Aantal kleine boerenbedrijven mag
niet minder worden
Waarom „Exodus 1947"
Drie dagen uit 't leven van
een dronkaard
Tante Miek, 104 jaar, wil
niet gevoerd worden
Spiegel
der wereld
Trouw aan de korte
rokken
Ook al verboden.
The lost weekend"
Zuid-Afrika geen
luilekkerland
Straf naar zonde
Gymnasium-leraren
zijn ontevreden
'DE GELUKSVOGEL
Radio-programma
TUINKALENDER
Scheepstijdingen
Donderdag 2 October 1947
MAATREGELEN VOOR VERBETERING VAN
HUN ECONOMISCHE POSITIE
Het R.K. centrum voor staatkundige vorming heeft in een rapport
over het boerenprobleem in Nederland als zyn mening uitgesproken, dat
het aantal zelfstandige boeren niet minder mag worden, omdat de boe
renstand maatschappelijk en cultureel een tè belangrijke bevolkings
groep is.
Het aantal boeren is reeds betrekkelijk verminderd door de bevol
kingsaanwas en hun Invloed zou nog meer aan waarde verliezen indien
het aantal kleine bedrijven ingekrompen zou worden. Om de boerenstand
te handhaven is echter een gezonde economische basis van de kleine
bedrijven nodig.
Om daartoe te komen stelt het
centrum verscheidene maatregelen
voor: systematische inventarisatie
der kleine bedrijven, om het aantal
noodlijdende bedrijven te kunnen
vaststellen; wettelijke maatregelen
om het ontstaan van nieuwe, nlet-
levensvatbare bedrijfjes tegen te
gaanvergroting van de oppervlak
te grond van de kleine bedrijven;
rationalisatie van het grondgebruik
verbetering van de bedrijfsvoering
en vermindering van de financiële
lasten.
Bij de bestudering van het boe
renprobleem kwam men tot de
slotsom, dat het kleine landbouw
bedrijf in sommige opzichten en in
bepaalde tijden ten achter staat bij
het gemechaniseerde grote bedrijf,
doch dat het zodanig sociaal-eco
nomische waarde heeft dat alles
gedaan moet worden om het in
stand te houden.
110.000 kleine bedrijven
In de laatste tientallen jaren is
het aantal kleine bedrijven sterk
toegenomen, vooral ook onder in
vloed van de voortschrijdende indu
striële expansie in de omliggende
landen. Het aantal bedrijven van
10 h.a. en kleiner steeg tot onge
veer 110.000. d. i. bijna 2/3 van alle
boerenbedrijven. Dc crisis der der
tiger jaren heeft de positie
Van deze bedrjjfsjès dermate onder
mijnd, dat de meeste boeren zelfs
geen landarbeiders-inkomen meer
hebben.
De commissie was algemeen
van oordeel dat de kleine
boer niet geholpen is met toe
lagen of steun, maar dat in
grijpende economische maatre
gelen moeten worden genomen,
om hem uit de moeilijkheden
te helpen. Als aanvulling van
de maatregelen ziet de com
missie een doelbewuste indu
strialisatie- en emigratie-poli
tiek.
Om de nodige samenwerking te
verkrijgen (bij de verbetering van de
positie der kleine boeren zullen ge
westelijk organen moeten worden-
ingesteld, waai-boven een centraal
orgaan, steunend op de landbouw
organisaties/Deze organen moeten
een grote mate van zelfstandigheid
hebben; hun taak is het uitvoeren
van de maatregelen, geljjk die hier
boven weergegeven zyn, welke ech
ter aan plaatselijke omstandighe
den aangepast moeten worden.
Ten slotte acht de commissie in
schakeling van de keine boeren in
alle sociale voorzieningen zeer ge
wenst, omdat hun economische po
sitie vaak niet beter is dan die der
landarbeiders.
Krachtmeting
TjE vervanging van de drie regle-
-■--^mentair aftredende leden van
de Veiligheidsraad blijkt ditmaal
grote moeilijkheden op te leveren,
tenminste voor zover het de zetel, in
het afgelopen jaar door Polen bezet,
betreft. Australië en Brazilië werdfen
zonder veel moeite vervangen, hoe
wel het ons wel is opgevallen, dat
Canada en Argentinië maar 41 stem
men wisten tè behalen. Deze moei
lijkheid kwam niet onverwacht.
Wanneer Wisjinsky dan ook nog de
moeite heeft genomen om de kathe
der te beklimmen en „op de man af"
de vraag te stellen: ..wat is hier
gaande", dan had hij zich deze moei
te op zichzelf kunnen sparen, omdat
by het antwoord op deze vraag best
zelf kon geven.
Het Slavische blok wilde Polen
door een uit eigen kring vervangen
zien. Daarvoor waren slechts vier
mogelijkheden, waarvan Wit-Rus-
land al bijzonder ongeschikt was.
