DAGBLA© VOOR AMERSFOORT C c Republikeinse tegen-nota gereed Broodvoorziening is in Amsterdam ernstig gestagneerd. Spiegel der wereld Nog geen beslissing over amendement-Burger Amerika protesteert inzake Hongaarse kwestie Vele punten van Nederlandse nota voor Republiek aanvaardbaar Nationale regering voor Indonesië Parade van de week Vordering is niet ongrondwettig Andere vakcentrales keuren EVC-actie af Conflicten in het hélé land Parij'se stations zijn verlaten Directie Boymans te Rotterdam Gironummer 510330 Bank: R'damsche Bank Postbus 9 Abonnementsprijs: 0.31 per week of 4«— per kwartaalLosse nummers 10 et UITGAVE VAN DE STICHTING HET PAROOL Zaterdag 7 Juni 1947 Nr. 662 6e Jaargang R«L ca Adm_- Snoockacrtlaaa 7, Amersfoort Tela, redactie 4291 Telet administratie 6235 Dlrectear-Hoofdrtdactear. TJ. DB BOORDER Republikeinse tegenvoorstellen op de nota van de Commissie- Generaal zijn vastgelegd in een nota, die aan het werkcomité van het K.N.I.P. (voorlopige republikeinse volksvertegenwoor diging) zal worden voorgelegd, zo heeft Sjahrir te Djogja mee gedeeld. In het algemeen is men in de Republiek van mening, dat de Nederlandse :<ota in haar geheel onaanvaardbaar is, aldus Sjahrir, maar dat men het over vele afzonderlijke punten eens kan zijn. De republikeinse nota bevat hoofdzakelijk punten van politieke, economische en militaire aard. Sjahrir zei: Wij accepteren het idee van een interimregering als mogelijkheid om net tot stand komen van een federalé regering te vergemakkelijken. De Neder landse voorstellen zijn daarom trent niet definitief, onze voor stellen zijn meer gedetailleerd. Wij wensen een soort nationale regering voor geheel Indonesië, .waardoor de overgangsperiode tot 1949 gemakkelijker te over bruggen zal zijn. De belangrijke vragen zullen ech ter zijn: Welke is de positie van deze regering en welke is de positie van de gouverneur-generaal? Tot nu toe had de gouyerneur-generaal alle uit voerende macht in handen. Wij wen- •sen een regering die werkelijk rege ring is en alle»uitvoerende macht be zit, die een normale regering heeft. De macht van de gouverneur-gene raal dient daarbij uitdrukkelijk -te worden vastgelegd. Wij verwachten niet, dat hij betrokken zal zijn bij de normale uitvoerende macht, mffar er ZQuden situaties kunnen ontstaan, waarbij hij zoij kunnen optreden De tegenvoorstellen zijn, aldus Sjahrir, gebaseerd op de .overeenkomst van Linggadjati. De financiële en econo mische problemen zullen gemakkelijk te regelen zijn, wanneer'een nationale regering is ingesteld. Sjahrir ontkende de geruchten, als zou de Republiek een verzoektot arbitrage hehben gedaan: „Wij zullen alles doen-om de kwestie slechts door de twee betrokken partijen te doeii regelen*." Volgens Associated Press zullen in de republikeinse" nota waarschijnlijk een aantal Nederlandse militaire voor stellen worden aanvaard, o.a. Neder* 'landse militaire samenwerking totdat het Indonesische leger is omgevormd tot een moderne militaire organisatie, die in staat.is de Archipel te ver dedigen. Daarnaast zou het antwoord een tegenaanbod bevatten tot samenwer king van de Republiek met de Neder- landsch-lndische regering bij de vor ming vafi een federale interim-rege ring, die de economische en politieke clausules van de Nederlandse voor stellen ten uitvoer zou leggen. Volgens een republikeinse woord voerder is het kabinet van mening, dat al het mogelijke moet worden gedaan om de huidige spannir>g in de betrekkingen tussen de Indonesiërs en. de Nederlanders te- verminderen. Volgens