Boekenweek in vrijheid
Narcose een der grootste
medische ontdekkingen
Water polocompetitie kring
Utrecht beëindigd
Aannemers van vliegveld
ter verantwoording
De taak van harmonie
en
r Uit Amersfoort 1
vv
Veel literatuur
over bezetting
Frans v. d. Laar
in cassatie
Echte
Win terkostjes
Op de spelewei
Programma het
visitekaartje
HE1
12 RVA gevormd
Dinsdag 4 Maart 1947
3
Boeken wekken bij den mcnsch
verschillende reacties op. De een
voelt zich getroffen door den
vorm, de ander voelt zich aange
naam gestemd bij het betasten
van een gaaf en fraai gebonden
boek. Ik ken zc wel de liefhebbers
die slechts verzamelen om den
vorm en de kleur van den hand.
Deze mcnechon voelen zich geluk
kig als de boeken zich ongelezen
aaneen rijen tot een verzameling.
De ware liefhebber is do man, die
behalve belangstelling voor het
fonkelnieuwe boek ook liefde
heeft voor de stoffige rekken van
den ouden bookverkooper De
man die met een kennersblik
langs de opgetaste boeken gaat
en plotseling hóf boek tusschen
de beduimelde werken vandaan
toovert. Hij vraagt op dit geluk
kige moment niet naar den prijs,
betaalt en snelt naar huis om zich
te verdiepen in dc wereld, die de
schrijver hem openbaart.
Nu is het weer boekenweek.
Een boekenweek in vrijheid,
waarbij men niet onaangenaam
wordt getroffen door het etiket
van Uitgeverij Westland. Het
boek, dat men nu koopt verheer
lijkt niet de nationaal socialisti
sche leer, waaronder men ons ja
ren lanc tevergeefs trachtte te
vangen.
Wat zegt het boek ons thans?
Wat vinden wij nu in de feeste
lijke etalages van onze Amers-
foortsche boekwinkels?
In do eerste plaats het boek dat
handelt over het oorlogsgebeuren,
in de tweede plaats het. hoek dat
zich keert tegen de leer der Na
zi's. In dc derde plaats blijkt de
oorlog geleid te hebben tot een
geestelijke verdieping.
Maar toch
Bij al het goede dat wij onge
twijfeld tegen kwamen, toen wij
op dezen eersten dag van de boe
kenweek rondsnuffelden in de
winkels der Amersfoortscho boek
handelaren, kwam er toch een ge
voel van teleurstelling over ons.
teleurstelling om een Nederland-
sche literaire armoede, die in
deze boekenweek aan den dag
trad.
De gr oo te, fel aangrijpende,
psychologisch indringende roman
Is na dc bevrijding in Nederland
nog niet geschreven De kreet van
vrijheid, het versterkte geloof in
de herwonnen democratische rech
ten, is nog niet voor de geslach
ten die na ons komen in dc lite
ratuur vastgelegd Er is veel ge
schreven over den bezettingstijd
„Na het aanhooren van de
pleidooien zie ik inderdaad mo
gelijkheden een lagere straf voor
Van der Laar te vragen. De ver
dachte is echter niet ter zitting
verschenen, daardoor is het niet
mogelijk hem vragen te stellen
en kan hij zijn optreden ook niet
toelichten."
Aldus gistermorgen prof. Langc-
meyer, procureur-fiscaal bij den
Byzonderen Raad van Cassatie tij
dens de behandeling van het beroep
van Frans van der Laar, den z.g.
„beul van Amersfoort". Deze is
door het Bijzonder Gerechtshof te
Amsterdam veroordeeld tot vier
jaar gevangenisstraf. Tegen dit
vonnis heeft hij cassatie aange
vraagd. Hoe echter het oordeel van
den Bijzonderen Raad van Cassatie
zou luiden heeft hij niet afgewacht,
voor den zooveelsten keer wist hy
uit de detentie te ontsnappen.
Twee verdedigers voerden voor
hem het woord. Zij legden er den
nadruk op dat Van der Laar in
Amersfoort 'n streng regime moest
handhaven.
Prof. Langemeyer vroeg den ver
dedigers of zy een mogelijkheid za
gen Van der Laar alsnog te doen
verschynen. Hjj zegde toe requir&nt
niet onmiddellijk in arrest te laten
stellen, al kon hij niet garandeeren
dat hem bij het verlaten van het
gebouw niets zou gebeuren. Nu
concludeerde prof. Langemeyer tot
verwerping van het beroep.
De Raad besliste, dat Van der
Laar „zich wederrechtelijk in vrij
heid bevindt" en hiervan het volle
risico moet dragen. Uitspraak 24
Maart.
Wordt bad ..Soestduinen"
dit jaar heropend?
