MARIONETTENSPEL
een verfijnde, hoofse kunst
Zuid-Afrika, het land
der toekomst
Dromen,
die uitkomen;
Hoe staat het met de zeep?
twee voorbeelden
Radio - programma
Jan Weiland vertelt over zijn
werk en streven
Medewerkers
gevraagd
Emigratie-aanv ragen worden
sneller behandeld
,2
Dinsdag 10 Juni 1947
....toen bleek ons, welk een verras
sende bewegelijkheid in de ledema-
ten te brengen was....
MET Jan Welland, de schilder
dichter en rnarionettenkiinste
naar die, allerwegen successen boekt
met zijn marionettentheater, hebben
wij eens een praatje gemaakt.
Hoe bent U er eigenlijk toe ge
komen? vroegen we.
Het zal in '34 geweest zijn, dat
mijn vrouw een ..sierpöp" maakte,
■waarvoor ik de houten kop sneed,
toen ons bleek welk een verrassende
bewegelijkheid in de ledematen te
brengen was hing hij al spoedig aan
draadjes en een speelgestol. 't Was
voor mij een ontdekking. Met enkele
popjes gaven wij onze eerste „voor
stelling", in de huiselijke kring, zon
der erg waren wij marionettenspelers
geworden, het heeft ons niet meer
losgelaten.
Dat is dus nogal eenvoudig en
gemakkelijk gegaan!
Kun je denken. Als ik alles
van te voren had geweten had ik
zeker piet dc moed gehad er aan
te beginnen en achteraf begrijp
ik nog niet, hoe wij het hebben
klaargespeeld. Er is een lange
weg tussen een popje, dat zo
heei even wel aardig is cn een
boeiende voorstelling van zo wat
twee uur met zo iets hachelijks
als een troep aller eigenzinnigste
acteurs aan draden die kunnen
breken cn verwarren, en dat ook
meermalen doen, op een toneel
van twee meter breedte, cn met
een accomodatie die moet kun
nen worden vervoerd en in enkele
uren opgebouwd en die van alle
mogelijke bedenksels aan elkaar
hangt. Eindeloos is het aantal
proefnemingen en mislukkingen
geweest en leergeld hebben wij
we! betaald.
Wij hebben alles even laten betijen
en niet mijn vrouw samen heb ik
toen om te beginnen een volledig kin
derprogramma in elkander gezet. We
hebben hiermee het vak geleerd, zo
dat wij kort voor de oorlog ook een
grote-mensen-programma klaar had
den, waarmede wij nog eilige opvoe
ringen hebben gegeven. De ontvangst
daarvan was zeer gunstig, maar de
oorlog maakte voorlopig een eind aan
alles.
Hoe het in de oorlog ging
TOEN de oorlogskansen keerden,
ik was n.l. aanvankelijk niet zo
erg optimistisch dienaangaande,
schreef ik een *nieuw spel. waarvoor
pok het speelmateriaal ontstond.
In 1944 gaven wij luiisvoorstellin-
gen, zeer dankbaar werk ondanks alle
moeilijkheden. En wel sportief ook:
eenmaal is de bekende heer'Feenstra
ons op het spoor geweest en zijn wij
met theater en al ondergedoken, maar
het gevaar is afgewend. Mijn Sankt
loris was nu niet direct Dcutsch-
jreundlich
lil April '45 zijn wij 14 dagen van
huis verdreven geweest en is ons
theatertje voor een groot deel spoor-
nen alle mogelijke medewerking in
roepen van de aanschouwer. Dit is
een wezenlijk kenmerk: de pop speelt,
maar de toeschouwer speelt even
sterk mee, daardoor boeit dat alles zo.
Het theatertje heeft zijn eigen orga
nisme, dat van de pop, cn wordt ge
heel als zodanig aanvaard; dat men
„vergeet, dat het poppen zijn", be
wijst, dat men er geen levende men
sen in wil zien; dan zou men zich
bedrogen voelen, de beste" marionet
zou dan de slechtste blijken.
Zou het toneel iets van mario
netten kunnen leren of, omgekeerd,
hebt u iets aan hefctoneel?
Er valt natuurlijk altijd te leren.
Maar marionettenspel is een geheel
aparte kunst, met geheel andere mo
gelijkheden. die, jammer genoeg, nog
niet geheel onderkend worden, het
biedt prachtige kansen, juist aan een
kunstrichting welke wij in deze tijd
zien ontstaan.
Het lijdt echter sterk aan zijn on
bekendheid en een wat duister ver
leden. ondanks alles heeft het tot nog
toe slecht kunnen gedijen maar hel
is wel merkwaardig, dat in een land,
waar o.a. Der Golem ontbond, ook
liet marionettenspel geliefd is. Voor
Öthrijvers, musici en fonelisten ligt
hier een prachtig gebied en ik meen,
dat ik liet spit wel een beetje heb
afgebeten.