Bleven dus over: Joegoslavië, de
Oekraïne of Tsjechoslowaklje. Te
gen de candidatuur van de eerste
twee hebben de Verenigde Staten
echter van het begin af aan gewerkt,
dc stem van elk dezer staten zou in
i °i in Veiligheidsraad
slechts his masters voice ziin en zo
ooit. dan is men in Washington op
uit ogenblik niet geneigd om de
«tem van Moskou tweemaal te horen.
Daarom is er van hot Westen uit
in Praag krachtige aandrang geoe
fend. dat Tsjcchoslowakije zich can
didaat zou laten stellen. Maar de
Tsjechen hebben geweigerd om zich
te laten gebruiken voor wat hei or
gaan van de socialisten ..Pravo Lidu"
in een hoofdartikel ..hot werktuig
voor tactische diplomatie" noemde.
p, N zo is thans India tegenover
dc Oekraïne candidaat gesteld,
een keus welke ons op dit moment
geheel afgescheiden van de prin
cipiële vraag alles behalve tactisch
juist lijkt, aangezien hij bij de sta
ten van de Arabische liga bijzonder
slecht in de smaak moet vallen.
Inmiddels is er na negen stemmin
gen geen resultaat bereikt. Ja in de
stemmenverhoudingen is geen noe
menswaard verschil gekomen. Het is
ons voorlopig niet duidoliik. welke
oplossing hier gevonden kan worden.
Dat de Sowjet-Unie haar candidaat
zou terugtrekken, tenzij heel mis
schien ten gunste van Tsjechoslowa-
kije lijkt ons hoogst onwaarschijnlijk
en dat dc Tsjechen zich nu plotseling
tot reddende engelen zouden laten
bombarderen, verwachten wij ook
niet.
De tegenpartij zou theoretisch na
tuurlijk een betere mogelijkheid
hebben om met een andere candidaat
te komen, maar in de practijk zien
vuj. eerlijk gezegd, ook niet waar zij
die vandaan zouden moeten halen.
Vergeet niet. dat die candidaat dan
nog minstens 3fi stemmen moet we
ten te krijgen ook.
Er zal in ieder geval het nodige
uitgedokterd moeten worden in
Flushing Meadows, wil men ooit uit
deze impasse geraken.
Ondanks zijn zware zwoegen
verdient menige kleine boer
minder dan een landarbeider.
Als de Britse bond van mode
ontwerpers zijn zin krijgt, dan zul
len de Britse dames de korte rokken
trouw blijven.
De bond, die in Engeland ecu
grote invloed op de mode heeft,
heeft het ministerie van handel me
degedeeld, dat zijn leden de nieuwe
mode van lange rokken zouden boy
cotten om stof te besparen.
„Het zou bespottelijk zijn", naar de
president van de bond zei, „indien
Groot-Brittannië zou zwichten voor
de onverantwoorde beslissing van
Parijs een lange rokkenmode te de
creteren".
Zoals bekend heeft de minister
van handel sir Stafford Cripps de
bond verzocht zijn medewerking te
verlenen om de korte rok in Enge
land populair te houden.
Tien Joden zijn gearresteerd bij
de klaagmuur in Jeruzalem, toen
twee van hen poogden dc shofar*
(ramshoorn) te blazen als signaal
voor het einde van Yom Kippur
(Grote Verzoendag).
Het blazen van de shofar is reeds
tien jaren verboden, daar het de
Mohammedanen van de moskee van
Omar in de omgeving van de klaag
muur ernstig irriteerde.
HP OT dusver was de naam Para-
A mount een symbool voor wat
Amerika de wereld gemiddeld aan
filmvermaak te bieden had. Opwek
kend was dat niet en als men daar
naar de intelligentie en de smaak
van het Amerikaanse volk moest af
meten zag het er bedroevend voor
Amerika en voor de toekomstige be
schaving, waarvan dit volk de dra
ger zijn wil, uit.
Maar nu „The lost
Weekend", te onzent
vertaald tè gemak
kelijk vertaald door
„Het verloren Week
end". Een film. die
wat de geest betreft
in de Oude Wereld ge
maakt had kunnen
zijn omstreeks 1880,
toen Europa over
stroomd werd door
het befaamde natura
lisme. Gerhart Haupt-
mann in zijn jongste
jaren had dc maker
kunnen zijn. Ibscn in
de tijd dat hij „Spo
ken" schreef. Strind-
berg, toen hij deter
minist was, misschien
ook Brieux of Fr. de
Curel. Het was dc tijd.
dat de zonden, die
aan de maatschappij
knaagden tot op hun
wortels werden ge
peild. toen men niet schroomde
grauw-op-grauw te schilderen en dc
wereld geen behoefte scheen te heb
ben aan een „happy ending".
The Lost Weekend geeft het ver
haal van 'n dronkaard. Preciezer ge
zegd: drie dagen uit het leven van
een Amerikaanse dronkaard. Drie
dagen, waarin gebeurt wat anderen
ln een reeks van jaren oelcven en
waaraan bovendien het gebeuren
van de laatste drie jaar in herinne
ringsbeelden wordt toegevoegd. Wat
daar weer aan voorafging, wannéér
en hoe hij smaak in de drank heeft
gekregen, wat zijn jeugd cn milieu,
zijn afstamming etc zijn geweest
daarvan verneemt men niets. Het
zou het verhaal verdieping, maar de
film een nóg grotere lengte hebben
gegeven.
