DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Regeering buigt beleid van 't
Londensch kabinet geheel om'
Veiligheidsraad begint
ontwapeningsdebatten
Zaterdag staking in de
Rotterdamsche haven
„Machtsopeenhooping van September '44
was niet allerbedenkelijkst"
VRAGEN, DIE DE REGEERING
GERBRANDY STELDE
Prof. Posthuma
naar Indonesië
C.G. te Batavia
Atoomenergie in
het geding
Geen stroom meer
uit Duitschland
Nederland zit op
de weer-wip
E.V.C. blijkt ontevreden over
onderhandelingen
Blokkade van
Hanoi opgeheven
Alle wedstrijden
afgelast
Het kan vriezen
of dooien...
Gironummer 510330 Bank: R'damsche Bank
Postbus 9 Abonnementsprijs: 0.31 per week
of 4.— per kwartaal Losse nummers 10 ct.
UITGAVE VAN DE STICHTING HETPAROOL
Vrijdag 10 Janauri 1947 Nr. 540 6e Jaargang
Red. en Adm.: Snouckacrtlaan 7, Amersfoort
Telcf. redactie 4291 Telcf. administratie 6235
Directeur-Hoofdredacteur: TJ. DE BOORDER
Prof. Gerbrandy antwoordt
Gisteravond heeft prof. Ger-
brandy voor de radio antwoord
gegeven op de vragen, die de
regeering hem gesteld had over
zijn beleid te Londen t.a.v. het
ministerschap van dr. Van
Mook, waarmee de functie van
luitenant gouverneur-generaal
gekoppeld was. Ook op de aan
merkingen die de regeering ge
maakt had op zijn critiek over
den arbeid van dr. Van Mook
ging hij in
Prof. Gerbrandy zei, dat dc rc-
geeringsverklaring het probleem
dat ons allen beroert, niet getrof
fen heeft. Mij verklaarde niet te
begrijpen, dat men van hem, eer
der dan thans, een toelichting op
de Koninklijke rede van 7 Decem
ber 1912 verlangde. Deze rede is
zoo helder als kristal, zij had geen
toelichting noodig, aldus professor
Gerbrandy.
Hij ging vervolgens uitvoerig
na waarom en onder welke om-
standigheden dr. Van Mook mi
nistcr werd. In October 1941 was
een vacature voor „Koloniën"
het Londensche kabinet. In over
leg met jhr. Tjarcla van Starkèn-
borgh Stachouwer, den toen ma li-
gen gouverneur-generaal werd dr.
Van Mook oorgedragen. Kort
daarna brok de oorlog met Japan
uit en dr. Van Mook vroeg prof.
Gerbrandy hem van zijn belofte
te ontslaan, omdat hij in Indië
meer noodig was dan in Engeland
Gerbrandy nam toen zelf bet be
heer van „Koloniën" op zich.
Daarna is dr. Van Mook op
verzoek van jhr. Tjarcla van
Starkcnborgh, benoemd tot
luit.-gouverneurgeneraal, om
dat de gouverneur-generaal,
krachtens de wet. zijn gebied
niet mag verlaten.
Java bedreigd
Toen in Maart 1942 Java dreig
de overweldigd te worden besloot
de regeering dat de Indische amb
tenaren het lot van de bevolking
behoorden te deelcn. Jhr. Tjarda
mocht zelf beslissen wat hij doen
wilde, hii besloot te blijven maar
zond dr. Van Mook en enkele an
dere bekwame ambtenaren naar
Londen. Dr. Van Mook is toen tot
minister van Koloniën benoemd,
Gerbrandy zelf werd minister voor
de Algemecne Oorlogsvoering van
het Koninkrijk. Het natuurlijke
vooruitzicht was, dat dr- Van
Mook, te zijner tijd. weer naar In-
die zou terugkeeren als luit-gou-
verne ui'-generaal.
Mach tsopeenhooping
Prof. Gerbrandy ontkende, dat
door do combinatie yan functies
van minister van Koloniën en
luit.-gouverneur-generaal. die in
het najaar van 1944 tot stand
kwam. een machtsopeenhooping
was geschapen, die „allerbedenke
lijkst" is. In September-October
van dat jaar hoopte de regeering
op een snelle bevrijding van Ne
derland, de tijd leek aangebroken
dat dr. Van Mook als luit. gouver
neur-generaal naar Indie zou te
rugkeeren.
