C
Vele taken moeten gedragen
worden door de burgerij
Vrijspraak gevraagd voor
Co Jongerius
Uit Amersfoort J
Expositie werken
Just Havelaar
SPLINTERTJE vertelt uit zijn jeugd"
Data Najaarsbeurs
gewijzigd
„Stop mij maar in
de gevangenis"
Donderdag 8 Mei 1947
3
Kerkelijke herdenking
van jubileum
„Wilhelmina"
Het bestuur van de COLO Wil
helmina. dat in zijn jiibileum-
programma een kerkelijke her-
denkingssavnenkomst opnam,
moet gisteravond wel teleurge
steld »»jn door de zeer geringe
opkomst in de St. Joriskerk. NI el
\an de zijde der leden, doch \an
het Cjir. volksdeeJ. dat het onver
moeid streven van Wilhelmina.
om de jongeren lichamelijke oefe
ning bij te brengen iJ1 de sfeer
waarin ze zijn opgevoed, maar
matig blijkt te waarderen.
Ds. M. G. Gerritsen, zeide dat
sport niet iets zondigs.is. zoals
ten onrechte soms wordt beweerd,
dpch veeleer een genade. Ook de
Bijbel stelt op verschillende plaat
sen de lichamelijke oefening ten
voorbeeld voor de geestelijke.
De heer Grootendorst herinner
de in zijn gedachteniswoord er
aan. hoe 40 jaar geleden, toen ef
in Amersfoort geen enkele gym
nastiekvereniging meer'bestond,
een aantal léden van de Chr .Ion
gelingsvereniging het initmtief
nam tot de oprichting van „WiR
helmina' Natuurlijk bleef de cri-
tiek niet uit. ook niet van kerke
lijke kant.
Vele ware de moeilijkheden
maar uit het armoedige begin is
een gezonde, krachtige vereniging
gegroeid, die. geleld door jonge
krachten^ werkzaam ie tot zegen
van de jeugd.
Ds. Ziflstra stelde in zijn slot
woord de vraag: Wat moét de
plaats zijn der lichamelijke opvoe
ding in ons christelijk leven. Spi'.
waarschuwt nadrukkelijk togen
de valse religieuze inslag alt- z"ii
God alleen de ziel 1 der mensen
Om 't schaakkampioen
schap Soesterkwartier
In het clubgebouw van de
Schaakvereniging „"Het Soester
kwartier^ werd gisteren de twee-
dt ronde gespeeld om het kam
pioenschap van het Soesterkwar
tier. Er werd ook nu- weer fel ge
streden en verrassende uitslagen
bleven niet uit.
In groep A verloor de sterke
schaker Van de Berg van de spe
ler Luikel. die na een fraaie com
binatie in de Mahattan variant
zijn parui won. In r,eze 8ro®P
staat nu dé heer Sieswerda *an
de kop met^wee punten uit twee
w «olstrijden.
De uitslagen luiden:
Groep A; Tv Nim wegen—S.
Sieswerda 0—1, C v Nimwegen—
v Vulpen afgebr^-L LuikelJ v d
Berg 1—0.
Groep B .1 MosterdW Kiee
0—1, Y v Walstijn—F Buiteman
1-0
Groep C Fr Schuurman—D.
Kr Men 0—1. .1 KoudijsConsen
i0, H Pot—I Koudijs 1—0.
Grqép D: D v Ekelen—Kersten
0-1.
-Jeugdgroep: E RoQsmaF.
Schuyj 0—L L Roosma—\V Wa-
kelkamp V2'/z. G Kuvt—J v d
Berg 1—0. W v Oers—Bakkenes
1—0.
4>
,,Het betoverde kasteel"
<Op Federati van Amersfoprtse
I Buurtverenigingen organiseert op
1 Zaterdaf 10 Mei a.s. in de Markt
hal een kinderfeest ter herdenking
!\an 'Nederlands bevrijding. Doorf
de Lhinspeler.- onderafdeling va'i
de .vereniging -De Rivierenwijk" zal
'.'rinim^ sprookje „Het betoverde
I ka-teel" worden opgevoerd.
Er zullen twee voorstellingen
vorden gegeven waarin een ogen-
eisen en niet de gehele rpen.x j
Juist waar het gaat om dp gee* j blik' zal worden' besteed- aan de her-'
tclijke vorming, moeten .vyij daar .'denking'van de bevrijding van*ous
bi.l de lichamelijke opvoeding be
trekken? Bij al de geestelijke in
spanning. waarbij vve zo veelzij'-
dig bezig zijn. is de lichnamsont-
wikkeUnjz vaak zo eenzijdig. Er
is geen beter middel om geeste
lijk evenwichtig te blijven, dan
een gezonde sportbeoefening.
