Zisterdorfer-olieaffaire legt
Oostenrijk lam
Langere rokken - maar
niet onsportief
r
WIJ STAAN VERBAASD
Spiegel
der wereld
PRECISIE-ARBEID
LANGS DE WEGEN DER KUNST
Mode Herfst '47:
OOK RUSLAND WIL ER NIETS
VAN WETEN
7
Radio-programma
Zaterdag 20 September 1947
(Van onze '.peciale verslaggever)
lOSTENRIJK heeft grondstoffen nodig die het kan verwer
ken, dan kan het exporteren en vervolgens inkopen. Dui
delijk en eenvoudig. Maar momenteel worden de stroomloze
uren plotseling weer ingevoerd en staken autobus en Obus de
dienst daar er geen stroom en brandstof meer komt.
Hoe dat zit? Zisterdorf leverde olie en benzine, zodat Oos
tenrijk uit eigen middelen kon putten om zijn vervoer en zijn
machine's weer op gang te brengen. Enige tijd geleden stopte
voor de raffinaderij één enkele vrachtwagen bemand met
Sowjet-soldaten. Met een handvol mannen zette men de ter
reinen af.
Punt. Dc fabrieken waren Sow-
jet-bezit geworden en de olie
werd aan de handel onttrokken,
verscheept of tegen een tienvou
dige prijs openbaar in Wenen
zwart verkocht. Toewijzingen aan
openbare vervoermiddelen, aan
fabrieken en automobilisten ver
vielen. Stil ligt de industrie, stop
staat het verkeer.
De raffinaderi] is Engels bezit.
Het enige wat Amerika en Enge
land tot nu toe ondernomen heb
ben is protesteren. „Wij staan
verbaasdheette het in dc
nota. Daarom reist een Oosten
rijks minister nu naar Zwitser
land om daar
olie en benzine
te kopen! Daar
om stokt het nu
met de produc
tie en het ver
voer. Want de
olie uit Zister
dorf wordt dooi
de Sowjets ook
op de Zwitserse
markt gebracht
cn vandaar uit
weer door Oos-
tenrijk aange
kocht. maar dat kan nog w el even
aanlopen, want de Shilling is ook
bij de Zwitsers niet in tel.
En dit alles geschiedt zonder
slag of stoot en gaat maar rustig
door terwijl hemel en aarde wor
den bewogen om de import te be
vorderen. Onder zulke omstandig
heden voltrekt zich de opbouw en
is alom een taaie werklust te be
speuren. Een brug wordt her
steld een fabriek gaat draaien.
De Steyeru erke zouden volop
kunnen produceren als er grond-
stoffen kwamen. Zn ontvingen
precies zes banden en konden dus
één tractor afleveren. W achten is
de leus. Wat enerzijds met de
grootste moeite wordt opgebouwd
wordt met even taaie volharding
in dit krankzinnige schaakspel
weer afgebroken.
„Wenen bouwt op"
Terwijl Weenen nog de merk
tekenen draagt van dc bombarde
menten, terwijl overal op de sta
tige paleizen enorme conterfeit-
scls van Stalin de muren dekken
heeft men een Ophouw-tentoon
stelling georganiseerd die een
prachtig overzicht biedt van wat
werd bereikt en wat nog te wach
ten staat.
liet is niet alles toekomstmu
ziek. Neen. met gigantische kaar-
ton en tabellen toont „Wien bant
auf" wat reeds werd bereikt eri
l.et is verbazingwekkend als men
De Oostenrijker hoopt op een wonder, want de dreigende Sowjet
wacht in de Oostenrijkse gebieden, de slappe protesten tegen de
Zisterdorf er-af faire, alles jaagt naar een climax, naar een uitbarsting,
die men hoe langer hoe openlijkerOORLOG noemt. Niemand zal
hier kunnen profeteren en niemand 2al de situatie kunnen overzien,
maar Oostenrijk staat voor een beslissing, die zijn verder zijn of
niet-zijn moet bepalen. De Zisterdorf er-af faire grijpt iedere dag
dieper en verwoestender in het leven in. Steeds meer raderen staan
stil en steeds meer werk blijft ongedaan. Nog is het einde niet Ie
zien. Maar Oostenrijk wacht in angst en vreze.» op de gevolgen.
men het eindelijk eens beu was
om elkaar te bestrijden.
Want even dreigend als dc in
nerlijke onenigheid is de bedrei
ging van buitenaf. Duizenden
D.P.'s (Displaced Persons), ver
enigd in gewapende benden, trek
ken moordend cu plunderend
door het land. brandschatten de
hoeven en terroriseren een land
streek. De luxe? baden boden tot
nu toe toevlucht aan duizenden
Joden, die na dc oorlog een vvoon-
stede zochten. Nu dc Amerikanen
hen een kamp hebben aangewe
zen en het hevel gaven de bad
plaatsen te ontruimen dreigen /ij
met de totale vernietiging van de
badhotels. Stuk voor stuk zullen
zij de hotels opblazen als zij moe
ten vertrekkenZoiets ware
hij ons volmaakt onmogelijk,
maar Oostenrijk moet het zich
laten aanleunen en zoals altijd
betaalt de kleine man de gebro
ken ruücn.