Nu ziet men deze Don Airnam,
een romanschrijver, die niet de vol
harding heeft een eenmaal aangevat
project af te maken, zich moed. in
spiratie ènverslapping indrin
ken uit de whisky-fles, die hem
dierbaarder is dan z'n broer en z'n
verloofde.
De hopeloze strijd tegen de verlei
ding. het steeds sneller afdalen van
de ene misère in de andere, lot op
neming in een speciale kliniek van
het ziekenhuis, een aanval van deli
rium trement èn een poging tot zelf
moord toe. worden in deze film met
navrante beklemming en op genade
loos-realistische wijze weergegeven.
Alleen tegen het slot, dat een al te
abrupte wending en bekering brengt,
waarvan men de duurzaamheid zal
kunnen betwijfelen, krijgt men ach
teraf bedenkingen. Hier komt het
„oude Paramount" nog weer om dc
hoek kijken
Billy Wilder, die de regie had,
heeft zich in deze film een kunste
naar getoond van formaat, die de
vondsten van de Franse avantgarde
op savante wijze heeft toegepast in
deze van 't begin tot 't einde verant
woorde speelfilm, waar niet alleen
de hoofd- maar ook de bijfiguren
overtuigend werk doen en de gehele
couleur locale treffend is gegeven.
Men snakt tevergeefs naar een stuk
je bevrijdende humor, maar dat zou
de waarachtigheid van het geval
misschien geschaad hebben. Het is
De drie hoofdfiguren inde film „The lost weck
end": Philip TerryRay Mill and en Jane Wyman
spel op één snaar, maar die snaar
trilt door tot in het centrum van ons
meegevoel. Psychologisch is de film
een van de zuiverste producten van
de laatste jaren en toch komt de
filmische dramatiek gex tittel te
kort.
Ray Milland. de dronkaard, geeft
voortreffelijk ingeleefd spel zonder
dc minste overdrijving. Zowel Jane
Wyman als Philip Terry blijken wil
lig materiaal in handen van de ci
neast. die z'n naam voorgoed geves
tigd heeft. Het werk, dat in het pro
gramma van „Vreeburg" te Utrecht
wordt opgenomen, is niet ten onrech
te tot „film van de maand" gepro
clameerd.
TONNEN DEVIEZENDe
haringvisserij boekt op het
ogenblik grote vangsten, maar
het meeste is voor export.
Nederlands arts-examen
wordt gelijkgesteld
„De emigratiemogelijkhedcn voor
Nederlanders naar Zuid-Afrika be
staan het meest voor goed geschool
de arbeiders", zei onze gezant in de
Unie. dr. Ph. C Visser gisterochtend
op een persconferentie „Laat
men er evenwel in het algemeen re
kening mede houden, dat Zuid-
Afrika geen luilekkerland is. De
immigrant zal er hard moeten wer
ken om er zijn brood te verdienen
Men is wel eens de mening toege
daan, dat Afrika hoofdzakelijk land-
bouwland is. maar het legt de laat
ste tijd meer toe op de industrie.
Een landbouwer dient er re
kening mee te houden, dat als
hij emigreert, hij hard zal moe
ten werken, met als resultaat
een laag rendement. Landbou
wers. die in Nederland goed hun
brood hebben, doen dan daarom
beter niet weg te gaan.
Emigreren dreigt een ziekte te
worden, zei dr. Visser, hetgeen tc
verklaren ia door de ontzettende
jaren, die men in Nederland heeft
doorgemaakt. Als men het niet le
gen ging, zou één vijfde van de Ne
derlandse bevolking weglopen.
„Deze ziekte gaat echter wel weer
over", voorspelde de gezant. „Voor
dat men naar Afrika wil uitwijken,
stelle men zich eerst ln verbinding
met de Stichting Landverhuizing,
die met de mogelijkheden op aller
lei gebied op de hoogte is.
Randsc Paastentoonstelling
Dr. Visser zette voorts het karak
ter van de Randse Paastentoonstel
ling 1948 uiteen, welke jaarlijks te
Johannesburg wordt gehouden en
waar ook Nederland steeds meer
wordt vertegenwoordigd. Zij is geen
jaarbeurs, doch een expositie om
Nederlandse artikelen in Zuid-
Afrika te introduceren. Talloze Ne
derlanders zijn er verleden jaar
heen getrokken en hebben er rela
ties aangeknoopt. Er zijn 90.000 be
zoekers in het Nederlandse pavil
joen geweest.
„Ik maak mij geen illusie, dat wij
weer een Gouden Eeuw zullen krij
gen", zei dr. Visser „maar rijkdom
hebben we niet nodig, alleen wel
vaart. Nederland zal dus zijn handel
overal in het buitenland moeten
propageren, ook waar het moeilijk
is".