Daar waande juiste lichamelijke
ontwikkeling wordt betracht,
wordt hot gemakkelijker om in
de geestelijk overspannen tijd
Christus te zien. Ook Paulus in
zijn brief aan de Korinthiérs zegt:
Verheerlijkt dan Gode in uw li
chaam en in uw geest, die Godes
zijn.
Nadat Ds. Zijlstra in dankge
bed was voorgegaan, werd met
samenzang de dienst geeindicd.
Mej. Miep Pothoven, sopraan, én
de heer L.Ö. Rooke, orgel, zorg
den op loffelijke wijze voor af
wisseling van het gesprokene.
Nat. wandeltochten
van ZUT
Ds Amersfoortse wandelsport-,
vereniging ZUT houdt op Zater
dag 31 Mei en Zondag 1 Juni de
jaarlijkse nationale wandeltoch
ten om de grote V.V.V.-beker vodb
verenigingen en de Jhr A. v. d.
Goes neW voor korpsen. De start
geschiedt bij het gebouw „St.
Aechten" op 't Zand. De tochten
worden gehouden onder auspiciën
van de afd. S.G.w.B van cle Ne
derlandse Wandelsport Bond. De
parcours en leiden door de omge
ving van Amersfoort.
Comenius Herdenkings
wandeltocht
Voor de Elfde Jaarlijkse Comeniu6-
Herdenkings wandeltocht op Zater
dag 17 en Zondag 18 Mei uitgeschre
ven door de BWC „De Kievit"
schreven reeds vele verenigingen en
korpsen in. Een herinneringsme
daille is speciaal voor deze tocht
I ontworpen. Verenigingen en Korp
sen kunnen tevens in bot bezit ko
men van de kostbare Comenius-
bokaal van Boheems kristal, aange-
1 boden door do regering van Tsje-
eho-Siowakije. verder zijn er nog
vele extra prijzen. Een prachtig par.
cours is uitgezet door het Gooi.
Burgerlijke stand
Geboren: Wilhelmina, d v G J c
Zomeren en W A van de Lisdonk;
Maria Catharina. fi v ET.vd Born
en M C Salverda; Wilhelmus Jose-
phus. z v C van Dijk cn M B KócV,
Arend, z v J Niks en J G de Vries:
Gerardina Paulina, d v. D Eijkel-
boom en W Riksen; Jacoba Hendn-
ka. d v E Lommer6 én H v d Plaats;
Petrus Johannes, z v W R Vos en
W'M Kok.
Gehuwd: H Dierickse enJ .H
Bannink; P de Gunst en R \an der
Wiel; J A v d Brug en M E Berger;
H Verhoef en J G.v d Mast; A C v
d Linden en E J Robben; E Chaig-
neau en v d Kuilen.
Uit het politie-dagboek
Op de Stationsstraat raakte een
auto in brand. Met een emmer wa
ter kon bet vuur spoedig worden
geblust. Alleen de vloerbedekking
ging verloten.
Een melkboer, die zijn maten niet*
op stofvrije wijze vervoerde, ging
op de bop.
Op initiatief van fnevr. Havelaar
wordt van 10—31 Mei in de Kunst
zaal Sierkunst aan de Utrechlsewëg
een tentoonstelling gehouden van
tekeningen en schilderijen van Just
Havelaar. die ruim 10 jaar in
Amersfoort heeft gewoond en ge
werkt. Het werk van deze overle
den kun-tenaar. jiie van schilder
schrijver werd. geniet weinig be
kendheid. De expositie wordt Zater
dagmiddag geopend door de heer
Dr. J. Nieweg
laud. w
Tegen.een 'overtreder van de ar
beidswet werd proces-verbaal opge
maakt.
Er. werd gisteren slechts één "Ver-
keersovertreder geverbaliseerd.
(Ingezonden mededelingen
GEPLAAGD DOOR RHEUMATIEK?
Reeds by de geringste aanwijzing
van rheumatiscbe pijnen moet ge
Kruschen Salts nemen. Duizenden
over de hele wereld deden dit reeds
en bleven regelmatige gebruikers.
De kleine dagelijkse dosis Kruschen
doet wonderen; de aansporende
•werking op dex bloedzuiverende or
ganen is heilzaam voor Hw hele
gestel, 't Bloed gaat sneller stro
men en de schadelijke zuren oor.
zaak van Uw lijden en pijn ver-,
dwijnen vanzelf. Vraag Kruschen.
Salts hij Uw Apotheker of Drogist
Noteert U even
GRAND: De witte wals. 14.30;
18.45 en 21 uur.
.CITY: De tweelingbroeders. 14.30,
19 en 21 uur.
REMBRANDT; Zeeduivel. 14.30 en
20 uur.
8 MB^: G.O.I.W. Vertoning invasie
film Normamtië, Amicitia, 8 uur.
Filmavond Ned. Vrouwen Electr.
