DAGBLAD VOOR AMERSFOORT Brittannië wil eigen baas blijven Wereldbank misrekende zich Consulsrapport uit Batavia komt eind September Zestienjarig meisje dwong men tot Verraad Natuurschoon aan de kust ernstig venminkt Mr. Witteman is benoemd Jonge autobandiet op de Veluwe Vergrote spanning Iran - U.S.S.R. Parlement in tijdnood De herziening van de Grondwet Parade van de week Begint bij u zelf Het weer Gironummer 510330 Bank; R'damsche Bank Posthui 9 Abonnementsprijs: 0.31 per week of A— per kwartaal Losse nummert 10 et UITGAVE VAN DE STICHTING HET PAROOL' Zaterdag 13 September 1947 Nr. 745 6e jaarg. Red. en Adrn.: Snouckaertlaan 7, Amersfqgrt Telef. redactie 4291 Telef. administratie 6235 Directeur-Hoofdredacteur: TJ. DE BOORDER Mr dr P. J. Witteman uit Overveen is thans officieel be noemd tot minister van Binnen landse Zaken. Hij zal waar schijnlijk Maandag in de kabi netszitting geïnstalleerd wor den. Mr. dr. P. J. Witteman is op 26 Februari 1892 te Nieuwendam geboren; h\j is dus thans 55 jaar. Na beëindiging van zjjn juridische studie vestigde hij zich in 1915 als repetitor, welk beroep hij in 1921 verwisselde voor dat van advocaat en procureur. Als zodanig was hy tot op heden werkzaam. In 1935 werd mr. Witteman voor de R.K. Staatspartij lid van Ged. Staten van Noord-Heiland. Tijdens de oorlog was hij gijzelaar in St. Michiels Gestel; na de bevrijding telde de Nat. Advies-Commissie hem onder haar leden. In 1945'46 wafi hÜ lid van de Eerste Kamer. Thans is mr. Witteman waarnemend vopr- zitter van de Kath. Volkspartij en maakte hij tot gisteren deel uit van Ged. Staten van Noord-Holland. Hij had ruzie met zijn ouders Het had er de schijn van dat de Veluwe door een gevaarlijke auto bandiet onveilig gemaakt werd. Woensdagavond werd een Amers- foortse chauffeur het slachtoffer, toen hij een passagier naar de Ste nen Kamer, een buurtschap van Putten, moest brengen en daar aan gekomen bedreigd met een revolver zijn wagen moest afgeven. De dief had echter pech met de wagen en moest hem op de Zwolse- veg tussen Apeldoorn en Vaassen in defecte toestand achterlaten. Don derdagavond volgde een reprise van dit wlld-west-drame. Nu was het de Deventer chauffeur Vdie aan het station een passagier kreeg voor Apeldoorn. In de nog maar spaarzaam verlichte parken- buurt stapte de reiziger uit, dwong de chauffeur portefeuille en sigaret ten af te geven, gaf hem ter belo ning een klap op het hoofd en ging er met de wegen vandoor. De politie in wijde omtrek werd gealarmeerd en kort na middernacht hield de rijkspolitie uit Oldebroek op de IJsselbrug te Zwolle de gesto len wagen aan. waarin de autoban diet. een. 17-jarige knaap uit Er- melo. E. v d. B achter het stuur zat Na aanvankelijke ontkenning heeft hij tegenover' de politie te Apel doorn. alwaar hij is ingesloten, een volledige bekentenis afgelegd Hij had thuis ruzie gehad en wilde naar België. Sir Sta fford Cripps: Wij verkopen onze onafhankelijkheid niet voor dollars" Voor een gehoor van 2000 leidende persoonlijkheden uit de Britse handel, de industrie en de financiële wereld, heeft de president van de Board of Trade, Sir Stafford Cripps gisteren een uiteenzetting gegeven over de economische toestand. Cripps waarschuwde zowel de werkgevers als de werknemers. Tot de eersten zei hij: ..Wij zullen doen wat wij kunnen om de particuliere onderneming aan te moedigen. De mogelijkheid be staat evenwel, dat de regering ingrijpt ingeval particuliere firma's weigeren aan onze oproep gehoor te geven." Tot de arbeiders zei hij: ..Wij zullen de inkomsten