Met de Bathyscaph naar de bodem
van de Oceaan
Waar weergoden ons weertje
brouwen
,,J'
r;f
j
4
J
/y
INDONESIË: staatkundig en
sociaa
17
Nieuw stoutmoedig plan van
prof. Auguste Piccard
Vernuf tig gemaakt
duiktoestel
Cor v d. Lugt weer
op de planken
De „Cirrus" gaat er
spionneren
Stel het contract
veilig
Voor onze minder slanke zusters
J
Hartstocht in de Kaukasus
Radio-programma
Woensdag 3 September 1947
3
PROFESSOR AUGUSTE PICCARD, de Belgische natuurvorser,
die zich wereldvermaardheid verwierf door zijn onderzoek der
kosmische stralingen per stratosfeerballon, heeft sindsdien niet stil
gezeten cn tijdens en na de oorlog intensief gewerkt aan een nieuw,
even stoutmoedig plan: het verkennen van de zeebodem op een
diepte als nog geen mens tevoren heeft gedaan. Dit plan staat thans
op het punt ten uitvoer te worden gelegd. Prof. Piccard zal zich met
het speciaal daartoe ingerichte exploratieschip ..Scaldis" naar de
Golf van Guinea aan Afrika's Westkust begeven, ongeveer naar het
punt waar de nulmeridiaan do evenaar snjjdt, waar hjj zich In zlJn
Bathyscaph, een door hom uitgedacht dulkapparaat. 4000 meter
diep naar de bodem van de Oceaan zal laten zinken. Door dit ..aan
schouwelijk diepzee-onderzoek" hoopt de ondernemende Belgische
geleerde do geheimen van het wonderlijke dlepzee-dlercnleven te ont
sluieren en tevens do wetenschap met belangrijke gegevens omtrent
de structuur en vorm van de Oceaanbodem te verryken.
Naar de diepte
PROF.
PICCARD,
die zal zien, wat
nooit iemand
eerder zag.
DE AMERIKAANSE natuur
onderzoeker professor Wil
liam Beebe heeft in een boek een
sober, maar boeiend relaas gegeven
van zijn afdalingen in de zee met
een door hem ontworpen stalen ko
gel. de Bathysphère. De grootste
diepte, die Beebe ooit bereikt heeft
was 900 meter. Dieper kon hy niet
gaan. daar anders het gewicht van
de stalen kabel, waaraan de kogel
hing, te groot zou worden en door
het rollen van het moederschip op
de golven zou kun
nen breken. Op
een diepte van 900
meter verkeerden
prof. Beebe en zijn
assistent dan ook
in levensgevaar.
Professor Beebe
heeft intussen op
de door hem be
reikte diepten de
meest wonderlijke
dieren voor het
venster en in de
lichtbron van zijn
stalen kogel ge
zien, soms heel
grote exemplaren
die nog nooit door
een menselijk oog
werden aanschouwd. Er zijn wezens
bij met een eigen „electrische cen
trale", die in het eeuwige duister
van de Oceaandxepte een prachtig
licht, soms van fantastisch mooie
kleuren verspreiden.
Professor Piccard Is ervan over
tuigd dat de Oceaan nog veel meer
geheimen bevat. Hij wil daarom nog
dieper gaan dan Beebe, maar om
daarby het grote risico van een ka
belbreuk te ontgaan, heeft hy een
ingenieus dulkapparaat uitgedacht,
dat zonder enige directe verbinding
indirect nl. alleen door middel,
van een onderwater-scintoestel
met het moederschip naar de zee
bodem zinkt en door loslaten van
ballast weer naar de oppervlakte
rjjst.
De constructie van de Bathys
caph van Piccard is natuurlijk heel
wat ingewikkelder geworden dan
de eenvoudige stalen kogel van
Beebe. De kogelvormige cabine
voorzien van twee vensters, waarin
prof. Piccard en zijn onafscheide
lijke vriend prof. Max Cosijns in
zee zullen afdalen, heeft een mid
dellijn van slechts twee meter.
Wanneer men weet. dat in deze
ruimte bovendien talrijke instru
menten en besturingsapparaten een
plaats moeten vinden, kan men zich
voorstellen, dat de twee moedige
onderzoekers slechts weinig ruimte
tot hun beschikking hebben. Slerk-
lebcrekeningen hebber, aangetoond,
dat een grotere middellijn niet mo
gelijk was in verband met de reus
achtige druk, die de kogel op een
diepte van 4000 meter zal hebben te
doorstaan. E>e thans ontworpen ca
bine. als twee Maagdenburger halve
bollen in twee delen van een spe
ciaal chroomstaai geconstrueerd,
heeft een wanddikte van 7.5 cm op
de plaatsen van de vensters en de
toegangspoort zelfs 15 cm. cn is ge
makkelijk in staat een druk van
400 kg. per vierkante centimeter te
weerstaan.
