de orgelman van Amersfoort
Amersfoort 12 Juni 1959 weer
in middeleeuwse luister?
TEUS DREUNING
Behouden leidende clubs
Zondag hun positie?
Draaien is niet ieders werk,
je moet er slag van hebben"
Voorliefde voor
„Ouwe Taaie"
„Tom Sawyer" voor de
Nederlandse jeugd
James Cooper herdrukl
Restauratie-plan en 700 jarig
bestaan der stad
Van wanneer dateert
Mariabeeld
Maleier maakt amok
Fusie A'damse en
Incassobank
Voor vier miilioen dollar
clandestine opium...
Grenzen open voor
emigranten
Twintig jaar voor
„Aufseherin" te Vught
2
Zaterdag 11 October 1947,
Kpnt TI Hiermede vervolgen wij onze
U sqtIq artikelen over beken-
Z6 Wel en onbekunde personen uit
ons aller omgeving
Teus Dreuning, de Amersfoortse orgeldraaier, legt een ander
boek in zijn orgel, maakt zijn handen nat en pakt het grote
wiel. En even later stromen tientallen kinderen uit huizen, tuinen
en poorten om te luisteren naar al het moois, dat Teun uit zijn
pierement tovert. Moeders zetten de ramen open en de radio af,
.want wat is mooier da^, de muziek uit de kast van Teus?
Waar Teus in Amersfoort ook verschijnt, het is overal het
zelfde beeld. De stille straten, die hij ,,doet" fleuren er van op.
Waar Teus komt begeleidt hem de vrolijkheid.
In de 55 jaar van zijn loven
heeft Teus Dreuning peen bijzon
dere dingen gedaan. Hij heeft
niet als Kolleveen, de man van dc
toren, heldendaden bedreven in
brandende huizen. Hij i9 niet, zo
als de heer Bucx, de stationschef,
een 'man, die veel heeft gepres
teerd voor het herstel van een ver
woest bedrijf. Neen, hij is alleen
maar Teus, met zijn onafscheide
lijk orgel, met zijn opgeruimde
kout en zijn kwajongensachtige
vrijmoedigheid- Teus Dreuning
behoort volstrekt niet tot de „gro
ten" van Amersfoort. MaarAmors
foort is ondenkbaar zonder Teus.
Hij hoort Jyij onze stad.
„Ik doe het om mijn brood
je te verdienen", zegt bij een
voudig, als je bent raagt, of
hij plezier in zijn» werk heeft.
Begin met Teus niet te praten
over de romantiek, die bij een
orgel past. Romantiek interes
seert hem niet. Het interes
seert hem alleen of hij wat
verdient, of hij om vier uur
zijn wijk afgewerkt heeft, of
hij zijn orgel zo gauw moge
lijk de Utrecht se weg op kan
krijgen. Want hij heeft een
hekel aan de Berg, waar het
klimmen en dalen is-
Overal even royaal
Als je hem vraagt, of hij in
bepaalde delen van de stad meer
geld beurt dan in andere, dan
zegt hij schouder ophalend: „Och,
nee, het i§ allemaal precies het
zelfde". waaruit blijkt dat de di
recteurs-vrouw op de Berg even
diep in baar porternonnaie tast
als de vrouw van de arbeider in
het Soesterkwartier. Teus \indt.
dat er uit zakelijk oogpunt geen
verschil is tussen de mensen hier
en daar. En Teus kan het weten,
want hij heeft in de dertig jaar,
dat hij orgelman i§, heel wat men
senkennis opgedaan. Wij vroegen
hoe hij er bij kwam orgelman te
worden.
„Zo'n dertig jaar geleden", ver
telt hij ons, „was er in Amers
foort ook een orgeldraaier «Dat
was Bram Verhoef. Ik ben toen
eens een paar keer met hem mee
geweest en ik kreeg er ook zin in.
Allemachtig, dacht ik- Dat kin
ik ook. Nou, en toen ben ik voor
me zelf begonnen met een tweede
hands orgel van Perlee uit Am
sterdam. En wat zal ik er verder
van vertellen? Ik heb goede en
slechte tijden gekend, zoals ieder
een. Het fijnst vond ik het altijd
op Koninginnedag te mogen spe
len. Dan was er feest en het le
verde wat centen op.
