Zisterdorfer-olieaffaire legt Oostenrijk lam Langere rokken - maar niet onsportief r WIJ STAAN VERBAASD Spiegel der wereld PRECISIE-ARBEID LANGS DE WEGEN DER KUNST Mode Herfst '47: OOK RUSLAND WIL ER NIETS VAN WETEN 7 Radio-programma Zaterdag 20 September 1947 (Van onze '.peciale verslaggever) lOSTENRIJK heeft grondstoffen nodig die het kan verwer ken, dan kan het exporteren en vervolgens inkopen. Dui delijk en eenvoudig. Maar momenteel worden de stroomloze uren plotseling weer ingevoerd en staken autobus en Obus de dienst daar er geen stroom en brandstof meer komt. Hoe dat zit? Zisterdorf leverde olie en benzine, zodat Oos tenrijk uit eigen middelen kon putten om zijn vervoer en zijn machine's weer op gang te brengen. Enige tijd geleden stopte voor de raffinaderij één enkele vrachtwagen bemand met Sowjet-soldaten. Met een handvol mannen zette men de ter reinen af. Punt. Dc fabrieken waren Sow- jet-bezit geworden en de olie werd aan de handel onttrokken, verscheept of tegen een tienvou dige prijs openbaar in Wenen zwart verkocht. Toewijzingen aan openbare vervoermiddelen, aan fabrieken en automobilisten ver vielen. Stil ligt de industrie, stop staat het verkeer. De raffinaderi] is Engels bezit. Het enige wat Amerika en Enge land tot nu toe ondernomen heb ben is protesteren. „Wij staan verbaasdheette het in dc nota. Daarom reist een Oosten rijks minister nu naar Zwitser land om daar olie en benzine te kopen! Daar om stokt het nu met de produc tie en het ver voer. Want de olie uit Zister dorf wordt dooi de Sowjets ook op de Zwitserse markt gebracht cn vandaar uit weer door Oos- tenrijk aange kocht. maar dat kan nog w el even aanlopen, want de Shilling is ook bij de Zwitsers niet in tel. En dit alles geschiedt zonder slag of stoot en gaat maar rustig door terwijl hemel en aarde wor den bewogen om de import te be vorderen. Onder zulke omstandig heden voltrekt zich de opbouw en is alom een taaie werklust te be speuren. Een brug wordt her steld een fabriek gaat draaien. De Steyeru erke zouden volop kunnen produceren als er grond- stoffen kwamen. Zn ontvingen precies zes banden en konden dus één tractor afleveren. W achten is de leus. Wat enerzijds met de grootste moeite wordt opgebouwd wordt met even taaie volharding in dit krankzinnige schaakspel weer afgebroken. „Wenen bouwt op" Terwijl Weenen nog de merk tekenen draagt van dc bombarde menten, terwijl overal op de sta tige paleizen enorme conterfeit- scls van Stalin de muren dekken heeft men een Ophouw-tentoon stelling georganiseerd die een prachtig overzicht biedt van wat werd bereikt en wat nog te wach ten staat. liet is niet alles toekomstmu ziek. Neen. met gigantische kaar- ton en tabellen toont „Wien bant auf" wat reeds werd bereikt eri l.et is verbazingwekkend als men De Oostenrijker hoopt op een wonder, want de dreigende Sowjet wacht in de Oostenrijkse gebieden, de slappe protesten tegen de Zisterdorf er-af faire, alles jaagt naar een climax, naar een uitbarsting, die men hoe langer hoe openlijkerOORLOG noemt. Niemand zal hier kunnen profeteren en niemand 2al de situatie kunnen overzien, maar Oostenrijk staat voor een beslissing, die zijn verder zijn of niet-zijn moet bepalen. De Zisterdorf er-af faire grijpt iedere dag dieper en verwoestender in het leven in. Steeds meer raderen staan stil en steeds meer werk blijft ongedaan. Nog is het einde niet Ie zien. Maar Oostenrijk wacht in angst en vreze.» op de gevolgen. men het eindelijk eens beu was om elkaar te bestrijden. Want even dreigend als dc in nerlijke onenigheid is de bedrei ging van buitenaf. Duizenden D.P.'s (Displaced Persons), ver enigd in gewapende benden, trek ken moordend cu plunderend door het land. brandschatten de hoeven en terroriseren een land streek. De luxe? baden boden tot nu toe toevlucht aan duizenden Joden, die na dc oorlog een vvoon- stede zochten. Nu dc Amerikanen