Voor dien waarschijnlijk
korten tijd besloot de regee
ring. dat hij voorloopig lid van
het kabinet zou blijven. Juri
disch was deze maatregel een
monstrum, uit practische over
wegingen echter een nood.
maatregel.
Toen het duidelijk werd dat de
bevrijding van Nederland nog niet
kwam is dr. Van Mook medego-
Wet tot uitbreiding
der C.G. op komst
Van bevoegde zijde verneemt
A.N.P. dat op het departement
van Overzeeschc Gebiedsdeel en
thans de laatste hand wordt ge
legd aan een wetsontwerp tot uit
breiding van de Commissie-Gene
raal tot ten hoogste vijf leden. Dit
wetsontwerp zal dezer dagen aan
den Ministerraad worden voorge
legd. A.N.P. verneemt voorts, dat
professor Posthuma, die binnen
kort naar Indonesië vertrekt, daar
reeds dadelijk in het werk van de
Commissie-Generaal zal worden
ingeschakeld.
WANNEER bet waar is, wat prof. Gerbrandy meedeelt over de
voorgeschiedenis der koninklijke rede van 7 December 1942,
wanneer hij dus reeds in dien tijd wist, wat hij thans meent over
dr. Van Mook te moeten zeggen, waarom handhaafde dan juist hij,
destijds minister-president, dienzeifden dr. Van Mook, dien hij ach
tereenvolgens tot minister van Koloniën, tot luitenant gouverneur-
generaal en wederom voor minister van Koloniën voordroeg, nog
verscheidene jaren nadat de gebeurtenissen plaats hadden, waarmee
hij thans zijn oordeel tracht te staven, als minister?
Sterker nog: waarom droeg hij hem in October 1944, behalve als
minister van Koloniën tegelijkertijd als luitenant-gouverneur-generaal
voor, en schonk hij dr. Van Mook dus meer machtsvolkomenheid
dan ooit een minister van Koloniën of een gouverneur-generaal bezat
en veroorloofde hij zich ten behoeve van dr. Van Mook een figuur,
die hij zelf naderhand als een „staatkundig monstrum" kwalificeerde?
Bovendien vraagt de regccring zich af waarom prof. Gerbrandy de
toelichting in zijn radiorede gegeven op de koninklijke rede van 7
Dec. 1942 en die hij zelf blijkbaar van groote beteekenis acht voor een
juist begrip van deze rede, aan de Statcn-Generaal heeft onthouden
toen hij deze in een nota op de hoogte stelde van dc hoofdpunten van
het regeeringsbelcid in Londen.
(Uit de officicele commentaar op Gcrbrandy's rede van Donderdag
2 Januari.)
(Prof. Gerbrandy heeft gisteravond
gereageerd op de vragen, hem door de
regeering naar aanleiding van zijn
feilen persoonlijken aanval op Dr.
van Mook van een week geleden ge
steld. Dit is geschied in een radio
rede,' die opnieuw door beide zenders
is uitgezonden. Het 'S oen handig stuk
iverk, dat dc heer Gerbrandy heeft
geleverd, wij zullen hem dien lof
niet onthouden h\i heeft de ant
woorden op de pertinente vragen, die
hem gesteld zijn, bedolven onder zulk
een stroom van woorden, dat zii er
volkomen onder verdwenen zijn.
Slechts wie heel goed kan luisteren,
is wellicht in staaf clic antwoorden
nog op te visschenDeze wijze van
doen meenen wij als geslaagde dema
gogie te mogen betitelen. Wij zullen
ons op dit oogenblik van verdere
commentaar onthouden, unj verwach
teil echter, dat de regeering op den
goeden weg, dien zij vorige week
heeft ingeslagen, zal voortgaan cn de
rede van den heer Gerbrandy ook
ditmaal niet zonder meer zal laten
passeeren. Red.),
Prof Posthuma, die waarschijnlijk
tot lM van de C.G. benoemd zei wor-
den. vertrekt op 21 Januari naar In
donesië. Er wach» hem als financieel
econoom een bijzondere taak. In be
voegde kringen acht men. de overeen-
komst van Linggadjati als feit aan
vaardende, met de wetenschap dat de
tnancieel-economische belangen van
Nederland en Indonesië parallel loo-
pen, de verwachting gerechtvaardigd,
dat het econombcn herstel V3n beide
landen door dezen vakman naar beste
vermogen zal woiden gediend.