republikeinse bronnen zou den de drie belangrijkste politieke groeperingen, de MaSjoemi. de P.N I. en de linkervleugelcoalitie, die de Nederlandse eisen onaanvaardbaar hadden genoemd, zich waarschijnlijk bij de beslissing vam het kabinet aan sluiten, nadat Soekarno en Sjahrir Donderdagavond de situatie aan het werkcomité van het voorlopige par lement hebben uiteengezet. Te Batavia wordt van bevoegde zijde meegedeeld dat besloten is tot uitwisseling van ambassadeurs tussen India en de Nederlands Indische re gering. Dit zal mej zich meebrengen, dat in een aantal plaatsen van India consulaten gullen worden geopend. De Voorindische regering heeft de Nederlandse regering reeds geraad pleegd over de benoeming van een Indische consul-generaal te Batavia. Gezien de stejéds in betekenis toene mende betrekkingen lussen India en Indonesië wordt de benoeming van een consul-generaal te Batavia zeer toegejuicht. Australische boycot opgeheven De Australische Vakvereniging van Havenarbeiders heeft het re cente verzoek van de Indonesi sche en Nederlands.Indische re gering aan de Australische rege ring tot verscheping van de goe deren.- die momenteel in /Yustra- lic worden vastgehouden, naar Indonesië ten. behoeve van de In donesische bevolking, in Overwe ging genomefi én besloten mede te werken aan de verscheping van deze goederen Naar verluidt zal het grootste gedeelte dezer goe deren aan Indonesische autoritei ten worden overgedragen, over eenkomstig een regeling tussen ,de republiek -en de Nederlands- Indische autoriteiten, zo wordt in een verklaring van de Vakvereni ging meegedeeld. De Vakvereniging spreekt de verwachting uit.'dar de medewer king aan de verscheping van deze goederen van Australië naar In donesië. op voor alle partijen be vredigende basis, zal bijdragen tot het spoedig tot stand komen van een situatie, die de handel tussen Australië cn Indonesië zal mogelijk maken tot wederzijdse bevordering van blijvende vriend- schapelijke betrekkingen tussen schappelijke betrekkingen tussen volk. Twee doden J)ij auto ongeluk De chauffeur van oen Haagse taxi werd bii Schiedam zodanig ver blind, door een tegenligger. dat hii de kromming van de weg niet zag het water inreed. Hu zag nog kans boven op de wagen te klaute ren, maar slaagde er niet in de twee passagiers, een 17 jarige Noorse zeeman en een onbekende jonge vrouw te redden. Toen het de brandweeV gelukte de wagen te lichten, waren beiden reeds overle den. Doodvonnis voltrokken Bij K.B. is afwijzend beschikt op het gratieverzoek van Tj. van der Weiden, tot de doodstraf veroor deeld by sententie van het Byzonder gerechtshof te Amsterdam. Het doodvonnis is voltrokken. Tj. van der Weiden, diè gedurende de bezetting burgemeester van. Vel- sen was,t werd veroordeeld wegens medeplichtigheid aan mishandeling èn hulpverlening aan de vyahd. Zeventien Nederlanders moeten ten gevolge hiervan de dood hebben ge vonden. By K.B. is gratie vgrleend aan A. J. du Burck, tot de doodstraf ver oordeeld by sententie van het Bijzon der gerechtshof te Arnhem. De dood straf is veranderd in levenslange ge vangenisstraf.' Duitsland wil handel drijven Heinrich' Lucbke. minister van Voedselvoorziening in de provincie Noordrijn-West falen 'Engelse zone) hepit op de conferentie van Duitse premiers voorspeld, dat Duitsland economisch volkomen zal ineenstor ten. als niet meer voedsel wordt ingevoerd. Hij zei. daf het Duits*, land moet worden toegestaan*han- del te drijven met Denemarken. Nederland, België cn Frankrijk, die 'alle een overschot hebben aan goe