DAGBLAD VOOR AMERSFOORT Deviezenpositie nu niet slechter dan een half jaar geleden Ook Oostenrijksch verdrag in Moskou gestrand MET GOUDERTS TERUG VAN DE VELUWE Roffelende donder langs den geheelen horizon Middenstanders voorgelicht over prijsbeheersching Socialisatie nü is een gevaarlijk experiment Zestien kamerleden luisterden naar dr. Huysmans Was er toch munitie op „Grand Camp"? Van Mook neemt geen ontslag Gruber vraagt spoedige beëindiging der geallieerde bezetting Art. 35 op doode punt gekomen Bordjes metverboden toegang" bij de grindgraverijen Onderzoek van de regeering Toen Helgoland explodeerde... Aantal overtredingen neemt af Parade van de week Gironummer 510330 Bank; R'damsche Bank Postbus 9 Abonnementsprijs; 031 per week of 4.— per kwartaal Losse nummers 10 cL UITGAVE VAN DE STICHTING HET PAROOL Zaterdag 19 April 1947 Nr. 623 6e Jaargang Red. en Adm.: Snouckaertlaan 7. Amersfoort Telef. redactie 4291 Telcf. administratie 6235 Directeur-Hoofdredacteur: TJ. DE BOORDER (Van onzen parlementairen redacteur) In de Eerste Kamer verklaarde gisteravond minister Huysmans. dat er geen reden is, om onze deviezenpositie en dc goederenvoorziening pessimistischer te beschouwen dan een half jaar geleden. Er is aan den inderdaad ernstigen toestand ten onrechte het scnsationeele karakter toegekend van een acute crisis. een deel van den zwarten handel aan de arbeiders, die hun toelagen in natura verkoopen. Het zou een gevaarlijk expe riment zijn, om nu met natio nalisatie en socialisatie te be ginnen. terwijl daarover in het volk belangrijke principieele verschillen bestaan en de indu strialisatie er ongetwijfeld door zou worden belemmerd. Naar het vrye spel der economische krachten wilde de bewindsman echter niet terug. In afwachting van de totstand koming van de publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie, zal de Econo mische Raad weer in werking wor den gesteld. Een departementale commissie, versterkt met vertegen woordigers uit het bedrijfsleven, is unaniem tot de conclusie gekomen, dat het niet juist zou zijn expor teurs een deel van de verworven de viezen te laten behouden. Er is over de begrooting van Eco nomische Zaken uitvoerig gediscus sieerd. waarbij mr. Stikker (Vrij heid) het somberste geluid liet hoo- ren. De wet op het Centrale Planbu reau is zonder hoofdelijke stemming aangenomen, na een weinig betee- kenend debat. De heer Steinkühler (K.V.P.) bleek van meening. dat de regee- ringsmmenging in het bedrijsleven te ver gaat. Oosterhuis (Arbeid) stond met froote reserve tegenover de ge achte dat het particulier onderne mingsinitiatief ons de vroegere wel vaart terug zou kunnen brengen. Laat men de mijnwerkers de ge dachte geven, dat zij voor de ge meenschap werken door eindelijk de mijnen te nationaliseeren, zei hij. Mr. Stikker (P.v.d.V.) zag de mi nisters van Economische Zaken, Financiën. Overzeesche Gebiedsdee- len en Buitenlandschc Zaken als de vier ruiters uit de Openbaring van Johannes, die Nederland begeleiden naar den ondergang. Wjj zijn. op de febieden. door deze ministers be- eerd. volkomen vastgeloopen, om dat zij partijpolitiek hebben ge voerd, verklaarde hy Prof Van den Brink (K.V.P.) liet een minder somber geluid hooren, toen hij vaststelde, dat de indu- strieele productie sedert September 3945 ongeveer verdubbeld is. Een beperking van het aantal ambtena ren, dat sedert 1938 met meer dan 200.000 is toegenomen, achtte hij dringend geboden. De heer Van Santen (C.F.N.) be toogde. dat een genationaliseerde sector in het bedrijfsleven onmis baar is. ook omdat daarmede een bres wordt geslagen