DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Von Ribbentrop wilde De Geer
kabinet laten vormen
Oud-minister Kan overleden
Duitse bom tijdens vervoer
ontploft
Steun-plan voor Griekenland
en Turkije aanvaard
Illegale beweging was gedupeerd
door komst naar Nederland
Visum gold alleen
voor Indië
MORGEN IS HET MOEDERDAG
Treinbotsing op Parade van
de week,
Projectiel was gedeeltelijk
gedemonteerd
Twee doden en één
gewondev
de Veluwe
Bonnenzwendel in
Haarlem ontdekt
Reeks amendementen verworpen
C
Gironummer 510330 Bank: R'damsche Bank
Postbu* 9 Abonnementsprijs: 0.31 per week
of 4-— per kwartaal Losse nummers 10 cl
UITGAF VAN DE STICHTING HET PAROOL
Zaterdag 10 Mei 1947 Nr. 640 6e Jaargang
c
Red. en Adm.: Snouckaertlaan 7, Amersfoort
Telef. redactie 4291 Tclef. administratie 6235
Directeur-Hoofdredacteur: TJ. DE BOOR DER
In het proces tegen de ex-minister-president jhr. mr. D. J. de Geer ver
klaarde gisteren de oud-minister van Koloniën Ch. I. J. M. Welter, dat hfj
Jhr.' De Geer gevraagd heeft of deze er iets voor voelde naar Indié te gaan
om zich te oriënteren over de financiële toestand. „Wij. de ministers in
Londen, betreurden het dat een goed financier als jhr, De Geer in Engeland
werkeloos was. Uit Portugal ontvingen wtf een brief, waarin jhr. De Geer
meedeelde dat hij zich als oud-minister gerechtigd achtte naar het vader
land terug te keren. Minister-president -Gerbrandy heeft hem toen ge
schreven dat dit ongeoorloofd was".
„De regering heeft zich nooit er
over bezwaard^ dat ik mijn Indische
opdracht niet uitvoerde, echter
wel dat ik naar Nederland ging.
Hieraan kunt U zien hoeveel waar
de de regering aan de opdracht
hechtte".
Otto Bene gaf toe, dat hij aan
publicatie van de brochure een pro
pagandistische uitwerking toeken
de. die gunstig was voor een ver
eniging van.de Europese landen cn
in zekere zin ook voor het Duitse
rijk.
De .perschef van het Duitse mi
nisterie van Buitenlandse Zaken,
Jankc. heeft correcties, aange
bracht in de brochure, met de
schrijver besproken; enkele gewij
zigde passages keurde jhr. De
Géer goed.
Verdachte zei. dat er in de bro
chure geen enkele principiële ver
andering is aangebracht. Hy vertel
de voorts, dat Janke van zyn su
perieuren ccn berisping kreeg om
dat hij ten slotte goedkeuring gaf
aan dé brochure, die in verschillen
de opzichten afweek van de opvat
ting van de Duitse regering.
Pres.: „Heeft hij de opdracht aan
vaard".
Get.: „Ja".
Pres.: „Staat hef vast, dat het
hem verstrekte visum uitsluitend
bestemd was voor hid'ë
Get.: „Inderdaad".
Pres.: „Achtte U het ongewenst,
dat hij 'naar Nederland terugkeer
de?"
Get.: „Ja".
Pres.: „Beschouwde U het feit als
een woordbreuk?"
Get.: „Inderdaad".
Ook de oud-minister van onder
wijs, dr. G. Bolkestein, achtte De
Geers terugkeer naar Nederland
bedenkelijk.
Pres.: „Meent O dat het prestige
der tied et landse regenng in Enge'
land hierdoor te lijden heeft (JC~
had?"
Get.: „Inderdaad".
De brochure achtte dr. Bolkestein
moreel fnuikend, omdat er in ge
sprokend werd over onderhandelin
gen met Duitsland, alsof het ging
om besprekingen tussen gelijkwaar
dige partijen.
Otto Bene voor
Voordat getuige' Otlo Bene, de
thans gedetineerde oud-gevolmach
tigde van de Duitse regering in Den
Haag gehoord werd, verzócht de
president prof. Van Hamel hem zo
weinig mogelijk vragen te stellen.
„Omdat het niet nodig is dat Duit
sers een oordeel zouden vollen over
zuiver Nederlandse aangelegenhe
den".
Otto Bene had, toen het verzoek
van jhr. Dc Geer binnenkwam zijn
regering geadviseerd, dat er geen
bezwaar was hem in Nederland toe
te laten, indien hij zich zou ver
plichten zich niet op politiek ter
rein te bewegen.
