Puls vecht voor zijn leven
Ruim 600.000 Nederlandse
boeken opgespoord
Amersfoort heeft
water genoeg
Voetbaltournooi
van de Politie
Er komt een ,dump'
te Enschede
SPLINTERTJE vertelt uit zijn jeugd"-
Op 't nippertje
gered...
Voorlichting komt
in het gedrang
Woensdag 4 Juni 1947
3
De huisvrouwen in verscheide
ne grote steden, zoals Amsterdam.
Den Haag en Haarlem werden de
ze week opgeschrikt door een
dringend beroep, op hen gedaan
door de leiding van dp gemeente
lijke waterbedrijven. Door bet ab
normaal hoge verbruik van lei
dingwater en het verlaagde peil
van het grondwater dreigde een
ernstig watertekort te ontstaan.
Gelukkig is liet ijl Amersfoort
niet zover gekomen. Het hoogste
verbruikscijfer dateerde van het
laar 10W). toen de Anicrsfoortse
waterleiding op een der warmste
dagen 770U kubieke meter aflever
de
Deze week bracht.echter veel
hogere cijfers, zodat onze gemeen
te het record van 1940 heeft ge
slagen. Maandag had ons^e stad
8200 kubieke meter water nodig
on gisteren niet minder dan 9000
kubieke nieter.
Een klein gedeelte van het
Bergkwartier heeft gisteren dan
ook enige tijd zonder water ge-
zotcn. doch beangstigend was de
toestand niet. Na twee uren
stroomde liet water weer uit de
kraiVcn en de directie van het wa
terleidingbedrijf vond in deze
drooglegging" geen aanleiding
om lm de burgerij aan te dringen
op beperking van het waterver
bruik Nu er veel kans op onweer
niet regen is. mag men aannemen
dat het peil van liet grondwater
weer spoedig zal stbeen. zodat
dan het dreigende gevaar van
watertekort geheel is geweken.
Je moet maar pech
hebben!
Dp de r.irktstiwit te Soest reed
Dinsdagmorgen ce.i luxe auto, be
stuurd door .1. A. M. uit Amster
dam, in de richting Amersfoort.
Door het knappen van do rechter"
voorband verloor de beatuurdor de
macht over hot stuur, met het ge
volg. dat de auto tegen ecu langs
de wog staande boom aanbotste.
Dp bestuurder kwam. met de
schrik wij. doch de :ncde inzitten
de -1 uit «HÜve -svm, moest por zie.
konauto naar De Lichtenberg wor
den overgebracht. Eer dame, die
naast de. bestuurder zit, liep enige
lichte hoofdwonden op.*
De auto was op dusdanige wijze
vernield, dat de bostuurdereigonaar
het maar het verstandigst vond, het
vehikel ter plaatse aan een auto
sloper tc verkopen. Deze laatste
heeft de auto per kraanwagen weg.
gesleept.
Onachtzaam oversteken
leidde tot ongeval
Mejuffrouw P.. die achter een
paard en wagen plotseling de Frank-
linstraat overstak, word door oen
motorrijder, hoewel hij krachtig
remde, aangereden, waardoor zij aan
beide dijbenen verwondingen opliep.
Per G G en G D is zij naar haar wo
ning vervoerd. De motorrijder liep
lichtere verwondingen op, terwijl
zijn motor werd beschadigd.
Veiling onroerende
goederen
In de gisteravond, gehouden veiling
van onroerende goederen ten over
staan van wnd. notaris H. F. Keetcll
alhier werd het navolgende perceel
publiek verkocht:
De gehele vrijstaande villa, ge
naamd „Perloe". met aangebouwd
schuurtje, erf en tuin. aan de Anna
Paulownalaan no. 14 te Amersfoort,
aan de makelaar Wijnand van Hn-
selen q q. voor 17.400.— (max. prijs
18-SOO.
Als het nu maar mooi
weer blijft
De dag van de dertiende auto
tocht voor Ame» >foortse Ouden van
Dagen nadert. Niet minder lan 94
auto's zullen Zaterdag a.s. om half
twee van het Plantsoen West ver
trekken. Via de Utrechtséstraat,
Varkensmarkt, Ariihamacttraat,
Arnhemseivcg en Leusderweg ver
laat men do stad in de richting
Doorn. Belangrijke plaatsen, waar
de worsteling om Neerland* vrijheid
.hevig was, zullen worden bezocht.
Tn dc thcescheiikerij „Sonsbeek" tc
Arnhem zal do koffie worden ge
bruikt. Vandaar gaat men via Ede,
Schei penzeel en Woudenberg naar
Amersfoort terug.
Vorige verantwoording f 201.
