DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Nadjamoeddin vormt kabinet
voor den staat Oost-Indonesië
.Nederland bederve niet
deze eenige kans'
Onze staatsschuld thans
f 22.7 milliard
Beëediging op 13 Januari
Dooi zet door
Regeering is voor
ontwapening!
Handel met zones
in Duitschland
Alle wedstrijden
afgelast
Voorstanders geen
defaitisten
Dagbladen houden
huidig formaat
Ned. eischen aan
Duitschland
Bankbiljetten-circulatie is met
tien procent toegenomen
Nogmeeraanvallen
op Pietro Nenni
Parade van
de week
Gironummer 510330 Bank: R'damsche B^nk
Postbus 9 Abonnementsprijs: 031 per week
of 4^- per kwartaal Losse nummers 10 ct.
UITGAVE VAN DE STICHTING HET PAROOL
Zaterdag 11 Januari 1947 Nr. 541 6e Jaargang
Red. en Adm.: Snouckaertlaan 7, Amersfoort
Telcf. redactie 4291 Telcf. odmlnistratic 6235
Directeur-Hoofdredacteur: TJ. DE BOORDER
NADJAMOEDIN DAENG MALEWA, die na de
conferentie van Denpassar door den voorloopi-
gen president van den nieuwen staat Oost-Indonesië
als premier werd aangezocht, is er in geslaagd een ka
binet te vormen. Zijn lijst bevat de volgende namen:
Minifeter-president en Econo
mische Zaken: Nadjamoedin
Daeng Malewa.
Binnenlandsche Zaken: Anak
Agoeng Gde Agoeng, zelfbe
stuurder van Gianjar (Bali).
Financiën: mr. M. Hameling,
directeur van de Java-Bank te
Makassar.
Onderwijs: E. Katoppo, in
specteur van het l.o. te Mina-
hassa.
Gezondheid: dr. S. J. Wa-
rouw.
Sociale Zaken: kapitein J.
Tahija.
Justitie: mr. Tjia Kok Tjiang,
hoofd van juridische zaken Re
sidentiekantoor Makassar.
Verkeer en Waterstaat: E. D.
Dengah, lid van den adviesraad
van het algemeene regeerings-
commissariaat voor Borneo en
de Groote Oost.
Voorlichting: dr. G. R. Pan-
touw, lid van het college van
dagelijksch bestuur van den
Zuid-Celebesraad.
De installatie van het nieuwe
kabinet zal Maandag 13 Januari
in het gebouw van den voorma-
ligen raad van Nederlandsch-Io-
dië te Batavia plaats vinden.
Hier zullen de nieuwbenoemde
ministers den eed afleggen in
handen van het tijdelijk staats
hoofd, Tjokorde Gde Rake Soe-
kawati. in tegenwoordigheid vao
den it.-gouverneur-generaal dr.
H. J. van Mook. do overige leden
van de commissie-generaal, den
legercommandant It.-generaal S.
H. Spoor, vice-admiraal A. S.
Pinke, den directeur-generaal dr.
P. J. A. Idenburg en vele andere
hooge autoriteiten.
Constructie-kabinet
De minister-president Nadja
moedin heeft in een korte ver
klaring gezegd, dat dit kabinet
een „constructiekabinet" kan
worden genoemd. Men pleegt een
dergelijk kabinet in West-Europa
een zakenkabinet te noemen, doch
hier. aldus Nadjamoedin, is
deze term minder toepasselijk
wegens het ontbreken van een
volgroeid partijenstelsel. Tevens
duidt de naam van dit kabinet
een bijzondere taak aan en wel
da. het alles nog moet opbouwen,
van een grondwet af tot. een de
partementale organisatie toe,
waarbij zakelijke motieven den
doorslag zullen geven.
Spoor blijft nog
De aangekondigde reis van ge
neraal Spoor naar Nederland (de
legercommandant zou in den
nacht van Zaterdag op Zondag
naar Nederland vertrekken) is in
verband met de plechtige beëedi
ging der Oost-Indische ministers
op Maandag 13 Januari, enkele
dagen uitgesteld.