deren, die Duitsland kan gebrui ken. DUIZEND AMERIKANEN HELPEN CHINA Dc commandant van het Ameri kaanse militaire instructiecorps in China, generaal Lucas, heeft ver klaard. dat er thans meer dan 1000 Amerikaanse officieren, soldaten cn j matrozen als "instructeurs - bij het Chinese regeringsleger werkzaam I zijn. terwijl China tevens Ameri kaanse hulp cn advies ontvangt bij Mr. Visser, ex-burgemeester van Zeist, is gisteren geïnstalleerd als^ bur gemeester van 's-Gravenhage. Enkele collega's wensten hem geluk. V.l.n.r. mr. d'Ailly, burgemeester van Amsterdam, mr. Oud, burgemeester van Rotterdam, mr. De Monchy, de voorganger van mr. Visser, ir. Feber, de Haagse wethouder die het ambt tijdelijk waarnam en mr. Visser zelf. Zijn Donderdagmiddag aangevan- ment van nationale verdediging. De leden van zijn missie namen niet daadwerkelijk aan de militaire ope raties dcc! en begeleiden de Chine se troepen niet in dc slag. Zeggen en doen NA de verschillende redevoerin gen. die Amerikaanse autori teiten de laatste maanden hebben gehouden en die voor het grootste deel voor hun eigen volk waren be stemd. heeft staatssecretaris Mar shall zich thans m zijn speech in de Harvard-universiteit tot de volken en staten van Europa zelf gericht. Europa moet op de been geholpen worden, zo heeft hij gezegd, en wy' Amerikanen Zyn hereid te helpen, maarhet initiatief hiertoe moet van de Europese staten zelf uitgaan. Zij dienen allereerst zelf met een gemeenschappelijk econo misch plan te komen. Wanneer Marshall dit zo zegt, dan hebben wy hier in Europa nei ging om te applaudiseren en te roepen: natuurlijk moet'het zo, for he is a jolly good fellow. "JV/TaAR als het applaus verstor- 4-VA ven is. dan bekruipen ons an dere gedachten. Want wij zyn er Nvel van overtuigd, dat net op de eèn of andere manier zo moet, doch het ongeluk is, dat we die manier nog niet zien. De Verenigde Staten van Europa, prachtig, maar. wat verstaan wij (cn wat verstaat Marshall) tonder Europa? Is er enige kans, da,t Oost-Europa hier ook bij zal horen Zelfs als wij nu voor het ogenblik alleen eens aan West-Europa denken, hoe kunnen wy dan tot een concretisering van Marshall's denkbeelden komen in een tijd, dat er over het lot en de toekomst van Duitsland geen ze kerheid bestaat? En kunnen landen als Frankrijk en Italië in West- Europees verband gaan samenwer ken met andere landen voor dat zij de boedel m eigen huis hebben ge redderd. d.w.z. voor dat de strijd met de communisten om de macht er hpsllst is? Dit rijtje vragen kan nog gemak kelijk met enige, worden vermeer derd. Welke voorwaarden zal Ame rika aan die economische steun ver binden Zal het de ..kapitalistische vrijheid" aan ons allen willen op dringen of zal het ons vrij laten in de keus van ons economisch systeem? En wie zal fiet initiatief nemen onder de Europese -staten Voor vandaag zullen wtf het bij deze reeks vail vragen laten; ze stuk voor stuk beantwoorden zou ons te ver voeren Wij hebben er al leen op willen wijzen dat het voor Marshall gemakkelijker is om dit alles te zeggen dan voor ons in Europa om de helft er van te doen. Wat intussen niet wegneemt, dat hy gelyk heeft. Van dc 800 Amsterdamse bakkerijen zijn dertien grote bedrijven niet aan het werk. De stakingsleiding hééft meegedeeld, dat daardoor onge veer 70 pet. van de broodproductie stil ligt. De stakers postteji gister morgen en weerhielden verscheidene werkwilligen aan de aébeld te gaan. Van krachtdadig optreden Is nog niets gebleken, alles verloopt ordelijk. organisaties tot overeenstemming