P, f 0.50; v. il. B f 2.50; p. J. dc G.
f 2.50; H. f 25.— P. BI. G. f 25.—;
Mcj. v. V. V. f 10—. Totaal f 266.50
Burgerlijke stand
GEBOREN: Catrina A. d v E van
den Hoek en W Steen; Anna M. d v
B W H Klandcrmans en M R A
Vijn; Margrltta Y, d v ACM
Schriek en M de Lange; Bauke Th.,
z v H de Jpng en A v Empelen; Lo-
dewijk F J. z v H L Laporte en G J
B Hart de Ruyter.
GEHUWD: G Meijer en A T M van
de Lest; C Wever en G H Bonestro;
S H H Brumsma en G van Dijk.
MACHINE 7
Noteert U even
GRAND: De Vreemdoling (toeg.
18 jaar) 14.30, 18.45 en 21 uur.
CITY: Do Zeehavik. 14.30, 18.45 en
21 uur.
REMBRANDT: Mijn vrouw heeft
een baantje. Wilde Ruiters. 14.30,
en 20 uur.
3 en 4 MEI: Show-avond Fed. van
Amersfoortso Pers. Ver., Markt
hal. 20 uur.
d'OUDE LANTEERN t.m. 8 Juni:
Expositie van 17e en 18c eeuwse
Chinese prentkunst. (Dag. 10
12, 14—17. Zo.: 14—17 u.).
„DE STICHTSE HEUVEL"Iedere
avond dansen van 19.3023 uur.
Zondagmiddag 14-30—18 u. (Ra
dio sextet Harry Verbeke).
„DANCING VAN 'T HUL": Wo.,
Za., en Zo.avond 2023 u. Zo.-
middag 1518 u. dansen. (Or
kest Jan van Loo).
4 MEI Film Verraad Verzet
Vreugde.
Amicitia 14-16-20 uur.
FAPV gaf show-avond
Geheel in tenensteUine met de
weidse naam was de uitvoering
van dc showavond, gisteren dooi
de afdeling tonoel van do federa
tie van Amersioortse peisoneels-
crenigingen in de Markthal ge
geven.
Men had verschoideno nummers
op het programma slaan, waarvan
«n elders, op bruiloften en andere
huiselijke feestjes reeds eerder
hadden genoten.
Doch hier en daar vielen nog
wel enige verrassende punten te
ontdekken. De wals en het me
nuet van liet duo Anko. «aren
hoewel niet in alle onderdelen
oven fijn (en logisch), toch hot
toekijken waard. Mevr. Lenstra-
Smits zong enige Nederlandse en
Engelse liedjes en Tom Poes
bracht met zijn jongenssopraan
eveneens een lied ten gehore. Als
conferencier trad on de heer Ga
lis. Aan het einde van de avond
dankte de tweede voorzitter, de
hcei Walkatc. dc Jongens van dc
militaire band ..De Hum here
oor hun prachtige medewerking.
Ook de heer timbers, die van alle
kleine onderdelen liet grote geheel
had gemaakt, breek een hartelijk
applausje.
Fruittelersorganisatie
De Nederlandse Fruittelersorga-
nisatie is bezig, de grote afdelingen
in kleinere gebieden te splitsen. Zn
is oa. ontstaan Je afdeling „De
Gelderse Vallei". Het middelpunt is
zo ongeveer Amersfoort. Bij deze
afdeling is ook betrokken de ge
meente Soest. Nu reeds bevat de af
deling ruim 100 leden.
In de jongste vergadering is 'n
definitief bestuur gekozen, bestaan
de uit de heren P. Kalkman, Amers
foort; R. v. Loonen, Leusden; R.
Roest, Hamersveld; Th. Htnink,
Woudenberg en P. H. Segei'f, Soest
Hoofd-agent redde kind
van verdrinkingsdood
Een surveillerend hoofdagent ven
nolitio werd medenedeeld. dat op
het Havik een meisje in het water
was aevallcn Hu sooeddo zich naar
de aangeduide nlaats, waar do vijf
jarige Hcnnle J zich al in zinkende
toestand bevond.
Ogenblikkelijk sprong de hoofd
scout te water en. wist het kind
tijdig te bereiken Het meisje was
spelenderwijs in de gracht geraakt.
Zilveren ambtsjubileum
Op 11 Juni a.s. herdenkt de heer
,1. W. Bixerman Je dag waarop hij
25 jaar geleden als magazijnbe
diende bij dc firma Xoaeh in dienst
trad. Thans is hij chef van het Ex-
port-conserven magazijn.
Jacht op Coloradokevers
De jacht op coloradokevers levert
iammer genoeg gnede resultaten op.