Verdachte vertelde dat hij eerst
in Lissabon en later in Berlyn twi
dens zijn reis naar Nederland,
deze beloften heeft afgelegd. Hij
ontkende ooit beloofd te hebben,
dat hij in Nederland niets tegen de
Duitsers zou ondernemen. Deze
voorwaarde was hem naar zyn
zeggen nooit gesteld.
Von Ribbentrop wist dat ver
dachte gen vooraanstaand Neder
lands politicus, was en hij mcenae,
cat De Geer de leiding van een Ne
derlands kabinet onder Duitse in
vloed op zich kon nemen.
Vervolgens ging de president er
toe over jhr. De Geer te ondervra
gen.
Pres.: „U heeft zich in strijd niet
de wil van de Nederlandse legering
naar Nederlund begeven. Heeft I'
dif toe?"
Jhr. De Geer: „Inderdaad, maar
Ik was geen minister meer en de
regering geen gehoorzaamheid ver
schuldigd".
Dc Geer antwoordt niet
Hy bleek niet bereid verdere vra
gen van het Hof tc beantwoordeh
omdat hij daarop wel in zijn plei
dooi zou ingaan.
„Dat acht ik efficiënter", zol hij
„Als ik nu Uw vragen beantwooid
moet ik in herhaling treden".
Pres.: kuntjian het Hof over
laten re beoordelen uat efficient-er
is."
Verd.: „Ik heb. in het proces
verbaal alle vragen beantwoord, die
U mij nu stelt. Ik heb de verklaring
ondertekend. Ik bevestig deze ver
klaring bij deze".
Pres:: Het gebruik is, dat de
verdachte op dc vragendie het Hat
steltbeantwoordt ook als zij in het
procesverbaal reed\ gegeven zijn."
Verd.: „Ik wil op alle concre
te vragen antwoord .geven".
Pres.: „Ik vraag li bevestiging,
van de tenlastelegging. Dat is een
concrete maag"
Verd.: „De tenlastelegging is een
commentaar op concrete feiten,
meer niet".
Hij gaf enkele punten van dc ten
lastelegging toe, doch ontkende ten
stelligste, dat zyn terugkomst in
Nederland nadelige invloed had op
de vastbeslotenheid van het Neder
landse volk de strijd voort te zet
ten.
KVP-politiek -blijft
progressief
De voorzitter van de Katholieke
Volkspartij, het Tweede Kamerlid
W. J. Andriessen heeft in de verga
dering van de partijraad kort en
bondig het streven dier partij ge
formuleerd. Deze spant zich met
pelijke reconstructie^en vernieuwing
alle krachten in voor de maatschap-
oin het kader der mogelijkheden.
Zij zal haar vooruitstrevende
politiek voortzei ten, zelfstan
dig, waarbij er geen sprake is.
dat zij, zoals soms wordt ge
hoord. aan de leiband van dc
Party van de Arbeid loopt.
Wat zij beslist en besluiten móet/
doel zij altijd aan de hand van haar
urgentieprogram. Zij stoot daarbij
wel is waar op tegenstand in eigpn
kring. Er is critiek op partijbelcid
en fractiebcleid. maar die wordt
niet gesmoord.
De oppositie dient cch'tr icke-
nine tc houden niet de 'eri-jVebil.
verhoudingen. Het partijbestuur
ziet niets liever, dan een zo sterk
mogc.ijke medewerking op alle ge
bied. maar wenst dc vrhheid in de
parln volkomen te eerbiedigen.
Het sprpekt rrhtpr van/.elf, dat
een discussie over de partij /binnen
de partij bezwaarlijk kan worden
toegestaan.
NSB was nog boos
Ernst Voorhoeve, ex-propaganda-
Icider van de N.S.B., vertelde dat
jhr. De Geer zijn bemiddeling bad
gezocht om dc brochure gepubli
ceerd £e krijgen. Hij heeft deze be
middeling verleend, doch moest dit
privé doen en geheim houden voor
de leiding van de N.S B., die jhr. De
Geer niet Welgezind was wegens de
maatregelen, welke in de Meidagen
,1940 tegen de N.S B.-ers waien ge
nomen.
Dr T. Goedcwaagcn, tijdens de
bezetting secretaris-generaal van
het departement van Volksvoor
lichting cn Kunst, zei dat de inhoud
van de brochure hem sympathiek
V/as, omdat zij boven de partyen
een overbrugging tusscu de strij
dende mogendheden propageerde
tot heil van geheel Europa.