in het inter nationale monopolisme, dat vijan dig is aan onze belangen. Hij uitte de vrees, dat de publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie zou uitgroeien tot een economisch corporatisme, dat een einde zou maken aan de democratie. Nadat om vijf uur een kwartier was gepauzeerd kreeg minister Huysmans, voor een gehoor van zestien Kamerleden, gelegenheid om de sprekers te beantwoorden. Hjj bleek bereid om zijn beleid zooveel mogelijk te baseeren op de mede werking van het vrije bedrijf. De beperking van het overheidsappa raat wordt zooveel mogelijk voort gezet. Terwijl de minister zich om trent het gebeurde in de Tilburg- sche textielindustrie niet wilde uit laten. omdat de zaak nog in een stadium van onderzoek is, weet hij Buitenlandsche dienst gereorganiseerd? Lüf betrouwbare bron wordt vernomen, dal vertegen woordi gers v.in de Nederlnndsche en de Rcpuhlikeinsche rogper ing bespre kingen hebben gevoerd over de wijze, waarop do Nederlandsche buitenlandsche dienst gereorgani seerd zou kunnen worden, zoodat een Indonesische afdeeling als onderdeel \an den Nederland- scheii dienst, wordt ingeschakeld. Volgens Indonesische bronnen bestaat do verwachting, dat door deze besprekingen voor de repu bliek eon wog geopend zal wor den om vertegenwoordigers te zenden naar landen als Australië. India. Malakka en Egypte op een wijze, di.« voor de Nederlanders aanvaardbaar is en in overeen stemming met den geest van sa menwerking volgens de overeen komst van Linggadjati. Volgens schatting nu 650 dooden Voor de commissie van onderzoek der Amerikaansche kustwacht heeft een hooge douane-ambtenaar ver klaard dat het Fransche schip „Grand Camp", dat te Texas-City in de lucht vloog, 16 kisten munitie aan boord had. Gemeld wordt, dat men in de smeulende ruïnes van de reusachtige Monsantofabriek te Texas-City, die bij de ontplof fingsramp in de lucht vloog, nog levende personen heeft aangetroffen, die 48 uur in het puin gevangen hebben gezeten. Reeds eerder waren brandweer lieden in asbestpakken behoedzaam de ruïnes van de chemische fabriek binnengedrongen, waar zij zich een weg baanden over verwrongen dwarsbalken en massa's puin. Vrij dag zijn 25 lijken in de nog smeu lende resten gevonden. Plaatselijke autoriteiten zijn er van overtuigd, dat vele lyken onder de puinhoopen verborgen liggen. De wind is van richting veran derd, waardoor de rook 280 km. landinwaarts gedreven wordt. De burgemeester van Texas-City heeft verklaard, dat men de meeste branden niet meester is. Naar schat ting zijn 650 personen om het leven gekomen en duizenden andere ge wond geraakt. Dr. Van Mook heeft naar aanleiding van berichten in de Nederlandsche pers tegenover journalisten verklaard. dat. voor zoover hij wist. van benoe ming van een nieuwen gouver neur-generaal geen sprake was. ,,Van mijn kant is er geen sprake van, dat ik ontslag neem en het verhaal, dat ik Nederlandsch ambassadeur te Washington word is nieuw voor mij." aldus Dr. Van Mook. Dr. Van Mook voegde er aan toe, dat men hem officieel noch onoffi cieel over een benoeming te Washington gesproken had. Het was echter mogelijk, dat hij met den Nedcrlandschen minister van financiën een reis naar de Ver- eenigde Staten zou maken, doch hij wist niet met zekerheid, wanneer. ,,Dit zijn feiten", aldus Dr. Van Mook. Het tijdens de bezetting verwoeste gebouwtje van het kuststation der Rijkskustverhchting op den Schevcningschen boulevard is opnieuw op getrokken. Donderdag kwam het gebouw onder de kap. Oostenrijks minister van Buitenlandsche Zaken, dr. Karl Gruber, heeft gistermorgen een verklaring