Dc vangst in dc omgeving van
Amersfoort is verontrustend.
Veteranen-wedstrijd
Donderdagavond wordt op het ter
rein van Amsvorde aan de Leusder-
weg een voetbalwedstrijd gespeeld
tussen een veteranen-elftal van
Amsvorde en eon elftal van de
scheidsrechters uit het district
Amersfoort.
Het lokkende goud
Ten nadele van een militair is in
Pesies bad een portemonnaie inhou
dende acht gulden en een gouden
ring ontvreemd. De daders, vijf
knaapjes van 713 jaar. kregen een
proces-verbaal. Het gestolene is in
beslag genomen.
Do Eerste Amersfoortso Politie
Sport Vereniging bestaat in Angus,
tus 25 jaar. Dp Zaterdag 16 Augus
tus wordt dit jubileum gevierd met
een vnetbaltou nooj op BirkhuvCQ.
Aan deze-politie-spoit ontmoeting
nemen .lcol elftalion uit d<* plaatsen
Groningen, Deventer, Nijmegen,
Roermond, Breda, Vclscn, Zeist en
Atneisfooit. De dag 7.a| worden be-
eimlig.l met een wnd&trüd van het
Westelijk politic-eltt.il togen een
Anicrsfoortse combinatie van goede
spelers uit do plaatselijke vereni
gingen.
Schaakkampioenschap
Soesterkwartier
In de strijd om liet schaakkam
pioenschap van het Soesterkwar
tier is men nu aan de finale toe.
De deelnemers zijn, vooi „Ons
Genoegen, de heren C. Moyer on
D. Kollen, voor „Soesterkwartier"
cle heren S. Sieswcrda. L. Luikol,
J. Pot. voor „Amersfoort", de he
ren Kersten en S. Zwart.
Ongeslagen verkreeg W. van
Oers do titel „jcugdschaakkam-
pioen van liet. Soestcrkawticr".
Motorsport-kopstukken
naar Zandvoort
Voor de Wegraces te Zandvoort
op Zondag 8 Juni. verschijnen vrij
wel alle kopstukken uit onze
motorsport aan de start. Zo zien
wij in dc 500 cc. klasse Seniores
deelnemers als Jan en Drlkus Voer,
Relnbergen. Jo Bovee, Visser, Jac.
Schot, Roosjen enz. namen van
mannen, die elkaar geen duimbreed
zullen toegeven op dit korte, boch
tige circuit. Ook in de klasse der
Internationalen zal het warm toe
gaan. Hier komen o.a. Bcrtus van
Hamersveld en Willy van Gent in
het strijdperk. In de 350 en 250 cc.
klasse zullen aan de start verschij
nen Dick Renooy, Jaap Fijma, Henk
Steman, Ben Maltha. Jan v. Ryn
en vele andere bekende figuren. Als
bijzondere attractie zullen zijspan-
races worden verreden.
De A.Z.C. Neptunus organi
seert op 12 Juni niet. zoals eerst in
de bedoeling lag. een tweekamp met
de Willesden Swimming Club. doch
een driekamp tussen Willesden
'Eng.), A.Z. 1870 (A'dam) en Nep
tunus.
Gevonden voorwerpen
Paar Ahandsch Mil. broek; ko
nijn; Her. hond; autoped; zakje inh.
sla en een beurs; geh. d. handsch.;
enveloppe met distributiebesch
kindermantel; halsketting (rood);
heienhorloge; portemonnaie's; bad
pakken; rozenkrans; vulpen: munt
biljetten; bril: zakkam; spoorkaartje:
badmuts; rijwiel; auto res.-wiel met
band.
Passagierslijst „Maetsuyker"
Bii onze administratie ligt de
passagierslijst, van het m.s, „Mnet-
suyker" ter inzage. De vermoede
lijke datum van aankomst is li
Juni a.s. te Amsterdam.
Soest -
Heidebrand bedwongen
Vermoedelijk loor vonken-uit een
locomotief ontstond Dinsdag om
streeks zes uur een heidebrand aan
de spoorlijn ter hoopte van het Ber
kenlaantje tussen Den Doldcr en
Soestduinen.
De Soesler brandweer was spoe
dig ter plaatse en met behulp van
de hij Zomersbuiten gelegerde mili
tairen was de oerst ernstig aanzien
de heidebrand spoedig geblust
Dank voor hulp aan
Walcheren
Aan de BrH.se minister van Mari
ne. Viscount Hall, is door de Neder
landse vlootaltaché. kapitein De
Meester, van de Koninklijke Neder
landse Marine, een speciale zilveren
medaille aangeboden voor do Britse
vloot en de Brltso mariniers. Deze
hebben namelUk een bedrag van
F 800.— bijeengebracht voor het
planten van nieuwe bomen op Wal
cheren. (A.P.)