Ver.: „Electriciteit in de huishou
ding"'. 's Prinsenhof. 20 uur.
9 MEI: Feestavond militairen.
Markthal 20 uur.
Hapam, bonte avond. Amicitia.
20 uur.
V.E.R.O.N. - Voordracht jhr. H.
C. C. Roëll over Radar-practyk.
Volksgebouw, 20 uur.
„Den Vaderland getrouwe",
filmvoorstelling Com.v Ere
schuld en Dankbaaaheid. Markt
hal. 20.30 uur.
10 MEI: Expositie 17e en 18e
eeuwse Chinese, prentkunst.
d'Oyde Lanteern. Inleiding en le
zing ir. G. Knuttel Jr.. 15 uur.
Tentoonstelling tekeningen en
schilderyen van Just Havelaar.
Opening dr. Nieweg. 15 uur,
Sierkunst Utrechtseweg.
Toneelvereniging Spaan en
Bertram. Amicitia, 20 uur.
THEOS VERENIGING (Regen-
tcsselaan 21): Elke Donderdag
zitting. 20 uuc. Bibliotheek ge
opend Donderdags van 78 uur.
OPENBARE LEESZAAL: Dins
dag—Vrijdag 14—17 uur en 19—
21- uur ruilen van bpeken- Zaal
geopend: dageljjks# 1012.30 en
14—17 uur. Dinsdag t.m. Vrijdag
ook van 1922 uur.
„DE STICHTSE HEUVEL":
Wo., Do.. Zat. en Zon. 2023 u.
Zon.middag 14.3018 u. dansen.
..CAFE DANCING BAKHUïS
(Weversingel 251: Wo., Za. en
Zondagavond 19.30—23 uur dan
sen.
„DANCING VAN 'T HUL" (Krom-
meatraat): Wo.. Za en Zondag
avond dansen. 2023 uur.
„d'ORANJEBOOM". Wo Za.. Zon
dag dansen, 20—23 uur.
Soesti
Vechtersbaas veroordeeld
De 55-jarige arbeider v. BI., did
onlangs op hét paadje naast de wo
ning van een zekere v E. aan de
Wiekeloterweg slaags raakte met
zijn buurman na een twist over de
juistheid van zijn recht van door
gang en bij die gelegenheid zijn
buurman een bijl naar het hoofd
wierp, wérd door de Ütr. Rechtbank
verpordeelif tot vier maanden ge
vangenisstraf met afh-ek van hei
voorarrest. De eis was 2 jaar geva/i
geniasfraf.
Nasleep van „bijltjesdag"
De 46-jarige orgeldraaier J. P
had deze winter met zijn woonwa
gen standplaats gekozen in h woon1
wagenkamp te Soest. Evpneens
Stonden in genopmd kamp de 34-ja
rige koopman J. M. en de 35-jarige
scharenslijper B. S. Op een zekere
dag waren ze in dé, ''emeenteiinsseir
bezig met het kappen van bomen
Twee arbeiders \an liet bosbeheer
sommeerdey hen op te houden. De
woonwagenbewoners namen een
dreigende bonding aan
B S. dreigde met een byl, terwijl
de orgeldraaier ziin maats aanspoor
de de arbeiders dood te Haan.
_Na enige schermutselingen, acht*
ten de arbeiders, die ongewapeni
waren, het hpter zi'ch te \erwyderen
?n de zaak verder aan de politie
over'te laten.
Het gevolg van een en ander was.
dat het drietal zich Dinsdag jl. voor
de Utr. Rechtbaok had te verant
woorden wegens diefstal van bomen
en poging tot doodslag.
De Officier van Justitie eiste te
gen J. P. en J. M. acht maanden
ge\ an^en'istraf en tegen de bijl' 1
B. S. een jaar en zes maanden ge
vangenisstraf.
Examens
De heer J. M A. H. Haspers uit
Soest, student te Delft is aldaar ge
slaagd voor het exapien van cand.
scheikundig ingenieur.
Het Amsterdamse Byz. Gerechts
hof te Utrecht heeft hedenmorgen
uitspraken gedaan in de navolgende
zaken:
De Amersfoortse radio-propagan
dist J. Hollander, tegen wie de
doodstraf was geëist, werd veroor
deeld tot 15 jaar R.W.I.
Landdag U. V. V.
7 IT alle delen van hel land waren de leden van de Unie van Vrouwe
lijke Vrijwilligers gistermorgen in Tlvoli te Utrecht bijeen gekomen,
om zich op deze eerste Landdag te bezitiner\ op het werk der vrijwilligers,
de mogelijkheden tot uitbreiding der organisatie en de propaganda voor
•en grotere 'deelname van de Nederlandse vrouwen in de Unie,
Nadat de Tiiohzaat tot de laatste plaats was bezet, brak het moment
tan waarop H.K.H. Prinses Juliana, gekleed in donkerblauw mantelpak
met lichte hoed, luide toegejuicht door de zaal schreed en op het podium
-liter- de bestuurstafel plants nam.