afgelegd in de ver gadering van de vier ministers. Gruber zeide, dat de Joego slavische cischen verbreking van de spoorwegverbindingen met Italië beteekenen en ver nietiging van de economische eenheid van Karinthië. Hij drong aan op een spoe dige beëindiging der bezetting van Oostenrijk, dat het herstel van een vrij en onafhankelijk Oostenrijk hoe langer hoe moei lijker wordt. Gistermiddag rijn de ministers verder gegaan met het bespreken van het ontwerp-verdrag voor Oostenrijk. Marshall diende een nieuw compromis-voorstel in, be treffende artikel 35. om overeen stemming inzake de kwestie der Duitsche activa in Oostenrijk te vergemakkelijken en het grootste struikelblok bij het opstellen van het Oostenrijksche vredesverdrag weg te nemen. Het voorstel van Marshall be vatte de volgende vier punten: 1. Oostenrijk moet het beschik kingsrecht der vier geallieerden over de Duitsche activa in Oosten rijk erkennen. 2. Onder Duitsche activa in Oos tenrijk zullen worden begrepen rechten en eigendommen, die de Duitsche regeering of Duitsche burgers op 12 Maart 1938 in Oos tenrijk bezaten, of na dien datum goedschiks verkregen hebben, en op 8 Mei 1945 nog in bezit hadden. 3. De bedoelde activa zullen voor- loopig onder de bepalingen van de Oostenrijksche wet vallen, doch mogen niet worden genationali seerd. 4. Het gebied van Oost-Oosten rijk, waarnaar in het Berlijnsche protocol wordt verwezen, zal wor den gedefinieerd als de Sovjet-Rus sische bezettin gszóne en het Sov jet-Russische deel van Weenen. Molotof zwijnt Marshall achtte het van het grootste belang, dat men tot over- Ultimatum technisch personeel radio-unie Het technisch personeel vao do Nederlandsche Radio-Unie beeft te legrafisch den minister van onder wijs, kunsten en wetenschappen ver- zocht, vóór 25 April het voorgeno men salarisschema vast te stellen, zoodat verdere maatregelen van het personeel achterwege kunnen blijven. eenstemming zou geraken over de definitie van Duitsché activa cn verklaarde in dat geval bereia te zijn er in toe te stemmen, dat ieder der mogendheden de Oostenrijksche regeering formeel de bevoegdheid zal verleenen tot de onmiddellijke overdracht der activa in Oost-Oos ten rijk aa nde Sovjet-Unie. Zoowel Bevin als Bidault ver klaarden zich bereid Marshall's ontwerp als basis voor bespreking te aanvaarden, doch Moiotov reageerde er practisch niet op. Op een voorstel van Mololoi, dat Oostenrijk de wegvoering der voort brengselen en opbrengst van bin- nenlandsche eigendommen, die als herstelbetalingen aan buifun'.anó- sche mogendheden zijn overgedra gen. niet zal mogen belemmeren, merkte Marshall op, dat in lieu de Sovjet-voorstellen zouden worden aanvaard. Oostenryk practisch ge heel onder vreemd beheer zou komen. Ten slotte achtte de voorzitter der conferentie, Bidault, het duide lijk. dat in het huidige stadium geen overeenstemming over artikel 35 kan worden bereikt. Eerst leeren, dan schaken Misschien zal hevan het schoolrapport van een jongen van 15 /aai afhangenhoe het in ons land te houden internationa le schaaktournooidat 5 Mei be gint. zal afloopen. Deze jongen heet Artura Pomar, de Spaansche schaak kampioen Alleen als zijn rap- port goed is en hij zijn wedstrij den in minder belangrijke com pel nies al zegt. mag hij meedoen, luidt, de beslissing van de aller hoogste Spaansche autoriteiten. Nieuw handelsverdrag met Frankrijk Op 18 April is een nieuw han delsverdrag tusschen Nederland en Frankrijk onderteekend Dit verdrag zal één jaar geldig zijn Gedurende deze periode zal Frankrijk naar Ne derland tal van producten exportee ren met een vermoedelijke