Farmerfamilies terug
Met de K.L.M.-Constellation PH-
TAW uit New York arriveerden op
Schiphol viei* bejaarde door de zon
gebruinde mensen, het echtpaar
Zcger Davidson en het echtpaar
Gerrit Stam. Ongeveer 50 jaar ge
leden trok Zegcr Davidson uit het
Noord-Hollandse dorpje Wfldens
naar Amerika. Iiij kwam terecht in
Panna en wist zich door harde ar
beid op te werken van eenvoudige
landarbeider tot eigenaar van een
behoorlijke farm. Na 14 jaar onaf
gebroken zwoegen keerde hy voor
korte tijd naar Nederland terug,
trouwde en nam zijn vrouw mee
naar Parma.
Enige jaren later kreeg hij be
zoek van Gerrit Stam. een landbou
wer uit Bergen, die zich met zyn
vrouw in Oregon op 12 mijl afstand
van Parma vestigde en het spreekt
vanzelf, dat de vier Nederlanders
in den vreemde een stevige band
sloten. 3000 mijl, drie dagen en
nachten achtereen reizen, hebben
de vier moeten afleggen om in New
York te komen, vanwaar zij met de
K.L.M.-Constellation naar Neder
land terug keerden om families en
oude bekenden nog eens op te zoe
ken.
(Van onze correspondent)
De N.V. Sesam te Enschede heeft
met een Engelse firma een scheep
vaartmaatschappij te Rotterdam
een overeenkomst afgesloten waar
bij zij zich in samenwerking met
laatstgenoemde maatschappij heeft
verbonden om te Enschede een z.g.
Dump In te richten teneinde hierin
verschillende motorvoertuigen te
ontvangen die door de Britse auto
riteiten in Duitsland naar deze
dump zullen worden vervoerd en
aan haar zullen worden afgeleverd
De N.V. Sesam verplicht zich. deze
motorvoertuigen in do dump te be
waren en op aanwijzing van do
Engelse firma verder af te leveren
cn te expediëren naar binnen- en
buitenland. ZolanE niet vast staat
dat deze motorvoertuigen voor het
binnenland bestemd zijn behoeft de
N.V. Sesam <geen Invoerrechten te
betalen. Als waarborg voor een
juiste nakoming der voorwaarden
is een borgsom van lz,.0D0 bij de
ontvanger van de invoerrechten en
accijnzen gestort.
Daar dc Sesam thans «liet in staat
is dit bedrag in contanten te stor
ten heeft de gemeente Enschede in
haar raadsvergadering van gister
avond besoten dit bedrag voor ge
noemd bedrijf bij de ontvanger te
storten. De dump zal als als een
particulier entrepöt van »de N.V.
Sesam worden beschouwde-Voor de
aflevering van de uit het buiten
land aangevoerde motorvoertuigen
en de weder uitvoering hiervan is
de N.X. Sesam aansprakelyk.
Staking bij hout
industrie
De landelijk; bedrijfsgroep hout
en meubelindustrie der EVC heeft
voor heden een 24-uur.sstaking gu
proclameerd, die enerzijds ten doel
heeft c'e loonba&is voor arbeiders
in dc houtverwerkende indu dr.H'n
op een hoger peil te brengen, an
derzijds to protesteren tegen dc be
slissing van college van rijksbemid-
delaars inzake de nationale feest
dag. De geëiste basisloucn zijn
f 50,— voo. geschoolde, f 4S.— voor
geoefende en f 46.-— voor onge
schoolde arbeiders. Wat do nati ma
le feestdag betreft eist de vak
groep, dat deze onverkort aan «le
arbeiders zal worden gegeven, dus
niet als snipperdag van de v.ican
tic zal worden afgetrokken.
In verschillende Amsterdamse
houtverwerkende industrieën :s he
den een deel der werknemers r.:et
aan de arbeid gegaan, het gemiddel
de percentage der stakers wor lt
hier op 25 procent g^hat. In de
Zaanstreek is het aantal niet-opge*
komen arbeiders groter. Vonu'Jge
bedrijven liggen geheel, andere gro
tendeels stil.
