Wetsontwerp regentschap
'niet glad er door
De Willem Barendsz: een hel!
Overval op de Vloeiweide
voor Bijzonder Gerechtshof
Komintern van plannen tot
sabotage beschuldigd
Spiegel der wereld
Raket sneller dan het
geluid.
De herleving van
het fascisme
De kranten oorlog
in Noord-Holland
Scherpe taal van
Lovett
Roofoverval in A'dam
Overleg met arbeiders
stimuleren
SPECIALE BALKAN-COMMISSIE
DER U.N.O. INGESTELD
Hoofdzetel komt in
Saloniki
Britse steun voor
Marshali's idee
Millioenen francs
verduisterd
Indonesië commissie
start spoedig
Eén ei, koffie en
thee
Donderdag 9 October 194'/
Staatsrechtelijke bezwaren
(Van onze parlementaire redacteur)
Het is in eerste aanleg met de behandeling van het wetsontwerp, waarbij dc
Koningin om redenen van gezondheid tijdelijk Haar waardigheid neerlegt, om
die over te dragen aan Prinses Juliana als Regentes, niet zo vlot verlopen, als
de regering blijkbaar verwacht had. Voor een walk-over" heeft de Verenigde
Vergadering der Staten-Generaal haar gisteren geen kans gegeven. De schijn
werpers. die in de vergaderzaal der Tweede Kamer, waar honderdvijftig leden
ternauwernood een zitplaats kunnen vinden, waren aangebracht om een film
opname van dc historische gebeurtenis te maken, hebben gisteren tevergeefs
gebrand om half vijf moest de voorzitter, prof. Kranenburg, bekend maken,
dat dc Commissie van Rapporteurs nog niet met haar arbeid gereed was, zodat
moest worden afgezien van het voornemen om gisteren het wetsontwerp meteen
af te handelen. Dit betekent, dat bij het afdclingsonderzoek gebleken is van
bezwaren tegen het wetsontwerp.
Eergisteren, toen de leden der beide
Kamers uit spelevaren waren met de
..Karcl Doorman waren de symptomen
reeds bemerkbaar van een verlangen om
dit wetsontwerp met de gebruikelijke
grondigheid te behandelen. Want hoe
wel de meeste Ka'racrleden nog nauwe
lijks tijd hadden gehad om het ontwerp
te bestuderen, bleken er hier en daar
staatsrechtelijke bezwaren op te duiken.
En zij hebben in de afdelingen blijkbaar
zoveel stof opgeleverd voor vragen en
opmerkingen, dat op het tijdstip, waar
op verwacht was, dat de openbare be
handeling zou aanvangen, het voorlopig
verslag nog niet gereed was. Aan de
voorzitter van de Commissie van Rap
porteurs zal dit stellig niet hebben ge
legen, want dat was mr Van Schaik, de
Voorzitter der Tweede Kamer, die in de
Verenigde Vergadering een gewoon lid
is en zich een beetje onwennig bewoog
tussen dc banken, waarin de Eerste
Kamerleden naast hun collega's van de
Tweede een plaatsje hadden gezocht.
Dc staatsrechtelijke bezwaren betref
fen de beëindiging van het regentschap.
Het is vanzelfsprekend, dat die beëin
diging slechts kan uitgaan van dc Ko
ningin. Zij alleen kan beoordelen, wan
neer haar gezondheidstoestand toelaat
om dc teugels van het bewind weer in
handen te nemen. In het wetsontwerp
Het kan verkeren
*7 ONDAG heeft de bevolking van
het Saargebied zich uitgespro
ken over de staatsregeling van het
land, in het bijzonder over artikel
1 van het door een commissie van
20 leden opgesteld ontwerp, waarin
de economische aansluiting van het
Saargebied bij Frankrijk was opge
nomen. Deze uitspraak geschiedde
indirect: de kiezers moesten een
parlement van 50 leden kiezen, dat
dan later over de aanneming van de
ontwerp-constitutie zal hebben te
beslissen.
Bij deze verkiezingen van Zondag
kregen
de Christelijke Volkspartij 28 zetels
de Socialisten 17 zetels
de Democraten 3 zetels
de Communisten 2 zetels
Aangezien de drie eerstgenoemde
partijen zich alle vóór de economi
sche aansluiting bij Frankrijk heb
ben verklaard en zij tezamen 91.6%
van de uitgebrachte geldige stem
men hebben gekregen, staat het dus
vast, dat het Saargebied economisch
met Frankrijk verenigd gaat worden
Dat wil zeggen, wanneer de Grote
Vier hun sanctie aan deze regeling
zullen hebben gegeven.