hen een kamp hebben aangewe zen en het hevel gaven de bad plaatsen te ontruimen dreigen /ij met de totale vernietiging van de badhotels. Stuk voor stuk zullen zij de hotels opblazen als zij moe ten vertrekkenZoiets ware hij ons volmaakt onmogelijk, maar Oostenrijk moet het zich laten aanleunen en zoals altijd betaalt de kleine man de gebro ken ruücn. Wenen met zijn talloze lnrs, restaurants en Tanzlokale. We nen met zijn sublieme Opera's zijn theaters en zijn cabarets: het danst een dodendans als niet zc^r snel en effectief orde wordt ge schapen in het machtenconflict. Maar hoe? De bondskanselier ontving een scherpe nota van Sowjetzijde: daar hi» steun van Amerika had aanvaard had hij een buitenland se mogendheid op ongeoorloofd'» wijze in Oostenrijks binnenlandse aangelegenhe- den betrokken. Dat wenste men niet. T angbewegingen T N onze vorige Spiegel kondigden -*• wij aan, dat wij een andere zijde van het probleem-Iran zouden be lichten dan de „oliekant". Sinds anderhalve eeuw is een van de vaste lijnen van de Russische (tsaristische en Stalinistische» poli tiek de drang naar het Zuidwesten, d.w.z. naar het Oostelijk bekken van de Middellandse Zee en dc daaraan grenzende gebieden. Daarbij heeft Rusland steeds dezelfde barrière op deze weg gevonden, het Ottomaans Turkse rijk. dat dank zij zijn ligging aan de zee-engten, zowel t.o.v. Zuid oost-Europa als van Voor-Azié een sleutelpositie inneemt. Tot vandaag ten dag heeft die Russische politiek maar één doel: deze barrière op te ruimen. Dit kan op twee manieren geschieden: door een rechtstreekse druk (respectie velijk aanval) op Turkije of door een omtrekkende beweging, welke de barrière waardeloos maakt. Beide methodes, die van de frontale druk en die van de tangbeweging past Moskou sinds het einde van de oor log op Turkije toe. Over die frontale druk willen wij het hier nu niet hebben, des temeer echter ïnteressecrd ons die omtrek kende beweging. Deze is nl. een dubbele: zowel aan de West- als aan de Oostkant probeert de Russische diplomatie om Turkije heen te komen. Die Westelijke tangbeweging, waar van het uiteinde, de klauw a.h.w., wordt gevormd door Bulgarije, Joe goslavië en Albanië, is een van de oorzaken, dat er ccn probleem- Griekenland bestaat. En de Ooste lijke tang. die zich van dc Kauka- sus uit naar het Zuiden beweegt, heet nationalisme van de Koerden en Armeniërs, Azerbcidsjan, Toedek-s partij, kortom dc kwcstie-Iran. Vandaar dan ook dat de regering van Turkije deze beide tangbewe gingen met de grootst mogelijke 'oe- langsteli.ng volgt. Wat in Grieken land gebeurt en wat zich in Iran af- sp-'clt. gaat haar immers rechtstreeks aan. HP OT dusver is het na de oorlog -1 zo geweest, dat de Russen beur telings de ene of dc andere tang hanteerden. Dit kan worden uitge legd als een poging om de weréld in hrt onzekere te houden over hun eigenlijke bedoeling, het kan ook be tekenen. dat zij zich niet sterk ge noeg voelden voor het grote beslis sende politieke offensief tegen het Midden-Oosten als geheel. Dc Amerikanen van hun kant heb ben. toen zij zich eenmaal opgemaakt hadden, om de Russen het hoofd te gaan bieden, het probleem van het Midden-Oosten onmiddellijk als één geheel gesteld. De Truman-doctrinc liet geen twijfel over, dat voor Wash ington de problemen van Grieken land Turkije en Pcrzië één geheel vormden. Op het ogenblik nadert dc affaire- Griekenland haar hoogtepunt. Be tekent het feit. dat juist nu de kwestie-Iran weer aan de interna tionale horizon opkomt, dat de Sowjetunie van plan cn bereid is om het probleem van het Midden-Oosten als geheel met de (Anglo-)Amerikanen te gaan ..uit vechten". dan wel is dit de inleiding voor een strategische terugtocht van Moskou uit de Griekse kwestie en tegelijk een overschakelen naar de Oostelijke tangbeweging? Op deze vragen zullen de komende weken, zal het verloop van de Alg. Verga