over een nieuwe loonregeling, waar aan Rijksbemiddelaars hup toe-- stemming onthielden. Deze stelden, in overleg met de Stichting van de Arbeid voor, dat, teneinde het loon verlies bij vorst en regen te vergoe den, een fonds gevormd moest wor den, terwyl zij tevens in overwe ging gaven een bedrijfspensioen fonds te stichten. De kosten van beide voorzieningen zouden ten las te van het bedrijf kunnen worden gebracht. Dc hedrjjfsunic aanvaardde deze voorstellen, maar de werkgevers beven tot nu toe achterwege eén beslissing te nemen. De unie heeft nu voor 30 Juni definitief uitslag gevraagd. Komt deze niet, dan zul len de bouwarbeiders op 1 Juli „noodzakelijke maatregelen ijemen" dus In staking gaan. De Twentse P.T.T.-ambtenaren zijn -zeer ontevreden over hun posi tie. hetgeen tot uiting kwam in een protest-vergadering te Hengelo. Mr. Snel poogde namens de drie samenwerkende vakbonden olie op de golven te gooien, doch .de aan wezigen riepen „Staken, staken!." Toen mr. Snel gewaagde .van stille tegenwerking van het departement en het hoofdbestuur der P.T.T. riep men: „Gooi ze er uit?" Men ver wacht, dat deze actie érnstiger vor men zal aannemen. Ook bij de boeren rommelt het. In het Westelijke consumptiegebied Is ernstige onenigheid tussen de melkveehouders, verenigd in de Coöperatieve Melkafzet Centrale (C.M.C.) en de grote consumptie- melkbedryvcn, georganiseerd in de Industrie Melkinkoop Vereniging (I.I.V.) Oorzaak: de voorwaarden van melk-afleverlng. Het bedrijt- schap voor zuivel heeft de I.I.V. verplicht de mellfc der C.M.C.-boe- ren af te nemen, terwijl de bedrij ven aangekondigd hebben de boeren te betalen buiten de C.M.C., om. Zo lang de melkvoorziening geeen ge vaar loopt zal de minister van Landbouw, Visserij en Voedselvoor ziening zich er buiten houden. De staking by de meelfabriek „De Sleutels" te Leiden is op geheven, omdat zowel de direc tie' als personeël voortzetting ongewenst achtte. Acht jaar geëist tegen Voute De patroons van „Aller belang", die aan de eisen der E.V.C. tege moet zijn gekomen, zullen waar schijnlijk met de. politie in aanra king komen wegens overtreding van de loonstop-maatregelen. Het N.V.V.-bestuur heeft de staking „overbodig en tegen óver de Amsterdamse bevol king misdadig" genoemd. Ook de Christelijke Bond neemt een afwijzende houding aan. De federatie van Amsterdamse bakkerspatroons heefthaar leden geadviseerd in geen geval aan de eisen der E.V.C. toe te geven. Zij zal met deze arbeiders-organisatie niet onderhandelen. Mits het /pu bliek niet hamstert kunnen de wer kende bakkerijèn waarschijnlijk vol doende brood afleveren. Men heeft de arbeids-inspcctie meegedeeld dat men zici tijdelijk niet aan de voor schriften der 'Arbeidswet kan sto ren. Overleg van de samenwerkende werkgevers-organisaties en de Be- dryfsunie vooiyhet bakkersbedrijf met de minister van Sociale Zaken heeft tot resultaat gehad dat de bakkers waarschijnlijk binnenkort vacantie-toeslag krijgen. Een nieu we binende regeling van lonen en andere arbeidsvoorwaarden zal spoedig worden bekend gemaakt, voor het verkrijgen van een pres tatie-toeslag vindt overleg met de Rijksbemiddelaars plaats. Deze schijnen daarvoor niet warm te lo pen... Overal onradt Ongeveer 6000 man personeel van de werf Wilton Fijenoord te Rotter dam ziin gisteren een sit-downsta- king begonnen omdat de. directie meedeelde dat de toegezegde uitke ring van het winstaandeel nog niet kon geschieden, daar de Rijksbe middelaars nog geen toestemming daartoe hebben verleend. De bedrijfsunie in het bouwbedrijf kwam dit jaar met de werkgevers- de reorganisatie van zijn depactc- 1 gen nederlagen.serie heeft zich gis n*.