Oorlogservaringen
In de oorlog heb ik nog heel
vat last gehad. Op Koninginne
dag in 41' hebben de Duitsers me
opgepakt en ni'n orgel in beslag
genomen, omdat ze me verraden
Boekbespreking
Het heeft er naar uitgezien, dat
Mark Twain het lot van'alle
„klassieken" zou gaan delen,
d.w.z. verdwijnen in de bibliothe
ken en niet meer gelezen worden.
Zijn omstreeks 1870 geschreven
jongensboeken „De avonturen
van Tom Sawyer" en „De lotge
vallen van Huckleberry Finn",
werden in onze jeugd nog
vrij veel gelezen maai" de jongens
en meisjes van tegenwoordig ken
nen van deze meesterlijke, pak
kende en boeiende verhalen in de
regel slechts enkele fragmenten,
die zij aantroffen in het Neder
landse schoolleesboek of in hun
Engelse thema-verzameling.
Mark Twain was een Ameri
kaan en zijn beroemde boeken
spelen dan ook in de nieuwe we
reld van zijn tijd. Veel er iii doet
ons thans lichtelijk ouderwets
aan en de gevoeligheid grenst
nog al eens gevaarlijk aan senli-
mentaliteit. Maar deze bezwaren,
die een volwassene voelt, komen,
wonderlijk genoeg, bh tie jeugd
niet op. Zij wordt gegrepen door
dc avonturen, de guitenstreken
en verdrietelijkheden van Tom
en Huckleberry en de vele ande
ren. die ten tonele gevoerd wor
den. Deze boeken hebben. 011
danks hun onmisbaar negentien-
de-ceiiwse stempel een frisse le
vensechtheid behouden, die ze
ook doet aanspreken bij onze mo
derne jeugd. Het is daarom toe te
juichen, dat de uitgeverij „De
Sleutel" (AntwerpenHaarlem)
voor een nieuwe Nederlandse
vertaling van heide boeken zorg
de. Vele jongens en meisjes zul
len zo juist als destijds hun
ouders met graagte lezen en
bezitten.
hebben op het Havik, waar ik
„Lang zal ze leven" speelde. En
ik heb ook nog een keer geduvel
gehad, toen ik „O, kleine schil
dersjongen" draaide, maar dat
lcwarn omdat er een mevrouw, die
naast een NSB'er woonde, heel
hard meezong en de buurman het
er van op zr-jn zenuwen kreeg-"
Wij vragen Teus welke mu
ziek hij zelf het mooist vindt.
En het antwoord: „Ouwo
Taaie" was een mooi stuk,
meneer en „Aan het strand,
stil en verlaten". Maar ja, je
moet slag van draaien heb
ben, dat is de hele kwestie.
Er zijn er maar een paar, die
het kunnen. En het is zwaar
werk meneer, ze mogen me
eigenlijk wel een paar pond
spek voor zware arbeid ge
ven".
We hebben ons -gesprek met
Teus gevoerd op de rand van een
trottoir in het Vermeerkwartier.
Het was schafttijd en Teus en zijn
vrouw zaten hup broodje te eten.
Maar in de verte sloeg een klok
half twee en dat -was het sinds
jaren voor Teus bekende sein om
verder te gaan- Toén we op de
fiets stapten en wegreden, had
Teus juist een nieuw boek „op
gezet" en de „Ouwe taaie" schal
de door de straat.
En wie weet of Teus 's avonds,
na zijn werk, niet voor, het raam
van zijn woning in de Nieuw-
slraat zit te luisteren naar de ge
luiden in de Langestraat, die daar
zo dicht bij is en of hij niet mee-
neuriet als daar „Ouwe Taaie"
gefloten en gezongen wordt op de
liceken van de zijstraten?