Juist voor dr. Visser Zuid-Afrika
verliet, heeft hij een verdrag geslo
ten voor een geregelde lüchtlijn van
de K.L M. op de Unie. Hij kon mee
delen, dat deze lijn t.z.t zal worden
doorgetrokken naar Indonesië.
Verder deelde onze gezant nog
mede. dat binnenkort het besluit
te verwachten is, waarbij de
graden van Nederlandse dok
toren gelijk'gesteld worden met
die in Zuid-Afrika. Tot nu toe
was het zo. dat Nederlandse
dokters, die in Zuid-Afrika
kwamen, eerst nog drie jaar col
lege moesten lopeli.
Ook bevestigde hij, dat er
binnen niet te lange tijd een
leerstoel in 't Afrikaans komt
aan een Nederlandse universi
teit.
Asyl voor de illegale emigranten geeft geen oplossing
van hun probleem
Een Duits gezin, schuldig aan
slechte behandeling van uitgeweke
nen, die in dit gezin waren onderge
bracht, is door een Duitse magi
straat ^roordeeld, drie weken in
'n vluchtelingenkamp door te toren»
gen.
Naar Bremerhafen om de
lange rokken te zien
Autoriteiten van het Amerikaan
se lègcr. in Duitsland hebben een
reuzenmoeilijk probleem opgelost.
Zij zijn er nl. achter gekomen,
waarom dc Amerikaanse vrouwen
de laatste tijd toch zo'n moeite
deden, om een pas voor de haven
Bremerhafen te krijgen, waar. de
passagiersschepen uit dc „States"
aanleggen.
Wat c'ic vrouw tjes daar zochten?
Zij wilden de lange rokken zien,
zoals die op het ogenblik in hun
vaderland door de mode werden
voorgeschreven. Dc enige kans, om
er althans een glimp van tc zien is
Bremerhafen, waar al hun sexe-ge-
notcn vers uit dc Verenigde Staten
aankon.cn.
Dc Amerikaanse vrouwen, wier
mannen in Duitsland werken, zijn
volkomen verstoken van het laatste
nieuws van Hare Majesteit de
Mode. Daarom probeerden ze met
allerlei foefjes zo'n schaarse haven-
pas tc krijgen.
Het Tweede Kamerlid Dccring
(P.v.d.A.) heeft de aandacht van dc
minister van Onderwijs cr op geves
tigd dat bij het Voorbereidend
Hoger- cn Middelbaar-onderwijs
een groot aantal onvervulbare vaca
tures zijn, terwijl zeer veel onbe
voegde docenten voor dc klassen
staan. Hij ziet als oorzaak Van deze
noodtoestand de onvoldoende sala
riëring der leraren, die, indien ze d«
kans krijgen, een betrekking buiten
het onderwijs kiezen.
Hij uit zijn vrees, dat door de
stijgende toeloop van leerlingen
binnenkort een noodtoestand
zal ontstaan, die catastrophale
gevolgen kan hebben voor he*
onderwijs.
Hij is, blijkens vragen die hij de
minister stelde, van mening dat een
behoorlijke salariëring de grote
verbittering, welke in leraarskrin-
gen heerst, wegnemen kan. Hij ver
zoekt dan ook dc \crlangci\s xan
de leraars-organisaties in te willi
gen.
NED. HERVORMDE KERK
Beroepen te Suawoudc (tweede
maal) N. Luyendijk te Hoek van
Holland. Buren: J. Vinkt te Stad aarv
't Haringvliet. Bergscnhock: H. Har-
kema te Wijk bij Heusdcn, Assen:
(Evang.) toez.: O. S. Cazemier te
Dalfsen, Papendrccht: W. L. Tukker
te Bleskensgraaf, Rotterdam-Hillc-
gersberg: (vac. B. C. Visser) D. v. d.
Plas tc Utrecht. Rotterdam-Hillc-
gersberg <5e pred.pl.): A. C. Sirag,
leger pred. tc Rotterdam.
Aangenomen naar Amerongen: B.
F- C. de Groot te Brielle, J. C.
M. Jansen tc IJlst, Amersfoort
(jeugdpred.). J. Hadders te Lisse,
Amersfoort (als geestel. verzorger
van Zon en Schild) H. Bout te Delfs-
haven. Lobith toez. H. N. Fruyt te
Everdingen.
Een lezer schrijft ons:
"LT ET strekt een blad tot eer,
wanneer het in naam van de
barmhartigheid een beroep doet
op de Nederlandse traditie en
asylrecht vraagt voor enige dui
zenden Joodse verplaatste perso
nen, wier troosteloze tocht naar
het land der vaderen eindigt bin
nen het prikkeldraad van een
Duits concentratiekamp. Het is
dan ook niet daarom, dat wij de
redactie verzoeken ons enige
ruimtd af to staan na het ver
schijnen van het artikel „Exodu9
1917" in dit blad van 12 Septem
ber. Onze bedoeling is slechts om
in dit verhand een vraag te stel
len en een antwoord daarop te
geven, zodanig, dat de psychische
achtergrond van de Exodus-tra-
gedie duidelijk tot zijn recht
komt
Dc vraag is de volgende: Zou
den deze „illcgalo immigranten"
een aanbod van de Nederlandse
regering om dit land te worden
opgenomen, li ebben aanvaard?
liet antwoord is: neen want dc
opvarenden wezen reeds een der
gelijk aanbod van de Franse re
gering van de hand.