dering der Verenigde Naties het ant woord kunnen geven. zich realiseert dat dit alles viij- wel zonder hulp van buitenaf werd klaargespeeld. Een reusach tige fotomontage „Chaos" ge naamd geeft een beeld van het Wenen van 1945; dan volgen ge gevens en fotos over de moeizame schreden van het herstel. Daar tussen ragen de kunstzinnige wandtapijten cn gebrandschilder de vensters de aandacht, die Wee nen in de loop der eeuwen voor stellen. Een barokke pracht, die de aandacht weet vast te houden en die de Weners weer besef moet geven van de onvergankelijke schoonheid hunner hoofdstad. Wat zou kunnen, als... |'e zelf der tijd opent de Wiener Messc zijn poorten en toont aan dc duizenden bezoekers wat men zou kunnen maken alsals ei grondstoffen kwamen, als e, ge ïmporteerd kon worden, als er wat eenstemmigheid zou bestaan bij dc bestuursorganen en als Zo rolt dag na dag de ka lei doscoop der politieke vrij buiterij met bonte accenten naar het vol gend tafercel. y Wenen zingt '-n speelt weer. Wenen werkt cn Wenen lcefi. maar de muren kraken. Het spook dei inflatie, de angst voor verdere prijsstijgingen, de onge hoord hoge toeslag, die als belas ting wordt geheven op verkeer en energie-middelen, dat alles vormt een welkom object voor de sati rieke pers. die in woord en ge schrift de noden van iedere dag veraanschouwelijkt. „Morgen: Waterkaarten", schrijft ..Der Igel". Want de angst voor de droogte, die de bergmeren en de beken van water berooft cn die de w il te steenkool vernietigt leeft overal. „Het gaat bergaf waarts". is de algemene tendénz. „Volgende winter zal het nog er ger zijn dan ooit', meent men. OP 'net qebict van dc bouw van vliegtuigmotoren ncem% Enge land ccn vooraanstaande, zo niet de eerste plaats -n dc wereld in. Voor al in de oorloj was het opmerkelijk hoe de Britse motorenfabrieken er in slaagden aan de steedv hogere eisen, die aan vliegtuigmotoren werden ge- steld, Ik- voldoen cn zelfs hans za gen een geheel nieuuc type voort- serie vervaardigd. De foto toont een bankwerker ran deze fabriek met de bcwerkina van een turbine- schoepenrad van een straalmotor, lief vervaardigen van zo'n rad uil oei hard. materiaal cobalt nikkel- staal komt voornamelijk neer op weergaloos zuiver draai:n cn slijpen. Het zijn meesterstukken van uiterst bekwame banku t kers De schoepen. stuwingsapparaat de reaciie-mo- raderen d'aaien in de turbo-jetmotor tor tf> ontwikkelen. Eerst waren de niotorfabrikr.nter ten achter bij de vliegtuig nl werperthans bre ken de vliegruigontwerpers zich het hoofd de von- van het supersoni sche vliegtuig te Linden! In de be roemde Tiol/s Rovc'dbriek ie Derby worden nu de „turbo-jet motoren" in met supersonisch snelheid rond en worden daarbij bloot gesteld aan de zeer hoge temperatuur van dc ver- biandingsgassen. ren ijrima fabii- cage is hier d 's absoluut noodzake lijk, willen niet onmiddellijk defecten cgjtreden Tussen Noord- en Zuidpool Neem een levende ratelslang cn stop die in ten grote pot, voeg rijst wijn toe met gedroogde padden; soja. schijfjes hertshoorn en een handvol gedroogde zeepaardjes- Laat alles samen goed trekken, dan krijgt U volgens dc Chinezen in New York een uitstekende liefdes drank. Bij een razzia in de Chine- zenwjjk heeft de politie onlangs »»cn fles met deze zogenaamde 'atol- slang whisky in beslag genomen. Geeft U mij liever eep Ameri kaanse auto, dacht Jhr. H. P. J. Bosch van Drakensteyn. werkzaam op dc Nederlandse ambassade te Moskou. En hij kreeg hem! Het was de mooiste cn de nieuwste wagen van Moskou. Bij zijn vertrek naar Athene, waar hij tot gezant werd benoemd, deed h\j zijn fonkelende lieveling van dc hand aan de meest biedende. De ambassadeurs van China, Iran cn Argentinië kregen er bijna ruzie over De Argentijn had de meeste dollars en ging met de buit strijken... Alle beschikbare mannen in Oos tenrijk zijn opgeroepen om de bos