De regecring venvacht dat de
toepassing van atoomenergie van
invloed zal zijn op de oorlogvoe
ring. De gevolgtrekkingen, welke
uit de met atoombommen opge
dane ervaring kunnen worden
getrokken, hebben haar volle
aandacht. Intusschen bestaat nog
geen aanleiding om in dit ver
band een principieele wijziging
van ons defensiebeleid te over
wegen.
Het lijkt de regeering inder
daad gewenscht, dat de ver
tegenwoordigers van Neder
land in de organisatie der
Vereenigde Naties aansluiting
zoeken bij die landen, die
naar een weloverwogen ge
meenschappelijke verminde
ring der bewapening streven
en met kracht dit streven hel
pen bevorderen, zoo lezen wij
in de memorie van antwoord
aan de Eerste Kamer.
De vorst is gisteren in het Noord-
Oosten van het land teruggekeerd.
De winl draaide in Friesland
Groningen weer naar het Oosten en
de temperatuur, die to' het vries
punt was opgeloopcn, daalde in den
loop van den dag weer verscheidene
graden.
Gisteravond meldde het vliegveld
Eclde vijf graden vorst. Ook in het
overige gedeelte van het land liep de
temperatuur terug tot om het vries
punt. Met het inzetten van den dooi
wilde het dus niet vlotten. De aan
val van een nieuwe storing in Enge-
lan 1 zal meer succes hebben, boven
dien volgt spoedig een tweede sto
ring, die tot een kleine verdere stij
ging van temperatuur aanleiding zal
geven. De dooi zal nu verder West-
Europa binnendringen.
Ir. Albarda over Linggadjati
Op 23 Januari zal een En-
gelsch-Amerikaansche delegatie
naar Den Haag komen voor het
voeren van besprekingen met
het directoraat voor de buiten-
landsche economische betrek
kingen. Het doel van deze be
sprekingen is een regeling1 te
treffen voor het handelsverkeer
tusschen Nederland en de En-
gelsch-Amerikaansche zone in
Duitschland.
Ook de korfbal- en hockeywed
strijden vinden geen doorgang.
Het door den hockeybQ.nd voor
dit weekend vastgestelde pro
gramma wordt eveneens verscho
ven naar 19 Januari, terwijl de
voor dien datum aangekondigde
districtswedstrijden een week la
ter worden gespeeld.
Ook handbal gaat niet
door
In verband met de gesteldheid
der terreinen zijn alle handbalwed
strijden van het district Utrecht van
het Ned. Handbalverbond afgelast.
„Het schijnt mij toe, dat ve
len van hen, die nu actie voeren
tegen Linggadjati, ook nadat de
Tweede Kamer het met groote
meerderheid heeft goedgekeurd
als basis yoor een toekomstige
regeling der Indonesische kwes
tie, de elementaire kracht der
Oostersche vrijheidsbewegingen
miskennen en voor haar histori
sche noodzakelijkheid de oogen
sluiten."
Zoo liet zich gisteravond de ex-
minister van Waterstaat ir. J W Al
barda zich voor de radio uit. Hij
vervolgde: „Dc tijd is voorbij, dat
men eenzijdig voor de bevolking van
Indonesië kon uitmaken hoe de
staatkundige verhoudingen in dat
land en hoe de betrekkingen van dat
land tot Nederland zullen zijn. Als
men niettemin wil trachten Indone
sië zijn wil voor te schrijven geeft
men blijk zich nog niet bevrijd te
hebben van de koloniale mentaliteit,
-die met de lippen zoo dikwijls afge
zworen is".
Petitie Soetardjo
„Een tiental jaren geleden was het
nog mogelijk geweest de verhouding
Indonesië en Nederland te regelen in
den zin. zooals in de Koninklijke re
de van 7 December 1942 geuit, want
de petitie Soetardjo, in Juli 1936 in
den Volksraad ingediend en door dat
college aanvaard, beoogde in feite
niets anders. Het toenmalige kabinet
gunde haar nauwelijks een ernstige
behandeling en ook in r? Staten-Go-
neraal vond zij weinig weerklank".
„Het is ongetwijfeld een te
leurstelling voor velen, stellig
ook voor voorstanders van Ling
gadjati, dat een dergelijke rege
ling niet meer mogelijk blijkt",
zei ir. Albarda.