Van Engeland en de Verenigde
Staten kan Frankrijk in dezen
zeker zijn. maar de Sowjet-Unie
heeft zich tot dusver van enige uit
spraak hierover onthouden. Dit
laatste, is niet helemaal verwonder
lijk, omdat de heren in Moskou een
keus tussen de Franse en de Duitse
communisten, die ditmaal beiden 't
nationale standpunt voorston
den en dus eikaars meest volstrekte
antipoden waren, zo lang mogelijk
wilden uitstellen. De omstandigheid,
dat de communisten in het Saarge
bied. ondanks deze nationalistische
leus bij uitnemendheid, zo weinig
succes hebben geboekt en maar 8.4%
van de stemmen hebben welen te
krijgen, zou het de Sowjet-Unie op
zichzelf gemakkelijk maken, om nu
Frankrijk haar zegen te geven, ware
het niet, dat er voor Moskou twee
soorten van Frankrijks zijn: één
waar de communisten wel en één,
waar zij niet mee regeren. Daarom
zal Molotof eerst nog wel eens de
uitslag van de gemeenteraadsverkie
zingen afwachten, tenzij hij er de
voorkeur aan zou geven, om de
Franse communisten, door een goed
gunstig knikje inzake het Saarge
bied. nog een extra argument bij
hun verkiezingspropaganda te be
zorgen
VERIGENS kan het wel veïke-
ren in ruim 12^; jaar. Of is
het niet merkwaardig, dat hetzelfde
percentage van 91%. dat Zondag 5
Oct. 1947 voor aansluiting bij Frank
rijk stemde, zich op 13 Jan 1935
vo5r aansluiting bn Hitler-Duitsland
verklaarde? Dc tijden zijn veran
derd. zullen dc Saarlanders gedacht
hebben, en wij gaan met ze mee.
Een feit is. dat het Saargebied
reeds sinds December van het vorig
jaar door een eigen tolgrens van het
overige Duitsland is gescheiden, dat
sinds Juni jl. een eigen Saarlandse
mark reeds de rijksmark vervangt.
Een feit is ook, dat Frankrijk er al
les-op gezet heeft om dc bevolking
van het Saargebied relatief zo goed
mogelijk van levensmiddelen te
voorzien. Nietwaar, ook de weg naar
het politieke hart gaat maar al te
vaak door de maag. En dan, welk
perspectief zou een blijven bii
Duitsland de Saarlander op dit
ogenblik bieden?!
Enfin. Frankrijk heeft voorlopig
bereikt, wat het bereiken wilde. Het
heeft dit belangrijke industriegebied
bij het zijne gevoegd, het heeft te
gelijk daardoor de industriële po-
tentie van het toch altijd nog ge
vreesde Duitsland verzwakt. Thans
komt het er voor Frankrijk op aan.
om te doen, wat het tussen 1918 en
1935 niet vermocht, nl. dc bevolking
van het Saargebied blijvend aan
zich te binden. Wanneer het een
verstandige autonomische politiek
voert, wanneer de regering in Parijs
blijk geeft geleerd te hebben van
de fouten, door haar voorgangsters
tussen beide wereldoorlogen in de
Elzas gemaakt, dan heeft het onge
twijfeld een mooie kans
wordt hiervan gewaagd in het tweede
lid van artikel één, dat als volgt luidt:
„Wij bepalen het tijdstip, waarop
wij krachtens het eerste lid van dit
artikel de uitoefening van het Ko
ninklijk gezag neerleggen, alsmede het
tijdstip, waarop wij deze zullen her
vatten".
Nu is echter op het tijdstip, dat dc
Koningin haar regeringswerkzaamheden
wenst tc hervatten, de Regentes de tijde
lijke draagster der Koninklijke waardig
heid. Als zodanig is zij alleen gerech
tigd. aldus wordt op staatsrechtelijke
gronden geponeerd, om Koninklijke Be
sluiten uit te vaardigen, zodat dus in
feite door een besluit der Regentes de
Koningin Haar waardigheid weer zou
kunnen opnemen. De Regentes is echter
materieel niet bij machte, om het tijd
stip, waarop de Koningin zich in staat
acht tot hervatting Harcr werkzaamhe
den vast te stellen. Nu is dc Regering
van mening, dat ook al wordt dc Ko
ninklijke waardigheid uitgeoefend door
een Regentes, die daarmede alle rechten
en plichten van het Koningschap te ver
vullen krijgt, dc Koningin toch door een
eigenhandig besluit deze toestand kan
beëindigen. Het schijnt echter, dat dc
Raad van State, toen zij aan dit wets
ontwerp zijn goedkeuring hechtte, van
mening is geweest, dat het „Wij" in lid
twee van artikel één de uitdrukking is
van de Koninklijke waardigheid in het
algemeen, die bij het eerste besluit
(neerlegging van het gezag) door de
Koningin wordt uitgeoefend, bij het
tweede besluit (hervatting van het ge
zag) door de Regentes.