Wenen met zijn talloze lnrs,
restaurants en Tanzlokale. We
nen met zijn sublieme Opera's
zijn theaters en zijn cabarets: het
danst een dodendans als niet zc^r
snel en effectief orde wordt ge
schapen in het machtenconflict.
Maar hoe?
De bondskanselier ontving een
scherpe nota van Sowjetzijde:
daar hi» steun van Amerika had
aanvaard had hij een buitenland
se mogendheid op ongeoorloofd'»
wijze in Oostenrijks binnenlandse
aangelegenhe-
den betrokken.
Dat wenste men
niet.
T angbewegingen
T N onze vorige Spiegel kondigden
-*• wij aan, dat wij een andere zijde
van het probleem-Iran zouden be
lichten dan de „oliekant".
Sinds anderhalve eeuw is een van
de vaste lijnen van de Russische
(tsaristische en Stalinistische» poli
tiek de drang naar het Zuidwesten,
d.w.z. naar het Oostelijk bekken van
de Middellandse Zee en dc daaraan
grenzende gebieden. Daarbij heeft
Rusland steeds dezelfde barrière op
deze weg gevonden, het Ottomaans
Turkse rijk. dat dank zij zijn ligging
aan de zee-engten, zowel t.o.v. Zuid
oost-Europa als van Voor-Azié een
sleutelpositie inneemt.
Tot vandaag ten dag heeft die
Russische politiek maar één doel:
deze barrière op te ruimen. Dit kan
op twee manieren geschieden: door
een rechtstreekse druk (respectie
velijk aanval) op Turkije of door
een omtrekkende beweging, welke
de barrière waardeloos maakt. Beide
methodes, die van de frontale druk
en die van de tangbeweging past
Moskou sinds het einde van de oor
log op Turkije toe.
Over die frontale druk willen wij
het hier nu niet hebben, des temeer
echter ïnteressecrd ons die omtrek
kende beweging. Deze is nl. een
dubbele: zowel aan de West- als aan
de Oostkant probeert de Russische
diplomatie om Turkije heen te
komen.
Die Westelijke tangbeweging, waar
van het uiteinde, de klauw a.h.w.,
wordt gevormd door Bulgarije, Joe
goslavië en Albanië, is een van de
oorzaken, dat er ccn probleem-
Griekenland bestaat. En de Ooste
lijke tang. die zich van dc Kauka-
sus uit naar het Zuiden beweegt,
heet nationalisme van de Koerden en
Armeniërs, Azerbcidsjan, Toedek-s
partij, kortom dc kwcstie-Iran.
Vandaar dan ook dat de regering
van Turkije deze beide tangbewe
gingen met de grootst mogelijke 'oe-
langsteli.ng volgt. Wat in Grieken
land gebeurt en wat zich in Iran af-
sp-'clt. gaat haar immers rechtstreeks
aan.
HP OT dusver is het na de oorlog
-1 zo geweest, dat de Russen beur
telings de ene of dc andere tang
hanteerden. Dit kan worden uitge
legd als een poging om de weréld in
hrt onzekere te houden over hun
eigenlijke bedoeling, het kan ook be
tekenen. dat zij zich niet sterk ge
noeg voelden voor het grote beslis
sende politieke offensief tegen het
Midden-Oosten als geheel.
Dc Amerikanen van hun kant heb
ben. toen zij zich eenmaal opgemaakt
hadden, om de Russen het hoofd te
gaan bieden, het probleem van het
Midden-Oosten onmiddellijk als één
geheel gesteld. De Truman-doctrinc
liet geen twijfel over, dat voor Wash
ington de problemen van Grieken
land Turkije en Pcrzië één geheel
vormden.
Op het ogenblik nadert dc affaire-
Griekenland haar hoogtepunt. Be
tekent het feit. dat juist nu de
kwestie-Iran weer aan de interna
tionale horizon opkomt, dat de
Sowjetunie van plan cn bereid
is om het probleem van het
Midden-Oosten als geheel met de
(Anglo-)Amerikanen te gaan ..uit
vechten". dan wel is dit de inleiding
voor een strategische terugtocht van
Moskou uit de Griekse kwestie en
tegelijk een overschakelen naar de
Oostelijke tangbeweging? Op deze
vragen zullen de komende weken,
zal het verloop van de Alg. Verga
dering der Verenigde Naties het ant
woord kunnen geven.
zich realiseert dat dit alles viij-
wel zonder hulp van buitenaf
werd klaargespeeld. Een reusach
tige fotomontage „Chaos" ge
naamd geeft een beeld van het
Wenen van 1945; dan volgen ge
gevens en fotos over de moeizame
schreden van het herstel. Daar
tussen ragen de kunstzinnige
wandtapijten cn gebrandschilder
de vensters de aandacht, die Wee
nen in de loop der eeuwen voor
stellen. Een barokke pracht, die
de aandacht weet vast te houden
en die de Weners weer besef moet
geven van de onvergankelijke
schoonheid hunner hoofdstad.