De hoofdredacteur van „Vry
Nederland' H. M. van Rand
wijk «rklaarde nadrukkelijk,
dat De Geers terugkomst in
Nederland op het Nederlandse
volk een slechte invloed had,
juist omdat er in die tijd nog
stromingen waren «lie meen
den dat overleg met Duitsland
nuttiger was uan de strijd
voort te zetten. Men moest het
volk nog overtuigen van de
noodzakelijkheid ener verzets
organisatie; de. houding van
jhr. De Geer kon zeker niet bij-
WAS POSTHUMA
NIET ZUIVER?
Tijdens de behandeling van de
Amsterdamse begroting voor
Openbare Veiligheid" irees het
raadslid J. BRANDENBURG
(C.P.N.) er op, dat z.i. de zuive
ring van het politie-bpparaat on-
oldoende w„s omdat het onder
zoek in de zaak De Geer geleid
was door eer politic-autoriteit
oud-hoofdcommissai is J. L.
Posthuma) dit na de brandstich
ting in het hoofdstedelijke be
volkingsregister, ccn bij uitstek
nationale daad volgens de heer
Brandenburg, zónder opdracht
van de Duitsers alles in het werk
stalde om de ondergrondse da
ders op te sporen.
dragen .fleze overtuiging snel v
ingang te doen vinden.
Het Tweede Kamerlid J. H.
Schcps, evenals Van Randwyk" be
kend illegaal werker tijdens de
Duitse bezetting, liet zich in gelijke
zin uit.
Dr. M. van Blankcnstein,. hoofd
redacteur van „De stem van Neder
land" gaf als' zijn mening te ken
nen, dat jhr. De Geers terugkeer
naar Nederland niet veel invloed
had op de opinie der Engelsen je
gens Nederland. Vooral ook door de
grote beslistheid waarmede prof.
Gerbrandy optrad.
Scherpe maatregelen
inzake Madagascar
Met 375 tegen 41 stemmen heeft
de Franse Nationale Vergadering
het nemen van strafmaatregelen
aanbevolen tegen vijf afgevaardig
den van Madagascar, die er van
worden beschuldigd tot opstand te
gen het Franse gezag te hebben
aangezet. t>e communisten onthiel
den zich hierbij van stemming Eer
der had de Asscmblée een commu
nistische voorstel om een parlemen
taire commissie van onderzoek naar
Madagascar tc zenden met 415 te
gen 199 stemmen verworpen.
Een der afgevaardigden las een
blief voor, afkomstig van de direc
teur van d^nediscbe school op Ma
dagascar. waarin deze verklaarde,
dat de opstand tot in de kleinste
kleinigheden was voorbereid: een
der deputé's voor Madagascar. R.
Cohangy, zou staatshoofd worden,
en een andere afgevaardigde. Ra
setaf minister van buitenlandse za
ken.
De Franse minister van koloniën.
Moutet. verklaarde, dat de gege
vens in deze brief volkomen over
eenstemden met de gegevens uit
zijn dossiers De beide deputé's wa
ren slechts daarom nóg niet gear
resteerd omdat de vraag van ,hun
parlementaire onschendbaarheid
nog niet was opgelost.
IK/IORGEN gaan we moeder lekker verwennen. Al meer dan een week
geleden zijn wij naar vader gestapt cn hebben gezegd: Pappiewe
moeten geld van je hebben, want we moeten wat moois kopen voor
moeder. We hebben onze spaarpotten leeggemaakt, maar we hebben niet
genoeg!" Vader heeft diep in zijn beurs getast en aangeboden, dat hij
ons zou helpen bij het
zoeken naar cadeautjes
maar dat wilden we
met: wij zijn met ons
beidjes de stad ingegaan
cn hebben bloemen, een
taart en een sjaaltje ge
kocht. Wat zal Moeder
daar blij mee zijnI Mor
gen mag zij eens lekker
ïitslapen en wij brengen
haar thee op bed. Vader
moet stofzuigen en wij
zullen de vaat wassen.
Eén ding is jammer: dat
we niet ook eten mogen
koken, want dat is het
fijnste dat jc je voor kan
stellen. Maar dat doet
moeder het liefst zelf,
want, zegt ze, anders
krijgen we niets behoor
lijks te eten. Over oen
paar jaar doen wij het
tóch!
Kundig ambtenaar, enthousiast sportman
en beminnelijk mens
Donderdag Is te 's-Gravenhage in
de ouderdom \an 73 jaar overleden
staatsraad mr. J. B. Kan.