De uitgeverij „De Sleutel"
(Haarlem-Anlwerpen) heeft een
werk ondernomen, dat zeker ve
len in ons land zullen toejuichen,
namelijk het opnieuw in het Ne
derlands uitgeven van de ver
maarde Indianenboeken van .Ta-
mes Cooper. Doze boeken („De
Spion", .De laatste dor Mohica-
nen", „Dc pioniers". „De Prairie"
om er maar enkele tc noemen)
hebben onze ouders en groot
ouders in spanning gehouden (zc
verschenen in de eerste helft van
de vorige eeuw) en doen dat ook
ons nog, al zullen wc niet alle
opvattingen van dc schrijver tot
de onze maken. In hun oorspron
kelijke vorm niet zijn vele. in die
tijd gangbare, wijdlopigheden
zoit men deze boeken thans min
der waarderen, maar de bewerker
heeft dit bezwaar verholpen. De
nieuwe uitgave (wij kregen „De
Prairie" in handen) ziet er goed
verzorgd uit. Dc liefhebber leest
ze met genoegen en...... ook wel
met een beetje weemoed. Want
wat is er van de Sioux en de an
dere Indianenstammen overge
bleven?
„Soesterkwartier" wacht
zware strijd
In Zeist wacht Soesterkwartier
Zondag een zware korfbalstri]d.
Op het terrein achter de Gero-fa-
brieken wordt dan gespeeld tegen
het leidende Tovers. Deze ploeg is
gedegradeerd naar de derde klas
se A der KNKB, maar maakt nu
reeds aanstalten het verloren ter
rein le herwinnen. Dc vier ge
speelde wedstrijden werden met
grote cijfers gewonnen, zodat To
vers de leiding der afdeling heeft
met een doelgcmiddelde van
325. Of Soesterkwartier in staat
is tegen deze ploeg, die over fan
tastische schutterscapaciteiten be
schikt, een verrassend resultaat
tc behalen, menen wij te moeten
betwijfelen.
In ieder geval stellen de groen
wit ten zich tot taak de nederlaag
zo klein mogelijk te houden.
Soesterkwartier 2 gaat eveneens
naar Zeist om Tovers'3 te ont
moeten.
Tal van krachtmetingen kunnen
verwacht worden
Beschouwt men de standen van
de voetbalcompetitie na drie wed
strijd-Zondagen, dan valt direct op
dat clubs, die de vorige competitie
de toon aangaven, tot nu toe wei
nig presteerden, terwijl clubs die in
de staartgroep eindigden de leiding
name... Of deze laatsten hun goede
positie zullen handhaven zal in de
toekomst moeten blijken. In het
programma voor a.s. Zondag ko
men reeds wedstrijden voor die een
krachtmeting' voor deze clubs be
tekenen en die voor het verdere
verloop van de competitie van be
lang kunnen zijn.
Een van deze krachtmetingen is
de ontmoeting in de tweede klasse
B tussen Westfrisia en W.F.C. De
Enkhuizers wonnen de eerste twee
wedstrijden en W.F.C. verloor in de
uitwedstrijd tegen dc sterke Spar
tanen met gering verschil terwijl zij
twee wedstrijden hebben gewonnen.
Een uitslag voorspellen is moeilijk.
De Spartaan ontvangt T.O.G. en
kan deze wedstrijd winnen. Met
grote belangstelling zien wij het
tweede optreden van H.V.C., dit
maal tegen Alcmaria Victrix in
Alkmaar. H.V.C. dient met meer
elan dan j.l. Zondag te spelen om
een winstkans te hébben. U.V.V.
moet op eigen terrein tegen A.F.C.,
die deze competitie nog niets heeft
gepresteerd, kunnen winnen. De
strijd tussen Velox en O.S.V. kan
spannend worden en wij verwachten
dat de punten in Utrecht zullen
blijven.
A.P.W.C. is tot nu toe nog niet
op toeren kuYinen komen en het
spel stond nog niet op het peil van
de vorige competitie. Willen de
paarsgelen tegen Holland winnen
dan zullen zij hard moeten aanpak
ken. C.D.N. en ZeisA staan in de
derde klasse F aan dc kop. Wie de
leiding zal behouden wordt Zondag
in Driebergen waarschijnlijk be
slist, want Zeist gaat bij C.D.N. op
bezoek. Wij onthouden ons ook voor
deze wedstrijd van een-uitslagvoor
spelling. Wij verwachten dat*Patria
on eigen terrein van Fortitudo zal
winnen. Ook het Utrechtse R.U.C.