De commissie-generaal is van
ochtend 11 uur te Batavia aange
komen. De leden weigerden ver
klaringen af te leggen.
Sjahrir heeft in een interview
verklaard dat volledige uitwis
seling der standpunten tusschen
de Commissie Generaal cn de
Republiek inzake de groote mi
litaire botsingen die de laatste
drie weken op Sumatra hebben
plaats gevonden, zal noodig zijn
voordat de republiek de ratifica
tie van de overeenkomst van
Cheribon zal willen overwegen.
Het Nederlandsche leger heeft
vandaag gemeld dat de nationa
listische troepenconcentraties uit
bet gebied ten Z.O. van Padang
oj) Sumatra Woensdag verjaagd
werden. Elders op Sumatra en
ook op Java vonden schermut
selingen tusschen patrouilles
plaats.
deeld, dot de samenkoppeling del*
functies beëindigd moest worden
en zc is beëindigd. De bijzondere
bevoegdbeden, die dr. Van Mook
vroeg, heeft hij niet gekregen, hij
kreeg slechts die, welke beslist
onvermijdelijk en nuttig waren.
Ook is fir. Van Mook meegedeeld,
dat dc regeering zijn functie van
luit.-gouverneur-generaal niet kon
garandeeren voor de toekomst.
Het was ook uitdrukkelijk de be
doeling dat na de bevrijding van
Indië jhr. Tjarda weer onmiddel
lijk met dc verantwoordelijkheid
zou worden belast.
Beleid omgebogen
Eet beleid van de Londensche re.
gecring is door de twee kabinetten,
die na de bevrijding optraden, to
taal omgebogen. Men liet jhr. Tjar
da gaan omdat men liever het be
leid van dr. Van Mook wenschte.
..Dc man. die met ons in Londen
samen vocht om den Japanner te
verslaan bevordert nu de consolida
tie van een republiek van Japansch.
fascistischen oorsprong onder pre
sidentschap van een man. die mP-t
de Japanners collaboreerde"aldus
prof. Gerbrandy.
„De regeering haast zich thans
de republiek te vestigen en pas
later wil het 't Nederlandsche
volk vragen: Verander Uw grond
wet I Als dan dat Nederlandsche
volk zegt: Neen. wie is dan ver
antwoordelijk voor den politieken
chaos, waarin het Koninkrijk zaJ
komen te verkeeren?" vroeg spr.
„Maar dit ie zeker: in het volk,
dat zich niet gewonnen wil geven
en bij onze jongens in Indië. in
wier borst het nationaal gevoel
voor recht is ontgloeid, daar heeft
het kabinet, dat een fatale politiek
voert, haar zaak reeds verloren",
zoo eindigde prof. Gerbrandy zijn
rede.
Gisteravond begon de vei
ligheidsraad te Lake Success
de besprekingen over het ontwa
peningsprobleem.
„Wij zijn thans zoover geko
men", zoo zei voorzitter Makln
(Australië) in zijn openingsrede,
„dat alle leden van de UNÖ zich
zonder uitzondering verplicht
hebben bij de oplossing van de
ontwapeningskwestie samen te
werken. Het is niet de tijd voor
het zoeken naar oneenlgheden
Het oogenblik is gekomen om met
het werk te beginnen."
De Sowjet-Russische afgevaar
digde, Gromyko, verklaarde zich
tegen het Amerikaansch voor
stel de besprekingen over de con
tröle van de atoom-energie vóór
de debatten over de algemeene
ontwapening te beginnen. Gro
myko gaf als zijn meening te ken
nen. dat het Amerikaansche voor
stel'leidt tot vertraging van het
uitwerken der practische maatre
gelen Inzake de ontwapening. „De
Amerikaansche houding schijnt
te zijn: óf de anderen stemmen
in met de Amerikaansche voor
stellen voor de controle der
atoomenergie, óf de U.S.A. weige
ren zich bezig te houden met de
maatregelen voor de algemeene
ontwapening."
Gromyko zeide te hopen, dat de
Veiligheidsraad de voorstellen van
de Sowjet-delegatie zal aannemen
en zonder uitstel voort zal gaan
met het uitwerken van de maat
regelen om zoodoende de resolu
ties van de Algemeene Vergade
ring te verwezenlijken.