Wat zou kunnen, als...
|'e zelf der tijd opent de Wiener
Messc zijn poorten en toont aan
dc duizenden bezoekers wat men
zou kunnen maken alsals ei
grondstoffen kwamen, als e, ge
ïmporteerd kon worden, als er
wat eenstemmigheid zou bestaan
bij dc bestuursorganen en als
Zo rolt dag
na dag de ka
lei doscoop der
politieke vrij
buiterij met
bonte accenten
naar het vol
gend tafercel.
y Wenen zingt '-n
speelt weer.
Wenen werkt cn Wenen lcefi.
maar de muren kraken. Het
spook dei inflatie, de angst voor
verdere prijsstijgingen, de onge
hoord hoge toeslag, die als belas
ting wordt geheven op verkeer en
energie-middelen, dat alles vormt
een welkom object voor de sati
rieke pers. die in woord en ge
schrift de noden van iedere dag
veraanschouwelijkt.
„Morgen: Waterkaarten", schrijft
..Der Igel". Want de angst voor
de droogte, die de bergmeren en
de beken van water berooft cn
die de w il te steenkool vernietigt
leeft overal. „Het gaat bergaf
waarts". is de algemene tendénz.
„Volgende winter zal het nog er
ger zijn dan ooit', meent men.
OP 'net qebict van dc bouw van
vliegtuigmotoren ncem% Enge
land ccn vooraanstaande, zo niet de
eerste plaats -n dc wereld in. Voor
al in de oorloj was het opmerkelijk
hoe de Britse motorenfabrieken er in
slaagden aan de steedv hogere eisen,
die aan vliegtuigmotoren werden ge-
steld, Ik- voldoen cn zelfs hans za
gen een geheel nieuuc type voort-
serie vervaardigd. De foto toont een
bankwerker ran deze fabriek
met de bcwerkina van een turbine-
schoepenrad van een straalmotor,
lief vervaardigen van zo'n rad uil
oei hard. materiaal cobalt nikkel-
staal komt voornamelijk neer op
weergaloos zuiver draai:n cn slijpen.
Het zijn meesterstukken van uiterst
bekwame banku t kers De schoepen.
stuwingsapparaat de reaciie-mo- raderen d'aaien in de turbo-jetmotor
tor tf> ontwikkelen. Eerst waren
de niotorfabrikr.nter ten achter bij
de vliegtuig nl werperthans bre
ken de vliegruigontwerpers zich het
hoofd de von- van het supersoni
sche vliegtuig te Linden! In de be
roemde Tiol/s Rovc'dbriek ie Derby
worden nu de „turbo-jet motoren" in
met supersonisch snelheid rond en
worden daarbij bloot gesteld aan de
zeer hoge temperatuur van dc ver-
biandingsgassen. ren ijrima fabii-
cage is hier d 's absoluut noodzake
lijk, willen niet onmiddellijk defecten
cgjtreden
Tussen Noord- en Zuidpool
Neem een levende ratelslang cn
stop die in ten grote pot, voeg rijst
wijn toe met gedroogde padden;
soja. schijfjes hertshoorn en een
handvol gedroogde zeepaardjes-
Laat alles samen goed trekken, dan
krijgt U volgens dc Chinezen in
New York een uitstekende liefdes
drank. Bij een razzia in de Chine-
zenwjjk heeft de politie onlangs »»cn
fles met deze zogenaamde 'atol-
slang whisky in beslag genomen.
Geeft U mij liever eep Ameri
kaanse auto, dacht Jhr. H. P. J.
Bosch van Drakensteyn. werkzaam
op dc Nederlandse ambassade te
Moskou. En hij kreeg hem! Het was
de mooiste cn de nieuwste wagen
van Moskou. Bij zijn vertrek naar
Athene, waar hij tot gezant werd
benoemd, deed h\j zijn fonkelende
lieveling van dc hand aan de meest
biedende. De ambassadeurs van
China, Iran cn Argentinië kregen
er bijna ruzie over De Argentijn
had de meeste dollars en ging met
de buit strijken...
Alle beschikbare mannen in Oos
tenrijk zijn opgeroepen om de bos
branden, die het land teisteren en
zelfs verschillende dorpen en ste
den bedreigen, te blussen. Het ge
vaar. dat oude Duitse muniticop-
slagplaatsen tot ontploffing komen,
wordt niet denkbeeldig geacht.
Hoe moef U straks verschijnen
op de bruiloft van prins Philip en
prinses EIKabeth \an Engeland?
voor het geval, dat U daarvoor de
nodige deviezen bezit. Dames in
middagtoilet met hoed en dc heron
in jacquet, vvandelkleding of uni
form. Voor de dames geldt natuur
lijk het devies: lange rokken!