Het zou natuurlijk mogelijk zijn, om
het regentschap aan een termijn te bin
den. waardoor dc hier vermelde staats
rechtelijke bezwaren zouden worden
ontgaan, doch indien onverhoopt dc
Koningin na het verstrijken van die ter
mijn zich niet tot hervatting Harer
werkzaamheden in staat gevoelde, zou
de vaststelling van' een nieuwe termijn
noodzakelijk zijn, waarbij de Regentes
opnieuw de eed van trouw aan de Ko
ningin en de Grondwet zou moeten af
leggen in een Verenigde Vergadering
der Staten-Generaal,
Vrijdag, als het wetsontwerp in be
handeling genomen wordt, zullen wij er
varen, in hoeverre een andere dan de
door de Regering voorgestelde formu
lering noodzakelijk wordt geacht.
„ff acht, er komt nog
9n Werkplaats-moeder99
Prinses Juliana, het is bekend,
beweegt zich graag als gewone
moeder tussen andere moeders.
Dit bleek weer eens, enige tijd
geledentijdens een ouderver ga-
dering van Kees Boekes „Werk
plaats", waar de drie oudste
prinsesjes school gaan.
De prinses had natuurlijk ook
een uitnodiging ontvangen en zij
kwam. Toen zij het lokaal bin
nentrad, waar de bijeenkomst ge-
houden werd, ontdekte zij een
vriendin uit haar studententijd.
Zij ging naar haar toe en was
weldra in een drukf gesprek ge
wikkeld.
A'a de vergadering vroeg zij
haar ex-mede-studente, die niet
ver van het paleis woont, mee tc
rijden naar Soestdijk. „Maar we
moeten nog even wachten, want
er rijdt nóg een Werkplaats-
moeder mee". De derde passa-
giere verscheen spoedig en, na
pratend over de vergadering,
reed hef di'al huiswaarts. Even
voor het paleis stapte de derde
moeder uit de auto, de chauffeur
reed de prinses naar huis, daarna
zijn laatste passagiere. Deze was
erlangend ie welen wie de an
dere gast van de prinses was
geweest.
„Dat was mijn vrouw," zei de
chauffeur
Opzienbarende onthullin-
VERSE EIEREN
De eieren, die thans op de bon
worden verstrekt, zijn vers. dat
wil dus zeggen, dat de winkeliers
niet genome tijd.tevoren werden
bevoorraad. Deze bevoorrading is
bier cn daar nog aan de gang.
zodat geduld van de zijde der
klanten bij voorbaat wordt inge-
roepon.
gen van scheepsarts
Overal zjjn wy gestuit op over
tredingen van de rechten van de
mens, op gebrek aan idealisme,
onwil, onwetendheid en tegen
werking, wellicht culminerende
in de cynische uiting van de ex
peditieleider tegen een van do
leden van de wetenschappelijke
staf: „tenslotte ben je alleen mee
gegaan als reclame tegenover
de aandeelhouders". Aldus
schrijft dr. W. H. Bierman in het
voorwoord van het zojuist ver
schenen boek „De eerste walvis
vaart van dt Willem Barendsz".
van dc hand van dc scheepsarts
dr. A. Melchior, die de tocht naar
het Zuidpoolgebied meemaakte.
Niets is overgebleven van de
mooie sprookjes, die over de tocht
de wereld werden ingestuurd, inte
gendeel: dit boek geeft eindelijk een
verklaring voor het feit. dat de ver
slaggevers bij de terugkomst van de
Willem Barendsz verboden werd aan
boord te gaan. Het geeft een open
en eerlijke beschouwing van een
ooggetuige met een uitvoerige be
schrijving van het leven aan boord
van dc walvisvaarder, maar ook met
een even uitvoerige beschrijving van
alle misstanden.
Er was eens
De persdienst van de Ned. Mij voor
de Walvisvaart maakte lang voor het
uitvaren van de Willem Barendsz be
kend, dat „zijn maatschappij begre
pen had. dat meer dan gewone zorg
besteed zal moeten worden aan de
geestelijke, culturele en lichamelijke
zorg voor de opvarenden". Mooie
verhalen werden de wereld inge
stuurd over een complete wasserij,
een leeszaal, over een eetzaal en goed
verzorgde slaapplaatsen, doch in het
boek van dr. Melchior lezen we de
waarheid: de wasserij mocht niet
meer worden gebruikt, dc leeszaal
werd gesloten, de wasplaatsen raak
ten vervuild, voor afleiding of ver-
Met succes losgelaten op
11.500 m hoogte
JEngclands eerste raket, gebouwd
om bij een snelheid groter dan die
van het geluid de reacties op tc
tekenen, die door de beweging in
de lucht ontstaan, is niet succes
losgelaten uit een moedervliegtuig,
eon Mosquito, die op 11.500 meter
hoogte boven de Atlantische Oceaan
vloog.