Ih Mr Johannes Benedictus Kan
Is ons land een voortreffelijk mens.
en bekwaam staatsman ontvallen. In
zijn grotendeels ^ambtelijke loop
baan. eerst op het departement van
Financiën waar dr. Abraham ~Kuy-
per hem weghaalde, en later op het
département van binnenlandse za
ken. waar hij al spoedig werd be
noemd tot chef van de afdeling on
derwijs, heeft mr Kan zich ontwik
keld tot een uitstekend kenner van
het gemeentelijk recht, in welke ma
terie prof Oppenheim hem aan de
Leidse universiteit had ingeleid.
Niettegenstaande de hoge eisen,
die mr. Kan ook later, toen hii was
benoemd tot secretaris-generaal van
Binnenlandse zaken, aan zijn amb
tenaren stelde, was hij ten departe-
mente en ook daarbuiten zeer ge
zien. Zijn benoeming tot algemeen
secretaris van de Ministerraad werd
dan ook met instemming begroet
Hoewel mr. Kan., nadat ,hij deze
functie op zich had genomen, tevens
het ambt van secretans-generaal Uud-ministcr Kan
bleef vervullen, heeft hij als alge-
meen secretaris enorm veel werk
-verzet' Een caricaturist uit die da-,"1 d,en.s ambtenatonkabnnet. waar-
een het minister HcemskercR aan van °ok J?1"1®1" °°""er dee uit-
mr Kan vl agen ot hii ..de Troonrede I di^boTmtno van dit'Irahinel nh
noe even wilde opstellen". En inder- ,Z. o,l nü r»ll k i? „ti
daad WAR riif een iaarliiks teruske- was jlu Dl Gëer zelf mlmstgi
rende taak die hii met strote naiiw- j •Binnenlandse zaken in het
gezetheid en kennis van zaken -ver- kabin^ hi? riP
vulde erop aandrong, dat by de verdeling
l ai, L- 1 van de poslen hijzelf met de leiding
In net Kamnet van departement zou worden be-
Natiat hij deze verantwoordelijke i last. maakte jhr De Geer plaats I
functie 7 jaar had vervuld werd mr. Indoor, naasf het ecrste-ministerschap
Amersfoort, Vrijdag. Ruim honderdtachtig Duitse bommen zijn ip de
loop van dc tijd <n deze omgeving vernietigd. De laatste, een projectiel
van 1000 kg„ ontplofte vanmiddag omstreeks drie uur tijdens het vervoer
naar dc Leusdcrheide nabij café Aart Jansen in de gemeente Maarn.
Brandweer en de GGD uit Amers
foort onder leiding- van dr. Van
Hooft, die spoedig tof plaatse wa
ren borgen het lijk van de chauffeur
cn verleenden eerste hulp aan de
gewonde" Niesink. De laatste was
tientallen meters van de plaats der
explosie weggeslingerd. Militairen
en burgers gingen zoeken naar de
vermiste soldaat De Regt. Kort na
de ontploffing arriveerde de com
missaris der Koningin in de pro
vincie Vtrecht, ook officieren van
De gevolgen waren ontzettend. De
negentienjarige militaire chauffeur
W. de Jong uit Delft werd dood
achter het stuur van de vrachtwa
gen die de bom vervoerde aangetrof
fen, dertigjarige soldaat M. de
Regt uit Haarlem werd aanvankelijk
vermist. Na twee en een half uur
zoeken vond men tenslotte dc resten de O.B.D. uit Leideji wai'en spoedig
van zijn stoffelijk overschot. De
eveneens» dertigjarige soldaat N.
Niesirtk uit Amsterdam die naast de
wagen liep werd licht gewond.
Militairen van de Op'ruimings-
en-" Bergingsdienst vervoerden
het gedeeltelijk gedemonteerde
projectiel Van Maarn naar de
Lëuederheide. Men nam aan dat
de bom ongevaarlijk was. Het
gevaarte was te zwaar om op de
auto te vervoeren en daarom
werd het achter de wagen ge
bonden én zo over de weg ge
sleept.
Dicht bij café Aart Jansen aan de
provinciale weg tussen Amersfoort
en Doorn ontplofte de bom piet een
geweldige slag. De vrachtauto vloog
in brand, bomen aan weerszijde van
de weg knapten bij de grond af
„Het was een hel van rook en vuur",
zo zeide een ooggetuige, die zich op
geringe afstand in de theetuin be
vond.
