maar
Verbluffend
zonder deernis
knap,
„Nederlanders moeten trots en
conservatisme la ten varen"
„Wetenschappelijke experimenten"
misdaden tegen de menschheid
2
NIEUWE NOVELLENBUNDEL VAN VESTDIJK
Hun wederopbouw zou dan
veel sneller vorderen
Engelsche humor raakte niet
bevroren in kolencrisis
dr. Hornbeck
V
Groote zonnevlek
Woensdag 12 Maart 1947
S. Vestdijk Stomme Ge
tuigen. (Uitgeverij Con
tact, Amsterdam).
ZANDER den titel „Stomme Gc-
w tuigen" verzamelde Vestdijk
een zevental van zijn verhalen, die
datceren uit de jaren 19321911.
De beteekenis van dezen titel wordt
ons eerst onder het lezen duidelijk.
In de meeste van deze novellen
komt namelijk iets voor een
boom, gummi-slangen die spelend
als vinger-verlengstukken worden
gebruikt, een droom, een oude
schoolfoto dat op het gebeuren
een essentieelen invloed uitoefent en
er tevens de „stomme getuige" van
is. In „De verdwenen horlogema
ker" wordt de hoofdpersoon plotse
ling een „geest" en als zoodanig de
stomme (en onzichtbare) getuige
van alles wat er in zijn huis voor
valt. Alleen bii „Het vliegfeest"
de satirische beschrijving van een
militaire vliegdemonstratie, waarbij
het spel langzamerhand overgaat
in ernst: de beschikking over
machtsmiddelen leidt er toe om
daarvan ook daadwerkelijk gebruik
te maken is het moeilijker den
stommen getuige aan te wijzen:
misschien is het de auteur zelf of
anders de enthousiaste jonge toe
schouwer in zijn „aardig nagebootst
aviateurscostuum".
Vestdijk is terecht vermaard om
de verbluffend-knappc psychische
analyse van zijn noofapersonen;
met niets-ontziende scherpzinnig
heid legt hij de diepste geheimen
van hun ziel bloot. Men heeft zijn
werk daarom wel als chirurgisch
en klinisch gekarakteriseerd. Deze
beeldspraak is echter slechts ge
deeltelijk juist. Het chirurgische en
klinische werk van een medicus
immers is streeds gericht op 'n po
sitief doel: het wegnemen of al
thans verlichten van een kwaal.
door
prof. dr. W. A. P. Smit
Daarentegen is het Vestdijk slechts
te doen om het doorgronden, niet
om het ingrypen. Wij zouden hem
dus eerder met een laboratorium-
onderzoeker moeten vergelijken dan
met een medicus. Juist de koude
objectiviteit van den zuiver-weten-
schappelijken werker is voor hem
kenmerkend. Zijn werk is bijna al
tijd zeldzaam knap. maar het mist
elk spoor van mededoogen en per
soonlijke belangstelling voor zijn
objecten.
Dit alles vinden wij ook in dezen
bundel terug. Ieder verhaal is min
of meer de analyse van oen „ge
val", maar telkens ook weer raken
wij onder den indruk van de bijzon
dere knapheid daarvan.
S. VESTDIJK
Laboratorium-onderzoeker der
mcnschelijke ziel
aan de nieuwe situatie aanpast, is
ronduit voortreffelijk. Ik kan dit
met een enkel klem voorbeeld il-
lustreercn. De dematerialisatie van
Albertus Cockangc brengt ook mee,
dat hij nu door vaste voorwerpen
kan heendringen: wanneer hij door
hout heengaat, merkt hij dit aan
„een uiterst fijn, ijl knarsend ge
voel", waarvoor hij dan den naam
„houtwormgctinkel" bedenkt. Zulk
een woord is op zichzelf al een
vondst!
De andere verhalen staan niet
op hetzelfde peil. „Het gesprek in
de directeurskamer" (hoe raak
overigens ook) wordt ontsierd door
een aantal schooltechnische on
waarschijnlijkheden, terwijl boven
dien de vrees van den H.É.S.-direc
teur dat de maatschappij hard over
hem zou oordeelen als zij „de klei
ne geheime knak in zijn verleden
kende (die „knak" is 'n ordclooze
les, twintig jaar geleden, waarbij
een klein meisje voor hem in de
bres sprong!), onaannemelijk is.
Maar vooral „Gummivingers" en
„Het vliegfeest" stellen teleur,
doordat de vermenging van werke
lijkheid en visionnair beleven er te
verstandelijk-geconstrueerd blijft
om ons diep te overtuigen. Wat
niet wegneemt dat er ook hier
prachtige momenten voorkomen en
dat de nachtmerric-achtige fanta
sieën telkens op een psychische re
aliteit blyken te berusten.