Dat de toezeggingen, vervat in de
Koninklijke rede, waarschijnlijk on
toereikend zouden zï.jn wist het Lon-
densche kabinet in 1942 reeds, want
de toenmalige minister zonder por
tefeuille, Pangeran Soejono gaf toen
in den boezem van den ministerraad
reeds blijk, dat inmiddels vele ver
langens in Indonesië zich op volledi
ge onafhankelijkheid waren gaan
richten.
„De ministerraad was er in
1942 ook reeds ten volle van be
wust dat de toekomstige ver
houdingen niet op dwang zou
den mogen of kunnen berus
ten", verklaarde ir. Albarda.
Werkelijkheidszin
,,De werkelijkheid is nu deze, dat
h3t verband met Indonesië niet te
verkrijgen is op de wijze, die men
zich aan Nederlandsche zijde in 1942
het liefst heeft voorgesteld. Dit te
orkennen is geen defaitisme, zooals
Consumentencrediet:
270.000 aanvragen
In de memorie van antwoord op
rle algemeene politieke beschou
wingen der Eerste Kamer over de
begrnoting is meegedeeld, dat niet
minder dan 270.000 aanvragen
voor consumentencrediet zijn bin
nen gekomen.
Binnenkort zal een wetsontwerp
ter goedkeuring van een nieuw,
met België en Luxemburg over
eengekomen gemeenschappelijk
tarief van invoerrechten bij het
parlement worden ingediend.
wel wordt gezegd, maar werkelijk
heidszin. Met tact en volharding
hebben zoowel dr. Van Mook als de
commissie-generaal gestreefd naar
e goede oplossing, waarbij de nau
we verbindingen tusschen Nederland
en Indonesië behouden zouden
blijven, zij het ook in een nieuwe ge
daante. Zooveel tact en volharding
hebben zij ook ontmoet bij Sjaljrif en
anderen, die met hen naar overeen
komst zochten."
„Laat ons dankbaar zijn dat
een regeling mogelijk is, zonder
dat een bloedige oorlog noodza
kelijk is, die de volkeren veel
leed zou kosten cn hen voor
langen tijd met vijandschap zou
vervullen".
Ir. Albarda eindigde met uit te
roepen: „Het verleden keert niet te
rug. Het Nederlandsche volk beder
ve niet de goede kans. die het nu
nog geboden wordt. Zulk een kans
komt slechts een maal".
In het algemeen biedt de pa
piervoorziening nog ernstige
moeilijkheden. Deze moeilijkhe
den vloeien niet alleen voort uit
dc schaarschte aan deviezen, maar
ook uit de omstandigheid, dat
papiorgrondstoffen in het buiten
land slechts in beperkte mate te
verkrijgen zijn.
Niettemin geven de thans be
staande vooruitzichten hoop, dat
df huidige papiertoewijzingen
voor de dagbladen in 1917 zullen
kunnen worden gehandhaafd.
Dc Haagsche correspondent van
het AFP schrijft, dat het Neder,
landsche standpunt ten aanzien van
Duitschland, zooals dat aan de con
ferentie van plaatsvervangers van
do ministers van buitenlandsche za.
ko" zal worden oorgelegd, thans
definitief bepaald is.
De Nederlandsche eischen ten
aanzien van Duitschland, aldus zegt
de corresüondent liggen voorname
lijk op economisch ^ebied. liet her
stel van de vroegere handelsbetrek,
kingen met Duitschland is onont
beerlijk voor het economisch herstel
van Nederland. De aanspraken op
grenswijzigingen komen op het
tweede plan.
De Nederlandsche regeering
verzoekt daarom een opleving
van de Duitsche economie te
bevorderen, voorzoover die'
zich verdraagt met de veilig
heid van Eurooa. Die veiligheid
zou volgens de Nederlandsche
regeering gewaarborgd moeten
worden door een federatief sta
tuut voor Duitschland met een
gecontroleerde centrale regecr-
ring.
De economische politiek van
Duitschland zou gecoördineerd
moeten worden in een töl-unie, en
eveneens onder controle moeten blij
ven. De te voeren uniforme econo
mische politiek zou gebaseerd moe
ten worden op herstel van een vrij
gc edetenverkeer, instelling van een
louter fiscaal tarief, het tegengaan
van dumping en kartelvorming.