Het dagelijks Bestuur der gemeente Amersfoort he^ft dezer
dagen de directie van Gemeentewerken opdracht ge
geven, in de oude binnenstad na te gaan. welke panden nopens
hun historische of architectonische waarde voor restauratie in
aanmerking komen."
Dit bericht in ons blad van j.l. Maandag zal wel elke Amcrs-
foorter, wiens hart warm klopt voor zijn oude woonplaats, als
muziek in de oren hebben geklonken. Wanneer zij in het vervolg
van de mededeling van burgemeester Molendijk lazen, dat men
het aan de gemeenteraad ter goedkeuring voor te leggen restau
ratieplan in ongeveer tien jaren denkt uit te voeren, zullen
misschien verscheidenen met schrijver dezes hebben gedacht
aan 12 Juni 1959.
Als immers een tienjarenplan zal zijn opgemaakt en in 1948 met de
uitvoering ervan zal worden begonnen, betekent dit, dat aan het einde
van het jaar 1958 onze binnenstad zoveel mogelijk in oude luister zal
zijn hersteld. Het tienjarig herstelplan houdt dus in, dat aan de voor
avond van Amersfoorts 700-jarig bestaan als stad de restauratic van
oud-Amorsfoort zal zijn voltooid. Want op 12 Juni 1259 zo zullen
we straks op de aangekondigde grote historische tentoonstelling met
eigen ogen in het oorspronkelijk charter lezen verleende Hendrik van
Yianden, bisschop van Utrecht, aan Amersfoort- het stadsrecht.
ONZE OUDE
KEISTAD
Toren, Latijntje en Koppelpoort
te Amersfoort in 1884. (Gravu
re uit Craandijks „Wandelin
gen door Nederland'').
DIT laatste betekent natuurlijk
niet. dat onze stad als woon
gemeenschap niet oudev zou zijn
dan zeven ecuwen. Nergens is een
stad uit liet niets ontstaan, en
zeer zeldzaam zijn in ons land de
voorbeelden van gevallen, waarin
vorstelijke wilsuiting de aanleg
van een stad heeft uitgelokt, zo
ais met 's-IIerlogenbosch het ge
val was. De verlening van stads
rechten veronderstelt nagenoeg
overal het reeds bestaan van een
nederzetting van een zeer bepaald
karakter, waar neringdoenden
zich hadden gevestigd en waar
voor het omringende platteland
een markt als middelpunt van de
handel was ontslaan.
Over het ontstaan van Amers
foort, dat zich in de diepe duis
ternis van een duizendtal jaren
geschiedenis verliest, weten wij
bij gebrek aan schriftelijk over
geleverde gegevens zo goed als
niets- De oudst bekende oorkonde
over onze stad is die van 9S5, me
degedeeld in liet Chron. Cliv. Sei-
bertsz, waarbij de plaats Amers-
lordia wordt gemeld. Een oorkon
de uit het jaar 1028 geeft de naam
Amersfordo, 1050: Amersfordum,
en in 1242 wordt do plaatsnaam
Amersvorde genoemd.
Staat dus enerzijds wel vast,
dat Amersfoort uiteraard in het
jaar 1259 al honderden jaren be
stond, anderzijds is het. niet be
kend. of toen onze stad al was
„gestedigd", d.w.z. reeds door een
verdedigingsmuur omringd- Wel
wil de overlevering, dat Amers
foort in het jaar 1269 nauwe
lijks tien jaren stad reeds van
'n volledige ringmuur was voor
zien Dc Gelderse geschiedschrij
ver Sligtenhorst vertelt ons. dat in
dit jaar Otto III. graaf van Gel
der,, met zwaar belegeringswerk
tuig de muren van Amersfoort
zodanig had verzwakt, dat destad
zich bij verdrag moest overgeven.