De mogelijkheid bestaat, dat het
natuurbad „Soestduinen" dit jaar
heropend zal worden. Het vorig
jaar is alle moeite gedaan het bad
te herstellen en daardoor vele
toeristen naar dc gemeente te lok
ken. Dc materiaalsehaarstc verhin
derde de uitvoering van dc plannen
echter en er moest gezocht worden
naar een minder kostbaar herstel
ontwerp. Het bad is nog steeds
verwaarloosd. In feite bevindt het
zich nog in denzelfden toestand, als
waarifi het in Mei 1945 door de
Duitschcrs werd achtergelaten. De
bomtrechters in het bassin zijn nog
niet hersteld. De kleedgelegenheden
en het paviljoen bevinden zich of
in zeer desolaten toestand of zyn
in tijden van brandstoffenschaarste
als "deze geheel gesloopt. De bos-
schen om het bad zyn gedund en
de duiktorens zijn verdwenen.
B. en W. van Soest mcenen, dat
een zwembad zooals „Soestduinen"
vroeger was, ook nu voor onze pro
vincie van groot belang zal zyn.
Zelfs indien oen volledig herstel van
het bad op te hooge kosten zou ko
men, dan zal nog getracht worden
het bad zoodanig te herstellen, dat
er gezwommen kan worden.
Het experiment, dat vorig jaar
met dc opening van een nood-
zwembad in de Ecm werd uitge
haald, is mislukt. De heropening
van „Soestduinen" is dc ideale op
lossing.
tri over den Duitschen terreur,
maar t gebeuren van de jaren die
achter ons liggen is nog nergens
in een grootschc scheppende fan
tasie verwerkt tot een epos dat
in de komende ecuwen de herin
nering levendig zal houden. Het
is alles ook nog te kort geleden
om afstand te nemen Dp komen
de jaren zullen ongetwijfeld wer
ken van grootere literaire waarde
brengen.
Nu zijn het op enkele goede Ne-
derlandsche auteurs na, die ver
boven de anderen uitsteken voor
namelijk do buitcnlandsche schrij
vers. die tot ons spreken. En
dan laten wij do goede her
drukken niet vergeten
Naast het vele. dat achterwege
had kunnen blijven, brengt de
boekenweek ons echter ook veel
goerls. Gefascineerd door dat goe
de hoek grijpen w© naar onze
bcur< en kóppen het, maar met
een bloedend hart. want gelijktij
dig bedenken we dat met een
tientje ons levensmiddelenpakket
nog niet betaald is. Een portie
vitamine-rijk geestelijk voedsel
kan echter ook wonderen doen.
Noteert U even
GRAND. „Marie Louise", 2.30, 6.45
en 9 uur.
CITY „In de penarie", 2.30, 7 en
9 uur.
REMBRANDT: „Het kroegje aan
de haven", 2.30 cn 8 uur.
•1 Maart: Amersfoortsch Studie Ge
nootschap. Lezing: „Theorie en
Practyk in het Winkelbedrijf",
's Prinsenhof, 8 uur.
5 Maart: Ouderavond Vrn'z. Christ.
Jeugdcentrale. Wjjkgebouw 7.30
uur.
6 Maart: Lou Bandy e.a. Grand
Theatre, 8 uur.
7 Maart: Groot kerkconcert, Sint
Joriskerk, 8 uur.
Esperanto
Naar men ons van de zijde van
den Bond van Arbeiders Esperan
tisten mededeelt is er een interna
tionale vereeniging van Journalis
ten-Esperantisten opgericht. Deze
vereeniging telt haar leden reeds in
21 landen. Voorzitter is dn heer C.
Hlimer Johansson, hoofdredacteur
van het blad „Ostgoten" te Linko-
ping, Zweden. Do contributie be
draagt 1 dollar per iaar. Secretaris
is de heer Einar Adamson, Varm-
landsgaten 18 to Gdteburg, Zweden.
Bijeenkomsten der vakgroep zullen
worden gehouden op internatioale
congressen, welke dit jaar zullen
worden gehouden tv Bern, Zwitser
land °n te Aarhus. Denemarken,
Te Amersfoort vond dc of/icieele oprichting plaats van de 2de Divisie,
welke binnenholt naar Indonesië vertrekt en onder bevel staat van
generaal-majoor W. J. K. Baay. Ben overzicht tijdens den plechtigheid.
cieel geëindigd is zullen Maandag
17 Maart nog de volgende wedstrij
den gespeeld worden: AZ en PC II
Gisteravond werden in het Sport-
fondsenbad de laatste wedstrijden
gespeeld voor de watcrpolocompeti-
tie van don Kring Utrecht. Het
derde heerenzevental van A.Z. en
P.C ging te water tegen Forel
combinatie. Daar beide zeventallen
met 6 spelers verschenen werd be
sloten als keepers te laten fungee-
ren tweo spelers uit de eerste ze
ventallen. Het was en rommelige
wedstrijd waarin in het begin geon
der partijen een overwicht wist te
verkrijgen. Vlak voor de rust slaag
de D.K.R. er in dc leiding te nemen.