Nederland maakt voorts aan.
spraak op exploitatie van potasch
mijnen onder een exterritorialiteits-
rcgeling. waarbij do "■edolven pro
ducten als Nederlandsche koomvaar
beschouwd zouden moeten worden.
Boven op de beroemde9 St. Stephans-kathedraal te Weenen is een groote
stellage gebouwd, en zijn werklieden bezig met hef oprichten van een nieuwe
torenspits ter vervanging van de oude, die tijdens den oorlog verwoest
werd (P.)
Montgomery sprak met
generalissimus Stalin
Gisteravond had veldmaarschalk
Montgomery gedurende bijna vijf
kwartier een persoonlijk onderhoud
met generalissimus Stalin, waarbij
behalve twee tolken, geen andere
personen aanwezig waren.
Montgomery was zeer tevreden
over het onderhoud en zeide, dat
Stalin er goed uitzag en joviaal ge
stemd was.
Montgomery, die zijn bezoek aan
de Sowjet-Unie van Jaag beëindigt,
heeft in een verklaring voor de Rus
sische pers de leiders van het Russi
sche leger dank gezegd voor hun
ast vrijheid. Hij verklaarde, dat hij
in hun militaire academiën alles
heeft mogen zien wat hij wenschte.
Later woonde hij een maaltijd bij. lie
door generalissimus Stalin te zijner
eere werd gegeven.
Korfoe-mijnenkwestie
voor Veiligheidsraad
Engeland heeft bij den Veilig
heidsraad zijn klacht tegen Albanië
ingediend.
Naar verluidt bevat het rapport
een volledige toedracht van het in
cident van October j.l. in de straat
van Korfoe, waarbij twee Britsche
torpedojagers beschadigd werden en
44 matrozen sneuvelden.
Austin opvolger van
Baruch
WARREN AUSTIN, die onlangs
to' Amerikaansch vertegenwoordi
ger bij den Veiligheidsraad van de
UNO is benoemd, zal tevens een
opvolger van Baruch, in de commis
sie voor de atoomenergie zitting
nemen.
Warrens benoeming tot vertegen
woordiger bij den Veiligheidsraad is
gisteren aan den Amerikaanscben
Senaat ter goedkeuring voorgelegd.
Versterkingen komen
in Indo-C hina
De 29 253 ton metende Fransehe
mailboot „Pasteur" is met troep ju
ter versterking van de Fransehe
-'riidkrnchten in Indo.China te
Saigon aangekomen.
De Fransehe hooge commissaris
voor Fransch Indo-China. admiraal
Thierrv d'Argenlieu. sprak de troe
pen bij hun aankomst toe. Hij zeide,
dat het onjuist is van een oorlog in
Indo-China te spreken en noemde
do militaire operaties, die thans
aan den gang ziin „noch helangrij.
ker. noch ernstiger, dan die, welke
zich in he.t verleden hier en daar
in Indo-China noodzakelijkerwijze
voordeden".
Generaal Dwight Eisenhower is een enthousiast hengelaar. Dat hij nog iets
anders kan, dan veldslagen winnen, toont bovenstaande foto. die gemaakt
werd tijdens een hengcltochtje in Florida, (P.)
NZE staatsschuld bedroeg eind November 22.7
De begrootingstekorten, die voor verreweg het
milliard.
rootingstekorten, die voor verreweg het grootste
gedeelte te wijten zijn aan de uitgaven op den buitengewonen
dienst, zijn ongetwijfeld een bedreiging voor de financieele positie
van ons land, doch daartegenover staat, dat een niet onbelangrijk
deel der uitgaven bijdraagt tot het leggen van den grondslag
voor het herstel der volkswelvaart.
Dit deelt minister Lieftinck
mede in zijn Memorie \an Ant
woord aan de Eerste Kamer.
Sedert eind Juli is de bankbil-
jettencirculatie met ongeveer
10 toegenomen, nl. van f 2447
millioen tot f 2711 millioen. Ver
wacht mag worden, dat in begin
1947 bankpapier naar de centrale
bank zal terugvloeien. Eind Juli
bedroeg de hoeveelheid giraal
geld circa drie milliard.