branden, die het land teisteren en zelfs verschillende dorpen en ste den bedreigen, te blussen. Het ge vaar. dat oude Duitse muniticop- slagplaatsen tot ontploffing komen, wordt niet denkbeeldig geacht. Hoe moef U straks verschijnen op de bruiloft van prins Philip en prinses EIKabeth \an Engeland? voor het geval, dat U daarvoor de nodige deviezen bezit. Dames in middagtoilet met hoed en dc heron in jacquet, vvandelkleding of uni form. Voor de dames geldt natuur lijk het devies: lange rokken! Zilveren Jaarbeursklant Naar aanleiding van het feit dat zij voor de 25ste maal heeft deelge nomen aan de Koninklijke Neder landse Jaarbeurs, werd aan de „Gilda" caramel- en toffeefabrieken Gillet en Davids te Rotterdam door dc voorzitter van dc raad van be heer. dr. F. H Fentener van Vlissin- gen als waardering een oorkonde uitgereikt. riri h De in de laatste oorlog wel zeer bekend geworden vuur toren op het eiland Texel, waar indertijd zovele Russische krijgsgevangenen hebben ge- i ochtcn. wordt nu eindelijk weer geheel gerestaureerd. DE H.O.V. MAAKT EEN SUC- cesvolle tournée door Engeland. Maandag trad het Haarlemse Or kest in Leicester op voor 3000 be zoekers, Dinsdag in Wolverhampton voor 2000 scholieren in een der mo dernste concertzalen van Engeland, de Civic-hall. De beide solisten Gijs Beths (viool) cn Jaap Stotijn (ho bo) hadden ovaties in ontvangst te nemen. Al sluit Engeland z'n gren zen voor onze groenten, het ont sluit wel z'nhart voor onze muziek. Het brengt wel niet zoveel in het laatje, maar morele overwinningen zijn ook niet te versmaden. DAT DE FILM HAAR ZWIJ- I gende tijdvak al lang achter de rug I heeft zou men ook kunnen afleiden uit het feit. dat tijdens het filmfes- tival in Cannes niet minder dan 6 congressen worden gehouden door filmbclanghebbenden van allerlei gading; te veel om zelfs maar op te noemen. De vertoning van films zal echter van die congressen een niet onbelangrijk onderdeel vormen. AMSTERDAM VERGEET. ZO- als men weet z'n kunstinstellingen niet. ook financieel niet. B. en W. hebben dé gemeenteraad voorge steld een subsidie van 394.000 en een kasvoorschot tot 250.000 te verlenen aan de Nederlandse Ope ra: een subsidie tot 121.750 plus een kasvoorschot tot 75.000 aan de Stichting „Amst. Toneelgezel schap". NIET MINDER DAN 30 ARTIS- ten plus 4 orkesten werken belan geloos mee aan het Artistenfeest in het Kurhaus op Maandag 22 de zer. De concertzaal wordt geheel in cabaretstijl ingericht en het pro gramma volgt de Amerikaanse stijl: 2 en 3 nummers verschijnen tegelijk op het toneel... Iets nieuw* zegt men. voor Nederland. Ook iets goeds? De baton zijn bestemd voor het Biak-hulpfonds ten behoeve van noodlijdende artisten en musici. Het schone doel maakt in elk geval veel goed... DE BELGISCHE ORGANIST Flor Peeters, ook ten onzent goed bekend, is naar Amerika vertrok ken. waar hij gedurende drie maan den een 50-tal orgelconcerten zal geven. DE MODERNE BOEKHANDEL, Leidscstraat Amsterdam, organi seert van 23 dezer tot 6 Oct. een tentoonstelling van moderne Zwit serse boeken op het gebied van li teratuur en kunst, en van 8 October tot 21 October een expositie van het moderne Franse kunstboek en van luxe-uitgaven. BIJ HET 25-JARIG EESTAAN van de Nederlandse Bachvereniging in 1916 werden het Nederlandse publiek voor dc eerste maal in ccn Bachwcek werken van de grote componist Johann Sebastian Barh aangeboden, die minder bekend zijn dan de traditionele Mattheus-pas- sion. Het succes van deze Bachwcek is voor het bestuur van dc vereni ging aanleiding geweest de proef te herhalen en voortaan ieder jaar ln September een Bachwcek te orga niseren. Dit jaar worden vier concerten gegeven op 2122. 