Direct na de hervatting zwom Po-
tram zich vrij maar zijn schot ging
tegen de bovenlat. De bal belandde
bij Hoegen die vrij lag en het werk
van Petram met een goed schot af
maakte (11). Vlak daarop was
het weer' Hoegen die voor A.Z. en
P.C. wist te scoren na den bal keu
rig tc hebben vrijgezommen. Wat
beide ploegen ook probeerden, in
den stand kwam geen wijziging
meer.
De wedstrijd U.W.V. IBranden
burg II eindigde in een 32 over
winning voor U.W.V. terwijl UZSC
IV met 70 van V.Z.C. I wist te
winnen.
Hoewel deze competitie nu offi-
Waterpolotournooi van
A.Z. en P.C.
Wedstrijden om den
W apenroem-beker
Zaterdag 26' April organiseert de
AZ en PC in het Sportfondsenbad
haar jaarlijkscho waterpolotour
nooi om den Wanenroem-wisselbe-
ker De houdster daarvan is GZC
uit Gouda. De deelnemende vereenl-
ginjren zijn AZ 1870 Amsterdam,
GZC Gouda, AZ en PC. Amersfoort.
Aan het tournooi wordt dit jaar een
internationaal tintje gegeven daar
leden van de RVX uit Vervier?
(België) dp gasten zullen zijn van
de AZ en PC en aan de wedstrijden
met hun perste team zullen deelne
men. Bij het bezoek van AZ en PC
aan Verviers in den zomer van
1046 werd eon gelijkspel (3—3) be
haald. Er wordt een halve compe
titie gespeeld.
Bridge-drive van
,,'t Stort"
Men schrijft ons:
Gisteravond vond in dc bovenzaal
van „De Wapenroem" een onderlinge
bridgt.ririvc van de tennisclub ,.'t
Stort" plaats, waaraan 22 paren deel.
namen.
In ziin openingswoord verzocht de
wedstrijdleider. de heer Galesloot, den
aanwezigen schertsenderwijze om sa.
men te cpannen tegen den kampioen
van alle vorige drives, den heer Lo-
mans Jr Uit de uitslagen bliikt, dnt
Lomans dit niet „op zich heeft laten
zitten".
Slamprüs Lomans Jr.—Kortbeek,
lc prus Lomans Jr.—Kortbeek, 9070
pnt.: 2c prijs hoer en mevr Houbaer,
7960 pnt.; 3e prijs v. Smaalcnmevr.
Serphos. 5850 pnt.: 4e prys v Gulick
Srv Gulick Jr., 4520 pnt.: 5e prijs
heer en mevr Lomans. 4440 pnt.: 6e
prijs heer cn mevr Mantel, 4360 pnt,;
7e priis Galeslootv. d. Donker. 4190
Gevonden voorwerpen
Huissleutels, honden, autowieldop
knipmes, bestek boekje over Mil.
Gebouwen, wanten en handschoe
nen, ceintuurs, polshorloges, slee,
benzinedop, abonnement Ned. Sp.
t.a. A. M. Versteeg, hoofddoek, da
messchoen. levenmiddelenkaart,
kleedje en dop van een benzinetank.
damesZwomlust II dames: UWV
I damesVZC I dames en de hee
renwedstrijd AZ en PC IIIVZC I.
Deze wedstrijden zullen wol niet
meer van invloed zijn op de volg
orde der ranglijst welke wij hieron
der laten volgen:
Afdecling A dames:
gesp. gew. gel. verl. pnt.
AZ en PC II 2
2
0
0
4
UZSC-comb. 3
2
u
1
4
Brandenburg I 3
1
0
2
2
Zwemlust II 2
0
0
2
0
Afdeeling B dames:
DKR III 4
3
1
0
7
V.Z.C. I 2
1
0
1
2
Flcvo I 4
1
0
3
2
U.W.V. I 2
0
1
1
1
Afdeeling A heeren:
A.Z. en P.C. II 4
3
0
1
6
U.Z.S.Z. III 4
3
0
1
6
Forel II 4
2
0
2
4
Neptunus I 4
1
0
3
2
Zwemlust I 4
1
0
3
2
Afdeeling B heeren:
U.W.V. I 5
4
1
0
9
UZSC IV 4
3
0
1
6
AZ en PC III 4
2
0
2
4
Brandenburg II 5
2
0
3
4
V.Z.C. I 4
1
0
3
2
D.K.R. comb. 5
0
0
5
0
Afdeeling
C heeren:
Neptunus III 4
3
1
0
7
Flevo n 4
2
1
1
5
A.Z. en P.C. IV 4
1
2
1
4
Brandenburg III 3
1
0
2
2
U.W.V. II 3
0
0
3
0
Vierkamp van Neptunus
Woensdagavond wordt in het
Sportfondsenbad de vierkamp tus
schen De Meeuwen, U.Z.S.C., A.Z.
en P.C. en Neptunus gehouden. De
Meeuwen hebben o.a. ingeschreven
met Iet KosterVan Feggelen, Ru-
di van Feggelen en Bep v. Schalk.