Zilveren Jaarbeursklant
Naar aanleiding van het feit dat
zij voor de 25ste maal heeft deelge
nomen aan de Koninklijke Neder
landse Jaarbeurs, werd aan de
„Gilda" caramel- en toffeefabrieken
Gillet en Davids te Rotterdam door
dc voorzitter van dc raad van be
heer. dr. F. H Fentener van Vlissin-
gen als waardering een oorkonde
uitgereikt.
riri
h
De in de laatste oorlog wel
zeer bekend geworden vuur
toren op het eiland Texel, waar
indertijd zovele Russische
krijgsgevangenen hebben ge-
i ochtcn. wordt nu eindelijk
weer geheel gerestaureerd.
DE H.O.V. MAAKT EEN SUC-
cesvolle tournée door Engeland.
Maandag trad het Haarlemse Or
kest in Leicester op voor 3000 be
zoekers, Dinsdag in Wolverhampton
voor 2000 scholieren in een der mo
dernste concertzalen van Engeland,
de Civic-hall. De beide solisten Gijs
Beths (viool) cn Jaap Stotijn (ho
bo) hadden ovaties in ontvangst te
nemen. Al sluit Engeland z'n gren
zen voor onze groenten, het ont
sluit wel z'nhart voor onze muziek.
Het brengt wel niet zoveel in het
laatje, maar morele overwinningen
zijn ook niet te versmaden.
DAT DE FILM HAAR ZWIJ-
I gende tijdvak al lang achter de rug
I heeft zou men ook kunnen afleiden
uit het feit. dat tijdens het filmfes-
tival in Cannes niet minder dan 6
congressen worden gehouden door
filmbclanghebbenden van allerlei
gading; te veel om zelfs maar op te
noemen. De vertoning van films zal
echter van die congressen een niet
onbelangrijk onderdeel vormen.
AMSTERDAM VERGEET. ZO-
als men weet z'n kunstinstellingen
niet. ook financieel niet. B. en W.
hebben dé gemeenteraad voorge
steld een subsidie van 394.000 en
een kasvoorschot tot 250.000 te
verlenen aan de Nederlandse Ope
ra: een subsidie tot 121.750 plus
een kasvoorschot tot 75.000 aan
de Stichting „Amst. Toneelgezel
schap".
NIET MINDER DAN 30 ARTIS-
ten plus 4 orkesten werken belan
geloos mee aan het Artistenfeest
in het Kurhaus op Maandag 22 de
zer. De concertzaal wordt geheel in
cabaretstijl ingericht en het pro
gramma volgt de Amerikaanse
stijl: 2 en 3 nummers verschijnen
tegelijk op het toneel... Iets nieuw*
zegt men. voor Nederland. Ook iets
goeds? De baton zijn bestemd voor
het Biak-hulpfonds ten behoeve
van noodlijdende artisten en musici.
Het schone doel maakt in elk geval
veel goed...
DE BELGISCHE ORGANIST
Flor Peeters, ook ten onzent goed
bekend, is naar Amerika vertrok
ken. waar hij gedurende drie maan
den een 50-tal orgelconcerten zal
geven.
DE MODERNE BOEKHANDEL,
Leidscstraat Amsterdam, organi
seert van 23 dezer tot 6 Oct. een
tentoonstelling van moderne Zwit
serse boeken op het gebied van li
teratuur en kunst, en van 8 October
tot 21 October een expositie van
het moderne Franse kunstboek en
van luxe-uitgaven.
BIJ HET 25-JARIG EESTAAN
van de Nederlandse Bachvereniging
in 1916 werden het Nederlandse
publiek voor dc eerste maal in ccn
Bachwcek werken van de grote
componist Johann Sebastian Barh
aangeboden, die minder bekend zijn
dan de traditionele Mattheus-pas-
sion. Het succes van deze Bachwcek
is voor het bestuur van dc vereni
ging aanleiding geweest de proef te
herhalen en voortaan ieder jaar ln
September een Bachwcek te orga
niseren.
Dit jaar worden vier concerten
gegeven op 2122. 26 en 28 Septem
ber. Het eerste concert is Zondag
middag 21 September in dc Bach-
zaal, waar, na ccn korte inleiding
door Herman Rutters de eerste vol
ledige uitvoering volgt van ..Das
Musikalisch Opfer", een merkwaar
dige dankbetuiging aan Frcderik de
Grote voor Bach's ontvangst ten
hove. Het tweede en derde con
cert worden gegeven in de Oude
Kerk te Amsterdam op Maandag 22
en Vrijdag 26 September- Anthon
van der Horst, die alle concerten
dirigeert, speelt dan de orgelmis.
Op Vrijdag volgt het eerste deel
van „Die Kunst der Fuge" uitge
voerd door strijkorkest en de orga
nist Albert de Klerk.
Zondag 28 September wordt de
Baclnveek besloten met een conceit
ir de Bachzaal.