Cor v. d. Lugt Melsert. die Za
terdagavond na een tijd van ge.
dwongen rust weer de planken be
trad, ""belichaamt in zhn spel een
klasse apart. Na hem een tijdlang
niet meer gehoord en gezien te heb
ben, werd dit extra duidelijk. Hij
speelde de hoofdrol in De Zondaar,
een stuk van de Nederlander Pen
ning, dat het typisch Nederlandse
genre van het psychologisch realis
me vertegenwoordigt. Een stuk
waar de sfeer belangrijker is dan
de logica: waar alle licht valt op
de deugden van de hoofdpersoon,
welke de schrijver kent, maar die
in zijn eigen, zelfs meest onmiddel
lijke omgeving volkomen miskend
worden. Hij zelf. de „zondaar", kent
ze ook, maar hij heeft zich afge
wend, er andere voor te interesse
ren of er van te doordringen: hij
berust met gelatenheid en ietwat
hooghartige en spijtige ironie in
zijn verre van aangenaam lot.
Het moet "gezegd dat Cor v. d.
Lugt hier een rol vond naar zijn
gading en hy gaf z'n beste talenten
te zien in een bedwongen, laconiek
en volkomen u'tgewogen spel; een
spel van nuances en fyne trekjes
met een zacht stemgeluid dat intus.
sen verwonderlijk goed te horen
viel in alle hoeken vjin de zaal.
Magda Janssens speelde de niet
zo ere- sympathieke echtgenote. De
anderen, minder bekende confrères
uit dit ensemble, dat de vermaarde
naam Het Ned. Toneel draagt, wa
ren verdienstelijk, zonder er in te
slagen de niet zeer interessante
nevenfiguren meer dan een plicht
matig relief te geven.
Terwijl Cor v. d. Lugt Melsert,
die volkomen wit van haar is ge
worden, zonder overigens veel ver
anderd te ziin, bij zijn eerste op
komst met een hartelijk applaus
werd verwelkomd, kregen hij en
ziin medespelers aan het slot een
ovatie, en werden een weelde van
bloemen aan zhn voeten gevlijd.
Het hinderlijk lawaai tijdens het
derde bedriif dat van een kelder
ruimte kwam, bleek op een misver
stand te berusten, dat inmiddels,
naar wy hopen, voorgoed uit de we
reld Is. C.A.S.
WANNEER de Bathyscaph met
behulp van een sterke kraan,
gemonteerd aan boord van de
..Scaldis", uit het ruim van dit
schip te water wordt gelaten, laat
men haar eerst, hangend aan de
kabel, ongeveer 50 meter onder wa
ter zakken, nadat de dryvers met
stygvermogen gevende stof zijn ge
vuld en de ballast is aangebracht.
Op het commando „loslaten" wordt
de kabelverbinding verbroken en
de tocht naar de diepte begint. De
vaart, waarmede de Bathyscaph
omlaag gaat, kan de bestuurder
door het werpen van ballast doen
variëren van enkele centimeters tot
oen meter per seconde. De ballast
ls met electromagneten aan het ap
paraat bevestigd. Dit is de meest
veilige manier, immers zo lang de
magneten onder stroom staan
wordt de ballast vastgehouden.
Mocht door een of andere oorzaak
een storing optreden, dan is het
ergste dat gebeuren kan. dat de
Bathyscaph eerder naar de opper
vlakte stygt, dan de diepzee-reizi
gers wensen. Zelfs de zware accu
mulatoren, de krachtbron voor de
Bathyscaph, zijn op deze wijze vast
gemaakt en vormen dus een reser-
veballast, die de veiligheid in hoge
mate vergroot. Precies als b|j een
luchtballon trekt de Bathyscap,
eenmaal op de bodem van de
Oceaan beland en door het losla
ten van minimale hoeveelheden bal
last in zwevende toestand gebracht,
een sleepkabel achter zich aan als
zij door de zeestromingen voortge-
schoven wordt. Staat er geen
stroom, dan is het duiktoestel in
staat door twee aan electro-moto-
ren gekoppelde schroeven zich zelf
voort to bewegen.
Terwijl men de zeebodem
„afsnuffelt", het dierenleven
gadeslaat en opnemingen doet
met de vele instrumenten,
staan de diepzee-reizigers door
middel van een onnerwater-
seintoestel in regelmatige ver
binding met het moederschip
„Scaldis". De scheepsleiding
kan dus zorgen, dat het vaar
tuig zich ongeveer op de plaats
bevindt, waar de Bathyscaph
aan de oppervlakte zal ver
schijnen. Mocht de „Scaldis"
haar niet direct ontdekken,
dan is het de diepzee-reizigers
mogelijk door het loslaten van
een hoeveelheid helgroene
kleurstof de plaats op zee te
markeren. Eventueel kunnen
ook licht- of rookraketten
worden opgelaten.