- IA- teren uitgebreid. Intussen is de Ka mer met de behandeling van het wetsontwerp nog niet gereed geko men, omdat het amendement van mr. Burger (Arb om in de wet op* te nemen de vórderingsbevoegdheid ten opzichte van bedrijven, welke fout zyn geweest, niet kon worden afge handeld. Na een nogal verward en rumoerig debat heeft de Kamer be sloten de behandeling te schorsen tót Dinsdag. Aanleiding daartoe was de verkla ring, welke minister *G i e 1 e n af legde. Deze was door minister Van Maarseveen opgesteld en gaf toe, dat tegen de onteigening geen grondwet telijk bezwaar bestond. Doch de Grondwet sist, dat zulk een onteige ning is omgeven met bepaalde rege len en in het arfiendement was daar in niet voorzien. De minister deelde mede. dit hij opdracht had gegeven, om een wetje te ontwerpen, waarin de gedachte van het amendement- Burger op grondwettelijke wijze zou z^ijn belichaanid. Op zichzelf dus reeds een succes voor de voorsteller, van wié de minister echter verlang de, dat hy zijn amendement' terug zou nemen. Als de Kamer hiermede niet medeging, zou de minister ge dwongen zy'ii om schorsing der be raadslagingen te ragen. •Mr. Joekes (Arb.) zei de mi nister niet te kunnen by va 11 en. En hieruit bleek, dat het overleg, dat tussen het Kabinet en de P.v.d.A. vooraf had plaats gehad, geen vrucht had gedragen. Deze afgevaardigde gaf er de voorkeur aan de vergade ring voor enige tyd te 6chorsen, op dat de voorstellers van het amende ment met de minister en de vaste commissie voor privaat- en straf recht' overleg zouden kunnen plegen over eeii andere formulering* van "het amendement. Mr. N. J. G. Sikkel, procureur fis caal aan het bijzonder gerechtshof te Amsterdam heeft gemeend niet te kunnen blijven bij zijn eis van 5'jaar, die hij op 25 April j.l. tegen de oud- burgemeester tc Amsterdam, de heer E. j. Voute heeft uitgesproken cn heeft een gevangenisstraf voor de tijd van 8 jaar tegen de verdachte ge- requireerd. Onderhoud tussen Acheson en Loudon De Nedèrlandse ambassadeur te Washington, dr. Loudon, heeft een onderhoud gehad met de Ameri kaanse onderminister van buiten landse zaken, Acheson. Men veron derstelt, dat behalve de Duitse kwestie ook de situatie in Indone sië besproken is. „Perszuivering" in de Kamer (Van onze parlementaire redacteur) Zij, die menen, dat journalisten en dagbladondernemingen, die .tijdens de bezetting in de kaart van de vijand gespeeld hehben, niet ongestraft kunnen blijven mogen niet ontevreden zijn over het verloop van de debat ten in de Tweede Kamer over de Noodvoorziening Perswezen. Tot nu toe zijn alle pogingen van dr. Kortenhorst, die optreedt als kampioen voor de bladen, die een tekort aan moed en karakter hebben getoond en hen eert als'bedrijvers van hetgeen hij* noemt het „bovengronds verzet", grandioos nislukt. Ten slotte redde dr. G iel en zich uit de benarde situatie door schorsing van de beraadslagingen te»vragen Regel is. dat zo'n verzoek zonder meer door de Kamervoorzitter wordfc ingewilligd, doch mr. ^'an Schaik gaf de ■minister op andere wyze zijn zin, door de Kamer te laten besluiten, dat slechts de behandeling van het amendement tot Dinsdag zou wor den geschorst. De afhandeling van de overige nog resterende artikelen bracht in hoofd zaak een aantal stemmingen over amendementen van dr. Kortenhorst. Hij had een gehele serie ingediend, waarvan de strekking was, dat de bevoegdheden, welke in het