H.K.H. Prinses Juliana
in Tivoli
Hierna nam de presidente mevr.
Sjollenia-s'Jacob 't woord, na eerst
de Prinses, ere-voorz'rtster van de
UW hartelijk welkom te hebben
geheten en Haar te hebben dank ge
zegd voor de wijze waarop de
kleertjesactie by de geboorte van
Marijke door de Prinses was gesti
muleerd.
Vervolgens girg Je presidente in
op het wefk, dat door de UW in de
afgelopen jaren was verricht, wjiar-
by d. Nederlandse .vrouw had ge
toond haar plaats in de maatschap
pij waard te rijn. Na <!e meedogen
loze bezetting hebbeh wij in de twee
jaar vrijheid eerst duchtig-„schoon
gemaakt" en we zullen nu moeten
voortgaan, zoals Prinses Juliana
het blad van Volksherstel schreef,
..met verbeeldingskracht en volhar
ding", aldus spreekster. Er is werk
te over. vooral voor vrouwen, die
hun godsdi?nstigeen politieke oriën
tatie op do-achtergrond stellen en i->
goede harmonie alle lagen van de
hëvolking willpn helpen.
Wij vrouwen aldus mevr. Sjot-
lema-s'Jacob' hebben nog dat
voor, dat wij beter en gemakkelijker
intertuit!onoal der\ken dan de man
nen, zodat de grenzen voor ons
geen scheidsmuur behoeven te V0T'
men, zodat we ons ook op interna
tionaal terrein beier kunnen ver
broederen- Daarnaast teil de UVV
datgene doen, wat het gehele Neder
landse volk ten goede komt.
Welke takefl?
Sprekend over de taken der vrij
willigers, zei spreekster: Volksher
stel en Hark zyn opgeheven, docb
de UVV zal een groot deel v*d bet
werk dezer organisaties moeten
overnemen. Daarnaast moeten wij
aandacht besteden *an bet probleem
van de politieke delinquenten, hun
opname in de maatschappij \erge-
rnakkelyken en hen voor misstap
pen behoeden; bet welzijn der mili-,
tairen, zoals dat reed6 werd 'ver
zorgd door hulp aan Cadiclubs; de
H.K.H. Prinses Juliana, te midden
van de hoofdbestuursleden der
U.V.V. luistert aandachtig naar de
welkomstwoorden van de presiden.
te mevr. SjOllersmas' Jacob gis
termiddag in Tivoli.tijdens de land
dag uitgesproken.
opbouw van bet sociale leven (hulp
in ziekenhuizen, zorg voor volksge
zondheid) burenhulp, verzorgiug
\an ouden van dagen, bescherming
van de jeifgd, kinderuitzending en
hulp aan a-sociale gezinnen.
Doch dit werk moet gedragen
wonden dgor de gehele burgerij cn
het U onze plicht andere vrouwen
op haar taak in onze gemeenschap
te wijzen en haar verantwoording
ten- opzichte van. medemenf en
maatschappij bewust te doen mor
den.
Het is nog pionierswerk, maar
indachtig aan het woord van H.M.
de Koningin, bij de Woeste Hoeve
uitgesproken zullen wij „zoeken,
wat ons samenbindt". Dit zal het
mooiste óorlogsmunument zyo, dat
we voor de gesneuvelden ter nage
dachtenis kunnen oprichten. We
willen vooYtbouwen aan de toekomst
\an volk en land, in een geest van
hulpvaardigheid en geleid door
naastenliefde. Onder luide toejui
chingen werd besloten aan de be
schermvrouwe der UVV, H.M. de
Koningin een telegram met betui
gingen van trouw en aanhankelijk
beid te zenden.
Lady Reading gehuldigd
De ochtendzitting werd besloten
met de huldiging van Lady Rea
ding. de presidente van de Engelse
zusterorganisatie WVS. die zo vat*
de UW heeft bijgestaan in haar mi-
teriële noden.
Mej. dr. Jane de Jonghe lichtte
het werk van de WVS toe én het
aandeel dat haar onvermoeibare
presidente daarin heeft gehad, ter
wijl nu in '47. nog meer dan eeü
millioen Britse ouweu lid ziin van
de 0 rganieatie. 'die de UW 0 a.
kleren, cantinewagens.rubberlaar
zen heeft gezonden Deze woorden
vonden een bekroning 10 het aan
bieden van gesebpnken voor de
Club der WVS door vrouwen in of
ficiële klederdrachten.
Tot slot vertolkte Lady Reading
ontroerd haar dank, met enige
vriendelijke woorden aan het adr**
van Hoofdbestuur en leden der
UVV. „Laat ons samenhlijven en
hand in hand houwen aan een be
tere toekomst".