De actieve geldcirculatie
toont geen verontrustende
ontwikkeling, 'mede in ver
band met de toeneming van
de economische bedrijvigheid.
ring, fiscale saneering en de-
viezeneontróle maken indivi
dueel© maatregelen ook op dit
gebied onvermijdelijk.
Onze
Bezuiniging
Het pleidooi voor drastische be
zuiniging, dat door sommige le
den werd gevoerd, veronacht
zaamt realiteiten, waarvoor de
oorlog ons land heeft geplaatst,
Men kan nu eenmaa] de huidige
toestanden niet meer beheerschen
met hulpmiddelen, welke de re
geeringen van vóór den oor'og
plachten toe te passen daarge
laten of de destijds getroffen be
zuinigingsplannen inderdaad wel
het resultaat gehad hebben, dat
daaraan wordt toegeschreven.
Bij de helft van de uitgaven zijn
de mogelijkheden tot bezuiniging
zeer beperkt. Tevens moet in het
oog worden gehouden, dat de ont
wikkeling in het buitenland, zoo
als afschaffing van dc prijsbeheer,
selling in de Ver. Staten, de liqui
datie van uit den oorlog overge
bleven organen vertraagt.
De minister ontkent, dat hij
de beteekenis van een vrije en
bloeiende effectenbeurs onder
schat. doch het samengaan
van ingrijpend© maatregelen,
voortvloeiende uit de eischen
van rechtsherstel, geldzuivc-
Niwin Kerstactie is
een groot succes
Naar aanleiding van verschillende
geruchten over vermissing en be
schadiging van een groot aantal
door de NIWIN naar Indonesië ge
zonden KerstpaketteD deelt de pers
dienst van de NIWIN het volgende
mede:
Volgens zoo juist uit Batavia
telefonisch verkregen inlichtingen
zijn, van de 150.000 verzonden pak
ketten. 355 niet op de plaats van be
stemming aangekomen;
Het aantal tijdens het transport
beschadigde pakketten is, naar ver
houding. uiterst gering.
Hoewel 2000 pakketten méér dan
aanvankelijk in de bedoeling lag aan
leger en vloot zijn verstrekt kon aan
ongeveer 1000 soldaten, die juist in
de tropen waren gearriveerd, geen
Kerstpakket worden uitgereikt".
De actie is. volgens de NIWIN, een
buitengewoon succes geworden, er
zijn talloo7.e daukbetuigingen bij het
centraal bureau binnengekomen met
het verzoek dezen dank aan Je Ne
derlandsche bevolking over te bren
gen.
Tijdelijk bestand in
Palestina
De Joodsche verzetsbeweging Ir.
geen Zwai Looemi heeft in een
brief aan de Palestijnsche regee
rngsbureau voor voorlichting het
..ti'delijk bestand" met de Britsche
strijdkrachten in Palestina beves
tigd.
invoer
Onze invoer moet vooralsnog
voor een belangrijk gedeelte door
het opnemen van buitenlandsche
credieten worden gefinancierd,
wat groote gevaren met zich me
debrengt, doch de regecring moet
het consumptieniveau op peil
houden om de arbeidsproductivi
teit niet verder aan te tasten cn
in de tweede plaats moet het pro
ductieapparaat hersteld en van
grondstoffen worden voorzien. In
1946 werd een bedrag van onge
veer 280 millioen geïnvesteerd in
outillage van de industrie.
Hoe kan Nederland
België betalen?
Charles Hoger geeft in het Brus-
selsche blad „De Nieuwe Stan
daard" een overzicht van de be^
teekenis van het Belgisch-Neder-
landsch financieel accoord. Hij
geeft drie middelen aan voor Ne
derland, om zijn schuld van 1 mil
liard frs. te dekken.
1. Zou Nederland dollars, pon
den en andere sterke deviezen
kunnen leveren.
2. Zou het zijn schuld kunnen
vereffenen door schepen aan Bel
gië te verhuren, door zc onder
Belgische vlag te laten varen.
3. Zouden, zoodra dit technisch
mogelijk is, Nederlandsche fond.
sen in België verhandeld kunnen
worden.