Atoom de sleutel
De Amerikaansche gedelegeerde
Herschel Johnson zette opnieuw
het Amerikaansche standpunt
uiteen, dat een doeltreffende in
ternationale controle van de
atoomenergie de sleutel is voor
het geheele probleem der ontwa
pening en dus het eerst moet wor.
den aangevat. Johnson zei, dat
geen enkel systeem voor de rege
ling der bewapening tot vrede en
veiligheid kan bijdragen, zonder
dat het afdoende controle in
houdt.
Johnson verzekerde, dat de Ver
eenigde Staten het volle pond zul
len bijdragen om tot een oplos
sing van het probleem der atoom
energie te komen.
Kolenexport ook
stopgezet?
De stroomlevering van Duitsch
land naar Nederland wordt af
gesneden ten gevolge van de kri
tieke situatie waarin de electri
citeitsvoorziening van West
Duitschland door de vorst is ko
men te verkeeren. Officieel is
medegedeeld dat het stopzetten
van de stroomlevering naar Bel
gië en Nederland en ten deele ook
aan de Fransche zóne, een onder
deel is van de drastische in
krimping die alle gebieden be
treft die door de centrales in de
Biitsche zóne worden verzorgd.
Deze maatregel is getroffen daar
de productie van bruinkool do>.de
ln.\riezing der velden zoodanig ver
minderd is, dat dc voorziening der
centrales niet meer gewaarborgl is.
Ten eindo het thans vrijwel ge
heel op den spoorwagen aangewe.
zen vervoer te ondersteunen wordt
extra brandstof beschikbaar gesteld
vcor het automobielverkeer.
De verwachting bestaat even
wel, dat de vervoersbeoerkin-
gen en de noodzaak om een
minimale electriciteits-voorzie-
inng in de Duitsehe steden op
gang te houden, in de volgende
dagen tot nieuwe maatregelen
zullen kunnen leiden, waaron.
der de al^eheele stopzettiug
van kolenleveringen naar het
buitenland.
De toestand in de Duitsehe ste
den ontwikkelt zich thans in ver
snelde mate naar een crisis. In Ber
lijn. waar het grootste deël der be.
volking zonder huisverwarming is,
worden sedert Dinsdag honderden
menschen met bevroren ledematen
binnengebracht. Dg mogelijkheid be
staat. dat zelfs de ziekenhuizen zon
der verwarming zullen geraken.
De Berlijnsehe gemeenteraad heeft
vandaag een stormachtig debat ge
voerd over de situatie, waarin de
eisch gesteld werd alle nog bij thea
ters cn bioscopen aanwezige voor.
raden in beslag te nemen. Boven
het door ijs afgesneden Wadden
eiland van Antrum zijn voorraden
melkpoeder voor de kinderen per
parachute neergelaten.
De Fransche afgevaardigde Pa-
rodi achtte geen reden aanwezig
waarom de raad de beide proble
men van algemeene bewapening
en de controle op de atoomener
gie, niet 'tegelijk zal behandelen,
daar de Algemeene Vergadering
den Veiligheidsraad het geheele
probleem van de ontwapening,
met inbegrip van de controle op
de atoomenergie, ter behandeling
heeft overgedragen, zonder een
van beide kwesties voorrang bo
ven de andere te verleenen.
Meer tijd noodig
Parodi achtte een tijdlimiet van
2 of 3 maanden voor het werk
van de commissie voor de ontwa
pening te kort en stelde voor, dat
de commissie na verloop van dien
tijd rapport over de behaalde re
sultaten zal uitbrengen en nieuwe
instructies van den Veiligheids
raad zal ontvangen.
Cadogan. de Britsche gedele
geerde, deelde Frankrijks opinie
dat de Veiligheidsraad beide dee-
len van het ontwapeningspro
bleem tegelijk moet behandelen,
De onzekerheid omtrent het ver
loop van de vorstperiode is in het
overzicht van gisteren reeds mee
gedeeld. Zag het er aanvankelijk
nog naar uit, dat de dooigrens niet
verder dan tot het midden van het
land zou doordringen, later bleek,
dat Je Zuidelijke tot Zuid-Westelijke
luchtstroom juist krachtig genoe;
was om den dooi in het geheele land
te doen intreden.
In groote lijnen is het algemeene
weerbeeld in Europa niet gewijzigd.