waarde van negen milliard francs: fosfaten, potasch. koloniale producten, onbe werkte en afgewerkte textielgoede- ren, soda, ijzer, staal, werktuigen en clectro-technische producten. Frankrijk zal uit Nederland im porteeren om. paarden, geconden seerde melk, kaas, aardappelen, za den enz., voorts cokes, electro-lech- nische producten e d. Uit de Neder landsche overzeesche gebiedsdeeien zal Frankrijk importeeren grond stoffen als tin en rubber. Bovendien is overeenstemming bereikt over nieuwe opdrachten voor scheeps- en baggermateriaal in Nederland. De overeenkomst strekt zich ook uit tot de Fransche en Nederland sche overzeesch gebiedsdeeien. (Van onzen specialen verslaggever) X-TET is wel een wonderlijke gewaarwording wanneer men achter zijn schrijftafel gaat zitten om over ..de goudvelden van Doornspijk" te schrijven, terwijl men de stofjes goud nog aan zijn vingers ziet kleven cn er een groote mop ruwe bruine steen op de tafel ligt. waarin naast de schilfertjes glimmer de talloozc gele gouddeeltjes flikkeren in het licht van de lamp. Goud op de Veluwe. Het is waar! En na de publicatie in ons blad van verleden week spreekt nu heel Nederland er over. Maar er is nog geen .goldrush" naar Doornspijk. Er is even een toeloop van nieuwsgierigen geweest, tuk op een gouderts-souvenir, maar men heeft dien stroom spoedig kunnen afdammen. grind aanwezig goud veel hoogere kosten met zich meebrengt, om dat daar vergruizingsinstallaties aan te pas moeten komen. Waar vandaan? Nu ligt het dorpje Doornspijk rustig als altijd tusschen de bos- sehen en heidevelden en bij de grindgraverijen. op drie kwar tier afstand, is niets bijzonders te zien. Alleen de surveilleerende politie-agent en de gloednieuwe bordjes met „verboden toegang" zijn een aanwijzing, dat hier iets gaande is. Er is in de afgeloopen week dan ook wel het een en an der gebeurd. In opdracht van het Departe ment van Economische Zaken zijn deskundigen, begeleid door burge meester De Vries, naar de grind- putten getrokken, om monsters te nemen, niet alleen van het grind, maar hoofdzakelijk van het zand. Dit laatste waarschijnlijk, omdat het verwijderen van eventueel in XJ ET schouwspel der explo- -*-sie had men zich nauwelijks fantastischer kunnen voorstel len. Eerst nadat de rookzuil tot meer dan een mijl hoogte was geklommen, knetterde het ge luid van een lange reeks ont ploffingen over het water om zich minuten lang als roffelen de donder langs den geheelen horizon voort te zetten, seinde de spueciale correspondent van het A.N.P. Inmiddels breidde de rookmassa. die het geheele eiland omvat had. steeds wijder en hooger uit. Het duurde ongeveer tien minuten voor dat de westelijke rotspunt weer zichtbaar werd. Geleidelijk aan werd het rookscherm voor den geelen steilen rotswand weggetrokken. Het silhouet van Helgoland verscheen weer in precies denzelfden vorm. waarin het verdwenen was. De zee rondom was even kalm en rimpe- <2BESUNO -vONTtRlANO C^5iP0Nt t=»so- DfNlV>R*fN - ,,De intensieve controle op de na leving van de prijsvoorschriften heeft bij den handeklrijvenden mid denstand het aantal overtredingen doen afnemen." is de indruk, wel ken men op het directoraat-gene raal voor de pryzen heeft gekregen. Dc overheid zoekt op velerlei wijze contact met de vakgroepen, terwijl ook rekening gehouden wordt met de belangen van de vrije organisa ties. Gevolg is, dat de middenstand oog heeft gekregen voor de moeilijkheden, waarvoor ook de overheid, als vertegenwoordig ster van het algemeen belang, zich ziet geplaatst. Van den middenstand zelve Is het initiatief uitgegaan, om te ko