U.Z.S.C. zond C. van Leeuwen om
striid te leveren tegen R. van Feg
gelen op de 100 m. schoolslag. Een
spannende strijd is te verwachten
tusschen Iet van Feggelen en Ina
dc Gans van Neptunus. Voorts spe
len de heeren van AZ en PC en
Neptunus een polowedstrijd.
Zilveren jubileum
Op 6 Maart 1922 trail de heer N.
van Empelen in dienst bij de fa
briek van suikerwerken, de firma H.
de Jager Donderdatr zes Maart
wordt dit zilveren jubileum gevierd.
Burgerlijke Stand
Geboren: Herman, z. v. L. A. den
Uijl cn B. Prins: Robert, z. v. K.
Boeder en G. Schaak; Aartje, d. v.
J. Termaat en A. Koenen; Johanna
Carolina Hendrika Alijda, d. v. P.
W. van Dicst en H. A. J. van Bra-
kel; Tjeerd Willem, z. v. A. J. Re-
nes on G. C. de Vries; Louise, d. v.
C. Th. van Empelen en R. Feitsma;
Jantinc Augusta, d. v. G. Donker
en L. van der Scheer; Gerritje, d.
v. G. Velthuizen en D. van Heinin
gen; Abraham Albertus Willebror-
dus, z. v. A. W. van Doorn en G.
Muijs; Aaltje, d. v. B. F. Ton en G.
van den Broek; Berendina, d. v.
W. J. Ruitenbeek en G. van Leeu
wen; Frederik Johannes, z. v. A. A.
Bunnik en Th. M. Beijer; Helena
Hendrika Elisabeth, d. v. J. A. M.
Hartings en E. A. Slootweg; Dou-
we. z. v. J. W. Rljsdam en M. E.
Dijkstra; Marina Hendrika. d. v.
L. H. van de Vooren en M. van
Mourlk; Hendrika d. v. A. van
Kwarten en H. van Eldert.
Overleden: W. W. van Veluw, 48
jr., echtg. van H. Ruitenbeek: C.
H. R. Lensing, 70 jr.. ongeh.; A.
van Eijk, 80 jr., wed. van L. Jansen.
Leasden
Burgerlijke stand
Geboren: Teunls Johannes Geurt,
v. J. de Jager en G. de Kruyff;
Antonius Hermanus Jozeph, z. v.
W. van Roomen en A. G. van den
Hengel; Hermanus Rlchardus, z. v.
G. de Ridder en A. J. Schimmel.
Stout enburn
Geboren: Wilhelmina Gerarda
Woutera, d. v. H. J. van Dijk en A.
J. M. van den Hengel.
Bunschoten
Kerkdiensten
Woensdag 5 Maart 1947, Chr.
Geref. Kerk nam. 7.30 uur Ds. J.
H Velema.
Chr. Geref. Kerk Eemdijk nam.
7 uur Ds. P. de Groot, van Meer
kerk.
Kiezerslijst
B. en W. van Bunschoten maken
bekend, dat de op heden door hen
vastgestelde kiezerslijst voor het
jaar 1947—1948 tot 17 Maart a.s. op
de secretarie der gemeente voor een
ieder ter inzage wordt nedergelegd.
Burgerlijke Stand
Geboren; Evert je Marijke, d v
P Koelewijn en A Bos. Hendrikjc,
d v H de Graaf en W van Dier-
men. Lammert, zvLde Graaf en
A Zijl. Dirk. z v P de Graaf en K
Yedder. Aaltje, d v J Beekhuis en
A v d Geest.
iiMikenhurz
Propaganda-avond
Dinsdagavond wordt in de
Xoorderkerk een propaganda-
avond gehouden van de Willem
de Zwijgerstichting. Sprekers zijn
Ds. A. B Roukema. D-% T. H.
Velema cn de heer P. Ruljf De
Chr. Gem. Zang\ ereen ..Hosanna"
(directeur M. Netelenbos) zal me
dewerking vcrlcenen.