Veiligheidsraad neemt
Triëststatuut aan
De Veiligheidsraad heeft gisteren
het Triëst-statuut en de verplichtin
gen die den raad daarbij zijn opge
dragen voor Je handhaving van de
souvereiniteit van den vrijen staat
oedgekeurd.
De voorzitter van de parlements
fractie der Italiaansche socialisten,
Simonini, heeft tijdens het 25ste par
tijcongres Pietro Nenni heftig aan
gevallen. Hjj beschuldigde Nenni ei
van op eigen gelegenheid een poli
tiek te hebben gevoerd, de beslissin
gen van het bestuur ,in den wind te
hebben, geslagen en een bij uitstek
demagogische politiek te hebben ge
volgd, opdat de partij ten koste van
alles deel van de regeerieig zou uit
maken.
Simonini werd door een groot deel
der congresleden toegejuicht. Hü
stelde echter voor, de mogelijkheid
tot verzoening tusschen de verschil
lende stroomingen niet te/sluiten.
De parlementsfractie heeft zich
tijdens een vergadering uitgespro
ken voor één partij. De in dezen zin
opgestelde motie werd met 70 tegen
53 stemmen aangenomen. Giuseppe
Saragat, die een apart congres van
„dissidente" socialisten leidt, verliet
de vergadering voor de stemming.
Als commentaar op het resultaat der
stemming verklaarde hij: ,,Het heeft
geen nut over eenheid der party te
spreken, wanneer het huis in brand
staat". Hij zeide voorts, dat hij van
daag zijn standpunt uiteen zal zet
ten tijdens de bijeenkomst van het
congres, dat door de groep „Critica
Sociale" en een gedeelte van de
„Iniziativa Socialista" wordt gehou
den.
INDONESIe'blijft onze aandacht op-
eischen. Er is wol een bestand,
maar tot een volledig rusten van do
wapenen is het n°S altijd niet geko
men. Integendeel, de laatstc weken is
er in Mcdan weer hevig gevochten.
Het schijnt nu weer wat rustiger te
zijn, maar steeds kunnen er nieuwe
botsingen, kleine of grootere, komen.
Waar de schuld ligt is niet in ieder
geval vast te stellen. Zoowel in be
paalde Nederlandsche als in sommige
Indonesische militaire kringen is er
nogal wat strijdlust en een enkele
tactloosheid'kan nieuwe gevechten en
dus ook nieuwe slachtoffers ten ge
volge hébben.
De politieke discussies van de laat
ste maanden moeten ons niet doen
vergeten'dat wij in militair opzicht in
Indonesië op een vulcaan leven. Do
Indonesische legercommandant Soe-
dirman heeft jn zijn radiorede krijgs
haftige taal gesproken cn dr. Van
Mook is daar, van Nederlandsche
zijde, het antwoord niet op schuldig
gebleven. Sjarifoedin. de Indonesische
minister van Defensie, heeff de Ne
derlanders schending van de bc-
standsvoorwaarden verweten, maar
de Nederlandsche regeering heeft die
beschuldiging van de hand gewezen
en verklaard, dat de Republikeinen in
de maanden November cn December
niet minder dan 350 maal de be.
standsvoorwaarden hebben geschon
den. De vulcaan is dus nog steeds in
werking. Laten wij hopen, dat het
niet tot een uitbarsting komt.
ZOO goed als het noodig was dat er
een bestand kwam opdat de P°~
litieke besprekingen een zoo rustig
en vlot mogelijk verloop konden heb-
ben, zoo zal het gevaar voor gevechts
handelingen op groote schaal pas
bezworen zijn als de politieke over
eenkomst een feit 1S- Daarom is het
zoo gevaarlijk, dat, nu de Nederland
sche Tweede Kamer het basis-ac-
coord van Linggadjati heeft aan
vaard, nog steeds een groep vooraan
staande Nederlanders er in woord cn
geschrift tegen bluft ageeren. Die
actie dringt ook tot Indonesië door.
Zij kan het pas gewonnen vertrouwen
daar ondermijnen en de gevolgen
daarvan kunnen voor beide par
tijen vreoselijk zijn. Zijn de agita
toren tegen Linggadjati zich daarvan
bewust?