men tot oprichting van centrale adviesraden voor den middenstand, welke thans o.m. gevestigd zijn in Rotterdam. Vlaardingen, Zwolle en Kampen. Daarnaast zijn er uit de burgerij ongeveer 350 paatselijke prijzencommissies voor den dag ge komen en het spreekt vanzelf, dar deze factoren de naleving van de prijsvoorschriften in het algemeen zeer ten goede komen. De ervaring heeft geleerd, dat de weg van het minnelijke overleg en de minnelijke schikking de mid denstanders helpt. Het directoraat- generaal voor de prijzen geeft aan de verschillende branches toelich ting in brochures, waaruit de han deldrijvende middenstanders gege vens kunnen putten betreffende den juist*.n in- en verkoopsprijs en een inzicht krijgen in de wijze, waarop men tot de vaststelling van be paalde prjizen is ^ekomen. Dit ex periment blijkt veel belangstelling te trekken. Toelichting Het nut hiervan is, dat men op deze wijze in belangrijke mate te gemoet komt aan de wenschen van het bedrijfsleven, vooral van den kleinhandel, die de vaak ingewik kelde. juridische termen van d° prijsvoorschriften op deze wijze na der ziet toegelicht. Een beroep bij den tuchtrechter op het feit, dat men van de prijsvoorschriften niet op de hoogte was, is dus thans niet meer mogelijk. Acht van dergelijke brochures zijn reeds uitgegeven en wel voor: textiel, aannemerij (kleine aanne mingen en klantenwerk), kruide niers, restaurants, begrafenissen, lederwaren, banketbakkers en pen sions. In totaal staat de uitgave van 24 van dergelijke brochures op het programma. Op grond van de medewer king. welke momenteel ver leend wordt, zoowel door den middenstand als door de bur gerij, zijn de verwachtingen, die men op het directoraat-ge neraal voor de prijzen koestert ten aanzien van de naleving van de prijsvoorschriften, gun stig. loos als een uur geleden. Onder de vliegtuigen, die laag over het water kwamen scheren, om den inzittenden den eersten blik op het eiland te gunnen, mengde zich ook een KLM- toestel De Britsche bevelhebber sir Sholto Douglas, zond van de „Duin kerk" af een telegram met geluk- wensch aan de commandanten der schepen, die aan de operatie hadden deelgenomen. Is dat nu alles? De bevolking van Cuxhaven was op het ergste voorbereid Zij had de ramen opengelaten, zoodat deze niet door den luchtdruk van de explosie zouden sneuvelen. Er waren zelfs menschen, die zoo bang waren, dat zij niet in hun huis wilden blijven. De menschen, die in door bommen beschadigde huizen wonen, waren door de autoriteiten gevraagd buitenshuis te blijven, tot dat de ontploffing voorbij was. Toen alles voorbij was, merkten de inwoners van Cuxhaven op: „Is dat nu alles? Wij hadden veel meer ver wacht". De explosie is een minuut en veer tig seconden daarna door de seismo- grafen te Parijs opgeteekend. Het geluid van de explosie op Helgoland heeft acht minuten en 32 seconden noodig gehad om Hamburg te berei ken. Het rumoer van het verkeer in de Hamburgsche straten overstemde het geluid van de ontploffing. Op het waarnemmgsplatform van de ster renwacht Bergedorff vernam men een dof gerommel, dat veertien mi nuten en 27 seconden lang aanhield. De waarnemer van de BBC in het vliegtuig, dat zich boven het eiland bevond, berichtte: „Het is het groot ste vuurwerk, dat ik ooit gezien heb." De BBC deelde mede. dat dc Ko ninklijke marine het eiland Helgo land met 6800 ton zwaar explosieve stoffen in de lucht heeft laten vlie gen. Aanslagen als wraak voor Dov Gruner De Irgoen Zwai Leoemi is giste ren haar „oorlog" tegen de Britsche strijdkrachten in Palestina begon nen ter vergelding van de executie van Dov