der arbeiders niet verminderen, maar hogere lonen zijn onmogelijk in verband met de inflatie- spiraal." Cripps' rede was een zakelijke uiteenzetting van de feiten en had de bedoeling van de personen in de sleutelposities van het Britse eco nomische leven de noodzakelijke medewerking te krijgen, om aan een bankroet te ontkomen. Sir Stafford waarschuwde tegen de productie van goederen van slechte kwaliteit. Het doel is de export te richten op markten, die harde valuta opbrengen en kunnen zorgen voor de levering van de ber nodigde grondstoffen. Exporteurs met onverkoop bare overschotten zullen hun goederen niet op de binnenland se markt mogen verkopen. Wanneer zij hun productie niet op andere goederen kunnen overschakelen, zal men de grondstoffen en de arbeids krachten beschikbaar moeten stellen voor andere firma's, die een betere exportproductie heb ben. Bij een geraamde productie van 14 millioen ton staal in het komen de jaar zal Brittannië alles kun nen krijgen wat het nodig heeft. Er zullen per kwartaal in totaal 250.000 ton staal extra voor export benodigd zijn, die men uit de bin nenlandse productie zal moeten vinden. Het is absoluut noodzake lijk. dat er voldoende kolen gele verd zullen kunnen worden voor de voornaamste exportindustrieën. Cripps richtte een ernstige waar schuwing tot die firma's, die zich aan de noodregelingen onttrekken. Niet op hulp rekenen Hoewel wij mogelijk in het kader van het plan-Marshall tijdelijke hulp van de Verenig de Staten zullen krijgen of ook op andere wijze, mogen wii daarop niet rekenen, aldus Cripps. Brittannië is vastbe sloten zijn economische onaf hankelijkheid te handhaven. Het is niet van plan gebonden te worden met economische ban den aan de politiek van ande re landen, hoe bevriend deze ook mogen zijn. De minister kondigde de oprich ting aan van. een leidende commis sie voor de exportcampagne onder leiding van de minister voor de overzeese handel: Harold Wilson. Om aan de noodzakelijke arbeids krachten voor de uitvoering van het plan te komen, wordt opnieuw het aantal bij de gewapende strijd krachten dienende personen ver minderd en zullen Polen en andere vrijwilige Europese arbeiders in dienst gesteld worden. De aankoop van nieuwe machinerieën en uitrus tingen voor de binnenlandse idu- strieen zal beperkt worden. Verder zullen belangrijke beperkingen op het gebied van huizenbouw en we gen- en bruggenbouw worden opge legd. Troepen naar de grens De spanning tussen Iran en de Sovjet-Unie, ontstaan doordat de regering van Iran de Russische aanspraken op oliebronnen niet voetstoots heeft willen Inwilligen, spitst zich toe. Drie bataljons gemechaniseerde troepen van het Iraanse leger zijn naar de Noordelijke grens gezon den. Reizigers, die uit het noorden Iran binnenkomen, hebben ver klaard, dat aan de Russische zijde van de grens grote militaire be drijvigheid heerst en dat de rode troepen uitgebreide oefeningen hou den met tanks en zware wapens. De „Prawda" heeft gedreigd dat afwijzing van de Russische eisen voor Iran gevaarlijk zou kunnen worden. De Britse ambassadeur in Tehe- ran heeft de Iraanse regering ge- j adviscerd de besprekingen over de Russische aanspraken op de Iraan se olie. de oorzaak van de huidige gespannen toestand, niet af te bre ken. Engeland zou geen bezwaar maken tegen het verlenen van olic- concessies aan Rusland. Een woordvoerder van het Brit se departement van buitenlandse zaken sprak het uit Teheran af komstige bericht tegen, dat er tus sen de Sowjet-Unle en Engeland be sprekingen over mogelijke verde ling van