Toewijding en concentratie
"TV/J"IJN vrouw en ik hebben altijd
i-Vl samengewerkt in alle opzichten,
zowel wat het maken der poppen, zij
kleedde ze aan, als het spelen betreft.
Wij hebben ook lang een uitstekénd
medespeelster gehad in Mej. Adama,
nu Mevrouw MauveAdama, die een
waardig opvolgster heeft gevonden
in Mevr. KleinPosno. Wat onze
vierde speler betreft, dat heeft nog
al eens gewisseld: het is een vak, dat
nogal wat toewijding en concentratie
eist. Moeilijk mag ik het niet noe
men: men leert het vrij gauw of men
leert het nooit, liet is een aanvoelen
en verder moet men een beetje bij
dehand zijn.
Wat zijn nu uw verdere plan
nen en bedoelingen?
Ik zou wensen: een niet te groot
gezelschap, waarvan de leden elkaar
geheel zouden kunnen aanvullen, een
muzikaal medewerker, die zich zou
willen inwerken in de mogelijkheden
in dat opzicht, een zeer dankbare
taak. en die zou voorzien in een grote
leemte In mijn werk. En die dit mis
schien wel zou weten op te voeren
tot een niet verwachte hoogte.
En dan: belangstelling van allen,
die mij kunnen helpen, niet met toch
niet op te volgen raad, maar met alle
mogelijke daad: tekst, muziek, artis
tieke hulpmiddelen, alle mogelijke
medewerking en stimulans, waaraan
toe te voegen zou zijn: vooral een
goede zakelijke opzet. Ik ben over
tuigd. dat ik dan iets zou kunnen
schenken, dat blijvend kunstwaarde
heeft, ondanks de grote onvolko
menheden van nu. die niemand dui
delijker ziet dan ikzelf, een kunst
vorm die dan met recht voor ieder
•f,een openbaring" zou kunnen zijn.
„Ik snijd de poppenmijn vrouw
kleedt ze"
loos verdwenen. Van 't nieuwe spel
kon nu niets komen, maar in '46 had
den wij weer een kinderprogramma
klaar en in Febr, '47 speelden wij
weer voor volwassenen. Misschien
spelen wij aanstaand seizoen ons
nieuwe spel: „Peter de Gruwelijke".
Hoe gaat dat tne met het schrij
ven van een stuk?" vragen we.
Spel en poppen ontstaan zowat
gelijktijdig in wisselwerking, eigen
lijk is zo'n spel'nooit klaar, er wordt
altijd maar weer aan gesnoeid en ver
anderd, het is wel ideaal zo'n groei
proces en menig auteur zou graag zo
werken, bij onberekenbaar materiaal
als marionetten i§ het haast niet an
ders mogelijk,
Wat zijn uW) opvattingen om
trent zo'n spel?
Niet realistisch
HET marionettenspel kan beslist
niet realistisch zijn, Hamlet zou
desnoods kunnen, maar Op Hoop van
Zegen zeker niet Humor en satire
vinden er hun grote kansen, maar
vooral moet worden uitgegaan van
de eigen „aandoenlijkheid" van de
marionetten, men moet ze in al hun
hulpeloosheid weten te hangen aan
hun eigen noodlotsdraden, zij zijn
dan sterk verwant aan al het levende,
maar artistiek vólkomen verantwoord.
Niet alleen uw spel, maar ook
uw poppen moeten daar dus aan vol
doen!
Ook deze mógen niet naturalis
tisch zijn en ook niet te volkomen,
zij moeten al direct bij hun verschij-
Als de zon ons niet in de steek
Iaat cn het vrouwelijk deel van Ne
derland dagelijks in zomerjurken
kan paraderen, bezorgt het regelma
tig wassen van de zomergardcrobc
tengevolge van het karige, toeli
reeds door de schoonmaak duchtig
aangesproken zceprantsoen, ons veel
hoofdbrekens.
Hoe staat het met de zeep? Het is
vlak na de bevrijding heel wat be
ter geweest dan nu. Toen stuurde de
SHAEFF ons in vrij ruime mate
zeep: men waS bang voor het uitbre
ken van besmettelijke ziekten in het
zo lang van zeep verstoken gebleven
Holland. In 1946 werd de zeepver-
strekking al veel minder. Dit jaar
kan men tot en met de maand Juni
iedere 14 dagen een bonaanwijzing
voor zeep verwachten. Wat daarna
kómt is in de schoot der goden ver
borgen al hoopt men. dat het zeker
niet minder zal zijn dan vorig jaar
Maar voor de grondstoffen der zeep
fabricage zijn wij nu eenmaal geheel
afhankelijk van aanvoer uit het bui
tenland. De benodigde chemicaliën
betrekken wij uit Frankrijk en Bel
gië; sommige daarvan worden ech
ter ook gebruikt bij de glasfabn-
cage Vanzelfsprekend zijn deze
dikwijls heel moeilijk te krijgen.