door
\V. Meuldijk
859. Het klinkt misschien verwaand, maar
wat ik deed was het verstandigste wat we doen
konden. Do harde ondervinding had ons nu wel
geleerd, dat er overal waar dc onzichtbare
Daantjo zich waagde ongelukken, botsingen en
vechtpartijen ontstonden. Oin naar het huis van
professor Steekneus te komen moesten we dwars
door de staJ, daarom was het beter te wachten
tot de nacht, wanneer «le straten stil cn verla
ten waren. Dat wachten duurde erg lang. We
zaten eenzaam op onze bank en sliepen oin de
beurt Het werd donker, de stadslichten floepten
aan en door de hekken v an het park zagen we
de mensen vrolijk en zorgeloos naar de bioscoop
gaan. Langzaam -verstreken dc uren, langzaam
word het nacht, or waren nog maar enkele late
voetgangers op straat, die fcich snel naar huis
spoedden
Ik porde Daantje wakker. „Kom mee, jd", zei
ik „Nu kunnen wij op stap gaan, de kust is vei
lig". Daantje stond moeizaam op. wo verlieten
het park en begonnen onzo tocht door stille stra
ten, over donkere bruggen cn langs dromerig©
grachten. Een enkele koer oioeston we wachten
in eêli portiek of achter een boom om aan «1©
speurende ogen van een eenzame agent te ont
snappen. Maar ditmaal y het geluk aan onze
kant en zonder ongeluk Pv kwamen wc op «Ie
stille laan even buiten de "vid waar het huis
van de. professor lag. Ik aarzelde niet, wo kwa
men voor een dringende zaak. Ik belde aan, de
professor moest voor dit vreemde geval maar
uit zijn bed komen. Maar het was niet do pro
fessor, die do deur opende. Het was zijn huis
houdster juffrouw Snibbcl en zo wachtte niot
eens tot ik gezegd had waarvoor ik kwam. „Wat
moet dat", snauwde ze: „Een schandaal om me
midden in de nacht te wekken: Do professor ie
niet thuis, hij is met vacantie naar het buiten
land, over een maand komt hij pas thuis, maak
dat je weg komt!! Ik kreunde van tolourstelling
cn baantje kon van spijt alleen nog maar heel,
héél diep zuchten!!!
Ds. A. A. van Ruler
ho«)gleraar
De Generale Synode van cle
Ned. Herv. kerk benoemde in
haar zitting van heden tot kerke
lijk hoogleraar aan de universi
teit te Utrecht in de vacature prof.
dr. M J. A. cle Vrijer: ds. A. A.
van Ruler, predikant te Hilver
sum.
Ds. Van Ruler werd in 1908 ge
boren en werd in 1932 Cand. t. d.
H. Dienst ln Zuid-Holland. Zijn
eerste Gi^meente was Kubaard,
waar hy 26 Nov. 1933 intrede deed.
Vandaar ging hij in Februari 1940
paar Hilversum, waar hij 1 Oct.
1943 predikant der Herv. Diaeones-
aenlnrichtlng werd. Hij publiceerde
destijds veel in „Onder eigen vaan
del". Zyn voornaamste publicaties
zijn „Religie en Politiek" cn ..Visie
cn Vaart. Ds. Van Ruler, die tot
de Protestantse Unie behoort, zal
in Juli promoveren op een proef
schrift over „De Wet
Zeep voor vuile arbeid
De distrlbuticdiensten zullen op
plaatselijk nader te bepalen tijd
stippen aan de daarvoor in aanmer
king komende personen rantsoen-
bonnen voor huishoudzeep of toilet
zeep voor vuile arbeid uitreiken
voor «le 7e en 8e periode 1947 (8
Juni t.m. 2 Augustus). Zij. die vuile
nrbeid verrichten, ontvangen twee
rantsoenbonnen, terwijl aan perso
nen, die zeer vuile arbeid verrich
ten. voor genoemd tijdvak vier
rantsoenen zullen worden uitge
reikt. Artsen, verpleegsters enz.
ontvangen voor bovengenoemd tijd
vak eveneens rantsoenbonnen voor
huishoudzeep of toiletzeep.
Warmte veroorzaakte
scheuren
Aan de rand -van een der pijlers
van dc spoorbrug over dc IJssel by
Deventer zijn een paar scheuren
geconstateerd. Deze ontstonden
door de warmtcwerking van een
ijzeren ring, die rond de pijler loopt.
Het berijden van de brug met nor
male snelheid zal eerst worden toe
gestaan, als peilingen hebben uitge
wezen, dat dit zonder gevaar kan
geschieden.
Jodenverrader-in-het-groot ontkent alles
Zijn naam stam van
nieuw werkwoord
(Van onze correspondent)
Puls, de man, wiens naam aanlei
ding gaf tot het werkwoord „pul
cftn" iirnormn^ln mon o oiicfnuf t iln I
sen" .waarmede men aangeeft, dat
goederen onrechtmatig worden
weggehaald, heeft zich thans te
verantwoorden.voor het Bijzonder
Gcrtchtshof te Amsterdam wegens
„pulsen" cn wegens het ten on
rechte ophalen van Joden, die hij
overleverde aan de S.D., want hij
hooide niet tot de politie en bezat
geen enkele bevoegdheid, al liep hij
rond met een revolver en drong hij
andermans woning binnen.