Hersens en hart
Rij alle waardeering voor de on-
-L' miskenbare kwaliteiten van
dezen bundel moet ik echter ook
wijzen op twee bezwaren, die ik
daartegen heb. Op het eerste daar
van heb ik terloops al gewezen.
Ieder spoor van deernis ontbreekt
in deze verhalen en daarom doen
zij aan als nuchter en koud. On
langs sprak de criticus C. J. Kelk,
naar aanleiding van een ander boek
van Vestdjjk, van „zuiver hersen
werk"; deze term geldt ook hier.
Zoowel Vestdijks kracht als zijn
zwakheid ligt daarin opgesloten.
Ook zyn zwakheid, want werkelijk
„groote" kunst is ondenkbaar zon
der dat het hart van den schrijver
daarin tot uiting komt, in harmoni
sche samenwerking met zijn herse
nen.
Mijn tweede bezwaar is minder
rechtstreeks van literairen aard.
Het betreft de wijze waarop Vest
dijk in deze novellen gebruik (of
liever misbruik) maakt van motie
ven uit de sfeer van het Christelijk
geloof. In „De oubliette" verwerkt
Hugo ook het Christendom in zijn
krankzinnige opvatting van de ver
houding tusschen dood en leven.
Tenslotte komt hij tot de overtui
ging „dat God enkel dat Wezen kon
zijn, dat leefde ten koste van de on
telbare doodenreeksen hier op aar
de. Niet Christus was voor den
mensch gestorven, maar de mensch
stierf voor God". In „De Boer
onder den Boom" krijgt een oude
Calvinistische (natuurlijk!) boer
godsdienstwaanzin, wat zich uit in
een fixatie op bepaalde teksten uit
Jeremia. „De verdwenen horlo
gemaker" stoot, voordat hij heele-
maal geest geworden is, zyn heup:
„Naar aanleiding van de heup ver
geleek Albertus Cockange, niet on
godsdienstig, zich met Jacob, die
met den engel had geworsteld". De
beide eerste gevallen kan men des
noods nog verdedigen met een be
roep op de beteekenis van het mo
tief voor de ontwikkeling van het
verhaal, maar bij dit laatste zinne
tje is daarvan geen sprake: het is
volkomen overbodige, vernuftige
maar grove spotternij. Ook in „De
oubliëtte" wordt trouwens met ken
nelijk pleizier de gedachte tot zijn
uiterste consequentie gevoerd
consequenter dan voor het verhaal
noodzakelijk is. Het vernuft ver
leidt den schrijver tot overschrij
ding van een grens en doet hem
daardoor tekort schieten in fijnge
voeligheid. Een dergelijke fijnge
voeligheid kan voor een verhaal
nooit schade beteekenen, wel winst.
En zoo krijgt ook dit bezwaar dus
toch weer een literairen achter
grond.
Kris-kras door de wereld!
Noorsch experiment
in Stillen Oceaan
ZES jonge Noren zullen onderzoe
ken, hoe de eilanden in den
Stillen Oceaan, die deel uitmaken
van Polynesië, werden bevolkt. De
leider der expeditie, Thor Heyer-
dahl, is van meening, dat de eerste
bewoners van dat gebied omstreeks
het jaar 500 uit Peru kwamen.
De Noren zullen van Callao in
Peru vertrokken op een vlot, dat
een zoo getrouw mogelijke repro
ductie is van de door de Peruvi
anen in 500 gebruikte vlotten. Hot
is een reis van duizenden mijlen,
maar Heycrdahl verklaarde: „Als
men het in het jaar 500 klaar süeel-
de. moeten wij het ook kunnen".
JOURNALISTEN OP BEZOEK
Dinsdag 22 April zal een gezel
schap Zuid-Amerikaansche journa
listen, waarvan zes uit Brazilië, vier
uit Argentinië, een uit Uruguay en
een uit Chili op Schiphol arrivee-
ren, voor een bezoek van veertien
dagen aan Nederland.
REVOLUTIE IN BIRMA?
De „communistische partij van
Birma" en „de Boerenbond voor ge
heel Birma" hebben aangekondigd,
dat zy een revolutie van do Bir-
maansehe boeren zullen beginnen.
RIJNVAART WEER MOGELIJK
In de geheele Britsche zóne is de
Rijn thans weer open en het
scheepsverkeer met Holland wegr
mogelijk, doordat de ijsbarrière tus
schen Wezel en Emmerik bezweken
Roosevelt wilde
naar Nederland
Dr. Stanley K. Hornbeck heeft
verklaard, dat president Roose
velt hem in April 1045 een paar
maanden voor zijn dood mede
deelde, dat hij en mevr Roose
velt zoo spoedig mogelijk na
den oorlog een bezoek aan Ne
derland wilden brengen.