Moord en brand
Van deze Geldersen heeft
Amersfoort meermalen last ge
had. Op 14 September 1411 bezet
ten deze, gesteund door Amers
foortse burgers, de Kamp,endoor-
waadden de gracht der oude stad,
om dan met ladders dc muren te
beklimmen. Z:j slaagden er echter
niet in de binnenstad tc bereiken
en trokken af, na de Kamp in
brand te hebben gestoken, waar
bij meer dap twintig huizen een
prooi der vlammen werden- Ken
merkend voor liet gevaar van
overvallen door Geldersen is we'«
dat omstreeks 13801385 met' de
bouw van een nieuwe stadsmuur
werd begonnen, juist in de Pothof
op de Kamp. In rlc zelfde tijd (lat.
voor wat de westzijde van destad
betreft, in oude koopakten nog
wordt gesproken over „de col-
land, gelegen buiten de Rode to
ren", treft 'men in andere archief
stukken uit dc jaren 1388—1392
reeds dc aanduiding van huizen
en hofsteden, gelegen binnen of
buiten de nieuwe muur in de
Pothof.
Zo goed als zeker is, dat Amers
foort ook na 1259 zich in de eerste
plaats naar het Oosten uitbreidde.
Dit is niet verwonderlijk als we
weten, dat uitgezonderd de
hoogte»waar later de Onze Lieve
Vrouwekcrk zou verrijzen het
gehele Zuidwesten, gezien van de
Hof, zich in de 13e eeuw voor
deed als een brede strook moe
ras. De bekende topoloog dr. Lcv-
den heeft hier vroeger al eens de
aandacht op gevestigd. De naam
Broyel of Breul, waarnaar later
het gedeelte Langestraat tussen
Oude VismarkJ cn Varkensmarkt
zou worden genoemd, duidt hier
recda op- Want Broyel ds. Pan
nebakker wees er vorige maand
al op betekent moerassig land,
en grondonderzoek in dit stads
deel heeft nog meer bewijsma
teriaal aangedragen.
Dieventorcn
Van de eerste omwalling van
1259 zijn, behalve de Singels en
het Zand, enige resten in de
Muurhuizen overgebleven, zo als
liet torentje van de Zusters bij het
Sluisje en de Gevangen-, Dieven-
of Plómpctoren (het zgn. Latijn
tje, dat nóch ooit poort, nöcïi
ooit latijnse school is geweest).
Een minimaal restje van de oude
waterpoort, genoemd in een char
ter van het jaar 1414, is nog te
vinden in eten boogaanzet in de
z ij m u u r va m Ti nn cnbu rg.
Wat de tweede, de 15e eeuwse
omwalling betreft, is wel zeker,
dat hiervan eerst -do poorten wer
den gebouwd en later de muren
zijn opgetrokken. Uit 1437 is een
raadsbesluit, waarin vermeld
wordt „dat men de poirte van der
nyer stad opsluten sel des mor
gens tot (om) 5 uren en dC3
avonts weder toe tot "(om) 7 uren."
In dit jaar was de bouw der stads
muur nog lang niet voltooid. Dit
blijkt wel heel duidelijk uit een
verordening van 1439, Waarin het
verlangen van dc Raad wordt
uitgesproken, dat de stad „buten
gevcstiget ende ommemuert wor
de"- In dezelfde richting duidt
ook het besluit van de jonge stad
Baarn van 3 Juni 1443. om aan
de nieuwe stadsmuur „te Amers
foort gelegd wordende", twintig
roeden nxuurs te maken.
Maria-dcvotie
Dit t'jdperk is er tevens een van
grote Maria-devotie en het is niet
onwaarschijnlijk, dat de kapellen
\an Sint Toosten en Onze Lieve
Vrouw omstreeks 1430 zijn uitge
groeid lot een flinke kerk. Want
In de raadsveroi'deningen van
1439 treffen we de volgende zeer
opmerkelijke zin aan: „Die raet
gebiet. dat nvemant enige vulnys.
syntelcn off vlettequa'et brengen
en sell optie singell, dair die doe
ken nu gegoten zijn." In dezelfde
l'jd tijjJ waren ook de processies
van de O.L.Y. kerk bekend tot
ver in de omtrek-
In een mijner voorgaande arti
kelen over de Amersfoortse stads
geschiedenis heb ik er reeds op
gewezen, dat het Mariabeeld al
lang voor het jaar 1414 (range
nomen als vindjaar van het mira
culeus beeldje) in processie werd
rondgedragen en zelfs toen al
een zeer grote bekendheid genoot.