Het opstijgen van de bodem van
de Oceaan wordt bewerkstelligd
door het loslaten van ballast. De
tocht van 4000 nieter omhoog zal
één twee uren in beslag nemen.
Eerst wanneer de Eathyscaph met
de kraan in het ïuim van de „Scal
dis" is neergezet, kan de sterke
toegangspoort van buiten af wor
den geopend en de diepzee-reizigers
uit hun nauwe cel worden bevryd.
Professor Piccard heeft zyn won
derlijke Bathyscaph wel zodanig
doen construeren, dat de kans op
verongelukken tot een uiterst mi
nimum werd beperkt. Desondanks
zullen de eerste duikproeven zonder
bemanning en met behulp van een
automatische besturing worden
uitgevoerd. Men zal het
enige malen doen zinken
diepte van 6000 meter, dus 2000
meter dieper dan met bemanning
zal worden gedoken. Slagen deze
proefnemingen, dan zullen eerst
professor Piccard en zyn collega
Cosijns enige malen afdalen, waar
bij zij om beurten als bestuurder
van de Bathyscaph fungeren. Daar
na zullen diverse andere geleerden
ln de gelegenheid worden gesteld
een studiereisje te maken naar een
oord op onze aarde, waarin tot dus
ver nog nimmer een menselijk we
zen een blik heeft kunnen werpen.
apparaat
tot een
ERGENS op de uitgestrekte
waterplas tussen de belde
continenten Europa cn Ameri
ka, in de buurt van IJsland,
plegen de depressies te ont
staan. Zij kiezen hun wisselval
lige weg over de Atlantic, ver
diepen zich wel, lossen zich ook
wel eens gedeeltelijk op, doch ln
leder geval beïnvloeden zQ, ook
in ons landje aan de Noordzee,
ln hoge mate de weersomstan
digheden. Voor de oorlog had
men hiervoor reeds aandacht,
doch thans, bij het steeds Inten
siever wordend luchtverkeer
over de Atlantische Oceaan, is
het absoluut noodzakelijk geble
ken de weergoden bij het klaar
maken van hun brouwsel nauw
keurig op de vingers te kijken.
De landen rondom dc Atlanti
sche Oceaan staken öe koppen
bij elkaar en besloten spionnen
uit te zetten in de vorm \an een
dertigtal prima uitgeruste drij
vende weerstations.
Nederland, als lid van de Inter
nationale Burgerlijke Luchtvaart
Organisatie en tevens belangheb
bende in het transatlantische lucht
verkeer. doet daaraan ook mee en
heeft tezamen met België er voor te
zorgen, dat het weerstation dwars
van Oucssant, een plekje aan de in
gang van dc beruchte Golf van Bis-
caye, onafgebroken bezet bhitt.
Daartoe is een ex-Amerikaans fre
gat. het snelvarend dubbelschroef-
stoomschip „Cirrus" als weerschip
uitgerust. Thans was men zo ver,
dat de wel zeer omvangrijke voor
bereidende werkzaamheden konden
worden afgesloten met een succes
volle proeftocht, die Vrijdagmiddag
van de thuishaven Rotterdam uit
op de Nieuwe Waterweg is gehou
den. Verscheidene autoriteiten, w.o.
minister Vos. waren hierbij tegen
woordig.
Op haar standplaats, een stukie
Oceaan van tien mijlen in het vier
kant. staat de „Cirrus" in voort
durende radiografische verbinding
met Schiphol, waaraan alle weer
berichten worden doorgegeven. Ook
kan zij radiotelefonisch spreken met
vliegtuigen, die binnen een straal
van 150 mijl passeren. Er is verder
radar voor liet afzoeken van hemel
en wateroppervlak terwijl radio
bakens zorgen voor de geleiding,der
vliegtuigen. De meteorologen aan
boord doen waarnemingen niet
slechts op zeeniveau, maar ook hoog
ln de lucht door middel van loods-
ballons met radiosondes, die auto-
Aan boord van de „Cirrus", //mis
ter ir. H. Vos bepaalt de windsnel
heid, terwijl prof. dr. ir. Vening
Meinesz vol belangstelling toekijkt.
matisch gegevens verstrekken om
trent druk, temperatuur en voch
tigheidsgehalte van de lucht.
Op 11 September zal de „Cirrus"
onder commando van kapitein
Groen. dri 32 jaar als zodanig bil
de Wijklyn (Erhardt en Dekkers)
gevaren heeft, naar de Atlantische
Oceaan vertrekken. Hij blijft daar
drie weken en wordt dan afgelost
door het Belgische weerschip. De
„Cirrus" is dus telkens een maand
uit en thuis.