TOT dc echte winterkostjes be
hoort potage. Waarom het
zoo heet weet ik niet, want het
heeft hoegenaamd niets mcl soep tc
maken! Het bestaat uit dikke plak
ken gebakken rolpens, stuk voor
stuk met schijfjes eveneens gebak
ken appel belegd, een groote scho
tel aardappel-puré, een schaal witto
boonen, ccnigc groote gekookte
uien cn een zure saus. Het is heer
lijk maar erg zwaar cn het geeft een
massa werk en veel afwasch. U kunt
ook alles op één schoote schaal op
doen; de belegde rolpens in hei mid
den en om en om een hapje puré,
twee halve uien, een hapic boonen,
puré, uien, boonen enz. met over
alles een zure saus. Maar dan moet
U zorgen, dat deze schotel vooraf
goed gewarmd is. want het gerecht
moet gloeiend heet gegeten wor
den.
Een vleeschloos menu? Hier
heeft U er een, dai lekker is en vol
doende voedzaam: magere soep; ra
gout van groenten, b.v. eenigc blik-
groenten bij elkaar, of kool met
bietjes of sla en aardappelsocsjes;
vruchtensla van appelen, peren en
een of andere flesch zomerfruit toe.
En wat zegt U hiervan? Kaas-cro-
quetjes; aardappelkoekjes; gries-
meel met aardbeienaus.
Het recept voor aardappelsoes
jes luidt: breng 1 liter melk aan dc
kook; roer er wat margarine of vet
door; strooi daar 50 gram bloem
over en blijft voortdurend doorroe
ren tot het deeg een bal vormt.
Maak nu wat aardappelen fijn cn als
U zoo gelukkig is nog wat cipoedcr
of een echt ci te hebben, roer dit
dan alles door elkaar (zonder ci
gaat het echter ook best!). Voeg
naar smaak zout, peper cn wat
peterselie toe cn vorm met behulp
van twee lepels kleine balletjes, die
U even in frituur of ander vet bakt;
schep zc met een schuimspaan uit dc
pan en laat zc op grauw papier uit
druipen; versier den schotel ten
slotte met een paar takjes gebakken
peterselie. Ook aardappelkoekjes
worden aldus gemaakt; echter
heeft U dan geen bloem noodig; als
de koekjes gevormd zijn, wentel zc
dan even door paneermeel en
strooi er wat nootmuskaat over of
draai er wat kerry doorheen.
Dc bekende Amerikaansche zangeresLilly Windsor, die in Europa V**
toeft bracht een bezoek aan den Ncderlandschen componist.dirigent Nico
van der Lindenom een indruk te krijgen van het door hem ter nagedacht
ten is van president Franklin Roosevelt gecomponeerde orkestreer k. IM
partituur wordt doorgekeken. Rechts: mr. Frank Ellis, vice-consul der
Vereenigde StatenP
Everton naar Nederland
Zooals wij reeds meldden hebben
verschillende leidende Engclsche
voetbalclubs uitnoodigingen ontvan
gen om dezen zomer wedstrijden
te spelen in het continent. Dc Brit-
sche voetbalbond heeft thans een
aantal van deze verzoeken ingewil
ligd. Zoo kreeg Everton toestemming
om naar Nederland te komen.
Ten aanzien van dit verzoek mer
ken wij nog op, dat op het bondsbu-
rcau van den K.N.V.B. nog geen of-
ficieelc aanvrage van een der Nc-
dcrlandsche vereenigingen tot een
ontmoeting met dit Engclsche team
binnenkwam.
Het bijzonder gerechtshof te Am
sterdam veroordeelde J. Masmeijer
uit Maarsseveen. die als bewaker
fungeerde in het concentratiekamp
Amersfoort, tot vijf jaar rijkswerk
inrichting. De eisch luidde 8 jaar.
Honderd jaar geleden
„lach-gas"-avondjes
in de mode
Eind vorig jaar was het hon
derd Jaar geleden, dat in Europa
de eerste groote operatie bij een
patiënt in narcose werd uitge
voerd. Op 21 December 1846 ani-
putcerdo de Engolscho chirurg
Liston een heen van een man.
dien men tevoren aetherdamp
had laten Inademen cn die ten
gevolge daarvan niets van de ope
ratie voelde. Dit was wel een zeer
belangrijke vooruitgang in den
strijd tegen het lijden der men-
srhen. Men kan zich thans nau
welijks voorstellen, dat operaties
verricht moesten worden bij men-
schen. die niet verdoofd waren.
Het is dan ook heel begrijpelijk,
dat de chirurgen er naar streef
den zoo snel mogelijk te werken
onder hot motto: „Hoe sneller
chirurg, hoe grooter chirurg".