Fruin ontdekte voor ons een ar
chiefstuk uit liet jaar 1439, waar
in wordt bevolen, dat op Zater
dag en Zondag na 15 Augustus
van dat jaar alle burgers in hun
pantser moesten gaan (vanwege
oe te verwachten toevloed van
vreemdelingen) en in welk stuk
wordt medegedeeld, dat Wlcn op
de Zondag van Onze Lieve Vrou
we Hemelvaart „het heelt van
Onsser Lieu er Vrouw binnen on
ze stad zal ronddrage ter ceren
Goeds ende Synne gebenedider
moeder". Van heinde en verre
stroomden dan Op de processieda
gen de pelgrims naar Amersfoort
en het verhaal wil, dat onze
prachtige toren werd gebouwd
van de" offergaven dezer bede
vaartgangers.
Toren en wallen
De toren was eens de spil van
liet middeleeuwse stadsleven.
De eerste ommuring, misschien
dc enige in ons land, waar niet
heeft tegen B.V.C. de beste papie
ren. D.W.S..V trekt naar H.M.S. en
ook hier verwachten wij succes
voor de thuisclub.
Wij zijn erg benieuwd of Amersf.
Boys' de leiding in de vierde klasse
J zal behouden. Wat wij vorige
weck in dc tweede helft van de
wedstrijd tegen Quick hebben ge
zien geeft ons het volste vertrou
wen c(at de blauwwitten het aan de
Rubensstraat tegen A.D.E. kunnen
bolwerken. Quick krijgt het in de
uitwedstrijd tegen R.K.B.V.V. moei
lijk. Lukt het The Reds de gehele
wedstrijd een spelletje te geven als
in de eerste helft tegen Amers
foortse Boys dan zijn wij ervan
overtuigd dat de punten mee naar
Amersfoort worden genomen.
Stichtse Boys moet naar s-Grave-
land en zal stevig moeten aanpak
ken om te winnen. Wij houden het
op de 's-Gravelanders. De Zebra's
moeten nog steeds beginnen. Nu
staat voor hen de thuiswedstrijd te
gen Olympia weer op het program
ma. Olympia is niet een van de
sterksten dus houden wij het op De
Zebra's. Victoria moet op eigen ter
rein van L.V.V. kunnen winnen. 0
Wil Amsvorde in de vierde klasse
K de leiding behouden dan moeten
zij de spelers op eigen terrein van
V.V.O.G. kunnen winnen. De Har
derwijkers mogen niet onderschat
worden want wij weten dat zii hun
pas verworven plaats in de K.N.V.
B. volkomen waard zijn. Daarbij
komt dat S.E.C. het tegen Actif
wel zal kunnen redden. Wij zijn be
nieuwd of de doelpuntenhonger van
Barneveld gestild is. Zal En Avant
in Barneveld nu het slachtoffer
worden
Interessant kan de ontmoeting
tussen Nyenrodes^ en Zwaluwen
Vooruit worden. Beide clubs hebben
tot nu toe een staartplaats doch wij
geloven dat zij daar niet zullen blij
ven staan. Wie winnen zal is moei
lijk te voorspellen.
K.V.V.A. moet naar Minerva. Dc
Utrechtenaren zijn sterk en een
overwinning voor de Amcrsfoorters
te voorspellen is o.i. te optimistisch.
BRITSE MIJNWERKERS
GAAN OVERWERKEN
Ongeveer tweehonderd Britse
mijnwerkcrsleiders hebben besloten
accoord te gaan met overwerk-uren
ten einde dc dalende Britse stecn-
koolproductie tc stimuleren. De
desbetreffende voorstellen van het
Britse Nationale Kolcnbureau, dat
de genationaliseerde mijnen beheert,
werden aangenomen. Per weck
kunnen daardoor 2503 ton kolen
meer geproduceerd worden. Dc
nieuwe werktijden gaan het eerste
weekeinde van November in.