De weerschepenorganisatie is een
glanzend staaltje van internationaal
samenwerken, waarmee niet alleen
de veiligheid van de luchtvaart en
eventueel ook scheepvaart in hoge
male wordt gediend, maar ook veel
geld wordt bespaard. Immers, door
dat de piloten precies op de hoogte
zijn van de weersomstandigheden,
kunnen zy de meest gunstige route j
kiezen, wat neerkomt op minder i
brandstofverbruik en hoger nuttig
laadvermogen. 1
Bridge-
rubriek
Het Is niet altijd makkelijk met
zekerheid vast te stellen hoe men
een spel precies moet spelen, al
weten de zoogenaamde kibitzers
(de achter de kaart zittende toe
schouwers) dat wel. Het Is nie!
vaak, dat een epeciale speelwijze
met zekerheid tot het doe! voert,
meestal Is het een afwegen der
kansen, waarbij de speler soma
aanknoopingspunten heeft in den
vorm van vijandelijke biedingen,
uitkomst, manier van tegenspel.
ln onderstaand spel verzuimde
Z tijdig de zekere winst te door
zien. waarvan de tegenpartij dan
ook dankbaar gebruik maakte.
NOORD
Schoupen: a. 5
Harten: a. 6
Ruiten: 7. 5. 3
Klaveren: a. h, v, 10, 9, 2
WEST OOST
Sch.: h. 9. 7.4.2 Sch.: v. 3
Harten: h.9.5.2 Harten: b. 10.7.3
Huiten: b. 10. 2 Ruiten: v. 6. 4
Klaveren' 6 Klav.: b, 7. 5, 3
ZUID
Schoppen; b. 10. 8. 6
Harten: v. 8. 4
Ruiten: a. h. 9, 8
Klaveren: 8. 4
z speelde 3 S A. en W kwam
met Sch. 4 uit. Natuurlijk ziel U.
lezer de geheele kaartverdeeltng.
waardoor U. mede door hoven-
slaande beschouwing SfvaaF;
schuwd Is. Maar bekijkt U ee.^
aandachtig de kaart en zegt u
dan eerlijk of U ui de Pract'Jk
werkelijk meteen Sch. a zou heb
ben ingelegd.
Hoewel Z er op
■kan hopen, dat de
•Kl.'s goed verdeeld
zouden zijn (in welk
geval er nooit
"eenlg gevaar dreigt)
moet hij er toch rekening mee
houden, dat dit wel eens niet zoo
zou kunnen zijn. Z moet dan ook
aldus redeneeren: als ik Sch. a
neem. houd ik nog een Sch.-dek-
king over. zoodat ik, ale de Kl's
slecht zitten, toch mijn negen
slagen miak. nl. 5 slagen in KI.,
2 in R. en 1 in beide overige kleu
ren. Neem ik daai entegen Sch. a
niet. dan kan O aan slag komen
en dan kan naspelen van H. fnui
kend zijn. als de Kl.'s 6lecht zit
ten en W. den H.h heeft.
Terzijde latend hoe of Z moet
spelen in een wedstrijd met
matchpunten per spel ('t ligt hui
len 't bestek van dit arikel om
daarop in te gaan) moet Z in een
gewoon partijtje de kans op een
overclag gaarne opofferen om het
contract safe te stéllen.
Werp mij niet tegen, dat de
kans op slechte l\l.-verdeeling
niet zoo groot is. en dat boven
dien O een Sch.-honneur moet
hebben, en de H.'s slecht moeten
zitten. Toegegeven, dat de kans
op slechte Kl.-verdeeling (boer
vierde of vijfde bij O) slechts 13
is. en dat de hangkans derhalve
nog veel kleiner is, toch moet
men zich aanwennen orn de volle
zekerheid te nemen boven een
waarschijnlijkheid.
In hel hier beschreven geval
speelde Z in N een kleine Sch. bij
er. O nam den slae met de vrouw.
Terecht realiseerde deze zich, dat
Sch.-voortzetting sleeht6 weinig
kansen bood, omdat Z waarschijn
lijk nog wel dekking in die kleur
zou hebben (de uitkomst met Sch
4 bewees 5-kaart) en dat het bo
vendien geenszins zeker was, dat
W snel genoeg aan slag gebracht
zou kunnen worden. O speelde
dan ook H.h na, en hoewel Z,
wakker geschud, de v niet in leg
de. waardoor hii het spel zou
winnen, indien \V de 4 of 5 Kl.'s
zou hebben, kon hij toch niet de
noodige slagen maken. Hij moest
met het noodige zelfverwijt 1
down noleeren.