ontwerp" opgedragen ziin aan de Pcrsraad, in handen van de minister worden ge legd. In'-deze materie vond hy de anti-revolutionnairen en de christc- lyk-histórischen op twee na aan zijn zijde, doch het mocht niet baten. Met 40 tegen 34 stemmen werd het eer ste zijner amendementen verworpen, met. medewerking van- P„vd.A, C.P.N? e'n de katholieke leden Bagch, IJsselmuiden. Serrarens, Pe ters en Koersen Het artikel, waarin het z.g. „droit de réponse" is opge nomen, werd na bestrijding dtfor dr. Kortenhorst aangenomen met 44 te gen 32 stemmen Daarop zag hy weer een van zyn amendementen met 40 tegen 33 stemmen verwor pen, waarna hij de rest maar introk. Wat ook het lot van het amende, i ment.Burger mag zijn, waarvoor een meerderheid in dc Kamér aanwezig is, in ieder geval is de toeleg van dr. Kortenhorst, om de zuivering zoveel mogelijk te verzwakken, 'door de Ka mer verijdeld. Dr. Aan alle Parijse stations is hét werk neergelegd. De spoor- Dr Kortenhorst opponeert wegarbeiders* rijden alleen nog Kortenhorst (K.Y.P.) treinen voor het levensmiddelen. opponeerde hiertegen en de voorzit ter van de K.V.P.-fractie, prof Romme, bezwoer de Kamer, toch vertrouwen te. hebben in de toezeg ging van de minister. Doch dit ver- zoel; had geen uitwerking: mr. Joe- ke» handhaafde zijn voorstel, waar tegen de minister aanvoerde, dat hem dit niet genoeg tyd gaf, dm met zyn ambtgenoten van Justitie en Economische Zaken overleg te ple gen. De Amsterdamsbakkers staken, vooral hei werk bij de grote bakkerijen ligt stil. Posters voor de M.B.F.-broodfabriek in de Vijzelstraat. Het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken heeft een scherpe protestnota aan dc Russische commandant in Hongarije opgesteld, waarin het jongste optreden van de Russen aldaar een ernstige interventie in de interne aangelegenheden van Hongarije wordt genoemd, zo hebben Ame rikaanse functionarissen meegedeeld. In de nota wordt voorgesteld de toe stand aan een onderzoek door de drie bezettende mogendheden te onder werpen. Voorts heeft men laten doorschemeren, dat Amerika stappen zal ondernemen, wanneec geen bevredigend antwoord wordt ontvangen. woord wordt ontvangen. Amerika er toe zou kunnen besluiten de kwestie voor de UNO te brengen, zoals deze vervoer van Ramadier heeft besprekingen voorgesteld, onder voorwaarde dat het 'werk zou worden'hervat. Het bestuur van de vakvereniging van spoorwegarbeiders heeft zijn voor stel echter afgewezen. In de avond-vergadering van het kabinet, na deze afwijzing gehou den, is besloten dat de spoorweg arbeiders niet zullen worden' gere- quireerd. Men zal op andere wijze trachten het hoogst noodzakelijke verkeer te onderhouden. De socialistische parlementsfrac- tie heeft een motie van vertrouwen in Ramadiers politiek aangenomen. Zeven leden,onthielden zieh van stemming. Rusland beschuldigd van interventie De nota is "nog niet aan de Hon gaarse regering overhandigd. Men hoopt vóór de verzending nog nieuws uit Hongarije te ontvangen. Naar verluidt, heeft het ontwerp van de hota de volledige goedkeu ring van'president Truman, die Don derdag de jongste gebeurtenissen een schanddaad heeft genoemd. Uit de nota blijkt, dat hel Ameri kaanse ministerie reeds tot de con clusie is gekomen, dat de Russische commandant in Hongarije recht streeks betrokken is bij de gebeurte nissen, die vorige week tot. het af treden van de eerste minister Nagy hebben geleid en dat hij zich derhalve schuldig heeft gemaakt aan directe interventie in interne Hongaarse aan gelegenheden. In de nota wordt er op