Dc gedelegeerden-conferentie zal
thans de verschillende mijnen advi
seren de overeenkomst goed te keu
ren, waarna elke mijn zal uitmaken,
of men het overwerk op Zaterdag
dan wel in dc vorm van een extra
half uur per dag zal verrichten. De
conferentie heeft tevens besloten
<im te trachten een verhoging van
het basisloon te verkrijgen, een ver
hoging van een pond sterling per
week.
Een Engelse soldaat, vier Chi
nezen cn een Maleier werden ge
dood, toen in de nabijheid van
Koejala Loempoer op Malakka een
Maleier amok maakte in een res
tauratierijtuig en de reizigers'met
een mes te lijf gi"g- Na zijn daad
ontsnapte hij in de wildernis.
Politie en personeel van het le
ger zijn bezig het gebied in de
buurt van de aanslag uit te kam
men. Inmiddels wordt nog ge
meld, dat ook een Indische detec
tive amok heeft gemaakt, waarbij
hij met een revolver drie Indiërs
verwondde voordat hij overmees
terd werd.
Geen gelukkigen
De puzzle van de Tover-vlerkan-
ten, die wfj vorige week In ons blad
opnamen, was blijkbaar te moeilijk.
Wij ontvingen geen enkele goede
oplossing, zodat wij de prijzen niet
kunnen uitkeren.
de allerarmsten doch de allerrijk
sten hun huizen aan- cn inbouw
den. De omwalling van de 15e
eeuw, geschonden door scholen
bouw en asfaltparkaanleg, is in
wezen nog gaaf. Het gcliccl is een
enig overgebleven voorbeeld van
een middeleeuwse stad in Neder
land, waar de oude overzichte
lijkheid in het oud© stadsbeeld
nog is bewaard gebleven, mede
dank zij het feit, dat Amersfoort
in de lüe en 17e eeuw geen'stra
tegische functie meer te vervullen
hu d*
Toren, Muurhuizen, 15e eeuwse
wallen en poorten, zij zijn de drie
elementen welke .steeds hun
hoofdrollen speelden op het
schouwtoneel der stadsgeschiede
nis. Ze zullen het ongetwijfeld
ook doen in de komende tien res
tauratiejaren. Moge het ons gege
ven zijn, d(x 42e Juni 1959 mee tc
maken, opdat wïi ons bij dc fees
telijke viering van het 700-jarig
„stad-zijn" van Amersfoort dui
zend malen zullen verblijden over
de totstandgebrachle algehele
restauratie der oude binnenstad.
Een feest, waarop oud-Amersfoort
van hoge Toren tot nederig
Polhuisje in nieuwe glorie mo
ge dromen in een twinkelend
licht van tienduizenden vetpotjes
en waarop in de stilte van het
oude O. L. V. Kerkhof de middel
eeuwse wagenspelen hun 20e
eeuwse vernieuwing hebben ge
vonden-
P. S. TEELING
Geen sociaal nadeel voor
personeel
Directie en commissarissen
van de Amsterdamsche Bank
N.V. en directie en commissa
rissen van de Incasso Bank
N.V. delen mede. dat zij .onder
voorbehoud van de goedkeuring
van de vergaderingen van aan
deelhouders, een ^overeenkomst
hebben gesloten, die de samen
voeging der beide bedrijven ten
doel heeft.
Zij zijn tot dit besluit gekomen
op grond van de overtuiging, dat
voor de handhaving van een re
delijke opbrengst maatregelen die
nen te worden genomen ter berei
king van een zo economisch mo
gelijke bedrijfsvoering-
De voortdurende stijging van de
onkosten heeft dc bedrijfsuitga-
ven thans reeds opgevoerd tot
meer dan het dubbele van het ni
veau in 1939.