Iran in een Sowjet- en Engelse Invloedssfeer waren gehou den. Engeland heeft in principe geen bezwaren tegen olie-conces sies aan de Sowjet-Unie. Dalton, de Britse minister van Financiën, heeft gisteren de tweede jaar lijkse bijeenkomst van de gouverneurs van de internationale bank en het internationale monetaire fonds geopend. Hij verklaarde daarbij, dat de ge beurtenissen de berekening der Wereldbank omver geworpen hebben. In het bijzondgr in de laatste maanden, heeft zich een zeer opmerkelijke en snelle achteruitgang voorgedaan in de economische positie en vooruitzich ten van vrijwel alle vertegenwoordigende landen. Hij deed een beroep op de inter nationale bank «n het monetaire fonds om een deel van de finan ciële hulp te verlenen, die. naar zijn zeggen, nodig is om economische in eenstorting en sociale ontbinding te voorkomen. Dalton bracht in herinnering, dat sedert de eerste jaarlijkse bijeen komst 6 nieuwe leden Australië, Italië, de Libanon, Syrië, Turkije en Venezuela tot beide instellingen zijn toegetreden, en gaf uiting aan de hoop. dat een aantal andere lan den binnen afzienbare tijd eveneens zal toetreden. Het jaarverslag van het internationale monetaire fonds, dat aan de conferentie is voorgelegd, citerende, zei Dalton: ..De wereld ziet zich gesteld voor een handel, waarvan het evenwicht in ernstige mate is verstoord, voor het dringen de probleem, op welke wijze de in ternationale betalingen moeten wor den gefinancierd en voor ernstige tekorten aan goederen, die niet al leen voor de wederopbouw, doch ook voor het handhaven van een mini- mum-verbruiksniveau in vele lan den benodigd zijn. De consumptie van voedsel en andere goederen on dervindt drastische beperkingen en staat over het algemeen ver beneden het vooroorlogse peil. Dit te lage verbruiksniveau heeft het tekort aan woonruimte in het grootste gedeelte van Europa en het Verre Oosten reeds de volksgezondheid in gevaar gebracht en de werkkracht der be volking ondermijnd". Generaal Eisenhower heeft verklaard, dat hij van mening is. dat een man. die beroepssoldaat is geweest, niet in de politiek behoort te gaan. Hij voegde hieraan toe: „k wil niets te maken hebben met partijpolitiek. De baan aan de universiteit van Co lumbia is zwaar genoeg om een mens helemaal op te eisen." Nederlandse verliezen in Indonesië De regering maakt tot haar leed wezen hekend, dat in de afgelopen week de navolgende verliezen zijn gerapporteerd: Koninkl ij ke Marine: geen verliezen. Koninkl y k e N ederland- se Landm acht: serg. J. B. TH. Eibers uit Nijmegen, sold. J Balder uit Weesperkarspel. sold. M. Boon stra, Tietjerksteradeel. sold. Ie kl. A. van der Engh uit Haarlem, sold. A. Prins uit Scheveningen, sold. P. Heek uit Amsterdam, sold. Ie kl. G. J. van Zadelhoff uit Velp, sold. A. J. Herwijnen uit Rotterdam, sold. J. Kooper uit 's-Graver.hage, serg.-raaj. M Kamperman uit Utrecht, sold. Ie kl. M. L. Balkema uit Groningen, sold. R. Kier? uit Tietjerskteradeel, sold. A. van Roosenbeek uit Haar lem, serg. C. N. Former uit Amster dam, korp. A. J. A. Koellmann uit Alkmaar, sold. W. Huisman uit Delft, sold, C. R. Jansen uit gem. Herwen en Aerdt, korp. J. v. Kam pen uit gem. De Wijk, sold- le kl. H. E. Lammerts uit Enschede, sold. J- S. Achterkamp uit Hengelo (0.). Kon i n k 1. N e d e r 1 a n d s-I n- d is c h L e g e r de soldaten der 2e klasse Ghn Tian Soen, H. Saijers, A. H. Bos uit Assen, P. Kailuhu en H. Salwane. Thans nog indiening van wetsontwerpen Nu het parlementsjaar ten einde loopt, zullen een aantal belangrijke wetsontwerpen