Verder worden in zeep verwerkt
vaste vetten en oliën; Ónze vettoe-
wijzingen voor 1947 zijn weliswaar
hoger dan die voor 1946 (resp.
155 000 ton en 103.000 ton), maar de
aankoopmogelijkheden lijken klei
ner. Verleden jaar hebben wij ook
slechts 00 procent van onze allocatie
op de wereldmarkt kunnen verove
ren. Deze toewijzingen omvatten ook
de spijsvetten en voor de industrie
benodigde vetten. Voor zeep hadden
wij in het afgelopen jaar slechts een
hoeveelheid van 20.700 ton beschik
baar. Er werd 4,4 pond aan vetzuren
per hoofd der bevolking gedisteY-
bueerd tegen een hoeveelheid van
52 000 ton in 193839 met 10 pond
per hoofd der bevolking per jaar.
Met dit verbruik stond Nederland
vóór de oorlog als nummer twee op
de lijst der zeepverbruikende landen
ter wereld. De V.S. stonden als no.
1 op deze lijst, maar zelfs in dit
land va overvloed is op het ogen
blik de zeep schaars en, zolang de
slechte wereldvetpositie voortduurt,
zal zuinig omspringen met het ons
toegemeten rantsoen geboden blij
ven.
Tussen Noord- en Zuidpool
Een klein zeevliegtuig is in een
dichtbevolkt gedeelte van Pitts
burgh. (USA) omlaag gestort. Drie
personen wc.den gedood vier
huizen geraakten in brand.
Ook Engeland had weer zijn vlieg,
tuigoogelukje. Een Willington-bom-
bardementsvliegtuig van de RAF
stortte neer in een korenveld bij
Little Bytliani. Drie man kwamen
om het leven.
Engeland betreurt verder het. ver
lies van een bekend schrijver en
toneelcriticus James Agate, die op
Ö9-jarige leeftijd in Londen is over
leden. Hij schroei totieelcritieken
voor de ..Manchester Guardian" en
de Sunday Times" cn was als film
criticus aan „The Tatler" verbon
den.
Wij weten nu ook, hoeveel presi
dent Roosevelt heeft, nagelaten. Het
is een bedrag van 1.934.685 dollar.
In Frankrijk wordt' de guillotine
voorlopig nog niet op wachtgeld
gesteld. Bénoit Mechin, oud-minis
ter \an buitenlandse zaken in dc re-
gering-Pélain is door het hoge ge-
rcehtshof te Parijs ter dood \eroor-
dcelcf.
Churchill, die langzamerhand een
dagje ouder wordt, moet een opera
tie ondergaan, gelukkig niet van
ernstige aard. Hij zal ongeveer een
maand niet in staat zijn aan het
openbare leven deel te nemen.
Ook Texas-City had weer eens
een brandje. Een tankboot. van
11000 ton ging in vlammen op. Lr
vielen geen persoonlijke ongeluk
ken voor.
Tussen Sluis en Delfzijl
De Haagse werkende vrouwen
moeten beter gevoed worden! Er
is een commissie opgericht op ini
tiatief'van tien der belangrijkste
vrouwenverenigingen. Het ligt in
de bedoeling een restaurant, voor
werkende vrouwen op tc richten
zo mog(^|jk in bot centrum dei-
stad. waar tussen twaalf cn twee
uur cn vijf en /.oven uur warme
maaltijden worden verstrekt.
Op Zaterdag 7 Jimi zal dc K.L.
M. een speciale vrachtdienst op
de Verenigde .Slaton openen, die
één keer per weck tussen Am
sterdam en New York vliegen.
Voor Franse studiebeurzen, die
lopen van 1 October 1917 tot 1 Ju
li Ibis en die 8000 frs. pei maand
bedragen, kan men zich opgeven
hij dr. F. Beuder, Princessegracht
19, te Den Ilaag.
BEVINHEEFTALTIJD
GELIJK
By de opening van het Informa
tiebureau van het Britse Filmver-
bond in Brussel ter gelegenheid van
het Int. Filmfestival haalde de Brit
se gezant in België. Knatchbull Hu-
gessen, een uitspraak van Bevin aan,
waarin deze verklaarde: „De Britse
films hebben een goede reputatie
over de gehele wereld." De gezant
voegde er aan toe: „Ik weet, dat
Bevin gelijk heeft, o m dat li y
altijd g e 1 y k heef t."
In het Paleis voor Schone Kunsten
te Brussel worden elf inzendingen
van surrealistische schilders tentoon
gesteld, die uitgenodigd waren om
een achtergrond te schilderen voor
een nieuwe Amerikaanse film van
Albert L^win, welke achtergrond een
beeld moet geven van „La Tentation
de St. Antoihe". Vooral het werk van
Max Ernst en van Salvador Daü
trekt de aandacht. Wie had ooit dur
ven dromen, dat surrealistische
Sghildërs nog eens te pas zouden
komen bij films uit Amerika!