Thans is hy het groote gevecht
begonnen om zijn eigen leven, ver
bitterd. heftig en ontkennend. Voor
alles heeft hij een verklaring.
U was lid van de N.S.B?
zegt president Van Schaock Ma-
thon.
Tot 1940, luidt het ant
woord.
In het dossier liggen de ver
klaringen, dat U het nadien ook
bent geweest.
Die z.ijn vals. Ik kreeg ze van
een N.S.B.-vriend.
Als de president dit niet aan
neemt, wordt hij heftig. Hjj liegt
niet, maar iedereen liegt over hem,
omdat hij nu eenmaal Puls is.
En dan vertelt de arts en schrift
kundige dr. J. Schrijver, dat hy en
zijn zuster door Puls en de agent
Meijer werden gearresteerd. Maar
Puls ontkent. Hy is er niet eens by
geweest.
Had hy een leren jas aan?
vraagt de president aan getuige
Siegfried van Praag.
Getuige: „Ja."
Verdachte: „Wy hadden allemaal
een leren jas aan."
President: „En U bent er niet bij
geweest, zegt U. Maar wy mogen
geen strikvragen doen."
Do Joodse student Weinperle Is
door Puls op straat aangehouden,
omdat hij zonder ster liep. Toen hy
uit het politiebureau wist te ont-
De eerste versierde tram, die de I Blauwe Tramlijn Den HaagSc be
leningen heropende, met genadig- dm bij aankqmst te Scheveilingen.
Bij onze administratie ligt ter in
zage een lijst van passagiers, di©
met bet stoomschip „Maetsuyker"
op 15 Mei uit Batavia vertrokken on
die vermoede.ijk op 14 Juni in Am
sterdam aankomen.
Over het terugvoeren van Neder
lands geroofde bibliotheken eiT ar
chieven uit Duitsland hebben de
deelnemers aan het in Hilversum
gehouden bibliotheekcongres inte
ressante bijzonderheden vernomen
van jhr. dr. D P. M. Graswinckel,
die sinds de* bevrijding met een ge
deelte van dit belangrijke werk be
last is en daarover in een causerie
voor de sectie „Wetenschappelijke
Bibliotheken" verhaalde. Spreker
begon met mede te delen, dat in
1943 een geheim rapport over het
roven van o a. Nederlands boeken
schat naar onze regering in Londen
werd verzonden, waarna in April
1945 de reeds ontworpen plannon
ten uitvoer werden gelegd on kort
daarop de „Stichting Nederlands
Kunstbezit" in het leven werd ge
roepen. Om do nog in ons land aan
wezige schatten te sparen, zocht
men na de bevrijding van Breda op
30 October 1944 contact met de Ca
nadese militaire afdeling voor
kunstbescherming, die alle gegevens
over waardevol bezit in ons land
reeds bleek te bezitten, doch op dat
moment kon worden ingelicht, waar
deze waren opgeborgen, welke
plaatsen bij gevechtshandelingen
dan ook zoveel mogelijk werden
gespaard.
De archieven in ons land kwamen
er op die in Arnhem en Sluis na,
zonder schade af. Slechts de NSB-
archieven verdwenen als sneeuw
voor de zon. Toch kon hiervan nog
het een en ander worden achter
haald. Zo liet men in Almelo een
haven leeglopen, om de daarin ge
worpen NSB-archleven te kunnen
bergen. Op het hoofdkwartier der
NSB werd practïsch niets terugge
vonden.
De Stichting Kunstbezit stond
voor een omvangrijke taak: Het op
sporen van kunstbezit, zowel het ge
roofde als datgene wat op andere
wijze in Duitse handen kwam, o.a.
door vrijwillige verkoop. Dit laat
ste was zeer moeilijk te vinden en
eerst nadat aangifte er van als zui
ver vertrouwelijk werd aangekon
digd men was bang van collabo
ratie beschuldigd te worden
werd 80 tot 90 procent geregistreerd
en gevoegd bij de registratie van
geroofde goederen, die onontbeer
lijk bleek om in Duitsland de boe
ken te kunnen identificeren Ook
lijsten van uitvoer van expediteurs
en gegevens in Duitsland leverden
de nodige bijdragen hiervoor. Do
Duitsers sloegen de voorraden op
in kastelen en leegstaande grote
gebouwen en vooral in zoutmijnen,
die zeer droog zijn en zich goed
voor bewaren lenen. Datgene, dat
bij particulieren is beland, is van
zelfsprekend zeer lastig op tc spo
ren en hiervan is dan ook een
groot deel nog niet teruggekeerd.