die reeds in de vo rige Troonrede waren aangekondigd nog \oor de nieuwe zitting bij de Tweede Kamer worden ingediend, Tot de belangrijkste van deze wets ontwerpen behoort bet ontwerp-wij- ziging van de staats-regeliogen van Sumatra en Curasao, waaraan thans de laatste hand wordt gelegd. Voorts zal waarschijnlijk ook \oor Zaterdag nog het wetsontwerp, betreffende dc liquidatie van de Bijzondere Rechtspleging worden ingediend. Dit wetsontwerp moet de beëindiging \an de werkzaamhe den van de tribunalen op 1 Jan. a.s. regelen. De zaken die nog niet bij de tribunalen zijn behandeld, doch die daar wel voor in aanmerking zouden zijn gekomen, zullen dan door lagere gewone gerechtelijke or ganen worden afgehandeld. De bij zondere gerechtshoven zullen gele genheid krijgen hun zaken tot een nader tc bepalen datum na 1 Jan. af te wikkelen, terwijl de bijzondere Raad van Cassatie een nog beperkt langer leven beschoren zal zijn. Vóórts vernemen wij nog dat het wetsontwerp regelende de oorlogs schade niet meer op tijd gereed kan komen. Wachten op militaire deskundigen Naar aanleiding van de Russische critiek Gromyko is thans voorzit ter van de Veiligheidsraad op de traagheid waarmee het consulaire rapport voor de Veiligheidsraad wordt opgesteld, heeft de consulaire Dr Beel wordt waarschijn lijk commissie-voorzitter Reeds eerder hebben wij mede gedeeld dat op korte termijn een staats-commissie zal worden inge steld tot voorbereiding van een herziening van de Grondwet. Wij vernemen thans dat wordt verwacht dat deze commissie zal komen te staan onder voorzitterschap van de minister-president dr. L. J. M. Beel. De taak van deze commissie zal zich beperken tot de voorbereiding van zodanige wijziging van dc Grondwet dat aan de noodzakelijk geachte wijziging van de staatkun dige structuui van het Koninkrijk geen constitutionele belemmeringen meer in de weg zullen staan. SLACHTOFFER VAN ANS VAN DIJK EN MIES DE REGT Een wel zeer tragische verraadzaak diende voor het Bijzonder Gerechts hof te Amsterdam. Zestien jaar oud was Rosalie Roozendaal. toen de mar telende vlucht vqor de Duitsers begon. Zij dook dan hier, dan daar onder, belandde tenslotte in handen van de bekende verraadsters Ans van Dijk en Mies de Regt. die haar aan de S.D. overleverden. Het bekende verhaal volgt: Rosalie wist het ..medelijden" te wekken van de S D.-er Mozer. die haar en haar moeder, die in de Hollandse Schouwburg in Amsterdam op gesloten was. op vrije voeten stelde als Rosalie een ondergedoken Jood verried. In haar gruwelijke angst heeft zij dat gedaan, toen eenmaal de eerste stap was gedaan dwong men haar voort te gaan. Zo heeft ze 4»/i maand lang onder 'de schuilnaam Yvonne van Doorn de S.D. diensten ver leend. Mozer verklaarde voor liet Ge rechtshof dat hij vele gevallen van verraad op haar naam had geno teerd. terwijl zij er part noch deel aan had. opdat zijn superieuren toch maar tevreden zouden zijn over zijn V-vrouw. De beruchte rechercheur Schaap gaf toe. dat Rosalie als V- vrouw niet in de schaduw kon staan van Ans van Dijk of Branca Simons Later is Rosalie in Heumen bij Nijmegen ondergedoken. zij heeft prachtig illegaal werk verricht: oa handgranaten dwars door de Duitse linies heen gesmokkeld. Mr. Gelinck. de procureur-fiscaal wilde rekening houden met deze laatste feiten èn eiste vier jaar ge vangenisstraf. „WEST-WALL"-BUNKERS EN RADARPOSTEN GRIJNZEN WANDELAARS TOE sprak hier ook de angst? Ver naar het Zuiden, bij de monding van de Schelde, heeft hij ook bunkers ge bouwd. mijnenvelden gelegd en loop graven