De vorst in Scandinavië. Denemar
ken. Duitschland, Polen. NoordTtaliö
en de Balkan houdt vrijwel onver
minderd aan, evenals de dooi
Frankrijk en Engeland. Do verplaat
sing van de dooilijn van België naar
de Nedcrlandsch-Duitsche grens
bracht in ons land een karakteristie
ken weersomslag.
Het binnenJringen van warmere
lucht ging niet onopgemerkt voorbij,
De regenzone, die met het over
gangsgebied tusschen vorst en dooi
samenhing, gaf aanleiding tot spie
gelgladde wegen in groote dee len
van het land. In de Noord-Oostelijke
provincies werd de regen voorafge
gaan door sneeuw.
Houdt de ingetreden dooi nu aan?
Ons land ligt aan den rand van bet
overgangsgebied. Een verdere ver
plaatsing van de dooigrens vindt
niet meer plaats, aangezien ie Zui
delijke tot Zuidwestelijke luchtstroo-
mingen zonder invloed van de baro
meterstijgingen over Engeland snel
aan beteekenis inbuete. We zitten
dus nog steeds op de wip, zij !u t nu
aan den anderen kant. Betrekkelijk
kleine wijzigingen kunnen de vorst
weer doen terugkeeren De ucrssi
tuatie on langeren termijn b'ijft duv
nog onzeker.
Milolajczyk teekent
appèl aan
De leider van de Poolsche boe
renpartij. Mikolajczyk. heeft ver
klaard bij het hooggerechtshof
appèl aan te zullen teekenen te
gen de uitsluiting van candidaten
der boerenpartij voor de algemee
ne verkiezingen, die op 19 Januari
gehouden worden. Mikolajczyk
zeide: „Wij zullen ter stembus
gaan in die districten, waar het
ons toegestaan is ofschoon wij
nadrukkelijk verklaard hebben,
aat de geheele verkiezing kenne
lijk oneerlijk is omdat wij wet
telijk willen handelen en het ver
trouwen van het volk in wette
lijke actie willen versterken."
Het bestuur van de E.V.C, Heeft besloten Zaterdag voor vier
en twintig uur het werk in de Rotterdamsche haven neer te leggen.
Deze staking zal een proteststaking zijn. De E.V.C. wil er haar
ontevredenheid mee te kennen geven over het traineeren van de
onderhandelingen, welke van Februari van verleden jaar af nog
steeds vooitduren en waarvan het resultaat zou zijn, dat het
College van Rijksbemiddelaars een beslissing heeft getroffen,
welke zou neerkomen op algeheele aanvaarding van het standpunt
der werkgevers.
Hooger garantieloon
geëischt
Zaterdagochtend zal in go-
bouw „Odeon" een vergadering
worden belegd cn daar zullen dc
volgende eischeh worden bespro
ken:
Een loonsverhooging van 10
hoogere garantielooncn op bet
peil, zooals dat te Amsterdam
bestaat nl. f 36.— in plaats van
f 3090; een betere regeling voor
vuilen en bijzonderen arbeid; een
collectief arbeidscontract voor
het toezicht- en opzichthoudend
personeel; geen arbeid op Zon
dag en medezeggenschap van de
organisaties in alle aangelegen-
beden betreffende de looncn cn
de arbeidsvoorwaarden.
De situatie in de Rotterdam
sche haven in verband met dc
Antwerpsche staking, wordt
steecis moeilijker. De Scheep
vaart Vereeniging Zuid beeft een
schrijven gezonden aan de E.V.C.
cn de Unie Verkeer, waarin zij
baar standpunt in zake de z.g.ti.
„besmetIe" A'n,twerpsche ladin
gen duidelijk maakt. De E.V.C.
blijkt echter volgens een door
baar uitgegeven communiqué, op
eënige onbelangrijke punten van
meening te verschillen met de
S.V.Z.
Dc staking, die de E.V.C.
heeft aangekondigd, staat
echter los van deze kwestie.
Voorstellen S.V.Z.