De snelheid van dc raket ligt
tussen 1400 en 1600 km per uur. Na
e'en vlucht van slechts twee minuten
j dook zij in de Oceaan. Het resultaat
van deze vlucht is door middel van
strooiing werd niet gezorgd. Slechts
dc drankfles bleef over.
Besmettelijke ziekten bleven dan
ook niet achterwege. De adviezen
van beide scheepsartsen werden door
dc scheepsleiding eenvoudig in dc
wind geslagen. Honderd man liep
met infecties rond. Wondkoorts cn
scheurbuik dreigden. Een der man
nen kreeg 'n zeer besmettelijke ziek
te. De kapitein, die van mening was.
dat de hygiëne slechts hem aanging
en niet de beide medici met hun
perfecte uitrusting, wilde een ern
stig besmette man bij drie gezonde
kereld in de kooi leggen!
Muitcrü aan boord
We lezen voorts in het boek van
dr. Melchior. dat de bemanning er i
tenslotte hel bijltje hij neerlege, automatische zenders overgeseind
Men wilde haar nog tien dagen la- naar een basis op dc Scilly-eilandcn,
ten varen, doch dc bemanning had I waar deskundigen van het Britse
DRIE DOODSTRAFFEN GLEIST
Het Bijzondere Gerechtshof te 's-Hertogcnbosch begon de tweedaagse
behandeling van elf verdachten, allen destijds lid van het N.S.K.K., die
deel hebben genomen aan de bekende overval op 4 October 1944 op er?n
groep illegale werkers, die zich met een aantal radiozenders bevond in
de boswachterswoning, gelegen aan de Vloeiweide onder de gemeente
Rijsbergen, bij Breda. Tegen drie ervan werd dc doodstraf geëist.
De advocaat-fiscaal, mr. .T. Hou-
ben, noemde de verdachten in
Alle deelnemers aan deze over
val vormden in September cn Oc
tober 1914, tezamen niet nog
enige andere personen een spe
ciaal commando bij de Ortskom-
mandantur tc Breda.
Verschillenden van hen
hebben bij de overval op de
Vloeiweide een *zeer actieve
rol gespeeld. Zij bedienden
mitrailleurs, wierpen met
handgranaten en staken de
Woning cn de daarbij beho
rende schuur in brand.
De woning werd in brand ge
sloken door een dezer verraders,
ondanks het feit. dat zich in de
kelder enkele vrouwen en kinde
ren opgesloten waren, waarvan
verscheidene reeds tengevolge
van het gevecht gewond waren
geraakt cn luid om hulp riepen.
Genadeschot
Gewond op de grond liggende
illegale werkers werden door een
dezer N.S.K.K. mannen niet een
genadeschot vermoord.
Behalve het deelnemen aan
deze overval zijn aan een aantal
van hen ook nog andere ernstige
feiten, als plunderingen en arres
taties ten laste gelegd. Twee er
van zullen zich bovendien moeten
verantwoorden voor het door hen
gepleegd verraad van dr. Schcf-
felaar tc Breda. Bij liet verrichten
van een op eigen gezag onderno
men huiszoeking op 6 September
19ii vonden zij in de woning van
dr. Scheffelaar een revolver. Zij
arresteerden dr. Scheffelaar en
gaven hem over aan de Feldgen-
darmerie. die hem direct daarop
fusilleerde.
zijn requisitoir ex-Nederlanders,
Ilii eiste de doodstraf tegen
Jacobus Suykerbuyk afkoms
tig uit Ettcn-Leur, die twee
zwaar gewonde verzetsstrij
ders. onder wie de postcom-
mandant. vermoordde. Tegen
de „fahrfuhrer" van het N.S.
K.K. Johannes Hendrik Loes-
berg uit Breda, geboren te
Utrecht en tenslotte tegen
Adrianus Gageldonk. die op 4
October 19-14 een zware mi
trailleur bediende en circa
100 a 500 schoten op de ver-
zetspost afvuurde.
Later heeft hij twec°van de uit
de brandende post geredde over
levenden per vrachtauto aan 1c
.jFeldgendarmerie*' uitgeleverd.
Tegen dc cx-politie-agent Joseph
Eling uit Breda, die eerst bij de
„Slcherheitsdienst" en later hij
het N.S.K.K. ging, eiste de ad |i-
caat-fiscaal vijftien jaar gevange
nisstraf met aftrek.
De verdediging der verdachten
drong aan op aanzienlijke ver
lichting der strafmaat.
ENGELAND IS ARM en
het weet het. Daarom zijn de
inzamelingsacties voor oude
materialen, die na de oorlog
waren stopgezetweer met alle
kracht hervat. In Poddington
gingen de stads-omroeper en de
burgemeester (op de foto met
een pakje oud papier in de
hand) met de ophalers mee.
Wanneer nemen wij hier eens
een voorbeeld aan?