Nederlandse films in
Brussel
Twee der vier Nederlandse korte
films, ingezonden ter gelegenheid
van het Brusselse filmfestival zul
len op 26 Juni a.s. vertoond wor
den. Het zijn het Polygoon-profilti-
journaal „Het eerste jaar van de
vrijheid" en Anton Koolhaas' filmpje
„De troon leeft."
Datum van vertoning der nndere
twee officieel ingezonden Neder
landse films is nog niet bekend.
Op 26 Juni worden bovendien
drie ondcrwijsfilms vertoond: „0e
grote karekiet", „Hoenderhof" en
„Giethoorn", onder regie van Jan
Kclling en' paedagoglschc leiding
van C. Schreuder.
H. Casadesus
overleden
Het Franse muziekleven lijdt een
gevoelig verlies in het plotseling
sterven van Henri Casadesus, die
deel heeft uitgemaakt van het be
roemde kwartet Capet. Hij behoorde
tot een familie, een dynastie van mu
sici, en heeft ook verschillende com
posities geschreven, w.o. symphoni-
sche v/erken cn de operette „Sans
tambour ni tropettfe".
13 Juni a.s. wordt in het Sted.
Museum te Amsterdam een exposi
tie geopend van een 70-tal werken
van de Franse schilder Pierre Bon-
nard. Het merendeel van deze schil
derijen, afkomstig uit Parljsc mu
sea. is thans in Kopenhagen ge
ëxposeerd. Zij worden aangevuld
met 20 doeken uit Zwitserse collec
ties. Begin Juli hoopt men in het
zelfde niuseum een/ tentoonstelling
te organiseeren van Toulouse-Lau
trec.
Sinds*de bevrijding in Mei 1945 is er een toenemende drang* te consta
teren tot emigratie en van alle landen heeft voor Nederlanders Zuid-
Afrika wel de grootste aantrekkingskracht. Het zou onjuist zijn te me
nen, dat het merendeel der aspiranten hun plannen al gedurende de
bezetting koesterden of tot de avonturiers gerekend moet worden. In liet
algemeen is de ontwikkeling van de situatie in ons land na dc bevrijding
oorzaak van het huidige streven tot emigratie. De werkelijkheid beant
woordde en kon ook niet beantwoorden aan de gedurende de bezetting
gekoesterde idealen van een vrije en welvarende maatschappij en zo
doende hebbën velen het gevoel dat Mei 1945 geen bevrijding bracht.
Aan dit gevoel van druk en on
behagen is het te wijten. dat dui
zenden met fanatieke ijver pogen
aan de vereiste papiereh en permits
te komen.
Nil blijkt emigratie geen sinecure
te zijn en niet iels, dat in een
handomdraaien tot stand komt.
Vrijwel iedereen heeft natuurlijk in
z\\n naaste omgeving daarover het
nodige gehoord ey zo bereikten ook
ons diverse klachten. Deze zlln ta
melijk gelijkluidend en wij meenden
dan ook. dat het van belang kan
zfon voor velen, die de eerste schre
den op het pad der emigratie nog
moeten 2etten, dat wij ons in ver
binding stelden met het Zuid-Afri
kaanse Emigrantencomité. Wij
vonden de voorzitter A. T. Brennar.
en mr, Martin Malah, secretaris van
het Z.A. Keu rings Comité bereid
ons een onderhoud toe te staan.
„Een van de klachten is", zo
merkten wij op, „dat velen tijd en
geld hebben gespundeetd aan hun
aanvragen, die tenslotie negatief re
sultaat opleverden Kunt U ons
zeggen, waaraan zulks Ie wijlen is?'
„Dal is te wijten aan de oude
werkwijze. De nieuwe prodecurc
voorkomt nutteloze verspilling
Want iedere aanvrager heeft thans,
alvorens verdere stappen tc onder
nemen, zich in verbinding te stellen
mot de Stichting Landverhuizing.
Deze doet het voorbereidende werk
door de aanvrager op de hoogte tc
stellen van de mogelijkheden die er
voor hem in het nieuwe land kun
nen bestaan. Zij bemiddelt ook bij
het Gewestelijk Arbeidsbureau, ten
einde toestemming te verkrijgen om
Nederland te mogen verlaten."
„Geeft het Gewestelijk Arbeids
bureau toestemming, dan zendt de
Stichting haar advies aan ons bu
reau, Raamweg 8, Den Haag. De
sollicitant ontvangt dan van ons
een inleidende vragenlijst Het doel
is, dat wij een overzicht verkrijgen,
alvorens wij nader in contact tre
den met de aanvrager."