De voorstellen, welke de S.V.Z.
heeft gedaan, komen op het vol
gende neer:
lo. De zich te Antwerpen be
vindende schepen zullen niet te
Rotterdam tyorden' gelost, tenzij
zij transitogoederen of voor Ne
derland bestemde goederen aan
boord hebben. Voor zoover zich
in zulke schepen ook voor Bel
gië bestemde lading bevjndt,
zullen deze goederen alleen dan
worden gelost, indien zij niet
naar België worden gezonden
2o. Uitgaand© goederen, van
België afkomstig, zullen te Rot
terdam niet worden geladen; alle
andere uitgaande goederen zul
len wel worden geladen;
3o. Naar Europa varende sche
pen, met uitsluiting van voor
België bestemde lading, zullen
niet te Rotterdam worden gelost;
4et Schepen met lading voor
verschillende bestemmingen zul
len worden gelost voor zoover
hel Nederlandsche en transito-
poederen (anders dan voor Bel
gië) betreft. Voor zoover zich in
deze schepen voor België be
stemde lading bevindt, zullen
deze worden gelost doch niet
naar België worden gezonden.
De bezwaren van de EVC richten
zich hoofdzakelijk lot het onder lo.
bepaalde. De EVC meent, dat Bel-
gische goederen, die. in de schepen
onder de Nederlandsche lading lig
gen, niet dienen te worden gelost.
GENERAAL MARSHALL, <te
nieuw benoemde minister van bui.
tenlandsche zaken der Vereenigde
Staten, werd op 31 December ÏHH'J
te Uniontown in Pennsylvania ge
bot en, en is nu dus 66 jaar oud. En
trad in 1901 in militairen dienst, cn
doorliep snel alle rangen. In den
eersten wereldoorlog fungeerde hij
als assistent chief of staff for opera
Hons en diende bij den troep
Frankrijk. Van 1919 tot 1921 ver
bleef hij in Frankrijk, en daarna
werd hij in verschillende fUnclies
belast met het opleiden van troc.
pen. In 1939 benoemd tot stafchef,
maakte hij den tweeden wereldoor
log in deze functie mee: in Novem
ber 19-15 benoemde president Tru
man hem tot zijn specialen gezant
in China.
De Koningin in de
Apollohal
Tot groote verrassing van het pu
bliek in de totaal uitverkochte Apol
lohal heeft de Koningin, vergezeld
van mevr. L. Th. de Beaufort, Jmiie
du paiuis, jhr. F. J. E. van ennep
kamerheer i.b.d. en baai adjudant.
It. ter zee le klas-c H. A. V Goe.«-
sens Jen ijshockey wedstrijd Ijsvo
gelsCanadians bijgewoond. Dc Ko
ningin toonde zich zeer geïnteres
seerd in den wedstrijd en ook het
Zvvitsersche paar Dubois, dat in .de
pauzes kunstrydemonstraties gaf van
een tango cn een paso-doble, waar
mede zij wederom groot succes
oogstten, hadden haar volle aan
dacht.
Omstreeks half elf keerde de Ko
ningin met haar gevolg naar het pa
leis terug. Bij het verlaten van de
Apollohal zeide H.M. tot den be
drijfsleider, den heer J. van den
Berg. „Ik vond het een zeer span-
nenden avond en heb erg genoten".
De Canadians wonnen met 52.
De Fransche troepen hebben de
blokkade van Hanoi, de omstreden
hoofdstad van do semi-autonome
republiek Vietnam, verbroken, na.
dat alle communicatie over land
drie weken afgesneden is geweest,
aldus maakt, liet Fransche pers
agentschap bekend.
Men verwacht binnen enkele da
gen de verbinding tusschen Hanoi
cn de op 100 km afstand liggende
havenstad Ilaifong te herstellen.
Fransche troepen uit Hanoi heb-
ben reeds met de Fransche strijd
krachten uit Haifong contact ge
maakt, aldus werd door liet Fran
sche hoofdkwartier te Hanoi ge
meld.
Een bfficieele melding, waarin de
laatste Fransche successen werden
bekend gemaakt, zeide, dat het her
stel van de verbindingen tusschen
Hanoi en de zee de critieke voed
selpositie van de stad aanzienlijk
heeft verlicht.
Naar het Fransche persbureau
verneemt is de eerste groep zwaar,
gewonde Fransche soldaten per
vliegtuig uit Indo-China in Cairo
aangekomen. Het Fransche garni
zoen van Nam-Dingh, ongeveer 128
km ten zuiden van Hanoi, heeft 15
burgers, die van 19 Dec. af in een
bankgebouw omsingeld waren, ge.
evacueerd. Nom-Dingh is nog steeds
ingesloten, hoewel er verbetering in
dei. toestand zou zijn gekomen en
versterkingen spoedig verwacht
worden.