De Koningin zon dr. Hornbeck
medegedeeld hebbendat zij met
genoegen een bezoek van den
president en zijn echtgenoote te
gemoet zag. Toen de president
stierf verzocht de Koningin den
ambassadeur bij haar te komen
en gaf in een onderhoud van
meer dan een uur uiting aan
haar droefheidterwijl zij wees
op het verlies niet alleen van
een groot leider in de V.S., maar
nok van een vriend van Hare
Majesteit en haar land.
„De oubliëtle"
\7ERREWEG het best geslaagd
v is de novelle waarmee de bun
del opent, de herdruk van een ver
haal uit 1932. .De oubliëtte" (on-
deraardsch kerkerhol, waarin de
gevangenen aan de vergetelheid
werden prijs gegeven). De zoon van
een Middelêeuwsch edelman ont
dekt. dat onder de binnenplaats van
het kasteel de gevangenen van zijn
vader in een oubliëtte aan een lang-
zamen dood worden prijsgegeven.
Dit fascineert hem zóó, dat het zyn
heele leven en denken gaat beheer-
schen. Daar beneden sterven
menschen. boven in het kasteel
leven zijn ouders en hij. En hij
zoekt daartusschen een verband':
„Zij sterven. Wij leven. Veel verder
dan deze gedachte kwam hij niet,
aanvankelijk: doch door een ontel
bare herhaling zonk de gedachte al
dieper en dieper af in zijn ziel. Wij
leven. Zij sterven Zij sterven.
dus wij leven. Wij leven, omdat zij
sterven". Tenslotte wordt deze ge-
dachtengang tot een waanzinnige
overtuiging, die zijn verderen levens
loop behaalt. Na den dood van zijn
vader ziet hij het als zijn eenige le
vensdoel. te zorgen dat de oubliëtte
nooit uitgeput raakt, opdat in het
kasteel zelf de dood overwonnen
kan worden. Het kleinste vergrijp
wordt gestraft met de oubliëtte.
Een meisje dat hij bemind heeft,
wordt daarin weggestooten„was
zij zwanger van hem, des te beter:
twee offers in plaats van één".
Zelfs dieren worden aan de men-
schelyke slachtoffers toegevoegd:
hazen, herten, vleermuizen. De
waarzin bereikt zijn hoogtepunt in
'n woesten nacht, waarin Hugo met
enkele andere ridders in het wilde
weg zijn pijlc-n in het donker van
de oubliëtte afschiet, een ontsnap
te vleermuis veroorzaakt dan een
paniek, waarbij Hugo wordt neer
gestoken.
Een samenvatting doet uiteraard
de obsessie verloren gaan, die van
dit beklemmende verhaal uitgaat.
Meesterlijk weet Vestdijk allerlei
nevenmotieven door het hoofdge
beuren heen te weven, waardoor de
onontkoombaarheid daarvan des te
sterker uitkomt. Zoo ontdekt Hugo
als kleine jongen een groot aantal
doodc vogels, aan boomen vastge
hecht ter afschrikking van hun
soortgenoten die de velden kaal
vreten: de levende vogels trekken
zich daar echter niets van aan. Ook
hier sterven dus sommigen, terwijl
anderen leven. In Hugo's gedachten
worden dan ook de doode vogels
onverbreekbaar verbonden met de
gevangenen uit de oubliëtte.
Voortreffelijk
NA „De oubliëtte" verdient voor
al „De verdwenen horlogema
ker" aandacht. De wijze, waarop
Vestdijk uitbeeldt hoe deze plotse
ling tot „geest" geworden man zich
TU1NKALENDER
WOENSDAG 12 MAART. In
zeer schralehumusarme zandgron
den gevoelen de meeste planten zich
niet thuis. Er zijn echter nog wel
diverse planten te vinden, die zich
er bij aanpassen Dennen sparren
de berk. Meidoorn, Haagbeuk en
Vogelkers groeien nog zeer nor
maal in dergelijke arme gronden.
Sommige bladverliezende heesters,
zooals de Brem Duindoorn. Wilde
Rozen. Vlier en Sneeuwbal komen
hier ook in aanmerking Voor's
kunnen de zaaibloemen Limine. Ko
renbloem Papaver en de vaste
planten Verbascum. Solid age. Rud-
beck ia en Achttien ook wel
schrale zandgronden worden gehou
den. S. L.
Wonderen'.