26 en 28 Septem ber. Het eerste concert is Zondag middag 21 September in dc Bach- zaal, waar, na ccn korte inleiding door Herman Rutters de eerste vol ledige uitvoering volgt van ..Das Musikalisch Opfer", een merkwaar dige dankbetuiging aan Frcderik de Grote voor Bach's ontvangst ten hove. Het tweede en derde con cert worden gegeven in de Oude Kerk te Amsterdam op Maandag 22 en Vrijdag 26 September- Anthon van der Horst, die alle concerten dirigeert, speelt dan de orgelmis. Op Vrijdag volgt het eerste deel van „Die Kunst der Fuge" uitge voerd door strijkorkest en de orga nist Albert de Klerk. Zondag 28 September wordt de Baclnveek besloten met een conceit ir de Bachzaal. EEN VERZOEK VAN DE DEEN SE legatie om een Nederlands ci neast naar Denemarken te zenden voor een veertiendaags verblhf al daar, ten einde op te treden als in structeur voor de vervaardiging van een film over dit land. heeft de minister van O. K. en W. voor deze opdracht aangewezen Paul Schuitema. die bc-reids naar Dene marken 1 s vertrokken. DE RUSSISCHE CINEAST toon de zich ontevreden. Hij sprak niet zijn veto uit gelijk z'n landgenoot Gromyko, maar verklaarde, dat de nu v wat betreft de Sowjet- en de Italiaanse film partijdigheid aan dc dag had gelegd ten sunste van de laatste. De filmcritiek kende een prijs toe aan de Deense film ..Dies irae" die binnenkort in ons land zal komen. PARIJS, September OVER de nieuwe „lijn-1948" waarmee de Parijse ontwerpers de leiding van de' mode-wereld trachten te heroveren kan men van mening verschillen, maar men doet haar onrecht te spre ken over „niets anders dan een terugkeer tot 1908" of zo iets. Men is er namelijk zeer bepaald op uit geweest om een practische en sportieve kleding te creëren. Op het eerste gezicht zouden we zegen, dat ze daar niet in geslaagd zijn. maar daar vergissen we ons in. De weelde van de stof. die gebruikt wordt voor de japonnen, de overdadig brede heupen der modellen doen ons deze vergissing maken. Maar bij nadere kennis making blijken de tail leurs werkelijk sportief, en bovendien vragen ze ook niet zoveel stof. om dat de rokken betrekke lijk nauw zijn. De japonnen zijn over 't algemeen weer hoger gesloten en voorzien van hoge kraagjes vaak ver dubbeld of bij de mantels afgezet met bont. Wat de bredere heupen betreft, die worden ver kregen door grote uit staande zakken of strik ken en draperieën. Hier nog enige ontwerpen, die op de laatste shows te zien waren. Mad Carpentier heeft de nieuwe liin in al haar creaties geadopteerd. De rokken komen tot op 30 cm. van de grond en zijn op de heupen wijd en aan de zoom nauwer. Daar bij zijn de schouders rond en bijgevolg smaller dan ze geweest zijn. Haar mantels hebben dez.e lijn of een lijn ge- inspireerd door Watteau. De kragen zijn met bont verdubbeld. Van de tail leurs lopen de rokken regelmatig uit tot aan dc onderkant. De jasjes hebben kimono-mouwen met een hoge kraag. De japonnen vormen door hun kleur een contrast met de mantels. De wijdte van de rok wordt verkregen door veel ruimte van ach ter in de taille. Avondjaponnen heb ben bijzonder lange rokken en zijn gemaakt van brocaat. zwart velours of veelkleurige mouseline. Jacques Heim volgt een eenvoudi ger lijn. die vooral practisch bedoelt te zijn. De rokken zijn bij de taille glad. maar worden wijder bij de knie en zijn bij het lopen makkelijk en prettig. De mantels zijn redingotes met een bovenstuk van astrakan en hebben erg wijde rokken, ol'Watteau- lijn met wijde mouw. afgezet met wit vossebont. De manteltjes van de tailleurs zijn sterk getailleerd en heb ben losse panden De geklede tail leurs zijn opgewerkt met zwart git' de sportieve idem vallen onder de driekwart mantels. De wollen japonnen met nauwe mouwen zijn sterk getailleerd. De namiddagjapon is gemaakt van zwa- J~lOEWEL vele modc- ontwerpers langere rokken voorschrijven blij ven de modellen toch soe pel en elegant van lijn. Men werkt daarom met draperieën en grote zak ken. om het stijve effect van dc lange rokken zo veel mogelijk op te heffen. Baboesjka's D E vrouwen - zullen zich i de