Deze weigering lijkt, gezien dc
trieste omstandigheden, waarin
dc immigranten zich bevonden,
zonderling en hardnekkig; in
werkelijkheid is zc dit echter
niet. En om dit tc begrijpen moet
men zich ^Tplaatsen in dc toe
stand van deze mensen.
Het is nauwelijks nodig te me
moreren, welke ervaringen zij in
de afgelopen jaren opdeden. Zij
leefden onder dc rook van de
crematoria der gaskamers of als
wilde dieren in dc bossen. Mil
liocncn om hen heen vonden de
dood. Zij bleven leven tot op
zekere dag do vrijheid kwam. De
vrijheid? Noen, de poorten van
hun concentratiekampen werden
niet geopend, Europa bleef voor
hen een gevangenis. Conferenties
onderhandelingen en klinkende
beloften wisselden elkaar nf, doch
do realiteit was nog steeds... het
kamp. de Verachting eri de onver
schilligheid van ile buitenwereld
Ilun inslapen scheen zinloos, hun
ontwaken nog zinlozer.
En toch was cr één droom, die
hen op de heen hield. Dat was de
droom van ccn strand, dat over
zee lag in een land, dat hel
hunne was op grond van het
eeuwenoude Joodse verlangen.
ANTE Miek is net een kaars, die naar beneden uitbrandt en waar-
ff van het vlammetje al heel laag is," zei de weduwe G. Haanschoten
over haar tante, die vandaag 104 jaar is geworden. Wc zaten in een bo
venkamer in de Verlooplaan te Barneveld, waar de jarige woont.
Juffrouw Marie Janssen juffrouw, want zij is nooit getrouwd geweest
is op „Moeke" Herfst in Rotterdam na, die 105 is. de oudste inwoonster
van ons land. Dat interresseert haar niet zo veel, maar haar 77-jarige nicht
des te meer. Die heeft Tante Miek nu al tientallen jaren verzorgd en ver
troeteld. En nu ze zelf ook zo'n beetje aan de oude dag toe is, begrijpt ze
de wensen en de verlangens van een 104-jarige beter dan ooit.
TANTE Miek is van haar acht
tiende jaar af doof. H^t is een
familiekwaal, vertelde haar nicht,
die zelf ook hardhorend is. De oude
dame is bovendien slecht van ge
zicht, maar dat is pas na haar hon
derdste verjaardag gekomen. Zelf
ziet ze het gezellige interieur van
het bovenkamertje, met zijn an
tieke meubels cn glimmende kope
ren pullen, waartussen het portret
van de Koningin prijkt, maar nau
welijks meer. Van haar bezoekers
ziet ze slechts een wazige schim,
maar niettemin zwaaide ze. toen wij
haar verlieten, joviaal in onze rich
ting, terwijl er een vriendelijk echt-
Barncvelds „Meheer" uit haar tan
deloze mond klonk.
Zc zat achter de tafel, in de fijn
ste stoel van het hele huis en zc
had een warme wollen deken over
haar bontgekleurde jak om zich heen
geslagen. Op precies dezeldfe wijze
als honderd jaar geleden gedaan
werd, droeg zij een helder wit muts
je op het hoofd.
Spreken deed ze niet. Dat liet zij
aan haar nicht over. die, zoals alle
oude mensen, heel veel wist te ver
tellen over een nog oudere, want bij
Tante Miek vergeleken is de Wed.
Haanschoten nog jong!
„Vroeger." zo vertelde ze, toen
vertelde Tante nog wel eens van
lang geleden, maar dat gaat nu niet
meer. Zc heeft me vaak verteld, dat
ze in betrekking is geweest op de
„Rottenburg," een landgoed tussen
Renkum en Wageningen, dat later
door Koningin Emma is gekocht. Ja,
EEU/LLETOM
JOHN /AA/ SN EL L 6AJB CR. O
Graaf Paul roerde afwezig in de sterke koffie,
die hij besteld had. „Een half millioen", viel hem
van de lippen, op ccn toon alsof hij een halve me
loen voor dessert had besteld.
Zwcndasky zat doodstil, zei niets, zijn ogen
waren dof en gevaarlijk. Hij keek graaf Paul
strak aan. Deze scheen het niet te bemerken: hij
zei tegen mij: „Jonska, jongen, vraag Juan eens
om een paar liter benzine; we zullen even aftap
pen.