Zoo wordt van con in dien tijd
bekend chirurg vermeld, dat hij
een amputatie zoo handig ver
richtte, dat het been er af was
voor de patiënt een kreet had
kunnen uiten, hoewel „de arme
ziel schreeuwde cn worstelde b'-j
het beëindigen dor zenuwsloopen.
de bozigheid". De bovengenoemde
amputatie van Liston zou volgens
ooggetuigen in 32 seconden ge
beurd zjjn! Het is wel duidelijk,
dat ingrijpen, die tijd kosten cn
groote nauwkeurigheid vergen,
onder die omstandigheden niet
mogelijk zijn. Behalve het wegne
men der pijn heeft dc narcose dus
ook nog liet voordeel, dat veel
rustiger cn zorgvuldiger gewerkt
kan worden, zoodat dc chirurg
Maandag stonden twee Loos-
drechtschc aannemers voor het
Utrechtsche Tribunaal, beschuldig.!
van het verrichten van werkzaam
heden a oor dc Dnitsche Wehr-
macht o.ni. op het liegveld Loos-
rlrecht in Weesp. Harderwijk en
Hilversum.
Verdachte W Splinter had hiermee
f 484.208.— en verdachte J. M. A.
van Blnrknm. compagnon an Splin
ter f 128.138.Splinter erkende de
1 1 vc
ET programma voor een uit-
oering is het visitekaartje van
een vereeniging Behalve dat daar
uit direct dc godsdienstige of poli
tieke richting blijkt zal men bij
eenigc kennis van zaken er ook
spoedig uit kunnen opmaken, hoe
leiding cn geleiden hun zeker in de
statuten vastgelegde en omschreven
cultureele en nationale taak opvat
ten en trachten te verwezenlijken.
Nu is het nog steeds een hache
lijke onderneming om met betrek
king tot dc blaasorkesten van een
cultureele en nationale taak te
spreken met alle rechten cn plich
ten. die daaruit voor de beoefenaars
dezer volkskunst, maar niet minder
voor de beoordeelaars van hun
prestaties voortvloeien. Te lang
immers werd deze üroote groep in
de muzikale maatschappij aan haar
lot overgelaten. De leiders zijn lang
niet altijd werkelijk volleerde be
roepsmusici. Ik beoog met deze
constatcering volstrekt geen aanval
te ondernemen op de vele dilettan
ten-dirigenten, die bot allen goed
meenen en gedeeltelijk ook hun
corps tot een aardige technische cn
musicale prestatie wisten te leidon.
Miskenning
Maar wel mocht ik slechts bij uit
zondering ontdekken het vaste be
wustzijn. dat zij met hun opvoedend
werk een cultureele en nationale
taak dienen. Ik bedoel: zij zien over
algemeen hun werk te weinig :n
het groote verband dor westelijke
samenleving. Dit gebrek is weder
om een uitvloeisel van de iarenlan-
ge miskenning of geringschatting
van hun werk door de nffuieelo
toonaangevenden. die meestal uit
de hoogere sociale lagen der bevol
king waren i oortgekomen en noch
drang noch verantwoordingsbowu«t-
ziin gevoelden, het contact met het
eenvoudige volk te zoeken cn
onderhouden. Gebeurde *t wel eens.
dan was hun oordeel in de meeste
gevallen gebaseerd op 't \oor de zg.
..volksmuziek" funeste standpunt
der ..kunstmuziek". Naast andere
factoren (b.v. het feit dat hPt volk
graag ook eens iet* yuit hoogere
sferen" naar zich top haalt"1, moeten
wij juist hierin een van de reden
zoeken voor de ontelbare bewerkin
gen van zgn. concertmuziek Net
zoo min als de stijlzuiveraars het
klaar spelen, onze nog zoover ge
vorderde mannenkoren van ver
schillende restwerken cener voor
bije periode te verlossen, net zoo
min is het op 't oogenblik moge
lijk. om onze harmonie- en fanbare
orkesten hun geliefkoosde opera
fantasieën en ongezond zoete salon
stukken te ontnemen.
Voorliefde
Ik begrijp ten volle de voorliefde
van onze blaasorkesten voor een
groote potpourri, want de meestal
populaire melodieën bieden aan de
blazers der solopartijen een wel
kome gelegenheid hun kunnen te
tonnen en in de ensembles kan het
volle orkest als "t ware hrilleeren-
Daarmede zijn deze stukken vaak
de toetssteenen geworden voor het
technisch kunnen van een orkest en
dienen zij vaak op concorusen als
„nummers" voor het behalen van
een hoogeren graad.
Ik onderneem daarom oo'; hier
geen aanval op deze onderdeelcn
van het programma, maar acht. nu
in Breede kringen en met officieelen
steun er aan gewerkt wordt het
oude volkslied en de oude volks
dans te doen herleven cn aan het
volk terug te geven, de tijd aange
broken. dat °k onze harmonie- en
fanfareorkesten hun aandeel nemen
in dit werk.
„Modern"
Als men nu (om met den in! ader
\an het laatste Wilskracht;or: <*rt
te Amersfoort te spreken) „modern"
wil zijn cn de volkszang oj. het pro
gramma zet. laat men cchtpr dan
ook juist dit deel mpt den volston
ernst betrachten en niet als iets. dat
men eigenlijk met tegenzin doet.