Sovjet-Unie niets aantrekken van de door Parijs gedecreteerde langere rokken-mode. Toen onlangs een buitenlandse zich in een lange rok vertoonde, was het korte com mentaar dat een correspondent van Associated Press uit de mond van een aardig 23-jarig Russisch secre- taresjc te horen kreeg: „Wie is die babocsjka (grootmoeder) De japon werd gedragen door een lid van een buitenlandse legatie een jonge vrouw uit Denemarken in de weelderig ingerichte cocktail bar van het Grand Hotel, een cen trum van het Moskouse nachtleven. Ook uit gesprekken met andere Russische vrouwen, die er van hou den zich goed tc kleden, blijkt, dat dc lange rok in Rusland geen aan hangsters zal vinden. „De Russische vrouwen zullen er nooit iets in zien", zei een danseres. ..Het kan mij niets schelen wat mode-ontwerpers in Parijs of New York of waar ook zeggen. Onze vrouwen zijir al lang geleden tot de conclusie gekomen, dat zij de korte rok het aardigst vinden, en ik geloof, dat zij daarbij zullen blijven." Nog een ander meisje, een typiste op een fabriekskantoor. zei: „Kijk nu deze kamer eens rond. Ik zie drie Frangaises. Zij dragen korte rokken. Als die nieuwe lange rok zo modern is, waarom dragen zij dan geen lan ge rokken? Neen hoor, ik geloof, dat het allemaal maar propaganda is. Ik trek me er niets van aan, of een Deense, Franse of Amerikaanse vrouw ccn rok tot op haar enkels draagt, ik zelf doe het toch niet." Dc Russische pers heeft niet gerea geerd op de nieuwe mode. Én de Russische pers kennende geloven wij niet. dat zij er ooit een woord over zal schrijven'. Dat wil niet zeggen, dat de Russische vrouw geen belang stelt in mode, maar zij heeft er haar eigen ideeen over. De Russische vrouw is langzaam in het toepassen van nieuwigheden. De japonnen van Russische meisjes komen over het algemeen tot op de knie of net cr boven, cn hoe ouder de vrouw, des te langer de rok. Aan de lengte van dc rok zou men de leeftijd kunnen schatten. Alle baboesjka's dragen lange rokken, en daarom is het zeer waarschijnlijk, dat wie in zo'n lange rok verschijnt, baboesjka genoemd zal worden, of misschien wel reactionnair. re zij. satijn en velours. De avond japonnen zijn gedecolleteerd, zonder schouders. Carven heeft hoofdzakelijk een kle ding gecreëerd, die makkelijk te dragen is De sportmantels zijn ver vaardigd van heel mooie stoffen in rood en grijs-groen. De geklede mantels hebben het model van de redingote en zijn afgewerkt met bont. Bij de tailleurs is het klassieke model bewaard: schouders zijn op gevuld. onder de taille vallen ze open. Ze zijn in zwart, eenvoudig. De rokken van dc japonnen zijn ook hier erg lang en wijd cn gegar neerd met contrasterende kleuren. Bij de avondjapon vinden we weer de .'licht naar afwisseling. De rok cn het lijfje zijn van contrasterende kleuren en van verschillend mate- i iaal. Hierbij wordt veel met strik ken en linten gewerkt. Schulte en Lakeman geschorst Blijkens een officiële mededeling heeft de sport-commissie van de N.W.U. Schulte en Lakeman „voor hun onsportieve gedrag in de wed strijd tc 's Hertogenbosch, waar ztj de wielersport al een heel slechte dienst bewezen", geschorst tot 1 Januari 1918 en hebben zij hun ge contracteerde gage verbeurd. De winterbanen zullen bet dus tot zo lang zonder Schulte moeten doen. Ingezonden mededeling Tegen hoog loon en een biertje er bij. Was voor de baan van portier geen liefhebberij. Maar toen boven 't salaris Aan de functionaris 'n Glas TIP werd gebo den. stond men in de rii 1 Inr Hr. N. J. TIP. te Zaandam, ontv. 1 fles FEUILLETON WA/V SHEL L G/V3 EG. C HOOFDSTUK VIII Zwcndasky krUgt ccn „geurig" welkom. Ik had mij Zwcndasky heel anders voorgesteld; min of meer als één van de echte uitbuiters- typen. zo'n vadsige rijkaard, die dik cn pafferig in de kussens van zijn luxe wagen zit. terwijl de ondergeschikten in 't zweet huns aanschijns zwoe gen. Maar