EEN VERZOEK VAN DE DEEN
SE legatie om een Nederlands ci
neast naar Denemarken te zenden
voor een veertiendaags verblhf al
daar, ten einde op te treden als in
structeur voor de vervaardiging
van een film over dit land. heeft
de minister van O. K. en W. voor
deze opdracht aangewezen Paul
Schuitema. die bc-reids naar Dene
marken 1 s vertrokken.
DE RUSSISCHE CINEAST toon
de zich ontevreden. Hij sprak niet
zijn veto uit gelijk z'n landgenoot
Gromyko, maar verklaarde, dat de
nu v wat betreft de Sowjet- en de
Italiaanse film partijdigheid aan dc
dag had gelegd ten sunste van de
laatste. De filmcritiek kende een
prijs toe aan de Deense film ..Dies
irae" die binnenkort in ons land
zal komen.
PARIJS, September
OVER de nieuwe „lijn-1948" waarmee de Parijse ontwerpers
de leiding van de' mode-wereld trachten te heroveren kan
men van mening verschillen, maar men doet haar onrecht te spre
ken over „niets anders dan een terugkeer tot 1908" of zo iets.
Men is er namelijk zeer bepaald op uit geweest om een practische
en sportieve kleding te creëren.
Op het eerste gezicht
zouden we zegen, dat ze
daar niet in geslaagd zijn.
maar daar vergissen we
ons in. De weelde van de
stof. die gebruikt wordt
voor de japonnen, de
overdadig brede heupen
der modellen doen ons
deze vergissing maken.
Maar bij nadere kennis
making blijken de tail
leurs werkelijk sportief,
en bovendien vragen ze
ook niet zoveel stof. om
dat de rokken betrekke
lijk nauw zijn.
De japonnen zijn over
't algemeen weer hoger
gesloten en voorzien van
hoge kraagjes vaak ver
dubbeld of bij de mantels
afgezet met bont.
Wat de bredere heupen
betreft, die worden ver
kregen door grote uit
staande zakken of strik
ken en draperieën. Hier
nog enige ontwerpen, die
op de laatste shows te
zien waren.
Mad Carpentier heeft
de nieuwe liin in al haar
creaties geadopteerd. De
rokken komen tot op 30
cm. van de grond en zijn
op de heupen wijd en aan
de zoom nauwer. Daar
bij zijn de schouders rond
en bijgevolg smaller dan
ze geweest zijn.
Haar mantels hebben
dez.e lijn of een lijn ge-
inspireerd door Watteau.
De kragen zijn met bont
verdubbeld. Van de tail
leurs lopen de rokken regelmatig
uit tot aan dc onderkant. De jasjes
hebben kimono-mouwen met een
hoge kraag. De japonnen vormen
door hun kleur een contrast met de
mantels. De wijdte van de rok wordt
verkregen door veel ruimte van ach
ter in de taille. Avondjaponnen heb
ben bijzonder lange rokken en zijn
gemaakt van brocaat. zwart velours
of veelkleurige mouseline.
Jacques Heim volgt een eenvoudi
ger lijn. die vooral practisch bedoelt
te zijn. De rokken zijn bij de taille
glad. maar worden wijder bij de knie
en zijn bij het lopen makkelijk en
prettig. De mantels zijn redingotes
met een bovenstuk van astrakan en
hebben erg wijde rokken, ol'Watteau-
lijn met wijde mouw. afgezet met
wit vossebont. De manteltjes van de
tailleurs zijn sterk getailleerd en heb
ben losse panden De geklede tail
leurs zijn opgewerkt met zwart git'
de sportieve idem vallen onder de
driekwart mantels.
De wollen japonnen met nauwe
mouwen zijn sterk getailleerd. De
namiddagjapon is gemaakt van zwa-
J~lOEWEL vele modc-
ontwerpers langere
rokken voorschrijven blij
ven de modellen toch soe
pel en elegant van lijn.
Men werkt daarom met
draperieën en grote zak
ken. om het stijve effect
van dc lange rokken zo
veel mogelijk op te
heffen.
Baboesjka's
D E vrouwen
- zullen zich
i de Sovjet-Unie
niets aantrekken
van de door Parijs gedecreteerde
langere rokken-mode. Toen onlangs
een buitenlandse zich in een lange
rok vertoonde, was het korte com
mentaar dat een correspondent van
Associated Press uit de mond van
een aardig 23-jarig Russisch secre-
taresjc te horen kreeg: „Wie is die
babocsjka (grootmoeder)
De japon werd gedragen door een
lid van een buitenlandse legatie
een jonge vrouw uit Denemarken
in de weelderig ingerichte cocktail
bar van het Grand Hotel, een cen
trum van het Moskouse nachtleven.