„Toen de dikke wolk van rook en
damp was opgetrokken zagen we een
krater van wel tien meter. Het gat
was ongeveer drie meter diep*'
Wonder boven wonder werd geqn
der bezoekers der theetuin, militai
ren en kinderen uit Amersfoort,
door de rondspringende scherven
gewond. Het café en enkele schuren
in de .naaste omgeving waren echter I
deerlijk gehavend. Een marechaus- j
see, die belast was met het omleg-
gen van het verkeer tijdens het ver- j
ter plaatse.
De gewonde Niesink en het stoffe
lijk overschot van De Jong werden
overgebracht naar het militaire hos
pitaal „Oog in AI" te Utrecht.
Enorme ravage; baanvak
voorlopig gestremd
Tot zyn grote schrik zag de
machinist van de personentrein
Zwolle-Apcldoorn, gistermiddag om-
ongeveer twee uur op hetzende
spoor een goederentrein uit tegen
overgestelde richting naderen. Hij
remde zo sterk mogelijk doch een
botsing was niet te voorkomen. De
locomotief en drie rijtuigen van de
personentrein vlogen uit de rails
evenals de locomotief en twee wa
gens van de goederentrein. Volgens
de perste berichten werd een reizi
ger uit Apeldoorn zwaar gewond.
Drie reizigers en de machinist van
dg personentrein liepen lichtere ver
wondingen op.
De goederentrein had een snelheid
van ongeveer 20 km; Van twee
Zweedse personenwagens werd de
lichte houten bovenbalk nagenoeg
geheel vernield; ook de beide loco
motieven werden zwaar beschadigd.
Zolang het baanvak Heerde-
Wapenveld ontruimd is, zullen N.S.
autobussen het verkeer overnemen.
In Haarlem cn enige andere ste
den zijn controleurs van de C.C.D
op het spoor gekomen van een gro
te bonnenzwendel. die zich uit
strekte over Noord- en Zuid-Hol
land en Noord-Brabant. Verschei
dene verdachte personen werden
reeds lange tijd in het oog gehou
den, totdat men voldoende aanwij
zingen tegen hen verzameld had.
Deze personen bleken te behoren
tot meer of minder uitgebreide
combinaties, die op zeer geraffi
neerde wijze te werk gingen cn dc
bonnen en bescheiden op de onmo
gelijkste" plaatsen verstopten Bij
eeu verdachte te Haarlem werd in
de dakgoot van zijn woning een
pot gebonden, bedekt met dakpan
nen. In de pot bevond zi£h ccn
groot aantal distributiebonnen. Tot
heden zijn 20 verdachten in verze
kerde bewaring gesteld.
Begroting der mijnen
goedgekeurd
De eerste Kamer heeft gisteren de
begroting voor de Staatsmijnen zon
der hoofdelijke stemming aanvaard,
nadat de heer Kramer (Arbeid)
verlangd had dat mijnwerkers bij
eventuele staking, geen hinder onder7
vinden van tewerkgestelde politieke
delinquenten, die niet staken mogen.
Hij drong aan op spoed bij de socia
lisatie der mijnen. Minister Huv^
mans verzekerde hem dat de com
missie, die dit laatste probleem be
studeert er van doordrongen is dat
haar werk urgent is. ze heeft z i. geen
aansporing tot meer ijver nodig.
Dc gemeenteraad van Brunswijk.
in de Britse zone van Duitsland, is
uit protest tegen de voedselschaarste
in zijn geheel afgetreden.
In Hamburg namen 120.000 perso
nen deel aan een demonstratie tegen
de voedselschaarste.
De werklieden die de liften be
dienen van cle kolenmijnen te Dur
ham hebben besloten de staking,
die Maandag was begonnen, te ein
digen. Naau men schat heeft deze
staking een dagelijks productiever
lies van 26 000 Ion veroorzaakt.
DE Verenigde Staten
verstaan gegeven.
Het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden heeft het program van presi
dent Truman voor financiële steun aan Griekenland en Turkije met 287
107 stemmen goedgekeurd Het ontwerp gaat thans naar een commissie,
waar men de kleinere meningsverschillen zal regelen. Het ministerie van
buitenlandse zaken heeft reeds maatregelen getroffen om de hulp te doen
ingaan zodra Truman de wet zal hebben getekend. Men verwacht dit in
de loop der volgende week.
lichtingen tc verzoeken betreffende
VEEL OPPOSITIE diens voorstel een vérstrekkende.
amnestie te. verlenen aan Griekse
uérillastrijders en andere politieke
Kan m 1.926 door de formateur De
Geer geroepen tot het ministerschap
Sijriten zucht...
f~\ P de gemeente begroting van
Amsterdam komt een post
van anderhalve ton voor. len
ende t c muziek der 'loofdslede-
lijke politie in hel leven Je hou
den. Dit deed een der raadsle
dén verzuchten.11 af kost dat
blazerscorps niet per concert?"