gemaakt; de dijk bij West- capelle was bezet en omzoomd met verdedigingswerken, maar hier op het oude slagveld waar eens een handjevol „geallieerden" het opnam tegen de Fransen, heeft hij niets ge spaard. Geld noch materiaal, mens noch natuur. Dag en nacht is ge ploeterd om een invasie onmogelijk te maken. Niet weg te breken Het resultaat is verwoesting van het natuurschoon, die niet meer ongedaan zal worden ge maakt. Men kan deze gevaarten niet wegbreken. Men kan ze alleen maar dichtmetselen, zo als Kamperduin doet en dan wachten of wellicht de wind ze in de .loop van vele jaren be graaft onder het aldoor warre lende zand. Doch dat zal niet gauw gebeuren. Het duin be graaft niet zo <=nel als de zee, waaruit hier en daar nog de mastopsteekt van een Duits schip, dat een voltreffer kreeg. De zee woelt zijn prooi onder het zand, de duinwind begraaft en graaft weer op. Als de oorlog en de na-oorlogse (Van een bijzondere medewerker) De zomer van 1947, die een record van honderd stranddagen bracht, heeft tienduizenden Nederlanders in de gelegenheid gesteld nog even kennis te maken met gedeelten van de Duitse versterkingen, die als „West Wall" elke invasie zouden weerstaan. Nu liggen ze in de dui nen als een voortdurende ergernis voor de wandelaars. En er zijn wat gebouwd! Bunkers, scherfvrije onderkomens, loopgraven in beton of met vlechtmatten van wilgenhout, radar postenIn de duinen tussen Egmond en Kamper duin is het meer dan bar. Waren de zelfbewuste veroveraars soms bang, omdat destijds aan dit deel van de kust troepen werden ontscheept, die Napoleon de voet dwars moesten zetten? Bergen dankt aan die „invasie", enkele straatnamen, maar het ziet er naar uit, dat zijn omgeving er ook de eindeloze reeks versterkingen aan te danken heeft. Bij Kamperduin begint het op de plek waar de Hondsbosse zeewering verankerd ligt in het laatste hoge duin. De ene gevechtsbunker voor, de andere na op de dijk, achter de dijk, op en in het duin. En op het hoogste punt een radar-installatie, zielloos nu de instrumenten zijn ver wijderd. Grijze gevaarten bij Schoorl Bij Schoorl, waar de duinen prach tig zijn bebost, hoeft men maar een paar honderd meter te wandelen en reeds doemen de grijze gevaarten op. Ze liggen hoog op de toppen, die prachtig uitzicht bieden tot ver over zee, half ontmanteld, ten dele onder- gestoven, maar altijd een grimmige ontsiering van de natuur. Hier waren onderkomens van ongekende luxe. Bakstenen muren met een zwaar dak van beton. Royale kamers, badkamers, waterleiding en in de onmiddellijke omgeving de nodige garages. Alles gebouwd voor mensen met een levenspositie! Maar nu is het houtwerk gesloopt, de vensters zijn verdwenen en door de gebouwen waar met geringe kosten plaats zou zijn te maken voor een aantal gezinnen, stuift nu zinloos het zand. Tussen Schoorl en Bergen, om te zwijgen van Groes en Aagtdorp, weer eenzelfde beeld. Waar de natuur het mooiste is bouwde de mof een hunker. En voorbij Bergen in de richting Egmond precies zo. Rusteloos heeft hij gezwoegd 'om veilig te z\jn. JVas dat alleen maar voorzorg of moeilijkheden lang tot het verleden behoren zullen, in een Hollandse zomer, die nog eens „honderd stranddagen" brengt, weer bad gasten dolen door het duin en de vraag opwerpen of de eindeloze reeks bunkers in een ver verleden gebouwd alleen maar tot stand kwam op grond van militair-techni sche opvattingen. Zij zullen dan wel tot de slotsom komen: angst bouwde deze bunkers. Angst voor de her haling van een landing die in het kader van de moderne oorlogsvoe ring