gewezen, dat, wanneer geen bevredigend ant- week door senator Vandenberg oyerweging is gegeven. De Amerikaanse regering heeft 'twaalf leden der Hongaarse legatie, die de nieuwe regering van rfongarije niet wilden erkennen, asyl verleend. Bela Varga, de ex-voorzitter van liet Hongaarse parlement, houdt zich te Wenen schuil. Dertig agenten van de Hongaarse geheime politie zijn te Wenen aangekomen, meldt Reuter. De Hongaarse legatie te Wenen heeft om bijzondere bescherming door de Oostenrijkse politie verzocht. De Hongaarse gezanten te Parijs, Washington en Bern hebben gewei gerd naar Boedapest terug te keren. Het Hongaarse nieuwsbureau heeft meegedeeld dat een parlementaire commissie op het bureau van Varga documenten heeft gevonden, die zeer compromitterend zijn voor Hongaarse politici en gezanten in het buitenland. B. en \V. zullen vermoedelijk voordragen als no. 1 voor directeur van het Museum Boymans, prof. dr. A. P. A. Vorenkamp van het Smith College te Northampton in de Verenigde Staten. Deze keuze is zeer gelukkig. Boy mans kan hiermede een internatio naal Nederlander rijk worden, die z(jn 9poren op kunstgebied heeft verdiend. Prof. Vorenkamp is een kejiner van oude 'kunst, heeft ten minste zes grote tentoonstellingen in Amerika ingericht, beschikt over voortreffelijke relaties en is „wel een figuur voor Rotterdam." Als luitenant-kolonel heeft hy ons land onschatbare diensten bewezen bij de recuperatie van door de Duit sers uit ons land geroofde kunst schatten. Prof. dr. A. P. A. Vorenkamp is leerling geweest van prof. Martin te Leiden. De beslissende commis sievergadering over zijn Candida- tuur is vermoedelijk 19 Juni a.s. \f AN alle deelnemers aan de oor- log is Amerika er het best af gekomen. Er werd niet gevochten, niet gebombardeerd, geen gebrek geleden. Terwyl alle andere landen, verarmd en geschonden, een dik wijls wanhopig lijkende strijd moe ten voeren om dc gevolgen van de oorlog te boven te komen, verkeren de Verenigde Staten in blakender welstand dan ooit. In een belang rijk deel van de wereld maakt Ame rika op het ogenblik de dienst-uit. De bedoeling daarbij is niet alleeh geld te verdienen, maar vooral om voor.de toekomst de winsten veilig te stellen. Een der voorwaarden daartoe is. dat indien er ooit weer oorlog mocht komen. de USA. daarin zeker geen verliezer zullen zyn. Amerika is bezig zich sterk te maken, vooral ten opzichte van zijn grote rivaal Rusland. Truman reikte de hand aan Argentinië en schiep zo de mogelijkheid voor een piilitair verbond van alle staten van Noord en Zuid-Amerlka, dat op de Infer- Amerikaansc conferentie vpn Rio de Janeiro aan de orde zal komen. Te vens waagde de Truman-diplomatie de grote sprong over de oceaan om zich in Zuid-Europa (Griekenland) cn het nabije Oosten (Turkije) in vloed te verschaffen teneinde de Russische kansen daar te verklei-, nen. Bij *al deze stappen ter vergro ting van«?ijri macht ten opzichte •van Rusland laat het Amerika koud. dat' Póron in Argentinië in feite een fascist en dat 'hüt met dollars ge steunde Griekenland allerminst een democratie is. Het gevaar ziet Amerika alleen dreigen van de zijde van het com munisme. dat niet alleen binnen, maar meer,of minder bedekt ook buiten de grenzen bestreden wordt. Daarom zag Amerika met welgevallen hoe Ramadier in Frank- riilf dc communisten buiten de re gering zette (een lening was prompt de beloning) en moedigde het JDe Gasperi in Italië aan zijn kabinet door een minder link; georiënteerde ministerploeg te vervangen. WIJ hebben niet vreemd