„De Nederlanders \va. natuur
lijk gehandicapt door gebrek aan
o-rondstoffen. machinerieën gereed
schappen en schaarschtc van ver-
bruiksgoederen. Zij hebben deson
danks by na won
deren verricht.
Zij zijn zoo ver
gevorderd met
den wederop
bouw, dat deze
zelfs vooral in
het buitenland
een verkeerd be
grip omtrent den
jmvang van het
icrstel heeft ge
wekt., Nederland
moetnog een
langen weg af
leggen, voordat
het weer zijn
welvaartspeil
van voor den
oorlog heeft be
reikt*.
Dr. Horn
beck verklaar
de, dat Neder
land de wereld
in de eerste
plaats kwali
teitsgoederen,
belangrijke
diensten en in
tellectueel en
moreel leider
schap moet ge
ven.
Krach tsi nspan ning
„Dit vereischt een grootere
krachtsinspanning, bedachtzaam
heid, tijd en geld voor industrie,
handel en vervoer", aldus dr. Horn
beck. „Het vergt verder een groote
specialisatie in den landbouw, ver
hoogde kennis van hetgeen in an
dere landen op politiek, economisch,
sociaal en geestelijk gebied gepres
teerd wordt".
„De Nederlanders zouden er
zeer mee gebaat zijn. indien zij
minder aan het verleden en in
tensiever aan het heden, nieu
we omstandigheden, nieuwe
methoden en hun groote moge
lijkheden dachten".
..Zy hebben dc neiging zich soms
te hardnekkig aan hun verleden
Dr HORNBECK
tijdens zijn eere
promotie aan de
Utrechtsche Hm.
versiteit
DE Nederlanders hebben belangrijke vorderingen gemaakt
t.a.v. den wederopbouw. Zij zouden nog grootere vorde
ringen kunnen maken, indien zij hun conservatisme, bepaalde
vooroordeelen en een zeker gevoel van trots zouden laten va
ren," aldus dr. Stanley K. Hornbeck, gewezen ambassadeur der
Vereenigde Staten.
In een langdurig onderhoud met
A.N.P -Aneta heeft deze diplomaat
voor zijn vertrek uit Nederland zich
openhartig uitgelaten over zijn be
vindingen van het oogenblik af, dat
hij in 1944 bij de Nederlandsche re
geering te Londen werd geaccredi
teerd.
„Geruimen tijd na de bevrijding
- feitelijk al daarvoor dachten
de Nederlanders dat hun land ern
stiger verwoest was, dan naar mijn
meening het geval is. Het Neder
landsche volk had maanden lang
slechts oog voor hetgeen het had
geleden en verloren. Men kon be
merken hoe het poogde zijn ge
dachten daarvan af te wenden en
ze te richten naar hetgeen was
overgebleven. Van dat oogenblik af
is het met snelle schreden den weg
'an den wederopbouw opgegaan
gewezen ambassadeur van de
Vereenigde Staten, heeft zich in
een interview openhartig uitge
laten over zijn bevindingen in
ons land.
ander, consciëntieus voorzichtig,
met vooruitzienden blik en met oog
voor het practische".
„De behandeling van dit vraag
stuk is van geweldig belang voor de
toekomst van Nederland, de volke
ren van Indonesië en dc ontwikke
ling van de internationale betrek
kingen".
„Bij deze kwestie zyn mach
ten in het spel, waarover nie
mand algeheele contróle heeft:
de Nederlandsche regeering,
noch het nieuwe regiem in In
donesië, noch de Britsche of
Amerikaansche regeeringen,
noch die van andere landen
hebben hierin de vrije hand".
vast te klampen en daarop te ver
trouwen. Zij koesteren sommige in
stellingen en methoden, waardoor
zij in een concurreerende wereld ge
vaar loopen achterop te raken. Zij
zouden tot hun voordeel, geloof ik,
eenige hunner methoden van be
stuur. industrie, handel, sociaal
verkeer en onderwijs kunnen her
zien en verbeteren. Dit geldt in ze
ker opzicht voor elk land, vooral
echter voor de Nederlanders, we
gens een nationale nalatenschap en
overgeërfde eigenschappen, die een
psychologie hebben gekweekt van
uiterste vasthoudendheid en be
dachtzaamheid".
Indonesië
Over het Indonesische vraagstuk
zeide hij. dat z.i. „de Nederlandsche
regeering en haar vertegenwoordi
gers zeer goed gehandeld hebben".