Ook uit gesprekken met andere
Russische vrouwen, die er van hou
den zich goed tc kleden, blijkt, dat
dc lange rok in Rusland geen aan
hangsters zal vinden. „De Russische
vrouwen zullen er nooit iets in zien",
zei een danseres. ..Het kan mij niets
schelen wat mode-ontwerpers in
Parijs of New York of waar ook
zeggen. Onze vrouwen zijir al lang
geleden tot de conclusie gekomen,
dat zij de korte rok het aardigst
vinden, en ik geloof, dat zij daarbij
zullen blijven."
Nog een ander meisje, een typiste
op een fabriekskantoor. zei: „Kijk
nu deze kamer eens rond. Ik zie drie
Frangaises. Zij dragen korte rokken.
Als die nieuwe lange rok zo modern
is, waarom dragen zij dan geen lan
ge rokken? Neen hoor, ik geloof, dat
het allemaal maar propaganda is. Ik
trek me er niets van aan, of een
Deense, Franse of Amerikaanse
vrouw ccn rok tot op haar enkels
draagt, ik zelf doe het toch niet."
Dc Russische pers heeft niet gerea
geerd op de nieuwe mode. Én de
Russische pers kennende geloven wij
niet. dat zij er ooit een woord over
zal schrijven'. Dat wil niet zeggen,
dat de Russische vrouw geen belang
stelt in mode, maar zij heeft er haar
eigen ideeen over. De Russische
vrouw is langzaam in het toepassen
van nieuwigheden. De japonnen van
Russische meisjes komen over het
algemeen tot op de knie of net cr
boven, cn hoe ouder de vrouw, des
te langer de rok. Aan de lengte van
dc rok zou men de leeftijd kunnen
schatten. Alle baboesjka's dragen
lange rokken, en daarom is het zeer
waarschijnlijk, dat wie in zo'n lange
rok verschijnt, baboesjka genoemd
zal worden, of misschien wel
reactionnair.
re zij. satijn en velours. De avond
japonnen zijn gedecolleteerd, zonder
schouders.
Carven heeft hoofdzakelijk een kle
ding gecreëerd, die makkelijk te
dragen is De sportmantels zijn ver
vaardigd van heel mooie stoffen in
rood en grijs-groen. De geklede
mantels hebben het model van de
redingote en zijn afgewerkt met
bont.
Bij de tailleurs is het klassieke
model bewaard: schouders zijn op
gevuld. onder de taille vallen ze
open. Ze zijn in zwart, eenvoudig.
De rokken van dc japonnen zijn
ook hier erg lang en wijd cn gegar
neerd met contrasterende kleuren.
Bij de avondjapon vinden we weer
de .'licht naar afwisseling. De rok
cn het lijfje zijn van contrasterende
kleuren en van verschillend mate-
i iaal. Hierbij wordt veel met strik
ken en linten gewerkt.
Schulte en Lakeman
geschorst
Blijkens een officiële mededeling
heeft de sport-commissie van de
N.W.U. Schulte en Lakeman „voor
hun onsportieve gedrag in de wed
strijd tc 's Hertogenbosch, waar ztj
de wielersport al een heel slechte
dienst bewezen", geschorst tot 1
Januari 1918 en hebben zij hun ge
contracteerde gage verbeurd. De
winterbanen zullen bet dus tot zo
lang zonder Schulte moeten doen.
Ingezonden mededeling
Tegen hoog loon en
een biertje er bij.
Was voor de baan van
portier geen
liefhebberij.
Maar toen boven 't
salaris
Aan de functionaris
'n Glas TIP werd gebo
den. stond men in de rii 1
Inr Hr. N. J.
TIP.
te Zaandam, ontv. 1 fles
FEUILLETON
WA/V SHEL L G/V3 EG. C
HOOFDSTUK VIII
Zwcndasky krUgt ccn „geurig"
welkom.
Ik had mij Zwcndasky heel anders voorgesteld;
min of meer als één van de echte uitbuiters-
typen. zo'n vadsige rijkaard, die dik cn pafferig
in de kussens van zijn luxe wagen zit. terwijl de
ondergeschikten in 't zweet huns aanschijns zwoe
gen. Maar Zwendasky was klein, mager, donker
met borstelig zwart haar cn kleine felle ogen.
Toch waren die ogen, ondanks hun felheid niet
echt menselijk; soms leken het wel knikkers,
zonder enig gevoel. Opeens konden ze heel dof
worden dan was Zwendasky het gevaarlijkst
.dat leerde ik later.
Toen ik hem voor het eerst zag in gesprek met
de welgedane hoteleigenaar, Don Carlos, dacht ik:
„Dat is hij niet".
Maar hij was het wel. Don Carlos steldz de
nieuwe gast met een zekere plechtigheid aan
graaf Paul voor. Zwendasky's Spaans scheen mij
toe perfect tc zijn. Hij was zeer vriendelijk en te
gemoetkomend. Graaf Paul antwoordde enigszins
afwezig, hoewel beleefd. De olie-magnaat had de
suite tegenover die van graaf Paul genomen.
..Don Carlos vertelt nic dat er wel eens een
beetje lawaai in uw suite is doet er niets toe".