Gevecht tussen Britten en
Slowenen gemeld
Het. Sowjet-legerblad „Oester-
reichischc Zeitung" meldt, dat er
te Roscnbacli in Carinthié, de
Oostenrijkse provincie, die aan
Joegoslavië grenst, een gevecht
heeft plaats gehad tussen Britse
soldaten en Slowenen. Er zouden
dertig schoten op jonge Slowe
nen, die van hun werk aan de
spoorweg in Joegoslavië terug
keerden, zijn gevuurd.
Volgens een officieel Brits be
richt werden er door de Britse
soldaten twee waarschuwings
schoten gelost. De Engelsen zou
den volgens het Sowjetblad de
Joegoslavische vlaggen, die de
jonge Slowenen droegen, hebben
verscheurd en de jongelieden met
hun geweerkolven hebben gesla
gen, zodat de meeste van bon
„dc ernstigste verwondingen" op
liepen.
Het Franse algemene vakver
bond heeft een resolutie uitgegc\cn,
waarin wordt verklaard, dat dc on
tevredenheid onder dc arbeiders
groeit als gevolg van het voortdu
rend stijgen van de kosten van le
vensonderhoud: met 38 procent se
dert 1 Mei.
er genoeg: van. Een scherpe censuur
hield dit bericht achter.
Geen vitaminen
Hoewel de mannen dagelijks in het
verse vlees en vet stonden, kregen
zij slechts zelden hiervan iets te
eten. Uit Kaapstad werd een. maar
zeer kleine voorraad groenten cn
fruit meegenomen. De beide medici
wendden zich tot de scheepsleiding
met het verzoek aan dc tanker „N;?-
colla" een grote hoeveelheid verse
groenten mee te geven, doch er
kwam niets
.Ook de directeur van de rederij,
die tot Kaapstad aan boord van de
„Willem Barendsz" was. bleef doof
voor onze ernstige klachten en grie
ven, hoewel we hem en de kapitein
schriftelijk mededeelden bij dez.c
gang van zaken de medische verant
woording voor de expeditie niet te
kunnen dragen", schrijft dr. Mel
chior.
Inmiddels is de „Willem Barendsz"
weer uitgevaren. Het is slechts te
hopen, dat men in de publicaties van
een deskundig ooggetuige als dr.
Melchior, een waarschuwing ziet, die
de scheepsleiding doet inzien, dat
een goede verzorging van de beman
ning niet meer dan plicht is.
In Londen klinkt het
Horst Wessellied
Een inzender in The Economist
maakt zich ongerust over de groei
van het fascisme in Engeand. Aan
de redactie van dit weekblad, waar
van een der reporters, getuige bij
een fascisten-betoging in Londen,
het aantal aanwezige fascisten op
niet meer dan drie geschat had,
schrift hij, dat de betrokken ver
slaggever zeker nooit aanwezig ge
weest is bij de regelmatige open
luchtmeetings der fascisten in
Oost-Londen. Want op een meeting
waar ik onlangs tegenwoordig was,
schrijft hij, werd de orde plotseling
verstoord door een marscolonne
van twee of driehonderd lieden die
het Horst Wessellied zongen en de
naam van Moslcy riepen. Alarme
rend is volgens dc inzender het aan
tal gedesillusionneerde jongeren,
dat zij tot zich trekken. Mosley-
leeskransjes en debating clubs zijn
practisch in elke Britse stad te vin
den.
Men mag verschillen van mening
over de mate waarin de de
mocratie zich moet bezighouden
met de herleving van het fascisme,
maar. zo luidt zijn behartigens
waardige conclusie: het is zeker
even gevaarlijk, de sterkte van het
fascisme te onderschatten als te
overschatten.
ministerie van luchtvaart de ge
gevens uitwerken. Als zij hiermee
gereed zijn, na ongeveer een week,
zullen nog meer proeven met dit
soort raketten worden genomen.
Volgens een bericht van Antara is
dc republikeinse delegatie thans als
volgt samengesteld; Sjarifocddln, voor
zitter: Isak Tjokro Hadi Socrio. secre
taris. Leden zijn: Ali Sastro Admidjojo,
Hadji Agocs Salim. Djocanda (minis
ter van verbindingen) cn Sjahrir.
Belangstelling van dc
A rbeiderspers
De .Krantenoorlog" in Noord Hol
land blijft dc gemoederen daar sterk be
zighouden. Allerlei geruchten doen in
verband hiermede dc ronde. Zoals men
weet moet 't aanvankelijk In dc bedoe
ling hebben gelegen een nieuwe N.V.
op tc richten, waarindc oud-illegale
bladen gccombificcrd zouden worden.
Naar verluidt was ..De Arbeiderspers"
zich voor dc gehele krantcnconstcllatie
gaan interesseren.