Minister Drees spreekt
In "de middagbyeenkomst van de
landdag der UVV sprak de Minister
van Sociale Zaken W. Drees, de in
enkele woorden de Ie nodenr pn
problemen van ons volk schetste en
de hulp door de, vrouwelijke vrijwil
ligsters geboden bij bestrijding van
ziekte, repatriëring, volkshuisves
ting. Het is prettig te weten dat
vele vrouwen belangeloos klaar
stonclen, in te springen, waar dat
in een verarmd en ontwricht vader
land nodig bleek.
Dit Ml nog wel langer zq moeten,
omdat er een nijpend tekort heerst
aan vroüwelyke arbeidskrachten en
daarom is het prettig dat vele jon
ge en zelfs gehuwde vrouwen tijd eu
gelegenheid 'vinden om grote dien
sten te bewijzen aan landgenoten.
De regering heeft dan ook de groot
ste waardering, voor al hetgeen tot
startd werd gebracht en hoopt, dat
ze nog vele malen op de UVV mag
steunen en dat deze Unie-bovendien
vele vrouwen tot zich zal trekken
voor nuttfg en doeltreffend werk.
Zijne Excellentie besloot zijn kor
te toespraak met een beroep te doen
pp de vrouwen van bet Nederlandse
Volk, niet mede te wefken aan min
derwaardige praktijken die distri
butie en prijsbeheersing stagneren.
Door een juiste houding kaD Je
vrouw op het volksleven een grote
invloed uitoefenen en daarb'y een
verantwoording kwreken bij de niet
bona-fiden: Laten wij allen de recb-
te weg bewandcien én de volks
kracht niet oridermiken, door een
billijke verdeling te dwarsbomen.
Na deze woorden werden eeu
aantal journaals vertoond, die een
beeld gaven van het werk der UVV-
Hoevelaken
Burgerlijke stand
Geboren: G^thnnna. d v B. On
derwater en t P J Kok; Geertruida
Klazina. d v W "Roozenoord en A
Willigenburg: Jacob, z v J v d Berg
en H. Geurtsen.
Opbrengst collecte
De follecte welke op de nationa
le feestdag ten Bate der Niwin op
het concoursterrein werd gehouden
bracht op 133.61 Vi. De collecte in
het Verenigingsgebouwleverde
f 47.69V3 op. Samen' dus het mooie
bedrag ian f 181.31,
Verkeersovertredingen
Op het kruispunt bekeurde de
verkeerspolitie een vrachtautochauf
feur, die de stuurinrichting van zijn
wagen, niet in orde hadt. Een motor
rijder kreeg procles-vefbaal omdat
hij zonder geldige pepieren reed.
SOESTERBERG
Sportvereniging Soesterberg
bestaat 25 jaar
Dezë maand bet 25 jaar gele
den, dat de voetbal- en atletiek
vereniging „Soesterberg" werd op
gericht. In verband hiermede wor
den door de inmiddels gevormde
jubileumcommissie feestelijkheden
voorbereid, welke deze maand zul
len worden gehouden.
Velen zal dat verheugen, want
„Soesterberg" was altüd e*n 1®
populairste vereuiging^n. waarvan
vefe bekende vliegers der voormali
ge luchtvaarUafdeling lid zijn ge
weest.
Menig Soeeterberger zal zich nog
de festijnen herinneren bij de vie
ring van het 10. en 15-jarig beitaan.
339. kennismaking met Daantje Druppel
en zjjn hond mocht dan een beetje vreemd be.
gonnen zijn, np.de duur bleek hy toch nog wel
andere dingen te kunnen jjan snoepen en slapen
We maakten lange pandelingen en vertellen
elkaar onze belevenissen, waardoor Daantje een
beetje respect begon te krijgen voor me én lust
kreeg om ook avonturen te, beleven. Zelf kreeg
ik er ook weer-zin' id, want lang nietsdoen ver
veelt snel. Avonturen komén niet op hevel,
maar als je reist heb je meer kans ze te ont
moeten dan wanneer je thuis blijft. Een winkel
met kampeerartikelen bracht ons op het idee^
een trektocht te gaan maken en dat idee werd
spoedig een plan.
Daantje werj er opgewonden van, hij kwam
met landkaarten aandragen, die we aandachtig
bestudeerde eb oude lakens waarVan we tent
doeken maakten. Natuurlijk hadden onze ouders
eerst erg veel bezwaren, maar Daantje en ik
wisten ze na lang praten te overtuigen, zodat
zé toestemden om eindelijk van het gezeur af
te zijn. We spraken een datum af. waarop het
wel warm genoeg zou zijn om te vertrekken en
telden de dagen, die nog verstrijken moesten
vdór het zover was. Iedere morden trok ik po
pelend van ongeduld weer een blai van d«
kalender af tot het eindelijk niet mèer nodig
was....