„Bij dergelijke kwesties gaat het
niet om een ideale oplossing. Het
gaat om beslissingen, de een na dc
J)E GEHEELE WERELD VER
HEUGT ZICH en viert feest ter ge
legenheid van de geboorte van de
kleindochter van de Koningin der
Nederlandenstaat in Chineesche
letterteekens geschreven op de
Oranjekleurige zijden oorkonde, die
namens dc Chineesche gemeenschap
van Indonesië aan den luitenant-
gouverneur werd aangeboden.
KT A het proces tegen Göring en
1 consorten, dat meer dan een
jaar in beslag heeft genomen, is er
in de wereld nog slechts weinig be
langstelling over gebleven voor het
tweede groote proces, dat te Neu
renberg gevoerd wordt. Aan den
eenen kant is het wel begrijpelijk,
aangezien de namen van de ruim
twintig beklaagden minder tot on
ze verbeelding spreken dan die van
Streicher, Göring, Hess, enzoo-
voorts Wie heeft ooit gehoord van
dr. Karl Brandt, om maar niet van
nog minder bekende Nazi-artsen te
spreken? Toch is het belangrijk
kennis te nemen van dit proces;
hier kunnen wij, meer nog dan ooit
te voren zien welk een funesten in
vloed het Hitler-régime op 't Duit-
sche volk heeft gehad, een invloed
die tot in alle lagen van dat volk
blijkt te zijn doorgedrongen.
Ons beroep is óud. In de oudst
bekende geschriften wordt reeds
gesproken van personen, die er hun
beroep van maakten het lijden van
hun medemenschen te verzachten
en hen van hun kwalen te genezen.
Toch rekent men als vader van de
moderne geneeskunst de Griek Hip
pocrates (460377 v. C.) en te
recht. H(j was de eerste, die op
waarlijk grootsche wijze ziektever
schijnselen bestudeerde en deze te
boek stelde.
Eedsformule
EEL van zijn werk is thans nóg
niet verouderd. Doch bovenal
heeft hij de wereld verrijkt met den
eed, welke door eiken arts moest
worden afgelegd alvorens hij tot de
uitoefening van zijn beroep werd
toegelaten. Aan het einde van zijn
studie legt nog steeds elke arts een
oed of gelofte af, die in groote lij
nen overeenkomt met die, welke
door Hippocrates werd opgesteld.
Dit gelcït niet alleen voor Neder
land, maar voor vrijwel alle landen
van de wereld.
De plaatsruimte laat niet toe om
hier de volledige vertaling van de
formule van Hippocrates weer te
geven. De inhoud handelt over het
beroepsgeheim, over het gebod om
ieder, die de hulp van den arts in
roept naar vermogen bij te staan,
onafhankelijk van de persoonlijke
instelling van den geneesheer ten
opzichte van den zieke. De aanko
mende arts zweert, dat hij diegenen
zal waarschuwen, die zichzelf door
voeding, geneesmiddelen of door
leefwijze schade berokkenen. Hij zal
nooit iemand dcoden om zijn lijden
te verzachten evenmin zal hij een
vrucht afdrijven, hij zweert nooit
iemand, ook 'niet op diens verzoek,
een doodelijlc gift te verstrekken.
Geen resultaten
DE beklaagden in Neurenberg
zijn dc hoogste geneeskundige
„leiders" uit Hitiers tijd. Door de
denazificatiegerechtshcven alom in
Duitschland werden reeds vele min
dere goden berecht, waaronder ver
scheiden tientallen ter dood werden
veroordeeld.
De aanklacht bestaat uit vier
hoofdpunten:
I. Samenzwering; II. Oorlogs
misdaden; III. Misdaden tegen de
menschelijkheid en ten slotte: IV.
Lidmaatschap van een misdadige
organisatie. Dit geldt voor de tien
leden van de S.S.)
Het is vooral het derde punt, dat
de wereld interesseert. We hebben
zoo hier en daar reeds vernomen
wat zich in concentratiekampen
heeft afgespeeld. We weten, dat
daar proeven op menschen werden
genomen. Wc hebben gehoord van
proeven over verdrinking, bevan
ging ten gevolge van koude, sterili
satie enzoovoorls. In dc medische
vakliteratuur is tot nu toe slechts
weinig over de „resultaten" ver
schenen. De reden daarvoor is af -
gryselijk. Het blykt namelijk, dat
or haast geen resultaten zjjn, dat
al deze proeven, die uit naam der
wetenschap op menschen werden
verricht, niets noemenswaards heb
ben opgeleverd.
Niet wetenschappelijk
KTA.AST Hitler, die van alles op
1 de hoogte moest worden gehou
den, was Himmler de man, die de
lakens uitdeelde aan de artsen. Hy
schreef voor welke onderzoekingen
hjj van belang achtte, hij ook stel
de het „materiaal" ter beschikking.