OOK de beide radio-redevoeringen
van den oud-minister-president
Gerbrandy kunnen er slechts toe lei
den de gevaren op den „militairen
vulcaan" in Indonesië te vergrooten.
Daarbij valt in bet niet het bezwaar
dat wij hebben tegen de in het hui
dige omroepbestel aanwezige moge
lijkheid om dergelijke redevoeringen
..over beide zenders-' uif te spreken,
waardoor de indruk wordt gewekt i
vooral met iemand als Gerbrandy
dat bet een ..officieele" uitzending
betreft. Voor de zaak waar het om
gaat is het zelfs van minder belang
of Gerbrandy's uitlatingen over Van
Mook niet meer Gerbrandy zelf dan
Van Mook beschuldigen. Wij vinden
het, veel ernstiger dat een man als
Gerbrandy door zijn houding in de
oorlogsjaren nu al een historische fi
guur er zich toe leent de huidige
regeering voor <je voeten te loopen,
nu deze met problemen worstelt, in
moeilijkheid slechts te vergelijken
met die. voor welke hij zich zelf in
Londen gesteld zag.
Churchill had wijzer gedaan zich
na het volbrengen van zijn giganti
sche oorlogstaak van het tooneel der
internationale politiek terug te trek
ken. Zijn opzienbarende redevoerin
gen op het continent en in Amerika
hebben zijn roem nief vergroot. Voor
Gerbrandy geldt zij het in minder
ruim verband hetzelfde. Gerbran
dy, een nationale figuur bij uitne
mendheid en voor iederen Nederlan
der, is weer voor een naar wij ho
pen: korte wijle naar het niveau
van den partijganger terug gekeerd,
ongetwijfeld met de beste vaderland-
sche bedoelingen, maar daarom niet
minder te betreuren.
Het antwoord, in zijn tweede radio
rede. aan de regeering, was niet, ge
lukkig. Prof. Gerbrandy is er niet in
geslaagd zich uit de moeilijke situatie
te praten, waar hij zich zelf door zijn
eersfe rede had in gewerkt. Als hij
de politiek van dr. Van Mook al in
1942 niet vertrouwde, had hij het
nooit op zijn verantwoording moeten
nemen, dat deze luitenant-gouver
neur-generaal en later wat nooit
vertoond was daarbij ook nog mi
nister van koloniën werd. De heer
Gerbrandy heeft, ondanks veel om
haal van woorden, geen kans gezien
dit, to weerleggen en zijn lofrede op
Tjarda van Starkenborch Stachouwer»
wiens verdiensten en nobel gedrag
niemand zal willen aantasten doet
in dit verband waf onwezenlijk, want
in het geheel niet ter zake, aan.
f NMIDDELS. terwijl jn Indonesië
1 van weerszijden de geweren gela
den worden gehouden en in Neder
land ondanks de Kamer-uitspraak
de strijd met bef woord en de pen
in onverminderde hevigheid voort
woedt, is de commissie-generaal weer
naar Indonesië vertrokken. Binnen
kort wordt zij waarschijnlijk met
twee leden de namen van prof.
Posthuma en dr. de Kat Angelino
worden genoemd aangevuld. Ónder
de gegeven omstandigheden wacht
den heeren geen gemakkelijke taak.
Hoe meer tactloosheid in Nederland
door stuurlui aan den wal wordt len
toon gespreid, hoe meer tact Scher-
merhorn c.s. in Indonesië moeten op
brengen om het naar een èn voor het
Nederlandsche èn voor het Indonesi
sche volk zegenrijke overeenkomst te
leiden Een der belangrijkste en
meest grootsche opdrachten, door ons
volk ooit gegeven, ligt in de handen
der commissie-generaal. Wij wen.
schen haar kracht toe en wijsheid.
(Vervolg op nag. 2)
Opnieuw stijging
van temperatuur
ij Weersverv)achfingt medegedeeld-
door het K.N.M.I. fe De Biltpel-S
f dig tot Zaterdagavond
|i Toenemende wind tusschen a
9 Zuid-West en Zuid-Oost met Tegen
t; en in het Noord-Oosten van het 'u
fcj land tijdelijk sneeuwval, stijging
'f van temperatuur. Aanvankelijk
nog hier en daar nevel of misf 3