Gruner en drie andere Joodsche verzetslieden. Te Natha- nya. 40 km. ten Noorden van Tel Aviv. werd een Britsche schild wacht, die op wacht stond bij een veld-verbandplaats. door drie in burger gekleede personen doodge schoten. Zij reden in een militaire vrachtauto en wierpen een bom naar de verbandpost. waardoor het gebouw ten deele verwoest werd. Te Tel Aviv werden twee Britsche politie-agenten zwaar gewond, toen een pantser-vrachtwagen door een bom, uit een voorbijrijdende taxi geworpen, opgeblazen werd. Brit sche militairen te Haifa werden tweemaal door gewapende lieden uit auto's beschoten. In dezelfde stad kwam het tot vuurgevechten tusschen de Britsche troepen en Joodsche verzetslieden. Het Britsche consulaat te New- York werd gisteren bestormd door 40'jonge Joden, die het gebouw let terlijk bezetten en gedurende twee uur luidruchtig protesteerden tegen de terechtstelling van Dov Gruner. De politie werd te hulp geroepen Vliegtuigongelukken in de Soedan en Frankrijk Een ventura van de Zuid-Afri- kaaosche luchtmacht, aldus wordt uit Khartoem gemeld, is CO km ten Zuid-Westen van Khartoem neergestort. Alle inzittenden. 11 passagiers en een bemanning van •i koppen, zijn om het leven ge komen. Een Fransch militair vliegtuig is op een oefenvlucht bij Aix-en- Provence in Zuid-Frankrijk neer gestort. Dc piloot en twee anderp loden der bemanning kwamen om het leven. Wat zeggen de geologen er van? In de omgeving van Doornspijk ligt een strook van fijnkorrelige zanden, welke tot het zoogenaam de ..laag terras" bchooren. Onder deze lagen vindt men eerst fijn- zandige afzettingen, soms mpt grind van smeltwater van glet- schers, die in den ijstijd de Ve luwe bedekten. Daaronder ligt een min of meer dikke grondmorene van die gletschers en daaronder een zeer dikke, soms geplooide laag Dit zijn zand- en grindlagen, afgezet door den Rijn vóór den ijs- tijd. toen deze rivier over een groot deel van Nedprland langzamer hand zijn grind en zand deponeer de. Toen later in den ijstijd het landijs uit Scandinavië tot in Ne derland schoof, werden de grind en zandlagen van den Rijn onder meer opgestuwd tot de heuvels van de Veluwe cn Twente. Goudrivier Het is hekend. dat de Riin- een goud-houdende rivier is. Even bo ven Mainz in Duitschland is een industrie geweest, waar het zooge naamde Rhein-gold vandaan kwam. Dikwijls heeft men uit den Rijn goud trachten te winnen, maar steeds bleken de exploitatie kosten boven het gewin te gaan. In 1901 werd ook in de buurt van Hellendoorn goud gevonden. Hier hleek het gehalte echter zeer ge ring. De goudvondsten in Doornspijk komen vermoedelijk uit dezelfde lagen. Op sommige plaatsen kan in de zand- en grindlagen een con centratie van het goud hebben plaats gehad. Dit kan een gevolg zijn van stroomcondidties tijdens de afzetting of van een toevallige accumulatie van enkele meer goudhoudende gesteenten, die door zijrivieren werden aangevoerd. „Ik iveet niets' Toen wij de heer van de Zwart, die het goud in den bodem bii Doornspijk ontdekte, weer eens in zijn „Blokhuit" opzochten, zei hij: ..Ja. ik zou graag nog iets willen vertellen, maar men heeft mij al zooveel gevraagd, ik ben volkomen uitgepompt. en bovendien mag ik niets zeggen." Op onze vraag, of dc heer Van de Zwart eenig vermoeden had over de plaats, waar het goud van daan komt. gaf hij een uiteenzet ting, die overeenkomt niet het hierboven vermelde. De hoer Van de Zwart wist verder van niets, tenminste, dat zei hij. Alleen gaf hij als zijn mecning te kennen, dat een onhrengst van zes gram croud op duizend kg gesteente al tot een loonende exploitatie