„Geeft de beantwoording van de
vragenlijst daartoe aanleiding, dan
zenden wij de aanvrager de officiële
aanvraagformulieren. Deze moeten
ons geretourneerd worden, verge
zeld van acht foto's, waarvan twee
gelegaliseerd, verder een dokters
verklaring, politiecertificaat, af
schriften uit de bevolkingsregister
betreffende huwelijk en geboorte,
diploma's en getuigschriften van de
laatste vijf iaar enz."
„Indien alles goed klaar is, moet
de aanvrager de stukken komen te-
k rijgen is, zal ik Shirley
en u telegraferen, en dan
trouwen Tot dat ogen
blik blijven Shirley en ik
gewone goeie vrienden!"
Wij bleven goeie vrienden
yi meer niet. Maar verle
den maand komt er een
telegram uil Nofwalk,
Connecticut, en daarin
stond BRUIDSJAPON IS
ER. NU NOG SHIRLEY
ZELVE EN ALLES IS
O.K. S"ÖP. STEVE
DEZE TUD Is mei pro
zaïsch, want telkens
hoor je van dromen, the
intkomcn jonge mei s j es-
romen die werkelijkheid
wordenWij zullen er u
van twee vertellentwee
zeer uiteenlopende dro
men, maar die beide
Int droom leitje gelukkig
hebben gemaakt.
De s.erste droom is van
'n piepjong Engels vrouw
tje, dat een dezer dagen
Li het huwelijk trad, om
dat de man die zij vier
jaren geleden ontmoette,
noory heeft gehouden. Zr}
heet Shirley Morris, en
haa b uidsfotö besloeg In
de Lady Herald tvree ko
lom breedte c.< meer dan
l.i centimeter hoogte.
„Vier jaar geledenver
telde zli aan de jonge-
vrouw ian d krant, „toen
ik nog maar een piepkui
ken van veer tic jaar was
en als kapster sleerlinge
werkte, ontmoette ik een
soldaatje van achttien,
Steve G,dl, een Ameri
kaan. Wij werden verliefd
op elkaar ei 'k nam hem
mee naar mijn moeder. Die
vertelde hem onmiddellijk,
dat we allebei nog veel 'e
jong waren, om ons te bin.
den, maar zei: „Me
vrouw, zodra ik va de oor-
lot] hrl field ill rlhiar li'*- San heel Amerika, en tie
om de mooiste bruidsja- tnon die hem voor mij bij
von te kopen, die er Ie elkaar heeli qespaard, is
de liefste man van de we
reld. Wij zijn zielsgeluk
kig!"
Deze is gedroomd door
een ong New Yoiks meis
je met een zorgJijk uiter
lijk, een knap snoetje,
muaT een snoetje, dat
nooit, lachtr Zy heet Car
men del Orejtrj, is nog
gec zestien, had het ver
leden maand nog dood
arm, en nu verdient zij in
eens minimaal 750 gulden
De bruidsjapon en de betaalde
rekening
STOP*" Pal daar bovenop
kwam een cheque voor
lucht passage naar New-
Yo k en ik vloog naar
hem toe. Inderdaad: de
uooiste bruidsjapondie
ik mg had durven dromen,
wachtte me. Steve cn ik
trouwden, en nu heb ik vu.
der en moeder per radio
mogen toespreken en ik
heb ze kunnen zeggen:
„Mams en paps: al mijn
dr ome" z"n uitgekomen!
De japon is de mooiste
per week: oma ar ineens,
omdat de echtgenote van
een du mestijdschrif (-eige
naar haar toevallig in een
bus zag zitten en bij zich
zelf dacht: „Die zou i
weleens willen laten foto
graferen." Nr hoor con-
terfeitsel gereproduceerd
iijas, liep hel "cns storm
van allerlei fotografen
je wisten, die ervan pro
flieerden varen dc dokter
en Je tqndar's der familie
Del Orcfice, want die had
den beiden grote rekenin
gen bij haar staan. De be-
'schrijr'r.gen van Carmen's
sejtoonh. id zijn bepaald
U/rise liomdat zij c en
go e. 7n ieu w schoon h c ids
ideaal vertegenwoordigt,
of liever: omdat er op
grond van haar schoon
heid 'n gloednieuw schoon
heidsideaal is ontstaan Zg
heeft tie lange ledematen
van de modellen van Mo-
digliani (een groot schil
der), schrijft de een: zij
heeft t' eenvoudige gratie
van de vrouwen van Bot
ticelli (de grote renaissan
cist) schrijft de ander; zij
heeft niets van de uitda
gende. vet velende brutali
teit van de oppervlakkige
Amerikaanse pin-up-girls,
verklaart een derde
Car turn's moedei, zelve
dienstertje in een New
Yorkse cafetaria, verklaar
de aan opdringerig kruit
lenvolk„Onze diuoni 's
verwezenlijkt. Als de dok
ter en alle anderen, die
geld van ons moeten heb
ben, betaald zijn, kan Car
men fund gaan studeren
voor ballet-danseres, want.