Een ander interrumpeerde„En
per blaas?" Hierop antwoordde
de eerste spieker: „Elke blaas is
een zucht van een Amsterdamse
belastingbetaler
Naar ons heden op een perscon
ferentie werd medecedeeld. zal de
groots-opgezette Aerofair, die deze
zomer in Utrecht zou worden gehou
den. niet doorgaan, omdat de lucht
vaartautoriteiten hun medewerking
aan de uitvoering der plannen heb
ben geweigerd, ondanks het feit dat
vele buitenlandse vliegtuigmaat
schappijen hun deelname hadden
toegezegd.
de portefeuille van financiei
mr. Kan het ministerschap vervuld.
Onder minister Ruys de Beeren-
brouck was hij nog 2 jaar secretaris
generaal van Binnenlandse, zakc-n
en Landbouw, voordat hij ifi 1931 tot
lid A an de Raad van Staten werd
benoemd.
Bij dë grote massa van bet pu
bliek heeft de oud-minister zich wel
licht het meest geliefd gemaakt door
zijn beminnelijke gemeenzaamheid en
door zijn grote liefde voor vele tak
ken van sport. Ook tijdens de ver
vulling van zijn mmisterSambt vond
hij vaak tyd om 's morgens tussen
Wassenaar cn Scheveningen zijn bad
in zee te nemen, 's Winters was hij
de eerste, die bij vorst de schaatsen
onderbond cn in het voorjaar was
het een traditie geviorden, dat het
tennisseizocn door hem werd ge
opend. Tal van malen heeft hij op
gevorderde leeftijd nog deelnemen
aan hockey-wedstrijden voor seniores
Van zijn grote belangstelling voor
voetbal kunnen verscheidene Haag
se clubs getuigen, welke hy met
raad en daad terzijde heeft gestaan.
Zijn belangstelling voor' het dage
lijkse leven van de gewone bur
ger heeft hij. hoe hoog ook geklom
men, nimmer verloren.
voer van de hom en die zich bij de
explosie op twintig meter afstand
voorbevond, werd tegen de grond ge.
jslingerd. Hij kwam echter met de
schrik vrij.
Vier nieuwe ministers
in Ramadiers kabinet
In het Franse kabinet zijn drie
Er was in het Huis de laatste da
gen veel oppositie geweest tegen het
wetsontwerp. Een groot aantal
amendementen, dat beoogde de hulp
voor Griekenland en Turkije een
ander karakter te geven, werd gis
teren verworpen. Hieronder waren de
volgende voorstellen: de militaire
missies in heide'landen zouden niet
mogen worden gebruikt voor hezet-
tmg of gevechts-operaties, zij zouden
tot '200 man beperkt moeten blijven,
de luilp zou .piet militair mogen zijn,
de credietën zouden niet mogen wor
den gebruikt \oor liet finapcieren van
de Britse strijdkrachten, de Griek-
sche regering moet beloven amnestie
af tc zullen kondigen cn binnen het
jaar vrije verkiezingen onder U.h^O-
toeziclit te houden. Bij actlama'tie
werd liet voorstel verworpen. Turkije
socialisten en twee teden der M R P. amendment om liet Grieks-Turkse
benoemd in .dg-vacatures, ontstaan Prc,b'eem. aan dë JJ.N.O. voor te Icg-
na de üitslüiting der communisten
uit de regering
De volgende namen worden gege
ven: Daniel Maver (soc.): arbeid,
Eugéne Thomas (soc.): post en tele,
grafie, Robert Prigent (MRP.):
volksgezondheid en bevolking, Paul
Béchard (soc.): nationale verdedi
ging, Jean Letourneau:. wederop
bouw (Letourneau blijft tevens
minister van. M.R.P.).
De staking in de Renault-fabrie-
ken, die de aanleiding tot de rege-
vingscrisis wag, is thans geëindigd.
De arbeiders besloten een loons
verhoging van drie francs per uur
te aanvaarden door middel van een
toeslag voor vergrote productie in
plaats van de tien francs'die z(j
oort-pronkelijk hadden geeist.
gen werd met .137—65 stemmen ver
worpen.