zou leiden. Het door hem aan den essayeur ingezonden monster be vatte wel twintig gram goud per duizend kg gesteente, „maar." zoo voegde de heer Van de Zwart er aan toe „dat stuk schijnt wel rij ker aan goud geweest te zijn dan de rest". Behalve de door de regeering ge zonden deskundigen, heeft een vertegenwoordiger van de firma Drijfhout uit Amsterdam 10 a 15 kg aan monsters mee genomen. De uitslag van het onderzoek hier van zal over ongeveer veertien da gen bekend worden. Vermoedelijk zal het terrein wor den geëgaliseerd en zal men be ginnen, kleinere, provisorische bo ringen te verrichten. Eventueelc grootere boringen zullen, wanneer dc resultaten gunstig blijken, moe ten worden gedaan door de „Ba- taafsche". omdat alleen deze maat schappij in ons land de materialen hiervoor heeft. Deze grootere ho ringen zullen echter enorme kos ten met zich meebrengen, en de regeering schijnt nog niet voorne mens groote bedragen aan het onderzoek van dit „goudveld" uit te seven. Rfir-. ■■■■NÉMB(SOSES Hooge temperatuur Weersverwachting van De Bi't, geldig van Zaterdagmorgen tot Zaterdagavond Na een vrij konden ochtend weer flinke stijging van tempe ratuur. Tijdelijk uat toenemende i - bewolking, doch bijna overal droog weer. In het uiterste Zuiden van het j ■i land beslaat echter in den na- j middag kans op enkele versprei- de buien. Zwakke tot matige j wind, overwegend tusschen Oost on Zuid. Zaterdag 7.9 April: Zon <~>P 5.37, onder 19.43, maan op 5-28, l tndcr 1734. FSz sr'. v:ïuiii]iiiiiimiiuuniiiiiiiiiiiiuu DE Moskousche conferentie is een mislukking geworden, al thans wat de directe resultaten be treft en voor zoo ver men van al het besprokene op de hoogte is. Bc- vin cn Marshall gaan de volgende week naar huis en men mag blij zijn als de Groote Vier dan tot overeen stemming zün gekomen over een vredesverdrag met Oostenrijk. Over Duitschland zullen ze het voorloopig nog wel niet eens zijn en daarom kan ook van het aangekondigde Viermo- gendhedenpact tegen Duitsche agres sie niets komen Het onderhoud, dat Marshall met Stalin zelf heeft ge had. kon de Russische bezwaren blijkbaar niet wegnemen. Men kan geen verbond tegen Duitsche agres sie sluiten alleen op grond van het feit. dat men tegen die agressie is. Daar is iedereen tegen. Maar zoo n overeenkomst zou meer moeten in houden. namelijk overeenstemming over de oplossing van het Duitsche probleem, politiek, economisch en wat de grenzen betreft. Men kan en daar hebben de Russen geen on gelijk aan een dergeliik Viermo- gendhedenpact niet oji die overeen stemming doen vooruit loopen, het zou er hoogstens op kunnen volgen. Overigens gelooven wij dat de we reld meer gebaat is bij een spoedi ge oplossing van het Duitsche vraag stuk. dan bij een Vicrmogendheden- pact. Als de groote mogendheden over alle belangrijke vraagstukken weer afzonderlijk gaan pacteeren. kan men de UNO wel opheffen, of hoogstens reservecren voor allerlei wel interessante, maar weinig be slissende vraagstukken, juist zoo als men met de Volkenbond heeft ge daan En dan zouden wij in hot groot gezien weer even ver zijn als in 1939. met dit verschil, dat de kaarten anders zouden liggen, door den oorlog „geschud" cn opnieuw „gegeven". WIJ hebben deze week het resul- aat gepubliceerd van een on derzoek. dat het Nederlandsch Insti tuut voor de Publieke Opinie in stelde naar de kosten van het le vensonderhoud. Daaruit blijkt, dat in een jaar tijds de minimum-kos ten met ongeveer twintig procent gestegen zijn. Daar de loonen niet evenredig, meestal in het geheel niet. zijn verhoogd en de behoeften stijgen iedereen raakt nu