dut beeft zij altijd het
liefst gewild. Er wordt al
van Hollywood gefluis
terd, maar daar komt mets
van ni. Ik blijf in mijn
baaitje en Carmen gaat
hard (tan het werk, n
als wij een\ per week
ons kunnjgn uitlekken en
tegen elkaar kunnen gt'in-
'achen, zijn wij- al geluk
kig genoeg. Daarmee 's
onze droom verwezen-
lijktr
FEUILLETON
Een duur gedicht
Dc Amerikaanse ambassadeur,
in Praag heeft bij het Tsjechi
sche ministerie van buitenlandse
zaken formeel geprotesteerd te
gen wat hij noemde een beledi
ging van president Truman In
een gedicht van de Tsjechische
dichter S. K. Neumann, dat ge
publiceerd is in het communis
tische weekblad Tvorba.
In het gedicht, waarin p-rsi-
dent Truman werd gekarakteri
seerd als een imperialist en
waarin stond: „we verafschu
wen alle dollarschurken", zal
Tsjechoslowakije vermoedelijk
ettelyke millioenen dollars kos
ten, want het werd gedrukt in
dezelfde Week, dat Tsjechoslo
wakije Amerika om een lening
van 40 milliocn dollar had ge
vraagd.
Dinah slaakte een kreet. Archie
zei: „Hè?"
Maar voor een van hen verder
no-7 iets kon zeggen, had April al
de straat in gewezen, naar de op
rijlaan van het huis van de
Carstairs, die nooit gebruikt werd,
behalve door de melkboer en de
groeatekar.
..En daar heb je de ontvoerder
met zijn slachtoffer", hijgde Ajfril.
De drie kleine Carstairs renden
als hazcu de straat in. In de op
rijlaan stond een sportwagen. En
daarin zaten twee mensen. Cleve
Calahan en Polly Walker. En bei
den glimlachten.
HOOFDSTUK 22
„Jullie tweeën kunnen bruids
meisjes zijn", zei Cleve „maar wat
we met jullie broertje doen, weet
ik niet".
„Eerlijk?" zei April.
Hij knikte cn Polly Walker
bloosde.
Oh!" zei April ,Oh enig!"
Ze gaf hem een zoen op zijn
wang ("Mi smoorde Pollv Walker
bijna. „Mijn kleine broertje Archie
kan de ringen dragen".
„Ik ben niet klein", zei Archie
nijdig. „En ik wil ook niet. En wat
is dat eigenlijk?"
.Doet er niet toe", zei Dinah.
„En is er soms iemand, die me wil
vertellen, wat er hier precies aan
d.* hand is?"
Polly Walker keek haar aan en
zei: „We gaan trouwen!"
D'r haar hing los en er waren
sporen van tranen op haar gezicht.
Van haar lippenstift waren alleen
nog maar een paar vegen te zien.
Ze zag er vreselijk uit. „Vandaag!"
„Dan zou ik eerst mijn gezicht
maar eens wassen", zei April. „En
die make-up in orde maken en dat
haar doen".
Polly Walker keek hen aan.
lachte, begon weer te huilen en zei:
„Ik ben toch zo'n ezel geweest!"
April keek Cleve aan en zei:
„Nou, U moet het zelf maar weten
of U met een ezel wilt trouwen".
„Jij bent er verantwoordelijk
voor zei hij tegen haar. „Jy hebt
het voor elkaar gebracht. Jij hebt
me gezegd, wat ik doen moest en
me geholpen om het plan uit te
voereji. Als ik over een veertig, vijf
tig jaar van haar moet scheiden
dan
Polly Walker keek op en zei:
„Zijwat?"
„Ze heeft me aangeraden je tc
ontvoeren", zei hij, „en zij heeft je
vanmiddag opgebeld en je die drin
gende boodschap overgebracht, die
je van huis heeft weggelokt".
Polly Walker staarde April aan
cn zei" „Jij? Was dat jouw stem?"
„Hoe denkt U dat ik in de eer
ste afdeling van het Jeugdtoneel
ben gekomen'" zei April bescheiden.
„Enne hoe vond U, dat ik
sprak?" Ze zette zich in postuur en
zei: „Jufgouw Walkeg, ik hab hier
een paag documanten die in het
huis van Sanfogd zijn gevonden. Ze
zjjn voor mil Van geen belang en ik
wil ze U graeg teg hand stallen,
als U maegrt
„Als Miss Grubee dat zou horen",
zei Dinah critisch, ,dan werd je di
rect twee afdelingen teruggezet. En
wiL iemand me i nu alsjeblièft ver
tellen, wat er aan de hand is?"