Het sociale nadeel, dat in
de regel aan een fusie is ver
bonden, zoals het overcom
pleet worden van een deel
van het personeel is niet te
duchten, aangezien de vrijko
mende arbeidskrachten die
nen om de overbelasting van
de andere posten op doeltref
fende wijze'te bestrijden.
De Amsterdamse bank N.V. zal
haar geplaatst kapitaal verhogen
'met f 15.000.000 en de Incasso-
bank verbindt zich dit te
verminderen \an f 30.000-000
tot f 15.000.000.
Een van dc grootste clandes
tiene ladingen opium, die' in
Noord-Amerika ooit gevonden
is, namelijk 186 kg. opium ter
waarde van 4.648.000 dollar is
in beslag genomen aan boord
van het Nederlandse schip
„Manoeran" in de haven van
Vancouver in Canada.
Waarnemers zijn van mening, dat
Vancouver door een internationale
bende als distributiecentrum van
verdovende middelen voor het con
tinent wordt gebruikt.
In de haven van Seattle werd on
langs een lading opium ter waarde
van 125.000 dollars aan boord van
het Nederlandse schip „Maria" in
beslag genomen. Zowel de „Maria"
als de „Manoeran" voeren tussen
de Westkust ian Amerika en de
Oostaziatische havens.
De Engelse delegatie heeft bij de
algemene vergadering der UNO een
voorstel ingediend om er bij alle
leden-statcn op aan te dringen, dat
zij hun grenzen openen voor Joodse
cn niet-Joodse emigranten uit
Europa.
Het voorstel heeft de vorm van
een aanbeveling^ dat ieder lid
spoedmaatregelen neemt om een
billijk aandeel tc hebben aan het
toelaten van Joodse en nict-Joodse
\erplaatste personen cn dat alle
leden-statcn gezamenlijk de op dit
doel gerichte plannen van de inter
nationale vluchtelingenorganisatie
steunen.
Tienduizend Nederlandse
kinderen uit Duitsland
Naar wij vernemen zijn er op het
ministerie van sociale zaken plannen
in voorbereiding om ongeveer tien
duizend kinderen van in Duitsland
vertoevende Nederlanders voor een
.periode van drie maanden .naar Ne
derland over te brengen.
De kinderen zullen bij particulie
ren worden ondergebracht, hierbij
zullen diverse organisaties worden
ingeschakeld.
Het ligt niet in de bedoeling extra
rantsoenen voor deze kinderen ts
verstrekken, daar onze huidige rant
soenen hoog boven de gemiddelde
Duitse uilsteken.
Men hoopt op deze manier niet al
leen de kinderen physiek wat meer
op peil te brengen, doch verwacht
oolc goede morele resultaten van
hun verblijf van drie maanden voor
deze kinderen in een Nederlands ge
zin. In Duitsland zal de Nederlandse
militaire missie in samenwerking
met de consulaire vertegenwoordi
gers zich met de organisatie belas
ten. Wel zal degelijk moeten worden
ondezocht dat alleen kinderen van
„goede" Nederlanders het land bin
nenkomen. Tot nu geschiedde ^cfit
reeds ongeorganiseerd in de grens
streek, echter niet zonder gevaar
voor de volksgezondheid, daar deze
kinderen meestal niet gekeurd wor
den.
Wegens het sarren en treiteren
van vrouwelijke gevangenen en we
gens haar aandeel in het bunker
drama te Vught, waarbij 91 vrou
wen als represaille voor liet kaal
knippen van een in hun midden
aangetroffen verraadster in twee
slechts enkele kubieke meters me
tende cellen werden geperst, heeft
het bijzonder gerechtshof tc Am
sterdam de vroegere Nederlandse
„Aufseherin" Catharine M. Schot
tot twintig jaar gevangenisstraf
veroordeeld.
De yWillem Ruys", bet nieuwe
\laggeschip van de Rotterdamsche
Lloyd zal op 2 December a.s. voor
zijn eerste reis naar Batavia ver
trekken. liet schip wordt nog voor
Kerstmis daar verwacht. Het ligt in
dc bedoeling op 3 Januari 194S van
uit Batavia de terugreis aan te van
gen.