Hij, Zwendacky. zou cr niet minder rustig om
slapen. Integendeel. Hij hield wel van een beetje
lawaai om zich heen. „Mijn hoofdkwartier is ia
New York weet U".
„O", zei graaf Paul. „Bent u hier voor de stie
rengevechten voor de corrida?"
„Misschien Voor het eerst zag ik nu de
knikker-ogen dof kijken. „Zaken cn plezier
wie weet.Is dat uw zoontje?"
„Mijn protégé", antwoordde graaf Paul.
„Zo schildert hij ook? Heeft hij talent?"
„Bijzonder we dineren maar in onze kamers,
Don Carlos; vergeet de wijn niet Rioja...."
Don Carlos boog. Graaf Paul groette. Zwcndas
ky die haastig zei: „Ik hoop U meer tc zien. Een
vreselijk vervelend gat eigenlijk, dat Acapulco!"
Graaf Paul knikte afwezig.
In onze kamer zei ik: „U was erg kortaf tegen
hem. graaf Paul".
„Precies. Hij moet ons nalopen, niet omgekeerd.
Wat vind je van hem?"
,,'t Lijkt me een gevaarlijk sinjeur, werkelijk!
Is hij een Mexicaan?"-
Ik dacht aan de ballade van Zapata.
„Ik geloof van niet. Niemand weet veel van het
persoonlijk leven van Zwendasky. Voordat hij
zo graag voor detective spelen Jonska? Heb jc
geen geduld? Neen chico, dat is een verkeerd
idee. Als er één in dit blijspel voor detective moet
spelen, dan is het Zwendasky. Wij houden ons
rustig en doen alsof we van niets weten". Ik keek
zeker erg teleurgesteld: want ik vond dat wij nu
lang genoeg niets hadden gedaan. „Kiik niet zo
sip Jonska". lachte graaf Paul. ..Ik zal je een op
dracht geven, vanmiddag, in het laboratorium".
Die middag had mijn scheikundeleraar mij eens
moeten zien! Wat was ik een ijverig chemist. De
reactie van zuren op metalen. Graaf Paul's op
dracht was eenvoudig' zoveel onaangename geu
ren tc verwekken als ik zelf kon verdragen. Nu.
ik had een flinke fles zwavelzuur bij de hand en
deed mijn best om graaf Paul niet teleur te stel
len. Eindelijk kwam graaf Paul aan de deur klop
pen. „Genoeg Jonska"' riep hij. Ik verliet het la
boratorium met het zelfvoldane gevoel van
iemand die zich met eer van.zijn taak gekweten
heeft. Het rook niet meer: het men kan het
niet nctics uitdrukken het stönk. Jongens die
zelf in het scheikundig laboratorium hebben ge
werkt zullen mij begrijpen. Dc odeur was ook
hier kwam, leefde hij in Zuid-Amerika. nu eens zeer penetrant. Zelfs in de verste kamer van dc
hier, dan weer daar. Kij is eens president van
Columbia geweest, maar ook dat zegt niets".
„Hij is wel, eh, charmant".
„Ja, ik vermoed dat hij charmant kan zijn als
hij wil. Nu. voor ons draaide hij in ieder geval
de kraan van dat vaatje wijd open".
Juan kwam met het diner. Voor een poosje
werd Zwendasky vergeten bij de heerlijkheden
van een Mexicaans luxc-dincr. Maar nu Zwen
dasky hier was, wilde ik ook wat actie zien. „Hoe
suite hing een'lucht als van bedorven eieren en
slechte benzine.
„En wat nu?" vroeg ik
„Afwachten".
„Wat?"
„Zwendasky's reactie. Is die normaal, dan zijn
wij op 't verkeerde pad...."
„Wat bedoelt U normaal?"
„Dat hij een vreselijke ophef maakt. Dat zou
iedereen toch doen". Graaf Paul drukte een zak-
zullcn we beginnen?" vroeg ik. „Zal ik hem na- doek voor zijn neus en mompelde: „Je bent een
gaan? We moeten toch weten wat hij hier wer- man van je woord, hoor".
kclijk doet of hij handlangers heeft meege- We wachtten. Uit het laboratorium klonk het
bracht enzovoortsgonzen van de kleine motor: dat was ook écn
Graaf Paul keek mij glimlachend aan. „Wil je van de orders van mijn werkgever-compagnon.
Hedenavond
HILVERSUM I: 19.00 Nieuws.
19.20 Kareol-Septet. 19.45 Uitz.
voor Ned. in Duitsland. 20.<>0
Nieuws. 20.12 Gewone man. 20.20
Gr.pl. 20.30 Lichtbaken. 21.00 No-
gen heit de klok. 22.00 Operette
fragm. 22.45 Avondgebed. 23.00
Nieuws. 23.15 Busch kwartet.
HILVERSUM n: 19.00 Piano.