M In de I. G. Farben
In de I. G. Farbenfabriek te Of
fenbach bij Frankfurt brachten de
Amerikanen twee on een half nul-
lioen boeken bij elkaar en hier lag
dan ook het eerste arbeidsveld der
Nederlandse missie. Het was er een
grenzeloze verwarring. Toch kon
den na een periode van hard wer
ken ruim 700 kisten waaronder
200 nagenoeg complete van de Am
sterdamse universiteitsbibliotheek
per schip naar ons land worden
vervoerd.
Later word Offenbach het offi
ciële verzamelpunt, waar 180 men
sen in secties werkten, waaronder
vooral de fotografische sectie be
langrijk werk deed. Men fotogra
feerde alle aangetroffen ex-libris.
verzamelde deze en kon aan de
hand daarvan sneller sorteren. Oo
verschillende plaatsen in Duitsland
werden verzamelingen aangetroffen
welke soms op het nippertje wer
den gered. Zo wilde een Duits pa
pierfabrikant de boeken vermalen.
De Duitsers hadden het plan om de
geroofde boeken voor Hogescholen
te benutten, b.v. een. waar men een
speciale studie van het Joodse ras
wilde maken.
Uit Klagcnfurt werden eveneens
700 kisten naar ons land vervoerd.
Hier werkten de ..opsporingsambte
naren" broederlijk samen cn negen
wagons met boeken werden gekop
peld achter gestolen en opgespoor
de Dicscltrcinei», waarna het fees
telijk huiswaarts ging.
In totaal kwamen ruim 600.000
delen terug, zij het ook. dat ver
schillende series hiaten bleven ver
tonen. In elk geval is 70 h 80 pro
cent der geroofde boeken weer thuis
en speurt men nog steeds verder
naar het restant, waaronder zich
een paar belangrijke bibliotheken
bevinden, o.a. die van het interna
tionaal vakverbond.
Dc Duitse oorlogsarchieven zul
len onder verschillende geallieerde
landen worden verdeeld.
In het marine-opleidingskamp „Hil
versum I" te loosdncht i een groot
aantul mar ine vliegers, die zich ge
durende de oorlog jegens de vijand
door moedvolharding en plichtsbe
trachting hebben onderst heiden,
door prins Bern hard gedecoreerd
(P)
Het lid der Tweede Kamer, de
heer Vorrink, heeft aan do minis
terpresident do volgende schrifte
lijke vrageij gesteld:
1. Is de minister-president niet
van oordeel, dat in een democra
tisch'staatsbestel een grote beteke
nis moet worden toegekend aan een
zo ruim mogelijke voorlichting van
de burgers door middel van de dag
bladpers
2. Indien de minister daarmee
kan instemmen, is hy dan niet van
mening, dat de noodgedwongen be
perkte omvang der dagbladen,
sinds do bevrijding, beschouwd
moot worden als een ernstige be
lemmering voor do luisto vervul
ling van dc voorlichtende taak der
pers?
3. Ik de minister niet van oor
deel, dat een nog kariger papler-
(oew'Uzlng, geiyk dezer dagen werd
aangekondigd, ten gevolge moet
hebben, dat de publieke voorlich
ting zozeer in het gedrang komt,
dat hierdoor het beginsel vau de
domoeratlo zelf in gevaar komt?
4. Erkent de minister, «lat hier
elementen van de geestelijke volks
gezondheid op het spel staan, die
niet straffeloos kunnen worden ver
waarloosd Zo ja, Is hij dan bereid
deze te beschermen, ook al zou het
brengen van bepaalde offer» op hel
gebied der materiele behoeftebevre
diging. in het bijzonder van luxe
behoeften, daarvoor nodig zijn?
5. Is de minister bereid, alvo
rens tot de aangekondigde vermin
dering wordt overgegaan, nog eens
dcugdelyk. zo nodig in overleg met
zijn bij het vraagstuk betrokken
ambtgenoten, te laten onderzoeken,
of langs de een of de andere weg
de aangekondigde maatregel niet
alsnog achterwege zou kunnen blij
ven?
Paul de Groot wil
interpelleren over
Indonesië
Paul de Groot (CPN) heeft do
Kamer verlof gevraagd dc mioister-
presidont te mogen interpelleren
aangaande hot in de po*s gepubli
ceerde verslag van de ministerraad
Inzake Indonesië.