Wie zich aan een ander spie
gelt, spiegelt zich zacht. Leer
daarom uit dit voorbeeld dezen
gulden regel- een gewonnen spel
mag niet verloren worden. Zoodra
er een methode is. waarbij winst I
zeker is. moet deze worden gevolgd
zelfs indien andere kansrijke we-
gen bewandeld kunnen worden. I
Mr. E. C. GOUDSMIT. 1
E KUNT in geen enkele winkel
grote maten krijgen, en nu geef jij
in" de krant ook alleen maar patronen
voor maat 40 en 42 We zijn toch niet
allemaal zo mager?" Tja, wat doe je na
zo'n hartroerende klacht? U ziet het: een
patroon voor zwaardere figuren U kunt
het nog voor een zomerjapon gebruiken,
maar ook voor het koinende najaar. Het
lange in de taille smaller wordende vest
je en de daarbij aansluitende rokplooicn
geven een slanker makende lijn. waar
aan ook de flatteuze V bals mee werkt
Voor een bovenwijdte van 112 c M.
heeft U nodig ongeveer 4 M. stof van 90
c.M. breed. We zetten de voorbaan van
de rok aan de voorzijbaan en leggen x
op vallend de plooien in. die over 22 c M.
lengte afgestikt worden. De delen van
het vest, waarvan de voorkanten met
schuine repen afgewerkt zijn. rijgen we
met de onderkanten op elkaar (vanaf het
bovenste pijltje) en verbinden ze met de
voorzijpanden Op de aangegeven plaats
houden we daarbij de zijkant van het
vest licht in. We rimpelen de voorzijpan
den van onderen iets in en zetten dan
het voorpand aan de rok. waarbij de on
derkant van het vest op de voorbaan ge
stikt wordt. Tussen de pijltjes naaien we
gelijk de 4 c.M, brede ceintuur mee. die
op de rug met een gespje sluit. In de
rugbaan leggen we x op vallend een
plooi, die we als aangegeven afstikken
en brengen de figuurnaadjes aan. Daar
na maken wc de zij- en schoudernaden
dicht, waarbij we de rugschouders iets
inhouden. In de linkerzijnaad laten we
desgewenst een split open voor druk
knoop- of treksluiting. De bijschuiner
in de onderkant van de mouw voorzien
we van een split. De kop. die door 3 bij-
schuinertjes van 2</s cm. stofverbruik
ingenomen wordt, zetten we met de
naad op het tekentje voor de zijnaad
in. U kunt desgewenst de bijschuinertjes
laten vervallen en de gehele kop licht
inrimpelen. De onderkant van de mouw
zetten we tussen de dubbele stof van
de manchet, die met een dubbelknoop
sluit. In de schouder brengen we een
schoudervulling aan.
Wilt U liever een korte mouw, dan
volgt U de ingetekende lijn.
Bij de gebloemde japon hebben we
alleen de buitenste plooien ingelegd en
verder de bovenkant van de voorbaan
ingerimpeld.
U kunt het vestje ook middenvoor
van een sluiting voorzien en er dan b.v.
een afneembare kraag op dragen. Het
gedeelte van het vestpatroon links van
de middenvoorlijn vervalt dan, maar we
tekenen er een overslag van 2 c.M. aan.
We zetten tegen de voorkanten een be-
legje en voorzien ze van knopen en
knoopsgaten.
Een vestje van afstekende stof staat
heel aardig, zo U ziet U zoudt ook een
vestje en voorbaan samen van andere
stof kunnen nemen, dat maakt nog slan
ker en U kunt hierdoor wellicht van
oud nieuw maken. Dus twee vliegen
in één klap plus een nieuwe japon.
Kan het beter?
ELLA BEZEMER.
tv >P it> c
- 6
r
I-. M O
L> aaBsSs
\6t
B.W. CI2. c.M.
WAT in de tijdschriften over de
Indonesische kwestie wordt
geschreven is meestal door de fei
ten achterhaald als het de lezers
bereikt. Wy willen niettemin enkele
gedeelten \ycergeven van een arti
kel in De Nieuwe Stem van
prof. W. F. Wertheim. Hij is van
mening, dat de historieschrijver de
stap van dc Nederlandse regering
(de politiële actie) niet anders zal
kenschetsen dan als een militair
avontuur in Indonesië. Hij betoogt,
dat de reactie voorlopig heeft ge
zegevierd in Nederland en in Indo
nesië." En zy zal ook nog in andere
zin winnen, als gebeurt wat velen
verwachten en hopen: als zich van
binnen de Republiek uit een groep
van feodalen en godsdienstige lei
ders aanbiedt voor samenwerking
met Nederland en een nieuwe „Re
publikeinse Regering" vormt, die de
Nederlandse eisen wèl aanvaardt.