Ik stond op, langzaam; ik wilde eigenlijk dit
ogenblik niet missen. „Een half millioen". hoorde
ik Zwcndasky nog zeggen. „Pesos.En graaf
Paul's afwezige antwoord: „Wat.... pesos, nee,
natuurlijk piet. Dollars"
Ik repte mij om met de benzine terug te ko
men. Toen ik terug kwam. zat graaf Paul luste
loos in een tijdschrift te bladeren. Zwcndasky
liep om het tafeltje heen en nu voor 't eerst zag
ik hem iets van zijn zelfbeheersing verliezen. Zijn
stem klonk schor; zweet parelde in zijn gezicht.
„Ongehoord!" stiet hij uit. ..'t Is te gek. Ik ga ac
coord met een fabuleus bedrag: goed een half
millioen in contanten. Maar wat krijg ik ervoor
terug? Zelfs mijn experts mogen niet eerst het
mengsel beproeven. Wie weet of het voor de han
del geschikt is? Wie weet of het er zich toe leent
in grote kwanta te worden gemaakt?.... Neen.
dit is al te gek".
Graaf Paul zag mij aankomen efi nam een van
de benzinekannen van mij over. „Ik dank U van
uw auto tc hebben mogen gebruik maken, senor
Zwendasky", zei hij met bijtende beleefdheid.
„Ik kan geen andere condities overwegen; zodra
het voorschot betaald is, mogen uw experts expe
rimenteren naar hartelust. Gaat U daar niet mee
accoord? Er zijn anderen.
Zwendasky's gelaat had gewoonlijk een blauw-
achtig-zwarte teint, zelfs al was hij pas geschoren;
nu was hij doodsbleek onder dit blauwzwart cn
liet gaf hem een vreemde kleur, als van een
slechte pudding. Met moeite beheerste hij zich:
„Het komt hier dus op neer, dat ik U in alles
moet vertrouwen, maar U vertrouwt mij voor
geen cent".
,.De wrede waarheid, senor Zwendasky", ant-
woorde graaf Paul. en hij stak een pijp op. Dit
was een overeengekomen signaal cn ik kwam er
nu tussen en zei: „Graaf Paul. U vergeet het toch
niet... uw afspraak met de scnorita".
Graaf Paul uitte een verwensing, sprong op.
keek op zijn horloge. Woedend zag hij Zwendasky
aan. „Jij met je gezeur ook. Als ik die afspraak
mis. wil ik je gezicht nooit meer zien".
Doodstil stond Zwcndasky Er was een atmos
feer als zou er het volgend ogenblik ccn donder
slag boven ons losbarsten. De gedachten van
Zwendasky moesten nu wel fantastisch snel wer
ken; in een paar seconden stond zijn besluit vast.
Hij veegde met een zijden zakdoek over zijn
hoofd „Die vervloekte iiitte! Die maakt ccn mens
gek. U komt natuurlijk op tijd. U neemt mijn
auto toch. Moet U ver?" Hij grijnsde of glimlach
te het was maar hoe je 't bekeek.
Graaf Paul scheen nu ook gekalmeerd te tyn.
„Dahk U". zei hij. „Ik zal van uw aanbod gebruik
maken. Neemt U mijn uitbarsting niet kwalijk.
Het betekent niets. Later bespreken we de zaken
nog wel eens".
We vulden de benzine-tank met de twee blik
ken. Zwendasky zei: „De zaken? Laten we die
maar als gedaan beschouwen. Ik ga met Uw con
dities accoord. Een half millioen op 10 c'o. Als U
terugkomt ligt do chèquc te wachten".
Graaf Paul-schoof achter het stuur. „Geen
chèque, senor. Amerikaans geld. Grote biljetten.
F i gedeelte in posos. Gaat dat?"
Zwendasky slikte deze laatste eis varfhet „ex
centrieke genie" met een zekere gratie. „Morgen
ochtend heeft U het. Ik hoop dat U zich amu
seert".
Dc auto schoot weg; graaf Paul wuifde mij nog
even toe.
Het was laat die avond voor ik hem weer terug
zag. Ik had nog geen oog toegedaan. Toen ik hem
hoorde binnen komen, liep ik in mijn pyamn de
kamer binnen. Graaf Paul's kleren waren stoffig;
vlekken zaten op zijn hemd en broek. „Als ze die
in de lobby maar niet gezien hebben", bromde
hij.
„Is alles goed gegaan, graaf Paul?" vroeg ik.
„Allesbehalve. We moeten die Zwendasky niet
onderschatten. Ik kon niet meer terug naar An
tonio's garage. Soldaten bij dc rivier. Ze zeggen
dat cr een revolutie op louw is. Uit nieuwsgierig-
beid ben ik ook even op dc weg naar Coyuca
gaan kijken het zelfde verhaal Alles is afge
sloten. Zwendasky's maatregelen natuurlijk. Hij
zal ons wel het geld geven, maar maakt, dat de
vogels er niet mee vandoor kunnen gaan".
..En het karweitje, graaf Paul?"