Vorder vraagt hij verlof do mi
nister van overzeese gebiedsdelen
de hoor Jonkman, te mogen inter
pelleren aangaande de nota van de
commissie-generaal, die tot do re
publikeinse regering ik wicht
De kamer zal Woensdag by de
aanvang der vergadering over «leze
ioterpollatie-aanvrd'geu beslissen.
vluchten, zette Puls hem na met 'm
revolver in de hand en legde hem
de boeien aan.
„Als hy erkend had Jood tc zyn,
had ik hem vrijgelaten," zegt Puls
nu.
Maar Puls haalde ook Welnper-
le's moeder, zocht haar tas na, vond
een adres in Oldenzaal en zelde:
..Daar zitten natuuriyk je ander©
kinderen". Een paar uur later werd
op dat adres vergeefs een in
val gedaan. Puls ontkent.
Bij mevrouw Gravendyk had hy 2
mensen weggehaald, dreigende met
een revolver. Bij de heer P. L. Ger-
ritse had hij 3 personen gearres
teerd. Zyn optreden was zeer aan
matigend, zegt de getuige, die het
concentratiekamp overleefde. Nog
een geval van arrestatie word be
sproken. Dc heer Lopes Cardozo is
op straat gearresteerd.
President: „Herkent U verdach
te?"
Getuige: ,Aan zyn stem. Hjj wa
toen veel dikker."
Puls ontkent, maar de president
leest het proces-verbaal voor, dat
Puls heeft getekend. De heer Lopes
Cardozo kwam vrij, omdat Dahrnen
von Buchhalz, leider van het bureau
Joodse zaken, zich liet omkopen
voor ƒ1000,En in de getuigen
bank glimlacht Dahmcn von Buch
halz.
Stoffelijke resten van
Stijkelgroep naar
Nederland
Stoffelijke overblijfselen van 82
personen, di© tot «ie Stijkelgroep
behoorden en op 4 Juni 1943 bij Ber-
lijo werden gefusilleeid zullen van
de Russisch© sector naar de Frans©
zone worden getransporteerd en
kunnen binnen enkele woken in Ne
derland worden verwacht.
De namen van hen, die op ge
noemde datum sneuvelden, zijn: B.
Ff. Bloembergen, J. A. Lotgering,
luifc.-kolonel J.«P. Bolten, 0. J. M.
van der Marei, B. Davidson, J. Na-
ber, C. Drupeteen, J. Noutoboom, H.
Ero, A. van der Plas, R. E. Gostcl-
le, W. van der Plas, J. Groot, P.
Smit, luitenant C. J. Gude, H. O.
Stoppendaal, generaal-majoor H. D.
S. Ilasselman, drt>. A. J. Stijkel, J.
F. Helmers, J. C. Thomas, W. A.
Helmers, D do Vries, inr. M. Hes, J.
J. F. do Vries, M. Hoek, J. G. Vro
lijk. E. Honig, W. Wagcnïtar Jr., P.
H. de Jorluitenant O J. L. Wol
zak, P. de Koning, H. P. C. Zanen.
De bijzetting zal plaats vinden in
een eregraf oo „Westduir" bij Oc-
kenburg.
Meisje verdronken bij
het zwemmen
Op het strand by Kykduin Is by
het zwemmen in zee de 14-jarlg©
Maria Schadee uit Loosduinen ver
dronken. Zjf had zich. In gezelschap
van het 14 jarige meisje J. van der
Schoor in zee begeven. Beid© meis
jes kwamen in gevaar. De 15-jarlgc
W. de Zoete slaagde or in het meis
je Van der Schoor te redden. Een
agent van politie begaf zich ge
kleed te water en bracht Maria
Schadee aan wal. Zij was echter
reeds overleden.
Churchill's mémoires
in 't Nederlands
Na langdurige onderhandelingen,
begonnen in Maart 1946 te New
York en in 1947 voortgezet in Brus
sel, Londen en St. Moritz, is ln
Amsterdam tenslotte een overeen
komst tot stand gekomen, waarbij
de N.V. Uitgeversmaatschappij El-
acvier het recht van uitgave in de
Nederlandse taal heeft verworven
van de „Mémoires van Winston
Churchill" over de tweede wereld
oorlog;
Kersen goedkoop
dit jaar?
Kersen zullen dit jaar waar
schijnlijk veel goedkoper worden
dan in 1916 .omdat er een belang
rijke import uit Bolgiö is tc ver
wachten. Do handel in z.g. zacht
fruit (aardbeien, bossen e.d.)
komt waarschijnlijk vrij. terwijl
dc prijs van het hardo fruit (ap
pels enz.) misschien niet aan een
regeling gebonden zal zijn. Fram
bozen. kruisbessen en rode bes-
son gaan voor het grootste deel
naar de industrie