Voordat het echter kwam tot de bo
venbedoelde N.V. werden er pogingen
in het werk gesteld om tc komen tot een
fusie van dc gewezen illegale bladen en
dc oude kranten. Aan de besprekingen
over deze fusie moet, naar ons ter ore
kwam, ook zijn deelgenomen door een
vertegenwoordiger van dc directie van
„Dc Arbeiderspers", die alle fusic-vcr-
gadcringcn bijwoonde en zich een voor
stander van dc samensmelting getoond
zou hebben. Hoofdredacteur van de
nieuwe combinatie zou worden, dc heer
A. Plcysicr. eertijds verbonden aan „De
Arbeiderspers
„Het nieuwe communistische infor
matiebureau zal weloverwogen
trachten liet economische herstel in
Europa te doen mislukken. Dc vor
ming van dc organisatie is boosaar
dig cn gewetenloos genoemd". Deze
krachtig geformuleerde Amerikaanse
„tegenaanval" werd Woensdag op
een persconferentie tc Washington
gedaan door dc waarnemend minis
ter van buitenlandse zaken. Robert
Lovett.
Hij herhaalde, dat de V.S. vastbe
sloten zijn de plannen voor het her
stel van Europa zo spoedig mogelijk
uit te voeren. De door dc conferen
tie te Warschau gepubliceerde docu
menten spreken voor zichzelf, aldus
de minister. De betrokken partijen
en regeringen hebben duidelijk te
kennen gegeven, dat zij zo mogelijk
het economisch herstel van Europa
zullen verhinderen. Toen men Lovett
vroeg of de oprichting van de orga
nisatie een verrassing voor de V.S.
was. antwoordde hij ontkennend.
In diplomatieke kringen te Wash
ington heeft de krachtige toon van
Lovett indruk gemaakt Naar ver
luidt. heeft hij zijn verklaring-afge
legd na overleg met Marshall.
Lovett deelde voorts mede. dat
de Amerikaanse ambassadeur te
Moskou. Bedell Smith, die Dins
dag te Washington is aangeko
men, aan het ministerie van bui
tenlandse zaken verslag heeft
uitgebracht en dezer dagen naar
New York zal gaan oiYi met
Marshall over de betrekkingen
met de Sowjet-Unie van gedach
ten te wisselen.
„Geen sabotage"
„De communistische partij van het
Ruhrgebied is niet voornemens de
steenkoolproductie in het Ruhrgebied
te saboteren, teneinde het plan-
Marshall te doen mislukken", aldus
verklaart deze partij in een protest,
5000 gulden verdwenen
Twee gewapende mannen
hebben Woensdagavond een
roofoverval gepleegd in een
sigarenwinkel op de Lin-
naeusparkweg in Amsterdam
Oost. Uit een niet afgesloten
brandkast namen zij een be
drag van 5000 gulden mee, en
uit een huisliouddoosje rin
gen en colliers ter waarde
van 500 gulden.
Dc eigenaar van de zaak was
naar zijn vrouw in het ziekenhuis
en een kennis paste zolang in de
winkel op. De mannen belden
aan. bedreigden de kennis mei
hun vuurwapens en sloten hem
op in een hangkast.
In een algemene ledenvergade
ring te Scheveningen van het „Ver
bond van Nederlandse Werkgevers"
heeft de voorzitter, de heer H. P.
Gelderman, gezegd, dat het overleg
met de vertegenwoordigers der
arbeiders gestimuleerd moet wor
den en dat het verbond ten aanzien
van de regeringstaak zijn stem in
opbouwende zin zal moeten laten
horen. De heer Gelderman sprak
met ingehouden waardering over de
wederopbouw van Nederland en
over de financiële maatregelen van
minister Lieftinck Ook hij was van
mening, dat, wil Nederland zijn
huidige levensstandaard handhaven,
er harder gewerkt, meer gepi'odu-
ceerd en meer gespaard zal moeten
worden. Ten aanzien 'van de distri
butieregeling betoogde de heer Gel
derman, dat men enige, risico moet
durven nemen bij de vraag of ophef
fing al dan niet gewenst is. Hij be
pleitte het nemen van een proef met
de afschaffing van de textiel-distri-
butie, met handhaving van de maxi
mum-prijzen. Vele overheidsdien
sten zullen naar sprekers mening,
ingekrompen of afgeschaft moeten
worden.
Verder zou men de verschillende
regeringsdiensten onder de loupe
moeten nemen, om te zien of er niet
enkele uitgegroeid zjjn tot een
grootte die niet evenredig is aan
het nuttig effect.
Met betrekking tot de mijn
industrie merkte de heer Gelderman
op, dat de dagproductie in Juli met
28 meer arbeiders dan in 1038
toch nog 26.5 lager was dan in
1938. Hij meent, dat 't noodzakelijk
is dat de arbeidsprestatie zo spoe
dig mogelijk wordt opgevoerd. Spr.
kan zich niet aan de indruk onttrek
ken, dat aan de werklust in de
mijnen thans nog zeer veel hapert.