..Alles in orde. hoor. De originele benzinemeter;
het buisje uit de tank- Het was me een toer' Ik
durfde geen licht te maken; moest alles in 't pik
donker, tussen de cactussen doen. Nu. in teder
geval, uit dié richting hebben we niets te vrezen
Ga nu lekker slapen. Jonska. We hebben een
half millioen voor 't ontbijt. Geen slechte dag.
wat?"
(Wordt vervolgd).
meneer, ze is in Barneveld geboren.
Haar vader was de eerste dii-ecteur
van de Gasfabriek in Barneveld:
„Janssen van de Gasfabriek" Ieder
een kende hem. Nee, haar vader is
niet zo oud geworden. Die is in de
zeventig gestorven cn haar moeder
in de vijftig. Ze had een zuster, die
87 werd. Tante Miek heeft precies
geleefd als ieder ander mens. Op het
ogenblik ls ze ook niet ziek. Ze is
alleen maar zwak. Zc eet nog goed
en de dokter zegt, dat ze een sterk
hart heeft. Ja, meneer, zo is zeker
lijk nog goed gezond. De zuster
komt haar elke dag twee keer hel
pen, maar wilt U wol geloven, wan
neer ik haar met eten wil helpen,
zegt zc: Dat gevoer, daar houd ik
niet van.
Dc nicht vap de jarige stond, toen
ze dat gezegd had. op en pakte een
theekopje van een tafeltje. „Kijk
meheer," zei zc, „zo houdt Tante
haar kopje vast; ze beeft niet cn ze
morst ook niet."
We begrepen, dat de jarige ge
woon is haar duim in het kopje te
steken om beter houvast te hebben-
„Tante is helemaal niet bedlegerig,
zoals U in de krant had staan." ver
volgde zij verontwaardigd. „Ze zit
de hele dag op."
Wij vroegen mevr. Haanschoten
of haar tante nog veel bezoek ver
wachtte.
„Jazeker," antwoordde ze. „De
burgemeester er. dc wethouders ko
men en een heleboel kennissen. Ja.
ik heb maar vast con hulpje ge
vraagd. want ik kan het niet nier:
aileen af. Ik weet precies, wat ik U
moet vertellen, meheer. want elk
jaar komen zc van de krant om ic-lt;
ever Tante te schrijven en er zi'n
er bij- die hu al vijf keer gew^.-it
zijn'" Toen ze dat gezegd had. stond
z<> op en dat was voor ons het sein
om afscheid te nemen. ..Gefelici
teerd. Tante Miek". zeiden wij en dp
iarico begreep het best, wai.t ie
wuifde naar ons en zet: .Mehjei
En als je dat uit de mond van icn
104-Jarlge hoort, is dat me»r waard
dan een hele serie bedankjes van
iemand van vijftig.
van de Heilige Schrift en van
een plechtige, uitspraak van de
Volkenbond, 'die aan Groot-Brit-
tanniö de opdracht verleende tot
hot vestigen van ceir Joods Na
tionaal Tehuis in Palestina. In
artikel G van'het Engelse man
daat over Palestina is uitdrukke
lijk bepaald, dat hel Palestijnse
gouvernement de plicht heeft „do
Joodse immigratie te vergemak
kelijken en een intensieve Joodse
kolonisatie op het land aan te
moedigen."
Zo namen zij tenslotte zelf ter
hand, wat hun geweigerd werd
doch wat zij als hun recht be
schouwden. En daarmee werden
zij „illegale immigranten."
Deze „illegale immigranten"
weten wat zij willen. Zij vragen
geen tijdelijke barmhartigheid,
maar zij eisen hun recht. Want
wat winnen zij er mee, als ccn
regering een geste doet en hen in
barmhartigheid wil opnemen,
daarbij „heenstappend over de
grote bezwaren, die er ongetwij
feld zijn"? Juist deze bezwaren,
die er tfegen hun opneming ziin,
vormen liet kernpunt van hun
probleem. Zij willen zich niet
meer toevertrouwen aan .do gril
len van liet lot in een omgeving,
die niet de hunne is; zij willen
vrij zijn om zich oen bestaan op
te bouwen naar eigen aard. Wét
zij zoeken is wcjlicht 't beste uit
tc drukken met hot woord: eer.
Zij zoeken de eer om als ieder
volk schoppende arbeid te leve
ren op eigen bodem, waarbij cul
tuur, godsdienst, wetenschap,
zich vrij cn onbelemmerd kunnen
ontplooien, in waardige concur
rentie met die van andere landen.
Eer het is een veel gebruikt
en dikwijls misbruikt begrip.
Doch Cf is geen mens cn geen
volk, dat ef zonder leven kan.
Dr. II. LINDEMAN
Hedenavond
HILVERSUM I. 19.00 En nu
naar bed; 19.05 Bernard Person;
19.15 H\j en z(j; 19.45 R. V. D. ant
woordt; 20.00 Nieuws: 20.15 Radio
Philh. ork.: 21.15 Luisterspel; 21.50
Cello; 22.00 Arabesque; 22.30
Negro Spirituals; 23.00 Nieuws.