Tegen M. A. Jongerius
4 jaar geëist
De cJlaboritiezaak tegen de ge
broeders N. A. en M. A. Jongériuv
uit Utrecht diende \andaag in.
tweede instantie voor het'Bijzonder
Gerechtshof te Amsterdam. Op 30
April werden reeds vele getuigen
gehoord, doch er waren zoveel op
geroepen, dat heden de behandeling-
moest worden voortgezet.
De N V. „Jan Jongerius" te Jut-
phaa6 heeft tijdens de bezetting
veel voor de Duitsers jjewerl^t. Het
is hoofdzakelijk een autoreparatic-
bedrijf, maar de firma houdt zich
ook bezig met wegtransporten,
etc. Voor de Wchrmacht waren zij
voortdurend in dc weer geweest,'
Jongerius reed naar Bclgic cn
Frankrijk en vervoerde bouwmate
rialen naar4 vliegvelden. kortom
stond%'dc vijand ii. alles ten dienste.
M. A'. Jongerius. commissaris der
N.V. ^rhandeldc bovendien hout
aan de Duitsers, waarvoor hij o.m.
in samenwerking met een andere
firma een boa in Frankrijk exploi
teerde.
Rijksa;countants, die de boekhou
ding hebben onderzocht berekenen
de omzet over de jaren 19401945
op 21 Vi m.lliocn met een winst van
V/i millioenrekening houdend met
de. winsten uit vooroorlogse jaren
zou het bedrijf- in de oorlogsjaren
slechts .en omzet van 18 millioen
mogen hebben gemaakt. Collabora
teurs dus van grote allure!
Tegen en voor
Wie de "etuigen charge alleen
gehoord zou hel hen. wie alleen
zou afgaan op de talrijke brieven
van jx-employé's. die zich erover
beklaagden, det zij door de chefs
werden opgejaagd en dat er geen
sprake was geweest van georgani
seerde sabotage, zou ongetwijfeld
tót die covclusie zijn gekomen, maar
vandaag kwamen getuigen k dechar
ge voor cn zij wierpen een heel an
der licRt op het Jjedrijf van Jan
Jongerius. althans op de directeur
Co Jongerius, die trouwens ook
niet meer, zoals zijn broer, gedeti
neerd is.
De raadsman der verdachten
kwam goed beslagen ten ijs. hij had
o.m. opgeroepen de voormalige dis
trictscommandant der B.S.', Siem de
Man. dz ins ecteur van'politie J.
F. Van Bekkum, hoofd van de ver
valsingscentrale, drukker van „Ons
Volk", medewerker van d.^ C.I.D.
etc. m de ondergrondse werker Jan
Steenbergen. Allen waren vol lof
over de medewerking, die zij van
„Ome Co" hadden ontvangen.
Co Jongerius had b.v. ernstig met
de illcg. liteit overleg gepleegd of
hij na de dood va., zijn broer
Jan in 942 wel directeur kon
worden van een bedrijf, dat zoveel
voor dt Duitsers werkte, maar men
had hem aangeraden die benoeming
te aanvaarden, omdat men liever
een vertrouwd man in dit bedrijf
had,A..Ome Co" had onderduikers
geholpen, assistentie- verleend bij
wapentransporten, wapenen lafen
schoon muken in zijn bedrijf, in
lichtingen gegeven over de vervaar
diging van -enmanstorpedo's. be
stemd voor de 'Waalbrug bij Nijme
gen (waarop het bedrijf prompt
werd gebombardeerd) drie ter dood
veroordeelden gered door de S.D.
om te kopen, de heer Van Bekkum
gelegenheid gegeven in een schuil
plaats in zijn bedrijf een drukkerij
Nadat enige tfjd geleden de data
der 49ste Koninklijke Nederlandse
Jaarbeurs wareh vastgesteld (op
1726 September), heeft zich o$n
aanleiding voorgedaan, deze data
alsnog te wflziecn
Met het oog op het feit.'dat tll-
dens de genoemde dagen de Friese
Landbouwtentoonstelling ten dele
met de Jae-^eura zou samenvallen,
terwijl voorts in de eerste dagen
van September de Hollandse Maat
schappij van Landbouw een exposi
tie nrganif""»rt. heeft de Raad van
Beheer besloten, dat de 49ste Ko
ninklijke Nederlandse Jaarbeurs zal
worden gehouden van 9 tot en,met
18 September a.s.
Wetsbesluiten uit'
Londen gepubliceerd
De Regering heeft besloten over te
gaan tot publicatie van»de toelich
tingen op enige wetsbesluiten, wel
ke destijds door de Nederlandse Re
gering te Londen genomen zijn Het
betreft het besluit bezettingsmaat
regelen. herstel rechtsverkeer en be
sluit vijandelijk vermogen.
te vestigen, zenders opgeborgen etc.