Hij beschouwt dit als een ramp voor
ons land.
Wat in de troonrede over stimu
lering van de industrialisatie wordt
gezegd, houdt volgens spr. o.a. het
gevaar in, dat Nedei-land al dc
nieuwe investeringen niet kan be
talen. Voorts achtte hy een stimu
lering niet verantwoord, zolang het
huidige productie-apparaat nog niet
op volle capaciteit werkt en veelal
onvoldoende deviezen kan krijgen.
Het wetsontwerp op de publiek
rechtelijke bedrijfsorganisatie is een
der belangrijkste voor de industrie.
Er dient voor te worden gewaakt,
dat samenwerking op economisch
gebied niet ontaardt in medezeggen
schap in de bedrijfsleiding, hoewel
een medezeggenschap van arbeiders
aan de top nooit bestreden is.
Met 34 tegen nul stemmen cn 15 onthoudingen heeft de politieke
commissie der UNO Woensdag besloten dat deel van dc Amerikaanse
resolutie aan te nemen, waarin een beroep wordt gedaan op do vier
Balkanlanden Griekenland, Joegoslavië, Bulgarije cn Albanië om samen
tc werken en hun geschillen op vreedzame wQze op te lossen. De be
noeming van een speciale oommissie, die erop moet toezien, dat de re
geringen der vier landen zich aan de aanbevelingen' der politieke com
missie houden, werd eveneens goedgekeurd, niet 34 togen 6 stemmen
en 9 onthoudingen.
Voordat het tot de stemmingen
kwam. was er weer hevig gedis
cuteerd, voornamelijk tussen
Wysjinskv en Johnson waarbij
weer herhaaldelijk het door de
Rus in U.\O-kringen geïntrodu
ceerde woord „koehandel" viel.
Nog eerder, toen de afgevaardig
den van dc drie „beschuldigde"
landen gevraagd was. of zij zich
zouden neerleggen bij de beslis
singen van de algemene vergade
ring ten aanzien van de Griekse
kwestie, hadden de Albanese cn
Bulgaarse gedelegeerden geant
woord, dat zij dit niet zonder rug
gespraak met hun regering kon
den beloven. De. Griekse afgevaar
digde verklaarde nogmaals, zich
le zullen neerleggen bii dc geest
die ongetwijfeld in de beslis
singen der commissie zal over
heersen. terwijl de Joegoslaaf
Bebler volstond met het antwoord
„Mijn land is een der oprichters
van de UNO"
De speciale commissie wordt
gemachtigd om zo nodig een spe
ciale algemene vergadering bij
een te roepen. Het hoofdkwartier
der commissie zal te Saloniki ge
vestigd zijn, de vier betrokken
landen zullen bezocht worden, en
ei; zal regelmatig rapport aan de
algemene vergadering worden
uitgebracht. De speciale commis
sie zal 30 dagen na goedkeuring
van haar benoeming door de al
gemene vergadering met haar
werk beginnen en voor onbe
paalde tijd blijven bestaan.
Wat de socialisatie betreft, zeide
spr., dat men moet hopen, dat er in
Nederland genoeg werkelijkheidszin
aanwezig is, om te beseffen, dat
men zich deze luxe niet kan ver
oorloven. Spr. ried aan de resultaten
van de in West-Europa gesociali
seerde bedrijven eerst af te wach
ten.
Mocht te eniger tijd door strak en
kundig beleid de politieke rust op
Java en Sumatra hersteld zijn, dan
moet men het economisch démasqué
standvastig afwachten. Voor beleg
ging in Indië is geen kapitaalsover
vloed in Nederland meer aanwezig.
De meest reële verankering van de
Nederlandse economische vooruit
zichten in Indië zou, naar sprekers
mening, moeten zijn de onder
nemingsgeest en de vindingrijkheid
van het Nederlandse bedrijfsleven
zelf.
Al juichte spr. dc Benelux toe,
omdat hier voor de toekomst grote
economische mogelijkheden in zit
ten, ieder zal z.i. moeten erkennen,
dat, zelfs indien deze tolunie op de
duur tot een economische unie zou
uitgroeien, daarmede nooit een volle
compensatie gevonden zou kunnen
worden voor het wegvallen van
Duitsland als achterland.
Spr. is er zich van bewust, dat
Kominternvrees bevordert
„Veiligheidsassemblée"'
Engeland heeft besloten, Mar
shalls voorstel voor een commissie
van 55 leden der UNO. die onafge
broken in zitting zal blijven, te
steunen, zo werd Woensdag in
Lake Success vernomen.