Een woordvoerder van het Ameri
kaanse ministerie van buitenlandse
zaken heeft verklaard, rdat zijn rege
ring in het geheel géén instructies
aan de ambassadeur in Griekenland
heeft gegeven om met de Grieken tc
onderhandelen over verbreding van
de Griekse regering met een „neu
trale" eerste minister aan het hoofd
Volgens een persbericht uit Athene
zouden dergelijke onderhandelingen
gaande zijn.
Amnestie?
Na langdurige besprekingen be
sloot het Griekse kabinet gister
avond de Amerikaanse ambassadeur
te Athene, MacVeagh, om nadere in-
gedetineerden. Het Griekse kabinet
was drie uur over het voorstel in
conferentie geweest, doch had geen
beslissing kunnen nemen.
Naar een woordvoerder van de
Amerikaanse ambassade mededeelde,
heeft het voo-stcl van Eldridge, dc
Amerikaanse gedelegeerde hij de
Balkancommissic der U.N.O., de
Griekse regering in verlegenheid ge
bracht. Eldridge had voorgesteld, dat
een amnestie ondér toezicht zou
staan van een commissie der U.N.O,
,.De U.S.A. koesteren niet de bedoe
ling hun wil aan de Griekse regering
op te leggen, doch zij zijn van me
ning, dat een goede amnestie de
basis is om in dit land vrede te stich
ten," aldus dq woordvoerder.
..v. .„„.w.v. De Britse economische missie in
yan hulpverlening uit te sluiten. Een Griekenland zal dat land einde Juni
verlaten.
itiiiiiminiiinrv - ::_l tjsïtj
Warm
droge voorjaarsweer met over
Iiet algemeen weinig 'bewolking
cn matige wntd uit Oostelijke
richtingen. In het overige ge-
deelte van het land aanvankelijk
l eveneens warm voorjaarsweer,
'ate.r tijdelijk toenemende bewol-
king met. in de namid lag kans
!~>p -enkele verspreide onweers
buien en enige dal[na van tem
peratuur. Meest matige wind
overwegend tussen Oc.st cn 7jód
lv 111nijiniifui111mini11iniinilij
hebben tl
dat er nu
eens voortgang gemaakt moet wor
den met het In practijk brengen van
het basis-accoord van Linggadjati.
De Amerikanen willen de teruggave
zien van de buitenlandse took Ame
rikaanse'» eigendommen in het Re
publikeinse gebied Zij hebben er
belang bij, dat op korte termijn
overeenstemming tussen de Neder
landers en de Indonesiërs tot stand
komt inzake dc vele vraagstukken
van financiële en economische abrd.
Amerika wil zijn handel op Jay a cn
Sumatra hervatten. Amerika wil za
ken doen;"want daar leeft het van.
En (zo kan men er bij denken) als
Nederland Amerika niet in staat
stelt in Indonesië zaken tc doen,
met welk recht kan Nederland dan
van Amerika ccn grote lening ver
langen? Overigens is het van min
stens even veel belang, dat Neder
land zelf ook weer zaken kan doen
m Indonesië. Daarom »s het dubbel
tc betreuren, dat de beide partners
in het Linggadjati-aceoord finan
cieel en economisch niet sneller tot
overeenstemming komen.
Na het drama met de heren Ver-
Zijl cn Posthuma. die na het teke
nen van het basis-accoord als .te
genstanders daarvan hun taak heb
ben neergelegd cn naar huis zijn
gevlogen, zijn nu de ministers Beel
cn Jonkman zelf in Indonesië pools
hoogte gaan nemen. Er vindt de
laatste tijd trouwens een ware exo- x
dus van prominenten naar Indone
sië plaats De katholieke heer Rom-
me is al op bezoek geweest. De A R.
heer Schoutenvólgt zijn voorbeeld
en alleen familie-omstandigheden
weerhouden de C.H. heer Tilanus er
van de reis mee te maken. De P.v.tf.
A. die Schermerhorn en Jonkman
tot haar Jedcn telt. heeft het nog
niet nodig «gevonden een aparte af
gezant naar Java te zendon. maar
wel heeft de moderne vakbeweging
een delegatie gestuurd (Kupers,
SuurhoO en de E.V.C. wildt even
min achter blijven en liet de heer
Berend Blokzijl naar Batavia vlie
gen. Dat vooraanstaande figuren in
ons politieke leven zich ter plaatse
Sen oordeel gaan vormen is inder-
and hoogst nuttig Want voorlopig
zullen wij over Indonesië nog niet
..uitgepraat" zijn. Laat ons hopen,
dat de reizen (vooral die der beide
ministers) ook het in practijk bren
gen van het accoord zullen bevorde
ren.