niet meer paste. Want over de smalle strook grond, in eeuwen van noeste arbeid herwonnen op de zee en die men Noord-Holland noemt, perste men zelfs in 1944 geen modern leger. Daar was geen ruimte, er waren geen wegen en in het slootje, dat onze voorvaderen Noord- Hollands-Kanaal noemden, kon een modern schip niet varen. Niemand mocht weten Een wandelaar in Noord-Holland's duinen begrijpt waarom in deze omgeving iedereen moest evacueren, waarom een dorp als Petten werd gesloopt. Niemand mocht weten wat hier gebeurde. Als de Engelsen Napoleon durfden aangrijpen op dit afgelegen plekje, dan kon je er een lelijk woQrd op zeggen, dat ze het Hitier ook wel eens konden doen. Tegen zoveel angst uit het verleden gegroeid woog geen enkele theorie der moderne oorlogsvoering op. Daarom bouwde de mof zijn bun kers in het Bergense duinenland, van Kamperduin tot Egmond. Bunkers, die nu onderstuiven, ten koste van het ergst verspilde geld in een ver loren oorlog, dat een verre toekomst betaalt. Waarom noemen we de toe komst eigenlijk niet „Symen"? OP DE GRENS van Frankrijk en Duitsland, bij het plaatsje Plitters- dorf, ligt een geallieerde landigsboot in de Rijn, maar voor vreedzame doeleinden. Hierin zijn zestig Nederlandse houthakkers gehuisvest, die in het Zwarte W.oud houthakker^ De Hollandse vlag in top missie toegezegd tegen het einde van September een rapport te zullen indienen over schendingen van de order staakt het vuren in Indonesië, tenzij men opneuw langer op de mi litaire deskundigen zal moeten wachten, zo meldt A.P. De voorzitter van de missie, de Amerikaan Walter Foote. zei dat wanneer de militairen komen om technische bijstand te verlenen, hu hoopt tegen het emde van de maand gereed te zijn met het rapport. Morgen worden vier Australische of ficieren verwacht, maar het-staat nog niet vast wanne'.T de andere militai re deskundigen zullen aankomen. Foote zei dat de missie van plan was slechts één rapport over de ge hele toestand uit te brengen. Gromyko heeft gisteren ifi Lake Success voorgesteld dat er ook een voorlopig rapport zou worden uit gebracht. Van de zes landen welke vertegenwoordigd zun in de missie, heeft alleen de Verenigde Staten tot nu toe geen enkele consulaire waar nemer naar het front gestuurd. Bankwerker drukte tabakskaarten De Haagse recherche is een volledige clandestiene drukkerij van valse tabakskaarten op het spoor gekomen met een pers, cliché's en foto-installatie, al&- mede een zeer grote ho^eelheid tabakskaarten en een bedrag van f 800. Zij heeft een bank werker aangehouden, die be kende hiermede i'q totaal pl-rn. 5000 tabalcskaarten te hebben gedrukt. Hij verkocht deze kaarten niet. maar kocht er zelf sigaretten en shag voor, dio hy zwart verkocht. Een distributiekantoor had bij de economische recherche aangifte ge daan, dat enige detaillisten opplak- vellen met valse bonnen hadden in geleverd. Eén van deze sigarenwin keliers herinnerde zich van twee mannen een partij bonnen te hebben ontvangen. Hij verkeerde in de me ning. dat deze mensen bij een grot© instelling werkten, waarvoor zij de sigaretten kwamen halen. Hij kende ze van gezicht en zo was het moge lijk beiden aan te houden. Ook ©en andere detaillist herin nerde zich een man, die een grote partij bonnen ineens had aangebo den. Dit spoor leidde naar do 19-ja- rige S. M., die bij zijn arrestatie in het gebouw van de Raad van Ar beid vijftig valse tabaksbonnen in zijn bezit bleek te hebben. Hij ver klaarde deze bonnen t3 hebben ge kocht. van een militair, die veel bij hem aan huis kwam. Deze jongeman