'ooals h:cr voelbaar het geval was.
En laat men verder ook werkeliik
..modern'' zijn in de keuze der lie
deren en niet weer op die oude din
gen terugvallen, die de echte volks-
zang-renovisten nu juist bestrijden
De perste taak in deze zullen
'•omnonisten en uitgevers hebben te
verrichten, die aan onze corpsen
orkestzettingen der oude wijzen ter
beschikking stellen benevens -Ie
teksten dpr liederen, die bij groote
oplaag zeer goedkoop kunnen zijn.
Boerendansen
Verder zullen, vooral ten dienste
van onze bevolking op het platte
land. bewerkingen in kleine bezet
ting moet worden uitgegeven
van de oude boerendansen, die ge
lukkig ook den laatstcn tijd wepr
ingang vinden hij onze ionge hoeren
cn boerinnen En deze dansen laten
-ich gemakkelijk en dan natuur
lijk in ietwat grooteren opmaak
tot pen echte vnderlandsche dan«
suite vereenigen. die een z.cer aan
trekkelijk onderdeel van elk con
certprogramma kan vormen.
IToe van hieruit ook een breede
vernieuwing en aanvulling van het
werkprogram van onze blaasorkes
ten kan worden ondernomen, hoop
ik in een volgend opstel uiteen tp
zetten.
HANS M. SCHEIFES.
feiten volmondig cn zei er toegeko
men to zijn om den achterstand .n
schulden ontstaan in dc slechte ja
ren te kunnen inloopcn. Het bleek
overigens dat er van het. verdiende
geld. weinig was overgebleven,
daar Splinter, zooals de voorzitter
van het Tribunaal, mr. ousenma-
ker opmerkte, nogal aan „Mammom.
Bachus cn Venus" had geofferd
Zijn vrouw hleek ook niet zuinig
te zijn geweest
v. Blarkom gaf eveneens de feiten
toe doch hij had dit werk gedaan
om zijn Joodsche vrouw te redden
Daartoe had hij zelfs een NSB-er
Qucré in den arm genomen. Een
aantal getuigen verklaarde dat v.
Blarkom altijd anti-Duitsch was ge
woest en behoorlijk had geleefd.
Over de verdiensten van deze
profiteurs ontspan zich nog een de
bat tusschen het 'tribunaal cn den
accountant der compagnons, den
lieer Schouten n.a.v. een helasting
technische kwestie.
De verdedigers mr. Louman cn mr.
v. d. Hemel legden den nadruk op
het feit. dat de collaboratie had
plaats gehad in eind 1940. toen het
nog onzeker was. hoe dc toestand
zich zou ontwikkelen Zoodra de
aannemers hun fouten inzagen, neb.
hen zij zich teruggetrokken.
De pleiters haalden net Bouwrap-
port aan, waarin tot uiting is geko
men, dat enkele secretarissen-gcne
raai geen bezwaar hadden tegen,
door de Duitschcrs geëischte werk
zaamheden voor zoover het geen
bunkers e.d. betrof. Het Landoor
logsreglement verleent de bezetters
zelfs het recht gebruik te maken
van de diensten.
De Raadslieden vroegen: ontslag
uit interneering en een rechtvaardi
ge straf ten aanzien van de geldza
ken. Uitspraak over veertien dagen
TUINK A LENDER
Dinsdag 4 Maart. Aardappelen
kunnen door verschillende overerfe
lijke ziekten worden aangetast. Dit
gaat ten koste van de opbrengst en
de kwaliteit. Daarom gebruike men J
steeds ziektevrije pootaardappelen. I
die onder controle van den Neder- j
fandschen Algemeenen Keurings
dienst (NAK) zijn geteeld p-n in 0('~
plombeerde zakken met certificaat
in den handel zijn. Deze zijn steeds
hun prijs waard. Nimmer g< - i
brulke men ongekeurde poot-
aarda vreten. Want de moaelijk- I
heid bestaat dan, dat ze afkomstig
zijn van planten, die door de be
treffende ziekten zijn aangetast
Voor de teelt van sjalotten gebrui
ke men ook uitsluitend gekeura
pootgoed. Vraag het Uw leveran- i
derf H. L. I
thans dingen doet waar men vreo-
ger zelfs niet ann dacht.
En hiermede zijn de verdien
sten van de narcoso nog niet uit
geput, want al spoedig bleek, dat
een patiënt een zoo ruwe ingreep
in het levonde mechanisme als
een operatie toch nog altijd i^,
veel beter verdraagt, indien hij
verdoofd is.
Hoe kwam men ertoe patiënten
aether te laten inademen? Dit ia
oen zeer merkwaardige geschie
denis. In het begin van de 19de
eeuw ontdekte de Engolschman
Davy het gas stikstof-oxyduul.