Daarmee zullen de krachten van
vernieuwing binnen de Republiek
voorlopig zjjn uitgeschakeld, zoals
dit ook in de Malinogebieden in we.
zen het geval is. Al zou Nederland
dan staatkundig niet terug
keren tot de oude koloniale vormen,'
sociaal zouden wfj dan weer
over de hele Archipel teruggrijpen
op de inwendig steeds meer afbrok
kelende Indonesische feodale struc
tuur en daar onze steun zoeken.
Hierom alleen reeds hadden geen
progressieven deze militaire actie
ooit mogen goedkeuren; principieel
evenmin als uit opportunistisch
oogpunt." Prof. Wertheim merkt
tenslotte op dat ook de reactie hoog
spel speelt. Biedt militair optreden
AL BLADEREND IN
DETIJIDSCHRIFTEN
FEUILLETON
Met deze ballon waaraan een radio
sonde hangt, worden druk, tempe
ratuur en vochtigheidsgehalte ln de
hoge luchtlagen gemeten
door
M. J. LÈRMONTOF I
Vertaling J. A. Ages j
een Kaukasische vertelling
oorspronkelijke titel: „Bèla'
18
Wy rustten toen een wjjle en be
gaven ons op de thuisreis.
Wij reden naast elkaar voort, zon
der te spreken, met losse teugels
en wy waren bijna aan het fort ge
komen slechts wat kreupelhout
verborg het nog voor onze ogen
toen er plotseling een schot viel.
Wij zagen elkaar aan: wy moesten
hetzelfde voorgevoel gehad hebben
Toen zetten wij ons in een
galop, rechtuit .in de richting, van
waar het schot geklonken had: wij
zagen een groep soldaten by de
schanswerken, wijzende, naar het
open veld. waar zich een ruiter
voortbewoog, iets wits voorop zijn
zadel houdend. Hy stoof weg met
een halsbrekende snelheid. Gregory
Alexandrowitsj schreeuwde als een
Tsjtsje, greep zyn geweer uit het
foedraal en weg was h\j; ik achter
hem aan. Gelukkig waren onze
paarden tijdens onze vergeefse
jachtpartij niet afgereden": zij
strekten zich onder het zadel uit en
met elke seconde kwamen wjj dich
ter bij: ten leste herkende ik Kaz
bitsj!" Hy keek mij aan en knikte
scheiden, wat hij voor zich hield.
Ik wist terzyde van Petsjdrin te
komen en schreeuwde: ,,'t Is Kaz
bitsj!" Hij keek me(j aan en knikte
en gaf zijn paard een zweepslag.
Wy kwamen binnen schotsaf
stand van de vluchtende; misschien
was Kazbitsj paard vermoeid, of
niet zo goed als de onze, want on
danks al zijn aansporingen was het
alsof hij opschoot. Ik denk, dat hem
op dat ogenblik het beeld van zyn
Karagoz voor de geest zal zyn ge
komen.
Ik zag, dat Petsorin zjjn geweer
in aanslag bracht onder het galon
peren. „Niet schieten!" riep Ik.
„Spaar je patroon, wij zullen hem
zo hebben ingehaald!"
„Oh, die jonge mensen! Een ge
passioneerde daad ontbrandt altyd
in hen op het verkeerde moment.
Maar het schot viel toch en een
kogel verbryzelde een van de ach
terbenen van het paard, dat in pa
niek nog een tiental sprongen deed
en toen door zyn knieën zakte.
Kazbitsj sprong op de grond en wij
zagen dat hij een vrouw in zijn ar
men hield, gehuld in een jasjmak.
Het was Bèla. arme Bèla! De man
schreeuwde iets naar ons, in zijn
eigen tongval en zwaaide reeds met
zyn dolk over haar... er was geen
seconde te verliezen. Ik vuurde op
goed geluk en de kogel moet zyn
schouder wel geraakt hebben, want
hy liet plotseling het wapen vallen.
Toen de kruitdamp optrok lag het
gewonde paard stil en Bèla was er
naast uitgestrekt; Kazbitsj wierp
zijn karabyn in het struikgewas en
klauterde als een kat tegen een klip
op. Ik had hem willen neerleggen,
maar myn geweer was niet meer
geladen. Wij sprongen van onze
paarden en snelden naar Bèla De
arme. doodstil lag zy en bloed gut
ste uit een wond De schurk! Als hij
haar maar recht in het hart had
gestoten, dan zou alles ineens afge
lopen zijn; maar in de rug: een on
gehoorde bestialiteit. Zy was be
wusteloos. Wij scheurden de jasj
mak van haar en verbonden de
wond zo stevig mogelijk; Petsjorin
kuste haar koude lippen, maar niets
kon haar meer bybrengen.