In de hohgerwinter had hij 1200
kinderén per dag gevoed.
Jk zie „Ome Co" niet als colla
borateur maar als verzetfman",
riep de heer Van Bekkum uit, waar-
op* de trihunmet een geestdriftig
„Bravo" mageerde.
Degenen, die hem niet van nabij
hebben gadegeslagen kunnen ge-
makkelij^ over hem oordelen, maar
wij die al die jaren met hem heb
hen samengewerkt, weten dat hij
uitstekend heeft gewerkt. Honder
den mensen hebben hun leven aan
hem te danken".
In de namiddag van dé tweede
zittingsdag in de zaak Jongerius
kwamen nog velen, werkzaam in het
bedrijf, gunstige verklaringen atleg-
gen voor hun chef. Ze waren soms
zo geestdriftig in hun relaas, dat de
president Mr. Ruijs hen af en toe tot
matiging moest manen, omdat ze het
al te mooi maakten.
De monteur J. Koppen vertelde, dat
er eens een order binnenkwam om
oude tankwagens .te repareren. En
hoe werd dit uitgevoerd? vroeg Mr
Hilterman de raadsman van de ver
dachten. „Buitengewoon slecht, al
zeg ik het zelf,'' antwoordde Koppen.
De afdelinus-chef. A. Venendaal deeL
de mede, dat geregeld benzine tanks
van M.T W.vagens, die bestemd Wa
ren vQOf Rusland in de lucht gingen
en de auto's met medeweten van de
directeur dermate slordig werden
hersteld dat ze zeker ni'et lang mee
konden.
Geen der M T.W.wagens is de deur
uitgegaan, voegde de assistent be
drijfsleider S. A. J. Bos, hieraan toe,
die tevens leider is geweest van de
op het initiatief van N. A. Jongerius
opgerichte K.P. De ploeg heeft zeer
goed werk 'gedaan, ^ij slaagde erin
enkele iHegale werkers, die ter dood
veroordeeld waren dit het kamp te
Amersfoort te halen en kort na Dolle
Dinsdag zelfs een' groep Duitsers
gevangen te nemen. In benzinetanks,
die naar België gingen, werden on
dergedoken Joden gestopt om ze zo
over de grens te krijgen Ook bood
Jongerius eens zijn privékantoor aan
om er zeven'radiozenders, die door
gezonden moesten worden, tijdelijk
op te bergen. Voor al deze K P -
stunts, wenste Jongerius zich 6teeds
persoonlijk verantwoordelijk te stel
len. Toen hem enkele malen raad
werd gegeven om onder te." duiken
omdat een wapentransport niet tijdig
terugkeerde, weigerde hii. Ik neem
alles voor mijn rekening, ae sabotage
begon in 1943 in opdracht van de
directeur, aldus de chef-monteur F,
J J. Jacobs. Een paar honderd wa
gens zijn absoluut onklaar gemaakt.
Met .onze auto's werd later zeker een
3 a 400 ton wapens vervoerd.
Toen Co Jongerius zijn broer als
directeur opvolgde, zei hij direct, dat
voor alles de particuliere opdrachten
voorrang hadden, vertelde, de chef
van de afdeling verkoop, Van Kuik.
Ook verbood h!j ons wagens te ver
huren ten behoeve van de Duitsers
De president merkte op: Nou dat is
anders meermalen gebeurd.
Een vriend van N. A. Jongerius. de
heer L. A. M. Koppen, schilderde
deze verdachte als een goed Rooms-
Katholiek en een goed vaderlander,
met een diep gevoel van medeleven
voor zijn medemensen. Tenslotte las
de president nog het oordeel voor.
dat.de landelijke ereraad voor de
illegaliteit over N. A Jongerius heeft
geveld en waarin 2ijn illegale werk
zaamheden* belangrijk worden ge
noemd.
In zijn requisitoir zei Mr Bakhoven
advocaat-fiscaal, dat het bedrijf Jon
gerius in de oorlog een zeer slechte
naam heeft gekregen Dit kwarp on
getwijfeld ook onidat de Duitsers al
gauw een deel van de fabriek vor-.
derden, zodat een niet ingewijde al
spoedig tot de overtuiging moest ko
men, dat het gehele bedrijf voor de
Wehrmacht werkte. En ongetwijfeld
Jan Jongerius had ook ^contacten met
cle Duitsers gelegd; h*j stierf echter
en zijn broer bracht hij toen in een
moeilijk parket. Op de houding, die
hij heeft aangenomen, kan men in
derdaad critiek uitoefenen, ondanks
>eijn afkeer voor het Nationaal Socia
lisme en zijn vijandschap jegens de
Duitsers heeft hij grote fouten ge
maakt, maar spreker had niet de
overtuiging gekregen, dat Co Jonge
rius bewust zijn eigen belang 'heeft
gesteld boven het landsbelang.