Cleve Calahan keek April aan en
zei: „Vertel jvj het haar maar. Het
is jouw zusje
April vertelde het hele verhaal,
beginnend by Rupert van Deusen
en eindigend met de raad, die zo
Cleve Calahan had gegeven.
„En ik hèb haar ontvoerd", ein
digde Cleve ,voor haar. „Met de
hulp van April. We hebben alles
uitgepraat en we hebben geen enkel
geheim meer voor elkaar. En nu
gaan wc met de auto naar het
vliegveld, vliegen naar Las Vegas
en trouwen daar. Jammer genoeg
zonder bruidsmeisjes, want jullie
tweeën zouden er heel lief uitzien
in organdie jurken".
..Reken maar", zei April. „Rose
voor mij en blauw voor Dinah of
andersom en een wit bruidsjonkers-
pakje voor Archie".
„Zeg", zei Dinah bezorgd. „Waar
Is Archic eigenlijk?" Archie was
verdwenbn.
April zuchttq. „H(j Is zeker de
politie gaan halen om ze te vertel
len, dat iemand, die verdacht wordt
van moord van plan is naar Las
Vegas te vliegen. Dus, Miss Wal
ker. vertelt U ons alles maar vlug
en ga er dan vandoor".
„W&t vertellen?" hijgde Polly.
Dat was een deel van de af
spraak", zei Cleve tegen haar.
„Weet je nog wel?"
Een afspraak met my zei
April. „Ik zou U helpen haar tc
ontvoeren, als U haar om tegeh vier
uur hier zou brengen en zij ons pre
cies zou vertellen, wat er gebeurd
is".
,iüat kèn ik niet". Polly Wal
ker begroef haar gezicht in haar
handen. Cleve Calahan zei: Polly,
lieveling".
„Doe nou niet zo flauw", zei Di
nah. „Natuurlijk kunt U dat wel.
Allemensen nog toe! Alleen maar,
omdat Uw vader gangster was en
nu ergens in de gevangenis zit.
Maar ik geloof, dat hij een heel
aardige vent moet zijp geweest, als
ik naga hoe hij voor U gezorgd
heeft. En er is niets waarover U
zich hoeft te schamen, behalve
over Uw manier van doen nu. Dus
houd U nu alsjeblieft maar op met
dat gegrien".
..Gupoed zupo zei April bin
nensmonds.
Polly Walker leende de zakdoek
van Cleve cn snoot haar neus. „Zij
die Mrs. Sanford is er op de
een of andere manier achter geko
men. Ze bleef me maar steeds om
°eld vragen. En ik verdien niet zo
heel veel. Toen ontmoette Ik hem
Wallie op een partytje. Hg
nou. h\i maakte me complimentjes
en ik kwam er_ achter, dat hy
haar man was en ik dacht nou
misschien
(Wordt vervolgd)
kenen. W(j verkrijgen zodoende te
vens eeli persoonlijke indruk. De
stukken gaan dan oer luchtpost
naar Pretoria, alwaar zij dan door
de Immigrants Selection Board na-
dor beoordeeld worden. Zoals u ziet
wordt dc zaak serieus aangepakt."
„In de praciijk," zeiden wij,
„blijkt wel eens, dat ondanks de
nauwkeurige selectie. Pretoria toch
wel eens afwijkend bsechikt. Hebt
U daarvoor een verklaring?"
„Zeker, er is één punt, dat wij
hier niet kunnen beoordelen. Het
kan zijn, dat toekomstige werkge
ver in Zuid-Afrika niet aan de te
stellen normen beantwoordt en dus
als een .stroman" beschouwd moet
worden."
„Kunt V ons verklaren, waai om
Pretoria bil een afwijzing tegelijker
tijd mededeelt dal de aanvrager na v
zes maanden opnieuw een aanvrage
kan indienen?
Zes maanden kunnen toch van een
ongewenste vreemdeling geen aan-
f aard haar Iemand maken?"
„Na al het voorbereidende we^k
hier te lande is het onwaarschijn
lijk, dat Pretoria iemand afwijst op
een andere grond dan de zojuist ge
noemde betrefferïde de „man of
straw" Na zes maanden kan de
aanvrager echter een serieuze be
trekking hebben gevonden en dan
ia hij natuurlijk wel aanvaardbaar."
„Worden alle beroepen toegelaten
of wenst men in Zuid-Afrika in
hoofdzaak geschoolde arbeders
„Ieder is welkom." aldus de heer
Brcnnan. „Wy wensen een grotere
gemeenschap on te bouwen en heb
ben daartoe behalve handarbeiders,
ook intellectuelen en kunstenaars
nodig. Slechts zij. dio een beroep
uitoefenen, dat te onzent a'leen
door de negers wordt uitgeoefend,
worden geweigerd."
„Op ue formulieren wordt ge
vraagd naar het ras waartoe aan.
vrager behoort. Betekent zulks ras
sendiscriminatie?''