Het blijkt, dat hij telkens op snelle
resultaten heeft aangedrongen
waardoor haar nooit van een wer
kelijk wetenschappelijk on
derzoek kan worden gesproken. Al
le beklaagden werkten meer of
minder mee aan deze proefnemin
gen, hoewel de uitvoering veelal
aan anderen werd overgelaten.
De onbetrouwbaarheid van dc re
sultaten heeft nog een tweede oor
zaak. Dc slachtoffers saboteerden
waar ze konden en achtten het hun
plicht om de proefnemingen zoo
veel mogelijk te belemmeren.
Tjjdens den oorlog zijn ook in
Engeland, Amerika en Australië
uitgebreide proeven op mensehen
verricht. Daar echter beschikte men
over vrijvviligers, waaraan de mees
te zorg werd besteed en die op hun
beurt zoo veel mogelijk medewerk
ten. Daar werd van te voren over
legd of de mcnschelijke proefkonij
nen niet een te groot gevaar zouden
loopen en of de proeven verant
woord waren.
Ter vergelijking
\Tergelijkt U eens de experimen-
v ten over malaria, daar in
Australië verricht met die welke in
denzelfden tijd in Duitschland wer
den uitgevoerd. In Dachau werden
honderden gevangenen, die reeds
een slechte gezondheid bezaten,
met malaria besmet. Velen stier
ven. De kampartsen (gevangenen)
behandelden ieder zooveel moge
lijk met de bekende middelen
(kinine); men koesterde argwaan
tegen de nieuwe praeparaten. Als
gevolg daarvan kreeg men geen
uitsluitsel op de gestelde vraag.
In Australië besmette men eeni
ge honderden vrijwilligers met ma
laria. De proefpersonen waren
tevoren aan een uitgebreid onder
zoek onderworpen om te zien of
ze niet een te groot gevaar zou
den loopen. De uitstekende resul
taten in Australië maakten het aan
de Engclschen mogelijk om hun
veldtocht in Birma in het malaria-
seizoen te houden en zoodoende
den ten gevolge van malaria ver
zwakten vijand op te rollen.
Het zou onjuist zijn om te den
ken, dat geen enkele der experi
menten in Duitschland ooit resul
taat had, doch die resultaten waren
uiterst gering. Men zou het een
succes kunnen noemen dat een
zekere prof. Hirt, die zich onder-
tusschen nog steeds schuil weet te
houden, een goedkoop gifgas uit
vond om duizenden in de concen
tratiekampen te executeeren. De
zelfde professor was het ook, die
een aantal Joden liet vergassen
om aan geraamtes voor zijn mu
seum in Straatsburg te komen.
Misdadigers
Het is me niet mogelijk om U
alle schanddaden te vertellen
die deze heeren bedreven hebben,
het is bovendien niet myn bedoe
ling om LT te laten griezelen. Moge
U beseffen, dat slechts door een
grondige opvoeding in deze fatale
richting de Duitschers zoo ver geko
men zijn om menscen als deze be
klaagden in hun midden te dulden.
Het zal lang duren voor een her
opvoeding de Duitschers weer nor
maal doet denken, zoo dat ooit ge
beurt. Ik hoop, dat we dat nog
eens beleven mogen. Het blijkt, dat
deze Duitsche artsen geen waarde
aan den eed van Hippocrates stel
den. Zij zijn alleen daarom reeds te
veroordeelen. Zij hebben gezondigd
tegen de heiligste formules van ons
beroep. Wij Nederlandsche artsen,
kunnen deze beklaagden niet als
onze collega's erkennen. We be
schouwen ze als misdadigers, die
naar wij hopen hun gerechte straf
niet zullen ontloopen.
H. L. W.
„Shinwell fuel blues"
uit volle borst
SNEEUWVAL en kolenschaarsch-
te waren niet in staat- (le Engel
sche humor het zwijgen op te leg
gen. In een ingesneeuwden trein
zongen de reizigers uit volle horst
de nieuwste „mop", de „Shinwell
fuel blues" het droevige lied van
Shinwell (minister van brandstof-
fcnvoorzicning dat gezongen
wordt op dc wijze van de Lambeth
walk. Tientallen dorpen waren ten
gevolge tan sneeuwstormen geïso
leerd. De inwoners van Oxcombe
vertelden dat rij konijnen (Tver tele
foondraden hadden zien springen,
liet feit vooral, dat de sneeuw
storm juist op hf>t oogenblik kwam,
waarop officieel doei was voor
speld, was een dankbaar onderwerp
voor de humoristen
Opgehouden dooi
EEN blad berichtte met grooten
ernst de dooi is opgehouden
door verkeersmoeilijkheden.
