Zoo ooit een onderscheiding ver
diend was, dan toch zeker wel in
dit geval. Violette's ouders, de klei
ne Tania als zij groot zal zijn ge
worden, hebben alle reden om
trots te zijn on zoo'n dochter en
zoo'n moeder. Maar het is. zooals
Vader Bushell tegen een corres
pondent van dc News C.ronicle
zei: „Mijn vrouw en ik zijn het
meest trotsche echtpaar ter we
reld, maar.wij zouden zoo heel
graag willen, dat Violette nog bij
ons was!"
VRIJDAG 10 JANUARI
HILVERSUM I 301,5 M. 7 00
Nieuws. 7.15 Ochtendgymnastiek. 9.45
..Het eeuwige masker". 11.45 Familie,
berichten uit Indonesië. 12.03 Viool-
recital. 13.50 „Van man tot man".
14.00 kamermuziek. Wolfgang Kan
der, fluit; Cor Coppens. hobo: Lou
Bilocn, viool; Juup Raphael, altviool;
Johan Vogtschmidt cello; Janny van
Wering, clavecimbel en piano. 17 45
„Wat het buitenland leest". 18.00 Ne-
derlandsch Kamerkoor. 19.15 „Muzi
kale Tombola". 19.50 „Middenstands-
jongeren dienen hun stand en hun
land". 20.15 Uit de Balkan en Klein
Azië. 20.55 Nachtboot DoverCalais,
hoorspel. 22.30 Amerikpansche novi
teiten.
HILVERSUM II 415,5 M. 7.00
Nieuws. 9.00 Het, Kamerorkest „Ars
Nova et Anfiqua". 10.00 Morgenwij
ding. 10.45 Voordracht. 12.00 Spaansch
programma. 15.20 „Paul Vlaanderen
grijpt in" (V.), hoorspel. 16.00 En
toch 100 Nederlandrch! 17.30
Muzikaal babbeltje. 18 20 „The Ram
blers". 19.00 Denk om de bocht! 19.15
Uitzending van het Ministerie v. On
derwijs. kunsten en Wetenschoppen.
20.05 Carel van Leeuwen Boomkamp,
cello; Jean Anlonietti, piano. 20 30
„De Dessaman gezien door een zen
dingsarts". 21 30 Buitenlandsch Week
overzicht. 2145 Omroepkamerkoor.
22.15 Jazz-uitzending. 23 1524.00
Symphonisch Vrijdagavond-Concert.
De Italiaansche regisseur La
Visconti overweegt het plan om een
Othello te gaan draaien met Louis
Jouvet in de hoofdrol.
Het jasje is wijd en zonder
tailleering; het wordt ingenomen
door een ronde ceintuur van de
zelfde stof. De hals is vierkant en
ongegarneerd; cr kan een shawl
onder gedragen worden, of een
hooggesloten blouse. De rok is
glad. Het is een model van
Dorville.
Variaties
P) E Fransche avondjapon die
wij hieronder afbeelden kan
op verschillende manieren gedra
gen worden als het lijfje los van
den rok wordt gehouden. U kunt
dan den zwart satijnen rok com
bi neeren met een andere blouse(
u kunt er een avondjasje op dra
gen, u kunt omgekeerd de blouse
dragen met een kortcren rok. wat
de jurk geschikt maakt voor den
schouwburg en de concertzaal,
kortom, variaties te over, en
steeds oen nieuwe japon. En het
groote voordeel: u kunt volgens
dit model uw oude avondjurk om-
tooveren in een geheel nieuwe.
Vooral in Amerika, maar oolc
in Frankrijk, vinden we heel veel
dit contrast tusschen rok en
blouse voornamelijk voor ge
wone jurkjes, maar ook voor
avondjurken staat het heel goed,J
cn deze jurk krijgt zelfs door de
eenvoudige streep van de blouse
iets zeer gedistingeerds. De gebor-)
duurde bloemenstruik op den rok|
verhoogt nog dit effect nis men'
niet te uitbundig is met deze ver
siering.
MAAK van Uw oude avondjurk een
nieuwe volgens dit model, dat weinig
punten behoeft te kosten en de mo
gelijkheid. biedt tot vele variaties.
TU1NKA LENDER
9 JANUARIDe winter is het
tijdstip, waarin de vruchtboomen
worden bespoten met een 6 a 7M per-
cents oplossing van vruchtboom-car-
bolineum. Door deze bespuiting wor
den vele overwinterende eitjes van
bladluizen gedood. Ook heeft de
vruchtboomcarbolineum een doode-
lijke uitwerking op schild, en dop-
luizen, de eitjes van den wlntervlin-
der en de appelbladvloo. Dc bespui
ting geschiedt alleen b\i droog, zacht
weer en nooit als 't vriestVoor per-
zlkboomen gebruikt men een 5 per
cents oplossing,
S. L.
IJMUIDEN, 5 Jon. Aangekomen:
Cottica v W.-Indie, Ariadre v Gan-
dia, Alcinous v Newport. Amstel-
stroom v Londen.
6 Jan. Vertrokken: Vaderland
n Grangemouth. Eben Haëzer n Huil,
Wilpo n Hull, Plover n Londen, Ca-
ribia n Kopenhagen, Jacob Maersk
n Barry Dock, Att S. n Antwerpen,
Omen n Halmrtad, Diana V n Lon
den. Patria n Boom, Rita n R'dam,
Grebbestroom n Londen, Fantof n
Emden. Brandarls n Londen, Indian
Reever n R'dam.
5 Jan. Vliestroom n R'dam.
Vcnus 3/1 v Gibraltar; Aalsum 4,1
v Marseille n Port, Said; Boskoop 2/1
te Tocopilla; Farmsum p 5/1 Finis-
terre; Ganges, sleepb., 3/1 v Queens-
borough n Dougla»;Hudson, sleepb,
5/1 op 50 mijl N.W. v Blafands Hook;
Kedoc p 5/1 Gibraltar; Merwede 5/1
v Tandjong Priok n R'dam; Nero n
Guayaquil p 3/1 Cristobal; Poolzee,
sleepb. n Split 4/1 op 35.25 Nb. cn
14.20 0.1.Roepat 41 te Fremantle;
Rottl 3,1 v New Orleans n d Pacific:
Themisto 4/1 v Genua n Valencia;
Tibia 31/12 v Hongkong n Tientsinj