Petsjorin besteeg zyn paard; ik
tilde haar van de grond en legde
haar zo goed mogeiyk voor hem
over het zadel; hy ondersteunde
haar met zyn arm en wy reden te
rug. Na enige tyd in stilte naast
elkaar voortgegaan te zyn sprak
Gregory Alexandrowitsj tot my:
„Luister, Maxime Maximowitsi, zó
zullen wij haar nimmer levend te
rug brengen."
„Je hebt geiyk", zei ik en wy spoor
den de paarden tot grote snelheid
aan. Een menigte wachtte ons voor
de poort van het fort; voorzichtig
droegen wy het gewonde meisje
naar Petsjorins vertrekken en ont
boden de .arts. Hy was dronken
maar hy kwam toch. Hy onder
zocht de wond en verklaarde, dat
zij niet langer dan een dag zou le
ven. Maar hy had het mis."
„Is zy beter geworden?", vroeg
ik de kapitein, hem by de arm gry-
pend en my onwillekeurig opge
lucht gevoelend.
„Neen," antwoordde hy, „maar
de dokter vergiste zich: zy leefde
nog twee dagen."
,Hoe had Kazbitsj haar kunnen
ontvoeren?"
„Dat ging zo: ondanks Petsjo
rin s waarschuwing was zy toch uit
het fort gegaan, naar het beekje.
Het was verstikkend warm, vertel
de ik U reeds. Zy zette zich op een
steen neer en hield haar voeten in
het koele water. Kazbitsj sloop na
derbij, greep haar vast, hield haar
mond dicht cn sleurde haar het
struikgewas in; daar sprong hij op
zyn paard en weg was hy. Toch had
zy nog kans gezien om te schreeu
wen; de schildwachten hoorden het,
maakten alarm, vuurden, doch mis
ten. En op dat ogenblik kwamen
wij aan." (Wordt vervolgd)
geen oplossing voor de economische
en financiële moeiiykheden, dan zal
ons volk de schuld voor de gang
van zaken op de reactie werpen.
O. Noordenbos wydt een beschou
wing aan „Het Humanisme in het
Christelijk oordeel" naar aanleiding
van het Humanisme-nummer van
„Wending". Aan een gesprek over
het Humanisme zal „De Nieuwe
Stem" graag deelnemen en het hier
genoemde artikel geeft daartoe, wil
het ons voorkomen, reeds aankno
pingspunten genoeg.
Prof. J. H. Scholte draagt een
belangwekkend artikel by over een
vergeten boek van Wilhelm Speyer
„Der Hof der schonen Madchen",
achter welk boek Gocthe staat als
cultuuridee, zoals Napoleon in poli-
ticis. In de rubriek „In kort bestek"
neemt de redactie stelling tegen,
wat zij noemt, een „R.K. benoe
mingsoffensief" naar aanleiding
van de benoemingen van prof. Vo
gel en prof. Buytendyk aan de
Utrechtse Universiteit en een be
noeming te Leiden. Dat leerstoelen
aan onze Ryksuniversiteiten door
Katholieken worden bezet zo
wordt ongeveer opgemerkt, men zal
het moeten billyken als hun be
kwaamheid deze benoeming wettigt
maar als men niet-psychologen en
zeker-niet-de-beste.psychologen bo
ven de bckwaamsten verkiest, dan
gaan wy de zang van zaken zien
in het licht van een zeer reëel be
noemingsoffensief. In de laatste
nummers zyn verscheidene bydra-
gen aan Hooft gewyd en er is o.m.
een verhaal van Gerard van Ecke-
rcn.
BINNENKORT zal b(J de Ultge-
very „Contact' een keuze uit de
novellen van Guy de Maupassant
verschijnen. A. Morriën schreef
daarbij een inleiding, welke door
Criterium wordt gepubliceerd.
Hij wydt daarby aandacht aan en
kele raadselen in het leven van
den schryver, waarmee de biogra
fen na zijn dood zich al dadelyk
bezig hielden, aan invloeden welke
de schrijver onderging en aan zyn
primitivisme, dat zyn perverse en
sadistische kanten had. „Maar het
sloot ook een zekere gewoonheid
niet uit, een eenvoud die ln zyn
stijl tot een meesterliike soberheid
heeft geleid, die hem ontvankelijk
maakte voor de noden en behoeften
van de gewone man, met hoeveel
critiek, scepticisme en spot die ont
vankelijkheid meestal ging gepaard.
Die „gewoonheid", of als men lie.
ver wil dat gezonde verstand, be
hoedde hem voor de buitensporig
heden van het symbolisme, deed
hem afstand nemen tegenover de
romantiek en gaf zijn werk 't ken
merk van echtheid, van uiterste
zintuigelijkheid, waardoor het de
wisselvalligheden van smaak en
mode heeft kunnen overleven, zo
dat het op het ogenblik nog even
indringend en leesbaar ls gebleven
als toen het werd neergeschreven."