19.30 Voor rle jeugd. 19.45 Ds. Fi
scher. 20.00 Nieuws. 20.15 Van een
voudige mensen. 21.15 Socialistisch
commentaar. 21.30 Omroepork.
22.00 Luisterspel. 22.30 Omroepork.
23.00 Nieuws. 23.15 Dansmuziek.
Morgen
HILVERSUM I: 8.00 Nieuws.
8.15 Gram.muz. 8.30 Hoogmis. 9.30
Nieuws. 9.45 Zondagmorgcnklan-
ken. 10.00 I.K.O.R. Kerkdienst.
11.30 Gewijde muziek. 12.15 Boek
bespreking. 12.30 Lunchconcert.
12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws.
13.15 Welk bock? 13.20 Lunchcon
cert. 13.50 Gram.muziek. 14.00
Marsmuziek (gr.). 14.15 Reportage
van de voetbalwedstrijd Nederland
Zwitserland. 16.30 Ziekenlof. 17.00
Kerkdienst. 18.30 Strijdkrachten
19.00 Gram.muz. 19.15 Kent Gij Uw
Bijbel? 1930 Nieuws en wecrovcr-
zicht. 19.45 Nabeschouwing Neder
landZwitserland. 20.00 Actuali
teiten. 20.12 Dc gewone man. 20.20
De Zilvervloot. 21.00 Het Londens
PaUidiumorkest. 21.15 „De muite
rij op de walvisvaarder. Luisterspel.
22.05 David Oistrach. viool. 22.15
Avondgebed. 22.30 Nieuws. 22.50
Werken van Saint-Saëns.
HILVERSUM II: 8.00 Nieuws.
8.18 Gram.muz. 8.30 Voor de tuin
(S. Lantinga). 8.45 Ensemble „Bar
carole". 9.12 Postduivenberichten.
9.15 Voetballen (het stopperspil-
systeem). 9.30 Men vraagt
10.00 Geestelijk leven. 10.15 Volks
liedjes en dansen uit verschillende
landen (gr.). 10.45 Voordracht.
11.00 Radio Philh. orkest. 12.00
Franse chansons (gr.). 12.30 De
Zondagclub. 12.40 Dordrechts man
nenkoor. 13.00 Nieuws. 13.15 Het
Avrolians. 13.50 De Spoorwegen
spreken. 11.00 Salonorkest.» 14.05
Boekenhalfuur. 14.30 Mendelssohn-
concert. 15.15 Filmpraatje.' 16.15
Gram.muz. met als intermezzo
Avro's reportagedienst. 16.30 Tha
Sky masters. 17.00 Muziekver. Dic-
mcr Harmonie. 17.15 Ver. Maas
trichts Mannenkoor. 17.30 Ome
Keesje. 17.45 Accordeonver. 18.00
NieuwS. 18.15 Sport. 18.30 Dr. H.
Fabel*. 19.00 Oecumenische kerk
dienst. 20.00 Nieuws. 20.05 Actuali
teiten. 20.15 Waltz-timc. 20.45
Bandjir. Luisterspel. 21.45 Hersen
gymnastiek. 22.15 Het omroepork.
23.00 Nieuws. 23.15—21.00 Gr.pl.
Maandag
HILVERSUM I: 8.00 Nieuws.
8.15 Orgelspel. 9.15 Bij onze zie
ken. 9.30 Morgenconcert. 10.30
Morgendienst. 11.00 Strijkorkest.
11.35 Piano-recital. 12.00 Gram.-
platen. 12.30 Weeroverzlcht. 12.33
Liederkrels. 13.00 Nieuws. 13.15
Orgelspel. 11.00 Voor jonge moe
ders. 11.20 Continental Quintet.
15.00 Pandora-trio. 15.30 Sympho
nic van Haydn. 16 00 Bijbellezing.
16.45 Cello-recital. 17.15 Hollanda-
sextct. 17.45 Het rijk over zee.
18.00 Sport. 18.15 instrumental
allerlei. 18.30 Strijdkrachten.
HILVERSUM II: 8.00 Nieuws.
8.18 Lichte morgenklanken. 9.00
gram.pl. 10.00 Morgenwijding. 10.20
Voor de zieken. 11.00 De spiegel
van Yow-Koes-Ki. 11.15 Liederen
van Gricg. 11.30 Orkestconcert.
12.00 Carlo Carcassola en zijn ork.
12.30 Wecrpraatjc. 12.33 Voor het
platteland. 12.38 Harmoniemuziek.
13.00 Nieuws. 13.20 Boyd Bachman.
13.45 Samson en Dalila (opera).
14.30 Voor de vrouw. 14.45 Samson
cn Dalila (vervolg). 15.30 Heeft
niemand Thijs Schjldpad gezien.
(Fabel). 15.45 Samson en Dalila
(slot). 16.30 Kwintet voor strijkers
en piano. 17.05 De school is uit.
17.35 Accordeonorkest. 18.00
Nieuws. 18.15 Jodclklanken. 18.30
Ensemble „Vincentino".