ontkende aanvan kelijk iets met de zaak te maken te hebben maar in zijn woning vond de recherche 1000 valse tabakskaar ten, alsmede een hutkoffer en een rugzaak vol sigaretten. Hij beweer de toen, de hele partij van een on bekende op een Amsterdamse gracht te hebben gekocht voor f 400. Dit klonk do politie wat al te onwaar schijnlijk en een brigadier kwam op het idee, eens een bezoek te bren gen bij een 25-jarLe bankwerker, die hij zich van een vorige zaak herinnerde Dit bleek een goede ge dachte, want. hiermede had men meteen de hoofddader te pakken. De duizend kaarten, die ten huize van de militair waren gevonden, had deze in de woning van de vervaar diger van deze kaarten gestolen. Karnemelk en yoghurt weer op de bon De melkproductie is als gevolg van de langdurige droogte dermate gedeald, dat de verstrekking van bonvrye karnemelk en daaruit be reide melkproducten noodgedwon gen twee weken eerder dan in het voornemen lag gestaakt moet wor den. Met ingang van 14 September mag karnemelk, yoghurt e.ó. niet meer zonder bon worden afgele verd. Nieuwe bonnen voor fietsbanden Tot en met 30 September kam op de bonnen A 01, A 06, A 16 en A 21 van het inschryvingsbewijs voor eerste verstrekking van rijwielban den, per bon een toerbuitenband worden gekocht. Voorts zal men op de bonnen B 01. B 06. B 16 en B 21 een toerbinnenband kunnen kopen. Ontploffing op Brits schip: 20 doden Als gevolg van een ontploffing ln de machinekamer van het En gelse stoomschip „Reina del Paci- fico" zijn twintig personen om het leven gekomen en vtfttig gewond. Donderdagavond werd te Belfast een radio-bericht opgevangen van het 17.000 ton metende schip, dat er i.i de machinekamer een explosie had plaats gehad. Het schip bevond zich zc«*en mijl ui: de Ierse kust ten Noorden van de Copeland-eilanden. Onmiddellijk begaven zich vier sleepboten met dokters aan boord naar de plaats van de ramp, ter wijl bij Donaghee, drie kilometer ten Zuiden van de eilanden, een aantal ambulances gereed werd ge houden. Donderdagavond laat is het schip dat door de ontploffing werd be schadigd, naar Belfast gesleept. Volgens Associated Press heeft Patrick Kennelly. de Australi sche gedelegeerde op de conferentie van Labourpartijen in het Britse Ge menebest het volgende gezegd: „Da Labour-regering van Australië ge looft in een „Australië voor de blan ken". Ander*, mensen mogen een andere mening hebben, maar wij zul len nooit kleurlingen in Australië toelaten. Er zijn misschien zesdui zend zwarte inheemsen in Australië over, maar zij vormen een ras, dat uitsterft en in reservaten wordt ge houden". En A.P. voegt er aan toes „In Australië mogen geen negers. Chinezen, Japanners en andera kleurlingen komen". 0ok wie niet onbekend is met deza Australische opvatting, wry ft. zich toch wel even de ogen uit hij deza openlijke mededeling, van een Labour-man jiog wel. „Wij zullen nooit kleurlingen in Australië toe laten". De inheemsen worden „in reservaten gehouden". Wanneer men dit alles op zich laat inwerken, krijgt men als normaal, redelijk mens toch wel een beetje wrange smaak in de mond, als men hedenkt, dat ditzelfde Australië Nederland de les wil lezen over zijn houding in het Indonesische pro bleem; dat dit land om deze houding Nederlandse schepen kan boycotten, dat het in de Veiligheidsraad op treedt als de kampioen voor de zelf standigheid van het Indonesische volk en dat het in de commissie van drie zitting heeft als het door de Republiek aangewezen lid. Het standpunt der Australiërs in hun eigen land kennende, vraagt men zich af