In ieder geval is er reden tot twij
fel en'Mr. Bakhoven meende dan oók
niet anders dan tot vrijspraak te kun
nen concluderen-.
Geheel anders echter staat de zaak-
er tegen M. A Jongerius voor. de
houthandel die by met de Duitsers
heeft gedrfeven was helemaal niet
nodig en het moge. dan waar zijn. dat
een deel van het hout ten goede is
gekomen aan Nederlandse bedrijven
o.m. de Nederlandse Spoorwegen;
zijn opzet was handel te drijven met
de Duitsers.
Tegen hem eiste Mr. Bakhoven dan
ook 4 jaar gevangenisstraf men ont
zetting uit de burgerlijke rechten en
het recht een leidende functie te be
kleden in een handelsbedrijf voor de
tijd van tien jaar; Mr. Hilterman had
na dit requisitoir een vrij gemakke
lijke taak, omdat hij met de conclusie
van Mr. Bakhoven in de zaak Co Jon
gerius zich wel kan verenigen.
„De verdachte is tenslotte toch
dapkbaar, aldus spreker, dat deze
zaak zo uitvoerig in het openbaar is
behandeld, over hem en ziin zaak zijn
zoveel'tendentieuze berichten gepu
bliceerd, dat hij zich in het publiek
zou moeten kunnen rehabiliteren Dat
16 vandaag geschied."
Uitspraak 21 Mei.
Engelse mijnen ..weer
aan het werk
Zeven van de steenkoolmijnen in
het Engelse graafschap Durham, die
door de staking van het liftperso-
neel geheel stil kwam te liggen,
werken thans weer 6p volle toeren, f
terwijl zes andere mijnen weer ge
deeltelijk werken. Door de ëtaking,
waarbij het slechts om 150 man
ging, kwamen aanvankelijk byna
28.000 mijnwerkers zonder werk.
Het liftpersoneel staakt- overigens
nog, doch door het leveren van per
soneel van andere mijnen en het
omleiden van vrijwilligers voor de
liftbediening kan de staking gelei
delijk worden overbrugd.
Een anonieme mededeling, volgens
welke iemand in een café in de Kin
kerstraat te Amsterdam zou pogen
verdovende middelen te verkoken,
bracht Maandag een rechercheur van
het hoofdbureau in actie.. Hij ont
dekte inderdaad-de „man met een
kaal hoofd" en voerde voorzichtig de
eerste besprekingen.
Totdat de man zéi: „We kunnen
eigenlijk beter direct naar het politie
bureau gaan Hij had n l. zelf op
gebeld in de hoop te worden betrapt
op een ernstig misdrijf, om lang
durig onderdak te krijgen.
Dc aspirant-misdadiger was in
1945 bij de S.S. gegaan, bleef ge-
interneerd tot November 1946, maar
slaagde er nadien niet in een werk
kring te vinden als leraar in wis
kunde en talen. De morphine had hij
na zijn ontslag uit het kamp opge
vist uit het water, waarin een mede-«
gedetineerde het, verpékt in een rub
berzakje,. had laten zinken. Driemaal
had hij gepoogd met de verdovende
middelen zelfmoord te plegen, ver
telde hij, maaf ze werkten niet vol
doende. Daarom probeerde hij nu
m3ar in de gevangenis te komen.
Doch ook dit zal wel niet lukken,
omdat hij geen poging deed het ge
vaarlijke goedje te verkopen.
(Ingezonden mededelingen\
OFFICIEEL KLM AGENTSCHAP
AMERSFOORT
REISBUREAU
USSONE-LINDEMAN N.V.
VARKENSMARKT1
TELEF. 5637
ALLES
OP REISGEBIED
Beroep op de wereld
De Oostenrijkse socialistische
partij heeft een „beroep op de
.wereld" gedaan om Qoetenrijk te
hulp te komen zonder op de tot
standkoming van het vredesverdrag
te wachten.
Het verzoek om hulp omvat de
volgende punten:
1. Onmiddellijk terugtrekken van
een groot deel der bezettingstroepen
en stopzetting van het vorderen van
Oostenrijks voedsel en andere goe
deren ten gebruike der bezettings
troepen.
2. Teruggeven aan Oostenrijk
van de gevorderde gebouwéh cn
ziekenhuizen.
3. Het volledig van kracht wor
den der Oostenrijkse riationalisa-
tiewet in alle fabrieken, die in de
wet genoemd worden (De Sowjet-
autoriteiten hebben geweigerd natio
nalisatie toe te staaq van de fabrie
ken, die volgen6 hen tot de DuiUe
activa behoren).
4. Stopzetting van alle soorten
censuur en overdracht aan Oosten
rijk van alle radiostations, die op
het ogenblik onder geallieerd beheer
staan. 0