Ah er treinen reden, waren ze
in ieder getal uren over tijd en dit
FEUILLETON
„Dit is geen luistervinkje spe
len", fluisterde April terug. „Dit is
speuren. Dat is heel wat anders. En
denk om de braamstruiken".
Langzaam kropen ze verder tot
op zoowat twee meter afstand van
den open wagen en bleven daar stil
zitten, verborgen door de bladeren.
Pollv Walker stond bij de auto.
Ze had een witte, linnen jurk aan
die rond den hals vroolijk gebor
duurd was. Het rood van haar
fcreodgeranden strooien hoed paste
goed bij het borduursel. Haar rood
gouden krullen hingen op de witte
schouders van de japon. Ze zag er
buitengewoon jong en heel ver
schrikt uit.
Bill Smith stond met één voet op
de treeplank en een elleboog op het
portier. Hij probeerde koud en
streng te kijken maar slaagde cr
slechts in er sympathiek en ver
ward uit te zien.
„Ik zeg U", zei Polly Walker
toen ze op een zoodanigen afstand
waren gekomen, dat ze konden
hooren wat cr gezegd werd, „dat ik
er geen flauw idee van heb. waar
hij is. Ik heb niets van hem gehoord
sindsZe brak af met een ge-
smoorden kreet.
„Sinds wanneer?" vroeg inspec
teur Bill Smith kalm. Zijn toon en
manier van doen konden ten volle
de goedkeuring van April en Dinah
wegdragen. Juist, net Clark Came
ron. En Dinah fluisterde: „Ik wou
dat moeder dit eens zag".
„Sinds eergisteren". Polly Wal
ker deed haar licftalligen mond
open en weer dicht. Ze zuchtte. Di
nah vermoedde, dat ze in zichzelf
tot tien stond te tellen.
„Waarom hebt U me gevraagd
hier te komen? Waarom stelt U
me al die onzinnige vragen?"
„Omdat", zei Bill Smith, „U ons
gisteren hebt verteld, dat U Wallie
Sanford niet ontmoet had. Dat U
alleen Mrs. Sanford kende en dat
die U op de thee had gevraagd".
Hij trok zijn voet van dc tree
plank af en verhief zich in zijn vol
le lengte. „Maar nu U hebt toege
geven, dat U Wallie Sanford eer
gisteren nog gezien hebt
Hij hield op. Polly Walker stond
kaarsrecht mei bleek gelaat. „Wan
neer hebt U Mrs. Sanford voor het
eerst ontmoet?"
„Ik Polly Walker klemde
haar kaken opeen". „Ik geloof niet,
dat U daar iets mee te maken
hebt".
April greep Dinah's hand. „Weet
je nog. dat zc dat ook zei in „De
vreemde ontmoeting".
Inspecteur Bill Smith zette zich
in postuur. Hij zag cr erg ongeluk
kig uit. „Is hot niet zoo, Miss Wal
ker", zei hij, „dat U Mrs. Sanford
nooit eerder ontmoet had En dat
U op 16 Januari van dit jaar op
een fuifje aan Wallie Sanford werd
voorgesteld Dat het algemeen be
kend is, dat U hem sindsdien veel
vuldig hebt ontmoet, en dat Mrs.
Sanford toen ze ervan gehoord
had
„O nee!", zei Polly Walker „zoo
was het niet. Nee. zoo was het hce-
leinaal niet". Ze beet op haar lip en
rechtte haar schouders. „Ik z^l niet
eens probeeren op Uw belachelijke
beschuldigingen te antwoorden. Dit
is niet de plaats voor een verhoor
in den derden graad. Als U nog
meer te vragen hebt, kunt U het
mijn advocaten doen".
Ze opende het pórtier van den
wagen.
April had haast „bravo" geroe
pen Dinah fluisterde: „Dat is uit
naar laatste film. Je weet wel. We
hebben hem in de „Byou" gezien".
Dezen keer zei April: „Stil toch!"
Pollv Walker trok liet portier
met cên klap dicht en startte den
wagen. Bill Smith greep naar den
rand van het portier en zei: „Wacht
U nu
„Bon ik onder arrest?" vroeg
Polly Walker koeltjes. „Want ziet
U, als dat niet zoo is, zult U me
moeten excuseeren. Ik heb een af
spraak om vanmiddag nog een paar
moorden te plegen en ik ben al
achter".
Ze reed in volle vaart achteruit
de oprijlaan afbladeren dwarrel
den op en vlogen naar alle kanten.