AAN Indonesische zijde schijnt
men overigens nog al somber ge
stemd te zijn. Sjahrir heeft van de
week verklaard, dat de politieke at
mosfeer tussen Nederland en Indo
nesië sinds dc ondertekening vap
Linggqdjati niet is verbeterd. Hij
zei de toekomst niet optimistisch in
lo zien, tenzij er een plotselinge
verandering zou komen in de Neder
landse houding. De Republikeinse
minister-president sprak er zijn
misnoegen over uit. dat Nederland
instedc van zijn troepenmacht te
verkleinen steeds voortgaat verster-
I kingen aan té voeren en inderdaad
moet dit er weinig tqe bijdragen
de Indonesiërs vertrouwen in tc
boezemen.
En nu zijn wij van de week opge
schrikt door do berichten over de
separatistische beweging der Soen-
danczcn. Men weet. dat er vanouds
een tegenstelling bestaan heeft tus
sen Javanen en Soendanczen (zoals
er meer tegenstellingen zijn in In
donesië). Juist zoals de Mohamme
danen in India hun Pakistan wens
ten wil ccn aantal Soendanczen op
Java een onafhankelijke staat Par
soendan,, die buiten het verband der
Republiek Indonesia opgenomen zou
moeten worden in de Indonesische
federatie Hun leider (die zijn staat
inmiddels uitriep) is Socria Karta-
legavva. een oud-Nederlands-Indisch
bestuursambtenaar, regent van Ga-
roct en vóór dc oorlog blijkbaar een
beschermeling van de heer \yelter.
De voorpagina van het dagblad
..Trouw" liet hem gisteravond op de
foto zien, samen met de correspon
dent van dat blad. wie hij een in
terview gaf en met wie hij een reis
je in de omgeving van Bandoeng
maakte.
rOORALSNOG schijnt de Pasoen-
dan-beweging alleen betekenis te
hebben in het gebied aan de Neder
landse zijde der demarcatielijn
i Bandoeng, Buitenzorg/, waar
slechts twee millioen v^n de twaalf
millioen Soendanczen wonen, die de
nieuwe staat Pasoendan zouden moe
ten bevolken. Van bepaalde Neder
landse zijde betoogt men, dat de
Soendanczen in het Republikeinse
gebied door daar heersende terreur
belemmerd worden hun wensen
kenbaar te maken. De Republikeinen
daarentegen beweren, dat de Pasoen-
dan-beweging van Nederlandse zijde
wordt 'gesteund om door haar alsnog
dc Republiek Indonesië, als gezag
uitoefenende op geheel Java, te tor
pederen. Sommigen gaan zelfs zo ver
de Nederlanders te vcnyijten. dat zij
een burgeroorlog tussen Socndane-
zen en Javanen willen uitlokken,
hetgeen 'n voorwendsel tot 'n Neder
landse militaire actie zou kunnen
zijn.
De situatie is nog te onoverzichte
lijk om een oordeel te kunnen vel-
len._In ieder geva^, zijn de aanvan
kelijke berichten sterk overdreven
geweest. In plaats van de 100.000
Pasoendan-aanhangers. die men zei
op de betoging tc Bandoeng te ver-
wachten, zijn er slechts 5.000 ge
weest. In hoeverre de beweging ook
op Republikeins gebied aanhang
heeft, kuryien wij moeilijk beoor
delen. Volgens Sjahrir is die aan
hang er niet.
Hoewel het zeker mogelijic is. dat
de beweging van bepaalde Neder
landse zijde wordt ondersteund,
achten wij Jyet niet waarschijnlijk,
dat dc Commissie-Generaal er achter
staat. Nederlandse medewerking aan
de stichting van een Soendanese
-met de Republiek ernstig,in gevaar'
brengen. Maar afgezien daarvan is
een splitsing van Java in twee poli
tiek afzonderlijk delen ook op eco-.
nomische gronden zeker niet aan te
bevelen.
Weersverwachting medegedeeld I
i door het NNMl te De Bilt, geldig I
'ot Zaterdagavond.
r In het oord-Ooslen van het >au mi ouenuancse
c tand aanhouden van ket warme staat op Java zou de overeenkomst.
Prij zen Staatsloterij
Prijzen staatsloterij, trekking van
Vrijdag 9 Mei: no. 6359 1500; no's.
3286, 3826, 9477. 13231, 14979 en
21215 1000.