Proza van Klant, Jac. van Hattum
en W. F. Hermans, poëzie van Pier
re Kemp. Paul Rodenks, Pierre H.
Dubois en S. Vestdijk (Zes sonnet
ten uit „Thanatos aan Banden).
Een boekenmaniak ls tot dwaze
dingen in staat. A. Marja vertelt
daarvan in de Nederlandse
Bibliografie onder de titel
„Literatuur en Scheurbuik". Maar
hy heeft gelukkig een begrypende
echtgenote, die verstaat waarom hy
met boeken in plaats van groenren
thuis komt. Verder zijn er de ge-
bruikelyke besprekingen.
WOENSDAG 8 SEPT.
Avondprogramma
HILVERSUM I: 19.00 Nieuws.
19.15 Land- en Tuinbouw. 19.30 Ac
tueel geluid. 19.45 Amusements
muziek. 20.00 Nieuws. 20.15 Metro-
pole ork. 20.44 Voordracht prof.
wagenvoort. 21.05 Pop. orgelbe
speling. 21.30 Willem Pyperherden-
king. 22 30 Nieuws. 22.45 Avond
overdenking. 23.00 Licht klassiek
avondconcert.
HILVERSUM II: 19.00 Cause
rie G. J. Suurhoff. 19.15 Nieuws uit
Indië. 19.30 Cursus „Ons leven en
ons Geloof". 19.45 Ds. Sirks. 20.00
Nieuws. 20.15 Res. Ork. 21.15 Luis
terspel: „De stryd om de heer La-
praik". 22.15 Malando. 22.45 Lezing
mr. v. Walsum. 23.00 Nieuws. 23.15
Lichte muz.
DONDERDAG 4 SEPT.
Ochtend- en middagprogramma
HILVERSUM I: 8.00 Nieuws.
9.00 Hoogmis. 10.15 Morgendienst.
10.45 Orgelspel. 11.00 Voor de zie
ken. 11.45 Yehudi Menuhin. 12.00
Angelus. 12.03 Lichte orgelbespe
ling. 12 30 Weeroverzicht. 12.33
Lunchconcert. 12.55 Zonnewyzer.
13.00 Nieuws 13.20 Welk boek?
13.25 Lunchconcert. 14.00 Conti
nentaal Kwintet. 14.40 Voor de
vrouw. 15.00 Clavecimbel-recltal.
15.30 Gemengd Omr.koor. 16.00 By-
bellezing. 16.45 Twee sonaten voor
viool. 17.15 Giaconda-ensemble.
18.00 Pianoduo. 18.30 Progr. voor
de Ned. Strydkrachten.
HILVERSUM II: 8.00 Nieuws.
9.15 Morgenwijding. 9.30 Water
standen. 10.30 Voor de vrouw. 10.35
Hobo-recital. 10.50 Voor de kleu
ters. 11.00 Gr.pl. 11.20 Jetty Can
tor. 12.00 Twee piano's. 12.30 Weer-
praatje. 12.32 In 't spionnetje. 12.37
Metropole ork. 13.00 Nieuws. 13.15
De Papavers. 13.45 Opera aria's.
14.05 Een Ned. dokter over New
York. 14.20 Kamermuz. 15.00 Voor
zieken en gezonden. 16.05 Reprises.
17.00 Voor de jeugd. 17.30 Plerro
Palla. 17.45 Rjjk over zee. 18.00
Nieuws. 18.15 Sport. 18.30 Skymas-
ters.
(Ingezonden mededeling
Met TIP moest Ik dit
Loflied beginnen I
Omdat mijn vrouw er
'n fles mcc wil winnen.
Maar er schuilt een
gevaar,
Wel voor mU. niet
voor haar.
Dat ze TIP, ln plaats
mij, gaat bemlnru"
'n TIP VAN BOOTZ
Inz Hr. D. v. O. Bussum ontv. 1 fles
tip.
TU1NKALENDER
WOENSDAG 3 SEPTEMBER
Een onzer meest monumentale bo
men is ongetwijfeld de wilde of
PaardekastanjeWeldra zal de grond
onder de zware kroon van deze
boom zijn bezaaid met de prachtige,
glanzende bruine kastanjes. Er be
staat ook een soort, dat nimmer
vruchten voortbrengt, namelijk de
dubbelbloemi^e witte. Om geen over-
last te k ijgen van te liefhebbers
van de mooie vruch'e i wordt de
laatstvermelde soorr soms geprefe
reerd. De botanistne naam van dc
paardekanstanje is Aesculus lllppo-
castanum. U> tamme kastanje, die
dbekende eetbare vruchten voort
brengt, heet CastaiK.a sativa en be
hoort tot een heel andere p'nntenfa-
milie Zij is nog verwant aan de beuk
en kan ook een zware afmeting be
reiken. S. L