Inspecteur Smith staarde haar even
na. Toen draaide hij zich om en liep
langzaam terug naar dc villa van
Sanford.
„Dien zin heeft ze zelf bedacht",
hijgde April opgetogen. „Wat een
sufferd is ie!"
„Praat niet zoo over je lockorn-
stigen stiefvader", zei Dinah snib
big. ..En schiet op. We kunnen haar
misschien by het stoplicht inhalen.
Vooruit!"
Ze slopen door de struiken, ren
den de oprijlaan af en vlogen als
een r»ijl uit den boog langs den weg.
Vóór hen. bij een bocht van den
weg reed de lichtgrijze wagen lang
zaam om een vrachtwagen te laten
passecren. Toen ze bij de bocht
kwamen zagen ze. dat hy stilstond
voor het stoplicht. Ze renden de
heuvel af.
„We halen hot nooit", hijgde
April buiten adem, „het licht
Het licht sprong op groen, maar
er kwam geen beweging in dc auto.
Daar stond hij, een wiel schoof te
gen den stoeprand. Een achterop
rijdende auto toeterde verontwaar
digd en reed er toen langzaam om
heen Het licht sprong weer op
rood en nog steeds kwam er geen
beweging in de auto.
„Zij móét safe zyn", zei April. Ze
hield op en staarde naar de auto.
Ze is practisch de eenige getuige,
die er is. We móéten haar vragen
stellen".
Een in 't wit gekleed figuurtje
zat kaarsrecht achter het stuur.
Het leek of het van sneeuw ge
maakt was.
„Wat voor vragen?" vroeg Di
nah. ze is een filmster. Ze heeft
advocaten. Als ze niet op vragen
van de politie wil antwoorden, hoe
kom je er dan bijO April!"
Dc sneeuwpop begon plotseling te
smelten. Dc witte schouders schok
ten.
Dinah rende er naar toe. Ze sloeg
impulsief een arm om Polly Wal
ker's schouders Polly Walker
drukte haar gezicht tegen Dinah
aan en snikte luid. Ze zag cr niet
meer uit als een filmster: ze zag er
uit als een bang en ongelukkig
klein meisje. Dinah streek over
haar haar, net els ze Archie over
z'n haar streek bij de zeldzame ge
legenheden. dat dc last des levens
hem te zwaar werd en zei zachtjes-
Huil toch niet. Wfl zullen het wel
opknappen". iWordt vervolgd)
was de oorzaak, dat een stationsbe
ambte, die de uren van aankomst
aan moest plakken, er met potlood
onder krabbelde: „al deze treinen
zijn van gisteren".
Moppen over de schaarschte aan
levensmiddelen, brandstoffen en
woonruimte veroorzaken ware lach
salvo's in de cabarets, zooals bij
voorbeeld deze:
„Wat geef je tegenwoordig aan
je kat te eten?"
„Kattenvleesch, als ik het krij
gen kan, en anders moet dc kat ge
noegen nemen met wat we zelf
eten".
Ministers mikpunt
OOK de ministers, zooals Strac-
key, minister voor levensmid
delvoorziening. en Shinwell. moes
ten het ontgelden:
„Wie zou er heelhuids afkomen,
als do premier. Strackey en Shin
well op tienduizend meter hoogte
zonder parachute uit een vliegtuig
sprongen?"
Antwoord: „Engeland".
Ook de Amerikaansche soldaa» is
vaak liet middelpunt van menige
grap.
„Heb je gehoord van die vrouw
uit Noord-Engeland. die door wol
ven werd aangevallen."
„Is het toch waar? Ik dacht, dat
alle Amerikanen weg waren."
Hoi KNMI te Pe Bilt deelt mede,
dat een lek op de zon aanwezig \8,
die men gemakkelijk kan waarne
men.
De vlek is nml. buitengewoon
groot:zij heeft een doorsnede van
ongeveer een tiende gedeelte van de
zonneschijf, d.i. meer dan 100.000
km. Men zal het verschijnsel nog
een week kunnen zien. Dan ver
dwijnt de vlek door de wenteling
van dpn zonnebol achter den Wes
telijken zonnerand.
Speciale K.L.M.-vlucht
naar Praag
Te Praag zal van 14 tot 23 Maart
a.s. een voorjaarsbeurs worden ge
houden. Dc KLM zal in verband
daarmede van 12 tm. 15 Maart °P
dezen dienst, welke normaal niet
Douglas ('47a toestellen wordt -p*
vlogen DC-4 toestellen gebruiken
?n van 16 tot 20 Maart Skymastcrs.
Dit geschiedt met, het oog op hef
ie verwachten groote aanal passa»
giers op dezen lijndienst.