Zwendasky was klein, mager, donker met borstelig zwart haar cn kleine felle ogen. Toch waren die ogen, ondanks hun felheid niet echt menselijk; soms leken het wel knikkers, zonder enig gevoel. Opeens konden ze heel dof worden dan was Zwendasky het gevaarlijkst .dat leerde ik later. Toen ik hem voor het eerst zag in gesprek met de welgedane hoteleigenaar, Don Carlos, dacht ik: „Dat is hij niet". Maar hij was het wel. Don Carlos steldz de nieuwe gast met een zekere plechtigheid aan graaf Paul voor. Zwendasky's Spaans scheen mij toe perfect tc zijn. Hij was zeer vriendelijk en te gemoetkomend. Graaf Paul antwoordde enigszins afwezig, hoewel beleefd. De olie-magnaat had de suite tegenover die van graaf Paul genomen. ..Don Carlos vertelt nic dat er wel eens een beetje lawaai in uw suite is doet er niets toe". Hij, Zwendacky. zou cr niet minder rustig om slapen. Integendeel. Hij hield wel van een beetje lawaai om zich heen. „Mijn hoofdkwartier is ia New York weet U". „O", zei graaf Paul. „Bent u hier voor de stie rengevechten voor de corrida?" „Misschien Voor het eerst zag ik nu de knikker-ogen dof kijken. „Zaken cn plezier wie weet.Is dat uw zoontje?" „Mijn protégé", antwoordde graaf Paul. „Zo schildert hij ook? Heeft hij talent?" „Bijzonder we dineren maar in onze kamers, Don Carlos; vergeet de wijn niet Rioja...." Don Carlos boog. Graaf Paul groette. Zwcndas ky die haastig zei: „Ik hoop U meer tc zien. Een vreselijk vervelend gat eigenlijk, dat Acapulco!" Graaf Paul knikte afwezig. In onze kamer zei ik: „U was erg kortaf tegen hem. graaf Paul". „Precies. Hij moet ons nalopen, niet omgekeerd. Wat vind je van hem?" ,,'t Lijkt me een gevaarlijk sinjeur, werkelijk! Is hij een Mexicaan?"- Ik dacht aan de ballade van Zapata. „Ik geloof van niet. Niemand weet veel van het persoonlijk leven van Zwendasky. Voordat hij zo graag voor detective spelen Jonska? Heb jc geen geduld? Neen chico, dat is een verkeerd idee. Als er één in dit blijspel voor detective moet spelen, dan is het Zwendasky. Wij houden ons rustig en doen alsof we van niets weten". Ik keek zeker erg teleurgesteld: want ik vond dat wij nu lang genoeg niets hadden gedaan. „Kiik niet zo sip Jonska". lachte graaf Paul. ..Ik zal je een op dracht geven, vanmiddag, in het laboratorium". Die middag had mijn scheikundeleraar mij eens moeten zien! Wat was ik een ijverig chemist. De reactie van zuren op metalen. Graaf Paul's op dracht was eenvoudig' zoveel onaangename geu ren tc verwekken als ik zelf kon verdragen. Nu. ik had een flinke fles zwavelzuur bij de hand en deed mijn best om graaf Paul niet teleur te stel len. Eindelijk kwam graaf Paul aan de deur klop pen. „Genoeg Jonska"' riep hij. Ik verliet het la boratorium met het zelfvoldane gevoel van iemand die zich met eer van.zijn taak gekweten heeft. Het rook niet meer: het men kan het niet nctics uitdrukken het stönk. Jongens die zelf in het scheikundig laboratorium hebben ge werkt zullen mij begrijpen. Dc odeur was ook hier kwam, leefde hij in Zuid-Amerika. nu eens zeer penetrant. Zelfs in de verste kamer van dc hier, dan weer daar. Kij is eens president van Columbia geweest, maar ook dat zegt niets". „Hij is wel, eh, charmant". „Ja, ik vermoed dat hij charmant kan zijn als hij wil. Nu. voor ons draaide hij in ieder geval de kraan van dat vaatje wijd open". Juan kwam met het diner. Voor een poosje werd Zwendasky vergeten bij de heerlijkheden van een Mexicaans luxc-dincr. Maar nu Zwen dasky hier was, wilde ik ook wat actie zien. „Hoe suite hing een'lucht als van bedorven eieren en slechte benzine. „En wat nu?" vroeg ik „Afwachten". „Wat?" „Zwendasky's reactie. Is die normaal, dan zijn wij op 't verkeerde pad...." „Wat bedoelt U normaal?" „Dat hij een vreselijke ophef maakt. Dat zou iedereen toch doen". Graaf Paul drukte een zak- zullcn we beginnen?" vroeg ik. „Zal ik hem na- doek voor zijn neus en mompelde: „Je bent een gaan? We moeten toch weten wat hij hier wer- man van je woord, hoor". kclijk doet of hij handlangers heeft meege- We wachtten. Uit het laboratorium klonk het bracht enzovoortsgonzen van de kleine motor: dat was ook écn Graaf Paul keek mij glimlachend aan. „Wil je van de orders van mijn werkgever-compagnon. Hedenavond HILVERSUM I: 19.00 Nieuws. 