„Geenszins. Hef: Wordt slechts ge
vraagd voor statistische doeleinden,
teneinde onze regering een over
zicht te geven van dc cthnologische
verhoudingen."
..Het schijnt, dat Pretoria slechts
weinig vergimnningen tot immigra
tie verleent. Sommigen distilleren
daaruit een Angelsaksische tegen
zin tegen immigratie van Hollan
ders
„Absolutely nonsense", riep de
heer Brennan uit. „Ieder die om
toelating verzoekt, geeft bljk van
1 -'an-stel'ine voor ons land en is
dus oen vriend."
DINSDAG 10 JUNI
Avondprogramma
HILVERSUM I: 19.00 Flip Staal.
19.10 Inleiding tot het concert.
19.15 De piano als kamermuziek-
instnjment. 19.45 Rubriek van de
wederopbouw. 20.00 Nws. 20.05
Emigratie naar Zuid-Amerika".
20.15 Instrumentaal en vocaal con
cert. 21.10 Hoorspel. 21.30 „Con
tact". 22.15 Buitenlands overzicht.
22.30 „The Skymasters". 23.00
Nws. 23.15 Russisch concert.
HILVERSUM II: 19.00 Nieuws.
19.20 Amusementsorkest. 19.45
Thuisfront. 20.00 Nws. 20 05 De
gewone man zegt er 't zijne van.
20.20 Omrocpkamerorkest. 22.15
Avondgebed. 23.30 Nws. 22.45 Gr.-
pl. 22.55 „Vadefs dagboek". 23.00
Pianosonates van Beethoven. 23.35
„En Voiture..
Ochtend- en middagprogramma
HILVERSLTM I: 6.00 N.ws. 7.15
Gymn. 7.30 Gr.pl. 8.15 Soclalistcn-
niars. 8.18 Gr.pl. 8.50 Voor de
huisvrouw. 9.00 Gr.pl. 10.00 Mor
genwijding. 10.20 Voor de vrouw.
10 35 Sopraan en piano. 11.00 Non
stopprogramma. 11.45 Familiebe
richten. 12.00 Ensemble „Vincenti-
no". 12.30 Kalender. 12.35 Orgel
spel door Johan Jong. 13.00 Nws.
13 15 Het platteland 13.20 Malan-
do. 13.50 „Doublures". 14.00 Ljrs
Gauty zingt. 14.15 Ary Roodenburg
tenor; Jan Maarten Komter fluit.
15.00 Voor de jeugd 15.45 „Op be--
zoek bij zieken". 16.16 Voor de
jeugd 17.15 Omroep-opercttekoor.
17.30 Ned. Volksherstel. 17.35 Ac
cordeon-orkest. 18.00 Nws. 18.15
VARA-Varia. 18.20 Spaans pro
gramma. 18.30 Ned. Strijdkrachten.
HILVERSUM II: 7.00 Nws. 7.15
Gymp. 7 30 Bach Koralen. 8.00
Nws. 8.15 Simon C. Jansen, orgel.
8.30 Gr.pl. 9.00 Ochtendbezoek. 9.30
Pol.berichten. 9.50 Clarinet-recital.
10.20 Maurice Ravel, gr.pl. 10.15
Bondsdag van de Ned. Christen-
vrouwenbond tc Utrecht. 12.00
Hkndel-programma. 12.30. Het
Toonkunst kamerkoor. 13.00 Nws.
13.15 Mandolinata. 14.00 Bondsdag
Van de Bond van Gereformeerde
Vrouwenverenigingen. 15 00 Piano
spel door Wilhelm Backhaus. 15.15
Kamerorkest 16.00 Voor postzegel
verzamelaars 16.15 Chr. Meisjes-
en kinderkoor. 16.45 Voor jongens
en meisjes. 17,30 Hawaiianklanken.
17.45 Rijk over zee. 18 00 Sangh èn
spel. 18.45 Land- en tuinbouw.
THINK A LENDER
DINSDAG 40 JUNIWanneer
Uw koolgewassen, prei, kropslaan
dijvie of andere bladgroenten zeer
tiaag blijven groeien, kan nog tij-
dèns dc zomer door een nabemestirlg
met kalk- of chili-salpeler of andere
snelwerkende, forcerende stikstof-
mest een krachtiger groei worden
verkregen. Als nabemesling kan vuil
deze stikstofmest per tien vierkante
meter wet een hoeveelheid van WO
ir 150 gram worden toegediend.
(Tien h vijftien gram per vierkante
mtitcr). Het wordt rondom de plan
ten uitgestrooid cn daarna 2eer on
diep ondergewerkt. Desgewenst Itajj
men dc salpeter ook wel tc voren in
water oplossen en daarna als vloei-
rnest toedienen. De*w m+g ncfror
niet op de bladeren terecht komen
S. L.