Om de werking cr van te hestu-
deeren ademde hij het zelf in on
dienJe het ook aan kennissen en
vrienden toe. Daarbij werd opge
merkt, dn! men als gevolg daar
van vroolijk werd en poteierlijka
dingen deed tot groot vermaak
van dc omstanders. Na verloop
van tijd word het zelfs mode
avondjes te organiseeren, waarbij
„lachgas", zooals men het stik
stof-oxyduul al gauw noemde, tor
verhooging van de vreugde den
aanwezigen werd toegediend. De
mode deed ook opgang in andore
landen cn door verschillende on-
oerzockere werd opgemerkt, dat
van tijdens een lachgasroes opge
dane lichte verwondingen geen
pijn gevoeld werd cn door sommi
gen werd het lachgas zelfs aan
bevolen als middel om pijn hij
operaties te verdoovcn, zonder dat
deze ideeën echter opgang maak
ten.
Dat gebeurde pas op 16 October
1846, toen do Amerikaan Morton
le Boston con demonstratie gaf
voor een aantal chirurgen, waar
bij van een man een knakgezwel
verwijderd werd. nadat hij met
aether (dnt dezelfde werking
bleek te hebben) verdoofd was.
Deze demonstratie baarde groot
cpzien en spoedig verspreidde
zich het nieuws naar alle kanten.
Het experiment werd door ver
schillende andere chirurgen met
succes herhaald; het tijdperk der
narcose was begonnen. Thans, 100
jaar later, is liet geven van nar
cose een aparte wetenschap ge
worden en wordt vrijwel niets
meer aan het toeval overgelaten.
EDE. Evenals elders in den
«inde wordt ook in Ede een on
derdeel van Je Tweede Divisie,
die in April a.s. naar Indie zal
vertrekken, gevormd. Hei i2e Re
giment Veld Artillerie, samenge
steld uit militaiieen van bet le,
2de cn 4de vredes-regiment artil
lerie stonden in carré-vorm Zater
dag j.l. opgesteld op het terrein
vuïj dé vpn Essen-kazerne. De Bri.
gade-commandant. Kolonel W P
v. d Abeel en inspecteerde de
troepen, waarna h.j een toespraak
tot de militairen hield
Nadat het schild van liet regi
ment onthuld was, sp-ak IK Kl-
g.rsma namens de Prol. Christe
lijke cn Roomsch Katholieke gees-
lelijkheid.
Vervolgens hield de nieuwe re
gimentscommandant van 12 RVA
Majoo,- M J v d Hoog een toe
spraak. waarin hij de dagorder
vim den commandant der Tweede
Divisie. Luitenant Generaal Baay
voorlas. De plechtigheid werd be
sloten met het zingen van het
vnfdo couplet van het lied der
Veld.
-- Dc Haagschc Werkgemeen
schap van jonge kunstenaars open
de in Pulchri Studio haar eerste
tentoonstelling welke den naam
draagt van „Basis". De Haag-
sche werkgemeenschap staat o.a. in
verbinding met de mózaïokgroap te
Amsterdam. Van 19 Maart tot m
April zal een groep naar Parijs
gaan. terwyl in die dagen Parijze-
naars ons land zullen bezoeken.
New Yorlcsche Beurs
3/3
1/3
3;3
1/3
Atch. 1
89%
-0%
Ciooa i
53%
50%
Bnmm
KV,
15
ttudsonM
18%
18
Can Fac
13
13%
mi h
.0
iO
lllin L
26%
-6%
Nickc
33%
32%
N.Y Cent
19%
19'.
int Icnl
14%
15%
Pcnns K
23^
24
Kcnn.'
•17%
17
bout.Fac
41 4
42%
Montg
54%
58%
Un Pac
125%
125
i'ac M
6%
Al cn
1/4
1
KadioC.
9%
Am Can
98%
Ree üt
29%
29%
Am.Cat
52
52%
Rev 1 B
41
<0%
A. Smcit
57",
51
Ücarïft
26%
47%
A.T cn 1
163%
170%
;*liellUn
28%
Am. lob
/7>,
8
boe Vac
K/i
14%
Anac C.
40%
<0%
St. noBr
25
Be tin
92 Va
r,2%
St OiiN
66".
6".
doc int A
21%
;o%
Sfuc'cn.
22%
22%
Clirvs.ei
98
l
Irx.iSC
57
5
C'itV d
40",
0%
U Airci
13%
18%
C'onsoi c
23",
2r
Un.Cori
Uougtas
69%
68%
Unl-ui.»
4a
49%
Uu F IN
189%
USRubb
55%
S6
Fastm K
242
38
U S.Stec
73%
74
Uen Ei.
37%
37%
Westing.
26
26
Gen Mot
60%
60%
Wooiw
50%
50
Bieden.
Omzet 690.000