zoo langzamerhand door zijn klceren heen en ieders huisraad vraagt aan vulling kan de conclusie slechts zijn dat Nederland meer en meer verarmt De beter gesitueerden kun nen nog op de als is het vaak nog maar weinig overgeschoten luxe bezuinigen, maar dc minder draag- krachtigen. moeten zich op de eer ste levensbehoeften gaan beknibbe len. Dat beteekent aantasting van de volkskracht. De maatregelen van minister Drees hebben wel eenige verlichting gebracht, maar toch niet voldoende om de ruïneuze werking van de duurte tegen te houden. Er moet nog op geheel andere wijze worden ingegrepen. De financieele en economische positie van ons land houdt daèrmec nauw verband. Wat ra! de daarover aangekordlgdc nota van de regeering ons te zeggen hebben? DE salarisverhooging voor de on derwijzers is nu een feit. Zij gaat in met terugwerkende kracht op 1 October 1946 en beteekent dus voor de betrokkenen een aardige uitkeering ineens, die herinneringen oproept aan een verhooging, nu oen kwart eeuw geleden. Deze salaris- verbetering komt den onderwijzers dubbel en dwars toe. De onderwijs krachten hebben vele jaren in fat soenlijke armoe geleefd, die het vak in discrediet en het onderwijs aan den rand van het moeras bracht. Talloozc leerkrachten ontvluchtten de school, omdat zij er hun brood niet meer op een behoorlijke manier konden verdienen. Zoo zijn wij niet een schrikbarend tekort aan onder wijzers komen te zitten, dat des te meer nijpt nu over een jaar of vier, vijf de sterke stijging van het ge boortecijfer na den oorlog zich ma nifesteert in een grooten aanwas van het aantal leerlingen. De overheid, die jaren en jaren in verzuim is ge bleven den leerkrachten een behoor lijk bestaan tc waarborgen cn ze daardoor uit de schoeien joeg, moet nu de „deserteurs" met tal van mid delen weer naar het onderwijs terug lokken. Het is wel beschamend voor de regeeringen, die wij vóór den oorlog hebben gehad En als geheel is het beschamend voor ons volle, want ieder volk heeft tenslotte de regeering, die het verdient. Ons volk heeft gesold met het onderwijs en met zijn dienaren. Door verhooging van het aantal leerlingen per klasse tastte het ons onderwijs aan en smeet het de leerkrachten bij dui zenden op straat. Daardoor konden vijftien jaar geleden de jonge on derwijzers niet aan den slag komen, zochten ze een heenkomen m ande re beroepen, werden zelfs markt koopman of portier En om maar op een koopje uit te zijn. benoemde dc overheid tal van andere jonge leer krachten wel tot onderwijzer, maar met den titel „kweekeling-met-akte" (hetgeen een tegenspraak is in het woord zelf). Het beteekende, dat de jongelui hetzelfde werk als hun als „onderwijzer" benoemde collega's moesten doen. een eigen klasse had den enz., maar niet eens het armza lige onderwijzersloontje kregen, doch slechts een „vergoeding" van dertig of veertig gulden in de maand. In het een wonder, dat ons land thans onderwijzers te kort heeft? Het moet den veel geplaagden leer krachten wel eenig leedvermaak ge ven dat nu. na goed tien jaar. de rollen totaal zijn omgekeerd. Zij zijn jaren lang de dupe geweest. Maar erger is, dat al die jaren ook het Nederlandsche volk is gedupeerd en dat voor ons volk de naweeën nog vele, vele jaren voelbaar zullen blij ven. Geheime nota's van Mussert Drs. L de Jong, leider van het Rijksinstituut voor oorlogsdocumen tatie, heeft meegedeeld, dat binnen enkele weken de publicatie te ver wachten is van den tekst van vijf geheime nota's, die Mussert aan Hitier verzonden heeft

Historische kranten - Archief Eemland

Dagblad voor Amersfoort | 1947 | | pagina 1