opgeke ken toen naai die winstpunten aan Amerikaanse zijde een tegen zet van dc Russen kwam, al was het op zich zelf een wonderlijke geschie denis, dat de Hongaarse minister president Nagy van een voorgeno men staatsgreep tegen zijn eigen re gering werd beschuldigd Nag* was juist buitenslands en bleef veilig heidshalve maar weg. De bedoeling was trouwens niet zo zeer. Nagy te arresteren, als wel de communisten m Hongarije, vóór de Russische be letters vehrokken. dé macht in handen te geven. Daar is men nu al een heel eind mee op weg cn Mos kou zou tevreden kunnen zijn. Maar Amerika is boos En Ame rika kan in zo'n geval doen, waar toe Rusland niet in staat is: d.w.z. zijn geld laten spreken. Truman «heeft het gebeurde in Hongarije schandelijk genoemd, de Amerikaan se regering heeft opheldering ge vraagd aan de Russische voorzitter van de Geallieerde Bestuursraad te Boedapest, maar tegelukertijd is ook het Amerikaanse crediet aan Hon garije voor het aankopen van sur- plusgoederen geblokkeerd. Inmiddels heeft Amerika $an het petroleurnrijkc Iran (Perzië) weer een lening van dertig nlillioen dollar toegezegd. En Marshall heeft een plan geopperd* tot Amerikaanse hulp op grote schaal aan Europa. De Europese landen zullen dan geza menlijk'hun economische houding moeten bepalen Wordt hier „West- Eurppese" landen bedoeld? In iecjer geval is duidelijk, dat de diplomatieke machtsstrijd tussen Amerika en .Rusland, na de mislukte 'conferentie van Moskou nog in lie vigheid is toegenomen. Meer en meer dreigt de wereld in twee blok ken verdeeld te worden Dat dit /be slist tot oorlog moet leiden is niet- juist Maar de beste methode om .de wereldvrede te consolideren is het toch allerminst. |~^E stakingsbeweging, door de communisten in Frankrijk ont ketend. die daar het leven ontwricht en het land nog dichter bij de af grond brengt, sghijnt aanstekelijk op ons land (en trouwens ook op, Bel gië» gewerkt te hebben Er zijn al thans op verscheidene plaatsen klei ne cn grotere stakingen uitgebroken of aangekondigd. De in Verhouding tot de prijzen dikwijls inderdaad Veel te lage lonen zijn meestal de aanleiding Het N.V.V. heeft zich te gen de stakingen gekeerd en mede gedeeld, dat het langs de weg der onderhandeling succes verwacht. De staking in de metaalbedrijven te Amsterdam noemde het N V.V. een mislukking, terwijl de E V.C. van een succes sprak. Inmiddels zijn gis teren "in Amsterdam dertien van de grootste bakkerijen (merendeels min of meer „broodfabrieken") door staking stilgelegd. De stakers vra gen onder leiding van de EV.C. een weekloon van f 48.— cn ÜOva- cantietoeslag. Een dergelijke belo ning lijkt ons in deze tijd zeker niet overdreven. Maar met een staking in het bakkersbedrijf neemt de E V. C. wel een zware verantwoordelijk heid op zich. Als er geen brood in de winkels komt zijn de arbeiders de eers*e gedupeerden Dat dient de E.V.C. te bedenken Bij al deze stakingen kan men zich overigens niet onttrekken aan de gecjachte, dat zy onnodig geweest zouden ziin. in dien N.V.V en E.V^C indertijd tot een fusie hadden kunnen korr.en. Als vakbewegingen elkaar gaan be concurreren (en dat gebeurt thans) kan dit voor de arbeiders slechts na delig zijn. v v Minder bewolking Weersverwachting van De Bilt, geldig van Zaterdagmorgen tot Zaterdagavond: Geleidelijk naar Zuid-We:,t tot Zuid draaiende zwakkere wind. Afnemende bewolking. Overwegend droog ueer. Enige stijging van temperatuur. in I i ■jam Jsa-rvMLa

Historische kranten - Archief Eemland

Dagblad voor Amersfoort | 1947 | | pagina 1