of zij wel het minste morele recht hebben om het voor de kleuringen huiten hun gebied op te nemen. Dit alles doet natuurlijk niets af aan het feit, dat wy, zoals bekend mag heten, ten volle overtuigd zijn van het zelfbeschikkingsrecht der Indonesische volkeren en dat wy dit onder alle omstandigheden zullen verdedigen. Wij dienen echter goed te hesef fen, dat de andere mogendheden, die srich met het Indonesische piobleem bemoeien, in de regel niet geleid worden door motieven van recht en moraal, maar door eigenbelang. En wij zullen er voor moeten waken onze (en de Indonesische!) belangen ondergeschikt te maken aan de be langen ran derden. Dit alles leert ons tevens hoe droe vig het eigenlijk nog gesteld is in deze wereld. Ieder heeft de mond vol van het zelfbeschikkingsrecht en de principiële gelijkheid der rassen. Maar wie heeft er een duit voor over? De Joden, op de vlucht uit Europa, dat hun een hel is geweest, naar „het beloofde land", worden als misdadigers op schepen terug ge voerd en aan land gezet in Duits land. Welk lot wacht hun daar, na vijf, na tien, na twintig jaar? Is het te begrijpen, dat de Joden daar niet zo gerust op zijn? Maar waar moe ten zy anders heen? Wie wil ze hebben En de negers in Amerika? Is niet een nieuwe Beecher Stowe met een „Negerhut van Oom Tom" nodig? Er zijn veel meer voorheelden te geven en wij behoeven daarvoor nog niet eens naar de Pendsjaab te gaan, waar Indiërs van verschillend geloof elkaar afslachten Laat ons dichter by huis blijven, bij het „blanke ras", dat zich het meest geciviliseerde waant, maar dat tot uitspraken komt als die v!h\ de bovengenoemde Australische Labour-man en dat het anti-semitisme, ook pa deze ver schrikkelijke oorlog, nog niet heeft kunnen uitbannen. Wanneer wy dit alles bedenken, komt er wel epns een pessimisme over ons. Wat baten allerlei op zich zelf nuttige politieke en economische overeenkomsten, als de rassenwaan, de onverdraagzaamheid blijft, die al het andere in een enkele uitbarsting weer kan doorbreken Wij spraken dezer dagen met een hoogstaand mens, die zei het geloof in de politiek verloren te heb ben. Het enige, dat ons te doen 6taat, zei hij, is de mensen te ver beteren. Wy weten, dat men er met zulk een simplistische redenering niet komt. dat de noodzakelijkheid van politiek in ons huidige wereld bestel besloten ligt en dat tot de verbetering van de mensen ook de politiek zeer belangrijk kan bij dragen. Maar deze opvatting kan ons wel leren de politiek niet te overschatten en te beseffen, dat de wortel van het kwaad in ons zelf ligt. Men kan het een sentimentele uitspraak noemen, waar men niet veel mee doet, maar in feite is het waar en men moet er wèl iets mee doen. Als ieder voor zich tracht niet alleen te praten maar ook te handelen en te leven naar de idealen, die onder meer in het Atlantic C-harteT en het Hand vest der Verenigde Volkeren zijn vastgelegd, kan met behulp van de politiek een betere wereld op gebouwd worden. Indien wy allen dit niet doen zal de politiek slechts een middel zijn om voor slechte zaken mooie woorden te vinden en blyft de mensheid van de ene ramp naar de andere marcheren. Tot hedenavond: In het Noord- Westelijk gedeelte van ons land vrijwel krachtige Zuid-Westelijke wind. Wisselend bewolkt, doch vrij wel overal droog. Ongeveer dezelf de temperatuur. In het overige ge deelte van het land meest matige Zuid-Westelyke wind. Overwegend zonnig, droog weer. Weinig veran dering van temperatuur.

Historische kranten - Archief Eemland

Dagblad voor Amersfoort | 1947 | | pagina 1