Het Amerikaanse voorstel tot
het instellen van deze „interim-
commissie voor vrede en veilig
heid". zoals Marshall haar gedoopt
heeft, is niet in strijd met het
Handvest, of bedoeld, zich tc men
gen in de bevoegdheden van dc
Veiligheidsraad, aldus do overtui
ging van de Britse gedelegeerden
in Lake Success. Zjj schijnen de
voorzichtige houding die zij aan
vankelijk aannamen tegenover dit
voorstel, dat het vetorecht zijn ef
fect bedoelt te ontnemen, te heb
ben laten varen na het bericht over
dat wordt gepubliceerd in het blad
„Neues Dcutschland". het orgaan
van dc SED te Berlijn.
Dit protest vormt een antwoord op
een bericht uit buitenlandse bron
volgens hetwelk de communistische
partij van het Ruhrgebied na de
stichting van het informatiebureau
te Belgrado een „groot offensief" zou
organiseren.
Prof. Roussy voor de
rechter
De 73-jarige professor Gustave
Roussy, voormalig rector van de
Sorbonne en Frans vertegenwoor
diger in de commissie voor d®
atoom-energie der UNO. heeft voor
de rechter moeten verschijnen onder
beschuldiging van malversaties. Hij
zou frauduleus schatkistbiljetten tot
een bedrag van achttien millioen
francs hebben afgestempeld om
geen belasting daarop te behoeven
te betalen Toen Roussy om 28 Mei
j.l. een afschrift van de acte van
beschuldiging ontving, werd vast
gesteld, dat hij aan de gevolgen van
een vergiftiging leed. Verscheiden®
dagen was zijn toestand hoogst
ernstig.
De UNO-commissie van drie voor
Indonesië heeft zich te Lake Suc
cess bereid verklaard, onverwijld
naar het betrokken gebied te ver
trekken. Na een vergadering te
Sydney, waar het Australische I'd
van de commissie on het ogenblik
vertoeft, zal de commissie naar men
aanneemt onmiddellijk naar Indtv
nesië vertrekken.
Rjarifoeddin zal optreden als
leider van do kort geleden be
noemde republikeinse delega
tie die de onderhandelingen
met do Nederlanders zal voe
ren, aldus een Antara-bericht
uit Djogjakarta.
Drie gewonden
Op 7 October hebben de Neder
landse verliezen drie gewonden be
dragen. volgens het officiële com
muniqué. dat tevens melding maakt,
van vermindering van het aantal
inbreuken op de order „staakt het
vuren", hetgpen wordt toegeschre
ven aan de Nederlandse zuivering^,
acties.
Dr. Soekawati, do president van
Oost-In-donesië, heeft dr. Warouw,
die na het aftreden van het kabinet-
Nadjamocdding als eerste minister
fungeert, opdracht gegeven een
nieuw kabinet samen te stellen.
Bonnenlijst
en I ten;-'VetTez0o0,^;anu,dteBSS
uoeg "SU kwam.
Voor het tijdvak van 12 t.m. 25
October a s. geeft elk der volgende
bonnen recht op het kopen van:
Bonkaarten KA, KB, KC, 711
(Serie P)
P-01 Brood: 800 gram brood
P-01 Boter: 125 gram boter
P-02 Boter: 125 gram margarine of
100 gram vet
P-03 Boter: 250 gram margarine of
200 gram vet
P-01 Vlees: 100 gram vlees
P-02 Vlees: 400 gram vlees
P-01 Melk: 3'/- liter melk
P-03 Melk: 6 liter melk
P-05 Melk: 61/2 liter melk
P-01 Diversen: 100 gram kaas of
125 gram korstl. kaas
P-02 Diversen: 1 ei
P-03 Diversen: 125 gram koffie
P-04 Diversen: 50 gram thee
P-03 Reserve: 1600 gram brood
P-06 Reserve: 800. gram brood
Bonkaarten KD. KE. 711 (Serie P)
P-ll Brood: 800 gram brood
P-ll Boter: 250 gram boter
P-12 Boter: 125 gram marg. of 100
gram vet
P-ll. P-12 Vlees: 100 gram vlees
P-13, P-15: Melk: 10 liter melk
P-ll Diversen: 100 gram kaas of 125
gram korstloze kaas
P-12 Diversen: 1 ci
P-13 Reserve: 800 gram brood
Bonkaarten MA. MB, MC, MD. ME,
MF. MG, MH 711 (Serie P)
(Bijz. arbeid, a.s. moeders cn zieken)
P-21 Brood: 800 gram brood
P-21 Boter: 250 gram boter
P-22 Boter: 250 gram margarine of
200 gram vet
P-21 Melk: 5 liter melk
P-21 Vlees: 300 gram vlees
P-22 Vlees: »1C0 gram vlees
P-21 Kaas: 200 gram kaas of 250
gram korstloze kaas
P-21 Eieren: eieren.