HILVERSUM II. 19.00
Nieuws; 19.15 Spreker: Dr. van
Ittcrzon: 20.00 Nieuws; 20.15 Stu-
diostcravond; 21.30 Lezing L. W.
G. Scholten; 22.30 Nieuws; 22.45
Avondoverdenking; 23.00 Chopln;
23.30 Boston promenade ork.
Morgen
HILVERSUM I. 8.00 Nieuws;
8.50 Voor de huisvrouw: 10.00 Mor
genwijding; 10.30 Voor dc vrouw;
11.15 Voordracht; 11.30 Orgelspel;
12.00 Smetana: 12.33 Sport; 12 38
Skymastcrs; 13.00 Nieuws; 13.15
Avrolians; 13,45 Sopraan en bari
ton; 14.00 Kookkunst: 14.20 Piano;
14.40 Ons volk cn zijn dichters;
15.00 Omroep-ork.; 16.00 Gr. pl.;
16.30 Voor dc jeugd; 17.00 Koor
zang; 17.20 Muzikaal babbeltje;
18.00 Nieuws; 18.20 New Mayfair
ork.; 18.30 Strijdkrachten.
HILVERSUM II. 8.00 Nieuws;
10.15 Uit het boek der boeken;
10.40 Gcraldo en zijn ork.; 11.00
Voor de zieken; 11.35 Als dc ziele
luistert; 11.45 Gr. pl.; 12.03 Viool;
12.30 Weer; 12.33 Lunchcoric.;
12.55 Zonnewijzer; 13.00" Nieuws;
13.15 Welk boek; 13.20 Lunchconc.
14.00 Schubertlicdcren; 14.20
Symph. ork,; 1645 Voor de jeugd;
17.00 Gr. pl.; 17.45 Wat het buiten
land leest; 18.00 Dinermuz.; 18.40
Viool en piano.
VRIJDAG 3 OCTOBER. Bet
tijdstip voor de aanplanting van al
lerlei grocnblijvende planten is weer
aangebroken. Zowel Rhododendrons
als Hulst, lucubaMahpnia, Laurus
Buxus en diverse naaldbotnen of
Coniferen kunnen weer in Uw tuin
worden geplantAl deze grocnblij-
vende planten moeten met een kluit
aarde om de wortels worden ver
plant, Voor de bladverliezende hees
ters, loofbomen, rozen en vruchtbo
men begint het plantseizoen wat la
ter. Vele ervan bevinden zich thans
nog in hun groei. Bovendien zijn de
jonge scheuten van deze laatste ge
wassen nog niet voldoende ufgerijpt,
liet beste is om met het verplanten
van die heesters en bomen te wach
ten totdat de bladeren zijn gevallen
S. L.
AMSTELSTAD 28 Sept. v. A'dam
te Lobito; BLOMMERSDIJK 29 Sept.
v R'dnni te New York; BOSCHFON-
1EIN 30 Sept. v. Kaapstad n. Port
Elizabeth; JOH. VAN OLDENBAR-
NEVELT 30 Sept. van Batavia naar
Semarang; PARKHAVEN 30 Sept. v.
R'dam n. Savöna; PRINS MAURITS
Montreal—R'dam. 28 Sept. v. Que
bec; SLOTERDIJK R dam—Java.
pass. 30 Sept. 15 uur Point de Galle
3 Oct. te Sabang vcrw.; ZEEMAN
New York—Java 30 Sept. Port
Said; KOTA AGOENG Java—R'dam
1 Oct. pass. Gibraltar; OOTMAR-
SUM Baltimore—A'dam, pass. 1 Oct.
Wight; ORANJE, Java-A'dam 1 Oct.
tc Southampton; ALDERAMIN icx-
Lely) 30 Sept. v. R'dam n. Zuid-
Amcrika; ALGORAE 30 Scpt van
Bahia n. Rio de Janeiro; ALKAID
R'dam—Rio dc Janeiro. 30 Scpt Ma
deira gepassCHR SASS (charter)
Bombay—R'dam 1 Oct v. Antwer
pen; CZECHOSLOVAKIA VICTO
RY 29 Sept. v. New York n. R'dam;
GROOTEKERK 29 Scpt. v. Frc-
manlle R'dam; HUGO DE VRIES
Shanghai—R'dam 29 Scpt. tc Singa
pore; LINDEKERK R'damCalcutta
pass 29 Sept Gibraltar; NOTRE
DAME VICTORY I Oct. v. R'dam
via Antwerpen n New York; PRINS
ALEXANDER R'damMontreal
pass 1 Oct. Dover; PHRONT1S.
Java—A'dam 23 Sept. v. Colombo;
RADJA Jdva—A'dam 29 Sept. te Co
lombo: RIDDERKERK R'dam—
Shanghai 29 Sept v. Pulo Bukum
'bij Singapore); STAD SCHIEDAM
4 Oct. v. New Port News te Relate