19.20 Kareol-Septet. 19.45 Uitz. voor Ned. in Duitsland. 20.<>0 Nieuws. 20.12 Gewone man. 20.20 Gr.pl. 20.30 Lichtbaken. 21.00 No- gen heit de klok. 22.00 Operette fragm. 22.45 Avondgebed. 23.00 Nieuws. 23.15 Busch kwartet. HILVERSUM n: 19.00 Piano. 19.30 Voor rle jeugd. 19.45 Ds. Fi scher. 20.00 Nieuws. 20.15 Van een voudige mensen. 21.15 Socialistisch commentaar. 21.30 Omroepork. 22.00 Luisterspel. 22.30 Omroepork. 23.00 Nieuws. 23.15 Dansmuziek. Morgen HILVERSUM I: 8.00 Nieuws. 8.15 Gram.muz. 8.30 Hoogmis. 9.30 Nieuws. 9.45 Zondagmorgcnklan- ken. 10.00 I.K.O.R. Kerkdienst. 11.30 Gewijde muziek. 12.15 Boek bespreking. 12.30 Lunchconcert. 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws. 13.15 Welk bock? 13.20 Lunchcon cert. 13.50 Gram.muziek. 14.00 Marsmuziek (gr.). 14.15 Reportage van de voetbalwedstrijd Nederland Zwitserland. 16.30 Ziekenlof. 17.00 Kerkdienst. 18.30 Strijdkrachten 19.00 Gram.muz. 19.15 Kent Gij Uw Bijbel? 1930 Nieuws en wecrovcr- zicht. 19.45 Nabeschouwing Neder landZwitserland. 20.00 Actuali teiten. 20.12 Dc gewone man. 20.20 De Zilvervloot. 21.00 Het Londens PaUidiumorkest. 21.15 „De muite rij op de walvisvaarder. Luisterspel. 22.05 David Oistrach. viool. 22.15 Avondgebed. 22.30 Nieuws. 22.50 Werken van Saint-Saëns. HILVERSUM II: 8.00 Nieuws. 8.18 Gram.muz. 8.30 Voor de tuin (S. Lantinga). 8.45 Ensemble „Bar carole". 9.12 Postduivenberichten. 9.15 Voetballen (het stopperspil- systeem). 9.30 Men vraagt 10.00 Geestelijk leven. 10.15 Volks liedjes en dansen uit verschillende landen (gr.). 10.45 Voordracht. 11.00 Radio Philh. orkest. 12.00 Franse chansons (gr.). 12.30 De Zondagclub. 12.40 Dordrechts man nenkoor. 13.00 Nieuws. 13.15 Het Avrolians. 13.50 De Spoorwegen spreken. 11.00 Salonorkest.» 14.05 Boekenhalfuur. 14.30 Mendelssohn- concert. 15.15 Filmpraatje.' 16.15 Gram.muz. met als intermezzo Avro's reportagedienst. 16.30 Tha Sky masters. 17.00 Muziekver. Dic- mcr Harmonie. 17.15 Ver. Maas trichts Mannenkoor. 17.30 Ome Keesje. 17.45 Accordeonver. 18.00 NieuwS. 18.15 Sport. 18.30 Dr. H. Fabel*. 19.00 Oecumenische kerk dienst. 20.00 Nieuws. 20.05 Actuali teiten. 20.15 Waltz-timc. 20.45 Bandjir. Luisterspel. 21.45 Hersen gymnastiek. 22.15 Het omroepork. 23.00 Nieuws. 23.15—21.00 Gr.pl. Maandag HILVERSUM I: 8.00 Nieuws. 8.15 Orgelspel. 9.15 Bij onze zie ken. 9.30 Morgenconcert. 10.30 Morgendienst. 11.00 Strijkorkest. 11.35 Piano-recital. 12.00 Gram.- platen. 12.30 Weeroverzlcht. 12.33 Liederkrels. 13.00 Nieuws. 13.15 Orgelspel. 11.00 Voor jonge moe ders. 11.20 Continental Quintet. 15.00 Pandora-trio. 15.30 Sympho nic van Haydn. 16 00 Bijbellezing. 16.45 Cello-recital. 17.15 Hollanda- sextct. 17.45 Het rijk over zee. 18.00 Sport. 18.15 instrumental allerlei. 18.30 Strijdkrachten. HILVERSUM II: 8.00 Nieuws. 8.18 Lichte morgenklanken. 9.00 gram.pl. 10.00 Morgenwijding. 10.20 Voor de zieken. 11.00 De spiegel van Yow-Koes-Ki. 11.15 Liederen van Gricg. 11.30 Orkestconcert. 12.00 Carlo Carcassola en zijn ork. 12.30 Wecrpraatjc. 12.33 Voor het platteland. 12.38 Harmoniemuziek. 13.00 Nieuws. 13.20 Boyd Bachman. 13.45 Samson en Dalila (opera). 14.30 Voor de vrouw. 14.45 Samson cn Dalila (vervolg). 15.30 Heeft niemand Thijs Schjldpad gezien. (Fabel). 15.45 Samson en Dalila (slot). 16.30 Kwintet voor strijkers en piano. 17.05 De school is uit. 17.35 Accordeonorkest. 18.00 Nieuws. 18.15 Jodclklanken. 18.30 Ensemble „Vincentino".

Historische kranten - Archief Eemland

Dagblad voor Amersfoort | 1947 | | pagina 4