En Wasilefsky naar
Londen
Hef hoofd van den Sowjet-Russi-
schen generalen staf, maarschalk
Alexander Wasiljefsky, heeft, met
verlof van de Sowjet-regeering, een
uitnoodiging van veldmaarschalk
Montgomery om in de lente naar
Londen te komen, aanvaard, aldus
verklaarde Monty tijdens een cock
tail-party ten huize van den Britschen
ambassadeur te (Moskou
Raphael Lanez
overleden
(Eigen bericht)
Een telegram uit Zuid-Amerika
brengt liet bericht, dat de cellist
Raphael Lanez op 44-jarigen leef
tijd plotseling overleden is. Lanez
is in Jazni te Polen geboren cn
werd op aanbeveling van Pablo Ca
sals benoemd tot cellist van het
Concertgehouw.orkest. Na den be
zettingstijd. waarin hij illegaal work
verrichtte, besloot hij naar Amerika
te emigreeren, waar hij in Augus
tus 1946 aankwam.
Financiering van den
woningbouw
Naar het, A.N.P. ter oore komt is bij
de regeering in voorbereiding een re
geling. waarbij het onrendabele deel
van de tegenwoordige zeer hooge
bouwkorjen van den particulieren
woningbouw zal worden opgevangen.
Waarschijnlijk zal dit geschieden
door een rentevergoeding, welke het
rijk aan de betrokkenen zal verlee
nen. nadat door de particuliere ka
pitaalmarkt deze gelden gefourneerd
zullen zijn
Alle door den KNVB voor Zondag
a.s. vastgestelde wedstrijden zijn af
gelast. Het programma is in zijn ge
heel verschoven naar 19 Januari.
RT OUDT de plotseling ingevallen
J)11 dooi aan of zal het weer op
vriezen?", zoo luidt de vraag, die de
zer dagen jn ieders mond bestorven
ligt en bot antwoord, dat hij er voor
zichzelf op geeft, hangt ten nauwste
samen met bet object, waarop zijn
blik is gericht- zijn schaatsen of zijn
brandstoffenvoorraad. zijn privó-gc-
noegen of het algemeen belang. Wan
neer hij in onzekerheid over het weer
van de komende dagen zijn troost
zoekt bij de deskundigen, bij het K.N.
M.I, of bij den weerkundigen mede
werker van zijn blad. dan wordt hij
afgescheept met een orakelachtig,
voorzichtig, want altijd raak, de kool
cn de geit sparend antwoord, dat nau
welijks dien naam verdient: ..het kan
vriezen, het kan dooien". En dan
wordt hem tenminste één ding dui
delijk. dat de plotseling ingevallen
dooi niet alleen voor hem zelf, onwe
tenden sterveling, maar ook voor
hen. die over meer en betere gege
vens beschikken, een volkomen ver
rassing is geweest cn dat zij de betee
kenis. dc draagwijdte der gevolgen
ervan niet dan mct dc grootte aarze
ling durven te schatten, respectieve
lijk te voorspellen
Waarom wij op deze plaats opeens
een weerpraatje gaan houden? Wel»
omdat de internationale politiek van
de afgcloopcn drie etmalen ons voor
net zoo'n verrassing gesteld heeft als
het v/eer: wat in het laatste geval de
dooi heet, dat beet in liet andere het
ontslag van Byrnes
Reide verschijnselen, het atmos-
■LJ pherische zoowei als het inter
nationaal politieke, gemeen is het
element van volkomen verrassing.
Dat Byrnes, dc man, die de politiek
der V.S. het afgelóopen jaar met zoo
veel succes hceff geleid, die aan zijn
land de eerste plaats in de wereld
heeft verzekerd (dat bij dit heeft be
reikt kan kwalijk worden ontkend),
de staatsman, dien wij nog kort ge
leden den belangrijksten minister van
buitenlandsche zaken hebben hoorcn
noemen, dien Amerika in tientallen
jaren gehad heeft, op dit oogenblik,
waarop de Amerikaansche politiek
voor ontzaglijk zware beslissingen zal
komen te staan, waarop om maar
enkele dingen te noemen het vre
desverdrag met Duitschland aan de
orde komt. het vraagstuk van do
Amerikaansche bases in de Pacific
acüut wordt, de ontwapening en de
contrólc van de atoomenergie de
aandacht van de Uno gaan vragen,
zijn ontslag krijgt, wie ter wereld zou
dit verwacht hebben? Dat de officieel
genoemde motiveering in gezond
heidsredenen wordt gevonden,
spreekt in een geval als dit wel van
zelf. dat niemand die officicele ar
gumenteering zoo maar gelooft, even
zeer. Het kan zijn, dat het waar is,
dat Byrnes zooals we nu le hooren
krijgen reeds in April aan presi
dent Truman heeft meegedeeld, dat
hij voornemens was ontslag te vra
gen, maar du heeft de president dan
mooi voor zich gehouden. En hé ja,
was hef ook niet in diezelfde maand
April, dat Wallace zich voor het eerst
met een brief vol critiek op de bui<-
tenlandsche politiek tof Truman
richtte, een gebeuren, waérvan we
trouwens ook pas maanden later voor
het. eerst hebben vernomen?
En zooals het gistermorgen vroeg
niet, alleen een verrassing was, dat
het dooide, maar daarboven op ook,
dat het niet sneeuwde, maar zoo echt
malsch regende, zoo kom* ook boven
op de surprise van Byrnes' ontslag de
haast nauwelijks minter groote. dat
hij door generaal Marshall word} op
gevolgd, Een generaal (en zonder
eenigen twijfel een zeer bekwame!),
aan het roer van buitenlandsche za
ken! Zeker, dat is eerder vertoond,
er zijn tijden en lander, geweest, waar
generaals er bepaald op uit waren
om de leiding te krijgen van de bui
tenlandsche politiek, maar dat dit op
het huidige moment gebeurt en nog
wel in de V.S., dat mag toch waar
achtig wel aan den balk worden i
geschreven.
T S het wonder, dat het Je heele
A wereld gaat Ms in ons vaderland
met het weer. dat iedereen de vraag
stelt aan zichzelf en aan anderen: wat
beteekent dit, wat gaat er gebeuren?
En wanneer wij dan. zelf geen ant
woord vindend, bij de deskundigen
(of die zich daarvoor uitgeven) bij d©
kenners der internationale politiek
in de wereldpers dif. antwoord gaan
zoeken, dan ja dan gaat bet neL
als wij in ons weerpraatje aan het
begin schreven, dan kunnen wij hun
beschouwingen groepeeren onder wij
weten niet hoeveel rubrieken en
iedere rubriek leert ons meer over de
verwachtingen, de wenschen, de be
langen van den voorlichter in kwestie i
dan over de beteekenis van het ge
val Byrnes. En de gewone sterveling
begrijpt, dat ook de deskundigen, de
voorlichters met bet geval verlegen
zitten, dat zij de beteekenis en de
draagwijdte der gevolgen ervan niet
dan met de grootste aarzeling durven
te schatten, respectievelijk te voor
spellen en hij voelt zich weer volko
men thuis en constateert:
„Het kan vriezen, het kan dooien".
Ook wij laten het voorloopig hier
bij. wij zijn er overigens van over
tuigd, dat wij in de eerstkomende da
gen de gelegenheid zullen krijgen, ja
genoodzaakt zullen 2ijn om op deze
aangelegenheid terug te komen.
Dr. C. D. J. BRANDT.
In Den Haag geeft Het Rcsi-
dentie-Tooneel de première van
Koning Henry IV van Shakespea
re, onder regie van Joh. de Mees
ter. Do eerste opvoering gaat als
besloten voorstelling voor Pulchri
Studio, dat een eeuw bestaat.
Het Concertgebouw heeft in stu
die genomen een koorwerk „The
Dream of Gorontisu" van Elgar met
het toonkunstkoor onder leiding van
den repetitor Hans Cleuver. De uit
voeringen vinden plaats 1 en 2 Febr.
waarbij Sir Adrian Boult het orkest
dirigeert.
Nevel of mist
Weersverwachting, medegedeeld \j
door hef K.N.MJte De Bilt. gel- m
p Hg tot Zaterdagavond
In het overgroote deel van het ,1
9 land mist, plaatselijk eenige neer- j
slag. In het Noord-Oosten van het
j land temperatuur om het vries- [:1
punt. Aanvankelijk nog weinig
wind. later wat toenemend uit
Tiiid jot Oost.
BMMBBaMMHB&BfiZHflllUllllUlllllilllllltllillliliiliA